AkhertjeM
TWEEDE BLAD
VHssingsche Courant
De verjaardag van
Prinses Beatrix.
RECHTSZAKFN
Zenuwachtig
Het Q-schip de schrik der duikbooten.
Hoe de U.C.-71 de „Dunraven" overwon.
ACHTER
DE B0SSCHEN
dap klad voor Zeeland waarin opgenomen de
Breskensche Courant
Ponderdaq 11 Januari 1940. No. 9
BINNFNi ANI)
GEEN FEESTELIJKHEDEN
GEWENSCHT.
In verband met den a.s. verjaardag van
H.K.H. Prinses Beatrix wordt ons van offi-
cieele zijde verzocht mede te deelen, dat
het Prinselijk paar het op prijs zal stellen,
indien een feesteijke herdenking van dezen
dag, in verband met de tijdsomstandighe
den, dit jaar achterwege blijft.
HET PRINSELIJKE GEZIN WEDER IN
DE RESIDENTIE.
Het Prinselijke gezin is gisteren van
Soestdijk in Den Haag teruggekeerd en
heeft zijn intrek genomen in het paleis
Noordeinde.
DUURTETOESLAG VOOR
KASTREKKERS.
Met ingang van 19 December J.I.
De minister van sociale zaken heeft een
circulaire tot de gemeentebesturen gericht,
waarin het volgende gezegd wordt
Ik heb besloten er mijn goedkeuring aan
te hechten, dat ten aanzien van kastrekkers
de duurtebijslag van 5 zóó wordt ge
ïnterpreteerd, dat eerst wordt uitgerekend,
welk bedrag aan steun (met inbegrip van
brandstoffenbijslag en duurtebijslag) zou
worden genoten, indien geen kasuitkeering
plaats vond. Het verschil tusschen dit uit
gerekende bedrag en het bedrag der kasuit
keering mag dan als duurtetoeslag worden
verstrekt.
Hier laat ik twee voorbeelden volgen
a. in een bepaald geval zou aan steun
met inbegrip van brandstoffenbijslag
mogen worden uitgekeerd 10. Hierbij
komt duurtebijslag 5 0.50. Totale
uitkeering 10.50. Zou in dit geval de kas
uitkeering 10.20 zijn, dan mag 0.30 kas-
bijslag in den vorm van duurtetoeslag wor
den gegeven
b. de steunuitkeering bedraagt 15. De
kasuitkeering 12. De steunuitkeering
wordt eerst vermeerderd met 5 zoodat
deze wordt 15.75. Van deze 15.75 wordt
de kasuitkeering in haar geheel afgetrok
ken, zoodat rest 3.75. Dit bedrag mag dan
bij wijze van gecombineerden kas- en duur
tebijslag worden uitgekeerd.
Voor het overige blijft de inhoud van mijn
circulaire van 19 December 1939 geheel van
kracht.
Ofschoon ik wel het bezwaar onder oogen
heb gezien, dat het verleenen van terug
werkende kracht van deze regeling aan de
gemeentelijke administratie bijzondere
werkzaamheden bezorgt, zie ik mij, op bil
lijkheidsoverwegingen toch genoopt om een
beroep op U te doen om haar van 19 De
cember 1.1. af te doen ingaan.
GEEN BESPREKINGEN IN DEN
MINISTERRAAD OVER DE O VER
HEIDS-SALARISSEN.
Naar wij van bevoegde zijde vernemen,
mist het gericht in een der bladen, dat een
bespreking in den ministerraad is gehou
den over de overheids-salarissen, of al
thans een nota door den minister van Bin-
nenlandsche Zaken is samengesteld, welke
dezer dagen in den ministerraad ter sprake
komt, allen grond- Er is in den minister
raad geheel niet over odie zaak gesproken
en door den Minister van Binnenlandsche
zaken is geen nota over die zaak samenge
steld, laat staan bij den raad ingediend.
REIZEN NAAR BELGIË.
Blijkens mededeeling verstrekt door de
Belgische douane te Wuestwezel moeten
alle reizigers alvorens België binnen te
komen of dit land te verlaten, een „inlich
tingsbulletin" invullen, waarop naam en
verdere persoonlijke gegevens alsmede nati
onaliteit en nummer van het paspoort die
nen te worden vermeld.
