Metingen Zeeuwse
buitenlucht
de lichtbron
Culturele
subsidies
Provinciale almanak
STOFZUIGERS
Zeeuws
Tijdschrift
ERRES
WASAUTOMATEN
GRUNDIG
Audio-Racks
AKAI
DE FAAM - DE VLISSINGER
Woensdag 13 juli 1983
De kwaliteit van de Zeeuwse buitenlucht wordt nauwgezet in
de gaten gehouden. Het hele jaar door worden metingen
verricht. De resultaten van die metingen worden altijd open
baar gemaakt.
Zwaveldioxyde
Stikstofdioxyde
Ozon
Koolmonoxyde
Fluoride
Instanties
Enkele aanbiedingen,
o.a.
750 W., 3 jr
garantie I5J3.—
[PORTABLE
ZWART WIT TV
MARYNEN
948.-
'Stereo radiorecorder
579.-
1098.-
Cassette
albums
30.-
Platenkoffers
9.95
Gourmet-set
139.-
Stofzuiger
29.50
EXPERT KOFFIEZETTER
EXPERT. JUIST NU EEN BETERE KEUS!
r
A B D I
I EUWS
Kortgeleden heeft de provincia
le waterstaat - die een speciale
milieuafdeling heeft - een rap
port gepubliceerd waarin alle
metingen in de periode 1981 -
1982 onder de loep worden ge
nomen.
Er worden namelijk verschillen
de vormen van verontreiniging
geregistreerd. In Zeeland gaat
het om: zwaveldioxyde, stan
daardrook (roet) stikstofdioxy-
de, stikstofmonoxyde, ozon,
koolmonoxyde, fluoride, (zwe
vend) stof en diverse verontrei
nigingen in neerslag.
Samenvattend stelt de provinciale
waterstaat dat in vergelijking met
het meetjaar 1980/1981 de ge
middelde zwaveldioxyde-concen-
tratie licht is gestegen. De stijging
is veroorzaakt doordat de veront
reiniging zich minder goed kon
verspreiden, vooral tijdens de
wintermaanden. Hierdoor zijn ook
de concentraties van zwaveldi
oxyde fors gestegen. Ook de uit
slagen van de standaardrookme-
tingen geven te zien dat in de
winter van '81 /'82 de "versprei
dingscondities'' ongunstig wa
ren. De stikstofmonoxyde-cijfers
zijn fors gestegen, ook al onder
invloed van de strengere winter.
De Amerikaanse norm voor de
ozonconcentratie in de buiten
lucht is in de zomerperiode van
1981 op alle drie de punten waar
werd gemeten, overschreden.
De geadviseerde grenswaarde
voor koolmonoxyde werd nergens
overschreden, al werd er wel
meer van deze stof gemeten. De
metingen van fluoride vormen
een uitzondering op het algemene
beeld: er werd minder fluoride
fff
I
fr
7S
m- «r»..
Snuffelpaal voor het meten van luchtverontreiniging op de Westkapelse
zeedijk
gemeten. Er vond geen over
schrijding van de grenswaarde
plaats.
Bijna overal waar zwaveldioxyde
(S02) wordt gemeten zijn de ge
middelde concentraties gestegen.
Dat houdt voor een belangrijk
deel verband met lagere winter-
temperaturen: er wordt dan har
der gestookt. In Koewacht en Sas
van Gent vonden overschrijdin
gen plaats van de richtlijn voor
S02. Dat was ook een gevolg van
weersomstandigheden met veel
oostelijke en zuidoostelijke wind,
waardoor nogal wat SO2 werd
"geïmporteerd", met name uit de
industriegebieden bij Gent en
Antwerpen.
Stikstofdioxyden (monoxyde en
dioxyde) spelen een rol bij foto-
chemische luchtverontreiniging
(smogvorming).
Over de concentraties aan stik
stofdioxyde wordt gezegd dat ze
in de Zeeuwse buitenlucht zo laag
zijn dat er op zichzelf van deze stof
geen effecten te verwachten zijn.
Datzelfde geldt voor de stikstof-
monoxydegehalten. Ze "zijn vrij
laag en spelen - afgezien van hun
relatie tot smogvorming - geen
belangrijke rol.
Een probleem bij de beoordeling
van het ozongehalte is dat deze
stof moet worden bekeken in
samenhang met stikstofmonox
yde - dioxyde en koolwaterstof
fen. Het gaat hierbij om foto-
chemische luchtverontreini
ging, oftewel smog.
