Breskensche Courant
EERSTE BLAD
Dagblad voor Zeeland waarin opgenomen de
De ondergang van de
FINLAND HOUDT HET ALLEEN NIET VOL
„Ieder land moet de ruiten
betalen die hef ingooit".
„Burgerdijk"
Opnieuw talrijke drama's op zee.
AANGESLOTEN BIJ HET BUREAU VOOR PUBL1CITEITSWAARCE, INGESTELD DOOR DE VEREENIGING „DE N E D E R L A N D S C H E DAGBLADPERS'
Vlissingsche Courant
78ste JAARGANG
NUMMER 41
ZATERDAG 17 FEBRUARI 1940
iOohuemeiusprus: 1< ct pei vveeü ol c.&\pe
«wartaal Franco per post t 2.50 Afzonderlijke
nummers 5 ct- Voor het buitenland neme men een
abonnement op het postkantoor zijner gemeente
Advertentieprijs: Van L -i> regels t i ,25, tedere
'•egel meer 25 cent Brj abonnement speciale
orgs Kleine advertenties van l -5 regels
50 cent. iedere regel meer 10 cent max. 10
•egels» Uerde plaatsing gratis Vooruitbetaling
Uitgave: firma f VAN VfJ-OE li.,Bureaux
vValstr. 58-60. e» 10 (2 lijnen). Giro No. 66287
Eigen kantoren te; Breskens. Dorpsstraat, I el. 21;
Dost- «nWest Souburg. Kanaalstraat 45. fel 85
Zal een beroep op de Westersche mogendheden worden gedaan
Dit nummer bestaat uit 12 bladz.
Kort commentaar.
Duitschland moge zich dit woord van
Bismarck herinneren.
De Berliner Boersenzeitung van gis
teren verwijst in een hoofdartikel over
neutraliteit naar een onlangs door
Goebbels voor de buitenlandsche cor
respondenten te Berlijn uitgespro
ken rede. Deze heeft hierin o.m. ge
zegd „het is onmogelijk en onveree-
nigbaar met het begrip neutraliteit een
verschil.te construeeren tusschen open
bare meening en staatsmeening en ons
van staatswege neutraliteit te verzeke
ren, doch tegelijkertijd aan de openba
re meening iedere publicistische uitwas
te veroorloven tegenover het Duitsche
volk en zijn leiding".
Het blad verwijst dan naar Noor-
sche bladen die verontwaardigd schre
ven over een vermeend geval van tor
pedeering door een Duitsche duikboot,
dat naderhand een verzekeringzwendel
bleek te zijn. En het noemt tevens een
Engelsche ,maar door Amerika tegen
gesproken, bewering, dat voor de
Amerikaansche kust een Britsch vracht
schip zou zijn getorpedeerd.
De Berliner Boersenzeitung vervolgt
dan„zeer zeker is het verre van ons
een vuur aan te blazen, waaraan zich
niemand anders dan Engeland en
Frankrijk de handen zouden kunnen
warmen. Wij willen vrede met de neu
tralen en mogen verwachten, dat zij
hun bijdrage daartoe leveren dóór met
de rechten ook de plichten van eerlijke
neutraliteit op zich te nemen. Bismarck
heeft gezegd: „Ieder land moet de
vensterruiten betalen, welke het in
gooit". Op den langen duur kan geen
enkele berekening opgaan, welke met
deze waarheid in strijd is".
Het is merkwaardig dat dit hoofd
artikel van het Duitsche blad ver
schijnt vlak na de in heel de wereld
gebleken verontwaardiging over de
torpedeering van de „Burgerdijk".
Het is verre van ons, practijken te
willen verdedigen als de door bedoeld
blad gesignaleerde. Onware beschuldi
gingen met propagandistische bijbedoe
lingen van het laagste allooi, zijn min
derwaardig en gemeen.
Maar... wat heeft dit alles te maken
met gebeurtenissen als die met de
„Burgerdijk"? Hier gaat het toch niet
om verdraaid voorgestelde feiten, maar
om daden die verbijsteren door hun
onbegrijpelijkheid. Want door den Ne
derlandsehen aanvoer te belemmeren,
bemoeilijkt Duitschland het handels
verkeer met ons land waarbij het toch
zelf het grootste belang heeft.