Dit voorschrift geldt met ingang van 9
Januari voor alle vreemdeingen behalve
houders van diplomatieke paspoorten.
DE GEESTELIJKE KRACHTEN, DIE IN
HET NEDERLANDSCHE VOLK LEVEN.
Een radlo-voordrachten-reeks.
Naar wij vernemen, zal, dank zij de sa
menwerking der radio-omroepvereenigingen,
in het raam van het algemeen programma
een reeks radio-voordrachten gehouden
worden, waarin aan de hand van ervarin
gen uit het verleien en uit het heden, de
geestelijke krachten welke in het Neder-
landsche volk leven, behandeld zullen wor
den in het licht van den huidigen oorlogs
toestand in Europa en de gevaren welke
deze ook voor ons land kan inhouden.
De eerste voordracht in deze reeks zal
morgenavond gehouden worden van 8.40 tot
9 uur door prof. jhr. mr. B. C. de Savornin
Lohman voor de microfoon van de N.C.R.V.
over het onderwerp „Nederland paraat".
DE JONGSTE STAATSLEENING.
Verscheidene Eerste Kamerleden hebben
blijkens het Voorloopig Verslag der Eerste
Kamer over de begrooting van financiën,
hun leedwezen uitgesproken over de misluk
king van de uitgifte der laatste staatslee-
ning, al hadden ook zij de leeningsvoorwaar-
den niet in alle opzichten gelukkig geacht.
Gaarne zouden zij vernemen, welke groo-
te beleggers niet hebben ingeschreven.
Andere leden spraken de hoop uit, dat de
inschrijvers op de 4 pet leening, ingeval
eerlang mocht worden overgegaan tot een
gedwongen leening, het bedrag, waarvoor
zij hebben ingeschreven, in aftrek zullen
mcgen brengen op hun verplicht quotum
in die gedwongen leening.
Ruim honderdduizend kubieke
meter gas gestolen.
ALLES GEBEURDE OP GAS, MAAR ER
WAS ZELFS GEEN METER IN HUIS.
Pensionhouder vliegt door petroleum-
distributie tegen de lamp.
De Amsterdamsche politie deed op 27 Oc
tober een inval in een groot pension aan
den Amsteldijk en men kwam daardoor een
belangrijken diefstal van gas ten nadeele
van de gemeente op het spoor.
Waarschijnlijk had men achterdocht ge
kregen door dat de petroleumdistributie-
kaarten moesten worden ingevuld. De pen
sionhouder, die clandestien gas betrok en in
wiens huis zelfs geen gasmeter aanwezig
was, had dan ook kalmweg ingevuld, dat in
zijn pension geen gas werd gestookt. Een
pensiongast, die van de diefstallen geen
flauw vermoeden had, had naar waarheid
op de kaart ingevuld, dat hij een gascom-
foortje op zijn kamer gebruikte.
Zoo stonden dan in den vroegen ochtend
van den 27en October niet minder dan
twaalf man op de stoep van het pension en
eischten in naam der wet toegang. Weldra
waren op alle kamers politiemannen, re
chercheurs en ambtenaren van het gasbe
drijf aanwezig. De pensionhouder begon met
te ontkennen, dat er gas in zijn huis werd
gebruikt „Ik doe alles met electriciteit en
steenkool". Hij had nog kans gezien de
hoofdkraan af te draaien, wat dan ook
prompt tot gevolg had, dat een der pen
siongasten zich juist boos stond te maken
toen een agent zijn kamer binnenstapte,
omdat de pap niet gaar werd. Hij had niet
gemerkt, dat de vlam onder de pan was
verdwenen.
Het huis werd van boven tot onder door
zocht en er bleken behalve twee gasfornui
zen, een paar geysers, ook vele gastoestel-
len te zijn geplaatst op de kamers der gas
ten en bovendien was het huis deels met
gas verlicht. Maar nog was de pensionhou
der niet voldaan. Hij was vroeger zelf gas
fitter en electricien geweest en blijkbaar
een goed vakman. Hij verbouwde zijn in
stallatie van de centrale verwarming en
ook deze geheele verwarming van het groo-
te huis geschiedde met gestolen gas.
