Een foto uit de oude doos Kerken en molens DE EERSTE BEWONERS VAN WALCHEREN IN BEHOEP Woensdag 13 maart 1985 DE FAAM - DE VLISSINGER jSLSi- Oude kerken Molens Vrijwillige molenaars Overzicht In een week tijd is 1 2.000,binnengekomen op giroreke ning 7475 van de actie Zeeland helpt Nepal. De stortingen variëren van vijf gulden tot tweehondervijftig gulden. Het totale bedrag aan stortingen was vorige week vrijdag ruim 14.000 -, ffe:, (OM MISSIES Welzijn Ruimtelijke ordening Milieu Leren overleven Geen noodhulp Kwartje. Kosten per school Opleiding Activiteiten Kcrtc Vogelruilbeurs Kledingbeurs Kledingbeurs Avondgebed Strips- en platenbeurs Ouderdomswet Stille Kring Hondenvereniging VCK-bazaar Parkeren PCOB Middelburg Bingo Gastgezinnen Gospel en rock UW 40 jaar ABDIJ uws Restauratie moten Serooskerke Provinciale Staten leggen in hun vergadering op 26 april lijntjes vanuit het verleden naar het heden. Op de agenda staan enkele voorstellen die met het behoud van monumenten hebben te maken. De stichting Oude Zeeuwse Ker ken heeft de provincie een bijdra ge gevraagd in de exploitatiekos ten. Doelstelling van de stichting is de instandhouding van monu mentale kerkgebouwen, maar ook het opwekken van belangstelling voor de historie van de gebou wen. Gedeputeerde Staten stellen voor de provinciale bijdrage op vijf mille te stellen; de stichting had om 5.500,— gevraagd. Als voorwaarde willen GS opnemen, dat het geld wordt gebruikt voor de exploitatie en niet voor restau ratiewerkzaamheden. Over het tekort van vijfhonderd gulden op de stichtingsbegroting zeggen zij, dat het bestuur dit op een andere manier moet zien te vergaren, dan wel dit bedrag op het totaal te be zuinigen. Een ander voorstel behelst pro vinciale subsidie in de restauratie van zes molens. De korenmolen De Hoop in Se rooskerke is een achtkantige, houten bovenkruier zonder stelling op een bakstenen voet, te rang schikken in de categorie grond- zeiler van het "Zeeuwse type". Het bouwjaar ligt rond 1835. De provinciale subsidie komt op ruim 80.000. Voor de korenmolen De Kouter- molen in Hoedekenskerke is bijna 64.000,— beschikbaar. Hier gaat het om een ronde,- stenen bovenkruier zonder stelling - een grondzeiler uit 1874. Korenmo len d'Arke in Oostkapelle dateert uit 1858. De ronde, bakstenen bovenkruier met stelling wordt met een provinciale bijdrage van bijna 72 mille gerestaureerd. Ir» Retranchement is de houten, open standerdmolen, gebouwd op vier teerlingen van gele bak steen, gerestaureerd. De restau ratiekosten vielen hoger uit dan was voorzien; in de meerkosten wordt nu een subsidie van bijna tweeduizend gulden toegekend. Het bouwjaar van de molen is vermoedelijk 1 643. De subsidie voor de korenmolen in Meliskerke komt op ƒ57.500,— Het gaat om een grondzeiler, een rode, bakstenen bovenkruier zonder stelling uit 1801. Korenmolen De Hoop in Tholen wordt omschreven als een zeer hoge, ranke walkorenmolen - een stellingmolen met gevelsteen, bouwjaar 1736. De provinciale subsidie is berekend op ƒ66.700,- De provincie hanteert bij de vast stelling van de subsidie de regel, dat zij een kwart van de restaura tiekosten betaalt. Dinsdag 19 maart, 10 00 uur houdt de Commissaris der Konin gin (in zijn functie van voorzitter van het college van Gedeputeerde Staten) zitting in een AROB-zaak. Het gaat om een kwestie waarin bijstand is geweigerd op grond van art 45 van de algemene bij standswet (spoedhalve bijstand). De AROB-commissie uit GS houdt dinsdag 1 9 maart, 10.30 uur