Breskensdhe Courant
EERSTE BLAD
Dagblad voor Zeeland, waarin opgenomen de
V.
WEEST OP UW HOEDE!
Opnieuw Duitsche
luchtaanval op
Scapa Flow.
Italië blijft buiten den
oorlog.
Een ernstig
Nederlandsch vertoog
te Berlijn.
DE POSITIE DER NEUTRALEN.
Ontploffing in
Schotsche munitie
fabriek.
Minder vlot verloop van de
Finsch-Russische
onderhandelingen.
Geallieerden zullen
economischen oorlog
voortzetten tot het
uiterste.
ty'Kiwt.céjeii/dl.r
AUTO Of MOTOR TER OVERNAME
„EEN KLEINTE"
^cl>eurle«nssct»
wan
ten
lag
Nieuwe wending in
Leidschendamsche
moordzaak
78ste JAARGANG NUMMER 79
WOENSDAG 3 APRIL 1940
VJissingsche Courant
Abonnementsprijs: 17 ct. per week of 2.20 pei
kwartaal. Franco per post 2 50 Afzonderlijke
nummers 5 ct. Voor het buitenland neme men eeD
abonnement op het postkantoor zijner gemeente
Advertentieprijs: Van 1—5 regels f 1.25, iedere
regel meer 25 cent. Bij abonnement speciale
prijs. Kleine advertenties van 1—5 regels
50 cent, iedere regel meer 10 cent (max. 10
regels) Derde plaatsing gratis. Vooruitbetaling
Uitgave: Firma VAN DE VELDE Jr.,Bureaux
Walstr. 58-60, Tel. 10 (2 lijnen), Giro No. 66287
Eigen kantoren te: Breskens, Dorpsstraat,Tel.21 r
Oost- en West-Souburg, Kanaalstraat 15, Tel. 35
KORT COMMENTAAR.
Het is met den oorlog tusschen Enge
land en Frankrijk eenerzijds en Duitsch-
land anderzijds een merkwaardig ge
val. En wanneer op zee niet zooveel
gruwelijks geschiedde waarvan ook de neu
tralen het slachtoffer worden, zou men er
eens gezellig over aan het babbelen kun
nen slaan. Er s c h ij n t immers niet
veel te gebeuren. De tegenstanders houden
elkaar aan de Fransche Oostgrens en
Duitsche Westgrens in evenwicht door de
machtige versterkingen die daar liggen.
Groote gevechten zijn tot dusver uitgeble
ven. Of ze ooit zullen komen, kan geen
mensch vertellen. Zeer waarschijnlijk lijkt
het niet, daar een aanval op Maginot- of
Siegfried-linie (èls hij kan slagen) alleen
succes kan hebben ten koste van zulke
enorme offers aan mensehenmateriaal, dat
geen bevelhebber hiertoe licht zal beslui
ten.
Zoolang de strijd zich dus niet uitbreidt
tot andere mogendheden, is het begrijpe-
lyk, dat de oorlog vooral op economisch
terrein wordt gevoerd. Dit is de oorzaak
dat men voornamelijk berichten leest over
gevechten in de lucht en ter zee, terwijl
op het vasteland betrekkelijk weinig van
beteekenis voorvalt. Het doel van den
strijd ter zee en in de lucht (voor zoover
die zich boven zee afspeelt) kan worden
samengevat in één woord scheepvaart.
De scheepvaart vervoert de voor de strij
dende partijen onmisbare materialen en
wie verhinderen wil, dat zijn vijand de.be-
noodigde grondstoffen ontvangt, zal 3zijn
scheepvaart dus pogen te verhinderen en
te vernietigen.
Tot zoover is alles theoretisch in orde.
De practijk heeft echter reeds geleerd,
dat de werkelijkheid zich van de theorie
niet veel aantrekt. Er zijn reeds tal van
neutrale schepen naar den kelder gegaan.
