HELPT NEPAL
onderwijs Zeeland
BACHTENSTEENE EN
HET GRAVENSTEEN
Een foto uit de oude doos
Milieu
Informatie
onderwijs
IN BE HOE 1»
Woensdag 5 juni 1985
DE FAAM-DE VLISSINGER
De provincie is verplicht een plan van scholen voor speciaal
onderwijs en speciaal voortgezet onderwijs vast te stellen.
Voor de periode 1 986-1 989 zijn er in Zeeland echter geen
aanvragen voor zulke scholen. Wel is inmiddels de procedure
vastgesteld als er in de toekomst aanvragen komen.
Schoolsoorten
Stichtingsnormen
Beoordeling
COMMISSIES
Slechtorenden
Programma ZDASG
PvdA/PPR
Openbare kunst
Binnenstad
Voetbaltoernooi VAW
Voordeurdelers
Kunst uit Derde Wereld
Vliegshow
ABDIJ
NIE UWS
ZEELAND
De sportverenigingen in de pro
vincie hebben onlangs een brief
ontvangen van de coördinator
"Zeeland helpt Nepal".
Gevraagd wordt of de Zeeuwse
sportverenigingen hun activi
teiten en het geld dat zij daar
mee verdienen richten op de
actie Zeeland helpt Nepal.
Doel van de actie is geld in te
zamelen om een onderwijspro
ject op het platteland van
West-Nepal te realiseren. Mot
to van de actie is "Leren te
overleven", opdat kinderen van
nu geleerd wordt hoe zij de pro
blemen in hun land zelf kunnen
oplossen.
De Zeeuwse actie sluit aan op een
onderwijsproject van het kinder
fonds van de Verenigde Naties -
Unicef in samenwerking met de
Nepalese regering. Het Zeeuwse
aandeel richt zich op het beschik
baar stellen van materiaal voor
schooltjes. Een schooltje kost
11.000,- 8.500.- voor de
bouw en ƒ2.500,— voor de in
richting).
Sportverenigingen kunnen zich
afvragen welke relatie zij nu heb
ben met een ontwikkelingsproject
in Nepal. In de brief wordt de
vergelijking gemaakt tussen de
vaak uitstekende accommodatie
waarover de sportverenigingen
beschikken en de armoedige, no
gal eens op stallen gelijkende
schooltjes in Nepal.
Gesuggereerd wordt wedstrij
den, bazars en dergelijke in het
teken van de actie te stellen, de
consumptieprijzen in de kantine
of het clubgebouw tijdelijk te
verhogen, stickers te verkopen
of oud papier in te zamelen en
de opbrengst daarvan te storten
op girorekening 7475 ten name
van de actie Zeeland helpt Ne
pal in Middelburg.
Ook wordt gewezen op de moge
lijkheid voor de leden de diaserie
over de actie te vertonen.
De actiestand was op 20 mei
ƒ190.000,—, inclusief het
kwartje dat de provincie op iedere
binnengekomen gulden beschik
baar stelt.
Folders, brochures, affiches en
nadere informatie over Zeeland
helpt Nepal zijn verkrijgbaar bij
het actiebureau, Sint Pieterstraat
42, 4331 EW Middelburg, tel.
01 180-31398 of31507.
Onderwijs in Zeeland is een
brochure van de werkgroep an
derstaligen van de provinciale
onderwijsraad.
De brochure, in Nederlands.
Engels, Marokkaans, Turks,.
Vietnamees, Joegoslavisch en
Spaans, geeft informatie over
het onderwijs in Zeeland. Zo
worden de termen openbaar en
bijzonder onderwijs verklaard,
wordt vermeld dat ouders vrij
zijn in de schoolkeuze, dat het
basis- en het speciaal onderwijs
gratis zijn en hoe het zit met
onderzoek van kinderen door de
schoolarts.
De brochure geeft in aparte
hoofdstukken informatie over het
basisonderwijs, het speciaal on
derwijs, het voortgezet onderwijs,
onderwijs aan zestien- tot acht
tienjarigen, allerlei andere cur
sussen en tenslotte een hoofdstuk
met adressen van onderwijsinsti
tuten in Zeeland en het tolken-
centrum in Eindhoven.