een hoorzitting. Het gaat om een be zwaar van de heer P.J. Landegent uit Burgh-Haamstede. Burge meester en Wethouders van Westerschouwèn hebben verkla ringen van geen bezwaar ge vraagd voor de uitbreiding van de woning van de heer Landegent aan de Haaijmanweg 2 te Burgh- Haamstede. GS hebben die ver klaringen geweigerd; daar is de heer Landegent het niet mee eens. Als laatste die dag (1 9 maart) be handelt de tweede kamer uit GS een bijstandszaak, en wel om 1 1.20 uur. Het bezwaar richt zich tegen een uitspraak van de ge meente Tholen. Alle zittingen zijn openbaar en worden gehouden in het provin ciehuis, Sint Pieterstraat 42 in Middelburg. Het Gilde van Vrijwillig Mole naars, afdeling Zeeland, levert zijn aandeel in het behoud van molens in de provincie. Het doet dat door het opleiden van vrijwillige mole naars, opdat de molens hun oor spronkelijke functie houden. Gedeputeerde Staten vinden dat goed werk en daarom stellen zij voor een bijdrage in het exploita tietekort te geven van 750,— Gevraagd was om 1.000,— De staten krijgen een overzicht aangeboden van de subsidies in restauratie- en onderhoudskosten van monumenten over 1984 Er werd ruim 2.6 miljoen subsidie uitbetaald Nog toegezegd was ruim ƒ1.6 miljoen. Per 31 de cember 1 984 was nog een kleine miljoen gulden beschikbaar in het monumentenfonds. Zeeland helpt Nepal Er zijn nogal wat overschrijvingen van 12,— ontvangen. Veel mensen hebben blijkbaar de sug gestie van de commisaris der ko ningin overgenomen. Hij rekende in zijn brief aan de Zeeuwse be volking, voor dat als idere aange schrevene een gulden per maand zou overmaken er in een jaar tijd ruim 1,6 miljoen zou binnenko men. Motto van de actie Zeeland helpt Nepal is: leren te overleven. Het is overgenomen van Unicef - het kinderfonds van de Verenigde Naties. Unicef is al werkzaam in Nepal en richt zich speciaal op het onderwijs van de plattelandsbe volking Zeeland heeft daarop in gehaakt. Er wordt geld ingezameld om ma teriaal te kunnen kopen voor schoolgebouwen en om opleiding en bijscholing van onderwijzend personeel te kunnen betalen. Het onderwijs beperkt zich niet tot het leren lezen en schrijven en de an dere schoolse dingen, zoals dat in Nederland gebruik is. Op de scho len wordt voorlichting gegeven over hygiëne, voeding, sanitaire voorzieningen en de gevolgen die de ontbossing voor het land heeft. Deze onderdelen zijn voor een ontwikkelingsland erg belangrijk, minstens zo belangrijk als het le ren lezen en schrijven. De cijfers die over Nepal bekend zijn tonen dat aan: 40 tot 50 procent van de Nepalese kinderen lijdt aan infec- Maandag 18 maart, 14 00 uur vergadert de statencommissie voor welzijn Op de agenda staan oa.: regionaal welzijnsbeleid op school zitten. Unicef - en nu dus ook Zeeland - steunt een pro ject dat dorpsmeisjes opleidt tot onderwijzeres. Nadat de meisjes zijn afgestudeerd, worden zij in hun dorp beschouwd als algeme ne vraagbaak. Niet alleen de dorpsvrouwen doen hun voordeel met de adviezen, ook de mannen. Uit de activiteiten die met het Zeeuwse geld worden betaald, moge blijken dat het niet gaat ofri het lenigen van directe nood, zoals die nu in Afrika heerst. Feit is wel, dat als hulp achterwege ook voor Nepal straks noodacties moeten worden gehouden. En dan zijn we enkele stadia te laat. Kinderen die nu in Nepal naar school gaan, hebben hun leven lang profijt van wat zij leren en op hun beurt kun nen zij kennis overdragen aan de mensen in hun omgeving en later aan hun eigen