Bevolkingsspreiding
Over onderwijs
TECHNISCH ONDERWIJS
TE MIDDELBURG (II)
DOE-HET-ZELF!
DE FAAM - DE VLISSINGER
Woonwensen
Groei naar functie
Regionale kernen
Woensdag 19 februari 1986
Te ondersteunen kernen
Overige kernen
Buitengebied
De ruimtelijke indeling van de provincie wordt voortaan in
één plan geregeld: het streekplan Zeeland. Tot nu toe zijn
er aparte streekplannen voor Schouwen-Duiveland,
Midden-Zeeland, west Zeeuwsch-Vlaanderen en voor oost
Zeeuwsch-Vlaanderen.
Landbouw
('OM M ISSI MS
Industrie
Visserij
Recreatie
Wonen
Informatie
Streekplan krant
IN HEHOEP
Plantenbakken voor
tuin en patio
ZORGEN OM
ROOFVOGELS
IN EUROPA
ABDIJ
De spreiding van de bevolking
kan volgens twee modellen ver
lopen. Het ene model gaat uit
van de woonwensen van de be
volking, het andere naar het be
houd van de dorpen en steden en
de voorzieningen die zij bieden.
Beide modellen zijn in het
voorontwerp-streekplan Zeeland
uitgewerkt. Mede afhankelijk
van de inspraakreacties zal het
provinciaal bestuur bij de
vaststelling van het plan zijn
voorkeur moeten uitspreken.
De voorkeur van mensen om in
een stad of in een dorp te wonen
verandert nogal eens en is onder
meer afhankelijk van de gezins
samenstelling. Ook leven er nog
al wat verschillende wensen en
die zijn niet altijd bekend. De
laatste jaren gaat de voorkeur uit
naar de groeiende kernen rond
de steden. Het wonen op een
dorp kan op die manier blijkbaar
het best worden gecombineerd
met de geneugten van de stad.
Overigens blijkt er ook voor de
andere woonkernen wel belang
stelling te bestaan, mits die ker
nen aan enige werving doen.
Als uitgegaan wordt van de
woonvoorkeur van de mensen
valt er vooraf niet zoveel aan
plannenmakerij te doen. De groei
van dorpen of steden wordt dan
namelijk vooral door de markt
bepaald. De gemeenten kunnen
hierop inspelen met hun woning
bouwplannen, zij het dat zij zijn
gebonden aan de voorwaarden
die de provincie stelt, bijvoor
beeld om het karakter van de
woonkernen te handhaven en zo
mogelijk te verstevigen. Het zal
dan steeds om plannen van be
perkte omvang moeten gaan die
snel zijn te realiseren. De vraag
kan zich immers vrij snel
wijzigen.
Het tweede spreidingsplan gaat
uit van de functie die aan steden
en dorpen wordt toegekend. De
steden in Zeeland hebben alle
een functie voor de streek waar
in zij liggen. De kleine kernen zijn
daarop aangewezen, maar tege
lijk moet worden nagestreefd die
dorpen leefbaar te houden, bij
voorbeeld door er in ieder geval
een basisschool te hebben. Het
beleid voor de kleine kernen is
geregeld in de nota "Een dorp
verder, op weg naar een provin
ciaal kleine kernenbeleid van no
vember 1 984.
Regionale kernen zijn Zierikzee,
Goes, Middelburg, Vlissingen,
Terneuzen, Hulst en Oostburg.
Oostburg is in dit rijtje de
kleinste, maar de plaats heeft
een functie voor de andere dor-
IEÜWS
pen in West Zeeuwsch-
Vlaanderen. De regionale kernen
zijn van betekenis voor de
sociaal-culturele en economi
sche ontwikkeling van de streek.
De woningbouw moet er behal
ve voor de eigen behoefte ook
worden afgestemd op groei van
uit de omliggende kernen. Voor
Zeeuwsch-Vlaanderen moeten
de uitbreidingsmogelijkheden
vooral op het westen - op Oost
burg dus - worden gericht, want
daar dreigt verschraling van de
voorzieningen.