Het bleek, dat hij in 1936 met de knoeierij
op groote schaal was begonnen. In een vo
rige woning had hij ook al eens op onrecht
matige wijze gas betrokken hij was toen
gesnapt, maar de zaak was geregeld en de
man had de schade betaald.
De ambtenaren van de gasfabrieken zet
ten zich aan het rekenen. Zij vroegen ver
dachte, die wegens diefstal in het huis van
bewaring werd opgesloten, o.a. hoeveel H.L.
steenkool hij vroeger voor zijn verwarming
gebruikte. De moderne wetenschap maakte
de verrekening in kubieke meters gas ge
makkelijk en men kwam tot het ontstellen
de resultaat, dat verdachte in ruim drie jaar
110.000 kubieke meter gemeentegas had
verstookt zonder een cent te betalen. Om
gerekend tegen 4 ct. per M3 beteekende dat
een schade van 4400.
Gisteren stond deze pensionhouder, die
nog steeds in voorarrest zit, terecht voor de
rechtbank, gepresideerd door mr. J. Boon.
De officier van justitie vorderde wegens
diefstal een gevangenisstraf voor den tijd
van een jaar met aftrek van voorarrest.
De verdediger, rnr. H. G. Th. Keune, be
pleitte primair nietigheid van de dagvaar
ding, subsidiair drong hij op de uiterste
clementie aan.
De rechtbank zal op 24 Januari vonnis
wijzen.
VOOR EEN ANDER IN DE GEVAN
GENIS GEZETEN.
Nu moest h\j voor zich zelf gaan.
De 40-jarige koopman L. K. uit 's Heer
Arendskerke heeft met zekeren W. uit
Goes, die tot één maand gevangenisstraf is
veroordeeld, een afspraak gemaakt, dat K.
die gevangenisstraf voor W. zou ondergaan
en daarvoor 150 zou krijgen. K. meldde
zich bij de strafgevangenis te Schevenin-
gen, legimiteerde zich als W. en slaagde er
in de maand gevangenisstraf voor W uit
te zitten. Het bedrog kwam echter uit en
zoo moest W. zijn maand gevangenisstraf
alsnog ondergaan, terwijl K. zich wegens
oplichting van den Staat (wegens genoten
onderdak, voeding en arbeidsloon) voor de
Haagsche rechtbank heeft moeten verant
woorden-
Bij verstek werd hij tot 6 maanden ge
vangenisstraf veroordeeld.
De Haagsche rechtbank heeft het ver
stek-vonnis hedenochtend bekrachtigd.
Deaer dagen meldde het oppercom
mando der Duitsche weermacht, dat
het een Duitschen onderzeeër in zijn
operatiegebied gelukt was een Brit-
sche duikbootval te vernietigen. In
verband daarmede houdt de Duitsche
pers zich bezig met de ervaringen,
welke de Duitsche duikbooten in den
wereldoorlog met' dit Engelsche af-
weerwapen hebben opgedaan en eeni-
ge van deze herinneringen achten wij
interessant genoeg om hier weer te
geven.
De duikbootval is een Britsche uitvin
ding uit den wereldoorlog. In het jaar 1915
dook zij voor de eerste maal op. En bij
zondere door de admiraliteit geïnstalleerde
afdeeling had de taak zich met de keuze
van voor duikbootvallen geschikte schepen,
van de bemanningen en van de uitrusting,
bezig te houden. Officieel betitelde men
deze schepen als „ships of mystery" (ge
heimzinnige schepen), „Decoy-ships" (lok
schepen) of kortweg Q-ships". Schepen
van den meest verschillenden aard werden
als duikbootval gebruikt, groote en kleine
vrachtschepen, zeilbooten, en later ook
visschersschepen, die te zamen met duik
booten opereerden. Terwijl de visschers-
boot den Duitschen onderzeeëer lokte, gin
gen de ondergedoken Engelsche duikbooten
tot den aanval over. Wilde een duikboot
val met succes kunnen optreden, dan moest
zij natuurlijk een zzo onschuldig mogelijk
uiterlijk hebben, een vreedzame tramper,
die met lading, welke in vele gevallen dui
delijk zichtbaar op het dek lag gestuwd,
rustig zijns weegs ging. Van de vlaggestok
wapperde de vlag van een neutraal land.
De onschuld zelve....
