Muziek in Demerary
WERKEN IN HET ZICHT VAN DE HAVEN
EEN MINDER ZALIG UIT EINDE
HET WEEKBLAD VOOR WALCHEREN
Manoir
HIIE M
MUZI
VAN DE REE
éÈA.
E brilmode
50 JAAR BOAZSCHOOL
IN WOORD EN BEELD
ZON DAG ME IMU
Isolement
Ongelooflijk
Afgeslankt
'Rotjaar'
Overzichtelijk
VILLEROY BOCH
(=1 CI V/I
oplage 22.045. wekelijks gratis huis aan huis op geheel walcheren in combinatie met de faam. totale oplage 42.395. uitgave: provin
ciale zeeuwse courant b.v. administratie: markt 51, postbus 5017, 4330 ka middelburg, 01180-27651. advertentie: walstraat 56-60,
postbus 18, 4380 aa vlissingen, 01184-15144, privé: w. melse, 01184-62320. redaktie: ad hanneman, 01180-27651toestel 54.
Vierhandig pianospel door Ma-
riska Hernédy en Lenny Vis is
zondagmiddag 2 januari te be
luisteren in het Middelburgse
Ambachtencentrum aan het
Oostkerkplein in Middelburg, Het
concert is het vierde muziekeve
nement in de serie 'Muziek in
Demerary'.
Het programma ver
meldt onder meer delen uit 'Jeux
d'Enfants' van Bizet. 'Ma Mère
l'Ove' van Ravel. Hongaarse dan
sen van Brahms en Milhauds
'Scaramouche'.
Foto: Lenny Vis en Mariska Hernady
Mariska Hernady en Lenny Vis
studeerden respectievelijk aan het
Amsterdamse Sweelinck Conser
vatorium en het Koninklijk Con
servatorium in Den Haag. Beiden
studeerden verder in Hongarije,
aan de Liszt Akademie in Buda
pest, Daar leerden ze elkaar ken
nen. Lenny Vis vormt een vast
duo met fluitist Bernard Nelleke
en Marieke Hermidy was met
haar vaste partner, de violist Ro
nald Touw. al eerder in de Deme-
rary-serie te beluisteren. Kaarten
zijn. ook in voorverkoop, in het
Ambachtencentrum te verkrijgen.
Kinderen tot 10 jaar hebben on
der begeleiding vrije toegang. Het
concert begint om drie uur.
foto: de Boazschool 1936/1937
Een halve eeuw lager onderwijs op gereformeerde grondslag te
Meliskerke
De Boazschool in Meliskerke
bestaat 50 jaar. Dit jubileum is
reeds gevierd met onder meer een
herdenkingsdienst en een
foto-expositie. Maar het bestuur
van de Boazschool heeft echter
gemeend om een aantal feiten en
gebeurtenissen, geïllustreerd met
foto's, over de achterliggende
periode te moeten samenstellen.
Dit om de geschiedenis van de
Boazschool ook voor het
nageslacht toegankelijk te maken
en levend te houden.
Inmiddels is het boekwerkje,
bijzonder fraai verzorgd,
uitgegeven, onder de titel '50 jaar
in woord en beeld' en als
ondertitel 'Een halve eeuw lager
onderwijs op gereformeerde
grondslag te Meliskerke.
Het boekwerkje gaat echter
verder terug dan genoemde 50
jaar, want ook de gehele
totstandkoming van het bijzonder
onderwijs in Meliskerke. dat
terug gaat tot 1904, wordt erin
uiteengezet. In het boekje is ook
de herdenkingsrede opgenomen
van ds. M. Colverdingen tijdens
de herdenkingsdienst van 20
augustus jl. Ds. Golverdingen. nu
predikant in 's-Gravenzande, is
van 1961 tot 1967 als onderwijzer
aan de Boazschool verbonden
geweest.
Ook oud-voorzitter A. Provoost,
onderwijzer A. Prinsen en
oud-leerling J. Willemse leverden
een bijdrage aan dit prettig
leesbaar werkje, dat tal van
historische feiten bevat.