Te ondersteunen kernen zijn dor
pen die door hun omgeving en
ligging het kwetsbaarst zijn voor
stilstand of achteruitgang in de
groei. Het beleid moet erop ge
richt zijn de leefbaarheid te be
houden en te vergroten. Wat kan
gebeuren door woningbouw en
stads- en dorpsvernieuwing. Die
woningbouw gaat dan ten koste
van de "overige kernen". De ge
meentebesturen moeten bij de
woningbouwplannen voorrang
geven aan de te ondersteunen
kernen boven de overige kernen.
Het zal overigens steeds om wo
ningbouwplannen van beschei
den omvang gaan, passend bij
de kern.
Tot de categorrie overige kernen
horen alle dorpen en gehuchten
die niet zijn ingedeeld bij de re
gionale en bij de te ondersteunen
kernen. Hoewel ook hier behoud
van de leefbaarheid een belang
rijk uitgangspunt is, is woning
bouw toch minder prominent in
het beleid opgenomen dan bij de
te ondersteunen kernen. Wel
moet worden geprobeerd in ieder
geval een deel van de eigen groei
via woningbouw op te vangen.
Zowel in het spreidingsmodel
naar de woonvoorkeur als dat
naar functie van de woonkern
geldt, dat wonen in het buiten
gebied wordt afgewezen. Uit
zondering is gemaakt voor aan
het buitengebied verbonden be
drijvigheid, zoals boerderijen.h
Zeeland in
één streekplan
Tholen en Sint Philipsland heb
ben het tot op heden zonder
streekplan moeten doen. De ver
deling van de ruimte is daar al
leen in 'de gemeentelijke
bestemmingsplannen op
genomen.
In een streekplan bepaalt het
provinciaal bestuur welk gebruik
aan de grond en het water moet
worden gegeven. Als in een ge
bied meerdere gebruiksmogelijk
heden zijn, moet de provincie
bepalen aan welke van die mo
gelijkheden voorrang moet wor
den gegeven.
Zo is, al in een eerder stadium,
bepaald dat in de Oosterschelde
de natuurlijke waarden bij voor
rang in stand moeten worden ge
houden. Daaraan ondergeschikt
zijn de visserijbelangen en daar
op volgen dan weer recreatieve
belangen. Deze volgorde wordt
in het voorontwerp-streekplan
Zeeland voor de Oosterschelde
overgenomen.
De landbouw neemt een belang
rijke plaats in in het Zeeuwse
land. Voor het grootste deel van
Vrijdag 21 februari, 9.30 uur,
vergadert de statencommissie
voor ruimtelijke ordening.
Besproken worden de voorberei
dingsschema landinrichtingspro
jecten 1986; subsidie aankoop
gedeelte dijk Kwistenburg en een
notitie over het trace aanleg
noordelijke wegaansluiting
Oesterdam.
De statencommissie voor wa
terstaat en verkeer vergadert op
maandag 24 februari, 13.30 uur.
Aan de orde komen de volgende
statenvoorstellen: aanleg noor
delijke wegaansluiting naar de
Oesterdam; aanbrengen van top
laag op de weg Middelburg-
West-Souburg; verbreding weg
gedeelte Zeelandbrug-Zierikzee;
en het voorbereidingsschema
landinrichting 1986. Verder zal
gesproken worden over de meer
kosten extra personeel PSD
1986.
Ook op 24 februari, maar om
16.00 uur, komt de statencom
missie voor economische zaken
bijeen. Agendapunten zijn: de
herstructurering van het ETI; no
ta vrijwilligerswerk; provinciale
bijbrage voor het logiesinforma-
tiesysteem; samenstelling en
vergaderopenbaarheid van de
sociaal-economische consulta-
tiegroep; bijdragen uit het fonds
bijzondere voorzieningen voor
een startsubsidie voor de
Zeeuwse Lasschool en voor
restauratie van de voormalige
vestingswerken in Veere.
De statencommissie voor
bestuurszaken vergadert op vrij
dag 28 februari, 15.00 uur. Aan
de orde komt een aantal voor
stellen over wegen in de provin
cie. Verder wordt onder meer
gepraat over een poster over bo-
tulisme, het vrijwilligerswerk en
extra personeel voor de PSD.
