PO/INCE SME ZEELAND 0 Paepsche stoutheden te Vlissingen §S. ZEELAND vergunning otv aanvraag eurogas Wederopbouw Middel burg ZEELAND IN DE PEN De Faam en DeVlissinger worden gelezen. Op heel Walcheren. Woensdag 1 mei 1985 COM M ISSI ES DE VLISS Tot en met 27 mei (tweede Pinksterdag) zijn in de Middel burgse Abdij twee tentoonstellingen te zien, gewijd aan de bevrijding en aan het thema "vrijheid". "Recht op vrijheid" Zeeland Verzetskrant Videofilms Boekje Openingstijden tentoonstellingen IN HE ROEI» provinciale griffie Z provinciale griffie A B IJ In het tijdschrift Plan, maand blad voor ontwerp en vormge ving, 1984 nr. 1., leidt prof. ir. Ed Taverne een artikelenserie in onder de titel "Herrijzend Ne derland". Het gaat in deze serie om de maatregelen tot wederopbouw van verwoeste steden tijdens de tweede wereldoorlog. Het geheel is resultaat van een onderzoeks project dat uitgevoerd is dpor het Instituut voor Kunstgeschiedenis van de Rijksuniversiteit in Gro ningen. Het tweede artikel ver scheen in Plan 1 984 nr. 2 en gaat over het in mei 1 940 verwoeste Middelburg. Het herstel van deze stad werd zowel door Duitsers al6 Nederlanders beschouwd als een model voor de wederopbouw. De schrijver van het artikel, dhr. Koos Bosma, medewerker aan het In stituut voor Kunstgeschiedenis in Groningen, bestrijdt de gedachte dat we in Middelburg te maken hebben met een product van de 'Delftse school'. Veeleer gaat het hier om het resultaat van een pe riode waarin vrijwel alle architec ten en stedebouwkundigen het 'traditionalisme' omarmden. De uitvoerige bijdrage van Bosma met als titel 'De wederopbouw van Middelburg 1940- 44, is on derverdeeld in een aantal onder delen: planvorming, organisatie van de uitvoering, de uitvoering zelf, kritiek en zelfkritiek. Het eer ste plan voor het herstel van Mid delburg was van de hand van jhr. ir. J, de Ranitz, woonachtig te Middelburg. Hij was inspecteur van volksgezondheid en goed op de hoogte van de problemen in de stad, het stadsbeeld en de bete kenis van de monumenten. Door zijn grote kennis van Middelburg en omgeving was hij in staat kort na de catastrofe een eerste schets voor herstel te presenteren. Zijn plan sloot aan op de historische vorm van de stad. Seyss-lnquart zag in de plannen een afwijzing van de Britse tradities zoals die zich in Middelburg manifesteer den! Zijn zwager Münzer, Beauf- tragte in Zeeland, ging er van uit dat Middelburg een brandpunt van de rijksgedachte moest wor den. Eén van de vijf staatstheaters diende in de Zeeuwse hoofstad te worden gebouwd. Verder moest er een sportterrein komen dat ge schikt was voor massa-ontmoe tingen. Deze 'luchtkastelen' zijn nooit gerealiseerd. Op 1 januari 1941 werden de 'Stichting Herbouw Middelburg' en de 'Dienst voor de uitvoering van de wederopbouw in Middel burg' opgericht. De voortvarend heid werd geremd door de bezet ter. In mei 1942 lag de herbouw stil door inbeslagneming van bouwmaterialen. Per 1 juli van dat jaar werd een bouwverbod af gekondigd. In 1944 volgde de onderwaterzetting van Walche ren. De opbouw na de bevrijding ging bijzonder snel. In 1947 wa ren 822 verwoeste panden her bouwd. De statencommissie voor wa terstaat en verkeer vergadert maandag 6 mei, 13.30 uur in het provinciehuis, Sint Pieter straat 42 in Middelburg. Op de agenda staat o.a. een aantal statenvoorstellen: versnelde af schrijving Zeelandbrug, onder zoek waterbeheer en jaarstuk ken '84 van de Westerschelde Oeververbinding en de Provin ciale Zeeuwse Brug Maat schappij. Ook komt er een noti tie aan de orde over de ver keerssituatie weg Zaamslag- Terneuzen