Breskensche Courant
NEDERLANDSCHE ONDERZEEBOOT
DOOR MARINE-SLEEPBOOT GERAMD-
EERSTE BLAD
r
Dagblad voor Zeeland waarin opgenomen de
De Finsche worsteling.
Tijdens opnamen voor de film
Ergens in Nederland".
Onzekerheid over het lot van drie leden
der bemanning.
Sumner Welles
vandaag naar Parijs.
Groote bedrijvigheid
aan het Duitsche front.
VIIPURI NOG IN FINSCHE HANDEN.
VJissf ngsche Courant
78ste JAARGANG
NUMMER 5e
WOENSDAG 6 MAAR I 1940
f
vDoniiementsprus: U ct pet weeK oi <5.20 pt j
«wartaal Franco pei post t 2 .50 Afzonder lijkt r
nummers 5 ct Vooi net ouiteniand neme men eer
abonnement op net postkantooi zijnei gemeente
Ad verten tleprysVan 1 -6 regels t 1 25. iedere
regel meer 25 een* Bij abonnement speciale
prijs. Kleine advertenties van 1-6 regels
50 cent, iedere regel meei lü cent (max It
-•egelsi Derde plaatsing gratis Vooruitbetaling
Uitgave; firma t V AA lit V bti't li.,iiuream
♦Valstr. 58 6(1. lel. 10 (2 lijnen). Utro No. 66281
Eigen xantoren te:Breskens. Dorpsstraat. Tel. 21
lost- «n «Vest-Souburg, Kanaalstraat 45. Te! Sf
AANGESLOTEN BIJ HET BUREAU VOOR PUBLICITEITSWAARDE, INGESTELD DOOR DE VEREENIGING „DE NEDERLANDSCHE DAGBLADPERS'
kort commentaar.
De berichten uit Finland zijn de
laatste dagen tegenstrijdig. Spreekt het
eene bericht van een wanhopige situa
tie, een dag later (gisteren) kon wor
den gemeld, dat weer wat meer hoop
bestond. De iets gunstiger vooruitzich
ten zijn voornamelijk gebaseerd op de
verwachting, dat binnen afzienbaren
tijd de dooi zal invallen. Tot dat mo
ment worden de Finnen namelijk voort
durend bedreigd door de mogelijkheid
dat de Russen over het ijs van de Golf
van Viipuri naar het Finsche „vaste
land" oversteken. Ook op verschillen
de andere fronten (men zie de kaart
die vandaag in ons blad is afgedrukt)
dreigt een dergelijk gevaar. De Finnen
hebben te weinig menschen om op den
duur al die bevroren meren afdoend te
bewaken. Treedt de dooi in, dan wor
den die meren hindernissen, waarvan
een betrekkelijk gering aantal welbe-
wapende vastberaden mannen de over
schrijding kan verhinderen.
In afwachting van den dooi (om
streeks April) breken de Finnen door
beschieting en luchtbombardementen
zelf het ijs. Er is hun natuurlijk alles
aan gelegen, de Russen zóó lang op te
houden' tot de dooi een nieuwe bond
genoot voor de Finsche strijders wordt.
Anderzijds zijn de Russen verstandig
genoeg om te begrijpen, dat dit in hun
nadeel zou zijn, zoodat zij er alles op
zetten, thans verder te rukken. Van
daar de verwoede gevechten van de
laatste dagen en de (tot dusver mis
lukte) pogingen, over het ijs van de
Golf van Viipuri naar het Finsche
vasteland op te rukken. De Russen
zouden op deze manier bovendien het
leger op de landengte kunnen afsnijden
van het hart van Finland dit zou het
begin van het einde beteekenen. Ook
om diè reden houden de Finnen hun
tegenstanders zoo lang mogelijk op. De
tijd moet hun bondgenoot worden.
Intusschen hebben de Finnen aan
tijd en dooi in de naaste toekomst niet
genoeg. Wij schreven reeds eerder,
dat Finland getrainde troepen noodig
heeft. Dit gaat hoe langer hoe sterker
klemmen. Want wat de Finsche leger
macht tot dusver heeft gepresteerd,
grenst aan het bovenmenschelijke. De
Russen blijven in massa's onafgebroken
aanvallen. Van regelmatige rust voor de
Finsche strijders is dus geen sprake en
dit moet op den duur tot een ramp lei
den... tenzij buitenlandsche hulp wordt
verleend. Wij schreven echter vorige
week reeds, tot welke internationale
verwikkelingen en uitbreiding van het
officiëele oorlogstooneel dit aanleiding
kan (en vermoedelijk zal) geven.