kinderen. tieziekten, veroorzaakt door be smet water. De kindersterfte is er hoog: 20 tot 25 procent van de kinderen sterft voor zij vijf jaar zijn. De bouwkosten per school komen in Nepal op rond de 8.500,— De inrichting vraagt een bedrag van ongeveer 2.500, Het gaat om een speciaal soort scholen. Unicef heeft samen met Unesco (een organisatie van de Verenigde Naties die zich bezig houdt met vorming, wetenschap en cultuur) een school ontworpen, afgestemd op de Nepalese om standigheden. De scholen worden met inheems materiaal gebouwd en zij komen overeen met de Ne palese bouwstijl. In 1971 heeft de regering van Nepal het Nationale Onderwijs plan Systeem afgekondigd, In korte tijd zijn toen veel scholen gebouwd en nu blijkt dat veel van die scholen bouwkundig niet deugen. In de regentijd zijn zij zo lek als een mandje, water, licht en sanitair ontbreken en er is onvol doende ventilatie. De actie Zeeland helpt Nepal is niet alleen gericht op de opleiding van kinderen. Een deel van de opbrengst wordt besteed aan de opleiding en bijscholing van de leerkrachten. Unicef heeft zich bovendien bemoeid met de sala riëring van de onderwijzers. Het onderricht aan de Nepalezen is er voor jongens en voor meisjes, maar in de praktijk is het nog zo dat er meer jongens dan meisjes De provincie betaalt op iedere gulden die wordt gestort een kwartje. De actiekosten worden uit de provinciekas betaald Al het geld dat binnenkomt, gaat dus ook daadwerkelijk naar Nepal. Stortingen zijn welkom op giro nummer 7475 ten name van de actie Zeeland helpt Nepal te Mid delburg Allerlei verenigingen en organisa ties worden uitgenodigd op hun eigen manier aan de actie mee te doen. Hoe dat het best kan wor den gedaan, is afhankelijk van de vereniging of organisatie. Voor meer informatie en suggesties voor acties kunt u zich wenden tot de coördinator van Zeeland helpt Nepal, mevrouw J.D. Kuiper- Abee. provinciehuis. Sint Pieter straat 42, 4331 EW Middelburg, telefoon 01 180-31398 En opdat u het niet vergeet: het gironummer is 7475. Ook kunt u daar de actiefolder aanvragen. kleine kernen in Zeeland; veror dening duiksport Zeeland; jaarre kening 1983 van de Zeeuwse Centrale Muziekbibliotheek en vervanging provinciaal archeo loog Voorts staat er een aantal subsidies ter discussie: restaura tie, monumenten; Stichting Oude Zeeuwse Kerken en Gilde van vrijwillig molenaars. Tenslotte wordt er gesproken over een overzicht van subsidies in restau ratie- en onderhoudskosten van monumenten over 1984 en de stand van het monumentenfonds per 31 december 1984. De statencommissie voor ruimte lijke ordening vergadert vrijdag 22 maart, 9.30 uur. Er wordt gesproken over de be noeming van een plaatsvervan gend voorzitter; een notitie over tweede woningen en de vaststel ling van de beplantingsverorde ning. Verder komen er twee subsidies ter sprake: aankoop van een aan tal hectaren natuurgebied in de Baarzandsekreek en de Yerseke Moer. Tenslotte evalueert men de aankopen van natuurgebieden over 1 984 De statencommissie voor milieu zaken vergadert ook vrijdag 22 maart. De aanvangstijd is 14 00 uur De commissieleden krijgen informatie over het waterkwali- teitsplan. De drie commissievergaderingen worden in het provinciehuis, Sint Pieterstraat 42, Middelburg, ge houden. Alle drie zijn zij openbaar en beginnen zij met spreekrecht voor het publiek. Abdijnieuws is de informatierubriek van de provincie Zeeland. Redactie: bureau voorlichting. Sint Pieterstraat 42, 4331 EW Middelburg, telefoon 