s
MIDDELBURGSCHE COURANT
BURG
N.V.
raak
'era
mdel
iProuinciale Zeeuvu&che
w.o. de G0ESCHE COURANT A' 1813
Proclamatie van den
Drtgezet
ur
evelend
DDELBURG
pjutnmer 120 - 183e Jaargang
Woensdag 29 Mei 1940
tevens tijdelijk Vlissingsche Courant
Seiss Inquart heeft zijn ambt aanvaard,
UIT DE PROVINCIE
Middelburg.
Burgemeester van Vlissingen
Vlissingen.
Goes.
EVELEND.
N.
elde af-
:hten is,
GAAY.
'ij een flinke
t met onze
l
n, Vetvrij,
ellen, enz.
/elend
gedreven
VAT 4
Dagblad Uitgave C.V. De Middelburgsche Courant
Rireaux te GOES: redactie en administratie Turfkade 15,
-fel 2863 te MIDDELBURG redactie Langeviele 67, Tel.
eyj') administratie Klein Vlaanderen 24, Tel. 575, Postgiro
«59300. Abonnementsprijs voor Middelburg en Goes 2.30,
elders ƒ2.50 per kwartaal. Weekabonnementen in Middelburg
en Goes 18 cent.
m
Advertentiën 30 cent per regel, ingezonden mededeelingcf;
60 cent per regel. Bij contract lager. Tarief op aanvraag.
Familieberichten en dankbetuigingen minimum ƒ2.10. „Kleine
Advertenties", maximum 6 regels, 75 cent, bij vooruitbeta
ling. „Brieven, of adres bureau van dit blad" 10 cent extra.
Bewijsnummers 5 cent.
„HET NEDERLANDSCHE VOLL ZAL ZICH ZIJN LAND EN ZIJN
VRIJHEID VOOR DE TOEKOMST VERMOGEN TE VERZEKEREN"
Vanmiddag om 12 uur aanvaardde de
Rijkscommissaris voor de bezette Neder-
iandsche gebieden, rijks-minister Seiss
Inquart (Heichskommissar für die besetzten
Niederlandischen Gebiete, Reichminister
Seiss Inquart) in de Ridderzaal te Den
Haag het burgerlijk gezag over Neder
land. Bij deze gelegenheid vaardigde de
Rijkscommissaris de volgende proclama
tie uit:
PROCLAMATIE.
Met ingang van heben heb ik het hoog
ste regeeringsgezag in burgerlijke aange
legenheden in Nederland op mij geno
men. De grootmoedigheid van den Führer
en de kracht van de Duitsche weermacht
hebben het mogelijk gemaakt, dat reeds
v/einige dagen na de door het vroegere
fcewind van Nederland opgeroepen ca
tastrophe, weder een ordening van het
openbare leven tot stand was gebracht,
welke in den bestaanden gang van zaken
slechts in zooverre zal ingrijpen, als de
bijzondere, zich voordoende omstandig
heden dit noodzakelijk maken.
Als Rijkscommissaris zal ik het hoogste
regeeringsgezag in burgerlijke aangele
genheden in de onder de bescherming der
Duitsche troepen staande Nederlandsche
gebieden uitoefenen, om de openbare
orde en het openbare leven te beveiligen.
Ik zal alle maatregelen, ook van wetge-
venden aard, treffen, welke noodig zijn,
om deze opdracht te vervullen. Het is
mijn wil, hierbij het tot dusver geldende
Nederlandsche recht zooveel mogelijk van
kracht te laten blijven, de uitoefening
van het bestuur de Nederlandsche auto
riteiten te betrekken en de onafhankelijk
heid van de rechtspraak te waarborgen.
Ik verwacht daartegenover, dat alle in ac
tieven «dienst zijnde Nederlandsche rech
ters, overheids-ambtenaren en functiona
rissen deze doeleinden dienende veror
deningen nauwgezet zullen nakomen en
dat het Nederlandsche volk met begrip
en beheersching deze leiding zal volgen.