Smog is een toestand die ont
staat door inwerking van zon
nestraling op een verontreinig
de atmosfeer. Afgezien van
ozon bevat deze smog een groot
aantal andere schadelijke stof
fen, zoals stikstofdioxyde, pe-
roxyacetylnitraat (PAN), alde-
hyden en zure nevels van zwa
velzuur en salpeterzuur. Het
optreden van smog gaat ge
paard met heïïgheid. Zeer be
langrijk is de intensiteit van de
zonnestraling.
Fotochemische smog begint bij
de inwerking van zonlicht op
stikstofdioxyde. Daarna volgt
een ingewikkelde kettingre
actie, waarvan (bv. door TNO)
nog allerlei details worden be
studeerd.
Dit maakt het ook niet eenvou
dig een norm vast te stellen
voor ozonverontreiniging. Het
Rijksinstituut voor de volksge
zondheid hanteert een Ameri
kaanse norm.
Er zijn in Zeeland drie meetpun
ten: Waarde, Nieuw Namen en
Axel. De norm werd er resp. op
5, 3, en 5 dagen overschreden.
90 procent van de totale uitworp
aan koolmonoxyde door mense
lijk toedoen, wordt veroorzaakt
door het verkeer. Daarom is het
niet verwonderlijk dat in Zeeland
de meeste koolmonoxyde wordt
gemeten op het meetpunt dat ligt
in het stedelijke gebied van Vlis-
singen.
Nagenoeg overal in Zeeland
werd minder fluoride gemeten.
De overschrijdingsnorm werd
niet bereikt. Samenvattend kan
worden gesteld dat dat in Sas
van Gent regelmatig wordt bena
derd - en over de jaren gezien -
incidenteel wordt overschre
den. Hierbij moet bedacht wor
den dat het meetpunt is gelegen
op ongeveer 500 meter van de
voornaamste fluoridebron,
Zuid-Chemie. Regelmatig wordt
er ook in Midden-Zeeland (rond
het Sloegebied) een duidelijke
Ook de auto is een bron van
luch tveron treiniging
fluorideverontreiniging
stateerd.
gecon-
Er zijn in Zeeland verschillende
meetnetten, die door verschillen
de instanties worden beheerd. Zo
is er de regio Zeeland van het lan
delijke meetnet. De metingen
worden verricht door het Rijksin
stituut voor de volksgezondheid.
Verder heeft Zeeland een eigen
meetnet, dat bekostigd wordt
door de "Gemeenschappelijke
regeling metingen luchtverontrei
niging in Zeelandeen samen
werkingsverband tussen de pro
vincie en gemeenten. In opdracht
van deze regeling wordt onder
zoek gedaan door het Instituut
voor milieuhygiëne en gezond
heidstechniek van TNO en het In
stituut voor plantenziektenkundig
onderzoek. Tenslotte wordt on
derzoek verricht door de Stichting
gezondheidsdienst voor dieren,
dat vooral gericht is op de gevol
gen van luchtverontreiniging voor
het vee.
■-1
Abdijnieuws is de
informatierubriek van de
provincie Zeeland.
Redactie:
bureau vooriichting,
Sint Pieterstraat 42,
4331 EW Middelburg,
telefoon 01180 31391
of 31392
OPRUIMING
Holland Electro Luckey
7040
700 Watt
van 275.- voor I 69. I
131 cm beeldbuis. Telescoop antenne.
Geschikt voor lichtnet en accu.
Adv. pr. f 265,-. Bij Expert voor
Aanbiedingen
vanaf 549.
type LT 9030
800 toeren centrifuge,
E-knop, Formica
bovenblad.
wordt nu opgeruimd
voor 199.—
Satellit 1400
nu
enkele stuks, compleet
Bekend merk r AO
incl. boxen O9o.—
2 stuks
op batterijen
Geschikt voor 8 kopjes vers gezette
koffie. Adviesprijs f 82.-. Bij uw
Expert zaak nu al te koop voor
Voor 10 kopjes
nuf 59.95
Voor 1 2 kopjes
nu f 69.95
MIDDELBURG
L. Noordstraat 20
Tel. 01 180-13373
ZUIDZANDE
Dorpsplein 7
Tel 01 1 70-2222
De Expert Vakzaak Maakt Alles Waar!
S.