Juist omdat Duitschland er zakelijk
belang bij heeft, dat dit handelsver
keer intact blijft, accepteeren wij de
waarachtigheid van de bovenbedoelde
Duitsche verklaring „wij willen vre
de met de neutralen". Maar dan zal
Duitschland zijn duikbootcommandan
ten toch dienen in te prenten dat ge
beurtenissen als die met de „Burger
dijk" voortaan achterwege moeten
blijven. Omdat zij landsbelangen scha
den van Nederland èn van Duitsch
land.
Naar wij vernemen zgn met ingang
van 19 Februari a.s. de volgende muta
ties in de hoogere legerleiding te ver
wachten.
De tegenwoordige sous-chef van den
generalen staf, generaal-majoor N. T.
Carstens zal worden overgeplaatst naar
het wapen der artillerie als opvolger
van generaal-majoor J. Harberts, tot
dusver inspecteur van dat wapen, die
zal worden benoemd tot commandant
van het 2e legercorps waarbjj hij zal
opvolgen generaal-majoor W. F. Sille-
vis, die tot luitenant-generaal zal wor
den benoemd en met pensioen gaat.
Generaal Sillevis is bestemd om te wor
den benoemd tot commandant van den
luchtverdedigingskring Utrecht-Soester-
herg, welke functie tot voor kort door
generaal H. G. Winkelman, den tegen-
woord gen opperbevelhebber, bekleed
Werd.
HET D.N.B. EN DE DUITSCHE BLADEN
TRACHTEN DE TORPEDEERING
TE RECHTVAARDIGEN.
Betoogen missen elke overtuigingskracht.
Het tot zinken brengen van het Neder-
landsche schip „Burgerdijk" door een Duit-
schen onderzeeër, wordt volgens het Duit
sche Nieuwsbureau in een deel van de
buitenlandsche pers onjuist voorgesteld. De
gang van zaken is naar dit bureau mede
deelt als volgt: Het schip kwam van een
Amerikaansche haven en werd aan den
ingang van het'Kanaal door een Duitschen
onderzeeër aangehouden.
Tot dit doel kwam de duikboot in de
nabijheid van de Scilly-eilanden boven
water en heeft met het hieraan verbonden
risico het schip overeenkomstig het prijs-
recht doorzocht. Zooals algemeen bekend
is, zijn voor een dergelijk onderzoek de
scheepspapieren alleen niet doorslaggevend,
doch moeten ook andere factoren worden
overwogen, welke in de Duitsche prijs
verordeningen uiteen worden gezet. Nadat
het onderzoek overeenkomstig het prijs-
recht was geschied, werd het schip tot
zinken gebracht, nadat zorg was gedragen
voor het redden van de bemanning. Het
schip is derhalve niet zonder waarschu
wing, noch in tegenspraak met de inter
nationale regelen, doch overeenkomstig
het prijsrecht tot zinken gebracht.
Indien de neutrale pers in dit verband
het begrip contrabande ter sprake brengt,
dan is de Duitsche verordening inzake
het prijsrecht op dit punt volkomen duide
lijk en in overeenstemming met de inter
nationale beginselen. Tot het begrip con
trabande behoort de vijandelijke bestem
ming en deze blijkt uit yerscheidene
punten. De in de scheepspapieren aan
gegeven bestemming is hiervoor niet
doorslaggevend. Een lading, welke op zich
zelf beschouwd voor neutraal gebruik is
bestemd, kan bijvoorbeeld reeds hierdoor
gediskwalificeerd worden In haar eigen
schap van neutrale lading, wanneer zij
onder het voorwendsel van de controle
in een vijandelijke haven het risico loopt
door den vijand in beslag tc worden ge
nomen. Onder deze omstandigheden kan
bfj dé beslissing op voilé zée geen rekening
ermede wordén gehouden of het neutrale
schip een Britsche contrölehaven vrijwillig
opzoekt, dan wel op grond van een door
Engeland uitgeoefenden dwang.
Het geheele vraagstuk heeft niets te
maken met een zoogenaamd tot zinken
brengen zonder waarschuwing. Er is
slechts sprake van verschillende factoren,
welke beslissen of een lading contrabande
is of niet. Van deze beslissing hangt het
af, of een schip na het onderzoek tot
zinken wordt gebracht.