De Nederlandsche soldaten hebben in
den strijd goed gevochten; de Neder
landsche burgerlijke bevolking heeft zich
tegenover de strijdende troepen behoor
lijk gedragen. Er is niets wat ons zou
kunnen verhinderen, elkaar met achting
tegemoet te treden. Het Duitsche volk
vecht onder zijn Führer den strijd om het
zijn of niet-zijn uit, welken door haat en
nijd zijn vijanden het opgedrongen heb
ben. Deze strijd gebiedt het Duitsche volk
om al zijn krachten in te zetten en geeft
het het recht alle binnen zijn bereik lig
gende middelen aan te grijpen. Dit gebod
en dit recht van den nood zal ook op den
levensstandaard van het Nederlandsche
volk en op zijn economie inwerken.
Ik zal er echter met zorg naar streven,
dat het met het Duitsche volk naar den
bloede verwante Nederlandsche volk niet
tot ongunstiger levensomstandigheden ver
valt, dan de gegeven lotsverbondenheid
en de vérnietigingswil onzer vijanden in
dezen tijd noodzakelijk maken.
Ik heb als Rijkscommissaris de rijksbe
langen in de onder de bescherming van
de Duitsche troepen staande Nederland
sche gebieden te behartigen en ik zal ze
behartigen.
Het Nederlandsche volk zal in de ver
vulling van de taak die uit het gemeen
schappelijk lot voortvloeit, zich zijn land
en zijn vrijheid voor de toekomst vermo
gen te verzekeren.
SEISS INQUART.
Arthur Seyss Inquart is op 22 Juli 1892 te
Stammern bij Iglan geboren. Zijn vader
was toen Regierungsrat en directeur van
met Gymnasium te Olmütz. Hier bezocht
<Jr. Seyss Inquart het gymnasium en
maakte als scholier reeds in de nationale
jeugdbeweging den strijd tusschen de
Duitsche en Tsjechische nationaliteiten
mee.
Na de promotie in de juridische faculteit
van de Universiteit te Weenen, streed dr.
Seyss Inquart in den wereldoorlog bij de
Tiroler Kaiserjager in Rusland, Italië en
Roemenië. Hij werd gewond en is vier
maal onderscheiden.
In 1921 vestigde dr. Seyss Inquart zich
als advocaat te Weenen. Hij interesseerde
zich vooral voor arbeidsrecht en was lid
van de codificatie-commissie voor het
Oostenrijksche Arbeidsrecht. Van de
stichting van den Oostenrijksch-Duitschen
Volksbond (1925), welke er naar. streefde
fle economische en cultureele betrekkin-
gen tusschen Oostenrijk en het Rijk te ont-
j wikkelen, maakte dr. Seyss Inquart deel
[uit vcm. het bestuur. Dr. Seyss Inquart is
pok lid geweest van den Heimcrtschütz
U Stiermarken, welke in 1933, tegelijk met
N.S.DJLP. in Oostenrijk werd verbo-
In 1937 werd dr. Seyss Inquart benoemd
tot Staatsraad en was verbindingsman
tusschen de nationale oppositie en de
Bondsregeering. Daardoor werd hij de
belangrijkste middelaar tusschen Berlijn
en Weenen. Hij bereiidde den weg voor
tot de wijziging van het Oostenrijksche
kabinet op 16 Februari 1938 en werd mi
nister van binnenlcmdsche zaken en van
openbare veiligheid.
Op 17 Februari 1938 had dr. Seyss In
quart te Berlijn een onderhoud van ver
scheidene uren met den Fuehrer en Rijks
kanselier, verder met de ministers Hess,
Himmler, Von Ribbentrop en dr. Frick.
In het kader van de politieke verande
ringen in Oostenrijk, welke met wijzigin
gen in het Vaderlandsche Front gepaard
gingen, werd dr. Seyss Inquart benoemd
tot leider van het „Volkspolitische Referat"
Toen hij zijn ambt aanvaardde, werd een
algemeene politieke amnestie gelast.
Nadat de toenmalige Oostenrijksche
bondskanselier te Innsbruck op 9 Maart
1938 bekend gemaakt had, zonder raad
pleging van de andere leden van de re
geering, dat een volksstemming gehouden
zou worden op 13 Maart, verscherpte de
toestand in Oostenrijk zich bliksemsnel.
Op Vrijdag 11 Maart deelde de bonds
kanselier zijn aftreden mee voor de radio.
