Hulpverleners in de leer bij nabestaanden
FOTO
VERSCHOORE
Schrijver: 'Idee ontstond op een terras'
HET WEEKBLAD
EMM ZESTIG JAAR: VAN
ATLETIEK NAAR HANDBAL
Johannes Passion zo orgineel
als mogelijk in Concertzaal
'Wildschut' of de rijpheid van de Nederlandse thriller
Wedgwood
Praatshow met
komiek Liberg
UW MOOISTE DIA
NU OOK
UWMOOISliFOTO
llBACK
Beledigd
Begrip
Bijeenkomsten
DE ZAAK VOOR
SERVIEZEN
i\W ur>^
Woensdag 13 maart 1985
oplage 22 70Ö wekelijks gratis huis aan huis op geheel Walcheren m combinatie met de faam totale oplage 44.400 uitgave provin
ciale zeeuwse courant b v administratie: markt 51. postbus 5017. 4330 ka middelburg, 01180-27651 advertentie: waistraat 56-60.
postbus 18,4380 aa viissingen, 01184-15T44, privé: w: mèlse, 01184-62320. redaktie: ad hanneman 01180-27651 toestel 54
De 151 jaar oude Koninklijke
Oratoriumvereniging Tot oefe
ning en uitspanning' presenteert
op zaterdag 16 maart de Johannes
Passion in de Concert en Gehoor
zaal te Middelburg. Het is een
reeds jarenlange traditie van de
Middelburgse vereniging om de
Johannes Passion zo orgineel als
mogelijk op het podium te brengen
met zes vocale solisten en begelei-
Jos van der Lans verzorgt de aria's
van de tenorpartij.
ding door instrumenten zoals Jo-
han Sebastiaan Bach dat voor
schreef. Het concert begint om
acht uur zaterdagavond.
Als solisten treden op: Nelly van
der Sijde sopraan. Heieen Resoort
- alt. Peter Hall - tenor (evange
list), Jos van der Lans - tenor
(aria's), Math Dirks - bas (Chris
tus-partij) en Ruud van der Meer -
bas (aria's). Tijn van Eijk bespeelt
het orgel en Nelly Duin viola da
gamba. Het Dordts Kamerorkest
verzorgt de begeleiding. Jo Ivens
is als vanouds de dirigent.
DEZE WEEK IN
Jan Jakobsen, woningin
richter, pakt uil in Uit het
Zakenhart
De eerste mensen op
Walcheren. Archivaris Pe
ter Sijnke doet uit de doe
ken hoe die leefden.
Onze rubriek Korte In
formatie geeft met weinig
woorden ontzettend veel in
formatie.
Op de cultuurpagina's is
weer alles te lezen wat er in
de bioscopen, filmtheaters
en zalen op het podiu
ordt getoond.
Scherpe
prijzen.
Uitgebreide
voorlichting.
Tel 01 184-14081 Viissingen
MAART:
VOORDEELMAAND
TUDELUKE AKT1E
van '1 I'm 30 maart
'Samen lachen dat kan nog. Maar
samen huilen... ho maar. Er is
geen tijd meer voor sentimenten'
Groepsfoto van EMMers in 1925, het eerste jaar. Toen atletiek,
later uitsluitend handbal.
Ard Hesselink presenteert de
praatshow. Gasten zijn distribu
teurs van commerciële en alter
natieve films. Ook beleidsmede
werkers van gemeente, provincie
en ministerie zijn uitgenodigd om
te komen discussiëren.
Hans Liberg wordt gezien als de
'coming man' in de Nederlandse
kleinkunst. Hij weet op geraffi
neerde wijze het publiek tot scha
teren te brengen. Hij produceert
een vloed van woorden en speelt
parmantig op de piano, hetgeen
wordt omschreven als 'intelligente
gedachtensprongen en muziek-
gein'.
Bobby Eerhart, Felex ThijssenJack Monkau en Henk Bos van links naar rechts op de voorgrond
en A d Weststrate staand in Alhambra ie Viissingen.
voor kort uitsluitend korte films.
Met Wildschut kwam hij meteen
op zijn stokpaardje terecht. Tij
dens de persconferentie romanti
seerde hij de toenemende crimi
naliteit in grote steden, waarbij hij
ook Amsterdam noemde. Dat
v bruist, leeft en is hartstochtelijk,
kon men uit zijn woorden proe
ven. "Ik ben blij dat de Neder
landse film er nu rijp voor is om
dit ook te tonen", stelde hij vol
daan vast.
