M
Breskensche Courant
45 gid.
O
8
8
Dagblad voor Zeeland, waarin opgenomen de
Viissingen ongunstig gelegen voor den bouw
van groote oorlogsschepen
HET TEGENDEEL IS WAAR!
Tendentieus artikel van het Handelsblad.
Slachtoffers van den
zeeoorlog.
Gevechten w de Karelische landengte
worden steeds feller.
Russen willen vóór 28 Februari beslissing
tot eiken prijs.
Nog weten de Finnen zich te handhaven.
EERSTE BLAD
SU1.
Ie
Februari-aanbieding
TJlaatcostuums
cert,
opera.
Legrand's
nmuziek.
456 M.
nmuziek.
)ldt's klein-
mmuziek.
>or en -orkest
tusschenspel.
concert.
•kest en
7.20 Gramo-
ek.
schland-
322 ML
•nmuziek.
Omroepdans-
0 en 7.20 Gra-
uziek.
daten,
•nmuziek.
•kest en
mmuziek.
484 M.
•nmuziek.
Dmroepdans-
Gramofoonmu-
kest.
daten.
opera.
Gramofoon-
xndsender,
1 M.
orkest, solda-
en solisten,
gramoofon-
Krüger's
overzicht.
Omroep-
3. Hierna
ïcert.
programma.
I
Meteorologisch
Bilt.
hedenmorgen 7.20
Den Helder:
lichte sneeuw
zwak Z.O.
—10 gr.
—10 gr.
0.1 m.m.
morgenavond on-
ialfbewolkt tot be-
matige tot lichte
k.tige veranderlijke
helder tot halfbe-
[:nige sneeuw, des
leer strenge vorst,
batige vorst, meest
ind.
/eerberlcht.
bh een gebied van
kkeld met barome-
nbar, dat nog ver-
|emt. Ook het ma-
_j in de nacht nog
[Id-Noorwegen daalt
.stoïingstionten van
West-Duitschland,
omgeving een vlak-
tk op, waarvan de
Ven van ons land is
de wind opnieuw
door de nachtelijke
jt vooral in de oos-
sterk toe. Vliegveld
en een temperatuur
jzee is een station-
Aan haar noord-
lucht naar Dene-
lieldde hedenmorgen
nt 20 graden onder
liereiland begint de
Ier invloed van een
sten doordringende
en Balkan, dat zich
rwde, neemt nu in
te noorden van de
euwstormen voor,
ïld met onweer. De
jlge van de aanvoer
t>e tot —23 graden.
Zee ontwikkelt zich
een nieuwe depres-
Vlissingsche Courant
78ste JAARGANG NUMMER 37
DINSDAG 13 FEBRUARI 1940
\Donnementsprys: i< Ct pei weeK oi a.ZU pe>
kwartaal Franco pei post 1 2.50 Afzonderlijk*
nummers 5 ct. Vooi het buitenland neme men eer
abonnement op het postkantoor zynei gemeente
Advertentieprijs: Van 1 -5 regels 1 i.25, iedere
regel meer 25 cent. By abonnemènt speciale
prijs Kleine advertenties van L—6 regels
50 cent, iedere regel meei 10 cent (max. 10
regels» Derde plaatsing gratis Vooruitbetaling
Uitgave: Firma t V AiN Oh V El.DE Jr., Bureaux
Walstr. 58-60, el 10 (2 lijnen). Giro No. 66287
Eigen kantoren te:Breskens. Dorpsstraat, Iel. 21
Oost-en West Souburg. Kanaalstraat 45. Fel SR
LANGESLOTEN BIJ HET BUREAU VOOR PUBLICITEITSWAARDE, INGESTELD DOOR DE VEREENIGING „DE NEDERLANDSCHE DAGBLADPERS"
si agkruiserbouw
Rotterdam wil het onderste uit de kan hebben.
De Rotterdamsche correspondent van het
Algemeen Handelsblad schreef dezer da
gen in zijn blad een artikel, dat de preten
tie heeft, maar eens even te willen beslis
sen waar en door welke werven eventueel
de op stapel te zetten slagkruisers zullen
worden gebouwd. Br zou geen aanleiding
zijn, hierop in te gaan, ware het niet, dat
de schrijver zich niet bepaalt tot propa
ganda voor Rotterdam, maar kleineerend
meent te moeten schrijven over de betee-
kenis van de Vlissingsche werf. De hierbij
gebruikte argumenten zijn al heel weinig
s^-.aioudend, zoodat het er dik boven op
ligt, dat dit artikel met zekere bedoelin
gen werd geschreven.