Het gaat om de tweede druk voor
de uitgave in het Nederlands, En
gels, Turks en Marokkaans. De
Vietnamese, Joegoslavische en
Spaanse brochure verschijnen nu
voor het eerst.
De boekjes zijn gezonden aan de
scholen in de provincie, de ge
meenten en de openbare biblio
theken. Zij zijn gratis verkrijg
baar bij het secretariaat van de
afdeling Welzijn van de provin
cie, Sint Pieterstraat 42, 4331
EW Middelburg, telefoon
01180-31434.
Nederlands sprekenden wordt
gevraagd niet Nederlands spre
kende buurtgenoten op de bro
chure attent te maken, opdat zij
ook de informatie kunnen aan
vragen. M
Speciaal
De schoolsoorten waarvoor
provinciale staten een plan
moeten opstellen zijn, scholen
voor slechthorenden, lichame
lijk gehandicapten, kinderen die
in ziekenhuizen zijn opgeno
men, langdurig zieken, moeilijk
lerende kinderen, zeer moeilijk
lerende kinderen, zeer moeilijk
opvoedbare kinderen, kinderen
met leer- en opvoedingsmoei
lijkheden en scholen voor
meervoudig gehandicapte kin
deren.
De provincie heeft geen bemoeie
nis met scholen voor dove kinde
ren, kinderen met ernstige
spraakmoeilijkheden, blinde en
slechtziende kinderen en scholen
die zijn verbonden aan pedologi
sche instituten.
Het provinciale plan geldt voor
scholen voor openbaar en bijzon
der speciaal onderwijs.
Bij iedere aanvraag voor een
school voor speciaal onderwijs
moeten prognoses worden inge
diend, waaruit blijkt, dat een mi
nimum aantal leerlingen de
school gaat bezoeken. Het gaat
om wettelijke normen, maar pro
vinciale staten kunnen hiervan af
wijken.
Voor scholen voor speciaal basis
onderwijs is de wettelijke mini
mumgrens 60 leerlingen, de pro
vinciale norm is 40 leerlingen.
Scholen voor voortgezet speciaal
onderwijs moeten volgens de wet
met 42 leerlingen beginnen en
volgens de provincie met 32.
Een combinatie van beide school
typen komt op 81 volgens de wet
en 55 volgens de provinciale
norm. Van deze twee laatste ge
tallen moeten 21, resp 14 leer
lingen het voortgezette onderwijs
volgen Gaat het tenslotte om een
afdeling voor speciaal onderwijs
oö'i een andere school dan is de
ondergrens 15, resp. 10 De pro
vinciale norm kan alleen worden
gehanteerd als redelijkerwijs kan
worden aangenomen, dat op kor
te termijn het wettelijke aantal
leerlingen wordt bereikt.
Er worden ook leerlingenaantal
len genoemd, waarbij een school
moet worden gesloten. Voor het
speciale basisonderwijs ligt het
minimum dan op 25 leerlingen,
voor het voortgezet speciaal on
derwijs op 29, voor de combinatie
van beide onderwijssoorten op
33, waarvan 8 leerlingen voort
gezet onderwijs en voor een afde
ling op 8.
De commissaris der koningin
houdt woensdag 1 2 juni, 1 1 00
uur, een openbare zitting ter be-'
handeling van een bezwaarschrift
Algemene Bijstandswet. Een in
woonster van Vlissingen is het
niet eens met de beslissing van de
commissaris over haar bijstand
saanvraag Het gaat om een aan
vraag om onverwijlde bijstand",
zoals de wet dat noemt, en die
moet worden ingediend bij de
voorzitter van gedeputeerde sta
ten (de commissaris der koningin)
en niet bij de gemeente.
De zitting wordt gehouden in het
provinciehuis, Sint Pieterstraat
42, Middelburg Zij is openbaar.
De besturen van de (op te rich
ten) scholen moeten de aan
vraag voor 1 februari indienen
bij gedeputeerde staten. Het
zijn echter provinciale staten
die het plan van scholen vast
stellen. Zij moeten dat voor
augustus doen en zij moeten
daarbij rekening houden met de
vorm van het speciale onder
wijs, bijvoorbeeld LOM of MLK,
de plaats van de school en de
afstand tot soortgelijke onder
wijsinstituten in de nabije om
geving en de te verwachten
grootte van de school.
