ABDIJ
UWS
Rijksbeleid
openluchtrecreatie
Filmhuis Meccano uitgebreid
met kinderfilmtheater
'Politieke partijen willen (nog) geen
informatie geven aan buitenlanders'
SPORT VAN TOEN
Een foto uit de oude doos
ZEELAND
IN DE PEN
De vijvers van Vijvervreugd
Informatiefolder
KMBO
DE FAAM - DE VMSSINGER
Woensdag 6 februari 1985
IN BEROEI
De Provinciale planologische commissie buigt zich over een
Zeeuwse reactie op de rijksplannen voor de openluchtrecreatie
in Nederland.
Dagrecreatie
Watersport
COMMISSIES
Waterstaat en
verkeer
Economie
Volksgezondheid
Milieu
Bestuurszaken
Vl|vervrsii§d.
Tegenwoordig is de naam "Vij
vervreugd" bekend als tehuis
voor geestelijk gehandicapten,
langs de weg Middelburg-Kou-
dekerke.Wie herinnert zich nog
de buitenplaats van die naam
die op oudejaarsdag 1968 in
vlammen opging? De resten
werden in het jaar daarop ge
sloopt. De geschiedenis van de
ze buitenplaats is in het tijd
schrift "De wete" van de
Heemkundige kring Walcheren
beschreven door J. Poppe (juli
1984, januari 1985). Het is
geen spectaculaire geschiede
nis, maar het is goed dat alle
gegevens bij elkaar gebracht
zijn omdat zij tevens een onder
deel vormen van de boeiende
landschapsgeschiedenis van
Walcheren.
In het midden van de 18e eeuw
was Walcheren bekend om zijn
vele buitenplaatsen, in veel ge
vallen eigendom van vermogende
Middelburgers die hun kapitaal in
handel en bedrijf hadden ver
diend. Men wedijverde om de
tuinen, die bij de buitenplaatsen
hoorden, zo fraai mogelijk te ma
ken. Bij elkaar vormden zij de tuin
van Zeeland", de palm van God s
hand om met Jan Campert te
spreken. Stichter van Vijver
vreugd was Jean (of Johan) Va
lentin Sprenger. Op het ijzeren
hek, dat toegang tot het huis gaf
stond het jaartal 1 760. Zijn vader
was Waals predikant te Oostburg
zijn overgrootvader overleed te
Valenciennes. Vandaar zijn Fran
se voornamen.
Na het overlijden van Johan Va
lentin Sprenger ging het buiten
goed over in handen van zijn
dochters Cornelia Louisa en Jaco-
ba Petronelle. Cornelia huwde
met Jan Boogaert, afkomstig uit
Rotterdam. De ongehuwde Jaco-
ba bewoonde een huis aan de
Rouaansekaai te Middelburg. Uit
het huwelijk Boogaert-Sprenger
werd Charles Jacques Boogaert
geboren,die op 7 maart 1869
overleed. Zijn weduwe Anna Ma
ria Elisabeth van Adrichem en
haar kinderen besloten "Vijver-
vreugd"-te verkopen. De buiten
plaats bestond uit een herenhuis
met koetshuis, stalling, afzonder
lijke kelder, menagerie, erf, tuin,
boomgaard, vijver en "bosch van
vermaak". De namen "speelhof"
en "bos van vermaak" dateren uit
de 18e eeuw.
Zij wijzen er op dat men in
de zomer het stadsgewoel meed
en zich naar buiten begaf. Men
kon zich verlustigen aan een wa
terpartij, de vijver. In de verkoop
van 1869 was een partij tuinge
reedschap betrokken, die er op
wijst dat grote aandacht aan het
tuinieren was besteed.
De buitenplaats kwam in handen
van koopman en fabrikant
Hendrik Jan van den Berge. Van
af 1880 werd de familie van der
Lek de Clercq eigenaar. Mevrouw
J.M. van der Lek de Clercq ver
trekt in 1916 naar Arnhem, Dan
wordt Vijvervreugd verhuurd, aan
de familie Van Hoek-van Hoek.
