Breskensche Courant
MIllE*
MEUWSEN
KE8STtRAIISEII
Specfoens'
De duikhool- en mijnen-onrlog
Nog maar
2 DAGEN
Dagblad voor Zeeland, waarin opgenomen de
^Donnementsprgs: 1/ ct. per week ot 1 2.20 pei
kwartaax Franco per post t 2-50. Afzonderlijke
nummers 5 ct. Voor tiet buitenland neme men eeD
abonnement op bet postkantoor zgner gemeente.
Advertentieprijs: Van 15 regels t 1.25, iedere
regel meer 25 cent. Brj abonnement speciale
prjjs. Kleine advertenties van l5 regels
50 cent, tedere regel meer 10 cent (max. 10
regels). Derde plaatsing gratis Vooruitbetaling
pp» a
SPECKENS' Broodbakkerij
Onze
zijn overheerlijk i
De gezagvoerder van
den „Admiral Graf
von Spee"
Kerstlectuur,
Kerst- en Nieuwjaarskaarten
Slachtoffers van den
strijd i
op zee.
wordt bij'n aankoop van
f 2.50
UW HOED GRATIS
als nieuw gestoomd
DE MODEZAAK
Spoorlijn Leningrad-
Moermansk gebombar
deerd.
Vreemde vliegtuigen
boven ons land.
EERSTE BLAD
3 vrije dagen
ïtoeedsdie s.s. „Adolf Bratt" bij
Terschelling op mijn geloopen en
gezonken.
vanaf 75 cent.
VJissingsche Courant
77ste JAARGANG NUMMER 301
DONDERDAG 21 DECEMBER 1939
mm*——mmmmmmm—mm
Uitgave: Firma f. VAN l>L VELDE Jr., Bureaux
Walstr. 58-60, Tel. 10 (2 lijnen), Giro No. 66287
Eigen kantoren te:Breskens, ïorpsstraat, rel. 21;
Oost- en West-Souburg, Kanaalstraat 15, Tel. 35
Vy
Vergelijking met den oorlog van '14'18.
Wordt Engeland ernstig
bedreigd
Als men de publieke reacties hoort en
leest op de oorlogsfeiten van den dag, dan
dringt zich aan den objectieven beoordee-
ler de overtuiging op, dat slechts weinig
menschen in staat zijn om de beteekenis
der gebeurtenissen te bepalen naar de be
trekkelijkheid van haar algemeene waarde.
Wanneer wordt bericht, dat in Duitsch-
land een of ander artikel sterk is'gerant
soeneerd, krijgt menigeen den indruk van
liet naderende einde van den Duitschen
economischen weerstand. Behalen de Fin
nen eenige plaatselijke successen tegen de
Russen, dan begint men weer vaster te ge-
looven wat men wenscht, n.l. dat het klei
ne volk zich in staat zal betconen tot
blijvenden afweer van de agressie der
overmachtige legers van den indringer.
Brengen de Duitschers in een „succes
volle week" dagelijks eenige Britsche en
neutrale koopvaarders tot zinken, dan
acht men Engeland verloren. Met verbijs
tering hoort men van het kolossale cijfer
van de opgegeven totale tonnenmaat, wel
ke in den grond werd gebcord en men
concludeert zulke verliezen kunnen niet
langdurig worden gedragen.
Maar weet men in werkelijkheid af van
het bezit der Britten aan scheepsruimte,
van de mogelijkheden ter vervanging van
de verliezen èn van den prijs, dien de
Duitschers voor hun successen hebben
moeten betalen
Laten wij eens vergelijkingen treffen
met 1914.
De Duitschers deelen de verliezen aan
duikbooten niet mee ze deden dat in den
vorigen oorlog niet en doen dat cok thans
niet. Hun tegenstanders kunnen deze
Duitsche verliezen niet geval voor geval
met zekerheid vaststellen. Een aangeval
len duikboot komt als regel niet meer
boven., als ze getroffen is niet en even
min als ze is cintkomen.
Wat deze verliezen echter te beteeke-
nen hebben, is na den vorigen oorlog vast
gesteld en erkend in officieele Duitsche
publicaties. Volgens „Die Kriegsschiffs-
verluste der fremden Flotten im Weltkrie-
ge 19141918" van Jacob Rheder, een
der voornaamste commandanten der
duikbootvloot van Duitschland, gingen ge
durende den wereldoorlog 178 Duitsche
onderzeeërs verloren.
