Breskensche Courant
Dagblad voor Zeeland, waarin opgenomen de
f
Rusland wil vrede
j
De drie vermisten van
de O 11 omgekomen.
Rusland stelt vredesvoorwaarden
Cèsccrf-
EERSTE BLAD
Van goede
„komaf"!
ZWANENBERG
Vliegtuigbom ou Schiermonnikoog ontploft.
Drie eilandbewoners gedood bij poging tot
demonteeren.
VJissf ngsche Courant
78ste JAARGANG
NUMMER 58
VRIJDAG 8 MAART 1940
vDonnementsprys: 14 ct. pei ween oi z.zo pe
«wartaal Franco per post 2.50 Afzonderlijk*
nummers 5 ct. 'Vóoi bet buitenland neme men eer
abonnement op net postkantoor zijner gemeente jj
Advertentieprijs: Van 1 -5 regels t 1 25. iedere 1
regel meer 25 een-.. Brj abonnement speciale ij
prijs. Kleine advertenties van l -5 regels 1
50 cent., iedere regel meei 10 cent (max it
•egels» Derde plaatsing gratis Vontmthftaiing
L'itgave: tsrrua f VAN lit V M-irr- li., tsuirau*
♦Valsfcr. 58 «0. lel. lü (2 lijnen). Giro No 60287
IC i gen tan to ren te: Breskens. Dorpsstraat,Tel. 21
t Dost «n «Vest Souburg. Kanaalstraat *5 lel SP
AANGESLOTEN BIJ HETxBUREAU VOOR PUBLICITEITSWAARDE, INGESTELD DOOR DE VER EE NI GING ..DENEDERLANDSCHE DAGBLADPERS'
IC0RT COMMENTAAR.
Er zijn teekenen die er op wijzen, dat
de strijd in Finland misschien spoediger
een einde zal vinden dan algemeen
wordt aangenomen. Een andere moge
lijkheid is, dat de geallieerden dezer
dagen officieel gewapende hulp gaan
verkenen. In ieder geval staan ingrij
pende gebeurtenissen voor de deur.
Elders op deze pagina vindt de lezer
bijzonderheden over vredesvoorstellen,
die Rusland door Zweedsche bemidde
ling heeft aangeooden. Weliswaar
heeft een en'ander den vorm van een
ultimatum. En weliswaar staat bij voor
baat vast, dat Finland er niet aan zal
denken, deze eischen in te willigen.
Maar toch... het verschijnsel is bijzon
der veelzeggend
Het officieele Rusland schijnt de tac
tiek van den marktkoopman te willen
toepassen. Veel meer vragen, dan men
redelijkerwijze kan hopen te krijgen.
De „klant" (Finland) gaat dan wel af
dingen en na eenig marchandeeren vin
den de partijen elkaar. Met andere
woorden Rusland vraagt naar onze
meening opzettelijk veel meer dan het
hoopt te zullen krijgen, ir de verwach
ting, dat dan wel tegenvoorstellen zul
len volgen. Want natuurlijk verlangen
ook de Finnen naar vrede. Dat wil zeg
gen naar werkelijken vrede.
Immers officieel is er geen oorlog met
Rusland oorlogsverklaringen zijn te
genwoordig vrij ouderwetsch gewor
den en men kan evengoed verdelgings-
werk verrichten zonder die vervelende
formaliteiten 1
Het feit, dat de Russen bereid
schijnen te zijn tot het aanknoopen van
onderhandelingen, komt ons voor van
zeer groote beteekenis te zijn. Het be
wijst, dat Rusland beseft, met wapen
geweld zijn doel in Finland niet te kun
nen bereiken. En zelfs, als het Finland
op den langen duur er onder krijgt, zou
dit toch niet van blijvenden aard zijn.
Te eeniger tijd zou het Finsche volk
d?n overweldiger ongetwijfeld weer
verdrijven. De historie spreekt te dien
opzichte duidelijke taal.
Voor Finland is het een groote vol
doening èn een moreele ruggesteun,
dat deze Russische „eischen" worden
gesteld. Het leert er uit, dat de mach
tige tegenstander een les heeft geleerd
de les, dat met de Finnen beter onder
handeld dan gevochten kan worden.