De Boazschool kreeg ook
leerlingen van Biggekerke en
Zoutelande. Er moest voor
schoolvervoer worden gezorgd,
en een auto was te kostbaar in die
beginperiode. "Gelukkig is de
heer J. Jakobsen bereid met zijn
hit voor 1,— per dag de
kinderen van Biggekerke op te
halen en thuis te brengen, mits
door het schoolbestuur een
'verenwagen' wordtaangeschaft.
"En vanaf die tijd werden 12 tot
13 kinderen dagelijks vervoerd.
Op weg naar Biggekerke komt de
'schoolbus' een auto tegen, juist
waar de weg een bocht maakt. De
verenwagen moet uitwijken in de
berm. De uitstekende lading van
de auto raakt het paard, het dier
schrikt en springt in de sloot met
wagen en al. De wagen blijft
echter hangen achter een stapel
Het schoolvervoer per veren wagen
plaggen. Jakobsen springt uit de
wagen en snijdt de strengen van
het paard door. De kinderen
komen met de schrik vrij. Ook
deze leuke passages komen voor
in dit met oude schoolfoto's rijk
geïllustreerde herdenkingsboek.
Druk: Den Boer
Middelburg/Drukkers. Prijs
ƒ15,-.
De Koorkerk is vol. Vol met
mensen die willen genieten
van prachtige Engelse
koorzang. Onder hen zijn
Engelsen die 'het kennen van
thuis, van Britain'...Maar vele
bezoekers zijn Nederlanders,
die op welke wijze dan ook
'iets' hebben met Engeland.
Iemand zegt: 'Ik kwam op een
zondag aan in Dover, en ik
reed meteen door naar
Canterbury, naar die
beroemde kathedraal. Ik weet
nog, ik kwam binnen en
iemand wees me mijn plaats.
Toen begon de dienst, een
service noemen ze dat. Dat
wat zware kerkorgel, en dan
die ijle jongensstemmen, ik
kreeg het er koud van. De
mensen naast me hielpen me
met het opzoeken in het
boekje. Ineens zei de
voorganger: "Nu zingt het
koor...and the music is by
Handel. Handel, in de kerk!
Dat had ik in Nederland nog
nooit meegemaakt. Weetje
wat ik voelde? Ik voelde me
thuis. Eindelijk". Iemand
anders knikt begrijpend: 'Zo
is het bij ons ook begonnen.
Je gaat er heen met vakantie,
dat wasje al zo lang van plan.
En dan kom je terug en dan
laat het je niet meer los.
Logisch dus datje hier op
Walcheren op zoek gaat naar
iets wat er mee te maken
heeft. Zo kom je terecht bij
The Missions to Seamen, in
Scheldepoort!
Het licht in de Koorkerk dooft
plotseling. Er loopt een jongens
sopraan van de Zeeuwse Koor
school uit Goes naar de kaars
vooraan. Er gaat ook lichte huiver
door de aanwezigen als hij het
'Once in royal David's City' inzet.
Uit een zijdeur, een kaarsendra
ger voorop, komen de andere le
den dan statig schrijdend in pro
cessie. Tussen hen in de dirigent:
Evert Heijblok. Als ze vooraan
zijn aangekomen, nemen ze hun
plaats in: jongens vanaf acht jaar,
op dit avonduur soms wit van de
slaap, soms heimelijk geeuwend,
maar altijd zingend met hun volle
inzet. Daarachter staan de oude
ren: de tenoren en de bassen. Het
koor vormt de basis van de zoge
naamde 'Service of nine carols
and lessons', een dienst dus.
waarin bijbellezingen en het zin
gen van kerstliederen worden af
gewisseld. Na het eerste lied treedt
hij naar voren om het 'Onze
Vader' in het Engels uit te spre
ken: d apelaan van The K Mis
sions: Frank La Touche. Je zou
hem de missionaris van de Angli
caanse Kerk op Walcheren kun
nen noemen'Our Father, who
art in heaven, hallowed be thy
nameDe lezingen die volgen,
tussen de 'carols', de kerstliederen
door, worden gedaan door veelal
Nederlanders, die hun beste En
gels naar boven halen. Opvallend
is natuurlijk dat ene jongetje, van
de Koorschool, die een bijbeltekst
op een overtuigende. Engelse ma
nier weet uit te spreken. Vaste be
zoekers van de zondagse bijeen
komsten van The Missions zijn
eraan gewend dat Frank La Tou
che de mensen altijd welkom heet
met een zogenaamde 'binnenko
mer'. een vriendelijk woord, een
grapje, of een relativering: 'Koud
weer vandaag, mensen, maar
heus. dat is niet mijn schuld hoor'.
