fflCHD
b
Breskensche Courant
DIO
IS HET IJS EEN VIJAND?
DE FINSCH—RUSSISCHE OORLOG.
EERSTE BLAD
D. Qoelfteer
Dagblad voor Zeeland, waarin opgenomen de
De bevroren inundatie heeft aan kracht niets
ingeboet.
De aardbevingsramp
in lurkije.
Baadt met
lack*
Luchtactie aan het
Westelijk front.
Binnenkort Friasland-
Schiermonnikoog
per auto
Een overzicht van den strijd.
KOOPJES IN PQEKEN
mam
sulen, 456 IVL
amofoonmuziek.
0 Eysoldt's orkest.
001 en piano,
amofoonmuziek.
incert.
ïzikaal tusschenspel.
ipulair concert,
zikaal tusschenspel.
roeporkest en so-
ilklorlstisch pro-
amma.
amofoonmuziek.
varieerd program-
Ich Schneidewind's
kest
Incert.
amofoonmuziek.
3 Deutschland-
nder.
issel, 322 ML
amofoonmuziek.
1.30 Omroeporkest,
•amofoonmuziek.
anovoordracht,
nroepdansorkest.
•amofoonmuziek.
7.20 Zang.
amofoonmuziek.
Bourgeois gentll-
mme", opera,
■dia Boulanger'a
semble.
iroepdansorkest.
484 M.
lofoonmuziek.
1.30 Radio-orkest.
amofoonmuziek.
dio-orkest, solist
gramofoonmuziek. »j,
amofoonmuziek. sjj
or soldaten.
9.35 Het Nationaal
eest van België en
1st Hierna Gra-
foonmuziek.
amofoonmuziek.
tschlandsender,
1571 M
ncert. I»,
diotooneel.
richten. .j.
erette-concert.
richten. Hierna
chtconcert.
nmuziek.
richten.
amofoonmuziek.
n 12.30 Berichten
p.p.).
;n woord voor U",
spraak.
sterdamsch Salon-
est on gramofoon-
ziek. v
t Bon. Meteorologisch
Bilt.
hedenmorgen 7.20
ssingen
leider
vak W.
8 gr.
7gr.
Den Helder
helder
matig N.O,
8 gr.
—8 gr.
van hedenavond tot
r 19 v.ur:
meest oostelijke
ïewolkt. Droog weer.
overdag matige tot
Weerbericht.
fficieele gegevens
Bon. MetInstituut.
den luontdruk wordt
et oosten van Roe-
ikwaarden van om-
90 mm) voorkomen.
1 van hoogen lucht-
ver centraal-Europa
ekt zich waarschijn-
I uit. De diepe de-
IJsland passeerde,
[rachtige barometer-
an temperatuur. Zij
|ee, de warme lucht-
.zijde deden de tem
de Noorsche kust,
dooi tot in het
dekt thans het ge-
rmoedclijk ook het
jsche eilanden. Naar
>t over de Alpen en
e luchtmassa's stor-
eel westelijke Mid-
uit en zijn reeds
dtegraad voortge-
|iyk deel der Adria-
zware regens en
hen zware stormen,
Zuid-Frankrijk een
'er oceaandepressie,
kken, zijn van wei-
iele oceaandepressie
;e vullen. Over het
m ligt een krachtig
tdruk.
issingsdhe Courant
78i3e JAARGANG NUMMER 10
VRIJDAG 12 JANUARI 1940
f
ADonuementaprys: 1< ct. pex week oi j z.ZU pej
«wartaal. Franco per post t 2.50. Afzonderlijk*
nummers 5 ct. Voor net buitenland neme men een
abonnement op net postkantooi zynet gemeente
Advertentieprijs: Van 1-6 regels 1126. iedere
regel meer 25 cent Bi) abonnement speciale
prijs. Kieine advertenties van l —6 regels
50 cent, iedere regel meer 10 cent (max 10
regels! Derde plaatsing gratis Vooruitbetaling
Uitgave: Firma t VA OF vEl.DE Jr., Bureau*
vValatr. 58-60. TeL 10 (2 lijnen). Giro No. 66287.