De bemanning moest een zoo verwaar
loosd mogelijken indruk maken, de offi
cieren en manschappen droegen derhalve
geen uniform verschillende matrozen
moesten hun rol zelfs in vrouwenkleeding
spelen. Ook het schip bevond zich uiterlijk
in een dienovereenkomstigen toestand, d.
w.z. het was slecht geverfd en de zeilen
waren sterk gelapt, alsof het reeds een
lange zeereis achter den rug had. Dikwijls
werd 's nachts het uiterlijk beeld van het
schip veranderd, met de bedoeling langer
in hetzelfde operatiegebied te kunnen blij
ven.
Waaruit bestond nu echter de werkelijke
„lading" van het schip? Handig verborgen'
achter alles, waarachter men op een schip
ook maar iets verbergen kan, wachtten de
door de marine-artilleristen bediende ka
nonnen op hun slachtoffer. De schepen
I IICHTVMRT
De postvluchten.
Op de uitreis bereikte de „Torenvalk"
Basra. Het vliegtuig wordt op 14 Januari
te Batavia verwacht. De „Emoe" bleef
wegens defect in Calcutta.
Op de thuisreis landde de „Buizerd" te
Godphui. Dit vliegtuig wordt op 13 Januari
te Napels verwacht.
Nederlandsch vliegtuig uit België
teruggekeerd.
Het Nederlandsche militaire vliegtuig,
dat Dinsdag een landing bij Wilmarsdonck
(België) moest maken, is gisteren naar
Nederland teruggekeerd.
Duitsch vliegtuig maakt noodlanding
in België.
Een verdwaald Duitsch vliegtuig heeft
gisteren wegens benzinegebrek een nood
landing moeten maken te Mechelen aan de
Maas. Het toestel raakte enkele boomen,
waardoor de vleugels afbraken, en kwam
tenslotte terecht temidden ©ener prikkel
draadversperring. De beide inzittende
Duitsche officieren in uniform verlieten het
toestel ongedeerd en verbrandden de pa
pieren. Zij werden gearresteerd door de
grenswacht, die hen ter beschikking stelde
van de gendarmerie van Mechelen aan de
Maas. De Belgischs militaire autoriteiten
hebben het toestel in beslag genomen. De
bemanning zal worden geïnterneerd.
waren zoo uitgerust, dat zij na het snel
verwijderen der camouflage onmiddellijk
gevechtsklaar konden zijn. Vele duikboot-
vallen beizaten naast de artillerie-bewape
ning die in de meeste gevallen een kaliber
van 12 tot 15 cM. bereikte, ook zich onder
water bevindende torpedo-lanceer buizen,
om zoo noodig ook een ondergedoken duik
boot te kunnen vernietigen. Zoo uitstekend
echter was dit ware gezicht van de duik
bootval gecamoufleerd, dat het zelfs bij een
oponthoud in een haven van de kade af
niet mogelijk was den waren aard van
zoo'n schip vast te stellen. Ieder lid van de
bemanning kreeg bovendien een bepaalde
rol te spelen, welke hij zoo goed instu
deerde, dat iedere manoeuvre, die ten doel
had de duikboot voor het lapje te houden,
in de eerste maanden toen de onder
zeeërs met deze strijdwijze nog onbekend
waren gelukte. Naderde nu een Duit
sche duikboot onder water het zgn.
vrachtschip, om te onderzoeken of dit con
trabande aan boord had, dan bleef de val
onschuldig haar koers volgen of sloeg op
de vlucht, zich met een klein kanonnetje
zoo goed en zoo kwaad als het ging ver
dedigend, waarbij men er echter op lette
de duikboot niet te raken want het was
het doel van de val de duikboot zoo dicht
mogelijk in de nabijheid te lokken om haar
dan met zijn zwaarder geschut des te ze
kerder te kunnen vernietigen. Bevond de
duikboot zich op den gewenschten afstand,
dan was voor de val het oogenblik van de
belangrijkste manoeuvre gekomen.
Speciale „paniek-commando's".
