Bestrijding van den schrik der zeeën.
Op jacht naar duikbooten.
Dieptebommen blijken een afdoend wapen.
TWEEDE BLAD
Vlissingsche Courant
BINNEN*AND
HET STALEN HART.
De Infanterie Regimenten van de Nederlandsche weermacht hebben
den dag herdacht dat het 126 jaar geleden is, dat de Infanterie werd
opgericht. Ofschoon de troepen gemobiliseerd z(jn, droeg de viering
alom een feestelijk karakter. De gezamenlyke muziekkorpsen van
het regiment infanterie spelen voor den regimentscommandant
„ergens in Nederland".
(Van onzen militairen medewerker).
dagblad voor Zeeland, waarin opgenomen de
Breskensche Courant
Woensdag 10 Januari 1940. No. 8
EERSTE KAMER BIJEEN.
Gisteravond te half negen kwam de Eer
ste Kamer in vergadering bijeen.
De voorzitter, mr. W. L. baron de Vos
van Steenwijk, deed mededeeling van het
besluit der centrale afdeeling om onmiddel
lijk na de openbare vergadering een aantal
wetsontwerpen in de afdeelingen te onder
zoeken.
De vergadering werd hierop na vijf minu
ten gesloten.
VASTRECHTTARIEF VOOR REIZIGERS
BIJ N. S.
Dit jaar nog invoering?
De president-directeur van de Nederland
sche Spoorwegen, prof. Goudriaan, heeft
meermalen betoogd, dat een zeer ingrijpen
de wijziging van de spoorwegtarieven nood
zakelijk is in verband met de kostensturc-
tuur van het bedrijf, de spoorwegen hebben
namelijk zeer hooge vaste kosten en in ver
houding geringe variable kosten. De tarie
ven-politiek van de Nederlandsche Spoor
wegen zal in de toekomst bepaald worden
op deze basis en de eerste belangrijke stap
in deze richting al zijn de invoering van
het vastrechttarief voor reizigers.
Met de voorbereiding van dit tarief is
men bij de spoorwegen inmiddels reeds zeer
gevorderd en, volgens het Volksbl., met
groote waarschijnlijkheid mag aangenomen
worden, dat het dit jaar nog zal worden in
gevoerd.
De uitgewerkte plannen voor het tarief
zijn thans in studie genomen door de Spoor-
wegraad, die in April van dit jaar zijn ad
vies aan den minister van Waterstaat hoopt
te kunnen geven. De spoorwegleiding ver
trouwt het tarief na goedkeuring van den
minister te kunnen invoeren in September
of October van dit jaar. Dit zou een gun
stig tijdstip zijn, omdat dan juist de groote
zomerdrukte achter den rug is en men in
de minder drukke maanden de gelegenheid
krijgt om zich in de practische mogelijkhe
den van het tarief in te werken. Bij de aan
vang van het zomerseizoen zou men het
nieuwe tarief dan geheel beheerschen.
Omtrent de technische uitwerking van het
vastrecht-systeem voor de reizigerstarieven
vernemen wij, dat voor het nieuwe tarief
speciaal aan de behoeften van groote gezin
nen tegemoet gekomen zal worden.
Na de mijnontplofflng te
Huisduinen.
WIE IS AANSPRAKELIJK VOOR DE
SCHADE?
De Staat, zegt de burgemeester van
Den Helder.
De raad der gemeente Den Helder be
sloot Dinsdagavond om aan de N.V. Zee
bad Huisduinen, welker hotel en villa's te
Huisduinen door de mijnontploffing op 30
December jl. groote schade opliepen, een
renteloos voorschot te verleenen van ƒ7000
om deze schade te doen herstellen.
De N.V. Zeebad Huisduinen, aan wie de
gemeente Den Helder in den loop der jarern
reeds voor meer dan een ton aan leeningen
verstrekte, waarvan al sinds jaren de rente
en suFossing wegens de slechte be drijf suit-
komsten niet meer betaald konden worden,
was niet in staat de geleden schade zelf
te bekostigen. Alleen de glas-schade be
loopt al 1150. Daar de gemeente boven
dien aansprakelijk is voor de 5 rente
aan de aandeelhouders der N.V., welke
rente de gemeente al sinds jaren betaalt
ca. 3500 per jaar was het indirect
een gemeentebelang, dat de N.V. zoo spoe
dig mogelijk in staat gesteld werd haar
bedrijf voort te zetten.
In den raad werd deze wenschelijkheid
ingezien, doch men vroeg zich af, wat er
gebeuren moest, als een dergelijke ontplof
fing zioh nog eens voordoet.