Aardig is de beschrijving van het
noodweer in november 1921
door de dochter des huizes. Een
prachtige olm woei om.
"Volgens de houthandelaar de
mooiste boom op Walcheren,
volgens mij de mooiste van Vij
vervreugd". Boompartijen en
vijvers werden overspoeld door
de inundatie van 1944. Na nog
verschillende eigenaars en be
woners te hebben gekend,
kwam na de brand van 1968
Vijvervreugd in bezit van de
Stichting "Verpleeg- en Rust
huizen Zeeland". Dat de bui
tenplaats, volgens de schrijver,
ruim 200 jaar een dominerende
plaats in het Walcherse land
schap heeft ingenomen, is
overdreven. Met de andere bui
tenplaatsen vormde zij eens één
groot tuinlandschap op Wal
cheren. H
De hoorcommissie bestemmings
plannen behandelt vrijdag 8 fe
bruari, 14.00 uur een aantal be
zwaarschriften tegen de moge
lijke bouw van enkele woningen
bij de kern Terhofstede in de ge
meente Sluis, zoals opgenomen
in het bestemmingsplan "be
bouwde kom Terhofstede".
De AROB-commissie uit gedepu
teerde sten houdt dinsdag 1 2 fe
bruari twee hoorzittingen.
De eerste begint om 10.00 uur.
Enkele inwoners van Vlissingen
maken bezwaar tegen de bouw
van 8 woningen en 2 garages aan
de Beaufortstraat in Vlissingen.
Gs hebben hiervoor verklaringen
van geen bezwaar aan de ge
meente Vlissingen gegeven.
De tweede hoorzitting is om
10.30 uur. Het gaat om een be
zwaarschrift van mr. W.C.M. As-
selbergs uit Terneuzen. B. en w.
van Sas van Gent hebben verkla
ringen van geen bezwaar ge
vraagd voor de aanleg van het
fietspad Philippine-Hoek. Gs heb
ben die verklaringen verleend,
daar is mr. Asselbergs het niet
mee eens.
De tweede kamer uit gedeputeer
de staten behandelt die dag
(1 2-2) drie bijstandszaken, en wel
om 1 1.00, 1 1.20 en 11.40 uur.
De bezwaren richten zich tegen
uitspraken van respectievelijk de
gemeenten Borsele (2x) en Mid
delburg.
Alle zittingen zijn openbaar en
worden gehouden in het provin
ciehuis, Sint Pieterstraat 42 in
Middelburg.
Er is een nieuwe folder uitgeko
men voor het Kort Middelbaar
Beroepsonderwijs in Zeeland. Het
KMBO is een vorm van beroeps
onderwijs voor jongeren van 1 6
tot 1 8 jaar. Het is volledig dagon
derwijs; op het programma staan
zowel theorie als praktijk. Het
programma voor 1985/1986 is
ten opzichte van verleden jaar wat
uitgebreid. In beginsel is het
KMBO drempelloos Dat wil zeg
gen dat een diploma niet persé
nodig is. Alle jongeren tussen de
1 6 en 1 8 jaar kunnen zich vóór 1
mei 1 985 aanmelden.
De folder is te verkrijgen bij het
Regionaal orgaan voor het leer
lingenwezen, Vlasmarkt 8,
4461 CW Goes.
(01100 27671) óf bij de
Streekschool "Zeeland", Mo
lenwater 8, Postbus 279 4330
AG Middelburg
(01180-16457). H
Het voorgenomen rijksbeleid is
neergelegd in het "structuur
schema openluchtrecreatie".
Aangegeven wordt welke concre
te maatregelen op het gebied van
de ruimtelijke ordening de ko
mende 1 5 jaar nodig zouden zijn.