Eigen kantoren tecBreskens, Dorpsstraat, Tel. 21:
f>ost- «n West-Souhnrg, Kanaalstraat 45. Tel. 85
AANGESLOTEN BI J» HE T-(BUREAU VO OR PUBL ICITE I TSWAAR DE.' INGESTELD' DOOR DE VERHENIGING „DE'NEDERLANDSCHE DAGBLADPERS'
Nu de aanhoudende vorst de Neder-
landsche watervlakten bevroren heeft
en reeds in e enige rivieren het Üs vast
is gaan zitten, bekruipt sommigen de
vrees,, dat hiermede de vriend van de
Nederlandsche defensie het water
een geboeide bondgenoot is gewor
den en weinig waarde meer heeft.
Deze vrees wordt, naar ons by infor
matie bleek, door de deskundigen niet
gedeeld.
Het voorbeeld, dat den meesten onzer
door het hoofd speelt, wanneer zy zich
over de strenge vorst zorgen maken, is de
tocht van den Fransciien generaal Piehegru
in 1794, die, trekkende over onze bevroren
rivieren, ons land zonder slag of stoot bin
nen enkele dagen kon bezetten. De vader-
landsche geschiedenis heeft ons bovendien
geleerd hoe de generaal van Lodewijk den
Veertiende, Luxembourg, zijn bekenden
tocht oyer het ijs van Woerden naar Bode
graven en Zwammerdam maakte. Deze
voorbeelden uit de geschiedenis schijnen op
het eerste gezicht aan te toonen, dat be
vroren inundaties waardeloos zijn. Maar
men vergeet daarbij, dat Piehegru het al
heel gemakkelijk had. Hij vond de rivieren
niet alleen bevroren, maar vrywel onver
dedigd- Zijn Fransche troepen werden door
een deel der bevolking met sympathie be
groet. Niet het ijs, maar de verdeeldheid
van de natie was oorzaak van zijn snel
succes.
En deze oorzaak is thans afwezig.
Ook Luxembourg vond geen gewapenden
tegenstander tegenover zich, toen hy zyn
tócht over het ys ondernam. Hij kwam
slechts één gewapende, uitlegger, dat is
een kleine met een kanonnetjegewapende
hoot op zijn expeditie tegen, en zag ver
der geen Nederlandschen soldaat. Toch was
de tocht hoogst riskant.: de dooi viel in, en
had Painetvin geen verraad gepleegd, dan
zouden de Franschen van hun basis zyn
afgesneden en een gemakkelijke prcoi van
de btaatsclie troepen zijn geworden.
Dat het ijs een vijand van ons verdedi-
gingsste.sel zou zijn, wordt door de beide
historische voorbeelden dan" ook niet be
wezen.
Daartegenover echter bestaan er ge
schiedkundige feiten, welke in tegenge
stelde richting wyzen. Zij zyn ook' welspre
kender, daar zij aan een jonger verleden
zijn ontleend.
Het laatste hoekje Belgisch grondgebied
werd in den oorlog 19i41918 verdedigd
achter een inundatie, die van den Yser.
Deze was van veel beperkter omvang dan
de inundaties, waarop Nederland in tijd van
nood zou kunnen rekenen. De Yser-inunda-
tie nu is meermalen dichtgevroren, en wel
zeer stevig in den strengen winter 1916
1917, Toch is er nooit een aanval over ge
daan. Een bewys, dat beide partijen het
risico daarvan beseften- Wel zijn in dien
oorlog aanvallen over het- ys beproefd aan
het üostelyke front. De Russen hebben zich
meermalen gewaagd op de bevrore i meren
en moerassen van Oost-Pruisen en West-
Rusland, o.a, tydens het Kerst-offensief
van 1914. De pogingen liepen uit óp een
voblagen débacle.
Leerzaam is ook, dat ook nu weer, in den
Finsch-Russischen oorlog, het Ladoga-
meer, ofschoon met een dikke ijslaag be
dekt, volkomen ongeschikt is gebleken als
operatieterrein voor. den aanvaller.
Deze voorbeelden uit de jongste krijgs
geschiedenis laten zien, dat de moderne
bewapeping dengene, die over het ys een
aanval tracht te ondernemen, in het nadeel
stelt. De redenen èqjn duidelyk. De aanval
lende troepen hebben op de gladde ysvlak-
ten niet de' minste dekking. Elke soldaat
beeft de wetenschap, dat hij, als hy ge
wond wordt, op hét ijs zal blyven liggen,
omdat hij onbereikbaar zal zyn voor ge
neeskundige hulp. Gewond worden betee-
kent doodvriezen, en dit vooruitzicht (is
fnuikend voor zyn moreel.