De lach heeft dan ook in zijn
zondagse diensten evenveel waar
de als de ernst.
ln 1835 kwam de Anglicaanse do
minee John Ashley op de gedach
te om onder de zeevarenden te
gaan werken. In datzelfde jaar
besloot hij zijn leven daaraan te
gaan wijden. Hij kwam tot dit be
sluit. toen hij met zijn zoontje op
vakantie was aan de stranden van
Bristol Channel. Het isolement en
de eenzaamheid van de vissers op
de kanaaleilandjes en van de be
manning van de koopvaarders,
die daar op de rede voor anker
lagen, dat alles trof hem diep. Hij
liet een kotter bouwen, de Eirene.
die benedendeks een kapel had.
Al spoedig was dit schip, een soort
varende kerk dus, erg bekend, en
bij velen een welkome gast. Zijn
werk inspireerde anderen, en in
1856 werd de Missions to Seamen
gesticht. Deze vereniging stelde
zich ten doel het geestelijk, zede
lijk en lichamelijk welzijn van
zeevarenden van elke huidskleur,
hier en in het buitenland, te be
vorderen. Op Walcheren, in
Scheldepoort. werd in 1966 een
afdeling geopend. Er is daar. let
terlijk in het zicht van de haven,
een kantine, waar de aanwezigen
verversingen kunnen krijgen,
waar men kan lezen, schrijven,
biljarten, tafeltennisen. enz. Ook
is er een voetbalveldje en een
zeilbootje, die ter beschikking
staan van de zeelieden. Wie er
binnen komt. treft telkens andere
nationaliteiten aan. Allerlei talen
en huidskleuren: het maakt het
geheel zeer verscheiden en gezel
lig. In datzelfde gebouw is de
mooie St. Nicolaaskapel onderge
bracht. die tevens dient als kerk
gebouw voor de Anglicaanse ge
meente ter plaatse, 's Zondags is
er tweemaal een service, een
dienst, om 10.30 en om 19.30 uur.
In de Koorkerk valt het op hoe ge
disciplineerd de zangers zijn. Eén
armbeweging van Evert Heijblok
en het koor hergroepeert zich. Ook
Heijbloks dirigeerbewegingen zijn
opmerkelijk: het is net alsof hij niet
dirigeert, maar boetseert. Het ge
mak waarmee die jongetjes het
Engels, het Frans of zelfs het Latijn
zingen, maakt het haast ongeloof
lijk dat dat koor uit Goes komt.
Hoe is het mogelijk, zoiets, van zo
dichtbij. Zij die deze soort zang ook
in Engeland zelf hebben genoten,
zullen het erover eens zijn dar dit
koor in zo'n echte Engelse kathe
draal niet zou misstaan. The Mis
sions hadden hun keus niet beter
kunnen bepalen: zo moet helwant
zo gaat het thuis ook, en deze
Koorschool uit Goes kan het!
The Missions to seamen is in 1856
met slechts twee Chaplains be
gonnen. Het arbeidsveld van de
één was Bristol Channel en van de
andere het Engelse Kanaal. Sinds
die tijd heeft het werk van de ve
reniging een grote vlucht geno
men en er zijn nu meer dan tachtig
zogenaamde 'Flying Angel' clubs
in 25 landen. Flving Angel, ofwel
de vliegende engel, is het sym
bool. het embleem van de Mis
sion. Het beeld komt voor in het
boek Openbaringen 14 vers 6: 'En
'Soms pink ik wel eens een
traantje weg, over alles wat er
dit jaar gebeurd is', zegt Jan de
la Mar, 'maar dan denk ik er
meteen overheen: we zien wel,
we gaan stug verder...'Aan het
woord is de directeur van het
zwaar gehavende schip Uit In
Zeeland, de organisatie die in
onze provincie voor ons theater
welzijn mocht zorgen, totdat....