Wildschut is inderdaad een film
geworden waar de bioscoopbe
zoeker met gekromde tenen naar
gaat zitten kijken. Hoewel die ty
pische Nederlandse koelheid -
zoals in elke vaderlandse film valt
te constateren en waar de Hol
landse cinema mogelijkerwijs nog
eens beroemd om wordt - over
duidelijk in de film meespeelt, zit
er veel vaart en actie in. Het ver
haal komt dan voor sommigen
misschien niet snel genoeg op
gang, maar die aanloop is nodig
om de toeschouwer de kans te ge
ven de figuren te leren kennen.
Producent Henk Bos en regisseur
Eerhart laten niet na om te on
derstrepen dat er bewust is geko
zen voor acteurs wiens naam nog
niet als vanzelfsprekend op de af
titeling verschijnen. Ze krijgen
dan ook hun gelijk achteraf. Hid-
de Maas vertolkt voortreffelijk de
rat van de beide gangsters, terwijl
Jack Monkau de evenwichtige,
bijna sympatieke, aangeschoten
bandiet knap vertolkt.
De overige rollen worden ge
speeld door Annick Christians,
Josse de Pauw, Chris Lom me,
Marc van Eeghem, Bert Onraedt
(de baby) en Werther van der
Sarren. Een rustpunt in Wildschut
is de sherrif-achtige Belgische
veldwachter die telkens opduikt.
"Een grapje", omschrijft Eerhart
die rol. "Aan gewone politie
agenten ergert men zich teveel".
Nu van uw dia
extra voordelig
een foto op het
formaat 10 x 15 cm
FOTO-FILM VIDEO
Viissingen
Na een sterfgeval is de begrafenis
of crematie over het algemeen
snel geregeld. Vaak later komt
het verdriet en de leegte over
iemands dood bij de nabestaanden
echt naar boven. Dan blijf je
meestal alleen met je verdriet, is
de ervaring van heel wat mensen
die een partner verliezen. Daarom
richtte een aantal weduwen en
weduwnaars in september 1981
een groep op onder de naam
'Nabestaanen dan?'. Omdat
met het oprichten van die groep
het taboe dat op 'de dood' rust
niet wordt doorbroken, is er sinds
kort, opynitiatief van de
weduwen/ weduwnaars zelf, een
werkgroep 'Nabestaan' in het
leven geroepen. Daarin is een
aantal hulpverleningsinstanties
vertegenwoordigd om in de eerste
plaats de hulpverleners zelf te
confronteren met de problemen
waar mensen voor staan wanneer
een partner overlijdt.
"Eigenlijk zijn we als hulpverle
ners op het matje geroepen door
deze groep wiens partner is over
leden". vertelt Josephine Kruit,
wijkzuster van de Kruisvereniging
Walcheren Oost. Ze voegt er aan
toe: "In de praktijk blijkt datje als
hulpverlener net zo onhandig
reageert wanneer iemand in hui
len uitbarst als ieder ander. Je
leert wel uit boekjes hoe je dan
moet reageren maar zo werkt het
niet. Je moet als hulpverlener ook
iets van jezelf laten zien. Zitting
hebben in deze werkgroep lijkt
eigenlijk wel een beetje op het
volgen van een cursus. Je steekt er
veel van op wanneer je zo van
dichtbij met de problematiek ge
confronteerd wordt".
Een ander lid van de werkgroep.
Martine Buitink. maatschappelijk
werkster bij het FIOM-Zeeland
(de stichting tot hulpverlening bij
zwangerschap en alleenstaand
ouderschap) denkt dat de mensen
die te maken hebben gehad met
overlijden van de partner bijna in
alle gevallen op de hulpverleners
zijn aangewezen. "Mensen dicht
in de buurt zijn meestal heel bang
om met iemand om te gaan die in
de rouw is. De mensen weten niet
hoe ze met emoties om moeten
gaan. Samen lachen dat kan nog.
Maar samen huilenhó maar. Er
is geen tijd meer voor sentimen
ten".
Wie aan den lijve heeft ondervon
den hoe het is om alleen achter te
blijven zonder dat er echt hulp van
buitenaf kwam, is Ellie Dekkers
uit Middelburg. Haar man over
leed in 1981 na een ongeval. "Na
een maand kon ik niet meer eten
en slapen en heb ik gevraagd of ik
opgenomen kon worden. Ik kon
het niet meer aan. Toen kreeg ik
de raad om maar eens lekker op
vakantie te gaan of een lange
strandwandeling te maken. Na
veel aandringen hebben ze me dan
toch in het Gasthuis opgenomen
waar ik zeven weken onder de pil
len zat zonder dat er echt op mijn
problemen werd ingegaan".
