25% KORTING
adverteren
is
"bekend
blijven
PRIJS-JAGERS
d
niLiBERT
eenvoudig
praktisch
voor de vakman
de hobbyist
k\
Smallegange en zijn Cronyk
Bestuursbeeld
Allibert tuinmeubelen:
onverwoestbaar mooi.
axel
TE HUUR:
BEZOEK DE DOORLOPENDE GASHAARDEN SHOW
WARMTECENTRUM ZEELAND
DE JAGER IJZERHANDEL
ZEELAND
IN DE PEN
p. van alten
Woensdag 31 augustus 1983
5BT
DE FAAM - DE VLISSINGER
IN HLHOEP
Begin dit jaar is onderzoek gedaan in Zeeland naar activitei
ten die speciaal zijn gericht op culturele minderheden. Aan
205 organisaties werd gevraagd of dergelijke activiteiten
worden gedaan.
Zorg
Vorming en
onderwijs
Bibliotheken
Sociaal-cultureel
werk
Huisvesting
Werkgelegenheid
Algemeen
COMMISSIES
PAC MAN
DONKEY KONG I EN II
DONKEY KONG JR
MARIO BROTHERS
SNOOPY TENNIS
TANK BATTLE
SEARANGER
ALIEN
HIGHWAY
MONKEY JUMP
MIKEY EN DONALD
GREEN HOUSE
DEPUTY DEN
LAS VEGAS
DR. DENTAL
BREAK OUT
SUB ATTRACK
PROFESSIONAL
zaterdag 3 september beslist laatste dag.
op alle nog voorradige allibert tuinmeubelen
nu op de katalogusprijs
tuinmeubelen
OOST-SOUBURG
GOES
t
Een gezellige dag
voor een blijvend geschenk
van dè Zeeuwse juwelier
OE#
i
Westhavendijk 3 Goes Tel. 01100-28052
ABDIJ
Voor menig Zeeuw betekent het
bezit van een oude Smallegange
het topstuk in zijn collectie Zee-
landboeken; de kroniek geeft zijn
verzameling een soort adeldom,
zeker als de naam van de familie
nog in het werk wordt vernoemd.
Over Smallegange en zijn kroniek
is onlangs verschenen de handels-
editie van de dissertatie van P.J.
Verkruijsse: 'Mattheus Smalle
gange (1 624-1 710): Zeeuws his
toricus, genealoog en vertaler:
descritpieve persoonsbibliogra
fie" Het voorwoord meldt, dat de
eerste "ontmoetingen" van de
schrijver met Smallegange zijn
voorbereid door de heren B.P.
Carrière en dr. P.J. Meertens.
"Hun enthousiasme voor en
diepgaande kennis van Zeeuwse
aangelegenheden was voor mfj
als 'overkanter uit Staats-Vlaan-
deren" onmisbaar om in het land
Bewesten Schelde thuis te ra
ken".
Mattheus Joansz. Smallegange
werd in december 1624 bij de
Koepoort in Goes geboren. Zijn
familie stond in het 17de-eeuse
Zeeland in aanzien: de vader
was advocaat, schepen, wees-
heer en stadsrentmeester van
Goes en bovendien hoogbaljuw
van Borssele, de grootvader
was o.a. burgemeester van
Goes. De kroniekschrijver
brengt het tot weesmeester,
commissaris van het landrecht
en lid van de schutterij, maar de
rol van de familie in het politie
ke bedrijf is bij Mattheus uitge
speeld. Na de vroege dood van
de vader vertrekt de familie
naar Middelburg, waar Mat
theus de Latijnse school be-
zoekt. In 1643 verlaat hij Mid
delburg om zijn studie aan de
Utrechtse hogeschool te begin
nen. Als sluitstuk van een de
gelijke opvoeding gaat hij op
studiereis. In Frankrijk ontmoet
hij een taalmeester "van wien
ik de gronden der Fransche en
Italiaansche Tael heb geleert".
Na zijn verblijf in het buitenland
woon) Smallegange in Goes,
waar de familie weer was gaan
wonen en in later jaren verblijft hij
goeddeeels in Amsterdam, waar
hij publicistische arbeid op histo
risch en genealogisch-heraldisch
gebied uitvoert en zich met verta
lingen bezighoudt.
In 1680 dient drukker Johannes
Meertens uit Middelburg bij de
Staten van Zeeland een octrooi
aanvraag in voor de "Nieuwe
Cronyk van Zeeland". 1 augustus
Voor wie geïnteresseerd is in
het provinciaal bestuur van
Zeeland is er de brochure Be
stuursbeeld.
In het boekje komen aan bod
samenstelling, taak en be
voegdheden van het provinciaal
bestuur van Zeeland en de pro
vinciale diensten. In een bijlage
is actuele informatie opgeno
men, zoals wie er statenlid zijn
en welke portefeuilles de leden
van het college van gedepu-
teerste staten beheren.