Wanneer men nu bedenkt, dat de op
sporing van duikbooten met luisterappa
raten en vanuit verkenningsvliegtuigen 'se-
dert 1918 aanzienlijk is vergemakkelijkt
en dat de aanvalsmogelijkheden op onder
zeeërs sterk zijn vergroot (vliegtuig
bommen, maar vooral de warrelende diep-
zeebommen), dan kan men veilig aanne
men, dat er in dezen ocriog heel wat
meer duikbooten verloren gaan dan in den
vorigen en dat de eerste Lord der Brit
sche admiraliteit het wel niet zoover mis
zal hebben gehad, toen hij gewaagde van
3 h 4 als weekgemiddelde.
Tegenover de ongetwijfeld grootere
Duitsche verliezen staat het feit, dat de
tonnage, welke de Duitschers thans in
den grond weten te beren veel ge
ringer is dan in den vorigen oorlog. In
1914 is de strijd begonnen met vrij be
hoorlijke oorlogsmethoden, het duik
bootwapen werd slechts tegen vijandelijke
oorlogsschepen aangewend koopvaarders
werden door de ctnderzeeërs naar Duitsche
havens opgebracht. De onbeperkte duik
bootoorlog is begonnen in Februari 1917
en toen de wapenstilstand in 1918 werd
gesloten waren 20 millioen tonnen vraebt-
scheepsruimte in den grond geboerd.
Uit de .Duitsche „Marine-Rundschau"
van October 1938 putte Henri Hegener
voor een artikel in de ,„Msb." de volgen
de maandcijfers van de tonnage der tot
zinken gebrachte Engelsche schepen.
De cijfers zijn die der maanden Februari
1917 tot en met Juni 1918
3x3.400 353.400 545.200 352.200
417.800 364.800 329.800 - 196.200
278.100 173.500 253.000 179.900
226.800 199.400 215.500 192.400
162.900.
En thans
ïn de eerste drie ma an den van
der. huidigen duikbootoorlog brachten de
Duitschers 340.000 ton Britsche handels
tonnage tot zinken, d.i. neg lang niet de
helft van het gemiddelde Britsche verlies
over eén zelfde tijdvak in den vorigen
oorlog. Daarbij dient nog te wordenbe
dacht, dat het grootste verlies thans is
(zooals wij die sinds 1887 bakken)
Bestelt morgen.
toegebracht in de eerste oorlogsmaand,
dus September. In October bedroeg het
nog maar de helft van wat het in Sep
tember was en in November d>ilde het
toit tweederde van October. Die daling zet
zich dank zij het stelsel van het varen
in convooinog steeds voort. Van de
magnetische mijnen, het jongste Duitsche
wapen, hebben in hoofdzaak de neutra
len het vérlies van tonnage te dragen
gekregen.
Bédènkt men, dat de Engëlschen er in
1917 reeds in slaagden om tegenóver het
verlies aan tonnage een nieuwbouw te
stellen van meer dan IV4, millioen ton (in
het jaar 1917 dus) en dat deze prcductie-
irogelijkheid op het oogenblik ongetwijfeld
veel gTOóter zal zijn, dan heeft men als
vaststaande te aanvaarden, dat de Brit
ten in staat zijn om ondanks de verliezen
hun vrachtvloot van maand tot maand
uit te breiden.
Duikbooten en mijnen zijn gruwzame
wapenen, welke ontzettend veel lijden en
ellende zaaien onder de neutralen, maar
nooit zal Duitschland met deze wape
nen Engeland kunnen overwin-
n - n
Wat den oorlog terzee betreft rijn de
Duitschers tegenover i917 en 1918 sterk
in het nadeel gekomen. Toen konden
ze hun bases over de verschillende kus
ten van Europa verdeelen, dank zij de
bondgenootschappelijke medewerking van
Oostenrijk en Turkije. In de voorncemde
aflevering van de „Marine-Rundschau"
staat bijv. vermeld dat Duitschland, toen
1 Februari 1917 de onbeperkte duikboot
oorlog begon over de volgende aantallen
onderzeeërs beschikte in de havens van
N^ord-Duitschland 49 Zeebrugge en
Ostende 33 in Pola aan de Adriatische
Zee 24 in Constantinopel 2 in de Bal-
tische Zee 3.
Op het oogenblik kunnen de Duitsche
duikbooten in hoofdzaak slechts opereeren
in de gevaarlijke zóne der Britsche kust.
SLAAT DE HAND AAN ZICHZELF.
Kapitein Langsdorff, de commandant
van de „Admiral Graf von Spee" heeft
Dinsdagavond met een revolverschot een
eind aan zijn leven gemaakt. Zijn lijk werd
eerst gistermorgen gevonden.