Herinneren wij er eerst even aan, dat in
de eerste persberichten over de mogelijkheid
van slagkruiser-bouw in ons land, drie
wex*ven werden genoemd: de Nederlandsche
Scheepsbouw Maatschappij te Amsterdam,
Wilton-Peyenoord in Rotterdam en de N.V.
Kon. Mij. „De Schelde" te Viissingen.
Niettemin schrijft het Handelsblad leuk
weg „Men (wie is die men? Red.) gaat
er van uit, dat hier (Rotterdam) twee
slagkruisers van 27.000 ton zullen worden
gebouwd, te weten één bij de Rotterdam
sche Droogdok Maatschappij en één bij
Wilton-Feyenoord en dat de derde op sta
pel zal worden gezet bij de Nederlandsche
Scheepsbouw Maatschappij te Amsterdam."
Om dit eenigszins te verklaren, gaat hier
de wonderlijke en volmaakt onjuiste bewe
ring aan vooraf, dat toen de plannen voor
de slagkruisers werden opgezet, alleen de
twee genoemde Rotterdamsche werven hel
lingen van voldoende afmetingen hadden
voor den bouw van deze schepen. Hierop
volgt„thans heeft ook de Nederlandsche
Scheepsbouw Maatschappij te Amsterdam
haar hellingen gereed gemaakt voor dezen
bouw".Hiermede wil het blad dus sugge-
reeren dat uitsluitend deze drie werven in
staat zijn, slagkruisers te bouwen.
Maar weet het Handelsblad dan niet
dat in Viissingen voor rekening van
den Rotterdamschen Lloyd een mail
schip van 21.000 ton op stapel staat
op een helling die vry zal komen vóór
de kiel van een der slagkruisers
kan worden gelegd? 25 Januari 1939
werd dit groote schip op stapel gezet.
Deze helling is volkomen geschikt voor
den bouw van een slagkruiser en komt
hiertoe tijdig beschikbaar. Bovendien
kon het het Handelsblad toch bekend
zijn, dat in de jongste aandeelhouders
vergadering van „De Schelde" (27
April 1939) is medegedeeld, dat men
zeker in staat is tot den bouw van
zulk een oorlogsvaartuig. De voorzitter
zei bij deze gelegenheid o.m.„men
beschikt over een helling van voldoen
de grootte, terwijl ook de verdere in
richting van de werf van dien aard is,
dat men zeker zulk een kruiser kan
bouwen".
Het heeft in het algemeen weinig zin, de
huid van een beer te willen verkoopen
vóór het dier geschoten is en de beslis
sing inzake den slagkruiser-bouw moet nog
vallen. Maar wanneer een groot Neder-
landsch blad zich in dit stadium van de
zaak niet ontziet, onjuistheden te lancee-
rcn om maar twee van de drie schepen in
een bepaalde plaats gebouwd te krijgen,
dan dient een en ander te worden recht
gezet.
Ondeskundige opmerkingen.
Zelfs het Handelsblad voelt, dat het Viis
singen toch niet geheel kan uitschakelen en
het schrijft
„Dat wil niet zeggen, dat hiermede de
lyst der medewerkende scheepswerven is
uitgeput. Aangenomen mag worden, dat de
Werf „De Schelde" te Viissingen, die be
langrijke opdrachten voor machines voor de
voortbeweging van oorlogsschepen heeft
uitgevoerd, ook nu in belangrijke mate zal
medewerken voor allerlei technische onder
deden.
Viissingen ligt echter minder gun
stig om er een groot oorlogsschip op
stapel te zetten dan Rotterdam, dat
meer binnenslands ligt en dat door
geen sluizen van zee is gescheiden".
Het argument van een werf die „meer
binnenslands ligt" is voor ieder die iets
van scheepsbouw en scheepvaart af weet,
zoo „steekhoudend", dat wij er maar niet
méér van zullen zeggen.