De Russen bombardeeren bij hun
pogingen om over het ijs op te rukken,
de in Finsche handen zijnde eilanden
en kustplaatsen. Hierbij komt evenwel
veel vuur op het ijs terecht en ook de
Finnen zorgen daar voor, zooals hier
boven reeds werd opgemerkt. Deze
aanvallen beteekenen voor de Russen
dus een tweesnijdend zwaard. Want
zij helpen deels zelf mee aan de ver
nietiging van den toegangsweg over het
ijs, dien zij voor het slagen van hun
aanvallen noodig hebben. Intusschen
blijft de toestand voor de Finnen zeer
ernstig. En wij verwachten, dat Viipuri
wel spoedig in Russische handen zal zijn.
Bijzonder tragisch doet het bericht
aan, dat zooveel volmaakt onschuldige
Finsche kinderen in grooten getale
sterven. Zij hebben de bedreigde woon
plaatsen moeten verlaten. 45 is,
zooals wij gisteren publiceerden, ziek
11 is reeds gestorven Is het niet
vreeselijk, dat de stumperds dit lot
oioeten ondergaan Hun eenige „mis
daad" is, dat zij ouders hebben die niet
Miloos kunnen toezien dat een vreem
de mogendheid hun land overweldigt.
a
Het Europa van vandaag is wel een
fraai voorbeeld voor de gekleurde vol
keren, waar wij in matelooze zelfver
heffing wel eens op plegen neer te
2>en Deze hebben dikwijls meer aan-
9eboren beschaving dan in het innerlijk
verscheurde Westen, met zijn klater
goud en holle phrasen, wordt aange
troffen 1
Vanmorgen om twaalf minuten over tien werd een Nederland-
sche onderzeeboot, die de haven van Den Helder uitvoer, midden
voor de haven aan den kant van het fort Harssens door een sleep
boot van de marine geramd.
De onderzeeboot, de O. 11, werd midscheeps aangevaren en
zonk binnen twee minuten.
Enkele opvarenden, die zich aan dek van den onderzeeër bevon
den, konden zich onmiddellijk redden door in het water te springen.
Zij zijn later opgepikt en naar Den Helder gebracht. Een van hen
moest in het marine-hospitaal worden opgenomen.
Om half elf kwam de periscoop van den onderzeeër weer boven
water, doch even later verdween hij weer.
Na vijf minuten kwam de duikboot opnieuw aan de oppervlakte.
Een groot gedeelte van het vaartuig kwam toen boven water. On
middellijk voer een aantal sloepen en een sleepboot te hulp. Opva
renden van deze booten wisten den commandotoren van de onder
zeeboot te openen, en de bemanning van dit vaartuig over te
nemen.
Er bestaat nog onzekerheid omtrent het lot van twee leden der
bemanning, die zich vermoedelijk tijdens het ongeluk in de boeg-
buiskamer bevonden. Om half twaalf was men nog bezig de O. 11
naar ondiep vaarwater te sleepen, teneinde het voorste gedeelte,
dat zich nu nog onder water bevindt, boven de oppervlakte te
krijgen.
De toedracht van het gebeurde.
De aanvaring geschiedde door de marine
sleepboot „Amsterdam", op het oogenblik,
dat een filmoperateur van de maatschappij
Cinetone op den commandotoren van de
O. 11 bezig was met het maken van opna
men van het uitvaren van een aantal onder
zeebooten voor de film „Ergens in Neder
land".
De O. 9 was reeds het zeegat uit. De
filmoperateur sprong na de aanvaring over
boord en wist zwemmende den kant te be
reiken. Enkele films zijn verloren gegaan.
Onmiddellijk was de O. 11 door motor
sloepen omringd. Door alle tanks leeg te
blazen vermoedelijk ook olietanks, want
spoedig dreef een zwarte oliemassa op de
golven kwam de onderzeeër weer gedeel
telijk boven water. De veertien manschap
pen, die zich op het oogenblik van de aan
varing op het dek bevonden, waren te water
gesprongen en inmiddels door de sloepen
aan boord genomen. Tevergeefs trachtte
men van den kant af met een tros de half
onder water liggende ondèrzeeër naar den
kant te sleepen. Terwijl de boot dwars voor
den haveningang lag, met den boeg in den
bodem en den achtersteven omhoog, zoodat
de commandotoren nog boven het water
uitstak, werd de bemanning, die zich nog in
het binnenste van de boot bevond, via den
toren van boord gehaald en met sloepen
naar den wal vervoerd, waar ziekenauto's
gereed stonden om hen naar het marine
hospitaal te vervoeren. De geredden werden
door familieleden en vrienden met hun be
houd geluk gewenscht.