Toen mevrouw Dekkers thuis
kwam kreeg ze te maken met de
hulpverlening. "Ik was nog maar
net uit het ziekenhuis of er stond
een maatschappelijk werker op de
stoep die meteen vroeg of ik soms
vooral de sex en de geborgenheid
mistte. Bovendien moest ik maar
meteen met hem meegaan naar de
plaats waar mijn man overleden
was. Ik voelde me op dat moment
zwaar beledigd".
De enige personen aan wie Ellie
Dekkers steun had tijdens haar
periode van rouw waren haar
huisarts en de gezinsverzorgster
die een jaar voor haar en haar
kinderen zorgde. "Met die men
sen kon ik nog praten, die toonden
begrip. Maar mensen uit je om
geving lopen met een boogje om
je heen. Je wordt nergens meer
uitgenodigd en er komt ook bijna
niemand meer langs. Mijn ver
trouwen in de mensen was in die
tijd wel met de muziek mee".
Datzelfde ervaarde Jo Holtkamp.
Haar man overleed in 1982 na een
ziekbed. "Je merkt dan meteen
dat de buitenwereld zich er niet
mee wil bemoeien. Je voelt je bij
na een bedelaar langs de kant van
de weg wanneer je alleen achter
blijft en aanspraak doet op ande
ren. Vooral de eenzaamheid heeft
me ertoe gebracht naar deze groep
te stappen".
In de Nederlandse filmproducties
valt een zekere hang naar thrillers
te bespeuren. Na recent werk als
De Lift en De Prooi - en in zekere
mate ook Gebroken Spiegels kan
de toeschouwer vanaf morgen
(donderdag 14 maart) Wildschut
gaan bekijken. Alhambra in Viis
singen is één van de 35 bioscopen
waar dit Nederlandse product gaat
draaien. Vorige week vrijdag zorg
de Alhambra-uitbater Ad West
strate voor een persvertoning.
Aanwezig waren regiseur Bobby
Eerhart, producent Henk Bos,
schrijver Felix Thijssen en één van
de hoofdrolspelers. Jack Monkau.
'Wildschut' is de naam van een
afgelegen boswachtershuis in Bel
gië. Op een ochtend verstoren
twee tot de tanden toe gewapende
misdadigers - ze beroofden een
casino in Breda - de huiselijkhe
den van alledag. Ze gijzelen de
bewoners. Vooral het tweejarige
zoontje Ruben heeft waarde voor
de twee bandieten. Met dat kind
in handen terroriseert het tweetal
de familie méér en méér. Ze strij-
zware misdaad. Een Nederlands
sprekende auteur met een pistool
zou destijds op de lachspieren
hebben gewerkt".
In 1980 - zo vervolgt Thijssen zijn
verhaal werd het dertig pagina'?
tellende manuscript weer tevoor
schijn gehaald en verwerkt tot een
roman. In feite dus een omge
keerde volgorde, want meestal
dient een boek als basis voor een
film, terwijl nu een ruw scenario
voor een film als basis voor een
boek diende.
Thijssen heeft al meer dan 45
boeken geschreven. Vooral zijn
thrillers genieten veel waardering.
Voor uitgesproken fijnproevers in
dat genre kan zijn driedelige ro
man over de keiharde gangster
Charlie Mann worden genoemd.
Zijn boek Ratteval (1983) werd
met drie sterren bekroond in Vrij
Nederland's detective- en thriller-
gids, de hoogste waardering voor
een Nederlands auteur dat jaar.
Regisseur Bobby Eerhart toont in
De Wildschut klaar te zijn voor
het 'grotere werk'..Hij maakte tot
Zestig jaar EMM is beslist de
moeite waard om bij stil te staan.
Komende zaterdag (16 maart)
houdt de handbalclub, die in 1925
begon als militaire (COAK), ver
eniging en zich uitsluitend toeleg
de op atletiek, een receptie in de
Concert en Gehoorzaal te Mid
delburg, vanaf 17 uur. Daaraan
vooraf wordt er een handbaltoer-
nooi gespeeld in de sporthal aan de
Nassaulaan te Middelburg met
ploegen uit de jaren zestig. Vanaf
tien uur zullen - sommigen al met
de eerste aanzet tot een hangbuik -
spelers tegen elkaar strijden die in
de roemruchte jaren zestig fier de
kleuren droegen van Operatie 55
(Den Haag), Aalsmeer en EMM.
Bij de dames komen uitsluitend
Zeeuwse ploegen anno jaren zes
tig op het veld. Het zijn: EMM.
Walcheren en Olympus. Het
toernooi is omstreeks 15 uur afge
lopen. De jubileumcommissie
heeft voor de komende tijd nog
een aantal evenementen in petto,
waaronder een groots toernooi
met landelijke .toppers, waar
schijnlijk wordt dat gehouden
voor het begin van de volgende
competitie.