Uiterst merkwaardig is echter de stel
ling waarmee dan verder bewezen moet
worden, dat de Vlissingsche werf minder
gunstig ligt om er een groot oorlogsschip
op stapel te zetten, nl. het door sluizen
van de zee gescheiden zijn.
Met even weinig bewijskracht zou men
dit een voordeel kunnen noemen, daar slui
zen nu eenmaal de mogelijkheid bieden on-
gewenschte invloeden der elementen te be
teugelen.,In scheepsbouwkringen weet men
echter, dat het één even weinig zegt als het
ander. Het doet er niets toe of er al dan
niet sluizen zijn. Bovendien is Amsterdam
soms niet dooi* sluizen van de. zee ge
scheiden? En wie zou willen beweren, dat
de Amsterdamsche werven daarom voor
den bouw van groote vaartuigen minder
gunstig liggen?
De „kwestie" der sluizen.
Omdat zelfs van de meest dwaze bewe
ring wel eens iets blijft hangen, hebben
wij ons de moeite getroost, eens na te gaan
of de eventueel te bouwen slagkruisers
door de groote Vlissingsche zeesluizen zul
len kunnen passeeren. Welnu, zy zullen
zoowel onder de kiel als naast de boorden
meters ruimte overhouden
De slagdrempeldiepte der groote sluizen
bedraagt 7.30 M. N.A.P. het Kanaal-
peil is 0,90 M. plus N.A.P., terwyl het wa
ter in Kanaal en binnenhavens 1 Meter
kan worden opgestuwd. Al deze cijfers
zijn aan den veiligen kant gehouden men
kan zoo noodig méér bereiken. Er blykt
uit, dat een schip met een diepgang van
9.20 Meter de sluizen zonder eenig bezwaar
kan passeeren.
De slagkruisers zullen een diepgang krij
gen, die de 7.50 Meter zeker niet veel te
boven zal gaaner blijft dus een zeer
royale marge -
De breedte der eventueel te bouwen
slagkruisers zal de 30 Meter niet over
schrijden de doorvaartwijdte der sluizen
bedraagt 35 Meter
Bovendien betreft het hier enkelvoudige
sluizen, d.w.z. dat er dus geen schutkolk
is. Dit beteekent, dat practisch schepen
van onbeperkte lengte deze sluizen kunnen
passeeren.
De Zeeuwsche werf geschikt en
bereid.
Uit het bovenstaande moge op afdoende
wijze blijken, dat de Zeeuwsche werf in
ieder opzicht geschikt en bereid is, een der
slagkruisers te bouwen. Uit hetgeen
eerder werd gepubliceerd, staat vast dat
het de bedoeling is Viissingen bij den
bouw in te schakelen. Niet alleen de ge
meente Viissingen, maar een zeer belang
rijk deel van Zeeland heeft er het grootste
belang by, dat dit voornemen wordt ver
wezenlijkt. Het bedrijf met zy'n 3400 arbei
ders en 350 ambtenaren geeft werk en in
komsten aan personeel uit vele deelen der
provincie.
Viissingen was, is en wordt in steeds
toenemende mate een der grootste Neder
landsche werven, geschikt voor het uit
voeren van Marine-opdrachten als weinig
andere. De slagkruiser die hier gebouwd
gaat worden, zal dit opnieuw bewijzen
estlandsch schip „linda"
vergaan.
Het Zweedsche schip „Birgitta" heeft
veertien opvarenden van het Estlandsche
„Linda", dat op weg van Blyth naar
Gothenburg is getorpedeerd of op een mijn
Seloopen, te Kopervik aan land gebracht,
nder de geredden bevond zich een vrouw,
e tweede machinist van het Estlandsche
is aan boord van de „Birgitta" over-
eden, de kapitein is zwaar gewond en de
J*ste geredden hebben lichte kwetsuren
dn"* "lJ0n' Sommigen beweren een torpe-
te hebben gezien, even voordat de ont-
ng onder het voordek zich voordeed.
Noorsch stoomschip tot zinken
gebracht.
Het Noorsche s.s. „Nidarholm", groot
3482 ton, is volgens een telegram dat in
Oslo door de reeders is ontvangen Maan
dag tot zinken gebracht. De bemanning is
door een ander Noorsch schip gered. Het is
nog niet bekend of de „Nidarholm" tenge
volge van een mijn of van een torpedo ver
gaan is.