De heer Bot was van meening, dat het
ontploffen van de mijnen tegen dijk en
pieren voorkomen kan worden en hy
wenschte bij de overheid aan te dringen
op maatregelen daartoe; hy wees erop, dat
een groot gedeelte van Den Helder vlak
tegen den dijk aanligt en dat ook in ande
re wijken dergelijke schade door tegen dein
dijk explodeerende mijnen kan worden aan
gericht
De burgemeester voelde niets voor een
collecte. Liever zag hij, dat de belasting
betalers voor de schade zouden opkomen.
Hy wees erop, dat drijvende mijnen, al
thans de Nederlandsche mijnen, niet be-
hooren te ontploffen.
Deze mijnen waren, zooals uit de be
wijsstukken, die by B. en W. ter tafel
aanwezig waren, blykt, Nederlandsche
mynen en naar spr.'s meening is dan
ook de Staat aansprakelijk voor de
schade.
Juist omdat de gemeente bij de N.V
Zeebad Huisduinen financieel geïnteresseerd
is, stelden B. en W. voor dit renteloos
voorschot van 7000 te geven, ofschoon
het college er niet enthousiast voor ié. Het
college is dan ook voornemens zich tot het
rijk te wenden met het verzoek maatrege
len te treffen, waardoor voorkomen wordt,
dat ontploffingen als deze zich herhalen,
juist, omdat een groot gedeelte van Den
Helder in de onmiddellijke nabijheid van
den dijk ligt. Het gaat niet aan de burgerij
voor eventueele schade te laten opkomen
Aan andere inwoners van Huisduinen
werd totaal 1300 schade toegebracht
600 van deze schade kan door de be
trokkenen niet zelf betaald worden en het
college heeft zich daarom tot het Fonds
voor bijzondere nooden gewend, om in de
zen tegemoet te komen.
Zonder hoofdelijke stemming besloot ten
slotte de raad het gevraagde crediet te
verleenen.
ZONNEVLEKKEN WAARGENOMEN.
Uit verschillende plaatsen des lands ont
ving het Meteorologisch Instituut te De Bilt
bericht over de waarneming van twee zwar
te vlekken op de zon op 5 en 6 Januari. Dit
waren twee bijzonder groote zonnevlekken,
die door de gunstige weersomstandigheden
met het bloote oog zichtbaar waren. Op 5
en 6 Januari bevonden de vlekken zich on
geveer midden op de zonneschijf, ze werden
te De Bilt het eerst waargenomen op 2
Januari.
Zooals men weet draait de zon in onge
veer 27 dagen om haar as, de vlekken
draaien mee en ondergaan daarbij geleide
lijke vormveranderingen. Op 9 Januari wa
ren de vlekken dicht bij den rand der zon
gekomen, ze zullen bij gunstigen weerstoe-
stand nog 1 of 2 dagen zichtbaar zijn, daar
na verdwijnen en wellicht omstreeks 26 Ja/
nuari weer aan den anderen rand der zon
te zien zijn.
DREIGEND CONFLICT IN DE
VLASINDUSTRIE.
Men meldt ons van arbeiderszijde
Door den R.K. Fabrieksarbeiders Bond,
den Christelijke Fabrieks- en Transportar
beiders Bond en de Nederlandsche Vereeni-
ging van Fabrieksarbeiders wordt sinds
eenigen tijd met de coöperatieve vlasfabriek
„Dinteloord". te Steenbergen onderhandeld
over het regelen van de loonen en over het
afsluiten van een collectieve arbeidsover
eenkomst.
Na enkele gehouden besprekingen is er in
principe over het afsluiten van een collec
tieve arbeidsovereenkomst overeenstemming
bereikt.
Wat de hoogte van het loon betreft werd
door de „Dinteloord" wel eenigszins tege
moet gekomen, doch niet in die mate als
door de arbeiders werd verlangd.
In de gehouden personeelsvergadering is
besloten dat, indien vóór 20 Januari a.s.
geen overeenstemming voor wat betreft de
loonen zou zijn bereikt, de arbeid op 22 Ja
nuari zal worden onderbroken.
tcrxrnX Z/icJl -é&n.
Hei Nedpi'andsche Roode Kruis
Bloedtransfusie diens!
Meldt U aan als bloedgever bij de
Plaatselijke werfcommissie of bij hef
Secretariaat van de
Centrale Commissie
Prinsessegracht 27 te 's-Gravenhage,
Steunt met een bijdrage op giro 291564
van den Penningmeester te Overschie
Een nieuw hulpmiddel voor
hartoperaties
door Dr. G. B. WELDON.
Naar het Harrison Department of Re
search Surgery van de Universiteit te Penn
sylvania (U.S.A.) bericht, is dr. John H.