Alle vergaderingen zijn openbaar
en beginnen met een half uur
spreekrecht voor het publiek. Ze
worden gehouden in het provin
ciehuis, Sint Pieterstraat 42,
Middelburg.
de provincie is het de belangrijk
ste functie. Soms moet de land
bouw samengaan met zaken als
natuur- en landschapsbehoud en
recreatie.
Agrarische gebieden met bijzon
dere natuurwetenschappelijke
en landschappelijke waarden zijn
het centrale deel van Zuid-
Beveland en kleinere gebieden,
verspreid liggend in Zeeuwsch-
Vlaanderen. Ook de open poel-,
gebieden op Walcheren, de Goe-
se Poel, de Yerseke en Kapelse
Moer hebben een dubbelfunctie:
landbouw enerzijds en een be
langrijke ornithologische en land
schappelijke waarde anderzijds.
De zeehaventerreinen in
Vlissingen-Oost en in de Kanaal
zone in Z-Vlaanderen zijn in de
eerste plaats bedoeld voor in
dustriële activiteiten die aan diep
vaarwater zijn gebonden of daar
aan nauw verwant zijn. De be
drijfsterreinen bij de gemeenten
houden de bestemming voor in
dustrievestiging.
Voor de bedrijvigheid bij kleine
re kernen geldt vooral, dat de ac
tiviteiten moeten passen bij het
karakter van het dorp.
Voor de Zeeuwse wateren moet
veelal rekening worden gehou
den met deelbelangen, waarvan
de visserij er een is. In een van
de buitenhavens van het damvak
Geul in de Oosterschelde is viso-
verslag mogelijk.
Via die overslag kan de Noord
zeevis vlug gemijnd worden in
Colijnsplaat. Compensatie voor
de visgronden in de Krammer en
het Volkerak en een deel van de
Oosterschelde moet worden ge
vonden in het resterende deel
van de Oosterschelde.
De belangrijkste functies van
Krammer en Volkerak worden
scheepvaart en natuurbehoud,
hetgeen ook voor de Wester-
schelde geldt. Hoofdfunctie van
het Veerse Meer is recreatie en
in de Grevelingen vormen natuur
en recreatie gelijkwaardige be
langen. Zoals gezegd neemt de
visserij in de Oosterschelde een
ondergeschikte positie in ten op
zichte van het milieu.
De belangrijkste recreatiegebie
den liggen langs de Noordzee
kust, in en rond het Veerse Meer
en de Grevelingen en in mindere
mate rond de Oosterschelde.
Dagrecreatie moet, behalve
langs de kust, zoveel mogelijk
worden bedreven langs de toe
gangsroutes vanuit Zuid-
Holland, Noord-Brabant en de
streek rond Antwerpen. De ver-
blijfsrecreatie concentreert zich
achter de duinen van Schouwen-
Duiveland, Walcheren en
Zeeuwsch-Vlaanderen. Veel
groei zit daarin niet meer.
In de Grevelingen is nog uitbrei
ding van jachthavens mogelijk.
Op de Ooster- en de Wester-
schelde kan recreatie, vooral met
grotere boten, worden toege
staan. Wel is op beide wateren
de recreatie'ondergeschikt.
Over het wonen en de mogelijk
heden daartoe in het streekplan
is een apart artikel in deze Abdij-
nieuws gemaakt.
In maart worden door de hele
provincie informatiebijeen
komsten belegd met het streek
plan Zeeland als onderwerp.
Sint-Maartensdijk, 3 maart,
18.30-20.00 uur, openbare bi
bliotheek;
Renesse, 4 maart, 1 9.00-21.00
uur, dorpshuis;
Oostburg, 5 maart, 19.00-21.00
uur, Den Hoekzak;
Zierikzee, 6 maart, 18.30-20.00
uur, openbare bibliotheek;
Goes, 7 maart, 15.00-17.00 en
18.30-20.30 uur, openbare bi
bliotheek;
Hulst. 10 maart, 19.00 21.00
uur, openbare bibliotheek;
Middelburg, 1 1 maart,
15.00-17.00 en 19.00-21.00
uur, Zeeuwse bibliotheek;
Terneuzen, 14 maart,
18.30-20.15 uur, openbare bi
bliotheek.
Medewerkers van de Provincia
le planologische dienst zijn voor
de gaande en komende man aan
wezig om vragen te beantwoor
den en nadere toelichting te
geven.