bij De Kraag. Ook op 6 mei, maar om 16.00 uur vergadert in het provincie huis de statencommissie voor economische zaken. Besproken worden o.a. een brief van de PZEM over een voorlich tingsbijeenkomst radio-actief af val/ de jaarverslagen '84 van de Watermaatschappij Zeeland en de PZEM en een brief van het Zeeuws Coördinatieorgaan voor Natuur-, Landschaps- en Milieu bescherming over een provinciaal energieplan voor Zeeland. Tenslotte spreekt men over een bijdrage uit het fonds bijzondere voorzieningen voor de aanleg van een windsurfvoorziening Oranje- plaat-Arnemuiden. De provinciale onderwijsraad spreekt in haar vergadering van woensdag 10 mei, 14.00 uur o.a. over de vaststelling van een ad vies aan GS op het plan van scholen voortgezet onderwijs '86-'88, informatie ovér, ontwik kelingen contactcentrum onder- wijs-arbeid en over de wettelijke bevoegdheden van de provincie voor het speciaal onderwijs. De vergadering is in het Statencom- plex, Abdij 11 in Middelburg. Vrijdag 10 mei, 9.30 uur verga- Bevrijdings tentoonstellingen uws dert in het provinciehuis de sta tencommissie voor bestuursza ken. Op de agenda staan o.a. de jaar verslagen '84 van de PZEM en de WMZ; evaluatie aankopen na tuurgebieden en bijdrage fonds bijzondere voorzieningen voor de aanleg van een windsurfvoorzie ning Oranjeplaat-Arnemuiden. Verder wordt er gesproken over een eenmalige bijdrage aan Stichting Ons Zeeland in Oost- Souburg in tekort organisatiekos ten vakantieweek visueel gehan dicapten en een eenmalig subsi die aan de Zeeuwse Jeugdraad voor provinciale jongerenactivi- teiten. Tenslotte staat er een aan tal subsidies ter discussie: aan koop natuurgebied Yerseke Moer en Zwaakse Weel en beheers- werkzaamheden Wevers- en Flaauwersinlaag. Alle commissievergaderingen zijn openbaar. Met uitzondering van de Onderwijsraad beginnen alle vergaderingen met een half uur spreekrecht voor het pu bliek. Op verzoek van de gezamenlijke provincies heeft de Anne Frankstichting in Amsterdam een tentoonstelling vervaardigd onder de titel "Recht op vrij heid". In de meeste provincie huizen staat zij in april/mei op gesteld. Op 24 panelen wordt een beeld verhaal gegeven van de gebeur tenissen en verschijnselen in de afgelopen veertig jaar die met het beleven en met het aantasten of het vernietigen van de vrijheid te maken hebben gehad. De ten toonstelling begint met beelden van de bevrijding (terugkeer uit concentratiekampen, voedsel schaarste, wederopbouw, de kwestie-lndonesië enz.). Aan dacht wordt besteed aan de tot standkoming van de Verenigde Naties en de Universele Verkla ring van de rechten van de mens, aan vormen van internationale samenwerking, aan de relatie tussen armoede en onderdruk king, aan de vele vormen van schending van mensenrechten, aan het optreden van Amnesty International, aan vormen van discriminatie, aan de opkomst van het nieuwe fascisme, aan de doorwerking van racistische ideeën e.d Vorig jaar, toen op 7 plaatsen in Zeeland de nationale tentoonstel ling "Verzet en vervolging 1 933- 19NU" te zien is geweest, was daar een Zeeuws gedeelte bij, "Zeeland 1940-1945" ge naamd. De Zeeuwse expositie be stond uit een algemeen gedeelte en - per regio - een specifiek regio naal gedeelte. Een groot deel van het getoonde materiaal was af komstig uit het Zeeuws Docu mentatiecentrum van de Zeeuwse Bibliotheek. Ook uit plaatselijke en particuliere bronnen werd veel materiaal aangetrokken. Zeer veel pamfletten, affiches, brieven etc. zijn origineel. Ook te zien is een uitgebreide collage distributie kaarten, -bonnen e.d. Te zien is nu het algemene Zeeuwse gedeelte, aangevuld met alle regionale aanvullingen die vorig jaar zijn gemaakt (Wal cheren, Oost- en West-Z.