Zittend achter zijn bureau tijdens
de laatste dagen van UIT, spreekt
hij met een mengeling van treur
nis en hoop. 'Ik kwam in 1977
hier, na gewerkt te hebben voor
Ensemble, Globe en de Noorder
Compagnie, ik heb een finan-
cieel-economische achtergrond
vermengd met een culturele inte
resse en ik weet nog hoe ik tegen
het bestuur van de Stichting Cul
tuurspreiding Zeeland een hele
speech afstak, over waarin ik alle
maal geloofde, en wat ik wou ve
randeren. Ik zou de centen beter
gaan beheren, zodat dat jaarlijkse
verlies niet meer voor zou komen,
ik zou de rammelende organisatie
beter op poten gaan zetten, ik zou
een visie gaan ontwikkelen over
het culturele leven in Zeeland, er
zouden meer voorstellingen moe
ten komen, op meer plaatsen,
voor meer publiek, ik zou....'. Hij
slikt even. want dat had hij wel
allemaal willen uitvoeren, maar
andere factoren staken daar een
stokje voor. Hij had gedacht van
de stichting een service-instituut
te maken, die op de eigen 'markt'
goed thuis was. Niet omdat hij fa
milie is (in de verte) van Fien de la
Mar, maar omdat hij bezeten is
van alles wat met theater te maken
heeft. En dat betekent voor hem
niet alleen: watje van ver haalt is
lekker, maar juist ook de regiona
le groepen, theater, popgroepen,
jazzclubs, en noem maar op. zou
den een steuntje in de rug goed
kunnen gebruiken. Scholen of
vrouwenclubs, de violist in een
kerkje, of de popgroep in de vei
linghal. het mocht van hem en zijn
medewerkers allemaal. Klop
maar aan. wij weten hoe je zoiets
aanpakt, wij ondersteunen jullie
initiaiieven wel. Wij weten hoe
dat zit met contracten, met belas
tingen. met publiciteit. Wij zijn er
voor jullie.
Het enthousiasme, waarmee de
mensen van Uit deze cultuurarme
provincie 'te lijf gingen, heeft zijn
uitwerking niet gemist. In Mid
delburg bijvoorbeeld zag je een
toename van het theaterpubliek.
Jeugd en Muziek en het werk van
het Scholenplatform kregen lan
delijke bekendheid. Vlissingen
kreeg een goed cultuurbeleid en
op sommige dorpen kon men
soms verbaasd omhoog blikken,
als de fanfare St. Juttemis letter
lijk hoog van de toren blies.... Wat
is er misgegaan? De la Mar: 'Dat
is begonnen toen de overheid
tegen de provincies zei: hier heb je
geld voor cultuur, doe er zelf maar
wat mee. De provincies speelden
dat weer door naar de gemeenten.
En daar zaten wij als organisatie
Directeur Jan de la Mar voor het
kantoor van Vit' aan de Nieuwe
Haven in Middelburg.
HELDERE GROENTESOEP
GEVULD VARKENSFILET
MET ZIGEUNERSAUS
VERSE SALADE
FRANSE FRIETJES
GLAS RODE WIJN
OP ZONDAG IS HET KINDERMENU GRATIS
tussen. Wij zorgden, in dienst van
de provincie, ervoor dat er wat
gebeurde. We hadden werkgroe
pen in de diverse gemeenten in
het leven geroepen. Dat waren
veelal vrijwilligers, om de deelna
me van het plaatselijke publiek
groter te maken. Wij hielpen die
mensen om het zo professioneel te
laten verlopen. Wat er te weinig
aan geld binnenkwam, pasten die
gemeenten bij. Dit jaar heeft de
provincie gezegd tegen de ge
meenten: jullie moeten zelf maar
gaan betalen. En daar zijn ze no
gal van geschrokken. Toen pas
bleek dat ze maar weinig betrok
ken waren bij het cultuurgebeu
ren in de eigen gemeente, en dat
ze helemaal niet snapten wat wij
nu eigenlijk voor funktie hadden.
Ze vonden ons apparaat ineens te
groot, te duur, en sommige ge
meenten hielden het ineens hele
maal voor gezien....'