Er is ook een diaserie die Be
stuursbeeld heet en die voor
gcoepen, zoals scholieren en
vrouwenorganisaties, in het pro
vinciehuis wordt vertoond.
Brochure en bijlage zijn gratis
verkrijgbaar bij het bureau voor
lichting van de provincie, Sint
Pieterstraat 42, 4331 EW Mid
delburg, tel. 01180-31395.
I EUWS
1695 is de datum waarop Smal
legange de opdracht van de kro
niek aan de Staten dateert. "On
dertussen sleept deel I van de
Cronyk zich voort naar de voltooi
ing op het eind van het jaar 1 700.
Johannes Meertens heeft het niet
meer mogen meemaken: zijn
compagnon in Amsterdam, Abra
ham van Someren, evenmin.
Smallegange heeft de hoop op
gegeven om ooit deel II nog in
druk te zien. Ter completering van
het geheel verzorgt hij in 1 700
een herziene druk van de Zeeuw
se wapenkaarten en in 1704
maakt hij een Besluyt aan dp Cro
nyk."
Op 5 januari 1710 overlijdt de
Zeeuwse kroniekschrijver te
Goes.
Het proefschrift van de heer Ver
kruijsse bestaat voor een groot
deel uit bibliografische gegevens.
Een groot aantal exemplaren van
de kroniek is daartoe bestudeerd -
een ontzaglijk werk.
Dinsdag 6 septembèr behandelt
de tweede kamer uit gedeputeer
de staten vijf bijstandszaken, en
wel om 9.30, 10.00, 10.30,
11.00, en 1 1.30 uur. Het gaat
om uitspraken van de gemeenten
Vlissingen, Zierikzee, Hontenisse,
Goes en Middelburg
De AROB-commissie uit gedepu
teerde staten houdt 6 september
twee hoorzittingen. De eerste be
gint om 9.00 uur. Vier inwoners
van de gemeente Borsele maken
bezwaar tegen de aanleg van een
fietspad langs de Heinkenszand-
seweg tussen 's-Heerenhoek en
Heinkenszand. Gs hebben b. en
w. van Borsele toestemming ge
geven voor de aanleg hoewel het
huidige bestemmingsplan zich
daartegen verzet.
De tweede hoorzitting is om
10.00 uur. De heer mr. E.H.A.
Schute te Middelburg, namens de
heer S. Lemstra te Vlissingen,
maakt bezwaar tegen de bouw
van een kiosk op de kop van Bou
levard Evertsen in Vlissingen. Gs
hebben hiervoor verklaringen van
geen bezwaar verleend aan de
gemeente Vlissingen.
De commissaris der koningin, in
zijn functie van voorzitter van het
college van gedeputeerde staten,
houdt op woensdag 7 september,
1 1 ;30 uur een AROB-zitting. Be
handeld wordt het beroepschrift
van een inwoonster van Sint Phi-
lipsland tegen de beschikking van
de commissaris over algemene
bijstand.
Alle zittingen zijn openbaar en
worden gehouden in het provin
ciehuis, Sint Pieterstraat 42 in
Middelburg.
Culturele
minderheden
Ruim 80 organisaties reageerden
negatief, maar bij nader onder
zoek bleek vaak dat toch wel din
gen werden gedaan, maar dat die
niet als specifiek voor culturele
minderheden werden gezien.
Het ontbreken van speciale aan
dacht voor deze bevolkingsgroe
pen kan betekenen dat bij de da
gelijkse gang van zaken al het no
dige wordt gedaan, maar even
goed kan -het er op duiden dat
helemaal niets gebeurt op dit ge
bied.
De organisaties waaraan de vra
gen werden voorgelegd waren
o.a. instellingen voor maatschap
pelijke dienstverlening, woning
bouwverenigingen, onderwijs- en
vormingsinstituten, instellingen
voor sociaal-cultureel werk en in
stanties voor de volksgezondheid.
In het maatschappelijk werk en
de gezondheidszorg blijkt, dat
Molukkers, Surinamers en An-
tillianen veelal de weg naar de
specifieke hulpverleningsorga
nisaties wel vinden, maar dat de
andere minderheidsgroepen va
ker terecht komen bij de alge
mene instellingen. De hulpver
lening wordt vooral gehinderd
door gebrek aan kennis van de
hulpgevers voor wat betreft de
culturele achtergronden en ge
woonten van de hulpvragers.
Het tweede-generatieprobleem
manifesteert zich in deze cate-
gori vooral, daar het via de al
gemene hulpverlening vaak
niet kan worden opgelost.
Bij dit onderdeel is het lager on
derwijs aan culturele minderhe
den buiten beschouwing gelaten.