Aangezien de verdediger zich in stellin
gen verschanst zal hebben, vanwaar uit hy
met zyn automatische wapenen eiken in-
fanterie-aanval kan smoren, is een aanval
over het ijs wel ondenkbaar zonder grondi
ge voorbereiding en ondersteuning door de
artillerie. Maar diezelfde artillerie vernielt
bet terrein, waarlangs de eigen soldaten de
stellingen van den verdediger zullen moe
ten bereiken zij vernielt het ijs enspeelt
daardoor in de kaart van de verdediging,
welker artillerie op haar beurt ook niet zal
nalaten tot vernieling van de ijsvelden by
te dragen.
Verrassende aanvallen onder bescher
ming van het nachtelijk duister zouden,
gezien de kracht der automatische vuur
wapenen tegen een zichtbaren vijand, de
eenig overblijvende mogelijkheid op succes
voor den aanvaller kunnen schijnen Maar
°ok dan waagt de aanvaller zich wat men
noemt op glad ijs.
Hindernissen op het ys.
Het ijs biedt mogelijkheden tot verra
derlijke hinderlagen. Van ouds bekend zijn
de yscunettes, ijsvrije sleuven, welke voor
al bij nacht voor oprukkende troepen ge
vaarlijke valkuilen vormen. Meestal zyn
yscunettes versterkt door versperringen,
welke men uit ijsblokken, uit de sleuven
afkomstig,-opbouwt. Reeds in 1672 werden
deze cunettes op ruime schaal tegen de
Franschen gebezigd.
Ook op andere wijze kan het ijs tot hin
dernis worden gemaakt. Wanneer de ver
dediger den waterstand verandert, door het
water onder het ij's te laten wegloopen, zal
boven de slooten en vooral boven de kana
len het ijs breken én zullen de schuin tegen
de kanaalwanden omhoog stekende schot
sen vallen gaan vormen, welke, zoo niet
voor 's vijands infanterie, dan toch in ieder
geval voor zijn tanks onoverkomelijk zijn,
terwijl het ijs buiten de slooten en kanalen
al die onaangename eigenschappen gaat
vertoon an, welke in het woord bomijs be
grepen liggen.
Onze rivieren-
Ook onze rivieren zijn in den winter ge
vaarlijk voor een aanvallend leger. Een
tijdsverloop van enkele dagen kan hoog
water brengen, dat alle operatieplannen in
de war stuurt. Heeft men, zooals thans het
geval i3, drijf ijs op de rivieren, dan is elite
overgang onmogelijk. Indien wij in vredes
tijd onze zware schipbruggen en veerpon
ten moeten wegnemen, wanneer het dryfijs
zich cp de rivier vertoont, dan kan een vy-
and met zijn licht pontonmateriaal er zeker
niets beginnen. Maar zelfs gesteld, dat de
rivieren geheel zouden dichtvriezen en een
zoo sterk ysdek zouden vormen, dat het
aanvallende leger er met gemak met trein
en al over zou kunnen oprukken, dan blijft
nog. steeds het gevaar bestaan, dat eens
Luxembourg' bedreigde de dooi, en het
daarop volgende kruien van het ys.
Dooi beteekent, dat de opgerukte vijand
afgesneden wordt van zijn basis, dat zijn
aan- en afvoer worden afgesneden, gedu
rende langen tyd, wellicht voor eenige we
ken.. Zoolang de weersvoorspellingen niet
langer dan eenige dagen reiken en ook
daarvoor nog slechts zeer beperkte zeker
heid bieden, zal een verantwoordelijk leger
aanvoerder zich wel driemaal bedenken
eer hij zijn troepen in dit wisselvallige kli
maat laat trekken over een zoo onbetrouw
bare brug als het ys. Want hoe onaange
naam de positie is van een aanvaller, die
achter zich een kruiende rivier en vóór zich
de dooiende inundaties van den verdediger
heeft, laat zich gemakkelyk denken.