Hij vertelt dat het zijn ideaal is om
alle facetten van het culturele
leven z'n plaatsje te geven in de
provincie. Hij pakt een krant
waarin staat dat Hulst ook geen
gebruik meer zal maken van zijn
organisatie en hij citeert een wet
houder die van mening is dat de
plaatselijke bevolking maar te
vreden moet zijn met amateuristi
sche toneelbeoefening... 'Ik heb
niks tegen amateurtoneel, ik vind
het hardstikke leuk. maar je hebt
daarnaast toch ook andere kost?
Je hebt naast streekromans, toch
ook zoiets wat we literatuur noe
men? Je moet je horizon toch
blijven verbreden?' Zijn bedrijf is
afgeslankt, zoals dat netjes heet:
er moesten mensen verdwijnen,
met als gevolg dal minder mensen
meer moeten doen. Peter de Que-
lery. die de publiciteit verzorgt:
'Ik vind dat een grove onder
schatting van ons werk'.
Alleen de gemeenten Middelburg,
Vlissingen. Goes en Zierikzee
doen nog mee. 'Als er één af
haakt', zegt administrateur Wim
Julet', 'dan klapt de hele boel in
elkaar, dan houden we niks meer
over, dan is het uit'. Hij herinnert
zich 1982 als een moeilijk jaar,
met grote onzekerheden. 'Het was
toch een leuk draaiend bedrijf, we
waren toch goed op weg? En dan,
plotseling op een vergadering,
hoor je dat er gekapt wordt omdat
er geen voldoende financieel
draagvlak meer was. Dan duikel
je in een volstrekt nieuwe situatie.
Daar heb ik veel persoonlijke
problemen mee gehad. Toen ik
hier twee jaar geleden kwam, wa
ren er twaalf mensen, dat zouden
er twintig worden. Nu zijn er nog
maar vijf man, waarvan twee op
de boekhouding. Wij hebben ze
gehouden, omdat ik een zware
jongen ben in salaris en positie.
Dacht je dat ik dat leuk vond? Ik
heb het gevoel dat mijn werk er op
die manier kwalitatief op achter
uit gaat. En wie weet. Er kan nog
van alles gebeuren. Toch. al klinkt
het gek na deze treurzang, hoop ik
op groei tegen de verdrukking
in...'
Ook Loes Barzilay, secretaresse,
en ooit coördinatrice die de boe
kingen deed. ziet terug op een
'rotjaar'. zoals ze zelf uitdrukt. 'Ik
ben collega's krijtgeraakt. en dat
voel je. We hadden echt een leuke
ploeg. Het was een rommelig jaar
met al die onzekerheden. En dat
gaat in 1983 nog wel even door
denk ik'. 'Je las de geruchten in de
krant', zegt Peter de Quelery. 'je
zat iedere dag uit te kijken, zo
ik zag een andere engel vliegen in
het midden van de hemel, en hij
had een eeuwig evangelie, om dat
te verkondigen aan hen. die op de
aarde gezeten zijn en aan alle volk
en stam en taal en natieAl
deze, wereldwijd verspreide clubs,
bieden zeelieden van elke natio
naliteit (met een geloof of zonder)
een gezellige omgeving, waar ze
zich een beetje kunnen ontspan
nen. De plaatselijke 'missionaris
sen'. de zogenoemde Chaplains en
Readers, die allen in dienst staan
van de Anglicaanse Kerk. hebben
tot taak élke dag beschikbaar te
zijn voor de zeelieden en ook
kontakt met hen te zoeken. Elke
dag. Een zware taak dus. Daartoe
gaan ze aan boord van de schepen
die de havens binnenlopen. Ze
verwelkomen er de zeelieden, ge
ven hen alle mogelijke informatie
en nodigen hen uit om de Flying
Angelclub aan wal te bezoeken.
Ze zijn altijd beschikbaar als er
hulp of advies nodig is. Ook gaan
ze naar de ziekenhuizen, om daar
bezoeken af te leggen.