Zodra de staten het plan hebben
vastgesteld moet het ter goed
keuring worden aangeboden aan
de minister van onderwijs. Als
verzoeken tot stichting van een
school zijn afgewezen, moeten
ook die aan de minister worden
gemeld. De goed- of afkeuring
moet voor 1 november worden
verleend.
De minister moet bij goedkeuring
aangeven in welk jaar geld voor
de oprichting van de school be
schikbaar is.
Scholen die al drie jaar op het plan
staan, maar waarvoor nog geen
geld is beschikbaar gesteld, moe
ten in het daaropvolgende jaar
voor bekostiging in aanmerking
komen.
Zoals gezegd, zijn er op het ogen
blik in Zeeland geen aanvragen
voor de stichting van scholen voor
speciaal onderwijs Het_.heeft in
dit geval dan ook geen zin een
plan van scholen op te stellen
Vrijdag 7 juni, 14.00 uur, verga
dert de statencommissie voor mi
lieuhygiëne in het provinciehuis.
Sint Pieterstraat 42, Middelburg
Bij de ingekomen stukken zitten
brieven over het maken van de
pots voor klein chemisch afval en
het provinciale standpunt over de
lozingseisen voor de Wester-
schelde. Ook is er een rapport
over de afstemming van riole
ringswerken op de werken voor
zuiveringsinstallaties.
De commissie praat over de Wet
hygiëne en veiligheid zwemge-
legenheden. Volgens deze wet
moet de provincie toezicht uit
oefenen op de kwaliteit van het
zwemwater. Dit geldt voor
zwembaden, spartelbadjes (die
niet dieper zijn dan 50 centime
ter en die doorgaans alleen bij
warm weer worden gevuld) en
al het andere (oppervlaktewa
ter waarin veelvuldig wordt ge
zwommen. Per categorie zijn
kwaliteitseisen gesteld en con
trolemogelijkheden aangege
ven.
Al voordat de wet van kracht
werd, was het in Zeeland goed
gebruik jaarlijks de waterre-
creatiekrant uit te geven, waar
in de zwemwaterkwaliteit van
het buitenwater is opgenomen.
Andere punten die de commissie
te behandelen krijgt, zijn het indi
catief meerjarenprogramma lucht
1985-1989, waarin de bestrij
ding van zure regen centraal
staat, en een notitie over de aan
pak van bodemverontreiniging.
De milieucommissie vergadert in
het openbaar.
Abdijnieuws is de
informatierubriek van de
provincie Zeeland.
Redactie:
bureau voorlichting.
Sint Pieterstraat 42,
4331 EW Middelburg,
telefoon 01180-31392
of 31402
Twee afleveringen terug kon
de lezer het een en ander
lezen over het Begijnhof en de
geschiedenis daarvan. In dit
en een aantal volgende
artikelen willen we wat nader
op de historie en de benaming
van enige (willekeurige)
Middelburgse en Vlissingse
straten ingaan.
Tot op heden is er geen alomvat
tend werk op het gebied van de
straatnamen verschenen. Wel be
schikken we sedert 1980 over de
studie "De straatnamen van mid
deleeuws Middelburg" van de
hand van Taeke Stol. Voorts is
ook in een aantal boeken en tijd
schriften, b.v. "Uit de Middel
burgse historie" en "De Wete"
van de Heemkundige Kring Wal
cheren, iets te vinden over oude
straatnamen.
We zullen hier vooral ingaan op
straten die in bovengenoemde
boeken slechts summier of zelfs in
het geheel niet worden behan
deld. Gemeente-archivaris dr.
W.S. Unger stelde het gemeente
bestuur van Middelburg in 1941
voor de nieuwe straat, die de ver
binding vormde tussen de hoek
Lange Ncfordstraat/R.K. Kerk
(momenteel staat daar een be
jaardentehuis) en de Groenmarkt
te noemen: Bachtcnsteene of
Bachten 's Gravensteene. "Im
mers, deze verbinding ligt achter
bachten) het terrein, waarop
bijna van den aanvang der stad tot
1827 's Gravensteen heeft ges
taan; het klooster dat ter plaatse
van het geprojecteerde gymnas
tieklokaal... heeft gestaan, heette
dan ook Bachten ('s graven) stee-
ne", aldus Unger.