Het winterseizoen op zich zelf brengt
ook reeds groote nadeelen voor den aanval
ler met zich mee. Weliswaar kennen wij
geen Finschen winter, doch ook bij ons zou
de aanvaller te lijden hebben van gladde
wegen, van korte dagen, van koude, welke
de geïmproviseerde legerplaatsen van zyn
troepen zou teisteren en van de onmogelijk
heid iets met den harden grond te begin
nen. Wanneer de bodem flink bevroren is,
stuit de infanterieschop als op een rots.
Terwijl de verdediger zich in te voren
klaar gemaakte stellingen heeft ingericht,
weigert de bodem den aanvaller een schuil
plaats.
De deskundigen concludeeren dan ook,
dat onze weermacht, gebruik makende van
oude beproefde middelen en van de moge
lijkheden der moderne techniek, opgewas
sen is tegen de moeilijkheden van vorst.
De winter zou zeker een groote vyand
voor den aanvaller blijken te zijn, hetgeen
de ervaring in 19141918 en in Finland
heeft geleerd.
rrr* I
30.000 HUIZEN GEHEEL VERNIELD..
Bij de recénte aardbeving in Anatolië
zyn volgens den minister van binnenland-
sche zaken, Euztrak, 30.000 hulzen geheel
vernield. De minister deelde dit mede in
een toespraak tot de Nationale Vergade
ring na een tocht van 14 dagen door het
verwoeste gebied, waar hy het hulpwerk
heeft geerganiseerd. Euztrak raamde, dat
25.000 personen zijn gedood en 80.000 ern
stig gewond. Hij voegde hieraan toe, dat
de overlevenden geleidelijk weer in normale
levensomstandigheden gebracht worden. De
overstroomingen, die op de aardbeving: zijn
gevolgd, hebben groote verliezen aan men-
schenlevens en een onberekenbare materi-
eele schade veroorzaakt.
D>uizend tenten voor slachtoffers.
De regeering van Britsch-Indië heeft
duizend tenten geschonken aan de Turk-
sche regeering :voor de slachtoffers van de
aardbeving.-
In een door de geheele pers gepubliceer-
den oproep vraagt de Grieksehe minister
president Mebaxas, hulp te verleenen aan
Turkye.
Wederom een heftige aardschok.
In Eskichelir, Boloe en Orhangazi is gis
ternacht om 1 uur 50 plaatselyken tijd we
derom een hevige aardschok voorgekomen.
Er .is nog niet bekend wat voor schade de
nieuwe aardbeving heeft aangericht
Koolzuurhoudend badzout van
Boekelo.
Badzo toovert de zee in Uw badkamer
èn haar gezonde uitwerking! Zoo'n
zilt bad prikkelt de huid en activeert de
bloedsomloop.
Héérlijk, die dennengeur van zoo'n sterk
koolzuurhoudend gezondheidsbad!
Badzo-baden zijn een weldaad voor hen
die verkouden zijn, last hebben van
rheumatiek, of hinder ondervinden van
koude voeten of wintervoeten.
Na een kalme en koude nacht de
thermometer daalde tot 12 graden onder
nul heerschte er gisterochtend boven
den sector ten oosten van den Moezel
groote bedrijvigheid in de lucht.
Tegen 10 uur heeft mèn van Luxem-
burgsch gebied bij de drielandengrens een
luchtgevecht kunnen aanschouwen tusschen
acht vliegtuigen, die zeer hoog vlogen.
Kort voor twee uur gistermiddag hoorde
men in Luxemburg het gelu'i van een he
vig kanonvuur. De schoten volgden elkaar
vrywel zonder tussch-enpoozen op.
Het Fransche legerberichtvan gister
avond luidt:
De dag werd gekenmerkt door grootere
activiteit der artillerie van beide partijen
en door een vrij groote bedrijvigheid der
luchtmacht aan beide kanten. Een vijande
lijk verkenningsvliegtuig is in onze linies
neergeschoten.
In Noord-West-Frankrijk is gistermiddag
om 12 uur luchtalarm gegeven. Om 12.40
uur klonk het sein „Alles veilig".-
1 K.G. pakken voor voetbaden20 ct.
Voor dee tiger en tevens voor kuipbaden:
3 K G. pakken voor 43 ct.
Verkrijgbaar bij Apothekers en erkende Drogisten
N.V. KON; NED. ZOUTINDUSTRIE - BOEKELO
ER RIJDEN NU REEDS AUTO'S OP
HÉT IJS.