Bij alle openbare bibliotheken in
Zeeland, de gemeentehuizen,
een aantal dorpshuizen en bij het
bureau voorlichting van de pro
vincie is de Streekplankrant gra
tis verkrijgbaar. De belangrijkste
onderwerpen uit het streekplan
zijn in de krant opgenomen. Het
voorontwerp is vanaf f 25,— te
koop bij het bureau voorlichting.
Inspraak
Bij voldoende belangstelling zal
De hoorcommissie bestem
mingsplannen behandelt dinsdag
25 februari, 9.30 uur, twee be
zwaarschriften tegen het
bestemmingsplan Scheldestraat
van de gemeente Vlissingen. Het
wijkkomitee Scheldebuurt maakt
bezwaar tegen de vrijstel
lingsmogelijkheid om erven die
kleiner zijn dan vijftig vierkante
meter helemaal vol te bouwen.
De ondernemers Hobeinstraat
e.o. in Vlissingen maken be
zwaar tegen het aanbrengen van
obstakels in de Glacisstraat als
de binnenstad wordt ontsloten
via de Spuikom.
Dinsdag 25 februari, 10.00 uur,
houdt de voorzitter van het col
lege van Gedeputeerde Staten
zitting in een AROB-zaak. Het
gaat om een kwestie waarbij
bijstand is geweigerd op grond
van artikel 45 van de Algemene
Bijstandswet (spoedshalve
bijstand).
De Arob-commissie uit GS heeft
die dag (25-2) om 1 1.00 uur een
hoorzitting. Aan de orde is een
bezwaarschrift van de heer
A.H.E. Braeckman uit Waar
schoot (België) de heer Braeck
man maakt bezwaar tegen het
weigeren van verklaringen van
geen bezwaar door GS (ge
vraagd) door b. en w. van Goes)
voor de bouw van een woning
aan de Oude Zeedijk te Kat
tendijke.
Alle zittingen zijn openbaar en
worden gehouden in het provin
ciehuis. Sint Pieterstraat 42,
Middelburg.
het provinciaal bestuur inspraak
bijeenkomsten organiseren. Aan
melding voor deelneming wordt
ingewacht bij het bureau Voor
lichting van de provincie. Sint
Pieterstraat 42, 4331 EW Mid
delburg, telefoon 01180-31394
of 31396.
Schriftelijke reacties
Schriftelijke reacties op het
streekplan Zeeland kunnen tot
en met 2 mei worden ingediend
bij Gedeputeerde Staten van
Zeeland, postbus 6001, 4330
LA Middelburg.
Abdijnieuws is de
informatierubriek van de
provincie Zeeland.
Redactie:
bureau voorlichting.
Sint Pieterstraat 42,
4331 EW Middelburg,
telefoon 01180-31392
of 31402
Het bestuur van liet departement
Middelburg van de Maatschappij
tot Nut van 't Algemeen opperde
in 1880 het idee om een ambachts
school in de Zeeuwse hoofdstad op
te richten. De bedoeling was dat de
leerlingen van de -uit 1867
daterende- Burgeravondschool
zich overdag praktisch zouden
kunnen bekwamen op de am
bachtsschool.
Twee panden in dc Gortstraat wer
den voor onderwijs geschikt ge
maakt en zo kon de
ambachtsschool, als onderdeel van
de Burgeravondschool, in oktober
1881 van start gaan. "Zij heeft tot
doet, om jongelieden, die daartoe
last en geschiktheid hebben, op te
leiden tot bekwame ambachtslie
den. Als leerlingen worden alleen
zij aangenomen, die op de burger
avondschool zijn toegelaten en die
den ouderdom van minstens 13 en
hoogstens 16 jaren hebben bereikt.
Tot bereiking van dit doel wordt
aan de leerlingen onderwijs gege
ven: in de kennis en het gebruik
van werktuigen, gereedschappen
en bouwmaterialen, het leeren ver
staan en bezigen van technische
woorden en uitdrukkingen bij de
ambachten in gebruik en het ver
band tusschen de ambachten on
derling; in het praktisch beoefenen
van verschillende ambachten; in
het teekenen naar de natuurhand
en ornamentteekenen, regtlijnig en
constructie-teekenen. Al de bij de
oprigting geplaatste leerlingen wa
ren voorloopig voor het timmeren
bestemd", lezen we in het Gemeen
teverslag over 1881. Heel beschei-
DOOR PETER SUNKE
'Archiefsprokkels' is een
rubriek die in principe we
kelijks verschijnt. Voor de
inhoud tekenen per keer
de gemeentearchivarissen
Christ Peters (Vlissingen)
of Peter Sijnke (Middel
burg).