Dr. Seyss Inquart liet daarop verklaringen
volgen, dat hij als minister van binnen-
landsche zaken en openbare veiligheid
op zijn post bleef. Hij had reeds een te
legram gezonden aan den Fuehrer en
Rijkskanselier, waarin hij verzocht troe
pen te zenden. Eenige uren later deelde
bondspresident Miklas mee, dat dr. Seyss
Inquart als bondskanselier optrad. Een
zuiver nat.-socialistische ministerlijst werd
eenige uren later bekend gemaakt.
Den volgenden dag begroette de nieu
we bondskanselier Adolf Hitler te Lenz,
waarbij hij tegelijk art. 88 van het Ver
drag van Saint-Germain plechtig voor
vervallen verklaarde. Twee dagen later
werd dr. Seyss Inquart tot Rijkskanselier
van Oostenrijk benoemd.
Na de nieuwe Ostmark-wet van 1 Mei
1939, waardoor het ambt van Rijksstad-
houder ophield te bestaan, werd dr. Seyss
Inquart benoemd tot Rijksminister ter be
schikking.
Dr. Seyss Inquart is lid van het Rijks
kabinet en een bijzondere vertrouweling
van den Führer en Rijkskanselier.
Benzinebeperking in Denemarken.
Naar uit Kopenhagen, wordt gemeld,
zal het verbruik van benzine in Denemar
ken nog verder worden beperkt. Het
vrachtautoverkeer, dat reeds tot een kwart
was gedaald, zal hog meer moeten wor
den ingekrompen.
Elk stukje grond worde benut.
De rijkslandbouwconsulent, ir. B. Bosma
schrijft ons
In verband met den tegenwoordigen
toestand, is het gewenscht onze bodem
zoo intensief mogelijk te gebruiken.
Dit geldt niet alleen voor den land
bouw, maar ook voor den tuinbouwhet
is niet alleen van belang dat de eigen
lijke kweekers hun productie zooveel
mogelijk opvoeren, maar ook de teelt in
particuliere tuinen kan in aanzienlijke
mate bijdragen tot de voedselvoorziening.
Daarbij moet als beginsel voorop staan
a. dat elk stukje grond zoo goéd mo
gelijk benut wordt
b. dat voor 1940 in de eerste plaats
nog die groenten geteeld worden, welke
in den winter gebruikt kunnen worden.
Als zoodanig komen thans nog in aan
merking
Alle koolsoorten - witte, savoye, roode,
boerekool, spruitkool.
Koolrapen, witlof, peen, kroten, en prei.
Deze kunnen nu nog gezaaid worden met
uitzondering van prei en koolsoorten, en
zoo noodig koolrapen, waarvoor straks
planten gekocht kunnen worden.
Desnoods kunnen thans nog bruine
b o o n e n gezaaid worden. Men moet
dan echter niet meer op een volledige
oogst rekenenveel hangt hier af van
den nazomer. In een natte nazomer rijpt
de bruine boon moeilijk. Ook voor be
schaduwde plaatsen leent de bruine
boon zich niet, evenmin als voor natte
gronden.
't Zaaien van princesseboonen
voor de groene pluk is nog mogelijk tot
den langst© dag. Als conserven vormen
deze een uitstekend voedsel.
Nadere inlichtingen zijn te verkrijgen
bijde heeren onderwijzers met akije
tuinbouw; de heeren tuinbouwvakonder-
wijzers en het Rijkstuinbouwconsulent-
schap, Ravelijn 8, boven de Rijksland-
Zeelands Commissaris en Griflier
nog te Oostburg.
Op 15 Mei j.l. is de Commissaris der
Koningin met den griffier der Staten naar
Oostburg gegaan, om daar den zetel van
het provinciaal bestuur te vestigen. Door
snelle capitulatie van de Zeeuwsche eilan
den, ging het contact met West-Zeeuwsch-
Vlaanderen verloren.
Naar wij vernemen moet de Commissa
ris der Koningin, in tegenstelling met an
dersluidende berichten zich nog steeds in
Oostburg bevinden.
(Dagbl. v. N.-B. en Zeeland.)
De weekmarkt en het gestremde
verkeer.
Zooals reeds eerder is medegedeeld,
zal de weekmarkt voorloopig gehouden
worden op den Dam.
Doordat het verkeer over de Lange
Noordstraat en de Lange Delft nog ge
stremd is, tengevolge van het gevaar van
instorten van eenige gevels, zal men, van
buiten komende, langs andere wegen den
Dam moeten bereiken.
