Breskensche Courant
EERSTE BLAD
Dagblad voor Zeeland, waarin opgenomen de
f
Italiaansch s.s. „Comitas' in de Wielingen
op een mijn geloopen.
Ernstig spoorweg
ongeluk in Duitschland
Krachtige aardbeving
in Ned. Oost-Indië.
De „Vega" op een mijn
geloopen en gestrand.
uw
VAN BOEKHANDEL D'HUY
De Finnen doen tegenaanvallen in
het Noorden.
Wederom groote Russische verliezen gemeld.
VJissingsche Courant
77ste JAARGANG NUMMER 302
VRIJDAG 22 DECEMBER 1939
AOonnementsprys: li ct. pei week oi 2.2U pei
Kwartaai. Franco per post 12 50. Afzonderlijke
nummers 5 ct. Voor net buitenland neme men eeD
abonnement op net postkantoor zijner gemeente.
Advertentieprijs: Van 15 regels t 125, iedere
regel meer 25 cent. Btj abonnement speciale
prijs. Kleine advertenties van 15 regels
50 cent, iedere regel meer 10 cent (max. 10
regels) Derde plaatsing gratis Vooruitbetaling
Uitgave: Firma F V AJN Ut VtLDt Jr., Bureaus
Walstr. 58-60, TeL 10 (2 lynen), Giro No «6287.
Eigen kantoren te:Breskens, 'dorpsstraat, rel.21;
Oost- en West-Souburg, Kanaalstraat 45. Tel. 35
AANGESLOTEN BIJ HET BUREAU VOOR P U B L I C I T E I T S W A A R D E. INGESTELD DOOR DE VEREENIGING „DE NEDERLANDSCHE DAGBLADPERS'
Alle 28 opvarenden behouden te Vlissingen aan land gebracht.
WRAK DOOR SLEEPBOOTEN OPGEPIKT.
In de Wielingen nabij de rood© boei 3,
tusschen Cadzand en Nieuwesluis heeft
zich gisteravond een scheepsdrama afge
speeld, dat echter gelukkig geen men-
schenlevens heeft gekost. Het 3685 ton
metende Itaiiaansche stoomschip „Comi
tas", eigendom van de reederij Ravano
uit Genua, is op een myn geloopen. Er
deden zich met een tijdsruimte van twin
tig minuten twee explosies voor. Toen by
de laatste ontploffing de ketels uit elkaar
vlogen, zijn de 28 opvarenden en de loods
in de reddingbooten gegaan, die later zijn
opgepikt en behouden aan bet Roeiers-
hoofd te Vlissingen gebracht. Twee van
de geredden hadden lichte kneuzingen
aan been en armen opgeloopen en werden
op advies van dr. Detmar naar het St.
Josephziekenhuis gebracht.
Vele bewoners van boulevard en omge
ving voelden rend half zeven een liciite
trilling en hoorden een slag, doch nie
mand vermoedde dat zich zoo dicht in
onze omgeving een van de vele zee
drama's bezig was te voltrekken, die
thans helaas dagelijks de kolommen
van ons blad vullen.
Bij marine en' loodswezen bad men
echter reeds noodseinen van de „Comitas"
gehcord. IJlings werden de maatregelen
voor de redding getroffen. Enkele ma
rinevaartuigen snelden de haven uit, ter
wijl van het Roeiershoofd een Belgische
loodsafhaalboot te hulp schoot. Later voer
ook de reddingboot „M. C. BLanken-
heim" uit. Int'usschen waren in de verte
lichtseinen waargenomen van de schip
breukelingen, die in de sloepen ronddob
berden. Gelukkig was de zee kalm, zocdat
de mannen niet tegen de woeste golven
moesten worstelen. Het eerst kreeg een
marinesleepboot verbinding met de twee
sloepen en nam ben op sleeptouw. Later
werden zij overgenomen door de motor-
afhaalboot nummer 8 van bet Belgisch
Loodswezen. Tegen negen uur verscheen
deze met de twee sloepen aan het
Roeiershoofd. Van den boulevard af wa
ren velen van deze aankomst getuige.