Eindredactie Ad Hanne-
man.
den werd begonnen met 7
leerlingen, maar dit aantal groei
de gestaag.
P.D. Koning volgde dr. G. van
Hennekeler in 1884 op als direc
teur. Na Konings overlijden in
1900 werd de wenselijkheid uit
gesproken tot aanstelling van één
directeur voor de ambachtsschool
en de burgeravondschool. De Mid
delburgse gemeenteraad benoem
de vervolgens met ingang van 1
augustus 1902 in de vacature Ko
ning de heer J.I. van Wuijckhui-
se, directeur van de
ambachtsschool te Gorinchem, tot
directeur van de burgeravond
school èn de ambachtsschool.
Dc gemeenteraad besloot in 1908
tot een reorganisatie, omdat zij
"het lager technisch onderwijs op
hoogen prijs stelt". "Ambachts
school" werd nu de officiële bena
ming voor een inrichting van
onderwijs waarbinnen ook de Bur
geravondschool (met 2-jarige cur
sus) en de Avondschool voor
Handwerkslieden (met 3-jarige
cursus) onderdak vonden. Aan het
Molenwater verrees een nieuw
schoolgebouw, dat 10 maart 1909
geopend werd. Bij de reeds aanwe-
T«r Herinnering aan
da OPENING dar
Nieuwe Ambachtsschool
10 M««rl 1909
zige onderwijsinstellingen kwam in
1910 nog de Avondschool voor
Handelsonderwijs.
Vijfenzeventig jaar geleden telde
de Ambachtsschool 133 leerlingen,
waarvan er 55 buiten Middelburg
woonachtig waren. Zij werden on
derwezen in 30 theoretische en
praktische vakken. Voor wat hun
achtergrond betreft valt op te mer
ken dat 65 leerlingen kinderen van
ambachtslieden waren, 15 van win
keliers of kooplieden, 28 van amb
tenaren, onderwijzers of
militairen, 15 van landbouwers en
-arbeiders en dat de ouders van 10
leerlingen geen beroep hadden. Di
recteur van Wuijckhuise werd in
1911, wegens vertrek naar Dor
drecht, opgevolgd door C. Doets.
Tot de groei van het aantal leerlin
gen droeg vooral het toenemende
aantal scholieren van buiten Mid
delburg bij. De groep "metaalbe
werking en electrotechniek" nam
in aantal toe door gunstige plaat
singsmogelijkheden voor afgestu
deerden bij de Koninklijke
Maatschappij De Schelde te Vlis
singen, de Java-China-Japanlijn en
de Koninklijke Paketvaartmaat-
schappij.
We maken een sprong in de tijd en
belanden in de jaren zestig. In 1963
telde de Middelburgse Ambachts
school maar liefst 979 leerlingen!
Het huishoud- en nijverheidson
derwijs werd in 1968 aan de
school, die inmiddels L.T.S. was
gaan heten, toegevoegd. "Concur
rentie" kwam in de vorm van een
nieuwe christelijke L.T.S.
De noodzaak tot uitbreiding en
nieuwbouw deed zich gevoelen en
daarom besloot het bestuur van de
Vereniging de Technische School
tot nieuwbouw op een terrein aan
de Kruisweg. Als naam voor het
nieuwe onderkomen werd de Wel-
lingheburg gesuggereerd (naar een
oude waterloop, de Welling(h)e ge
heten). Het schoolbestuur koos
echter de naam De Wellinge voor
deze in 1972 geopende school.