De volgende routes worden in overwe
ging gegeven
Komende van de richting Seisweg
Seis-buitenbrug, Seisplein, Seisstraat,
Heerengracht, Zuidsingel, Koepoortstraat,
Molstraat, Dam
Komende van de richting Noordweg
Noordsingel, Koepoortbrug, Molenwater,
Koepoortstraat, Molstraat, Dam
Komende van de richting Veerscheweg
Veerschebrug, Molenstraat, Nederstraat,
Rotterdamschekaai, Dam
Komende van de richting Kanaalweg
Kanaalbrug, Stationsstraat, Koningsbr.,
Londenschekaai, Bierkaai, Rouaansche-
kaai, Beatrixbrug, Rotterdamschekaai,
Dam
Komende van de richting VTïssingsche-
weg en ICoudekerkscheweg
Vlissingschesingel, Blauwedijk, Stations
straat, Koningsbrug, Londenschekaai,
Bierkaai, Rouaanschekaai, Beatrixbrug,
Rotterdamschekaai, Dam.
Tot voor kort was het verkeer in de
Koepoortstraat in één richting verboden
thans is het verkeer in beide richtingen
daar echter weer toegelaten.
Naar we vernemen, zal voor zoover
men daartoe elders in de stad geen ge
legenheid kan vinden de mogelijkheid
bestaan om paarden uit te spannen op
het Molenwater, achter de boomen, waar
ook gelegenheid zal zijn drinkwater voor
deze dieren te bekomen.
Een zeer te betreuren onwaar
bericht.
In verschillende bladen in Holland, en
ook in onze omgeving, kwam het bericht
voor, dat ds. C. F. Nolte, predikant bij
de Ev. Luth. Gemeenten te Middelburg en
VTissingen, overleden zou zijn.
Dit is gelukkig niet juist, want heden
morgen heeft ds. Nolte ons zelf medege
deeld, dat hij het goed maakt. Ds. Nolte
bevond zich, evenals ds. J. D. Vossers,
Herv. Predikant te Vlissingen, op den eer
sten Pinksterdag in een woning te VTis
singen, toen een bom op het huis er naast
viel. Terwijl ds. Vossers daarbij enkele
ribben brak, heeft ds. Nolte een verwon
ding aan een oog bekomen en een lichte
hersenschudding. Den volgenden dag is
hij naar huis vervoerd en thans geneest
hij gelukkig geregeld.
Geschenken".
De Commissaris van Politie te Middel
burg verzoekt ieder, die in de laatste we
ken een auto, motorrijwiel of rijwiel heeft
gevonden of van een ander „ten ge
schenke" heeft ontvangen, dan wel an
dere min of meer waardevolle voorwerpen
op dergelijke wijze mocht hebben beko
men, daarvan ten spoedigste, in zijn eigen
belang, mededeeling te doen aan het Bu
reau van Politie te Middelburg, Lange
Giststraat 40, tusschen 9 uur des voor-
middags en 8 uur der namiddags.
De Commissaris van Politie te Middel
burg verzoekt allen eigenaars of houders
van personen- en vrachtauto's en motor
rijwielen, zich aan het Bureau van Politie
te Middelburg te vervoegen, tusschen 9
uur voormiddag en 8 uur namiddag, om
opgave te doen van de in hun bezit zijnde
motorvoertuigen, zulks met medebrenging
van wegenbelastingkaart of nationaliteits-
bewijs.
Middelburger bij auto-ongelijk
ernstig gewond.
Hedenmorgen heeft in de omgeving
van Bergen op Zoom een autoongeluk
plaats gehad, waarbij de heer W. Ver
meulen, agent van de Z.H.B. te Middel
burg ernstig gewond is, terwijl ds. N. J,
Hommes, predikant bij de geref. kerk te
Middelburg licht gewond werd. De heer
Vermeulen is in een van de ziekenhuizen
op Zoom opgenomen.
Vlissingers
De mate van veiligheid in de bezette
gemeenten en de wenschelijkheid van
evacuatie wordt geheel beoordeeld en be
slist door het Duitsche militaire gezag.