„Ei- rijden reeds auto's op het ijs". Dat
is het groote. nieuws, dat piloot Parmen-
tier, die gistermiddag tegen vieren op
Schiphol met de „Xema" terugkeerde van
zyn tocht naar het noorden van ons land.
Tusschen Urk en de Friesche kust werd
namelijk op de ijsvlakte esn kleine auto
waargenomen. De vliegtocht had een zeer
vlot verloop. In beide richtingen werd een
gToote hoeveelheid post vervoerd.
Op de heenreis stapten te Eelde eenige
militairen in het toestel, die op Schiermon
nikoog en Ameland moesten zyn, In omge
keerde richting vlogen zeven passagiers
mede. Het ijs bij Schiermonnikoog ver
keert in -uitstekende conditie en is al zoo
sterk, .dat men verwacht, dat. hetzeer
binnenkort mogelijk zal zyn het eiland van
de kust af met auto's te kunnen bereiken.
In dat geval zou ook de post op deze wijze
worden getransporteerd.
Havas geeft het volgende overzicht van
den -stryd in Finland:
Op 80 November 1939 by het aanbreken
van den dag vielen de Sovjet-Russische
troepen Finland aan langs negen verschil
lende wegen, waarbij zijtrachtten het klei
ne Finsche leger te verpletteren onder de
massa's van hun manschappen en hun ma
teriaal. Aan het einde van den 42sten dag
van den oorlog is het Finsche leger erin
geslaagd in onophoudelijke gevechten, waar
van sommige den omvang aannamen van
groots, hevige veldslagen, het roode leger
te stuiten op vijf punten en het terug te
drijven buiten het Finsche gebied cp vier
andere punten.' Terwijl aan het eind van- de
eerste helft van December de Russische
troepen erin geslaagd waren op te rukken
tot ruim 100 kilometer op Finsch gebied,
gaat him maximale terreinwinst op het
oogenblik- de 60 km, niet te boven op de
plaats, waar de toestand voor de Russische
legers het gunstigst is in de streek van
Salla,
Op minstens drie punten hebben Finsche
patrouille— den. oorlog op Sovjet gebied
overgebracht.
In het licht van de berichten uit de
meest verschillende bronnen in Finland,
kan men de volgende voorloopige ba
lans opmaken, die in staat stelt te con-
stateeren, dat het leger van Marmerheim
definitief den slag aan de grenzen heeft
gewonnen.
Op de Karelische landengte zijn de Rus
sische troepen na een langen en kostbaren
opmarsch door de vooruitgeschoven, stel
lingen van de Mannerheimlinie op de
eigenlijke weerstandslinie gekomen. Al him
aanvallen op dit geheel van zorgvuldig, ver
sterkte stellingen, zyn te vergeefsch ge
bleven.
Nadien bleef de Sovjet-Russische bevel
voering in het defensief, zich bepalen tot
geschutvuur en tot het doen uitvoeren door
haar troepen van defensieve grondwerken.
Onmiddellijk ten noorden van het Lado-
ga-meer zyn de Russen tot dusverre tegen
gehouden voor de voornaamste weerstands-
stellingen der Finnen. Deze begint by het
meer Jaenisjaervi en ligt in zeer gunstige
positie in heuvelachtig gebied langs de ri
vier Jaenisjookki met het dorp Harllu als
middelpunt en de stad Sortavala als wa
pendepot op 20 kilometer achter de linie
Op het oogenblik wordt gestreden op 15
km. ten oosten van deze weerstandslrjn, die
volkomen intact is, op een plaats, waar de
vlakte, die by na zonder stryd door de Fin
nen verlatenwas, doorsneden begint te
worden door terreinoneffenheden.
Een weinig noordely ker, bfl Suojaervi en
Tolvajaervi, zijn de Russische troepen reeds
tegen het einde van December tot op de
grens teruggeworpen.
Even boven den 63sten breedtegraad in
den sector in Ilomantsi, zyn de Russen te
gengehouden door de Finnen, wier weer
stand ten zeerste vergemakkelykt werd
door het uiterst moeilyke karakter van het
terrein. De vierde Sovjet-Russischs aan-,
valscolonne ten noorden van het Ladoga-
meer, die de spoorbaan tusschen Joénsuu
en Nurmes, is uiteengedreven en Finsche
patrouilles met ontploffingsmiddelen zyn
hier diep doorgedrongen op Russisch ge
bied, waarbij zij achter de Russische linies
vernielingen veroorzaakten en desorgani
satie deden ontstaan.