Schepen dus van staten die met den oor
log niets uitstaande hebben; ook vaartui
gen waarvan vast staat, dat zij niet wer
den gebruikt om contrabande te vervoeren
en tersluiks een der strijdenden te. helpen.
Nederland heeft, met vele andere neutra
len, reeds een zwaren tol moeten betalen
en velen onzer zeevaarders hebben hun
plichtsbetrachting met den dood moeten
bekoopen.
Wij vreezen, dat de gruwelijke werke
lijkheid in de naaste toekomst nog erger
gaat worden; dat de oorlog ter zee op nog
meedoogenloozer wijze zal worden gevoerd
dan tot dusver toch reeds het geval was!
Engeland is namelijk vastbesloten den
economischen oorlog scherper te gaan voe
ren en het wapen van de macht ter zee
intensiever te gaan gebruiken met het
doel Duitschlands economische mogelijk
heden uit te putten. En van Duitsche zijde
is reeds op de jongste rede van Chamber
lain gereageerd met de mededeeling dat
Duitschland elke nieuwe actie even prompt
en nadrukkelijk zal beantwoorden.
Er staan ook economische neutrale be
langen op het spelook Nederlandsche.
Chamberlain heeft namelijk gisteren ge
zegd dat de neutrale buren van Duitsch
land moeten inzien, dat Engeland er niet
in kan toestemmen voor hen de producten
uit bronnen in het Britsche rijk beschik
baar te stellenEn dan denkt U na
tuurlijk dat daar op zou volgen: „...wan
neer deze op de een of andere wyze naar
Duitschland worden doorgeleverd." Dat zou
logisch zijn. Maar zoo is de werkelijkheid
niet! Chamberlain voegde hieraan toe
„tenzij de neutralen in ruil den waarborg
geven, dat zij hun toekomstigen handel
met Duitschland zullen beperken".
Wij aarzelen niet, dit machtsmisbruik
van Engelsche zijde te noemen. De neu
trale en dus ook de Nederlandsche handel
met Engeland, zoowel als met Duitschland.
heeft niet ten doel een der strijdende
partijen te steunen, maar te voorzien in
eigen behoeften. Wil Engeland zekere pro
ducten niet meer aan neutrale afnemers
leveren, dan moet het dat zelf weten.
Maar Engeland heeft allerminst het recht,
zich te mengen in Nederlandsche binnen-
landsche aangelegenheden. En hiertoe be
hoort toch ongetwijfeld de vraag of, en in
welke mate, ons land handel zal dry ven
met Duitschland. Dit wordt bepaald door
Nederlandsche behoeften. En
het is machtsmisbruik wanneer Engeland
dé leverantie van Britsche artikelen afhan
kelijk wil stellen van beperking van den
Nederlandschen handel met Duitschland.
Mocht worden aangetoond, dat Neder
land Britsche waren misbruikt door hen
aan Duitschland in handen te spelen, dan
zou een en ander begrijpelijk zijn en wy
zouden het zelfs biliyken. Maar hier is
geen sprake van. Wij worden er van En
gelsche zijde ook niet van beschuldigd.
Dus is er niet het minste motief, waarom
een neutraal land als het onze, wijziging
zou brengen in zyn economische betrek
kingen met Duitschland, alleen omdat En
geland dat blijkt te willen. Wij vertrouwen,
dat onze regeering zal beseffen, dat toe
geven aan deze eisch, een neutralen staat
niet past.
TEGENSTRIJDIGE MEDEDEELINGEN
OMTRENT DE RESULTATEN.
Officieel wordt uit Londen medege
deeld:
Duitsche vliegtuigen hebben Dins
dag by het vallen van den avond een
aanval gedaan op Scapa Flow. Zij
werden verdreven door het vuur der
schepen en batteryen. Er werden bom
men uitgeworpen, waarvan een op den
oever is neergekomen. Geen enkel
schip werd getroffen of beschadigd.