Inderdaad bevond zich vroeger
aan de oude, thans niet meër bes
taande. Lange Burg op een hoogte
het Gravensteen', het stenen huis
-dit in tegenstelling tot de meeste
huizen, die in de middeleeuwen
van hout waren- van de graaf.
In 1436 werd er "bachten steene"
een watergang gegraven. Bachten
of bachter is het oude middelne-
derlandse woord voor achter. Het
wordt tegenwoordig nog toege
past, vergelijk b.v. de namen van
de gebouwen Bachtenkomme.
Bachtenpoorte en Bachtenreede
in Vlissingen). In 1469 is er sprake
van een brand achter het steen.
DOOR PETER SUNKE
'Archiefsprokkels' is een ru
briek die in principe weke
lijks op deze pagina ver
schijnt. Voor de inhoud te
kenen per keer de gemeen
tearchivarissen Christ Peters
(Vlissingen) of Peter Sijnke
(Middelburg). Eindredactie
Ad Hanneman.
Het Gravensteen, dat in I827
werd afgebroken, dateerde uit
1526. Het hoge, grote gebouw
deed dienst als gevangenis. De ci
pier. die in het pand woonde,
werd ook wel steinbewaarder ge
noemd. Hij was in dienst van de
provincie Zeeland, die de gevan
genis beheerde. De gevangenen
werden er tevens verhoord en be
recht. Terechtstellingen vonden in
het Gravensteen niet plaats.
Daarvoor gebruikte men de markt
of het executieveld buiten de stad.
In Zeelands Chronyk Almanach
uit I783 lezen we: "In vroeger ty-
den pleegen de Vaders der Ge
vangenen voor arme Poorters
deezer Stad op 's Gravenstein om
Civile schulden gevangen zynde,
binnen de stad om te gaan om
Brood, 't geen voor Gevangen
Vreemdelingen niet geschiedde,
wyl de Schuldeysschers, voor hun
Verteer moesten Borg stellen, of
anders ontslagen wierden".
Hoewel de Lange Burg 45 jaar
geleden bij het bombardement op
Middelburg (17 mei 1940) ver
woest is en het aldaar gelegen
Gravensteen al ruim een eeuw
daarvoor aan de slopershamer ten
prooi viel houdt Bachtensteene,
een nieuwe straat met een oude
naam, de herinnering eraan nog
levend.
SPORT VAN TOEN
Een gymnastiekclubje uit 192b, zo
schrijft ons de heer A.J. Andries-
sen, die woont aan het Oranje
plein in Zierikzee. 'Het clubje'
heette Achilles en stond onder
leiding van Jan Bal. Meer namen
herinnert de inzender zich niet.
"Maar", zo schrijft hij. "Na pu
blicatie zullen vele mensen die wel
te binnen schieten. De inzender
kwam in ieder geval op het idee
om deze foto te sturen toen hij in
november vorig jaar genoemd
werd door een inzender als'lid van
een kortbalclub (HBS). Dat bleek
echter ene Piet van Roon te zijn.
Hijzelf is nooit lid geweest van een
korfbalclub, zo schrijft de heer
Andriesse ons.
Deze foto is te bestellen door
J' 7,50 aan ons te zenden, samen
met dit knipsel. U kunt betalen
met geld (dan aantekenen) of met
een cheque (op naam van R.
Oreel). Het adres: Redactie De
Faam/De Vlissinger, Postbus
5017, 4330 KA in Middelburg.
Gravure, eind /7de eeuw (Gemeente-archief Middelburg).
De Zeeuwse Club van Slechtho
rende Jongeren komt zaterdag 8
juni bijeen in de Zeeuwse Biblio
theek aan de Kousteensedijk in
Middelburg. Het gaat om een ge
zellige avond voor jongeren van
15 tot 30 jaar Informatie:
01180-23501 (na 18 uur).
Rommelmarkt
ln en rond de Graanbeurs op het
Middelburgse Damplein is op za
terdag 8 juni tussen negen en vier
uur een rommelmarkt met enkele
spelattracties.