Zooals U o.a. gebleken kan zijn uit mijn
proclamatie van 18 Mei j.l., heeft aanvan
kelijk het Duitsche gezag zoowel voor
Vlissingen als voor Middelburg gewenscht
dat de verschillende gemeentelijke bur
gerdiensten zoo spoedig mogelijk hunne
taak volledig zouden hervatten, om ge
zamenlijk te trachten het normale maat
schappelijke leven der burgerbevolking
zoo spoedig en zooveel mogelijk te her
stellen.
Ik heb zelf het voorbeeld gegeven, door
alle nachten in mijn woonhuis op den
boulevard te verblijven.
Het is U bekend, dat de verwachtingen
der Duitsche militaire overheid voor Mid
delburg zijn uitgekomen, men heeft daar
het herstelwerk kunnen aanvatten en
voortzetten.
Te Vlissingen is het echter anders ge
gaan. Dinsdag 20 Mei j.l. ontving ik des
avonds tegen 6.30 uur in mijn woning
bezoek van den commandeerenden Duit-
schen hoofd-officier, die mij namens zijn
hoogere bevelvoering kwam mededeelen,
dat VTissingen binnen een uur door alle
burgers, zonder eenige uitzondering, moest
worden geëvacueerd.
Er werd een tegen-aanval op Vlissingen
verwacht. Natuurlijk heeft deze maatregel
na de voorafgaande hevige bombarde
menten en beschietingen, die verschillen
de menschenleven kostten, en o.a. aan de
Buitenhaven, de Kon. Maatschappij „De
Schelde", en vele gehouwen ernstige
schade hebben berokkend, bij de juist
terugkeerende bevolking groote ontstel
tenis en angst verwekt. Het is een sauve
qui peut geworden en door het plotse
linge van het bevel werden de burger
diensten geheel gedesorganiseerd.
Na drie dagen werd mij op mijn ver
zoek toegestaan naar mijn woning te Vlis
singen terug te keeren, niet omdat ik de
gevaren licht telde, maar omdat ik meen
de het algemeen belang het beste te die
nen door persoonlijk contact met de Duit-
che militaire autoriteiten te onderhouden,
om daardoor in den toestand een zoo goed
mogelijk inzicht te behouden; de politie
en de brandweer mochten vanuit Koude-
kerke voor de openbare orde en de brand
veiligheid in de geheel verlaten stad zor
gen.
De tegen-aanval op Vlissingen is
Goddank 1 uitgebleven. Alleen is de
beschieting met granaat-kartetsen vanaf
den anderen oever der Schelde en het
werpen van enkele bommen voortgezet,
hetgeen echter gelukkigerwijze geen ver
dere menschenlevens en slechts geringe
materieele schade heeft gekost.
Nu is ook de andere oever van de
Schelde door de Duitschers bezet, waar
door de beschieting van Vlissingen ge
heel is opgehouden en door de capitulatie
is de eigenlijke gevechtszone, waarin
Vlissingen gelegen heeft, nu verre van
onze gemeente verplaatst. Er blijft alleen
het bommengevaar, maar Vlissingen deelt
dit met onze geheele Nederlandsche kust,
ja, met het geheele land, want Neder
land blijft in oorlogstoestand van De
nemarken tot Abbeville bestaat o.a. dit
vliegersgevaar vanuit de zee.
Maar het is U bekend, dat het de uit
drukkelijke wensch is van het Duitsche
militaire gezag, dat het normale burger
lijke en oeconomische leven nu zoo spoe
dig en zooveel mogelijk in Nederland
ook in Vlissingen wordt hersteld. He
laas is er te VTissingen geplunderd en
gestolen, terugkeer om orde te stellen op
eigen have en goed is daarom noodig
ook is er te Vlissingen volop werk, o.a.
bij de Kon. Mij. De Schelde, de verschil
lende openbare diensten en bij het oprui-
mingswerk en men bedenke, dat ernstig©
harde arbeid thans voor ons allen het
eenige middel is, ons voor de zwaarste
zorgen te beschermen.
Onze gemeentediensten zullen de inwo
ners onzer gemeente zoo goed en zoo op
recht mogelijk inlichten over de toestan
den te Vlis^uigen.
De electriciteitsvoorziening werkt nor
maal, bijna overal is water en aan het
herstel der leidingen wordt hard gewerkt.
De gasfabriek heeft echter door bom
inslagen ernstig geleden, zoodat voorloo
pig de gas-leverantie op zich moet laten
wachten.