Men gelooft, dat een der Duitsche
vliegtuigen is omlaag geschoten.
Het luchtalarm duurde drie kwartier.
Een krachtig vuur van de luchtdoelartil
lerie werd gehoord, gevolgd door het ge
luid van ontploffende bommen. Vervolgens
stegen Britsche gevechtsvliegtuigen op en
blijkbaar trokken de aanvallers zich hierop
haastig terug. Naar het geluid van de mo
toren .te oordeelen, moet een groot aantal
toestellen in de lucht zijn geweest, aldus
Reuter.
Een ooggetuige heeft een vliegtuig van
den vijand in zee zien stoften, een ander
heeft vijf of zes bommen in zee zien val
len.
De Duitsche lezing.
Het D.N.B. meldt omtrent deze aanval
dat volgens ontvangen draadlooze mede-
deelingen verscheidene Britsche oorlogs
bodems met bommen van groot kaliber
zyn aangevallen. Eenige schepen hebben
voltreffers gekregen, andere oorlogsbo
dems. werden door bommen, welke in de
onmiddellijke nabijheid ontploften, zwaar
beschadigd. Een schip maakte slagzij, van
een ander stegen dikke rookwolken om
hoog en was een vuurgloed te zien.
Tijdens den aanval, die Duitsche vlieg
tuigen gisteravond op Scapa Flow hebben
ondernomen, zijn volgens Reuter, twee
burgers door granaatsplinters gewond.
Menschen op den wal hebben verklaard,
dat zij minstens vier vliegtuigen hebben
gezien, die hun bommen uitwierpen en
daarna zoo snel mogelijk wegvlogen.
De „Critica Fascista", die onder leiding
van den Italiaanschen minister van onder-
wys, Bottai, staat, schrijft, dat het stand
punt van Italië ten aanzien van het Euro-
peesche conflict onveranderd blijft.
Zelfs na de samenkomst op den
Brenner, aldus het blad, blijft Italië
krachtig vasthouden aan zyn positie
van niet-oorlogvoerende. Sedertdien
heeft zich geen enkel feit voorgedaan,
dat tot wyziging van politiek, in de
richting van oorlog of vrede, zou kun
nen manen.
Wy doen al het mogelijke om den oorlog
binnen zijn onvermijdelijke grenzen te hou
den, zooals het geval was voor Abessinië.
Spanje en München .tërwyl wij natuurlijk
rekening houden met onze belangen. Dat
is alles. De non-belligerentie van Italië is
volkomen vereenigbaar met de verdragen
en de bepalingen van het Italiaansch
Duitsch bondgenootschap.
MET BETREKKING
TOT DE VLEEGTUIGAANVALLEN OP
NEDERLANDSCHE VISCKTREILERS.
De Regeeringspersdienst meldt:
Met betrekking tot de vliegtuigaan-
vallen op Nederlandsche vischtreilers, ri.l.
de „Protinus", de „Vikingbank" IJm. 183
en de „L S. Groen" IJm. 130, heeft Harer
Majesteit's gezant te Berlijn opdracht ge
kregen een ernstig vertoog tot de Duitsche
regeering te richten waarin tegen deze'be
schietingen met den meesten nadruk op
gekomen wordt, met name tegën de vol
strekt ontoelaatbare gewelddaad jegens de
„Protinus". Het officieeJe onderzoek naar
den b\j daglicht in volle zee geschieden
aanval op dit schip heeft toch bevestigd
dat terwyl de treiler van talrijke duidelijke
Nederlandsche nationaliteitskenmerken was
voorzien, onder meer ook aan de boven
zijde met de kleuren van de Nederlandsche
vlag was beschilderd, een Duitsch vlieg
tuig het heeft gebombardeerd en beschoten,
als gevolg waarvan de kapitein en een
schepeling aanstonds zyn gedood, het vaar
tuig tot zinken is gebracht en van de in
de sloep redding zoekende opvarenden
twee door uitputting zyn gestorven.