Alle geredden bevonden zich op het
dek van het loodsvaartuig. De man
nen met hun roetzwarte gezichten,
de stokers zoo van de stookplaat
weggeloopen, maakten een ietwat zie-
ligen indruk. De stemming onder de
geredden was evenwel opperbest. Op
luidruchtige wijze den Zuiderling
eigen gaven zij uiting aan hun
blydschap het leven er af te hebben
gebracht.
Het eerst ging de kapitein een
sympathiek figuur, in een zware leeren
jas met bontkraag gestoken met den
loods aan wal 'voor het verrichten van
de noodige formaliteiten' en om zich met
de verschillende instanties in verbinding
te stellen.
Later kwamen ook de anderen aan land
en begaven zich met koffers en zakken
waarin zij hun bezittingen in veiligheid
hadden gebracht, naar het scheepvaart
kantoor „Scaldis". Twee licht gewonden
moesten op advies van dr. Detmar, die
aan boord van de loodsboot een onderzoek
instelde, naar het St. Josephziekenhuis
worden gebracht.
Terwijl in het scheepvaartkantoor de
zaken werden geregeld, hadden wij gele
genheid enkele geredden te spreken.
Uit hun mond teekenden wij het vol
gende relaas op
„Wij waren van Dziboeti in Fransch
Scmaliland in ballast op weg naar Antwer
pen. In Zeebrugge kregen wij een loods
aan bocird en gingen toen naar Vlissin
gen. Plotseling voelden wij een hevigen
schok. Wij waren op een mijn gestooten
en het voorschip maakte water. Het was
even 'n groote consternatie. Den kapitein,
die op de brug juist't kompas raadpleegde
vlogen de instrumenten om de ooren. Wy
bleven tcch aan boord, totdat een twin
tig minuten later een tweede explosie
volgde. De ketels die door het binnen
komende water te snel afkoelden, vlogen
met kracht uit elkaar. Toen gingen wij
vlug in de sloepen. Voordien hadden wy
echter nog genoeg tijd gehad om onze
bezittingen bijeen te pakken. Ongeveer
een uur hebben wij in de reddingbooten
rondgevaren vo-oir wij gered werden".
Nadat een en ander was geregeld, zyn de
mannen door de zorgen van den Italiaan-
schen, consulairen agent te Middelburg, den
heer Hoegen van Hoogelande in 2 ho
tels ondergebracht, waar zij na hun bewo
gen reis op hun verhaal konden komen.
Het wrak by fort Rammekens
aan den grond gezet.
Het wrak van de „Comitas" dat, zooals
?uen vermoedde, drijvende was gebleven,
ls gisteravond omstreeks half elf door de
sleepbooten „Seine" en „Maas" van L. Smit
en Co. 's internationalen sleepdienst, bij
«et fort Rammekens .aan den grond gezet.
De sleepbooten bevonden zich onderweg
van Antwerpen naar Vlissingen, toen zij de
noodseinen van het zinkende Itaiiaansche
schip opvingen. Zij begaven zich onmid
dellijk naar de aangegeven plaats, waar zy
heit gekapseisde schip aantroffen, toen het
reeds door de bemanning verlaten was.
Het bleek, dat de ruimen twee en drie, de
machinekamer en de .stookplaat onder wa
ter stonden. De „Comitas" was aan bak
boordzijde voor de machinekamer getrof
fen en bevond zich in zinkenden toestand.
De sleepbooten slaagden eir in een ver
binding tot stand te brengen en het wrak
op sleeptouw te nemen, waa.r heit by fort
Rammekens omhoog kon worden gezet.
Dank zij de kalme zee ging alles vlot in
zijn werk. Bengingsvaartuigen hebben zich
daarheen begeven om te trachten het schip
dicht te maken en leeg te pompen.
Het schip zit thans met den voorsteven
tegen den berm van den dijk, terwijl het
achterschip nog drijvende is. In de voor-
piek staat op het oogenblik 22 voet
water.
Vanochtend heeft ook een deskundige
van „De Schelde" een onderzoek inge
steld om de bergingsmogelijkheden te
overwegen. Naar de rneening der deskun
digen is de kans echter groot dat het
schip vanavend om elf uur bij hoog water
zal breken.