Natuurlijk zullen de onderhandelin
gen geen vlot verloop hebben. Aan bei
de zijden doen prestige-kwesties hun
ver reikenden invloed gelden en het zal
den Russen zwaar vallen, eventueel
hun troepen terug te trekken, zonder
belangrijke afstand van Finsch gebied
aan Rusland. De Sovjets hebben daar
bij in ernstige mate rekening te houden
met den weerslag van dit alles in hun
binnenland, waar een nederlaag in Fin
land tot verlies van geloof in het juiste
beleid der regeerders kan voeren met
alle gevolgen van dien.
Wij zijn er dus nog niet. En er zal in
Finland voorloopig nog wel gestreden
worden. Maar het feit dat Rusland
thans vredesvoorwaarden heeft ge
steld, zal den Finnen een hart onder
den riem steken, hun moed en hun wil
tot volhouden sterken.
Eindelijk zacht weer!
En onmiddellijk zult U behoefte gaan voe
len naar andere kleeding. Reeds nu ont
vingen wij nieuwe modellen en kleuren in
HOEDEN en nieuwe
dessins in Overhemden.
4 Boeden vanaf 2.25 tot 8.50
Overhemden 2.95 6.75
TWEE LIJKEN REEDS GEBORGEN.
Gistermiddag tegen vijf nur was
men zoover met de bergingswerkzaam
heden van de O. 11 gevorderd, dat
men tot in het binnenste van het schip
kon doordringen. Daar vond men het
stoffelijk overschot van den sergeant
telegrafist Steenvoort en den koksmaat
Postma. Zonder twjjfel móet ook de
sergeant-torpedomaker Logmans zjjn
omgekomen. Men was er gisteravond
evenwel nog niet in geslaagd tot in het
voorste gedeelte van de boeghuiska
mer, waar hij zich bevond ten tijde van
de aanvaring, door te dringen
Zoo gauw als men er, na de gemeen
schappelijke poging der drie bokken met
een totaal hefvermogen van 180 ton, gis
termiddag in geslaagd was de O 11 uit
den bodem van de haven te Den Helder te
trekken, zoo lang duurde het transport van
het gevaarte naar het andere einde van
de haven.
Rond de O 11 dreven de drie bokken
Het geheel werd langzaam voortgetrokken
door de sleepboot .Antoinette Goedkoop",
terwijl drie andere sleepbooten van de fir
ma Goedkoop aan de achterzijde navigeer
den om het transport in het middelste ge
deelte van de haven te houden. Langs de
kade volgden duizenden het sleepwerk, dat
zeer langzaam vorderde. Nu en dan was de
O 11, die voor twee derden schuin uit het
water stak, zichtbaar.
Nadat de koopvaarderschutsluis was ge
passeerd, kon het publiek het transport
niet langer volgen. Achter het zgn. nieuwe
werk stopte het transport. Het was de be
doeling, dat men de O. 11 bij het wassende
water steeds verder boven een aldaar
liggende zandbank zou manoeuvreéren, om,
wanneer by laag, water deze zandbank
droog zou komen te vallen en het water uit
het schip verwijderd zou kunnen worden,
de slachtoffers te bergen.
Voorts zou men dan ook aan weerszijden
een bekisting aanbrengen, en het gat pro
visorisch dichten om het schip tenslotte
naar het dok op de Rijkswerf te kunnen
sleepen.
Wij werden door de marinedirectie in de
gelegenheid gesteld hier het bergingswerk
van dichtbij gade te slaan. Met een sleep
bootje arriveerden wij omstreeks kwart
voor vijf bij het sleeptransport, waar men
juist twee slachtoffers bleek gevonden te
hebben. Men was er in geslaagd het voor
schip iets meer te lichten, zoodat het ge-
heele dek van de O 11 even boven water
uitstak. Het schip maakte een flauwe hel
ling. naar bakboordzijde. Men was juist be
zig deze helling naar stuurboordzijde over
te brengen, teneinde het gat, dat door de
aanvaring was ontstaan, boven den water
spiegel te krijgen. Wij vernamen, dat men
het vierhoekige luik boven het voorste
batterijcompartiment, vlak voor het Iucht-
afweerkanon, had geopend. Dit compar
timent stond vol water.