Het opperbevel der Duitsche oorlogsma-
rine heeft hierover medegedeeld
„De commandant van het pantserschip
„Admiral Graf von Spee", kapitein ter zee
Hans Langsdorff, heeft den ondergang van
zijn schip' niet willen overleven. Getrouw
der traditie en in den geest der opvoeding
van het officierscorps, waartoe hij bijna
drie decennia heeft behoord, heeft hij dit
besluit genomen.
Nadat hij de hem toevertrouwde beman
ning in veiligheid had gebracht, heeft hij
de hem gestelde taak als volbracht be
schouwd en volgde hij zijn schip.
De oorlogsmarine begrijpt en waardeert
dezen stap.
Kapitein ter zee Langsdorff heeft hier
mede als strijder en held de verwachtingen
vervuld, welke zijn Führer, het Duitsche
volk en zijn marine in hem hadden ge
steld".
Het stoffelijk overschot van kapitein ter
zee Langsdorff ligt nu in het Argentijnsche
marinestation. De Argentijnsche marine
heeft de doodenwacht betrokken. Het stof
felijk overschot werd gevonden, liggend op
een Duitsche vlag, welke voor het bed in
de hotelkamer was uitgespreid. Langsdorff
had zich een kogel door den slaap gejaagd.
Alvorens zelfmoord te plegen heeft com
mandant Langsdorff nog een brief gezon-
d' *1 aan. den Duitschen ambassadeur te
Buenos Aires, waarin hij zei, dat hij,
toen hij opdracht kreeg zijn schip tot zin
ken te orengen, van plan was, ha zyn be
manning aan land te hebben gebracht,
tijdens de ontploffing aan boord te sterven.
PresidentOrtiz heeft de bemanning van
de „Admiral Graf von Spee" verlof gege
ven de begrafenis van haar commandant
bij te wonen.
Kapitein Dove, een der Britsche koop
vaardijkapiteins, die door de „Admiral
Graf von Spee" aan boord werd vastgehou-
en, heeft de Reuter-correspondent te Mon
tevideo medegedeeld, dat Langsdorff na
den slag had verklaard, rijn schip niet een
zekere vernietiging tegemoet te zullen la
ten gaan. Ik vaar niet weer uit, aldus ver
klaarde Langsdorff. Ik weiger mijn schip
of mijn mannen nutteloos op te offeren.
In elk geval, zoo voegde hij er nog aan
toe, ben ik blij, dat mijn geweten niet be
zwaard is door den dood van ook maar
één Britschen non-combattant.
De internee ring der bemanning
van de „Admiral Graf von Spee".
Volgens het D.N.B. zullen de officieren
van het oorlogsschip in de stad Buenos
Aires geïnterneerd worden, doch zij moeten
hun eerewoord geven, dat zij de hun toege
wezen verblijfplaats niet zonder schrifte
lijke toestemming der politie zullen verla
ten.
De manschappen van het schip wil men
in de centrale provincies interneeren. In
politieke kringen te Berlijn wordt in dit
verband vernomen, dat hiertegen van
Duitsche. zijde dienovereenkomstig stappen
Zullen; worden ondernomen.
{Servetten,
Tafelloopers,
Tafelkleeden,
Versiering.
'Ruime keuze
Boek- en Kantoorboekhandel
D. GOETHEER.
Paul Krugerstraat 41, Telef. 573.
ZWEEDSCH STOOMSCHIP OP MIJN
GELOOPEN.
Het Zweedsche stoomschip „Mars" (1449
ton) is gisteren ter hoogte van de noord
oostkust van Engeland gezonken, nadat
het op een mijn was geloopen. Zes overle
venden zijn aan land gebracht. Men ge
looft dat zes man worden vermist.
Estlandsch schip tot zinken gebracht.
Het Noorsche- schip „Rogaland" is te
Kopervik in Noorwegen aangekomen met
de bemanning van het Estlandsche schip
„Uko" aan boord.
De „Uko" was een schip van 757 ton,
de bemanning telde 13 personen, waaronder
twee vrouwen. De kapitein van de „Uko"
deelde/ Volgens Reuter mede, dat een
Duitseh vliegtuig vijf bommen, op het schip
heeft geworpen. Doör een van deze bom
men is het schip gezonken.
Britsch troepen tra nsportschip tijdens
mist bijna in botsing gekomen.
Een Britsch troepen transportschip is tij
dens de reis bijna in botsing gekomen, het
geen rampspoedige gevolgen zou hebben
gehad. Het tweede schip eveneens een
Britsch - keerde naar Britsche haven
terug om hersteld te worden.
Het incident deed zich voor tijdens een
dichten mist.
Het troepenschip is met lichte averij de
haven binnengeloopen.