Onderzocht zijn educatieve en
vormende activiteiten en het
voortgezet onderwijs.
Geconcludeerd kan worden, dat
het terrein van de volwassenene
ducatie ondoorzichtig is. Bij de
opzet van cursussen en andere
activiteiten zijn vertegenwoordi
gers vanuit de culturele minder
heden niet of nauwelijks betrok
ken, hoewel juist voor deze groe
pen de activiteiten van belang
zijn, zeker als wordt gedacht aan
taalcursussen. Er zijn zoveel ver
schillende organisaties en activi
teiten in de vormende sfeer, dat
de adspirant-deelnemers eigenlijk
door de bomen het bos niet meer
zien.
Sommige organisaties, die vanuit
de culturele minderheidsgroepen
zelf werken, hebben soms proble
men met de professionele onder
steuning, het onbegrip van de
Nederlanders en de instanties
waarmee zij te maken krijgen.
Gesuggereerd wordt in het geheel
wat meer lijn te brengen door
coördinatie.
De meeste bibliotheken in de
provincie hebben op beperkte
schaal materiaal voor groepen
uit culturele minderheden. Er
wordt nog niet zoveel gebruik
van gemaakt en daarom wordt
voorgesteld goede voorlichting
over de voorziening te geven.
Het best kan dit gebeuren in
overleg met de provinciale bi
bliotheek centrale.
De algemene ondersteuningsin
stellingen besteden ad hoe aan
dacht aan de problematiek en als
zij daarom door anderen worden
gevraagd. De instituten zijn niet
deskundig om de plaatselijke in
stanties steun te bieden.
Ook in het club- en buurthuiswerk
wordt geklaagd over gebrek aan
deskundigheid. De Zeeuwse or
ganisatie voor ondersteuning van
het sociaal-cultureel werk (ZOOS)
begeleidt de activiteiten in het
buurt- en clubhuiswerk, zowel in
de voorbereidende als de uitvoe
rende fase. De onderzoekers be
pleiten deze situatie te handha
ven, hoewel ZOOS vindt, dat het
bij de uitvoering geen taak heeft.
De woningbouwverenigingen
voeren geen specifiek beleid voor
minderheden. Wel is er speciale
aandacht voor mensen uit de
minderheidsgroepen als zij zich
melden met problemen in de
huisvestingssfeer. Onderzoek van
de gemeenten Terneuzen en Mid
delburg heeft uitgeweken, dat de
huisvesting van minderheden ge
concentreerd is op hoogbouwflats
en goedkopere woningen die
vaak wat minder van kwaliteit
zijn.
De huisvesting van woonwagen
bewoners is buiten beschouwing
gebleven, wel wordt geconclu
deerd, dat het plan om kleine
centra te maken nog niet vol
doende is uitgevoerd.
Onder Turken en Marokkanen
is er in Zeeuwsch-Vlaanderen
en Midden-Zeeland forse werk
loosheid. Ook onder de Suri
naamse groep is de werkloos
heid groot. Van andere groepen
is geen cijfermateriaal bekend.
Er wordt voorgesteld hierin ver
andering te brengen, waarna
eventueel extra maatregelen ter
stimulering van de werkgele
genheid kunnen worden geno
men. Een andere suggestie is
overleg tussen de provincie en
de werkgevers(organisaties) om
mensen uit minderheidsgroe
pen aan te nemen.
Bij de algemene aanbevelingen in
het onderzoeksrapport wordt ge
steld dat het belangrijk is, dat de
minderheidsgroepen door zelf
mee te doen en eigen hulporgani
saties in het leven te roepen de
problemen het best te lijf kunnen
gaan: het praten óver minderhe
den moet zoveel mogelijk worden
omgebogen naar overleg mét
minderheden. De provinciale en
gemeentelijke welzijnsplanning
moet zich meer op activiteiten dan
op de instanties richten.
Het inventarisatierapport Cul
turele Minderheden Zeeland is
verkrijgbaar in het Provincie
huis, St. Pieterstraat 42, Mid
delburg, tel. 01180-31445.
Maandag 5 september vergade
ren de statencommissies voor
verkeer en waterstaat en eco
nomische zaken om respectieve
lijk 14.00 en 16 00 uur. Beide
cdmmissies behandelen de be
groting van de provincie voor
1 984. De commissie voor econo
mische zaken spreekt daarnaast
over de extra storting in het pro
vinciaal werkgelegenheidsfonds
1 miljoen).
De provinciale emancipatiecom
missie vergadert dinsdag 6 sep
tember, 1 9.00 uur. Er wordt o.a.
gesproken over subsidieverzoe
ken voor emancipatieactiviteiten
in het kader van de "tweede klei
ne ronde".