De vijand moest den indruk krijgen, dat
er aan boord een paniek was ontstaan. Be
paalde onderdeelen van de bemanning, de
zgn. „paniek-commando's" stortten zich in
de reddingsbooten, waarbij er meestal voor
gezorgd werd, dat zich schrikbarende in
cidenten voordeden booten bleven bij het
vieren klemmen, de bemanning viel in het
wateralles om de wachtende, zoo mo
gelijk nog hulp biedende duikboot een na
tuurgetrouw beeld van angst en vertwijfe
ling te geven. Plotseling op het gunstigste
oogenblik liet dan het Q-schip den mantel
der onschuld vallen, de coulissen verdwe
nen en een sterk bewapende tegenstander
bestookte op korten afstand de geheel ver
raste duikboot met een hagel van grana
ten. Uit deze hel te ontkomen was voor
het slachtoffer meestal onmogelijk. Eén
treffer reeds kon het den onderzeeër onmo
gelijk maken te duiken en zijn bewapening
boven water was niet sterk genoeg om
zich met succes tegen den tot de tandem
gewapenden tegenstander te verweren. Zoo
als al gezegd, de Engelschen hadden vooral
in het begin van dein oorlog met dit wapen
veel succes.
Het geval van de U-27.
Bekend is bijv. hoe op 19 Augustus 1915
de Duitsche duikboot U-27 in de val liep.
Terwijl de duikboot juist bezig was het
Britsche stoomschip „Nicosianico" te on
derzoeken, naderde onder Amerikaansche
vlag de duikbootval „Baralong", die op
korten afstand het vuur op de U-27 opende
en dit schip tot zinken bracht. Later ech
ter werd.sn de commandanten der Duitsche
duikbooten, door de ervaring wijzer gewor
den, ietwat voorzichtiger en zoo kon bijv.
op 8 Augustus 1917 de Duitsche duikboot
U.C. 71 de Engelsche val „Dunraven" on
schadelijk maken.
De val, die het uiterlijk van een schip
van de Blue-Funnel-Line had, voerde eerst
met een primitief kanonnetje een schijnge
vecht. Een treffer was voor de val aanlei
ding een ketelschade te enscenesren. Groo
te wolken kunstmatig opgewekte stoom
stegen op en een „paniek-afdeeling" verliet
het schip. De duikboot echter was voor
zichtig en kwam nieit in de gewenschte na
bijheid. Het vuur der Duitschers raakte
toevallig het Engelsche achterschip en
bracht een daar liggende stapel munitie
tot ontploffing. Het geheele Q-schip stond
in vlammen. Door de explosie gewaar
schuwd dook de U.C. 71 onder water en
vuurde een torpedo op den tegenstander af.
Door den schok der nieuwe ontploffing
vielen de coulissen neer en zware kanonnen
kwamen te voorschijn. Nu was voor den
Duitschen commandant elke twijfel aan het
ware karakter van het schip verdwenen.
Nog langen tijd werd de strijd voortgezet,
maar tenslotte moesten de Engelschen, die
den brand op hun schip niet meester konden
worden, zich gewonnen geven. Zij werden
kort daarop door een Engelschen torpedo
jager, die te hulp was geroepen aan boord
genomen.
De Britsche duikbootvallen, die steeds
werden verbeterd, boekten bun grootste
stens 12 duikbooten werden door hen ver
successen in de jaren 1915 tot 1917. Min-
nietigd. Anderzijds echter werden 31 val
len door Duitsche duikbooten in den grond
geboord. In d»s jaatste jaren van den we
reldoorlog verloren de vallen tengevolge
van het feit, dat Duitschland de duikboot
oorlog onbeperkt ging voeren, echter veel
van haar beteekenis.
MARINE EN LEGER
De Prins in het Westland.
Z.K.H. Prins Bernhard heeft heden na
mens H. M. de Koningin, vergezeld door
zjjn waarnemenden adjudant luitenant
kolonel H. J. Phaff, eenige legeronderdee-
len in het Westland geïnspecteerd.
De Indische Vlootfilm komt binnenkort
in Nederland.
Men deelt ons mede ,,'t Sal waerachtig
wel gaen", de Indische Vlootfilm, gemaakt
door M. Franken, in opdracht van het de
partement der Marine in Ned.-Indië en van
het hoofd der Marine-propaganda in Ned.-
Indië, den heer H. Quispel, wordt nog deze
maand in ons land uitgebracht. De rechten
voor deze nationale rolprent zijn aange
kocht door de N.V. City Concern. Het ligt
in het voornemen, deze film op een bijzon
dere wijze in ons land te introduceeren.