-Vlaan deren, Zuid- en Noord-Beveland, Schouwen-Duiveland en Tho- len/Sint Philipsland. Het is in totaal een flinke ten toonstelling geworden van 54 panelen. Ook worden de werk stukken getoond die Zeeuwse schoolkinderen vorig jaar heb ben gemaakt over het thema "Bevrijding en verdraagzaam heid". Iedere bezoeker of bezoekster van de tentoonstellingen ontvangt gratis een exemplaar van de Ver zetskrant. Deze krant is, op sug gestie van de provincie, samen gesteld door de jeugdredacties van de voor dit bijzondere geval samenwerkende oud-illegale bla den Het Parool, Trouw, Vrij Ne derland en De Waarheid. De eer ste verhalen in de krant zijn ge wijd aan de illegale pers in Ne derland. Er zijn artikelen en bij dragen over het vervolg van de jaren veertig. Vervolgens worden -steeds vanuit de belangstellings sfeer van de jongeren -allerlei ge beurtenissen belicht uit de jaren vijftig, zestig, zeventig en tachtig. De provincie Zeeland heeft 12.000 verzetskranten gekocht. Zij heeft de scholen die het boekje "Zeeland in de oorlog 1940-1945" hebben besteld, een aantal gratis exemplaren van de krant aangeboden om in de lessen te gebruiken. Bij de tentoonstelling "Recht op vrijheid" hoort een bijzónder in teressante videofilm "Je bent toch vrij", gemaakt op verzoek van de Anne Frankstichting. In deze film worden aan jongeren vragen gesteld over vrijheid in Nederland: wat versta je eronder, wordt de vrijheid bedreigd, moe ten vrijheden voor iedereen gel den? De discussie - opgenomen in het Anne Frankhuis - staat onder leiding van Koos Postema. Er worden ook cijfers gepresenteerd van een NIPO-onderzoek onder jongeren over het thema vrijheid. Afwisselend met deze videofilm wordt - eveneens op video - een gedeelte getoond van de uit de jaren zestig daterende televisiese rie "De Bezetting" van dr. L. de Jong. Het gaat om beelden die betrekking hebben op de bevrij ding van het zuiden van ons land en met name Zeeland. Het reeds genoemde boekje "Zeeland in de oorlog 1940-1945" is geschreven door Ar Visser en Tine Visser. Het heeft een omvang van 104 pagina's en bevat veel foto's en kaartjes. De uitgave richt zich in de eerste plaats op de Zeeuwse schooljeugd in de leeftijd van ongeveer 10 tot 1 5 jaar. De hoofdstukken hebben betrek king op de meidagen van 1 940, de NSB, het lot van de Zeeuwse Joden, het dagelijkse leven tij dens de bezetting, het verzet en de bevrijding. Gestreefd is naar een evenwicht tussen de feitelijke De tentoonstellingen staan opgesteld in Kapittelzaal en enkele andere ruimten van de voormalige provinciale biblio theek, Abdij 9, Middelburg. De toegang is voor ieder gra tis. Op werkdagen zijn de ope ningsuren van 10.00-12 00 uur en van 14.00-1 7.00 uur; op zaterdag van 10-13.00 uur en van 1 3.00-1 6 00 uur (geldt ook voor 2e Pinkster dag). Op Hemelvaartsdag en op zondagen is de tentoon stelling gesloten. gebeurtenissen en de belevenis sen van jonge Zeeuwen in oor logstijd, "gewone" mannen en vrouwen nu. Doordat de provincie en subsidie van 7.750,— be schikbaar heeft gesteld, kon het boekje voor ƒ3,— per stuk wor den aangeboden aan de leerlin gen van de Zeeuwse scholen. Die hebben enthousiast gereageerd: er zijn ruim 12.000 exemplaren besteld. Vanaf 1 mei komt het boekje ook beschikbaar in de boekhandel, tegen een prijs van 14,90, De AROB-commissie uit GS houdt dinsdag 7 mei drie hoorzittingen. De eerste begint om 10.00 uur. Het gaat om een bezwaarschrift van de heer mr. A A. den Hollan der uit Middelharnis. Burgemees