Men wacht thans met het treffen van
verdere maatregelen op de komst van
Itaiiaansche deskundigen uit Rotterdam,
aan wien de beslissing is, wat met de
„Comitas" zal moeten gebeuren.
By de hulp, welke de sleepbooten
„Maas" en „Seine" van L. Smit Co.'s
internationalen sleepdienst het schip ver
leenden, is de „Maas" aan den grond ge
raakt, waarbij een schroef werd bescha
digd. De „Maas" is vanochtend om tien
uur vlot getrokken door de sleepboot
„Seine" en het bergingsvaartuig „Zee
leeuw" en is de haven van Vlirsingen
binnengebracht.
Aan de oeververdediging van den dijk
bij de zgn. „Schoone Waardin" waar het
schip omhoog gezet werd, is eenige scha
de toegebracht.
De bemanning van de „Comitas" wacht
thans orders van de Itaiiaansche legatie
te Rotterdam af en zal waarschijnlijk
naar daar vertrekken.
Waaraan is de ramp te vvyten?
Het onderzoek haar de oorzaak van
deze scheepsramp is nog in vollen gang,
doch wij vernemen van Marine-zijde dat
wel mag worden aangenomen, dat de
„Comitas" op een mijn geloopen is van
een der Nederlandsche versperringen in
de Wielingen. Aangezien de loodsen weten
hoe zij in dit vaarwater dienen te koer
sen om de mijnversperringen te vermij
den, zou hieruit de conclusie moeten wor
den getrokken, dat een fout bij de navi
gatie is gemaakt met alle noodlottige ge
volgen van dien. Uitlatingen van den
marconist van het verongelukte schip
wijzen in dezelfde richting, doch de loods
beweert, dat hij buiten de mijnenvelden
is gebleven.
Uit hetgeen men ons van Marine-zijde
mededeelt, moet echter met aan zekerheid
grenzende waarschijnlijkheid worden afge
leid dat de „Comitas" niet op een drij
vende mijn is geloopen, doch op een mijn
die deel uitmaakte van een onzer ver
sperringen ter plaatse.
Nu nog, voor de Feestdagen
kun' U zich in 't nieuw steken. Dat hoeit
niet direct een nieuw cos uum te zijn; een
aardig Overhemd kan aan Uwoudcostuum
een nieuwe tlans geven.
Wij hebben iuist een aardige collectie
Overhemden ontvangen. Komt U eens zien
U ontvangt bovendien een aardige ka'ender
GRATIS.
70 dooden, Honderd gewonden?
Vannacht tegen één uur is in het station
Genthin de sneltrein BerlijnNeunkirchen
Saargebied)in volle vaart tegen den snel
trein Berlijn—Keulen opgereden, welke bui
ten de dienstregeling-, op het station stil
hield. De locomotief en zes wagons van
den eersten trein en vier wagons van den
tweeden trein zijn by de botsing ont
spoord. Wegens de sterke bezetting van
de treinen valt te vreezen, dat er ongeveer
zeventig dooden. en honderd gewonden te
beklagen zijn. De president van de direc
tie d'er rijksspoorwegen te Berly'n heeft
zich naar de plaats des onhails begeven.
GROOTE SCHADE EN ENKELE
DOODEN.
Hedenmorgen te 5.30 uur is in Ned.
Oost Indië een zeer krachtige aardbeving
geconstateerd. De bewoners in Temate
vluchtten uit de huizen. Tijdens den duur
nam de beving in heftigheid toe. In de
laatste jaren heeft men nog niet zulk een
krachtige beving waargenomen. De duur
van de beving was drie minuten.
Te 5.45 uur werden wederom lichte
schokken waargenomen.
Te Menado werden hedenmorgen te
5 uur gedurende twee minuten hevige
aardschokken gevoeld.
In het ender-district Lolajan zijn 108
huizen en 53 keukens ingestort.
Een brug is vernield. Er zijn echter
geen menschenlevens te betreuren. Te Ka-
kas heeft men scheuren in den bodem
waargenomen. Er zijn 30 huizen inge
stort.