Het verluidt, dat het schip, waarmede
het troepentransportschip in botsing is
gekomen, de „Samaria" was, een schip van
19.597 ton van de Cunard-lijn. Het schip
keerde naar de haven terug' in plaats van
rijn reis naar Amerika voort -te: zetten.
De „Columbus" op order van
hooger hand tot zinken gebracht.
Aan. boord van den Amerikaanschen
kruiser „Tuscaloosa" rijn Woensdag de uit
579 leden bestaande bemanning van het
door de equipage tot zinken gebrachte
Duitsche passagiersschip „Columbus",
waarbij negenvrouwen, in d© haven van
New York aangekomen.
De commandant van de „Columbus" had
Dinsdag draadloos laten weten voornemens
te zijn zijn schip tot zinken te brengen.
De bemanning van de „Columbus" had
reeds de kleppen geopend, vuur aangele-gd
en de reddingbooten van het noodzakelijk
ste voorzien en bemand. De booten werden
in goede orde neergelaten, toen de vlam
men reeds door dikke rookwolken hoog uit
sloegen. Zonder incidenten heeft de „Tus
caloosa" hierna de overlevenden aan boord
genomen, die ondanks alles van goeden
moed waren. De reddingbooten werden op
zee gelaten.
Bij het appèl bleek, dat twee stokers
vermist werden. De overlevenden hebben
warm eten, sigaretten en warme kwartie
ren gekregen.
De gezagvoerder van de „Columbus"
heeft volgens het D.N.B. bij aankomst op
Ellïs-eiland verklaard, dat zijn schip op
bevel van hooger hand was tot zinken ge
bracht.
De eerste officieele rapporten duiden
aan, dat er geen enkele vlootactie gevoerd
is en er dus geen1 enkele schending van
de neutraliteit is geweest.
„Columbus" gedwongen Mexico
te verlaten
Een vooraanstaand Europeesch diplo
maat heeft volgens Havas verklaard, dat
de regeering van Mexico de „Columbus"
vcor de keus had gesteld de raven te ver
laten of geïnterneerd te worden. Dit besluit
zou zijn genomen, omdat dé „Columbus"
geheim© radiotelegrammen zou hebben ver
zonden en Duitsche duikbooten van levens
middelen zou hebben voorzien, hetgeen in
strijd is met de neutraliteit van Mexico.
De reederij, welke in Mexico de Duitsche
maatschappij, welke eigenares was van de
„Columbus" vertegenwoordigt, heeft mede
gedeeld, dat de regeering van Mexico het
schip niet heeft gedwongen Vera Cruz te
verlaten.
De Amerikaansche minister van arbeid
heeft aan de opvarenden van de „Colum
bus" een verblijfsvergunning voor den duur
van zestig dagen verleend.
De „Cap Norte" is Britsche haven
binnengebracht.
Het Duitsche schip „Cap Norte"
(13.615 ton) dat indertijd is buitgemaakt,
is gisteren in een Britsche haven binnen
gebracht. Aan boord van de .„Cap Norte"
bevindt zich een kostbare lading. Het
schip 'werd op 13 October aangehouden.
WIËI GROOTE KEUZE.
Waistraat 66.
Teieioon i44.
BIJNA 20.000 KUSSEN ZOUDEN IN DE
„WESPENTAILLE" ZIJN VERNIETIGD.
Uit Kirkenaes a an de Noorsch-Finsche
grens, wordt gemeld dat Italiaansche en
Spaansche vrijwilligers, die dienst hebben
genomen bij de Finsche luchtmacht, een
bomaanval hebben gedaan cp den spoor
weg LeningradMoermansk.
De Noorsche „Aftenposten" bericht, dat
de aanval werd uitgevoerd door zeven
Sovjet-Russische vliegtuigen, welke door
de Russische piloten, die gedeserteerd zijn
naar de Finsche linies werden gebracht.
Volgens een ander bericht zouden zes
Ruscische vliegtuigen ófachter de Finsche
linies, bij Salla in Noord-Finland zijn neer
gestreken, öf in de buurt noodlandingen
hebben gemaakt.
Te Helsingfors is bericht ontvangen, dat
de Finsche troepen bij Suomusalmi, in de
„Wespentaille" van Finland twee Sovjet-
Russische divisies feitelijk hebben vernie
tigd.
Naar gezegd wordt zouden bijna 20.000
Russen zijn gedood.
Koude belemmert de operaties.
De felle koude, gepaard gaande met ver
blindende sneeuwstormen hebben iedere ge
vechtsactiviteit in den corridor van Petsa-
mo, onmogelijk gemaakt.