De Nederlandsche regeering verzoekt
maatregelen tegen de schuldigen en be
houdt zich een eisch tot schadevergoeding
DE NEUTRALITEITSR EGELS BUITEN
WERKING?
De Times publiceert een brief van Lord
MacMillan, die voor sir John Reith minis
ter van voorlichting was, met den inhoud
waarvan het blad in een hoofdartikel ver
klaart in te stemmen.
MacMillan die een bekende autoriteit op
rechtskundig gebied is, betoogt, dat het lot
der neutralen evenzeer van het resultaat
van den oorlog afhangt dat 'van de oor
logvoerenden zelf en dat, daar dus de over
wegingen, die geleid hebben tot het op
stellen van de neutraliteitsregels in het
onderhavige geval niet aanwezig zijn, deze
regels zelf niet toegepast kunnen worden
of althans niet juist zijn.
MacMillan besluitHet gaat wellicht te
ver, te zeggen, dat de omstandigheden van
dezen oorlog de neutraliteitsregels buiten
wérking stellen, doch wanneer de zaak,
waarvoor wy vechten, evenzeer de zaak
der neutralen is als de onze, schijnt het al
thans niet onredelijk te vragen, dat zij aan
deze regels een welwillende en niet strikte
uitlegging geven.
DRIE DOODEN EN VIJF GEWONDEN.
Gisteravond heeft zich in een Schotsche
munitiefabriek een ontploffing voorgedaan,
waarbjj drie menschen om het leven ge
komen en vijf gewond zyn.
De gewonden zijn in een ziekenhuis op
genomen. Na de explosie brak brand uit,
zoodat van steden in de buurt snelle hulp
gevraagd werd. Ruiten van winkels en
huizen in de omgeving werden vernield. De
toegangen tot de fabriek werden onder
militaire bewaking gesteld.
Het geluid van de ontploffing werd tot
op een afstand van 10 mijl gehoord en de
ruiten in de stad, welke twee kilometer
van de fabriek ligt, rinkelden.
De ontploffing geschiedde juist toen de
nachtploeg naar het werk kwam. De aarde
schokte onder de voeten van de werklui
en groote stukken metaal vlogen de lucht
in. Het schijnt, dat het hoofdgebouw wei
nig schade heeft opgeloopen.
Er wordt een gerechtelijk onderzoek in
gesteld en er zijn onverwijld maatregelen
genomen voor een spoedige hervatting van
het bedrijf.
PAASmiVI EN VOIONMAA NOG TE
MOSKOU.
De beide Finsche onderhandelaars, Paasl-
kivi en Voionmaa bevinden zich nog steeds
te Moskou en in Finsche kringen te Hel-
singfors maakt men volgens Havas hieruit
op, dat de onderhandelingen niet zoo vlot.
ve/loopen als men verwachtte. Te Helsing-
fors worden geen nadere inlichtingen ver
strekt omtrent de punten, welke vertraging
zouden veroorzaken en men bepaalt zich
ertoe te ontkennen, dat de Russen nieuwe
eischen zouden hebben gesteld, zooals in
het buitenland luidde.
In welingelichte kringen te Helsingfors
wordt vernomen, dat sommige economische
vraagstukken niet gemakkelijk kunnen
worden opgelost, doch een bevestiging is
hiervan niet te verkrygen.
ENGELAND KAN DE NEUTRALEN
GEEN PRODUCTEN MEER LEVEREN
TENZIJ ZU GARANDEEREN DAT DE
HANDEL MET DUITSCHLAND WORDT
BEPERKT.
Na het vragenuurtje heeft de Engelsche
minister-president gistermiddag in het. La
gerhuis een verklaring afgelegd over den
oorlogstoestand. In de diplomatenloges
hadden dé ambassadeurs van België, Polen,
Egypte, de U.S.S.R. en de gezanten van
Noorwegen, Zuid-Slavië, Nederland en Let
land plaats genomen om de verklaring van
den premier te beluisteren. In deze rede
zei hij o.m.