In de omgeving van Menado zijn ver
scheidene personen, tengevolge van de
aardbeving, licht gewond.
Het meteorologisch observatorium te
Batavia heeft te 04.35 uur zware bevin
gen geregistreerd. De oenneh zijn hier
door van de seismograaf geworpen.
Hedenmorgen te 0t00 uur zijn te
Orontalo hevige aardbevingen geconsta
teerd. Vele huizen zijn ingestort. Omtrent
eventueele slachtoffers is nog niets be
kend.
Aardschok in Groot-Brïttannië.
Gisteravond werd in Groct-Brittannië een
ernstige aardschok waargenomen. De eer
ste trillingen deden zich voor om 9 uur 10.
Te middernacht waren ook nog schokken
merkbaar.
Het epicentrum van de beving moet
gezocht worden in de Molukrche zee,
waarschijnlijk nabij de Soela-eilanden (re
sidentie Ternate en onaefhoorigheden)
(De groep der Soela-eilanden bestaat
uit drie groote en verscheidene kleine
eilanden. In totaal telt deze eilanden
groep circa 17000 inheemsche in weners.)
lm aardschol ving.
Gisteren heeft in de onderafdeeling So-
lok een aardverschuiving plaats gehad.
Een kampong-huis is bedolven. Drie in
heemsche volwassenen en vier kinderen
zijn gedood. Tot dusverre zijn zes lijken
geborgen.
Zeventien schipbreukelingen, o.w. zes
gewonden in IJmuiden aangekomen.
Donderdagavond om half zes is het
Zweedsche stoomschip „Venem" in de bui
tenhaven van IJmuiden aangekomen. Aan
boord van het schip bevonden zich zeven
tien schipbreukelingen van het Zweedsche
stoomschip „Vega", dat gisternacht op de
Westergronden is gestrand. Drie der op
varenden hadden zware en 3 anderen lich
te verwondingen opgeloopen.
Nader is gebleken, dat de „Vega", al
vorens op de Westergronden te zijn ge
strand, het schip op een mijn was geloo
pen. Dit was reeds Woensdagavond om
zes uur gebeurd. Het schip werd daarbij
van voren getroffen, onmiddellijk begaven
de zeventien leden der bemanning zich in
de sloepen, waarna zij werden opgepikt
door de „Venern", welk schip op enkele
honderden meters achter de „Vega" voer.
De „Vega" bleef op zyn lading, welke uit
hout bestond, drijven en strandde later op
den avond in de Westergronden. De Zweed
sche consul te IJmuiden was gisteravond
bij de aankomst van de „Venern" aanwe
zig, ten einde zich over de schipbreukelin
gen te ontfermen. Een ambulance-auto
van het Roode Kruis stond gereed om de
drie ernstig gewonden naar hst Antonius-
ziekenhuis te Beverwijk over te brengen.
De drie licht gewonde opvarenden werden,
alvorens zy van boord gingen, door een ge
neesheer behandeld. Vervolgens gingen zij
met de ongedeerd gebleven leden der be
manning naar een hotel, ten einde wat op
hun verhaal te komen. De „Venern" die
op weg was van Pitea naar Antwerpen,
zal vanochtend om vier uur haar reis ver
volgen.
De stuurman vertelt.
De ramp geschiedde Woensdagavond
kwart voor zes, zoo vertelde de stuurman.
Juist had men aan boord van de „Vega"
door de Zweedsche radio van het ongeluk
van de „Adolf Bratt" vernomen; men be
vond zich toen nabij de plaats waar pas
vijf landgenooten om het leven waren ge
komen.
Een hevige ontploffing deed het schip
van voren tot achteren trillen. Midscheeps
aan stuurboordzijde werd het schip uiteen
gereten. De zware voormast sloeg over
boord. Daar het schip zware slagzij maak
te en men de sloepen niet aan den langen
kant durfde te strijken, kostte het veel
moeite deze op het water te krijgen. Ook
was de zee zeer ruw, maar ten slotte
kwamen allen veilig van boord. Gelukkig
was de „Venern" in de nabijheid, zoodat
de schipbreukelingen spoedig werden opge
pikt. Het lijf was gered, maar al him heb
ben en houden ging verloren.