ter en wethouders van Borsele hebben verklaringen van geen bezwaar gevraagd voor de bouw van een stal aan de Nassauweg 30 te 's-Heerenhoek. GS hebben die verklaringen verleend De tweede hoorzitting is om 10.30 uur. De heer A D. Leijs uit Terneuzen maakt bezwaar tegen de bouw van een woning met ga rage aan de Reggestraat 13 in Terneuzen. GS hebben hiervoor verklaringen van geen bezwaar aan de gemeente Terneuzen ge- ■geven. De laatste hoorzitting die dag (7 mei) is om 11.20 uur. De Zuide lijke Landbouwmaatschappij (ZLM) in Goes maakt bezwaar tegen het verlenen van verklarin gen van geen bezwaar van GS (Gevraagd door b en w van Oost burg) voor de uitbreiding van een bedrijfspand van Van de Vijver- Cammaert BV aan de Nieuwe Ha venweg in Schoondijke, voor de aanleg van een parkeerterrein op het eigen terrein en voor het aan brengen van een 2.50 m bre de verharding langs de weg van het genoemde bedrijf Alle zittingen zijn openbaar en worden gehouden in het Pro vinciehuis, Sint Pieterstraat 42 in Middelburg. Abdijnieuws is de informatierubriek van de provincie Zeeland. Redactie: bureau voorlichting. Sint Pieterstraat 42, 4331 EW Middelburg, telefoon 01180-31392 of 31402 DOOR CHRIST PETERS 'Archiefsprokkels' is een ru briek die in principe weke lijks op deze pagina ver schijnt. Voor de inhoud te kenen per keer de gemeen tearchivarissen Christ Peters (Vlissingen) of Peter Sijnke (Middelburg). Eindredactie Ad Hanneman. p5 ■U 1 Frankrijk en Engeland waren weer eens in oorlog: 1778. Steeds ging het om een handelsoorlog. Met andere woorden: de heerschappij ter zee èn daarmee verband houdend de macht in de wereld, niet in het laatst via de kolonieën. De Republiek kwam er tussenin te zitten. Met Frankrijk was immers terwille van de handel een verdrag gesloten, maar ook met Engeland. Dit had niet alleen onaangename politieke gevolgen, maar ook op ander gebied. Was men in de Republiek immers niet erg verdraagzaam? Vanuit Duinkerke kwamen diver se kooplieden naar het noorden. Zij vestigden zich in Vlissingen om vandaar uit, onder neutrale vlag, hun handel en scheepvaart te kunnen voortzetten. Deze Duinkerkers nu waren kat holiek. En daarmee begonnen de problemen, want zij wilden graag hun geloof blijven belijden en hun plichten vervullen. Dit was ge makkelijker gezegd dan gedaan. Hoewel er grote verdraagzaam heid in de Republiek (en ook te Vlissingen) was ten opzichte van gewetensvrijheid, ging het uitoe fenen van die paepse aktiviteiten velen tè ver. Niettemin waagden de katholieken in Vlissingen er toch een request aan het stadsbe stuur aan. Ze verzochten tevens een plaats aan te wijzen waar ze een gebouwtje konden neerzetten waarin ze konden samenkomen voor de eredienst. Op 25 juli 1778 kreeg men ant woord van de magistraat: Het verzoek werd tóegestaan in ver band met het stadsbelang (han del) en als bouwplaats werd aan gewezen het Land van Gosen (nu Scheldeterrein). Het stadsbestuur echter had misschien een vooruit ziende blik, want naast allerlei Oppositie In eerste instantie kon men zich hieraan nog wel houden. Op 17- 8-1778 werd een adres van dertien burgers afgewezen. Toen daarna evenwel de oppositie feller werd en een groot aantal burgers, ge steund door de kerkeraden van Nederduits gereformeerde. Waal- UJ CP Gedeputeerde Staten van Zeeland maken op grond van artikel 31 van de Wet alge mene bepalingen milieuhygiëne het volgende bekend. Aanvraag Olie Terminal Vlissingen B.V. te Vlissingen heeft bij hen op 26 september 1984 een aanvraag ingediend om vergunning ingevolge de Hinderwet en de Wet inzake de luchtverontreiniging