Ook is aangegeven welke koers
het rijk wil volgen als het gaat om
het financieel meewerken aan
allerlei plannen. Het is dus zaak
om na te gaan in hoeverre de
ideeën van het rijk overeenstem
men met de Zeeuwse plannen en
met name het Provinciaal be
leidsplan recreatie en toerisme.
Een belangrijke conclusie is dat
het rijk veel nadruk legt op ont
wikkelingen in stedelijke gebie
den. Dit kan het gevaar in zich
houden dat een niet verstede
lijkt gebied als Zeeland in fi
nancieel opzicht minder goed
bedeeld wordt. Vandaar dat het
advies van de planologische
commissie aan het provinciaal
bestuur is wijs de Tweede Ka
mer op de belangrijke nationale
taak die de provincie Zeeland op
het gebied van recreatie en toe
risme vervult. Benadruk de in
spanningen die de provincie al
heeft gedaan en nog zal doen.
Aangezien het gaat om natio
nale belangen dienen van rijks
wege ook de nodige financiële
bijdragen te worden verstrekt.
Vooral bij het onderwerp dagre
creatie blijkt dat de regering veel
aandacht wil schenken aan de
stedelijke gebieden; als het kan de
voorzieningen zo dicht mogelijk
bij de grote bevolkingsconcentra
ties brengen.
Een aantal zaken leent zich hier
voor niet: voor wandel-, fiets- en
ruiterpaden is men al snel aange
wezen op de wijdsheid van het
landelijke gebied.
Ook aan de Zeeuwse mogelijk
heden wordt aandacht ge
schonken. De planologische
commissie signaleert echter
wel dat er in vergelijking met de
provinciale plannen 'tekorten'
zijn. Vooral als het gaat om
voorzieningen voor zwemmen-
zonnen in Oost:Zeeuwsch
Vlaanderen, de gemeente Rei-
merswaal en om mogelijkheden
voor landrecreatie in het gebied
Middelburg-Vlissingen.
De regering wil voldoen aan de
vraag naar ligplaatsen voor de
grote watersport. Voor de Greve-
lingen voorziet men een uitbrei
dingsmogelijkheid van 4000 lig
plaatsen en voor het Veerse Meer
van 1200. Voor de overige ge
bieden wordt een terughoudend
beleid gevoerd. Wat dit laatste
betreft bestaat er b.v. ten aanzien
van een gebied als de Ooster-
schelde geen enkel misverstand
tussen provincie en rijk.
Wel denkt de provincie - zo kan
worden gelezen in het beleidsplan
recreatie en toerisme - anders
over de groeimogelijkheden van
de watersport. Zij wil slechts tot
uitbreiding overgaan indien vast
staat dat er duidelijk behoefte is
aan meer ligplaatsen voor jach
ten.
In het Veerse meer is slechts één
uitbreidingsmogelijkheid voor
grote watersport, nl. 400 lig
plaatsen bij Kamperland. De pro
vincie wil in dit gebied kansen
scheppen voor de kleine water
sport. Juist daarom vind de pla
nologische commissie dat het rijk
tekort doet aan de plankzeilmo-
gelijkheden op het Veerse Meer.
Het is duidelijk dat dagtoeristen
hier al in grote aantallen naar toe
trekken. (Het rijk wil een concen
tratiebeleid in de buurt van de
stedelijke gebieden).
De provinciale planologische
commissie zal haar advies vast
stellen op 20 februari. Vervolgens
wordt het ter beschikking gesteld
van het provinciaal bestuur.
De statencommissie voor water
staat en verkeer vergadert maan
dag 1 1 februari, 1 3.30 uur in het
provinciehuis. Agendapunten zijn
o.a. een notitie over de aanslui
tende weg op de stormvloedke
ring op Schouwen-Duiveland en
de nota waterhuishoudinge en
planvorming.