Gibbon er in geslaagd, een zoogenaamd
„stalen hart" te construeeren, met behulp
waarvan elke gewenschte operatie op het
menschel ijk hart kan worden uitgevoerd.
Wel wordt aan dit sensationeele bericht
onmiddellijk debeperking toegevoegd, dat
tot dusverre slechts zulke hartoperaties op
katten werden gedaan, doch deze verliepen
zoo buitengewoon gunstig, dat de toepas
sing van het apparaat op het menschelrjk
organisme nog slechts een kwestie van da
gen héét te zijn. In enkele andere landen
wordt eveneens op dit gebied geëxperimen
teerd, doch omtrent den stand dezer onder
zoekingen is in Amerika niets bekend. Men
wil daar eerst het apparaat op menschen
beproeven, alvorens men zich waagt aan
toekomstvoorspellingen. Daarom moetvoor-
loopig volstaan worden met een overzicht
van de tot dusverre in Amerika op dit ge
bied gedane experimenten.
Longen en hart volkomen
automatisch.
Toen enkele jaren geleden het bericht
verbreid werd, dat de bekende oceaanvlie
ger kolonel Lindbergh in samenwerking
met den onderzoeker Carrel een glazen hart
had geconstrueerd, bouwde men daarop on
middellijk verwachtingen, die onmogelijk in
vervulling konden gaan. Want de methode
van Lindbergh bestond eenvoudig hierin,
dat oen stuk weefsel door middel van een
kunstmatigen bloedsomloop in het leven
wordt gehouden. Een voedseloplossing werd
het weefsel ingepompt. Kippenvleesch, zelfs
een kippenhart, kon levend en groeiend
worden gehouden. Doch niet als function-
neerend orgaan, slechts als weefsel, waar
van men de cellen niet liet doodgaan.
Daarop volgde een zekere dr. William
van de Universiteit te Washington, die een
apparaat construeerde, waarin het hart als
functionneerend orgaan was ingeschakeld
echter als zelfstandig orgaan, dat men
in beweging hield dus losgemaakt van
het lichaam. Het ging na den organischen
dood inderdaad voort te klopoen. Meer dan
zes uur kon men dezen kunstmatigen hart
slag echter niet in stand houden.
Gibbon sloeg nu een geheel anderen weg
in. Hij was chirurg en specialist voor hart
ziekten. Wat hij noodig had, was een toe
stel, dat het hart en zoo mogelijk ook de
longen zou kunnen vervangen, wanneer men
het hart uit het lichaam nam om het ope
ratief te behandelen.
Duur der operaties.
Zeer snel verloopende hartoperaties, die
slechts heel kort duren, kunnen ook zonder
dit toestel worden verricht, maar zij blijven
toch altijd levensgevaarlijk, omdat men er
somg niet in slaagt, het hart door massage
weer aan den gang te brengen. Operaties,
die langer dan een seconde vergen, zijn bij
voorbaat uitgesloten. Gibbon construeerde
nu een enorm apparaat, dat hij zoodanig
inrichtte, dat gedurende den tijd van 20
minuten een uur geen onmiddellijk gevaar
kon bestaan, dat hart of longen van den
patiënt het zouden begeven.
Want beide organen waren door appara
ten vervangen. Hij kwam daarbij op het
denkbeeld, het gevaar van klontering van
het bloed, dat soms na operaties optreedt,
te vermindeven door ervoor te zorgen, dat
deze klonters niet in het hart kunnen ko
men, doch in het apparaat raken, waar zij
zoo lang doorgepompt kunnen worden, tot
zij zijn opgelost, ofwel waaruit zij verwij
derd kunnen worden.
Toen dr. Gibbon zijn apparaat gereed had
en verder alles had geïnstalleerd, wat voor
zulk een ingrijpende operatie noodig is, nam
hij katten, die hij geheel in dezelfde conditie
bracht, als waarby een mensch aan een
hartoperatie zou moeten worden onderwor
pen. Hij infecteerde hun longen, schakelde
het hart uit en hield het dier nu in leven
door het in den kringloop der machine te
schakelen. Na de behandeling herstelden de
katten zeer snel en genazen volkomen. Op
het oogenblik moet dr. Gibbon in zijn labo
ratorium 13 volgens zijn methode behandel
de katten als eerste patiënten hebben rond-
loopen.
Voor menschelijk gebruik gereed.