01180-31392 of 31402 De vogelvereniging Zanglust uit Arnemuiden heeft - zoals elke derde zaterdag van de maand - op zaterdag 16 maart weer een vo gelruilbeurs in petto. Die wordt van 13 tot 16 uur gehouden in tuincentrum De Groenmarkt aan de Van Cittersweg in Arnemui den. Er kan worden gekocht, ver kocht en geruild en leden van de organiserende vereniging geven informatie over hun hobby. Om iets extra's te kunnen kopen voor de peuters, houdt de peuter speelzaal 't Wegkruupertje in "de wijk Nieuw-Middelburg zaterdag 16 maart een kledingbeurs. De beurs wordt gehouden in de peu terspeelzaal aan de Prins Hen drikstraat 35. (ingang via de brandgang uitkomend in de Ire- nestraat en de Julianastraat). Kle ding voor kinderen van 0 tot 14 jaar kan elke ochtend tussen 8.30 en 11.30 uur worden ingeleverd, voorzien van naam en vraagprijs. Van de opbrengst gaat 50 procent naar de verkoper, de andere helft naar de peuterspeelzaal. De beurs wordt gehouden van 10 tot 11 uur. Zomerkleding voorkinderen van 0 tot 14 jaar en speelgoed wordt zaterdag 23 maart verkocht tij dens de kleding- en speelgoed beurs in het hervormd gemeente centrum aan de Dorpsstraat in Oostkapelle. De opbrengst gaat naar de peuterspeelzaal in Oost kapelle. De beurs is geopend van 10 tot 11.30 uur. Speelgoed en kleding kan maandag 18 en dins dag 19 maart van 11 tot 11.30 uur worden aangeboden in de peuter speelzaal aan de Schoolstraat. Tijdens de beurs worden ook kof fie en aanverwante consumpties verkocht. De helft van de op brengst is voor de verkoper; de andere helft voor de peuterspeel zaal. De opbrengst en de niet- verkochte kleding kunnen dins dag 26 maart van 11 tot 11.30 uur worden afgehaald in de peuter speelzaal. Aan de hand van informatie, me ditatie en actie willen de organi satoren van het avondgebed in Sint-Laurens de aanwezigen laten nadenken over de maatschappe lijke oorzaken van verslaving. Het avondgebed begint vrijdag 15 maart om 19.30 uur in de Neder landse Hervormde kerk in Sint- Laurens. De coördinator van het Zeeuws Consultatiebureau voor Alcohol en Drugs houdt een in leiding. Na afloop is er gelegen heid tot discussie. Buurthuis De Paraplu aan de A. Gogelweg in Vlissingen houdt vrijdag 15 maart een stripboeken en platenbeurs, ledereen kan daar kopen, ruilen of verkopen. Ook worden tekenfilmpjes vertoond. De beurs begint om 20.00 uur. Opgave en inlichtingen: 01184-65453. De Algemene Ouderdomswet wordt ingrijpend veranderd. Bin nenkort krijgen man en vrouw elk afzonderlijk recht op een eigen AOW-pensioen bij het bereiken van de pensioengerechtigde leef tijd. Tot nu toe moest een ge trouwde vrouw, die eerder dan haar man 65 jaar werd, wachten tot haar man 65' jaar werd en AOW-pensioen kreeg. Over deze kwestie heeft de stichting Voor lichtingscentrum Sociale Verze kering in Amsterdam aanvraag formulieren laten maken, die ver krijgbaar zijn bij het postkantoor en bij de Raden van Arbeid. Wie uiting wil geven aan haar of zijn afschuw over de kernwapen- wedloop tussen oost en west kan zaterdag 16 maart opnieuw deel nemen aan de stille kring, die tus sen 11.30 en 12 uur wordt gehou den op de hoek van de Lange Delft en de Koorkerkstraat in Middelburg. Informatie: 01180- 35287. 