Ter hoogte van den 64sten breedtegraad
zou ae vijfde Rursische colonne, die de om
geving van Kuhmonieni had bereikt, aan
den oever van het meer Ontoej ervi, op het
oogenblik met omsingeling worden be
dreigd en gevaar loopen hetzelfde lot te
ondergaan als de 63ste en 64ste divisies bij
Suomussalml en Raate, die volledig vernie
tigd zijn.
Zoo hebben deFinnen op alle fronten
van het .eigenlijke Finland, zoowel by de
versterkte linies op de Karelische land
engte als in het vlakke land dentegen
stander 'gestuit of verslagen.
In Lapland zyn de Russische troepen erin
geslaagd een deelte behouden van ,de
terreinwinst, die in den aanvang van den
veldtocht wag verworven.
Zy worden begunstigd door het feit, dat
hun bases, gevestigd in de streek van
Kannalahti aan de Golf van de Witte Zee.
die denzelfden naam draagt, en de weg
van Moermansk betrekkelijk dicht by zyn.
Overigens is de positie van Salla, gele
gen in het midden van een kleine vlakte,
tusschen twee berggroepen, vry sterk.
Over den toestand in hst gebied van
Petsamo heeft men weinig bijzonderheden.
Het staat echter vast, dat na een op
marsch, die op een gegeven oogenblik zich
uitstrekte over bijna 100 km., de Sovjet-
Russische bevelvoerders het gevaar van
dezen opmarsch in een smalle strook heb
ben begrepen, erin geslaagd zijn zich los
te maken en terug te brengen naar de zee
basis Betsamo, waar zy het voordeetl heb
ben van ravitailleering over zee.
Kalm*- aan het front.
De kalmte, welke op het oogenblik aan
het front op de landengte van Karelië
Dit nummer bestaat uit 2 bladen
§eliCMrlcn«as€M
«inn glc«i J«»yg
J5y de aardbevingen in Turkye zyn
30.000 huizen geheel vernield.
(Pag. 1, eerste blad)
De be teekenis onzer inundaties in den
winter.
(Pag. 1, eerste blad).
Luchtactie aan het Westfront.
(Pag. 1, eerste blad)'
Duitsche .vliegtuigen vallen kleine
schepen aan.
(Pag. 2, eerste biad)j
De oorlog ter zee maakt weer verschil
lende slachtoffers.
(Pag. 2, eerste blad);
ZIE VERDEK EVENTUEEL
LAATSTE INRICHTEN
•I
(Balans-Op»uimlng). Bij BOEKHANDEL
Paul Kruqerstraat 41 •Te». 573
Een oude juffrouw in Dedemsvaart
Was beroemd om haar heerlijke
moccafaarK
Ze zei: /thAï\n succes
Komt door Buismans G.S.
Zoo'n bus/e in huisdat is goud waardl"
Receptenboekje wordt op aanvraag gratis
gezonden door de fabriek te Zwartsluis.
heerscht, is waarschijnlijk slechts een
kalmte aan het front, dan moet men zich
niet voorstellen, dat in het geheel niets ge-
beurt aan de 100 km. front op de land
engte van Kaï elië of aan de 800 km. van
het Ladogameer tot de IJszee. In het noor
den opereerèn de patrouilles, op vier
plaatsen zelfs op Russisch gebied, om te
verhinderen, dat de Russen van voorraden
worden voorzien. Bovendien is de artillerie
van de Russen voortdurend actief, tallooze
granaten worden op de Finsche linies afge
vuurd. Ook blijkt uit de Russische radio-
omroep, dat de Russen geenszins hun aan
valsplannen hebben opgegeven en men kan
binnenkort een nieuwen aanval verwach
ten.
Ongerustheid in de Sovjet-Unie
over het verloop van deu stryd.
De Russische legerberichtan, die steeds
meer terughoudend zyn, brengen volgens
Havas, naarmate de tyd voortschrydt in
Rusland vry ernstige ongerustheid teweeg.