Het schip was van Amerika onderweg
naar Liverpool.
Vyftig uur in een open boot
rondgezwalkt.
De uit tien koppen bestaande bemanning
van den Engelschen treiler „Theresa Boyle"
groot 224 ton, die Zaterdagochtend door
een Duitschen bommenwerper op 120 mijl
van de kust was aangevallen en tot zinken
gebracht, is gisteravond in een haven aan
de Noordoostkust van Engeland aan land
gegaan, nadat men ruim 50 uur in een
open boot had rondgezwalkt. Toen het
schip zonk 'gingen de mannen in een kleine
boot en zetten koers naar land. Zij waren
op enkele mijlen van de kust aangekomen,
toen zij gisteren gezien werden door een
Engelsch vliegtuig, dat een mijnenveger
naar hen toezond. Ofschoon zij lijden van
de doorgestane emoties en de ontbering, is
niemand hunner gewond.
zweedsch schip getorpedeerd?
Volgens de Londensche correspondent
der Zweedsche bladen is het 1874 ton
metende Zweedsche s.s. „Orania" in den
nacht van Zondag op Maandag op de
Noordzee bij de Schotsche kust gezonken.
Waarschijnlijk is het schip getorpedeerd.
Bijzonderheden zijn niet bekend. Doch men
verneemt, dat een tiental opvarenden door
een Britsch oorlogsschip gered zou zijn.
Een sloep zou vermist worden. De reedery
verklaart niets van deze gebeurtenis te
weten.
afschaffing van
paspoorten met belgië?
Onderhandelingen gaande.
Volgens Belga worden tusschen Ne
derland en België onderhandelingen
gevoerd over de afschaffing van pas
poorten. Deze maatregel zou het we-
derzijdsch contact en het toeristen
verkeer ten goede komen.
de koudste winter, die ons
land heeft gekend.
Een temperatuur van 24 graden
onder nul.
Naar wij van het Koninklijk Ne-
derlandsch Meteorologisch Instituut
te de Bilt vernemen is vanmorgen
in ons land de laagste temperatuur
geregistreerd, welke ooit in ons land
is waargenomen.
Na den sneeuwval van gisteravond
is een opklaring gevolgd, terwijl de
wind tot zwak afnam. Hiermede
waren de voorwaarden geschapen
tot het optreden van buitengewoon
lage temperaturen, vooral in het
noord-oosten en het oosten van ons
land.
Vanmorgen werd op het vliegveld
Eelde een temperatuur van 24
graden Celsius waargenomen, terwijl
het vliegveld Twente 23 graden
had.
Zoo lang regelmatige gecontro
leerde waarnemingen in ons land
plaats vinden, is de temperatuur nog
niet zoo laag geweest. Het vorige
record werd op 31 December 1923 ge
vestigd te Avereest. De tempera
tuur bedroeg toen 22.3 graden
Celsius. Dit is dus thans op dubbele
wijze geslagen.
Gemiddeld over ons gebêele land
was de ochtendtemperatuur vandaag
16.5 graden Celsius beneden nor
maal.
®©®©®®©®o®o®9®®®®©a«e9©o®9©®
Het Russische opperbevel concen
treert thans al zijn krachten, zoowel te
land als in de lucht, voor den strijd om
de landengte van Karelië.
Terwijl de sovjets onophoudelijk aan
vallen doen op de Mannerheimlinie,
zoowel in den sector van Summa, als
meer Oostelijk in het gebied van Tai-
pale, en daarbij krachtig worden ge
steund door de artillerie, die zonder
ophouden over de geheele lengte van
het front op de landengte vuurt, bom
bardeert de Russische luchtmacht
voortdurend de Finsche achterhoede.
Het staat vast, dat het Russische
opperbevel tot eiken prijs een beslis
sing wil forceeren vóór 28 Februari,
den dag, waarop de oprichting van het
Roode leger wordt herdacht.
Het Finsche opperbevel heeft echter met
stelligheid verklaard, dat zijn troepen zich
gisterochtend nog in al zijn stellingen had
den kunnen handhaven.