Van de drie gewonden heeft één een ge
broken heup, de beide anderen een gebro
ken been. Alle anderen bevonden zich in
goeden welstand. Zij zullen over eenige
dagen per trein naar Zweden terugkeeren.
ICersf gesel* cmBt
ËclM BUcK
Badhuisstraat i5
Dit nummer bestaat uit 3 bladen
peiieurlgnïsscw
»g«t Jen tlog
Italiaansch schip in Zeeuwsche wate
ren op een mijn geloopen.
(Pag. 1, Eerste blad.)j
Ernstig spoorwegongeluk in Duitsch
land. (Pag. 1, Eerste blad.).
Weer verschillende aanslagen van de
Ira. (Buitenland.),
De provinciale begrooting is aange
nomen. (Provincienieuws.)]
3 menschen gedood bij ongeluk op
onbewaakten overweg.
(Gemengd nieuws.)]
ZIE VERDER EVENTUEEL
LAATSTE BERICHTEN
De veldslag, die geleverd wordt in het
gebied 'van Salla in het Noorden van
Finland, heeft den Russen belangrijke ver
liezen aan manschappen en materiaal ge
bracht. De aan het frent vertoevende cor
respondent van het dagblad Usi Suomi
heeft een heele Russische ravitailleerlngs-
colonne gezien, die den Finschen troepen
in handen was gevallen. Ruim dertig
vrachtwagens stonden in een rij langs den
weg met gebroken ruiten en gesprongen
banden.Een eind verder lag een vernielde
tank in een sloot. Voorts zag hij 150 ge-
doode paarden. De Finnen zijn er in dit
gebied in geslaagd den vijand van zijn
bases af te snijden, zoodat zij den Russi-
schen opmarsch naar den spoorweg van
Rovaniemi naar Oelce gestuit hebben.
De Russen werden door een tegenaan
val der Finnen volkomen verrast en trek
ken zich thans door de dennebosschen
terug naar Salla.
Tijdens dezen terugtocht zouden ver
scheidene eenheden van het roode leger
uiteengedreven zijn en zelfs heeft een
kleine Finsche afdeeling een heel Rus
sisch bataljon van 800 man in de pan
kunnen hakken.
De operaties werden nog steeds be
lemmerd door de felle koude aan het
Noordelijke frrnt. De Russische tanks
zouden bijna alle bevroren z;jn en de mo
toren kunnen niet op gang gebracht wor
den.
Het succes, dat door de Finnen be
vochten is in het gebied van Salla, is be
vestigd door den Finschen generaal Wel-
lenius die het bevel voert over de troepen
in het uiterste Noorden.
Tijdens een interview verklaarde de ge
neraal aan een correspondent van het
Zweedsche dagblad Aftonbladet, dat de
Russen teruggeworpen zijn tot in de om
geving van Hojhenjaervi en dat een heel
bataljon Russen vernietigd is. De Finnen
hebben Salla nog niet heroverd, maar zij
hebben goede hoop op den afloop der ge
vechten,- die zij in die streek leveren.
Finsch legerberlcht.
Het Finsche legerbericht van Donder
dag meldt o.m.
Op de Karelisehe landengte zijn de vij
andelijke aanvallen voortgezet. Na een
heftige artillerievoorbereiding viel de
vijand aan bij Kaukjaervi en Muolaa-
jaervi en op een aantal andere punten.
In den loop van den slag, die den gehee-
len dag duurde, leed de vijand vele ver
liezen en maakte hij geen vorderingen.
In den avond waren de Finsche stellingen
ongewijzigd. Acht Russische tanks werden
vernield. In één enkel dorp hebben de
Russen 20 machinegeweren verloren. In
den nacht van Woensdag op Donderdag
werden Sovjet-Russische detachementen
achter de linies gebombardeerd door de
Finsche artillerie. Zij leden zware verlie
zen. Te Aglajaervi werd de slag voortge
zet. De Finnen hebben hier negen zware
tanks, twee stukken veldgeschut, eenige
vrachtwagens, twintig machinegeweren en
een hoeveelheid andere wapens en munitie
buit gemaakt. Tusschen Lieksa en Repola
is een vijandelijk bataillon volkomen ver
nietigd. Twee stukken veldgeschut en een
groote hoeveelheid wapens viel in onze
handen.