'Hond mogen zijn in een mensen wereld' is het thema van een con tactavond van de hondenvereni ging Walcheren (HoWa). De bij eenkomst begint dinsdag 12 maart om 20 uur in Het Zuiderbaken in Middelburg. De heer J. Th. Lub bers, schrijver van het boek 'Ge drag en gehoorzaamheid van de hond', houdt een lezing met film beelden. De aanwezigen kunnen hem vragen stellen. Inlichtingen: 01184-15334. De voetbalcombinatie (VCK) houdt zaterdag 16 maart een ba zaar voor jong en oud ten bate van een nieuwe lichtinstallatie. De kinderen kunnen zaterdagmiddag tussen één en zes uur deelnemen aan allerlei spelletjes, grabbelen en het rad van avontuur. Ook staat doelschieten met de prof voetballer Danny Blind op het programma. De grote bazaar voor de ouderen begint zaterdagavond om zeven uur en gaat door tot half twaalf. De trekking van de grote loterij en een rad van avontuur met fraaie prijzen vormen hier de hoofdschotel. Verder zijn er tal rijke kraampjes met hapjes en ook de bar ontbreekt niet. De bazaar wordt gehouden in het oude ver enigingsgebouw dat voor dit doel nog een keer gebruikt mag wor den. De gemeente Middelburg heeft een nieuwe folder uitgebracht. De ene helft van de folder bestaat uit gegevens over voor de toerist in teressante of nuttige gebouwen. De andere helft vertelt hoe en waar auto's in Middelburg kun nen worden geparkeerd. Een on derverdeling wordt daarbij ge maakt naar gratis parkeerterrei nen, terreinen voor betaald par keren en de maximum parkeer- duur. De folder is verkrijgbaar bij bureau voorlichting van de ge meente Middelburg, Stadhuis straat 2. De afdeling Middelburg van de Protestants Christelijke Ouderen Bond komt woensdag 27 maart om 14 uur bijeen in gebouw De Schakel in Middelburg. Daar wordt de maandelijkse ledenver gadering gehouden, waarna de heer H.D. Sul. provinciaal in specteur bejaardenoorden, iets over de nieuwe wet op de bejaar denoorden vertelt. Informatie: 01180-29010. In buurthuis Het Woltershuis aan de Hogeweg in Vlissingen wordt woensdag 20 maart vanaf 20 uur bingo gespeeld. De Stichting Europa Kinderhulp zoekt nog veertig gastgezinnen die in de komende zomer een 'kan sarm' kind uit Frankrijk, West- Duitsland of Nederland willen opnemen voor een periode van drie weken. Tot nu toe hebben zich 85 gastgezinnen aangemeld, en dat is te weinig. De Stichting Europa Kinderhulp werkt geheel zonder subsidie en draait volledig op vrijwilligers. Om de komende zomeractie te kunnen laten slagen is dan ook veel geld nodig. Aan meldingen en inlichtingen: 01134-2695 of01198-1762. De interkerkelijke jongerenorga nisatie Captains Club in Middel burg heeft voor jongeren van 15 tot 20 jaar een gospel- en roek- avond in petto. Die begint vrijdag 15 maart om 19.30 uur in gebouw De Oliphant aan de Kinderdijk 86 in Middelburg. De afdeling Middelburg van de Unie van Vrijwilligers bestaat 40 jaar. Daarom wordt woensdag 20 maart een receptie gehouden, die om half vijf begint in De Boog aan de Herengracht 52 in Middelburg. Inlichtingen: 01180-25283. SPORT VAN TOEN Voor de handbalclub EMM uit Middelburg heeft mevrouw Paauwe-Hoogesteger deze verras sing in petto. Aanstaande zater dag namelijk houdt de club die met haar eerste teams in de eerste divisie uitkomt van de landelijke handbalcompetitie, receptie in de Concert- en Gehoorzaal te Mid delburg vanwege het zestigjarige bestaan. Deze foto werd gemaakt in 1952, zo meldt mevrouw Paau- we ons. Ze woont momenteel aan de Nieuwe Oostersestraat 36 in Middelburg. De inzendster noemt ons de vol gende namen van de speelsters: Bovenste rij: Toos de Rijke, Ans Wolders, Sjaan Nooyens, Rina Hoogeste- ger, Anneke Plompe. Mien Jo- ziasse, Fiet Vaarnon Morel. Onderste rij: Voornaam onbekend Bostelaar. Jo de Nood, Elly Munter, Lia van Loo onbekend. De foto