Ook op maandag 11 februari,
maar om 1 6.00 uur vergadert de
statencommissie voor economi
sche zaken in het provinciehuis.
Besproken worden de agenda's
van de raden van bestuur van de
havenschappen Vlissingen en
Terneuzen en een onderzoeks
voorstel van het Nederlands eco
nomisch instituut naar werkpor-
jecten van langdurig jonge wer
klozen. Verder staan op de agen
da een aantal voorstellen tot sub
sidiëring uit het fonds bijzondere
voorzieningen: RK-kerk Kwaden-
damme (ƒ31.000,—); restaura
tie Korenmolen "De Brak" in
Sluis 20.000,—); museum
Noord- en Zuid-Beveland in Goes
(119 000.-) ƒ50 000 - voor
secretariaat toetsingscommissies
in Zeeland voor het werken met
behoud van uitkering en
20.000,— voor leerlingbouw
plaatsen.
De commissie geestelijke gezond
heidszorg en zwakzinnigenzorg
van de provinciale raacfrvoor de
volksgezondheid vergadert don
derdag 14 februari, 9.45 uur in
hotel Terminus in Goes.
Er wordt o.a. gesproken over een
aanvraag van de Stichting Ge
zinsvervangend tehuis op Schou
wen-Duiveland voor een tweede
tehuis en een aanvraag van de
Stichting Verpleeg- en Rusthuizen
Zeeland (SVRZ) om afgifte van
een verklaring voor drie-fase-hui
zen en uitbreiding van de ar-
beidstherape ruimte in Vijver
vreugd. Ook staat geagendeerd
een notitie over de aanvraag de
pendances bij het Graaf Maurits-
huis.
De provinciale raad voor het mi
lieu bespreekt in haar vergadering
van 1 5 februari 9.30 uur in het
provinciehuis het waterkwaliteits
plan, het indicatief meerjaren
programma milieubeheer en
luchtverontreiniging en afvalver
werking in de toekomst.
Tenslotte vergadert die dag
(1 5-2) eveneens om 9.30 uur de
statencommissie voor bestuurs
zaken.
Agendapunten zijn: subsidieve
rordening educatief en sociaal-
cultureel werk: uitbreiding perso
neelsformatie bij de onderafde
ling wegen Van de provinciale
waterstaat; beschikbaarstellen
kredieten voor automatisering en
bevoorschotting in verband met
de gewijzigde wet op de bejaar
denoorden; eenmalige bijdrage
aan het provinciaal overleg en sa
menwerkingsverband ouderen
bonden in Zeeland te Goes (PO-
SO) in tekort organisatiekosten
vakantieweken voor gehandicap
ten en eenmalig subsidie aan het
Zeeuws servicebureau voor
jeugd- en jongerenwerk in de ver
huis- en inrichtingskosten. Even
als de commissie economische
zaken behandelt de commissie
bestuurszaken een aantal voor
stellen uit het fonds bijzondere
voorzieningen, te weten:RK-kerk
te Kwadendamme en restauratie
korenmolen "De Brak" te Sluis.
Ook deze vergadering wordt ge
houden in het provinciehuis.
Alle vergaderingen zijn openbaar.
Met uitzondering van de provin
ciale raad voor het milieu begin
nen alle vergaderingen met een
half uur spreekrecht voor het pu
bliek.
Abdijnieuws is de
informatierubriek van de
provincie Zeeland.
Redactie:
bureau voorlichting.
Sint Pieterstraat 42,
4331 EW Middelburg,
telefoon 01180-31392
of 31402
In het filmhuis Meccano in Mid
delburg wordt in de toekomst ex
tra veel aandacht besteed aan kin-
der- en jeugdfilms. De werkgroep
die zich bezighoudt met dit genre
in de film, heeft derhalve op zater
dag 9 februari een kindergala
georganiseerd. Voor de leeftijds
groep van vijf tot tien jaar draaien
er vanaf 13.30 uur vier korte films.