De commandant der marine, schout bij
nacht H. Jolles en kapitein ter zee J. G. van
den Berg, chef van den staf der zeemacht
in de stelling van Den Helder, begaven zich
in een van de sloepen om het reddingswerk
van nabg gade te slaan en de leiding daar
van op zich te nemen. Enkele manschappen,
die zwemmende het fort Harssens hadden
weten te bereiken, zijn later, in dekens ge
wikkeld, per motorboot naar het hospitaal
gebracht.
Toen alle manschappen, voor zoover
zij bereikbaar waren, van de onderzeeër
waren gered, werd de O. 11 door een
marinesleepboot omgetrokken, zoodat
het vaartuig niet meer dwars voor de
haven lag, doch recht voor de haven.
Met alle hulp, die aanwezig was de
sleepbooten „Amsterdam" en de „Hec
tor", de reddingboot „Dorus Kijkers" en
enkele marinesleepbooten probeerde
men vanmiddag de O. 11 naar ondiep
water te sleepen, teneinde den voorste
ven boven water te krijgen en zich ze
kerheid te verschaffen, omtrent het lot
van de twee opvarenden, die zich nog
steeds in een der boegcompartimenten
bevinden. Het ziet er echter niet naar
uit, dat men iiierin zal slagen. Het
schynt, dat de O. 11 dieper in den mod
der wegzakt.
Nog een derde vermiste.
Naar wij hedenmiddag vernamen,
bevindt zich nog een derde vermiste in
de O 11, omtrent wiens toestand men
nog in het onzekere verkeert.
Men is er tot dusverre nog niet in
geslaagd de O. 11 van zijn plaats te
sleepen. Een drjjvende bok van de ma
rinewerf is ter plaatse gearriveerd en
men zal nu trachten den voorsteven te
lichten.
Keddlngsmateriaai naar Den Helder.
Vanmiddag omstreeks één uur zgn uit de
hoofdstad drie sleepbooten vertrokken van
de reederU Goedkoop, met drie bokken, t.w.
een 75-tons bok van de Amsterdamsche
Droogdok Maatschappij, een 50-tons bok
van de reederij Verschure en een 50-tons bok
van de reederij Goedkoop, met welke bok
ken getracht zal worden de O. 11 te lichten.
Ook het motorbergingsvaartuig van de
reederij Goedkoop, „Hulp in nood", aan
boord van welk schip zich duikersmateriaal
bevindt, is naar de plaats van het onheil
vertrokken. De schepen zullen waarschijn
lijk in de vroege morgenuren van Donder
dag in Den Helder aankomen en met hun
werk kunnen aanvangen.
Geen Zeeuwen bij de
vermisten.
Wij hebben getracht ons op de hoogte te
stellen van de identiteit der drie vermoede
lijk omgekomen personen. Wrj zgn hierin
niet geslaagd, doch hebben wel de zekerheid
kunnen verkrijgen dat zich hieronder geen
Zeeuwen bevinden.
De O. 11 werd in 1922 te Rotterdam op
stapel gezet bij de maatschappij voor
scheeps- en werktuigbouw „Fejjenoord" en
werd 18 Januari 1926 voor het eerst in
dienst gesteld.
De lengte is 54,7 meter, de breedte 5,7
meter en de diepgang in zeewater 35 d.m.
De bodem heeft twee schroeven en heeft
een snelheid van 12 zeemijlen aan de opper
vlakte varende en van 8 zeemijlen onder
water.
De bemanning bestaat uit 29 koppen, ter
wijl het geschut bestaat uit een kanon van
8,8 c.m. no. 2 en een mitrailleur no. 3.
De boot heeft vijf lanceerbuizen voor tor-
GEEN OFF1CIEELE BERICHTEN
OMTRENT RESULTAAT DER
BESPREKINGEN.
In de omgeving van Sumner Welles
noemt men alle berichten, die omtrent de
door den Amerikaanschen staatsman ge
voerde besprekingen zijn gepubliceerd, „on
juist en ongegrond".