is niet te bestellen bij de redactie van dit blad. Dat Zelandus de stamvader van de Zeeuwen is geweest geloven we al lang niet meer, en ook Metellius als stichter van Middelbur-g is reeds geruime tijd geleden naar het rijk der fabelen verwezen. Maar wie hebben dan wel de eerste sporen in de Zeeuwse klei achter gelaten? De oudste sporen van menselijke bewoning in Zeeland werden aangetroffen in oostelijk Zeeuwsch-Vlaanderen: vuurste nen voorwerpjes, daterend van omstreeks 9.800 voor het begin van onze jaartelling. Op Walcheren kwam echter pas veel later menselijke bewoning voor. In de vorige aflevering, over het ontstaan van Walcheren, hebt u al kunnen lezen waarom het ei land pas zo laat bewoonbaar werd. Duidelijk is in ieder geval dat Walcheren in de Romeinse Tijd, aan het begin van onze jaar telling, al bevolkt was. Een be langrijke nederzetting bevond 1 J zich toen ter plekke van het hui- i Vl dige Domburg. In 1647 en later jaren gaf het zand van het Dom- burgse strand een aantal bijzon dere schatten prijs: beelden, res ten van bouwwerken en altaren. Allemaal overblijfselen van die oude nederzetting. De altaren waren gewijd aan de inheemse godin Nehalennia, die vooral om streeks omstreeks 200 na Christus vereerd werd. Aan haar gewijde tempels bevonden zich nabij de De oorsprong van de naam Wal- tegenwoordige gemeenten Dom- cheren is niet met zekerheid te burg en Colijnsplaat. achterhalen (zie ook de eerste af- Omstreeks het einde van de vierde levering). De naam zou terug eeuw was Walcheren door grote kunnen gaan op een vroeg-mid- overstromingen (de Duinkerke II deleeuwse handelsnederzetting in transgressie) onbewoonbaar ge- de omgeving van Domburg. Een worden. Later kwam het door andere naamsverklaring is: "zij opslibbing weer langzaam boven die bij een overstroomd gebied water. We moeten ons het Wal- woonachtig zijn", cheren van die tijd (zevende- Ook het christendom werd hier achtste eeuw) zeker niet voorstel- verspreid, misschien door Willi- len als het huidige gebied, maar brord 658-739). Deze apostel der als een drassig moerassig laag- Friezen zou ook in Zeeland heb- land, doorsneden met kreken. De ben gewerkt maar harde bewijzen mensen kwamen weer terug. daarvoor ontbreken. De St. Willi- 'Archiefsprokkels' is een ru briek die in principe weke lijks op deze pagina ver schijnt. Voor de inhoud te kenen per keer de gemeen tearchivarissen Christ Peters (Vlissingen) of Peter Sijnke (Middelburg). Eindredactie Ad Hanneman. DOOR PETER SIJNKE brordput in Zoutelandc (nadat de oude put in 1958 is afgebroken werd deze recentelijk herbouwd) herinnert aan deze evangeliepre diker. Ten tijde van de Noormannenin- vallen in de lage landen werden verdedigingswerken, burgen of burchten, opgericht. Middelburg was de middelste burcht, tussen Domburg (in het noorden) en Souburg (in het zuiden). Uit deze in de negende eeuw opgerichte verdedigingswerken ontwikkel den zich geleidelijk aan nederzet tingen. De oudste bodemvondsten in de Middelburgse binnenstad dateren uit die Frankische lijd. Middelburg, gunstig gelegen op een natuurlijke verheffing (het knooppunt van een aantal oude kreekruggen) aan het kronkelige riviertje de Arne, dat komende van Domburg het gehele eiland doorsneemd, ontwikkelde zich voorspoedig. Het werd een be langrijk kooplieden- en handels centrum, dat in 1217 stadsrechten ontving (overigens waren ver moedelijk al in de 12de eeuw be paalde rechten verkregen).

Krantenbank Zeeland

de Vlissinger | 1985 | | pagina 11