voor het uitbreiden en wijzigen van de inrichting door de bouw van een opslagtank voor gasolie. De inrichting is gelegen aan de Oosterhavenweg te Vlissingen, kadastraal bekend gemeente Vlissinge, sectie C, no. 1806. Ter inzage Na het volgen van de vereiste procedure hebben Gedeputeerde Staten besloten de gevraagde vergunning te verlenen onder voorschriften ter voorkoming of beperking van gevaar, schade of hinder buiten de inrichting en ter voorkoming of beperking van luchtverontreiniging. De aanvraag, de vergunningen en overige stukken liggen voor een ieder ter inzage van 2 mei 1985 tot en met 3 juni 1985 op de volgende plaatsen en tijden: - in het gemeentehuis van Vlissingen op werkdagen van 8.30-12.30 en van 13.30- 15.00 uur en iedere woensdagavond van 17.15-20.15 uur; - op het bureau Milieuzaken van de provinciale griffie, St. Pieterstraat 42 te Middel burg, op werkdagen van 9-12 en van 14-16 uur. Beroep Vanaf 2 mei 1985 tot en met 3 juni 1985 kan tegen voornoemde vergunningen beroep worden ingesteld bij de Kroon door de aanvrager, de betrokken adviseurs, degenen die overeenkomstigartikel 20, 21, 22, 2e lid of 28, 1e lid onder c van bovengenoemde wet bezwaren hebben ingebracht of door enige andere belanghebbende die aantoont dat hij redelijkerwijs niet in staat is geweest overeenkomstig de hierboven genoemde artikelen bezwaren in te brengen. De vergunningen worden óp 4 juni 1985 van kracht, tenzij overeenkomstig artikel 60a van de Wet op de Raad van State, een verzoek tot schorsing dan we! tot het treffen van een voorlopige voorziening is gedaan. Eventuele beroepsschriften moeten worden gericht aan Hare Majesteit de Koningin en moeten worden gezonden aan de Raad van State. Afdelingen voor de geschillen van bestuur, Kneuterdijk 22, 2514 EN 's-Gra- venhage. Een eventueel verzoek tot schorsing of een voorlopige voorziening moet worden ge richt aan de voorzitter van de Afdeling voor de geschillen van bestuur van de Raad van State. Middelburg, 1 mei 1985. sint pieterstraat 42, postbus 60014330 la middelburg, tel. 01180-31011 Gedeputeerde Staten van Zeeland maken op grond van artikel 12 van de Wet alge mene bepalingen milieuhygiëne het volgende bekend. Aanvraag Eurogas Terminals C.V. te Nieuwdorp heeft bij hen op 2 april 1985 een aanvraag in gediend om vergunning ingevolge de Hinderwet en de Wet inzake de luchtverontrei niging voor het uitbreiden en wijzigen van een inrichting bestemd voor de op- en overslag van vloeibare gassen onder druk en gekoeld (zogenaamde gasterminal) door het uitbreiden van de produkten op de installatie met VCM, uitsluitend voor overslag activiteiten. De inrichting is gelegen aan de Frankrijkweg 4 te Nieuwdorp, kadastraal bekend ge meente Borsele, sectie A, nos. 577, 580 en 586 en gemeente Vlissingen, sectie M, no. 624. Ter inzage De aanvraag met bijlagen en overige stukken liggen voor een ieder ter inzage van 2 mei 1985 tot en met 3 juni 1985 op de volgende plaatsen en tijden: - in het gemeentehuis van Borsele, Stenevate 10, Heinkenszand op werkdagen van 9.00-12.00 en van 14.00-16 uur en iedere vrijdagavond in de openbare bibliotheek, Stengeplein 1, Heinkenszand van 17.00-20.00 uur; - in het gemeentehuis van Vlissingen op werkdagen van 8.30-12.30 en van 13.30- 15.00 uur en iedere woensdagavond van 17.15-20.15 uur; - op het bureau Milieuzaken van de provinciale griffie, St. Pieterstraat 42 te Middel burg, op werkdagen van 9-12 en van 14-16 uur. Na 3 juni 1985 tot het einde van de termijn waarbinnen beroep kan worden ingesteld tegen de vergunningen, liggen de stukken ter inzage op bovengenoemde plaatsen op werkdagen van 9-12 en van 14-16 uur (met uitzondering van de openbare bibliotheek Heinkenszand). Bezwaren Een ieder kan bij Gedeputeerde Staten van Zeeland, St. Pieterstraat 42. 