Het beeld, dat de huidige toestand den
geallieerden biedt, is dat van een Duitsch
land, dat zijn éigen uitleg plaatst op de
verplichtingen der neutralen en dit ge
paard doet gaan van bedreigingen met
verschrikkelijke consequenties, die vooi
hen het gevolg zouden kunnen zyn van een
in gebreke blijven om te voldoen aan de
Duitsche eischen.
Dit probleem, dat door Duitschland op
geworpen is, van een dubbelen standaard
van neutraliteit, is een probleem, dat wij
en de neutralen thans onder oogen moeten
zien. De politiek der geallieerden is be
paald door een scrupuleus rekening hou
den met de neutrale rechten, terwijl
Duitschland niet geaarzeld heeft neutraal
eigendom te vernietigen en onderdanen van
neutrale staten te vermoorden, waar dit
zijn politiek paste.
Duitschland heeft geen scrupules ge
voeld om te dreigen met een inval in
neutrale landen, teneinde hen te ver
hinderen stappen te doen om hun na
buren bij te staan tegen agressie of
hun eigen belangen te beschermen.
Wanneer wij, aldus de premier, den
oorlog tot een einde willen brengen
met zoo min mogelijk vernieling en
ontwrichting van onze gemeenschap
pelijke, geestelijke en materieele be
schaving, dan moeten wy Duitsch
land afsnyden van de materialen, die
het meest essentieel zyn voor de voort
zetting van zijn agressieve politiek.
De geallieerden zyn derhalve vast be
sloten den economischen oorlog voort
te zetten tot het uiterste van hun ver
mogen. Iedere hulp, die de neutralen
Duitschland zouden kannen geven, zou,
wanneer zij ver genoeg werd doorge
voerd, hen tenslotte verantwoordelijk
kunnen stellen voor het afzichtelijke
lot, dat den vorigen slachtoffers van
de Duitsche politiek is ten deel geval
len.
Sprekende over den Britschen han
del met de neutrale naburen van
Duitschland zei Chamberlain, dat zij
moeten inzien, dat Engeland er niet in
kan toestemmen voor hen de produc
ten beschikbaar te stellen uit bronnen
in het Britsche rijk, tenzy de neutra
len in ruil de waarborg geven, dat zy
hun toekomstigen handel met Duitsch
land zullen beperken.
In dit verband sprak de premier over de
handelsovereenkomsten, die reeds met
neutrale landen zijn gesloten.
De geallieerden zijn vastbesloten het ge
bruik van het wapen der macht ter zee te
intensif ieeren. Britsche oorlogsschepen heb
ben. reeds zekere practische stappen ge
daan om tusschenbeide te komen in de
onbelemmerde doorvaart van Duitsche
vrachtschepen uit Scandinavië. Deze ope
raties worden uitgevoerd dicht bij de Duit
sche vlootbases, hetgeen wederom aan
toont hoe hol het Duitsche gepoch is, dat
de controle over de Noordzee in Duitsche
handen is overgegaan.
in de
Vlisslngsche-
Breskensche Courant
kost slechts 50 cent
voor 5 regels.
Dit nummer bestaat uit 2 bladen.
De geallieerden gaan den i.,conomi-
schen oorlog verscherpen.
(Pag. 1, eerste blad)
Wederom een Duitsche luchtaanval
op Scapa Flow.
(Pag. 1, eerste blad)
Ontploffing in Schotsche munitie
fabriek eischt dooden en gewonden.
(Pag. 1, eerste blad)
De mogelijkheid van een nieuwe wen
ding in de Leidschendamsche moord
zaak is niet uitgesloten.
(Pag. 1, eerste blad)
ZIE VERDEK BV ENT I EEL
LAATSTE BERICHTEN
ER ZOU TOCH EEN „ARIE" IN HET
SPEL ZIJN.