Nadat men het had leeggepompt,
begaven zich een onderofficier en een
matroos met het Draegerapparaat
naar binnen, waar zij het stoffelijk
overschot van den 21-jarigen koksmaat
O. Postma en den 34-jarigen sergeant
telegrafist F. Steenvoort met olie be
dekt aantroffen. Aangenomen moet
worden, dat zij door verdrinking om
het leven zijn gekomen. Hun lyken
werden op inmiddels uit het Marine
hospitaal gerequireerde brancards ge
legd en met een deken afgedekt. Met
een verbindingsbootje van den onder-
zeedienst, waarvan de vlag halfstok
woei, werden de lijken naar het Ma
rinehospitaal vervoerd, waar enkele
uren lang een dichte menigte stond te
wachten.
De plaats waar het derde slachtoffer zich
moest bevinden, kon men nog niet berei
ken. De sergeant-torpedomaker G. Logman
bevond zich nl. op het oogenblik van de
aanvaring in de boegbuiskamer by het
fcorpedoruim. De aanvaring bracht in dit
compartiment een verticale scheur aan van
circa 1 meter hoogte van het verwrongen
dek naar beneden. De breedte van deze
scheur bedroeg circa 20 centimeter. Het
derde slachtoffer moet derhalve terstond
na de aanvaring den verdrinkingsdood zijn
gestorven.
Wanneer de O 11 bij laag water op de
zandbank droog komt te liggen ,zal ook
dit compartiment leeg komen en men hoopt
dan het derde slachtoffer te kunnen ber
gen. Wij hoorden echter, dat de plaats,
waar het derde slachtoffer zich bevindt,
moeilijk te bereiken is, daar het vermoede
lijk in het torpedoruim- is bekneld geraakt.
Ook het derde slachtoffer geborgen.
Vanmorgen is ook het stoffelijk over
schot van het derde slachtoffer van het
ongeval met de „O. 11", den sergeant-
torpedomaker G. J. Logmans, geborgen.
IN DEN VORM VAN EEN ULTIMATUM DAT OM MIDDERNACHT AFLOOPT.
De „Paris Soir" bevatte gisteren
een artikel van zyn correspondent in
Finland, Georges Kessel, waarin mede
gedeeld wordt, dat de Sovjets Finland
een ultimatum zouden gesteld hebben,
dat vandaag om middernacht afloopt.
Het ultimatum zou zyn overgebracht
door Zweden en den steun hebben van
Duischland. Het zou nog draconischer
voorwaarden behelzen, dan die welke
Moskon gesteld had voor de opening
der vijandelijkheden.
Acht dagen geleden, zoo schrijft Kessel,
kwam de Finsche Minister van Buiten-
landsche Zaken terug uit Stockholm, waar
heen de Zweedsche regeering hem had uit-
genoodigd. Hij kwam echter alleen. Hij
was vergezeld van een bijzonderen ver
tegenwoordiger van Koning Gustaaf. Zoo
dra minister Tanner in Helsingfors was
aangekomen, werd de ministerraad vol
tallig bijeengeroepen ten huize van Ritti,
aer ministerpresident. Tanner nam ter
stond het woord. „Ik deel u mede," zoo
verklaarde hij, „Dat Zweden, op verzoek
van Rusland, als bemiddelaar tusschen
onze beide landen heeft willen optreden. Zijn
vertegenwoordiger zal u de voorstellen van
Moskou- overbrengen."
Hierop werd het woord gegeven aan den
Zweedschen afgezant, die de ministers in
kennis stelde van
de Russische vredesvoorwaarden.
In het kort komen die voorwaarden hier
op neer: 6
1. Finland zal aan de Sovjetunie de ge-
heele landengte van Karelië, met inbe
grip van Viipuri afst-ian.
2. Finland zal aan de Sovjetunie het
geheele gebied ten Noord-oosten van het
Ladoga-meer met inbegrip van Sortavala
afstaan.