Sumner Welles heeft Dinsdag den ge-
heelen dag in zijn hotel doorgebracht. Voor
dat hij brj zijn terugkeer met Roosevelt
heeft besproken, zal aan niemand iets wor
den medegedeeld omtrent het resultaat van
zijn reis. De Amerikaansche gezant te Bern,
Harrison, is gisteravond te Lausanne aan
gekomen.
Sumner Welles vertrok vandaag naar
Parijs, waar hij drie dagen zal blijven om
vervolgens naar Londen door te reizen.
De besprekingen met Hitier
De diplomatieke correspondent van Reu
ter in Washington seint, dat het staats-
departement van het Witte Huis de streng
ste geheimhouding in acht nemen ten aan
zien van het bezoek van Sumner Welles
aan herlijn. Officieele opvattingen over zijn
besprekingen met de Duitsche leiders zijn
niet te verkrijgen. Het algemeene gevoelen
in welingelichte kringen is echter, dat Hit-
Ier wellicht niet zoo onvermurwbaar is
geweest als de Amerikaansche berichten
uït Berlijn dat Zaterdag jl. meldden. Deze
kringen wijzen er op, dat, wanneer Hitier
bereid was om over vrede te spreken er
des te meer reden zou zijn om de corres
pondenten aan te moedigen dit feit te ver
bloemen door hen rijkelijk te voorzien van
verhalen over beweerde ontzaglijke eischen
als prijs voor den vrede. Niettemin heefc
men in breede kringen hier het gevoelen,
dat wanneer de kansen op vrede slechts
een op het millioen zijn, het een goede zaak
zou zijn voor alle betrokkenen, wanneer
Welles zou trachten dien „naald in den
hooiberg" te vinden.
Amerikaansche conferentie te Londen?
Verscheidene Londensche bladen melden
uit Kopenhagen, dat Sumner Welles ge
durende het weekeinde wellicht te Londen
een conferentie met de Amerikaansche
gezanten in de Noordsche staten zal heb
ben.
De Kopenhaagsche coi-respondent van de
„Daily Telegraph" meldt:
„Ik vermeen in de meest gezaghebbende
kringen, dat de Amerikaansche gezanten
in de Noordsche hoofdsteden zijn uitge-
noodigd Sumner Welles te Londen rapport
te komen uitbrengen. Als vertegenwoor
diger van Roosevelt wenscht Sumner Wel
les uit d. e eerste hand inlichtingen over
de Noordsche neutraliteit en de uit den
Finschen oorlog voortvloeiende vraagstuk
ken te ontvangen. Waarschnnlijk zullen de
gezanten te Oslo, Stockhe m en Kopen
hagen volledige verklaringen over deze
punten afleggen."
Dit nummer bestaat uit 2 bladen.
§cl>curleii»ssc«
wan Jen Jng
De O. 11 in de haven van Den Helder
na aanvaring gezonken.
(Pag. 1, eerste blad)
Viipuri nog in Finsche handen. Er
wordt verwoed gevochten.
(Pag. 1, eerste blad)
Mijnontploffing te Callantsoog veroor
zaakt groote schade.
(Pag. 2, eerste blad)
ZIE VERDEK EVENTUEEL
LAATSTE BERICHTEN
AANVAL OP BRITSCHE VOORPOST.
De Duitschers leggen, naar Belga uit
Luxemburg meldt, groote bedrijvigheid aan
den dag aan den oever van de MoezeL Er
worden balken en pontonniersmateriaal
aangevoerd en barakken voov de troepen
en versterkingswerken gebouwd.
De Luxemburgsche autoriteiten hebben
langs de Duitsche en Fransche grens be-
tonversperringen aangelegd.
Naar een officieel communique van het
"Britsche expeditieleger wordt medegedeeld,
hebben de Duitschers giste-ochtend een
aanval ondernomen op een Britsche voor
post in de Maginotlinie en daarbij eenige
gevangenen gemaakt De post werd her
overd en de vijand moest zich niet achter
lating van een doode terugtrekken. Twee
Britsche soldaten werden gedood en een
gewond.
Het Fransche legerbericht van gister
avond meldde:
Een kalme dag aan het geheelc- front.
Geen mensch blijft zon 'ei naam
Geen koopman zonder faam.
Zoolang zijn advei tenue
Maar in de kram blij/t slaan'
HEVIGE GEVECHTEN DUREN VOORT.