Vlak voor de uitspraak in de zaak te
gen den 29-jarigen R. A., die Dinsdag
door de Haagsche rechtbank wegens
moord op den veehouder Van der Horst tot
levenslange gevangenisstraf is veroordeeld,
is er een gerucht opgedoken, hetwelk be
trekking zou hebben op een eventueelen
mede-dader.
Dit gerucht is ter kennis van den procu
reur-generaal gebracht, die zooals van
zelf spreekt in een dergelijke ernstige
zaak een grondig onderzoek instelt naar
de waarde, welke aan dit gerucht moet
worden toegekend. Inmiddels heeft de of
ficier van justitie geen aanleiding gevon
den, opschorting van de uitspraak van de
rechtbank te vragen. Daar verdachte's
verdediger, mr. R. Kokosky, hooger be
roep heeft aangeteekend, kunnen even-
tueele nieuwe aanwijzingen in deze zaak
nog bij de behandeling voor het Haagsche
Gerechtshof naar voren worden gebracht.
Naar wij vernamen, heeft zich een
nieuwe getuige, een rywielhandelaar
uit Oegstgeest, bij de politie aange
meld, die mededeelingen heeft gedaan,
die kunnen wijzen op het be
staan van een mede-dader, een zeke
ren „Arie", zooals verdachte hem
steeds heeft genoemd.
Verdachte immers heeft van den aan
vang af volgehouden, dat hij wel bij den
roofmoord aanwezig is geweest, maar dat
die gepleegd is door zijn tijdelijken com
pagnon in den misdaad, zekeren „Arie".
Van dezen „Arie", wiens bestaan door nie
mand deugdelijk kon worden bevestigd,
wist verdachte noch den achternaam, noch
de woonplaats. Wel kon hij een signale
ment geven. Politie en justitie stelden al
les in het werk om den geheimzirtnigen
„Arie", die volgens verklaringen van den
thans veroordeelden verdachte, hoofddader
zou zyn, op te sporen. Het gelukte niet.
Meer en meer stelden rechter-commissaris
en O.M. zich op het standpunt, dat ver
dachte de eenige dader was en dat „Arie"
een figuur was, ontsproten aan de fantasie
van den verdachte. Gezien de uitspraak,
die de rechtbank gisteren gaf, deelde dit
college deze meening volledig.
Veertien dagen geleden las de rijwiel
handelaar uit Oegstgeest de uitvoerige
verslagen van de terechtzitting in de bla
den. Hij werd getroffen door een verkla
ring van verdachte „Ik had op dien 27en
October een afspraak gemaakt met „Arie"
om hem te twee uur 's middags bij het
viaduct te Oegstgeest te ontmoeten.
Terstond herinnerde de rijwielhande
laar zich, dat dien middag te ongeveer
half twee een jeugdige militair in zijn
werkplaats was gekomen met een
zonderling verzoek „Ik heb geen ver
lof, maar ik wil graag vandaag naar
huis. Help my en laat mij me hier ver-
kleeden. Ik heb mijn burgerplunje bij
me".
De rywielhandelaar had geen bezwaar,
het viel hem echter op, dat de man ze
nuwachtig was, maar hij schreef dit toe
aan het feit, dat de militair er tusschen
uit kneep en bang was gesnapt te zullen
worden. Tegen half zeven was hij nog
zenuwachtiger dan 's middags, terugge
komen om zich weer in uniform te steken.
De rijwielhandelaar had eerst hoewel hij
de houding van den man verdacht vond
geen aandacht aan deze geschiedenis ge
schonken, noch deze in verband gebracht
met de Leidschendamsche moordzaak. An
ders werd dit echter toen hij las over de
afspraak bij het viaduct te Oegstgeest,
een plaats, die dicht bij zijn woning is ge
legen.
Twaalf dagen geleden wendde de Oegst-
geester zich tot de politie in zijn woon
plaats. Tot zijn verwondering hoorde hy