Waarin een kleine prille Zeeuwse
club groot kan zijn, daarover be
richten Piet Hese en Jaap de Looff
sr, beiden lid van de jubileum
commissie. Vooral De Looff ra
kelt veel op uit het verleden als hij
praat over de atletiekperiode van
EMM. In de jaren dertig was hij
namelijk de trotse bezitter van het
Zeeuws record polsstokhoog
springen. De recordhoogte - met
bamboestok - bedroeg 3,20 meter.
Hij verhaalt over het EMM-lid
Jack Boot. die Nederlands kam
pioen verspringen werd met zeven
meter en Nel Karelse, die in 1948
deelnam aan de Olympische Spe
len in Londen en daar met een
sprong van 5,74 meter als vierde
eindigde. "Nel had de bijnaam
'Nel Sjeze' omdat ze zo hard liep",
lacht De Looff. En die prestaties
konden worden bereikt ondanks
training op wal spottend werd ge
noemd - 'het modderoord!, de
plaats waar nu de Stedelijke
Scholengemeenschap staat.
In de jaren dertig tekende zich
voorzichtig de eerste liefde voor
handbal af. In 1942 werd op
'modderoord' het eerste officiële
competitieduel gespeeld. Korte
tijd later kreeg EMM ook een da
mesteam. Langzaam maar zeker
kreeg deze balsport meer waarde
ring binnen de club dan atletiek.
Misschien wel logisch als men be
denkt dat EMM in de allerhoogste
regionen van de vaderlandse
competitie handbalde en zelfs
spelers (Henk Seybel en Jan Jon-
gepier) tot internationals kon re
kenen. Logisch was het ook dat de
atletiek beoefenaars hun onvrede
omzetten in daden. De afschei
ding werd in 1957 een feit met de
oprichting van Dynamo. EMM
ging niet onverdienstelijk met
handballen door. Momenteel
spelen de eerste teams (dames en
heren) in de op één na hoogste
afdeling.
EMM is steeds gekenmerkt door
een sterke verenigingsband, zo
constateren Hese en De Looff.
Een voorbeeld is dat Betsy Lu-
dikhuize uit Curasao en Kitty
Lubsen uit Genève overkomen
om het zestigjarige bestaan van
EMM mee te vieren aanstaande
zaterdag.
Voor de tweede keer houdt het
Filmhuis Meccano in Middelburg
een praatshow. Dat gebeurt op
dinsdag 19 maart in het filmthea
ter aan de Pauwpoort, vanaf 20.30
uur. Als publiekstrekker heeft
Meccano de komiek Hans Liberg
gecontracteerd.
De groep 'Na-bestaanen dan'
komt één keer per week op dins
dagavond bij elkaar in het gebouw
van de Fiom, Varkensmarkt 1 in
Middelburg. Deze groep houdt
zich tijdens die bijeenkomsten
vooral bezig met leuke dingen
hoewel er natuurlijk ook ervarin
gen worden uitgewisseld. Er zijn
thema-avonden, er wordt uit eten
gegaan, gedanst of de groep gaat
een dagje uit.
In de werkgroep 'Nabestaan' die
ongeveer een maal per maand bij
elkaar komt, hebben verder zit
ting iemand van het algemeen
maatschappelijk werk. het Riagg
(regionaal instituut voor ambu
lante geestelijke gezondheids
zorg), het welzijnswerk voor ou
deren en een pastor.
Martine Buitink: "We willen in
het najaar als werkgroep ook ge-
spreksavonden gaan houden en
dergelijke. Want als je zoiets
overkomt, kom je echt van de
rouw in de kou".
De aangeschoten gangster Charly (Jack Monkau) met peuter Ruben (Bert
Onraedt) naast zijn maat Jim (Hidde Maas) en Sybil Chris Lomme).
'Verfijnde tafelsfeer"
De serviezen-specialist:
ken neer in dit rustige Belgische
oord omdat één van beiden ge
wond is geraakt bij de overval. De
gijzeling escaleert in een bloedige
confrontatie waarbij leger en po
litie worden ingezet. Maar ook de
familie weet van wanten als de
gangsters in de val zijn gelopen....
De film is gebaseerd op de gelijk
namige roman van Felix Thijssen,
die ook het scenario schreef. De
basis voor het boek - zo vertelde
Thijssen in een onderonsje vooraf*
aan de persvertoning - ontstond
op een terrasje ten tijde van een
gijzeling in het begin van de jaren
zeventig. "Maar de Nederlandse
film was toen nog niet rijp voor de
SERVICE KWALITEIT GARANTIE
LANGE DELFT !>0 MIDDELBURG