Zooals men zich zal herinneren heeft de
eerste voorstelling te Batavia in September
zeer de aandacht getrokken. De Gouver
neur-Generaal was aanwezig met alle
hooge ambtenaren.
„BREIT ALLEN MEE".
De hoofdintendant der Kon. Marine ver
zocht het centraal secretariaat „Breit
Allen Mee" nog af te ïeveren: 850 blauwe
bivakmustsen, 1950 blauwe dassen en
2000 paar blauwe polrmcffen. Voor de
landmacht komen bij honderden aanvragen
binnen voor polsmoffen en bivakmutsen,
welke laatste door de soldaten op wacht
posten gedragen mogen worden. Het cen
traal secretariaat „Breit Allen Mee" doet
een dringend beroep op alle Nederlandsche
breisters cm met het oog op de felle
koude mee te werken, opdat aan deze aan
vragen zoo spoedig mogelijk voldaan kan
worden.
LICHT OP VOOR AUTO'S,
FIETSEN EN VOERTUIGEN
Januari uur
Donderdag 11 4 37
Vrijdag 12 4.39
Zaterdag 13 4.40
FEUILLETON
Een roman uit Siberië
door FR. ENSKAT
(Nadruk verboden)
28
„Zooals je wilt, Lansky. Maar ik waar
schuw je in allen ernet: ga niet te ver!
Het zou kunnen zijn, dat ik er op een
goeien dag toch genoeg van kr\jg!"
Maar op denzelfden dreigenden toon ant
woordde Lansky: „Je zult wel wijzer zijn,
jongen, als je leven je lief is!"
Hal stond met een ruk cp en liep
zwijgend naar de deur. Toen hy den knop
reeds in zijn hand had, riep Lansky hem
hog na:
„En om eventueel misverstand te voor
komen, Lörne, wil ik je nu vast zeggen,
dat jouw aandeel in de winst my toe
komt!"
22.
De oude Bessin had met zyn vrienden
gesproken. Zyn mededeelingen waren als
een bom ingeslagen en hadden een gewel
dige opwinding te weeg gebracht. Vooral
de jrmgeren verheugden zich reeds in het
vooruitzicht weldra mede-eigenaars van
een zeer winstgevende onderneming te
zullen zijn. Geleidelyk echter keerde ie
kalmte terug.
Michel Bessin, Hal en Alexi hadden zich
intuschen ijverig met den praktischen
kant van de zaak bezig gehouden. Er
werden plannen gemaakt om onmiddellyk
daarna weer te worden verworpen. Mee
ningen werden uitgewisseld en ontwerpen
bestudeerd. Men zocht naar een geschikte
plaats aan den oever van de Irbytsch voor
den bouw van een stampwerk en deze
werd tenslotte gevonden cp een klein uur
ryden van Bessin's hoeve.
Hal Lörne had het meest te doen. Zoo
ver dat met het vrij primitieve materiaal,
waarover men beschikte, mogeiyk was.
vervaardigde hy de noodige schetsen en
teekeningen. Het lag in de bedoeling het
smalle pad, dat van den Bilun-ketel naar
het dal liep, van een soort glybaan uit
boomstammen te voorzien, waarlangs men
dan het gesteente omlaag zou kunnen laten
rollen. Vandaar zou het met wagens "er-
der naar het stampwerk kunnen werden
vervoerd. Zoo had men tenslotte in ruv/e
trekken een volledig plan.
Bij alle besprekingen werd ook Lansky's
advies gevraagd. Hij gedroeg zich daarby
zoo correct en toonde zooveel belangstelling,
dat Hal begon te gelooven, dat hij zich
bedacht had. En daar Lansky menigen
nuttigen wenk af, voelde ook de oude
Bessin zich langzamerhand wat meer tot
hem aangetrokken.
De plannen waren thans volledig uitge
werkt en alles was geregeld. De prak
tische werkzaamheden konden beginren.
Het kwam er nu maar op aan van het
begin af flink aan te pakken, want men
had slechts de weinige zemermaanden tot
zyn beschikking. De winter, die hier in het
Noorden van Siberië vroegtydig placht in
t zetten, zou de ontginning weldra rn-
mogelyk maken, al had Lörne dan de
hoop nog niet opgegeven later nog wel
een middel te zullen vinden om ook in
het koude jaargetyde het werk voort te
zetten.