De gevechten die Maandag geleverd zijn
aan het Karelische front waren nog feller
dan die van Zondag, die toch reeds een
toppunt leken te bereiken. De Russen
brachten gisteren volgens Havas een nog
grooter aantal tanks in het veld waarbij
sommige van 70 ton. De Russen stelden
wanhopige pogingen in het werk om door
de Mannerheimlinie te breken teneinde
Viipuri te bereiken. De geheele beschikbare
Sovjet-Russische luchtmacht is op het
oogenblik geconcentreerd aan het Kareli
sche front. De roode luchtstrijdkrachten
hebben niets verwaarloosd om te trachten
te verhinderen, dat versterkingen de Fin
nen bereiken. De Finnen gebruiken echter
slechts door de bosschen loopende wegen,
die door de Russische vliegtuigen niet
kunnen worden opgespoord.
Volgens inlichtingen uit goede bron zou
het zevende roode leger, dat op de land
engte opereert, en waartegenover het klei
ne Finsche leger staat, ongeveer 300.000
man omvatten, met byna 1000 tanks.
De geringe sterkte der Finsche effectie
ven belet maarschalk Mannerheim, als af
leidingsmanoeuvre een krachtig tegenoffen
sief op touw te zetten op een ander punt
van het strijdtooneel, bijv. op den Noord-
Oostelijken oever van het Ladoga-meer,
waar de Finsche troepen zich, ondanks de
behaalde successen, wegens hun te geringe
getalsterkte moeten vergenoegen met
plaatselijke vorderingen, zooals die, welke
op 10 Februari op alle punten in dit gebied
o.a. te Kitelae en Pitkarantae, en meer
naar het Noorden te Kuomoniemi, werden
geboekt.
In Finsche kringen wint de meening
veld. dat de huidige operaties tegen de
Mannerheimlinie geleid worden door maar
schalk Worosjilof persoonlijk. De vraag
die op het oogenblik gesteld wordt is min
der of de Finnen hun weerstand zullen kun
nen voortzetten dan wel of de Russen kun
nen voortgaan steeds nieuwe divisies in
den strijd te werpen.
Na den sector van Summa was de sector
tusschen Muolajaervi en Vucksen het voor
werp van de heftigste aanvallen. De Rus
sen brachten hier 150 tanks in het veld.
Opnieuw hebben zij gepoogd om de Man
nerheimlinie heen te trekken, maar de
Finnen hebben geweldige batterijen ge
plaatst te Kolevitz en Vjoerke, welke deze
pogingen teniet hebben gedaan.
Finsch legerbericht.
Het' Finsche legerbericht van gisteren
meldt behalve over de hierboven genoemde
gevechten bij Summa enz. nog o.m.
De vijand poogde de Finsche stellingen
aan de Finsche Golf en het Ladogameer te
omsingelen, door over het ys te trekken,
doch de Finsche kustbatterijen vernielden
hun formaties. De verliezen van den vijand
zijn zwaar, o.a. werden 73 tanks vernield.
Ten Noordoosten van het Ladogameer zy'n
de aanvallen van den vyand overal terug
geslagen. Bij de aanvallen ij Aittojoki op
10 en 11 Februari heeft de vijand ongeveer
380 dooden verloren, terwijl de Finnen tal-
ryke wapenen van verschillenden aard buit
maakten. In de richting van Kuhmo wer
den talryke mitrailleurnesten van den vij
and bezet, de vijand verloor een tank, ter
wijl ongeveer 700 Russen sneuvelden. Van
de andere deelen van het front niets bij
zonders te melden.
In de lucht De Finsche luchtmacht
heeft de stellingen van den vijand gebom
bardeerd, alsmede verscheidene troepen
concentraties.
In de oorlogszóne was de activiteit van
de vyandelijke luchtmacht groot. De vluch
ten bleven evenwel beperkt tot de omge
ving van het front. Volgens bevestigde be
richten zijn zes vijandelijke toestellen om
laag geschoten, vermoedelijk zijn nog drie
vliegtuigen neergehaald.
Russisch legerbericht.