Gs stellen de staten voor een
aantal begrotingsposten extra
te verhogen en daardoor de uit
voering van culturele activitei
ten mogelijk maken. Het gaat
om de posten evenementen
van bovenplaatselijk belang,
bijzondere evenementen en ex
perimenten en grensverleggen
de en vernieuwende kunstacti
viteiten. De bedragen die met
de verhoging zijn gemoeid, zijn
resp. ƒ40.000,—, ƒ30.000,—
en nog eens ƒ40.000,
Projecten die met de subsidies
mogelijk worden zijn die van de
fanfare Sint Juttemis en het Flup
en Ju-bedrijf en concerten van het
Rotterdams Philharmonisch Or
kest.
Het geld kan worden geput uit
een pot van twee ton, die bij de
vaststelling van de begroting van
het lopende jaar al is bestemd
voor incidentele culturele activi-
Meer cultuurgeld voor grensverleggende en vernieuwende kunstactivi-
te i ten
teiten. In hetzelfde statenbesluit
wordt de begroting aangepast
aan de lagere rijksbijdrage voor
kunstuitingen: er werd gerekend
met een bedrag van^
735.000,—, maar het rijk be
perkt zich tot zeven ton. Uit het
bedrag van twee ton kan deze
tegenvaller worden gedekt.
De.staten wordt gevraagd met het
voorstel in te stemmen; gedepu
teerde staten zijn vrij om de
hoogte van de subsidie per activi
teit te bepalen. De statenbeslis-
sing valt op 1 6 september.
De provinciale almanak voor
1983/1984 is verschenen. Dit
bijna 500 pagina's dikke boek
werkje bevat een schat aan infor
matie over het provinciaal be
stuur, provinciale diensten, de
gemeentebesturen, waterschap
pen en rijksdiensten in Zeeland.
De almanak beperkt zich echter
niet tot bestuurlijke informatie.
Ook het gehele patroon van
maatschappelijke, sociaal-cultu
rele organisaties op provinciaal
niveau, het onderwijs, volksge
zondheid, sport enzovoorts en
zovoorts komen aan bod.
In totaal gaat het om duizenden
gegevens (namen van instellin
gen, adressen, telefoonnummers,
doelstellingen, functionarissen,
bestuursleden) die zijn gerang
schikt tot een overzichtelijk ge
heel.
In vergelijking met de vorige uit
gave zijn vooral de gegevens op
het welzijnsterrein sterk uitge
breid. Ook zijn de hierop betrek
king hebbende hoofdstukken op
nieuw ingedeeld.
Veel nieuwe gegevens zijn er ook
over de medische en sociale sec
tor. Ook is nu bij verschillende in
stellingen vermeld of zij in het
openbaar vergaderen.
Al met al is de almanak voor al
degenen die in Zeeland te ma
ken hebben met overheidsin
stellingen, particuliere (belan
genorganisaties etc. een prak
tisch onmisbare wegwijzer, die
zijn prijs 30,—) zeker waard
is. Het opmerkelijke is trou
wens dat de vorige almanak nog
35,kostte.
De provinciale almanak is een
door het provinciaal bestuur
van Zeeland gesubsidieerde
uitgave. Hij is te koop via de
boekhandel.
Gedeputeerde staten stellen
provinciale staten voor de
Stichting Zeeuws Tijdschrift
voor 1983 een subsidie, te ver
lenen in het tekort tot 25% van
de exploitatielasten, met een
maximum van ƒ20.000,
Het Zeeuws Tijdschrift is een be
langrijke uitgave voor Zeeland
van een kwalitatief goed niveau
en gericht op het publiceren van
artikelen over historische en ac
tuele Zeeuwse onderwerpen, die
voor een groot publiek bestemd
zijn De bedoeling is dat de aan
dacht zoveel mogelijk gelijk wordt
verdeeld over verschillende re
gio's, aldus een advies van de
Zeeuwse culturele raad.
De stichting kampt al een tijd met
financiële problemen, waardoor
de kwaliteit en de omvang van het
tijdschrift in gevaar komen en de
belangstelling van de schrijvers
kan gaan afnemen. Ook is het
bestuur van mening dat de ver
goedingen voor administratieve
werkzaamheden verhoogd moe
ten worden.
Tot nu toe is aan de stichting
steeds subsidie verleend voor #en
periode van vier jaar tot een maxi
mum van 10.000per jaar.
Door de nu voorgestelde subsi
diëring zou het'tijdschrift een
goede financiële basis krijgen die
onder meer nodig is voor het aan
trekken van schrijvers en uitbrei
ding van het aantal pagina's.
Tenslotte zou er een einde komen
aan een jarenlange periode van
onzekerheid.