Buitenlandsche hulp Is dringend noodig.
Dinsdag hebben de Russische troepen den
geheelen dag gepoogd vasten voet te krij
gen op de zuidkust van Finland.De ver
woede gevechten dwars over het ijs van de
baai van Viipuri duurden voort. De Finsche
batterijen onderhielden een vernietigend
vuur.
Reuter verwacht den val van Viipuri, on
danks den grooten weerstand, dien de Fin
nen geboden hebben, in het bijzonder door
het richten van bommen en granaten op de
Russen, wanneer deze over het ps trekken.
Sneeuwwolken hebben gisteren de Russische
luchtvaart belemmerd. De weersverandering
lijkt echter nog niet voldoende te zijn om
Viipuri te redden.
Een gisteravond uit Helsingfors te Stock
holm ontvangen bericht meldt, dat 500 Rus
sen op ski's vernietigd zijn door Finsche
vliegtuigen, die machinegeweervuur en bom
men op hen richtten, terwijl zij trachtten
over het Ijs te trekken in het noordwesten
van de baai van Viipuri.
Volgens Havas heeft de Sovjet-Russische
luchtmacht in den loop van den dag drie
Finsche ziekenhuizen, die vrij ver van het
front gelegen waren, gebombardeerd. In een
ziekenhuis werden tien zieken gedood, in
een tweede vielen vier slachtoffers. In alle
drie gevallen waren de daken der zieken
huizen duidelijk met het Roodekruisteeken
.gekenmerkt.
Russische vliegtuigen hebben verder de
plaatsjes Mikkeli, Kiopio en Lahti, die gee
nerlei militaire belangen hebben, gebom
bardeerd. In Lahti vielen verscheidene doo-
den.
Reizigers, die gisteravond te Helsingfors
zijn aangekomen, vertellen, dat hun trein in
het gebied van Lahti met machinegeweer
vuur door Russische iaagvliegende toestel
len is bestookt.
De druk der Sovjet-Russische troepen op
het oostelijk deel van de Mannerheimlinie in
de buurt van Taipale heeft gisteren voort
geduurd, doch zonder succes.
In den sector Kuhmo zetten de Finnen
een tegenaanval in en brachten den Russen
bloedige verliezen toe.
Het Russische legerbericht meldt dat de
Sovjettroepen op de Karelische landengte
in het gebied van de baai van Viipuri het
eiland Ravansaari met de stad Ravansaari
hebben bezet, evenals het eiland Suonion-
saari, de stad Neetela ten noordoosten van
Viipuri en 1 K.M. ten oosten van het station
Karisalmi aari de spoorlijn Viipuri-SerdoboL
21 Finsche vliegtuigen zouden in luchtge
vechten zijn neergehaald.
Wat Finland noodig heeft.
Terwijl de kwestie van hulp aan Finland
meer dan ooit de aandacht der Engelsche
openbare meening vasthoudt, worden in
Finsche kringen te Londen de volgende ver
duidelijkingen gegeven
Finland heeft in de eerste plaats jacht
en bombardementsvliegtuigen met grooten
actieradius noodig. Het ligt voor de hand,
dat een zoodanige uitbreiding van de Fin
sche luchtstrijdkrachten versterkingen met
buitenlandsche vliegers noodig zou maken.
Aan den anderen kant heeft het Finsche
leger gebrek aan artilleriemateriaal. In het
bijzonder heeft het dringend antitankkanons
noodig. Voorts begint Finland, ondanks de
hulp van de Zweedsche industrie, zijn muni-
tievoorraad te zien verminderen.
Tenslotte zijn de Finsche kringen in Lon
den van meening, dat de troepen van maar
schalk Mannerheim, die aan een verschrik
kelijke beproeving worden onderworpen, ge
leidelijk zouden moeten worden afgelost.
Aflossing is slechts mogelijk, wanneer van
buiten bij tienduizenden manschappen ko
men ter versterking van de Finsche troe
penmacht.
De nationale industrie, behalve misschien
op specialistisch gebied, maakt daarentegen
geen scherpe crisis door. Het probleem van
steenkoolschaarschte doet zich practisch
niet voor in een land, waar overvloedig
hout is. Wat de kwestie der provinandee-
ring betreft heeft Finland altijd vrijwel ge
heel in zijn binnenlandsche behoeften voor
zien met landbouwproducten en vleesch.