Het gevaar voor de neutrale scheep
vaart komt ook in dit geval enkel en
alleen voort uit de bepalingen van de
Britsche admiraliteit en dat deze bepalin
gen worden nageleefd. De rechtmatigheid
van het opbrengen en tot zinken brengen
blijkt uit het prijsrecht. Men moet aan
de neutralen overlaten, bij het besluit of
een Britsche contrölehaven moet worden
aangedaan of niet, een leer uit deze ge
beurtenis te trekken. Het kan niet als een
teeken voor een neutrale hcuding worden
beschouwd, wanneer een volkomen duide
lijk juridische zaak voor de neutrale pers
een aanleiding is, om een der beide oorlog
voerende partijen verwijten te maken, en
zonder critiek de argumenten van de
tegenpartij tot haar eigen te maken.
Van gezaghebbende Nederlandsche zijde
wordt erop gewezen, dat bovenstaand be
toog, voor zoover de los aaneengeregen
opmerkingen daarop aanspraak kunnen
maken, elke overtuigingskracht mist. De
„Burgerdijk" was niet op weg naar een
Britsche contrölehaven en had geen con
trabande aan boord, zoodat de handelwijze
van den duikbootcommandant noch in het
internationale recht, noch in de Duitsche
„Prisenordnung" zelve steun vond. Boven
dien is geen opvarende van de buikboot
aan boord van de „Burgerdijk" geweest;
ook de verklaring dat de duikboot het
schip heeft doorzocht, is dus ten eenen-
male onjuist.
De redeneering, welke het D.N.B. tegen
over de nuchtere feiten en de daaruit door
de Nederlandsche pers getrokken logische
conclusies volgt, is hiermede voldoende ge
kenschetst. Redactie.
Tot sous-chef van den generalen staf
zal worden benoemd generaal-majoor H.
F. M. baron van Voorst tot Voorst, die
als commandantvan de lichte divisie
zal worden opgevolgd door luitenant
kolonel H. C. van der Bijl, thans com
mandant van het eerste regiment wiel
rijders, overste van der Bijl zal boven
dien tot kolonel worden bevorderd.
De commandant van het 2e regiment
veldartillerie, luitenant-kolonel D. M.
Lucardie zal tot kolonel worden be
noemd en naar wij meenen te weten het
commando krijgen over een van de di
visies.
Ten slotte is de bevordering te ver
wachten van luitenant-kolonel V. E.
Wilmar, van den generalen staf, tot
kolonel. In zijn nieuwen rang zal hij
chef van den staf van het commando j
luchtverdediging blijven.
Zooals gisteren reeds gemeld, heeft
Zweden een door Finland gedaan ver
zoek om militaire J^ulp afgewezen-
Naar „Aftenbladet" meldde, hebben
de Finnen medegedeeld, dat zij niet
meer zeer lang alléén stanc zullen kun
nen houden. Of zij moeten vragen om
een vrede op voorwaarden, die de be
langen van Zweden evenzeer als de
hunne zullen benadeeien, of zij moeten
de beschikking hebben over hulp van
Zweedsche vrijwilligers tot een sterkte
van twee opratie-eenheden, d.w.z. twee
divisies.
Het alternatief, is dat de Finner zich
om hulp tot de westelijke mogendhe
den wenden. De Zweedsche regeering,
aldus „Aftenbladet", heeft de kwestie
vier dagen in overweging gehad: Tan
ner werd Dinsdag van de definitieve
Zweedsche weigering m kennis gesteld.
Gemeld wordt, dat het Zweedsche ka
binet ten deze eensgezind was.
Officieel Zweedsch communiqué.
Vrijdagmiddag is een offcieel Zweedsch
communique gepubliceerd, waarin gezegd
wordt:
„De Zweedsche regeering heeft brj ver
schillende gelegenheden verzoeken van de
Finsche regeering om levering van be-
noodigdheden. ontvangen. In het algemeen
zijn deze verzoeken ingewilligd. Het vraag
stuk van de verzorging van gewonden en
invaliden uit Finland in Zweden en van het
overbrengen van burgé; arbeiders van Zwe
den naar Finland hééft geleid tot zekere
maatregelen, die reeds zijn genomen. Ge
durende hun bezoeken aan Stockholm
hebben leden van de Finsche regeering het
vraagstuk van hulpverleening door het
beschikbaar stellen van manschappen op
geworpen. Het laatst gebeurde dat op 13
Februari, toén de Finsche minister van
Buitenlandsche Zaken over dit onderwerp
een bespreking had met den Zweedschen
minister-president," minister van Buiten
landsche Zaken sn minister van Defensie.
Bij die gelegenheid sneed Tanner de
kwestie van het zenden van Zweedsche
troepen naar Finland aan."