Vanaf 14.30 zijn er films voor de
jeugd van tien jaar en ouder. De
werkgroep bestaat uit Thea Eve-
raers, Kees de Mooij en Jan Wil
lem Antheunisse. Het drietal oor
deelt: "De kinderfilm is jarenlang
ondergewaardeerd in Zeeland,
maar ook daarbuiten. We hebben
ons georienteerd op wat er zoal 'te
koop' is op dit gebied. Er zijn ont
zettend leuke films voor de jonge
ren".
FOTO RUBEN OREEL
Net als bij Meccano wil het drietal
ook voor de kinderen 'betere films
gaan draaien'. Dat houdt trou
wens niet in dat men de jeugd via
de film stichtelijk en moraliserend
wil bewerken. Het gaat in de eer
ste plaats om het kijkplezier dat de
jeugd kan beleven aan de film.
Ook het vertrouwd maken met het
medium staat hoog in het vaandel
getuige de uitspraak 'we willen
een grote diversiteit aanbieden'.
"We letten echter niet op de kijk
cijfers. We tonen daarom geen
sensationele en gewelddadige
films. Uiteraard willen we graag
bomvolle zalen hebben, maar dat
mag niet ten koste gaan van de
kwaliteit van het vertoonde. Die
beide aspecten meegewogen zet
ten ons dan wel voor het blok; de
keuze wordt dan wel eens enorm
moeilijk, maar we zien niet op
tegen deze taak".
Een heel belangrijk aspect is dat
kinderen soms wel eens moeite
hebben met ondertitels. De werk
groep wil daarom bij buitenlandse
films de teksten via de microfoon
gaan voorlezen. En na de film
wordt er de mogelijkheid geboden
om in Meccano na te praten over
hetgeen de kinderen hebben ge
zien.
Zoals gemeld op zaterdag 9 fe
bruari een groot scala films. In de
toekomst wil de werkgroep
jeugdfilms van Meccano geen be
tuttelende rol spelen, maar de
jongeren zelf ook actief laten
deelnemen in het filmtheaterge-
beuren. Dat kan onder meer ge
beuren door kinderen zelf de
kaartjes te laten verkopen en in de
pauze consumpties te laten aan
bieden. Ook zijn inmiddels alle
scholen op Walcheren aange
schreven om aandacht te vestigen
op het werk. In een stencil worden
de plannen uiteengezet.
"Maar wij willen onze samenwer
king met het onderwijs beperkt
houden", betogen Everaers, De
Mooij en Antheunisse. "Het on
derwijs heeft zijn eigen taak, na
melijk opvoeden. Wij willen ont
spanning brengen, maar dan op
een verantwoorde manier. Als er
een film in het programma zit die
bijvoorbeeld aansluit op wat er in
een klas gebeurt, dan kan een on
derwijzer overdag met de klas
naar de film komen kijken".
Overigens voegt het drietal daar
nog aan toe, dat het zich 'ontvan
kelijk opstelt voor suggesties van
uit het onderwijs en van de kin
deren zelf.
Kinderen zijn trouwens ook op
geroepen om zelf een naam te
verzinnen voor het nieuwe kin
derfilmhuis, dat van start gaat in
nauw contact met het Amster
damse filmhuis en de landelijke
kinderfilmwerkgroep van Film
zien.
Vo„r informatie over de films die
zaterdag 9 januari worden getoond
zie onze informatiepagina met
film-, podium- en boekennieuws.
De buitenlanders op Walcheren
willen heel snel worden geïnfor
meerd door de afdelingen van de
politieke partijen. Volgend jaar, op
woensdag 19 maart, mogen bui
tenlanders die langer dan vijf jaar
in Nederland verblijven deelnemen
aan de gemeenteraadsverkiezin
gen. "Het politieke stelsel in Ne
derland wijkt in de meeste gevallen
af van wat wij gewend zijn", zegt
Kadir Kiling, voorzitter van de
Turkse werknemersvereniging in
Middelburg. Hij vreest dat de
mensen voor wie hij het woord
voert, worden misbruikt als er pas
op het allerlaatste moment infor
matie wordt gegeven.