In het gebied van Petsamo hebben de
Finsche troepen een punt aan de Jordan-
rivier bereikt. Verder geen bijzonders.
Een Russisch eskader, bestaande uit
een groot schip en een torpedojager is
ter hcogte van Kotka in actie geweest
en de Finsche kustbatterijen hebben het
gedwongen, zich terug te trekken. Op liet
Ladogameer heeft een Finsche kanonneer
boot met succes den vleugel van het
Russische leger beschoten.
De luchtactie.
De vijandelijke luchtmacht heeft haar
aanvallen meteen groot aantal vliegtui
gen op. het slagveld en tegen de burger
bevolking voortgezet. De resultaten van
deze aanvallen waren op het slagveld on-
beleekenend. Als gevolg van het bcmbar-
deeren van plaatsen werd een vrouw ge
dood te Kontiomaki, te Jaensd werden 15
burgers, waaronder vrouwen en kinderen
gedood en vier gewond, te Sortevala twee
burgers gedood en drie gewond en te
Matkafelka 5 burgers waaronder vrouwen
en kinderen gedood en drie gewend.
Gisteren hebben Finsche jachtvliegtui
gen en luchtafweerbatteryen zes vijande
lijke vliegtuigen neergehaald. Bovendien
is, naar thans is komen vast te staan,
Dinsdag nabij Viborg een vijandelijken
bommenwerper neergehaald.
Donderdag zijn by luchtaanvallen op
Helsinfors verscheidene personen gedood.
In totaal hebben de Russen ongeveer 60
bommen neergeworpen, waarvan een 30-
tal op Helsingfors en de buitenwijken.
Drie ziekenhuizen werden getroffen. On
derweg van Helsinkfors naar Abo doken
de Russische vliegers neer over een ex-
pressetrein, dien zij onder machinegeweer
vuur namen. Gemeld wordt, dat twee per
sonen werden gedood en twee gewond.
Een tweede trein werd op soortgelijke
wijze aangevallen, doch daarbij vielen
geen slachtoffers.
In de stad brak een brand uit, die snel
gebluscht kon woorden. Een klein huisje en
een garage werden vernield. Bovendien
warden 2 op straat staande auto's ver
woest.
Voorts is alarm gemaakt in Tampere,
in midden-Finland. Onmiddellijk nadat het
alarmsein had geklonken, hoorde men
duidelijk bemmen ontploffen, en het ge
ratel van luchtafweergeschut. De Russi
sche vliegtuigen vlogen cp een hoogte van
ongeveer 2000 meter. Zes Finsche jacht-
toestellen stegen op en streden gedurende
bijna een uur tegen de 11 Russische bom
menwerpers. EenRussisch toestel werd
neergehaald. De andere namen de wijk.
Finsch schip door Russische
vliegtuigen aangevallen.
Een Finsch stoomschip, is gisteren in
een Zweedsche haven aan de Botniscbe
Golf aangekomen en heeft daar gerappor
teerd in de Finsche wateren door Russi
sche vliegtuigen te zijn aangevallen. Er
waren 15 bommen geworpen, doch het
schip werd niet geraakt.
Het Russische legerbericht,
Het hoofdkwartier van het Russische
militaire district Leningrad deelt mede,
dat op 21 December de operaties vrijwel
beperkt zyn gebleven tot patrouilles en
schermutselingen van verkenningsafdee-
lingen. Op de Karelisehe landengte is aan
weerszijden de artillerie heftig in actie ge
weest.
Sovjet-Russische vliegtuigen hebben ver
kenningsvluchten gemaakt en in een aan
tal luchtgevechten hebben de Sovjet-Rus
sische vliegtuigen tien vijandelijke toe-»
stellen omlaag gehaald.