4331 EW Mid delburg een gemotiveerd bezwaarschrift indienen tegen het geven van de gevraagde vergunningen en wel tot en met 3 juni 1985. Tegelijkertijd met het indienen van een bezwaarschrift kan een verzoek worden in gediend om persoonlijke gegevens niet bekend 1e maken. Indien daarom verzocht wordt, kunnen tot en met 24 mei 1985 tegen de aanvraag mondelinge bezwaren worden ingebracht. Hierbij wordt de aanvrager in de gelegenheid gesteld aanwezig te zijn (tel.: 01180- 31364). Middelburg, 1 mei 1985. sint pieterstraat 42, postbus 6001,4330 la middelburg, tel. 01180-31011 Vlissingen ca. 1750. Het Land van Gosen was n.w. van 's Lands Dok. voorwaarden die er aan de op richting van een kerkje werden verbonden, besloot het gezag te vens dat niemand (ook zelfs niet van de absente leden van de Vroedschap) iets zou meedelen over het stemgedrag in deze zaak en tevens dat men alle protesten aangaande deze zaak naast zich neer zou leggen. sche en Engelsche kerken in actie kwam, moést wel worden gerea geerd. Te meer daar meer dan 200 burgers een request naar de prins (Willem V) hadden gestuurd, met het verzoek om het besluit van de stadsregering te vernietigen. In dat request werden onder meer de bepalingen omtrent de godsdienst in de Unie van Utrecht, aange haald, evenals die vastgesteld bij de vrede van M unster 1648). Zij vroegen voor altijd te verbie den "tot algemene blijdschap der ge- heele Vlissingsche burgerij". Verder werd in dit verzoekschrift verwezen naar de godsdienststrijd (80-jarige oorlog) en de gevalle nen voor de goede zaak (uiteraard alleen Nederduits gereformeer den). Ook werd vermeld dat het ging om een "request (het verzoek der katho lieken om een kerk) van zeer veel van builen inkoomende en alleen voor een zeer korten tijd te Vlissin gen resideerende Roomsgezinde vreemdelingen die nog geen de minste blijken van liefde trouw en gehoorzaamheid gelijk wij altijd hebben gedaan aan de Regeeringe of aan het lieve Vaderland bewezen hebben De stadsregering besloot zich ook tot de prins te wenden en zich bij zijn arbitrage neer te leggen. In afwachting daarvan schortte men de toestemming op. Dit besluit werd genomen onder invloed van de toch al sterk gespannen ver houdingen die zich over het gehe le eiland Walcheren uitstrekten. Gevreesd werd dat het tumult zou overslaan. Dit was niet geheel denkbeeldig, want de mensen in Westkapelle en omgeving (zie ar chiefsprokkels van 17 april) spra ken ook al tijdens verhitte discus sies schande van het te Vlissingen genomen besluit ten opzicht^ van de papen. Men verweet de over- 'heid dat ze paaps geworden was en dat die de vrijheid had ver kocht. Ingrijpen Staten Met het gebeuren in Westkapelle in het achterhoofd besloten de Staten van Zeeland, hangende het oordeel van de prins, in te grijpen. Zij vroegen militairen en kregen die ter handhaving van orde en rust. Diverse oproerigen werden opgepakt of op andere wijze uit geschakeld. Toen het oordeel van de prins kwam en hij de katholieken toe stond te doen wat ze aan het stadsbestuur hadden gevraagd, werd het plan uit angst voor op roer niet meer door de katholie ken uitgevoerd. Ongeveer 10 pro cent van het toenmalige aantal inwoners was door zijn medebur gers in de tang genomen en ver oordeeld omdat ze anders waren dan ze gewend waren. Ze waren vreemdeling en deden aan "Paepsche stoutheden".

Krantenbank Zeeland

de Vlissinger | 1985 | | pagina 13