Het legerbericht van het Russische mi
litaire district Leningrad luidt
„Op 12 Februari bedrijvigheid van ver
kenners en in sommige streken levendige
actie van infanterie en artillerie. Op de
Karelische landengte hadden geslaagde
operaties der Sovjet-troepen tot resultaat,
dat 32 verdedigingswerken, waaronder 12
geschut kazematten, genomen werden. In
de streek der verdedigingswerken heeft de
vijand de laatste dagen onder meer 230
machinegeweren en 82 kanonnen verloren.
In verband met het ongunstige weer heeft
de Sovjet-Russische luchtmacht slechts
verkenningsvluchten gemaakt".
Maandag hebben meer dan dertig Zweed
sche vrouwen-organisaties, welke ongeveer
een half millioen vrouwen van alle politie
ke en intellectueele instèllingen vertegen
woordigen, te Stockholm een massaverga
dering gehouden, waarin een oproep, ge
richt tot alle vrouwen van de geheele we
reld, werd aangenomen. Hierin worden de
vrouwen aangespoord goed na te denken
over hetgeen een totale oorlog in al zrjn
wreedheid beteekent, enz.
Dit nummer bestaat uit 2 bladen
eur
mssen
van
doe;
Viissingen en de siagRruiaers.
(Hoofdartikel)
Nieuwe slachtoffers van den oorlog
ter zee. (Pag. 1, eerste blad)
Hevige gevechten in Finland.
(Pag. 1, eerste Wad)
Alle boude-records zijn geslagen.
(Pag. 1, eerste blad)
Men kan nu te voet over het ys van
Denemarken naar Zweden gaan
(Pag. 2, eerste blad)
ZIE VERDEK EVENTUEEL
LAATSTE BERIUHTEN
AHeen in deze maand
een prima maatcostuum
Keuze uit een 25-tai
zuiverEngeische Stoffen
Heerenmodehuis
Walstraat 32
Wordt een Rus krijgsgevangen
gemaakt, dan moet de familie
boeten
De bijzondere correspondent van het
Italiaansche blad, .Messaggero" te Hel-
singfors bericht, dat onder de documenten,
welke op een gewond Russisch officier
werden gevonden, een circulaire van het
hoofdkwartier van het militaire district
Leningrad was, waarin werd gezegd, dat
iedere soldaat, die zich door de Finnen ge
vangen zou laten nemen, beschouwd zou
worden als verrader. Voor dit verraad zou
den zijn naaste en verdere familieleden
moeten boeten.
De correspondent schrijft verder, dat
men aan dezen maatregel moet toeschrij
ven, dat minder Russen gevangen worden
genomen.
Eerste vry illigers uit Engeland
zullen spoedig vertrekken.
De Finsche woordvoerder te Londen
heeft aan Reuter medegedeeld, dat de eer
ste afdeeling vrijwilligers voor Finland
Engeland zoo spoedig mogelijk zuilen ver
laten. Hij deelde mede, dat niet alle te
Londen ingeschreven vrijwilligers Britten
zijn. Sommigen zijn van andere nationali
teiten, daar de Finsche regeering vrijwilli
gers aanneemt uit ieder land, dat de Fin
sche zaak gunstig gezind is.
Verscheidene honderden vrijwilligers uit
Canada en de Vereenigde Staten, de mees
ten van Finsche afkomst, zijn thans in.
Finland aangekomen.
500.000 Finnen hebben van woon
plaats moeten veranderen.
De Finsche minister van levensmiddelen
voorziening heeft tegenover het Zweedsche
blad „Social Demokraten" verklaard, dat
in Finland 500.000 personen van woon
plaats hebben moeten veranderen.
Voorts wordt uit Helsingfors vernomen,
dat sedert veertig jaar niet zulk een koude
maand Januari is gekend als thans. De
laagste temperatuur, die in de hoofdstad
werd geregistreerd, is 33 graden onder nul.
Ook de maand Februari belooft zeer koud
te worden. In den n? :ht van 10 op 11 Fe
bruari daalde de temperatuur tot 30 gra
den onder nul.
Russen In de Mannerheimlinie?
Havas deelde hedenmiddag uit Ha-
paranda mede dat uit welingelichte
bron wordt bevestigd, dat de Russen op
11 Februari in de Mannerheimlinie zijn
binnengedrongen. De Finnen deden te
genaanvallen, doch 6laagden er niet
overal in de Russen terug te werpen.