8. Finland zal aan de Sovjetunie het
Noordelijke deel van Lapland met inbe
grip van Petsamo afstaan.
4. Finland zal aan de Sovjetunie de basis
Hangoe en het geheele schiereiland van
dien naam afstaan.
De Zweedsche regeering heeft van de
Sovjetregeering een termijn van tien dagen
gekregen om over een vi-edes verdrag tus
schen beide landen te onderhandelen. De
termijn loopt af in den nacht van Vrijdag
8 op Zaterdag 9 Maart.
DE NIEUWSTE
VICTORY TWEEDDEMI
Een jas, die U met
plezier zult dragen,
niet alleen dit voorjaar,
maar 't geheele jaar
door.
Wij hebben een pracht
collectie in chique
MODERNE TWEEDS.
Alle modellen met of
zonder ceintuur.
Ook in Gabardine
jassen, is onze sortee
ring compleet. Komt
U eens passen? De
pryzen kunnen geen
bezwaar zijn.
Tweed-Demi's en Ga
bardine-jassen 19.75,
24.50, 27.50 tot 42.—.
Walstraat 32.
Heerenmodehuis
Van Finsche zijde is volgens het
D.NJB. gisteren het vol£ jnde officiee
le communique uitgegeven:
Het is de Finsche regeering ter ken
nis gekomen, dat de Sovjetunie voor
nemens zou zijn geweest aan Finland
eischen te stellen, die verder gingen
dan die van het vorige najaar. Over
de bijzonderheden van deze eischen
zyn tot dusver geen berichten ont-
vangen.
In diplomatieke kringen te Helsingfors
werd gisterenavond het bericht over een
Russischen stap te Stockholm en over
eventueele bemiddeling van Zweden in het
Finsch-Russiseh fconflict, op den grond
slag van nieuwe concessies van de zijde
van Finland, druk besproken. De commen
taren hebben volgens Havas bijna uitslui
tend betrekking op het feit, dat het
gisteravond te Helsingfors gepubliceerde
communique preciseert, dat de Russische
eischen verder gaan dan die, welke bij de
laatste onderhandelingen gesteld zijn. Men
doet uitkomen, dat de regeering van Fin
land het aan den eenen kant heeft over
Zweedsche interventie, en aan den anderen
kant reeds duidelijk maakt, dat de Finsche
openbare meening niet zou kunnen be
grijpen, dat deze eischen als grondslag
voor onderhandelingen worden genomen."
Men bsgrijnt, dat bij den huidigen stand
van z°ken de Finsche regeering zich, zoo
lang de officieele onderhandelingen duren,
uiterst zwijgzaam toont, en het onderwerp
der bespreking nog niet ter kennis van
de Finsche bevolking brengt. De open
bare meening, zoo kan men constateeren,
oordeelt, dat het weinig succes, dat de
Russen in deze oorlogsmaanden hebben
behaald, concessies, welke niet vereenig-
baar zijn met de onafhankelijkheid des
lands, verre van rechtvaardigen.
Een officieele bevestiging.
De volgende verklaring is gisteravond
om 21 uur volgens Reuter door den om
roep In Helsingfors uitgezondenen: „De
Finsche regeering maakt officieel bekend,
dat de Sovjetregeering nieuwe en ver
strekkende eischen aan Finland beeft doen
toekomen. Verdere bijzonderheden zullen
later worden bekend gemaakt".
Dit nummer bestaat uit l bladen.
§ct>curlci«'sscn
van
d
«9
Rusland zou vredesvoorwaarden hebben
gesteld. (Pag. 1, eerste blad)
De 3 vermisten van de O 11 zijn om
het leven gekomen.
(Pag. 1, eerste blad)
Op Schiermonnikoog zyn 3 menschen
gedood toen zij een vliegtuigbom wil
den demonteeren.
(Pag. 1, eerste blad)
Het staat nu wel vast dat de „Grutto"
met man en muis is vergaan.
(Stadsnieuws)
ZIE VERDER EVENTUEEL
LAATSTE BERICHTEN
Zwanenberg's augurken...