Het communique vervolgt dan met de
m dedeeling, dat Zweden het verzoek om
directe militaire hulp heeft afgewezen.
De Finsche minister van Buitenlandsche
Zaken werd van Zweedsche zijde herinnerd
aan de richtsnoeren voor de Zweedsche
hulp aan Finland, zooals die zijn uiteen
gezet in een rede van den eersten minister
in den rijksdag op 17 Januari en daar
algemeen werden goedgekeurd. In dit
standpunt, aldus het communique, is geen
verandering gekomen.
Is Zweden niet solidair met Finland?
Een Finsch blad drukte gistermiddag
een artikel af van den Zweedschen schrij
ver Paul Djerre, dat verschenen is in
een Stockholmsch dagblad. Na te hebben
geconstateerd, dat geen enkel Zweedsch
regiment naar Finland is gezonden, schrijft
Djerre:
Heeft men tijdens de conferentie der
Noordsche staatshoofden niet besloten, dat
Zweden solidair is met Finland Heeft
de menigte in de' straten van Stockholm
niet haar vreugde getoond over dit be
sluit
Hebben wij niet dagelijks verklaard, dat
de zaak van Finland onze zaak was? Heb
ben wij deze laatste maanden niet de
verwonderlijke eensgezindheid kunnen op
merken van de Zweedsche meening over
dit punt
Voortgaande eischt Djerre hulp aan man
schappen en materiaal voor Finland, waar
na hrj schrijft:
Geloöven w\j met geld ons te kunnen
bevrijden van den moreelen plicht jegens
de wereld? Gelooven wjj dus, dat de vrij
heid met geld gekoelit wordt? Hebben wij
vergeten, dat onze minister van Buiten
landsche Zaken op Nieuws jaarsdag open
lijk gezegd heeft, dat ons land in gevaar
verkeert te worden vernield? Thans weten
wij allen, dat de eerste verdedigingslinie
van het noordelijke land ligt op de Kare-
lische Landengte. Er ryn alleen nog dwa
zen, die gelooven, dat het de laatste linie
is. Neutraliteit en neutraliteit tot lederen
prijs. Interventie in oen Noordschen oorlog
mag ons niet mengen in den Europeeschen
oorlog. Dat willen wij niet. Wij zijn ge
komen op het oogenblik, waarop men vrij-
willigersregimenten naar het front kan
zenden zonder de neutraliteit te schenden.
Het bevel, dat men ze zou geven, zou kort
zijn: Z.M. de Koning veroorlooft, dat dit
regiment vertrekt als vrijwilligers ter ver
dediging van het noorden. Zij, die niet wil
len komen, kunnen het zeggene... en alles
zou geregeld zijn.
Vrijdagochtend vroeg zijn twee Deensche
schepen voor de oostkust van Engeland
getorpedeerd. Men vreest, dat zij verloren
zijn. Het zijn de „Rhone" (1Ü64 ton) en
de „Sleipner" (1066 ton).
Negen-en-dertig overlevenden van deze
schepen zijn in Engeland aan land ge
bracht. Er worden 22 man vermist.
De reederij van het tot zinken gebrachte
Deensche s.s. „Martin Goldschmidt" deelde
mede, dat vijf leden der bemaning door
een Noorsch schip zijn gered. Vijftien
man, waaronder de kapitein en alle offi
cieren, zyn om het leven gekomen.
Duitsche duikboot tot zinken gebracht?
Naar Vrijdagavond te Londen werd me
degedeeld, is gisteren op de Noordzee een
Duitsche duikboot door een Britsch vlieg
tuig gebombardeerd en mogelijk vernietigd.
Het. vliegtuig bereikte de duikboot, juist
toen de periscoop onder water verdween.
Een bom viel vlak voor de periscoop en
een andere weer daarvoor. Er verschenen
daarop olievlekken en luchtbellen aan de
oppervlakte. Hoewel het vliegtuig gerui-
men tijd bleef uitkijken, werd van de
duikboot geen spoor meer gezien.
Engelsch schip in den grond geboord.
Na 56 uur in een open boot te hebben
rondgezwalkt zijn 15 overlevenden van het
Britsche s.s. „Langleeford" groo' 4622 ton,
Vrijdagavond in Ierland in uitgeputten toe
stand aan land gekomen. De „Langleeford"
die van Boston op weg was naar Engeland,
is door den vijand Woensdagmorgen tot
zinken gebracht. Een man overleed in de
reddingboot. Een tweede boot met den ka-
Prins Bernhard heeft
een bezoek gebracht
aan een der havens
van Nederland, waar
hy een gedeelte van
de vloot Inspecteerde.