De Zeeuwse Dag- en Avondscho
len Gemeenschap heeft haar pro
gramma volwassenenonderwijs
bekend gemaakt. Nieuw is dal
komende schooljaar een Meao-
opleiding secretariële richting in
het pakket is opgenomen. Deze
opleidign is te volgen in Goes.
Voor buitenlanders heeft de
ZDASG een speciale Intensieve
Taalcursus Nederlands op het
programma slaan. Wat er verder
aan mogelijkheden voor volwas
senen op dc scholen zijn. is te le
zen in de diverse brochures. Deze
zijn te bestellen in Vlissingen:
01184-66186.
De PvdA/PPR-combinatie in
Veere vergadert op wdensdag 12
juni openbaar in het Dorpshuis te
Gapinge. Gedeputeerde Paul
Boersma houdt een inleiding over
de gevolgen van de stormvloed
kering in de Oosterschelde en in
inrichting van dat water voor de
gemeente Veere. Aan het raadslid
Joost Nieuwenhuizen kunnen
vragen worden gesteld over de
gemeentepolitiek.
De Stichting 'kunst in beweging'
houdt zaterdagmorgen tussen
kwart over negen en twaalf uur
een kennismakingsmorgen aan de
Breestraat 27 (zij-ingang) te Mid
delburg. De stichting bestaat nu
één jaar en doceert in schilderen
boetseren en bewegingskunst.
Aanmelden: 01180-11283.
Het wijkeomité Binnenstad in
Vlissingen vergadert donderdag 6
juni in het gebouw van de speel
tuinvereniging aan de Paarden
straat in Vlissingen, Centraal
daarbij staat de bodemverontrei
niging van het speeltuinterrein.
De vergadering begint om 20 uur.
Informatie: 01184-16655.
De 35-jarige voetbalclub VAW
(Van Alles Wat) houdt op zater
dag 8 juni een voetbaltoernooi op
het terrein van RCS in Oost-Sou
burg. Sponsors zijn Hoekstra (be
lastingadviseur) en Rotterdams
Zandstraal en Schildersbedrijf.
Acht Zeeuwse ploegen doen mee.
De wedstrijden beginnen om tien
uur. Na drie uur worden de fina
le-partijen gespeeld.
Wie vragen of opmerkingen heeft
over de voordeurdelersregeling
kan maandag lOjuni terecht bij dc
Jongerenbeweging verbonden
met de FNV De Jongerenbewe
ging heeft over deze kwestie een
brochure geschreven, omdat
mensen die in hetzelfde huis wo
nen als anderen er in uitkering tot
155 gulden per maand op achter
uit kunnen gaan. Dit geldt met
name voor jongeren in de bijstand
en RWW. In de brochure staan
tips over hoe de betrokkenen on
der de maatregel uit kunnen ko
men. De informatiebijeenkomst
over de voordeurdelersregeling
begint om 19.30 uur in het pand
Dam 12-14 in Middelburg. In
lichtingen: 01180-38318.
ttil Ir mrMrn
bh oin»-r6M
Ke i tl
- -• «ml
PoMhuv »|-
41* KA MiMrlbw^
ln de Ontmoetingskerk aan de
Oosterscheldestraat in Middel
burg is van donderdag 6 tot en met
zaterdag 8 juni een tentoonstelling
van kunst-gebruiksvoorwèrpen
uit de Derde Wereld. De geëxpo
seerde spullen worden ook ver
kocht. Dc landen van herkomst,
zijn: Afrika, Nigeria, China. Bali
en Tibet. De tentoonstelling is
donderdag tussen 14 en 20 uur
geopend. Vrijdag tussen 11 en 20
uur en op zaterdag tussen 10 en 17
uur.
De Modelvliegclub Delta uit
Vlissingen houdt zondag 9 juni
haar jaarlijkse vliegshow bij de
Sloehaven in het industriegebied
Vlissingen Oost. Er zijn talloze
demonstraties met radiografisch
bestuurde zweef- en motorvlieg
tuigen en helicopters. Ook zal
zondag een aantal parachutes
pringers op het terrein neerdalen.
De grote vliegshow begint om
13.00 uur.