Dat De Wellinge blijft bouwen aan
de toekomst is duidelijk, want af
gelopen maand sloeg de echtgeno
te van de Middelburgse
burgemeester de eerste paal voor
een uitbreiding van het hoofdge
bouw. Voor de volledigheid noe
men we aan het eind van dit
verhaal alle instellingen voor lager
en middelbaar beroepsonderwijs,
die thans in Middelburg gevestigd
zijn. Dat zijn: "De Waayenburg"
(christelijke scholengemeenschap
voor beroepsonderwijs), "Klaren-
beek" (christelijke school voor la
ger technisch onderwijs), het
"Delta College" (christelijke scho
lengemeenschap voor lager en mid
delbaar economisch en
administratief onderwijs) en "De
Wellinge" (scholengemeenschap
voor beroepsonderwijs).
De hier afgebeelde plantenbak
ken kunt u gemakkelijk zelf ma
ken met behulp van een bouwte
kening.
De luxe tuinkar heeft wielen die
zijn uitgevoerd in dé vorm van een
margriet. Hij is ca. 1 m. lang bij 70
cm. breed en hij kan gemakkelijk
worden verplaatst naar een zon
nig- of schaduwrijk plekje in de
turn. Met deze leuke bloemenwa
gen kunt u de aanblik van uw tuin
naar believen veranderen.
De plantenbak met golflijst is ca.
122 cm lang bij 53 cm breed. U
kunt hem echter naar believen
langer maken, tot een lengte van
2,7 m., met behulp van de teke
ning. De verbindingen aan de on
derkant zijn zo gemaakt dat er
voldoende afwatering is zonder
dat extra drainagegaten behoeven
te worden geboord. En met wat
gravel over het zand houdt u de
planten mooi en gezond.
Van de 38 soorten roofvo
gels en 13 soorten uilen die
Europa rijk is, zijn er deze
eeuw 20 soorten sterk in
aantal verminderd. Dit ging
veelal gepaard met inkrim
ping van hun verspreidings
gebied. Van deze 18 soorten
roovogels en 2 uilen zijn er
5 in acuut gevaar: Lammer
gier, Aasgier, Monniksgier,
Keizerarend en Lannervalk.
Als de huidige trend zich
voortzet en er worden onvol
doende maatregelen geno
men, zullen ze op korte
termijn uit Europa zijn ver
dwenen. Van de 31 resteren
de soorten zijn er nog
minstens 10 die aanleiding
geven tot verontrusting we
gens afnemende aantallen of
wegens kwetsbaarheid door
de schaarste van de soort in
Europa of op wereldschaal
(Balkensperwer, Elconora's
Valk).
Plantenbak op wielen, bestelnr.
402 8.-
Plantenbak met golflijst, bestelnr.
464.8,-
Beide tekeningen samen, bestelnr.
P6402, 12.50
De tekeningen kunt u apart of te-
samen bestellen door overmaking
van het betreffende bedrag op
postrekening nr. 3567600 F/Vl-
ZVA van Karweipost, de Meern,
onder vermelding van het be
stelnr.
Na ontvangst van uw beta
ling krijgt u de tekening(en) per
omgaande toegestuurd.
Zelf iels maken, voor in huis ol
.voor in de tuin. is meestal niet zo
eenvoudig. Maar een goede
werktekening en bouwbesehrij-
ving maakt het al een stuk ge
makkelijker. Speciaal voor onze
lezers behandelen wij in deze
krant elke weck een nieuwe
bouwtekening voor het maken
van speelgoed, klokken, meube
len. tuinartikelen etc. Daarbij ko
men zowel eenvoudige werkstuk
ken als werkstukken voor de meer
ecvorderde doe-het-zelver aan
bod. De ontwerpen zijn van Kar
weipost bv. een bedrijf dat zich
heeft gespecialiseerd in het maken
van tekeningen voor jong en oud
en dat zich tot doel stelt de crea
tieve handvaardigheid te bevor
deren.
Op iedere tekening zijn de be
langrijkste onderdelen op ware
grootte weergegeven zodat men ze
slechts behoeft over te trekken en
iftt te zagen. De uitgebreide ma-
teriaallijsten geven de exacte ma
len van.de verschillende onderde
len en dé totaal benodigde hoe
veelheden. Zodoende blijft hel
materiaalverlies tot een minimum
beperkt en is een zo goedkoop
mogelijk uit. Wie de duidelijke
instructies stap voor stap opvolgt,
maakt de werkstukken spelender
wijs.