Alan Meyrick uit Southampton
werkte een aantal maanden als
student-assistent in Scheldepoort:
'Iedere dag bracht nieuwe ge
beurtenissen en veranderingen. Ik
vond het een voordeel dat. hoewel
de haven van Vlissingen zich wat
uitbreidt, het toch een overzichte
lijk geheel is gebleven. Het eerste
wat ik 's morgens deed. was een
lijst halen van de schepen die ver
wacht werden. Aan de hand
daarvan stelden Kapelaan Frank
La Touche en ik een flexibel
werkschema op. We moesten er
wel een beetje rek in brengen,
wantje wist nooit of die schepen
op tijd zouden zijn of niet. Dan
kocht ik. als ik wist welke schepen
gearriveerd waren, de meeste
buitenlandse kranten. Zeelieden
die op de club in Scheldepoort
komen, verwachten natuurlijk
hun eigen krant en wel van die
zelfde dag aan te treffen. Nou dat
ging natuurlijk niet altijd op. en
dan waren ze wel eens teleurges
teld. Dat was dan wel eens moei
lijk te verwerken, vooral omdat je
steeds je best deed om alles zo
soepel mogelijk te laten verlopen.
Maar de meeste zeelieden hadden
er wel begrip voor. De rest van de
dag besteedde ik aan het bezoe
ken van de schepen. Soms moest
ik eerst taalbarrières overwinnen.
Vaak moesten we dan mensen van
de schepen ophalen, die naar de
club wilden. Dat gaf nogal eens
een heel gesjouw, want die sche
pen liggen vaak ver uiteen. Ge
lukkig heeft deze Missionpost een
van: wat hangt me nu weer boven
mijn hoofd. Later, toen de forse
ingrepen kwamen, dacht je wel
eens: zo. dat hebben we ook weer
gehad. Nog later heb ik een soort
berusting over me gekregen. En
och. het is net wat Jan de la Mar
zegt: Laten we maar gewoon ver
der gaan.
Toch is het jammer, zo'n
besneden SCZ. We hadden heel
wat opgebouwd. Veel kan er nu
niet meer. We hebben geen grote
middelen meer. En wij worden
ambtenaren...'. Jan de la Mar:
'Geweest, geweest! Praten we niet
meer over. We gaan binnen de
beperkte mogelijkheden verderen
nieuwe uitdagingen aan. Op
nieuw beginnen in een gekort
wiekte situatie....'
aantal vrijwilligers die ook 's
avonds eens willen rijden. Een
maal gearriveerd op de club bleef
ik bij de zeelieden: praten,
snooker spelen, tafeltennis. TV-
kijken. enz.'
Een fijne ervaring vond Alan,
toen tijdens de Falklandoorlog.
diverse Argentijnen van een schip
gewoon naar de toch oorspronke
lijke Engelse club kwamen. Alan:
'Ze schenen te beseffen dat de
Flving Angel Club in feite neu
traal terrein is'. Alan is nu theolo
gisch student in Cambridge. Hij
werd opgevolgd door een nieuwe
student-assistent: Nicolas Breton.
Nicolas komt uit Leeds, en gaal
ook in Cambridge theologie stu
deren. Afkomstig uit Yorkshire,
houdt hij zich in de contacten met
de zeelieden aan de eeuwenoude
wijsheid uit Yorkshire: horen
zien-zwijgen.
'Mooi was het hè', zucht Evert
Heijblok vergenoegd na afloop van
de service. De mensen om hem heen
knikken. Ja, dat was het. Hij
1 v.
"Verfijnde tafelsfeer"
Servies:
springt op, verzamelt nog even zijn
koorknapen om zich heen en geeft
spontaan een toegift. De mensen
klappen. Een meneer staat naast
Frank. In zijn beste Engels zegt
hij: 'Yesterday I was in London.
Wonderful'. Frank knikt. Het ver
langen blijft
NIEUWJAARSCONCERT
Zaterdag 1 januari 16.00 uur
Hotel Britannia, Vlissingen
MUZIKAAL BEHANG
Moniek Toebosch, Guus
Janssen, Annemarie Roelofs
GUST GILS,
dichter uit Antwerpen
WWBB 20 mans big band
van Fred van Hove
ROBERTO LANERI en
STEPHANIE WOLFF
extended vocal techniques
ALLEN GINDSBERG,
PETER 0RL0VSKY,
STEVEN TAYLOR
dichters met gitaar en banjo
BLIJZIEK - 8 mans band
Toegang f 15,00
Met strippenkaart f 5,00
Kaarten in voorverkoop:
Fanoy Boekhandel
Nieuwe Burg, Middelburg
Korte Geere 9-13 Middelburg Tel. 01180-15860