Z.K.H. verlaat de
Z. 7.
§el»cwr8cn*sscn
linn glen Jnq
De ondergang van de „Burgerdijk"
een commentaar en een wonderlijke
lezing van het D.N.B.
(Pag. 1, eerste blad)
Mutaties in de hoogere legerleiding.
(Pag. 1, eerste blad)
Er gaat een Nederlandsche Marine-
missie naar Italië.
(Marine en Leger)
Weer verschillende neutrale schepen
tot zinken gebracht.
(Pag. 1, eerste blad)
Verwoede strijd in Finland.
(Buitenland)
ZIE VERDER EVENT!'KEI
LAATSTK
pitein en de overige leden der bemanning
wordt vermist.
Noorsch© en Deensche protesten te
Berlijn.
Officieel werd te Oslo medegedeeld, dat
Noorwegen onlangs tot drie keer toe te
Berlijn heeft geprotesteerd tegen het tot
zinken brengen van Noorsche schepen. Het
behoudt rich het recht voor schadeloos
stelling te eischen voor ie verliezen van
levens en eigendommen.
In officieele kringen te Kopenhagen
werd vernomen, dat Denemarken te Ber
lijn en démarche heeft ondernomen naar
aanleiding van het torpedeeren van het
Deensche s.s. „Chastine Maersk".
Protest van Noorsche zeelieden.
De bonden van Noorsche zeelieden heb
ben een gemeenschappelijke resolutie over
handigd aan den minister van buitenland
sche zaken, Koht, waarin wordt gedreigd de
leden van de bonden te verzoeken „te wei
geren te varen op schepen, welke lading
brengen naar „dat land" dat tot trotsch
doel stelt, weerlooze zeelieden te dooden".
De bonden protesteeren met kracht tegen
den huidigen vorm van oorlogvoering ter
zee, waarbij wordt gewezen op een aantal
Noorsche schepen, dat door Duitsche duik-
booten tot zinken is gebracht.
Twee Finsche schepen door Duit-
schers buitgemaakt.
De radio van Helsingfors heeft gister
avond medegedeeld, dat de Duitscbers twee
voor Engeland bestemde Finsche schepen
met een lading hout opgebracht en ver
beurd verklaard hebben.
Engelsche torpedojager zou Noorsche
neutraliteit hebben geschonden.
Het Duitsche s.s. „Altmark" heeft, vol
gens het D.N.B., draadloos gemeld, dat de
Britsche torpedojager „Intrepid" in de Noor
sche territoriale wateren, op 200 meter uit
de kust, getracht heeft de „Altmark" aan
te houden.
Slechts door het handige manoeuvreeren
van den Duitschen kapitein en het krachti
ge optreden van twee Noorsche torpedoboo
ten kon verder optreden van het Britsche
oorlogsschip voorkomen worden.
Sloep drijvende gevonden.
Nabjj den vuurtoren Santa Anna aan de
kust van den staat Rio de Janeiro, hebben
visschers een leege sloep drijvende gevon
den. Slechts eenige levensmiddelen en wat
munitie lagen in de sloep. De politie stelde
vast, dat de sloep teekenen van projectielen
vertoonde, vermoedelijk afkomstig van mi-
trailleurvuur. Men neemt aan, dat de sloep
afkomstig is van het Duitsche vrachtschip
(„Wakama"), dat Maandag jl. door de be
manning tot zinken is gebracht.
Schip met hout voor Nederland
vrijgegeven.
De derde ritting van het prijzenhof te
Hamburg heeft zich gisteren berig gehou
den met het opbrengen van vijf buitenland
sche schepen. O.m. werd de zaak behandeld
van het 2747 br. ton metende Letlandsche
s.s. „Konsul P. Dannenbergs", thuisbehoo-
rende in Riga. Het schip werd onderweg
van Riga naar Rotterdam wegens rijn uit
hout bestaande lading op 26 October in de
Oostzee opgebracht. Na ontvangst van een
garantie der Nederlandsche regeering, dat
de lading alleen in Nederland zou worden
gebruikt, stelde de voorzitter een vergelijk
DEENSCHE SCHEPEN GETORPEDEERD.
Noorsche en Deensche protesten te Berlijn.
Tientallen zeelieden worden vermist.