Allereerst moest het stampwerk werden
opgebouwd en daarna wilde men de lange
glybaan trachten aan te leggen. Dit aües
moest gereed zyn alvorens aan de eigen-
lyke ontginning van den Bilun-ketel kon
worden gedacht.
Wederom weergalmde in het Gordelwoud
de forsche slag der bijlen. De zagen
knarsten. Hooge woudreuzen tuimelden
krakend omver. Menschen scheeuwden.
Paarden sneven en hinnikten. De grove
houten wielen der wagens kraakten onder
het gewicht der zware lasten.
Lansky's metgezellen toonden zich yve-
riger en gewilliger dan ooit. Zij waanden
zich reeds ry'k, want Michel Bessin had
eiken man in het Proeska-dal, tot Nanglu
toe, een behoorlyk aandeel in de exploi-
t tiewinst toegezegd.
De eene werkdag na den anderen vloog
voorbij. De Noordsche zomer toonde zich
in zyn volle pracht, maar slechts weinigen
gunden zich den tijd er eenige aandacht
aan te schenken. Het eenige, wat hen in
teresseerde, was het geld, dat hun te
wachten stond.
Hal was een dier weinigen, die in him
vrije uren gene ten van de schoonheid,
welke het Gordel woud in zoo ryke mate
bood. De boomen prijkten in hun mooiste
kleed. Het rook er frirch en pittig. De
stammen schenen zich hoog naa^ de uon
te rekken. Prachtige Alaska-dennen en
Weimutsgrenen stonden roerloos in de
stilte van het w:ud. De bodem, bezaaid
mee korstmos, geleek een zacht tapyt. Af
en toe nam een opgeschrikt wild over
haast de vlucht, 's Morgens en 's avonds
zongen de vogels in de kruinen der
machtige boomen hun hoogste lied. L t
de verte weerklonk echter onophcudelijk
het ivlopteeken van den specht, af en too
afgewisseld door het gekrijsch van den
meerkol.
Behalve de mannen van Lansky hadden
ook de bewoners van bet dal een belang
rijk aandeel in de vooroereidende werk
zaamheden. Zij losten elkaar geregeld af,
zoodat men voortdurend de beschikking
ha.d ever twee en twintig menschen, die
een behooriyke hoeveelheid werk konden
verzetten.
Tot dan op zekeren dag het eerste e-
sultaat was bereikt: het stampwerk kon
proef draaien. De installatie een primi
tieve samen: telling van houten schep
raderen, hef-, druk- en stootbalken
werkte. Het enthousiasme kende geen
grenzen.
Zes weken later kon de transportbaan
voor het ruwe gesteente worden beproefd
en daarna ging men over tot de eerste
b 'ingen en opblazingen.
Als een tandrad greep nu illes in elkaar.
Bover ln den Bilun-ketel werkte men met
boor en dyamiet, de steenklompen suisden
langs de transportbaan naar het dal, van
waar zy met wagens naar het stamp
werk aan de Irbytsch werden vervoerd en
daar zorgden de zware balken en uen
omvangryke zeef voor de afreheiding van
h^et zuivere Bilun-ijzer, dat de wereld zou
moeten veroveren. De Proeskadal-yzermijn
was in volle exploitatie.
23.
Nanglu had dringend om assistentie ge
vraagd. Twee maal per week -eed Gura
naar het Winddal om den man cp zijn een
zamen post van het noodige te vcorzien
en van zijn laatsten rit bracht hij de
boodschap mee, dat Nanglu dringend om
hulp verzocht in "ijn strijd tegen een
gevaarlijken vijand, die de Matste weken
de kudde rendieren herhaaldelyk had aan
gevallen. In het Proeska-dal zocht men
tevergeefs naar een verklaring voor deze
ongewone mededeeling.
's Zondags liet Bensin niet werken.
Hij behoorde tot die menschen, die .it
eerlyke overtuiging den rustdag heilig
den.
Den eerstvclgenden Zondagmorgen be
gaven Bessin, Kare en Hal zich reeds
vroeg op veg naar Nanglu om zich op
de hoogte te stellen van de oorzaak van
diens verzoek om hulp.
(Wordt vervolgd.)