25 a 30 heerliik-croquante.
zoetzure augurkjes in ieder
blik I Zóó geconserveerd,
dat zij- goed blijven, ook
als de bus eenmaal ge
opend is. mits men de
augurken onder het vocht
in de bus laai staan.
maakt wat smaakt!
Onbegrijpelijke onvoorzichtigheid.
Omstreeks half zes is gister
avond op Schiermonnikoog bii
het ontploffen van een bom één
persoon gedood en twee anderen
ernstig gewond, die later ook aan
de bekomen verwondingen zijn
bezweken.
Woensdag ontdekten drie bewoners van
het eiland, de ongeveer 40-jarige F. Band
stra, R. Visser en A. van Dijk, beiden om
streeks dertig jaar, langs het strand een
vliegtuigbom. Zij wisten niet welk gevaar
lijk voorwerp zij hadden gevonden. Men
plaatste het achter op de fiets van een
der mannen en transporteerde het op deze
wijze naar het huis van Van Dijk.
Gistermiddag besloten de mannen
het gevaarlijke projectiel in den tuin
te demonteeren. Nauwelijks was men
hiermede bègonnen of de bom kwam
tot explosie De gevolgen waren ontzet
tend. De beide beenen van de drie
mannen werden afgerukt, terwjjl zij
voorts ernstige verwondingen aan het
lichaam kregen. Bandstra bleek on
middellijk te zyn gedood.
De heer Visser, die naar zijn woning
werd overgebracht, is gisteravond kort na
zeven uur overleden. In den loop van den
avond is ook het derde slachtoffer aan zijn
verwondingen bezweken.
De zwaargewonde van Dijk werd met de
reddingboot „Insulinde" van het eilan.i
naar Oostmahorn overgebracht, om vai
daar naar het ziekenhuis te Leeuwarden
te worden overgebracht. Bij aankomst te
Oostmahorn bleek de toestand van den ge
troffene zoo ernstig te zijn, dat verder ver
voer niet raadzaam werd geacht. Korten
tijd later is van Dijk overleden.
Vanochtend zou het stoffelijk overschol
met de „Insulinde" naar het eiland 'worden
teruggebracht.
De geneesheer Berghuis van Schiermon
nikoog verleende de slachtoffers de eerste
hulp. Tengevolge van het explodeemn van
de bom zijn de ruiten van de in den om
trek gelegen huizen vernield.
Nog een tweede oom gedemonteerd.
Gisteren heeft de heer Boersma op het
strand van Schiermonnikoog een tweede
vlieguigbom gevonden. Hij nam deze mee
naar zijn woning, waar zijn beide zoons het
projectiel hebben gedemonteerd. Gelukkig
hebben zich hierbij geen ongelukken voor
gedaan.
Nadere bijzonderheden.
Omtrent het verschrikkelijke ongeluk,
waarbij drie levens verloren gingen door een
onbegrijpelijke onvoorzichtigheid, verna
men wij nog het volgende
Woensdagmiddag ontdekte de 22-jarige
zoon van den burgemeester van Schiermon
nikoog op het strand de bom, welke giste
ren zulk een noodlqttige uitwerking heeft
gehad. Hy meende te doen te hebben met
een peervormige boei. Uit dien hoofde is
het te verklaren, dat hij er niet al te voor
zichtig mee omging en ten slotte het voor
werp ter plaatse achterliet.
Korten tyd later vond van Dyk, die op
de fiets een tochtje langs zee maakte, het
projectiel. Ook hij zag den gevaarhjKen
aard van het aangespoelde voorwerp niet
in en het eveneens voor een boei aanziende,
raapte hij het op en nam het mee naar
huis. Hier deponeerde hij het in den tuin.
Des avonds begaf hij zich naar den burge
meester om dezen van zijn vondst te ver
wittigen. De burgemeester ging daarop
met van Dijk naar de woning om het ge
vonden voorwerp in oogenschouw te nemen.
Hij ried van Dijk aan er vooral voor
zichtig mee te zyn, zeggende „Wees
maar voorzichtig, je kunt nooit weten,
wat het is".