"We willen nu al geïnformeerd
worden en de partijen leren ken
nen die voor ons in de gemeente
raad zitting nemen", pleit Kiling.
"We willen weten wat zij voor ons
kunnen betekenen".
Op Walcheren wonen tegen de
2500 buitenlanders die in maart
volgend jaar kiesgerechtigd zijn.
Ze zijn vooral in Middelburg
(1300) en Vlissingen (1100) ge
vestigd. In beide plaatsen zijn de
buitenlanders van vele nationali
teiten goed voor één zetel in beide
gemeenteraden. De Turken ma
ken het grootste deel uit van de
groep die zonder Nederlandse
nationaliteit een stem mag uit
brengen of zich kandidaat kan
stellen voor een raadszetel. Kiling
becijfert dat er 600 landgenoten
op Walcheren wonen, onder wie
honderd in Vlissingen. Juist daar
om vindt hij het vreemd dat de
plaatselijke politieke partijen
ogenschijnlijk helemaal geen in
teresse hebben voor de politieke
honger die Kiling en de zijnen to-
Behalve de directe politieke in
formatie heeft de buitenlander
echter ook algemene feiten nodig
om volgend jaar in ieder geval te
weten wat er met zijn stem ge
beurt. De heer F.H. Reijnders,
chef afdeling burgerzaken in
Middelburg, heeft zitting in een
landelijke adviesgroep inzake
'kiesrecht niet Nederlandse inge
zetene'. Hij ontvouwt dat de bui
tenlanders op algemene informa
tie kunnen rekenen, al staat het
nog niet precies vast in welk vat
dat wordt gegoten. Voor de voor
lichtingscampagne heeft het mi
nisterie van binnenlandse zaken
in elk geval een bedrag van 3,3
miljoen gulden gereserveerd.
Opvallend is dat Kiling daar niet
op staat te wachten. "De coördi
nator minderheden in Middel
burg heeft ons daar ook al naar
verwezen. Wij willen weten wat de
politiek doet. En die is niet zo
makkelijk te lokken voor een po
litieke avond waar men onderling
kan debateren en met ons in dis
cussie gaan. Het is nog maar am
per één jaar voordat we kunnen
kiezen. En ik verzeker u dat we
geen enkel plan hebben om zelf
met een lijst deel te nemen. Daar
om juist is het ronduit raadsel
achtig dat de partijen niet naar
ons toe willen komen. Het zijn
toch maar liefst zeshonderd po
tentiële kiezers op wie de partijen
een beroep kunnen doen".
De heer M. Blokpoel stuurde ons
deze foto van MVV Zeelandia, die
werd gemaakt bij de molen van
Westkapelle, in 1914. De foto
werd gemaakt, aldus de heer
Blokpoel, die woont aan de Gan-
zegang 2 in Middelburg', voor de
wedstrijd die burgemeester Vilérie
ons liet spelen tegen Vlissingen.
De heer Blokpoel noemt ons de
volgende namen: M. Blokpoel.
Bertus Flipsen, Jo Schot, Hendrik
Luidwieler, lzak de Klerk, Piet
Koster, Bram Steur, Dirk Borse-
laar. Kees de Hamer, Jan Schot,
Rein Steur. Gillis de Hamer, Wil
lem Heiboer.
Ook deze foto is weer te bestellen
bij de redactie van dit blad, door
samen met dit knipsel ƒ7,50 te
zenden aan Redactie De Faam-de
Vlissinger. Postbus 5017,4330 KA
in Middelburg. Betaalt u met een
cheque, dan deze svp op naam
van Ruben Oreel. Wie met mun
ten betaalt, dient de brief aan te
tekenen.