De behandeling van eiken patiënt, dat
wil dus voorloopig zeggen van elke kat,
nam maar heel weinig tijd in beslag. Thans
heeft dr. Gibbon zijn toestel zoover verbe
terd, dat hy het ook op menschen meent te
kunnen toepassen. Tevens heeft hij het zoo
danig ingericht, dat hij het nu niet, zooals
bij de katten nog het geval was, op den
halsslagader behoeft aan te brengen, doch
op den polsslagader. Door middel van „elec-
trische oogen" worden druk en polsslag van
het kunstmatige hart nauwkeurig aan den
normalen toestand van het lichaam aange
past.
Eenige bijkomende uitvindingen moesten
eveneens op hun deugdelijkheid worden on
derzocht. Zoo was het v? het grootste be
lang te weten, hoeveel bloed een persoon,
die moet worden behandeld, met iederen
pols- en hartslag door zyn lichaam stuwt.
Want de bloedsomloop moet zoo natuurge
trouw mogelijk worden nagebootst. Voor
dit doel ontwierp dr. Gibbon een reusachtig
bed, dat van het plafond neerhangt. In dit
toestel wordt door middel van een apparaat
dat den bloeddruk aangeeft, gemeten, hoe
groot de bedoelde hoeveelheid bloed is.
Dit onderzoek leverde het verrassende re
sultaat op, dat eigenlijk ieder mensch een
anderen hartslag heeft en dat het dus een
bakerpraatje is van twee harten en één
klop te spreken. Een dergelijke formulee
ring kan slechts op zeer oppervlakkige en
onnauwkeurige waarneming berusten. Hoog
stens zou met het kimstmatige hart, dat
thans is geconstrueerd, zulk een volkomen
gelijk rhythme te verkrijgen zijn.
Het heeft er allen schijn van, dat de
duikboot niet meer het gevreesde wa
pen zal blijven, dat de handelsscheep
vaart ten doode zal kunnen doemen.
De tegenmiddelen schijnen het te zul
len winnen.
Gedurende den wereldoorlog kende men
geen andere afweermiddelen dan metalen
netten en mijnen, en deze konden slechts
worden toegepast om havens en riviermon
den af te sluiten in volle zee kon een on
gewapend schip slechts trachten, door met
groote snelheid zig-zag te varen, aan den
aanval te ontkomen ook is het wel eens
gelukt de duikboot zelf te rammen.
Veel gebruik werd ook gemaakt van
duikbootvallen, bewapende handelsvaartui
gen welke de duikboot, als deze boven
water naderde, onder vuur namen, een raax
schot was voor de duikboot, met haar
zwakke meiaalhuid, meestal noodlottig. Het
gevolg was, dat duikbooten in elk handels
schip een val gingen zien en het, zelf onder
water blijvende, zonder verdere waarschu
wing terpedeerden.
De dieptebom.
Tegen het einde van den oorlog bedacht
men het gebruik der dieptebom, wat een
zeer goed werkend afweermiddel bleek te
zijn. Is ergens de aanwezigheid van een
duikboot vastgesteld, dan snelt een torpe
dojager naar die plaats en laat er eenige
bommen over boord vallen, welke door
verschillende tempeering op verschillende
diepten ontploffen. Explodeert een der
bommen in de nabijheid der duikboot, dan
wordt door den druk van het water de
huid der boot lek geslagen, het water
dringt binnen en de duikboot 'gaat met de
geheele bemanning voor altijd naar den
zeebodem.
Toen de vorige oorlog beëindigd was, zijn
de marinedeskundngen de toepassing der
dieptebommen nader gaan bestudeeren en
werd deze verbeterd, zoodat zy thans in
dezen oorlog „hst" aanvalsmiddel tegen
de duikboot zijn geworden.
Het spreekt vanzelf, dat vooral ook in
Duitschland studie is gemaakt van dit
aanvalsmiddel en wij putten onze gege
vens betreffende dit onderwerp voorname
lijk uit ds artikelen, wélke schout-bij-nacht
Karl Donitz, de „Führer der Untersee-
boote" heeft gepubliceerd in „Die U-boots
Waffe".
Het resultaat is, dat de U-boot even
kwetsbaar is gebleven tegenover de
dieptebom, welke allerlei verbeteringen
heeft ondergaan, en dat men nog
steeds voortgaat met het verbeteren
der middelen om de plaats op te spo
ren, waar de U-boot zich bevindt.