Vrijdag 9 september, 10.00 uur
vergadert de statencommissie
voor bestuurszaken. Agenda
punten zijn o.a. begroting '84,
eenmalige bijdrage on-line cata
logus Zeeuwse Bibliotheek én ex
tra stortingen in de fondsen ter
stimulering van de werkgelegen
heid. Er zijn subsidievoorstellen
voor de proefboerderij 'Rusthoe-
ve", de vereniging Warmbloed
Paardenstamboek, de Zeeuwse
schaapskudde, het instituut voor
natuurbeschermingseducatie, de
VMZ, Bond Heemschut en Fiora-
Zeeland.
In de statencommissies voor
ruimtelijke ordening, 9 septem
ber 14.00 uur en milieuhygiëne,
9 september 16.00 uur, wordt
evenals in de andere commissie
vergaderingen gesproken over de
provinciale begroting 1984. De
commissie milieuhygiëne be
spreekt verder de voortgangsrap
portage waterkwaliteitsbeheer.
Alle vergaderingen zijn openbaar
en beginnen met spreekrecht voor
het publiek. Ze worden gehouden
in het provinciehuis, Sint Pieter
straat 42 in Middelburg.'
Abdijnieuws is de
informatierubriek van de
provincie Zeeland.
Redactie:
bureau voorlichting,
Sint Pieterstraat 42,
4331 EW Middelburg,
telefoon 01180-31391
of 31392
Mooi alleen is met genoeg. Mooi moet mooi blijven.
Daarom maakt Allibert z'n tuinmeubelen van
onverwoestbare kunststof. Die met breekt. Niet verkleurt.
En bestand is tegen alle weersomstandigheden.
Aan een Allibert tuinmeubel kunt u dus langer plezier
beleven, Ook al omdat de vormgeving
tijdloos mooi gemaakt is.
CORMORAN
TANGOR
(pot sinds 1907)
pot
waar iedereen zomaar
garages Lingestraat
garages Dommelstraat
garages Wilgenstraat
Inlichtingen:
beheer- en verhuurkantoor
r
postbus 140-4570 ac axel
markt 7, 4571 bg axel
tel. 01155-4038
Een blijvend geschenk? Je denkt dan toch ook aan t Gouddoppertje. Want daar kan je
te komen voor het
Voor pret vóór je trouwdag,
of je zoekt een geschenk voor zijn,
verjaardag een jubileum of gewoon
eens alleen gaan kijken en op een idee
bedrag dat je wilt besteden. Of je maakt een gezellige dag door samen te gaan en rustig
uit te kiezen. Je gaat dan toch naar t Gouddoppertje want daar kan je
wiaano
iets geschikts
in alle rust met mensen praten die veel verstand hebben van sieraden.
't Gouddoppertje heeft moderne en klassieke, ook aan deze tijd aangepaste sieraden. In eigen ateliers wordt door
goudsmeden vakkundig het fraaiste antiek gerestaureerd en worden eigen ontwerpen van klanten uitgevoerd.
Wie een blijvend geschenk zoekt heeft een ruime keuze in uitlopende prijsklassen in onze winkels,-uitsluitend
gebaseerd op sieraden en juwelen van hoogwaardige kwaliteit. Bovendien voert 't Gouddoppertje de betere horloges
en stijlvolle klokken.
mcer dan^
Lange Kerkstraat 48. tel 01100-14863 Goes
Korie Kerkstraat 12. tel 01100-15094 Goes
Axeisestraat 28. tel 01150-13904 Terneuzen
Walsjraat 88 tel 01184-16400 Vlissingen
Wij tonen u een keur van exclusieve modellen die passen in het hedendaagse interieur.
Is uw gashaard 10 jaar of ouder, dan wordt het hoogtijd deze gashaard spoedig te vervangen.
Want oude gashaarden zijn niet erg
zuinig in gebruik en mogelijk onveilig
De nieuwe gashaarden hebben een
hoofd- en een sfeerbrander
Een gietijzeren binnenwerk, dus houdt
de warmte langer vast. Daardoor
perfekte vloerwarmte gewaarborgd.
Zuinig in het gebruik en een
hoog rendement van 80%.
Hebt u plannen uw oude gashaard té
vervangen.
Profiteer dan nu van onze speciale
zomerprijzen.
M Burg
Stoplichten
rJ-
Li Westhc
Westhavendijk W C Z
Brug
Faber Hest ia
j N'Haven.
Industoeterrem
I f§"
Openingstijden: dagelijks van 1 3-1 8 uur, donderdag tot 21 uur, zaterdag van 9-1 6 uur.
$0
metalen verbindingen
voor houtconstructies.
ACHTER DE HOUTTUINEN 12 - MIDDELBURG - TEL. (01180) 3 3011
ijzerwaren - bouwbeslag - gereedschappen - bouwelementen