Met alle kracht wordt aan de voorbe
reiding der voedselvoorziening gewerkt,
maar mén begrijpe, dat deze voorloopig
nog groote moeilijkheden zal blijven op
leveren.
Het is begrijpelijk, dat velen Uwer den
moed en het vertrouwen verloren hebben,
om naar Vlissingen terug te keeren. Gij
zult daartoe echter toch in de komende
dagen besluiten, al ware het alleen om
slechte behuizing en gevaar voor ziekte
of epidemieën voor U en de Uwen te voor
komen. Wij, die bijna den ganschen tijd
in Vlissingen bleven, zien daarbij de din
gen met een koeler hoofd en in de juiste
proporties, want men bedenke, dat het
gemakkelijker is te midden van het ge
vaar te staan, dan met angst en vreeze
verre te blijven.
Bij uw besluiten zijn evenwel uw eerste
richtlijn: „Blijft getrouw op Uw post en
doet Uw plicht!"
Schenkt mij voor de komende moeilijke
tijden Uw vertrouwenik vraag slechts
naar beste krachten en invloed Uw aller
algemeene belangen te mogen dienen.
Moge Vlissingen voor verdere ernstige
rampen behoed blijven l
En toont gij U allen den naam van ge
trouwe Zeeuwen waardig 1
Vlissingen, 29 Mei 1940.
De Burgemeester van Vlissingen,
VAN WOELDEREN.
Twee processen-verbaal in één.
De autobestuurder, W. J. H., die op den
hoek van Pottenbakkerssingel en Zand
straat een verkeersongeluk veroorzaakte,
kreeg twee processen-verbaal.
H., komende uit de richting Pottenbak
kerssingel, verleende geen voorrang aan
de wielrijdster, mej. P. C. K. uit Vlissin
gen, waartoe hij verplicht was.
H. reed in een auto met een militair
nummerbord, terwijl hij niet eens een rij
bewijs bezat.
De wielrijdster werd gewond aan beide
bovenbeenen. De fiets werd geheel ver
nield, terwijl de auto onbeschadigd bleef.
Ook Ritthem had veel te lijden.
RITTHEM. Daar dit dorp voor een groot
deel in de vuurlinie lag, is het er niet
ongeschonden afgekomen. Verscheidene
huizen werden getroffen en ontelbaar zijn
de gebroken ruiten van de andere wo
ningen.
De oude Hervormde kerk is ook ernstig
beschadigd, zoodat er voorloopig geen
dienst kan worden gehouden. In den
Oostelijken muur zijn twee gaten ge
slagen. De ramen met glas in lood aan
de Zuidzijde zijn geheel vernield. Geluk
kig bleef het prachtige kerktorentje ge
spaard en vielen de meeste granaten in
de tuinen achter de woningen.
Het ergste is, dat er twee menschen
levens zijn te betreuren. Wed. A. Gerrit
sen lag dood in haar getroflen woning.
De heer W. Koppejan, die zich op straat
bevond en zich niet meer lnveiligheld kon
stellen, werd zeer ernstig aan een been
gewond. Door zijn val op de straatstee-
nen heeft hij denkelijk nog een hersen
schudding gekregen. Denzelfden avond
fs hij overleden.
Kanfoor ontvanger weer open.
De Ontvanger der Directe Belastingen
te Vlissingen, brengt ter algemeene ken
nis, dat het kantoor aan de Zeilmarkt,
weder geopend is.
Comité tot hulpverleening in
oprichting.
Naar wij vernemen is alhier in oprich
ting een comité voor hulpverleening aan
de slachtoffers van het bombardement in
Goes. Burgemeester mr. W. C. ten Kate
heeft het eere-voorzitterschap aanvaard.
Het voorzitterschap van het comité wordt
waargenomen door wethouder Vermaire.
Hei Beslrijf der VLIS-
SlfieSCHE COURANT
wordt morgen (30 Mei)
HERVAT.
Leilen van het personeel,
ook de Couranten-bezor»
gers worden op den ge
wonen tijd verwacht.
De abonné's op de Vliss.
Courant, die reeds zijn
teruggekeerd worden ver
zocht hun adres te willen
opgeven aan het bureau
der Courant, Wolstraat
58-60 ta Vlissingen.
De Uitgevers.