Was de U-boot eenmaal ondergedoken,
dan kon men niet weten waarheen zij zich
verplaatst hadhet uitwerpen der bom
men geschiedde dus op goed .geluk. Wil dit
echter succes hebben dan moeten zij wor
den uitgeworpen boven de plaats, waar de
U-boot dan is. Om deze plaats te bepaler
heeft men op alle torpedojagers luister
apparaten (hydrophones) aangebracht,
welke vaststellen in welke richting men de
machines der U-boot hoort. Dit klinkt ge
makkelijker dan de werkelijkheid is, want
ten eerste maakt de achtervolgende jagei
met zijn machines zelf lawaai en voorts zal
de U-boot zoo geluidloos mogelijk trach
ten te vanen. Vooral de schroefwenteling
van den jager maakt te veel lawaai. Door
velerlei proefnemingen zijn de Engelsehen
er toe gekomen de hyprophon.es als een
kunstvisch achter den jager aan te slee
pen. De toonhoogte van het geluid der U-.
booten onder water werd nauwkeurig vast
gesteld door langdurige proeven. De hydro
phones zenden geluidsgolven uit, die zoo
dra zij goed gericht zijn op de duikboot, als
echo terugkeereai zelfs op grooten af
stand kan men zoodoende vaststellen in
welke richting de duikboot zich bevindt en
door den duur van terugkeer der echo op
welken afstand zij zich bevindt. De jager
moet nu zorgen boven de duikboot te ko
men, zelfs een eind er voor, tempeert de
dieptebommen op de geschatte diepte en
werpt ze uit. Dit uitwerpen geschiedt ach
tereenvolgens en ds bommen worden ook
op verschillende diepten geteanpeerd, dus
op verschillende diepten tot ontploffing
gebracht.
0
Convooien van handelsschepen worden
voorafgegaan door jagers met kun luister
apparaten, bovendien gaan nog vliegtuigen
vooraf, die op groote hoogte niet alleen
een groote oppervlakte kunnen waarnemen,
doch bovendien duikbooten, welke zich vry
diep onder water bevinden, kunnen ont
dekken. De vliegtuigen waarschuwen de
jagers per radio en geven door in een
kring te vliegen, de plaats aan waar de
U-boot ligt. Dat dit systeem goed werkt,
wordt bewezen door de weinige verliezen,
welke de convooien der geallieerden tot
dusverre hebben geleden. Ook op zee
routes, welke voortdurend door jagers en
vliegtuigen bèwaakt worden, zijn de ver
liezen gering.
Toch blyft er voor de U-booten nog
arbeidsveld genoeg. Al zal hun taak
als „torpedodragers" en dus als aan
vallers verminderen, zy kunnen zich
ontwikkelen tot mijnenleggers op de
scheepvaartroutes en voor de uitloop
havens.
Hoeveel U-booten Duitschland thans
heeft is moeilijk te schatten. Volgens En-
gelsche taxatie bezat bet in Augustus jl
een zestigtal en schatte men den aanbouw
op twee per week, zoodat ongerekend de
verliezen, het getal thans op honderd zou
zijn te stellen. Omtrent de verliezen be
staan geen betrouwbare gegevens.
Wy wagen ons dus liever niet aan schat
tingen. Wel durven wy te zeggen, dat
aanmaak der booten gemakkelijker en
vlugger zal gaan, dan oefening der beman
ningen. Deze moeten bestaan uit mo-edige
opofferende, goed geoefende mannen. Het
dienen op de U-booten wordt dan ook als
een onderscheiding beschouwd, en hoe wei-
-üg aanlokkelijk r»ok, er zrjr altijd liefheb
bers genoeg voor.
De U-boot dienst wordt onderscheiden
in de onderzeebootschool en de frontboo
ten".
Va, de frontoooten is waarschijnlijk altijd
de helft op zee, terwijl de andere helft op
de „school" medewerkt aan de opleiding
der nieuwe bemanningen.
Volgens den commandant Karl Donitz
is hoofdzaak, dat de bemanningen het vol
ste vertrouwen hebben in hun schepen*
zooals deze zijn gebouwd, en bovenal in de
leiding van den commandant, in wien men
volledig den man moet zien, die het leven
der bemanning in zijn hand heeft. Zelfs d©
kleinste U-booben (250 ton) kunnen weken
lang uitblijven door de groote ruimte, wel
ke voor brandstof is gereserveerd het
zijn echter vooral de grootere booten (700
ton) met hun grooten actie-radius, die op
den geheelen Atlantischen Oceaan van hun
aanwezigheid blijk geven.
HET HUWELIJK VAN DEN DAG. Henriette Del Court van Krimpen en Mr. Henri
Peter Linthorst Homan. De bruidegom is in het burgerleven secretaris van de directie
der Philips-fabrieken. Tot degenen, die by de lterkelyke inzegening van het huwelyk
van hun belangstelling blijk gaven, behoorden H.K.H. Prinses Juliana en Z.K.H. Prins
Bernhard. H.H.K.K.H.H. verlaten de Kievitskerk te Wassenaar.