Naar de Finsche commandanten melden
hebben de Russen in den sector van Heste-
foff aan de Noorsche grens zware verlie
zen geleden.
Van ooggetuigen aan de andere zijde vail
de Noorsche grens hebben de Finnen ver
nomen, dat de Russen van Petsamo uit in
een onafgebroken stroom versterkingen
zenden.
Finsch legerbericht.
Het Finsche legerbericht meldt o.m.
Op de Karelische landengte hebben de
Russen Dinsdag den geheelen dag ver
woede aanvallen ondernomen.
Alle aanvallen zyn afgeslagen.
Aan het front van Petsamo hebben onze
troepen zich op Kornettijaervi terugge
trokken.
Dinsdag was het de bedrijvigste dag
sinds het begin van den oorlog. De Fin
sch© luchtmacht werd in verwoede luchtge
vechten gewikkeld, die den geheelen dag
duurden, voornamelijk boven de Karelische
landengte. Vast is komen te staan, dat
Finsche vliegtuigen veertien vijandelijke
machines hebben neergehaald, en dat zes
vijandelijke toestellen door de luchtafweer-
batterijen zijn neergehaald. Naar schatting
zijn gedurende den dag 200 vijandelijke
vliegtuigen over Finsch grondgebied ge
vlogen.
De Regeeringspersdienst meldt
Hedenochtend, kort na 11 uur is een
drietal vreemde vliegtuigen boven de Velu-
we waargenomen. Deze zijn van den grond
af beschoten en door patrouilles jachtvlieg
tuigen achtervolgd, waarna zij ons rechts
gebied hebben verlaten.
Dit nummer bestaat uit 2 bladen
51 el» e mi* 8 e «ie ss ew
g&e«» d«»g
Zweedsch schip nabjj Terschelling op
mijn geloopen en gezonken vyf doo-
den. (Pag. 1, eerste blad).
De spoorlyn Leningrad-Moermansk
door de Finnen gebombardeerd.
(Pag. 1, eerste blad\
Provinciale Staten van Zeeland.
(Pag. 1, tweede blad),
Bejaarde vrouw b|j brand in Concert-
huis te Assen omgekomen.
(Gemengd nieuws)
ZEE VERDER EVENTUEEL
LAATSTE BERICHTEN
Zorgt, dat U er feestelijk uitziet.
Trekt eens een nieuw overhemd
aan, of een nieuwe das. Wij hebben
weer juist een zending aardige
overhemden ontvangen, waar vast
wel wat voor U bij zal zijn.
In prijzen van 3.50 tot 5.95,
VIJF DOODEN.
Het Leilandsche s.s. „Auseklis" met
geredden aan boord te Hoek van Holland
aangekomen.
Hedennacht te ongeveer half drie is te
Hoek van Holland binnengekomen het Let-
lar.dsche stoomschip „Auseklis", dat de ge
redde bemanning aan boord heeft genomen
van het Zweedsche stoomschip „Adolf
Bratt" dat gistermiddag op weg zijnde van
Rotterdamnaar Gothenberg, nabij Ter
schelling op een mijn is geloopen en daar
na is gezonken.
Drie van de opvarenden en een Duitsche
loods zijn hierbij verdronken. De overige
17 leden van de bemanning konden door
de „Auseklis" worden opgepikt. Van do
geredden' is er een gedurende de reis over
leden, terwijl er vijf gewond zijn. Deze
zouden na aankomst te Rotterdam naar
een ziekenhuis worden overgebracht.
De „Adolf Bratt" is in 1918 te Gothen
berg op de werf Lindholmen gebouwd en
meet bruto 1818 ton. Het schip is eigen
dom van de reederij A Bratt en Co. te
Gothenberg.
Uit West-Terschelling werd gisteravond
gemeld dat een schip van onbekende na
tionaliteit des middags om drie uur in de
Noordergronden bij Terschelling vermoede
lijk op een mijn is geloopen.
De motorstrandreddingboot „Nicolaas
Marius" van de Noord- en Zuid-Holland-
sche Redding Mij., was ter assistentie uit
gevaren, doch aangezien men van schip
noch opvarenden iets bemerkte, was de
boot onverrichterzake teruggekeerd.
Op het eiland was eon ontploffing ge
hoord, terwijl men tegelijkertijd van de
duinen af ongeveer zes mijl uit de kust,
een waterzuil had waargenomen in de on
middellijke nabijheid van een schip, waar
van de omtrekken slechts vaag te zien
waren.
Na ongeveer tien minuten was van het
schip niets meer te bespeuren, zoodat aan
genomen werd, dat het was gezonken.
f"ït zusje van onze boterletter)
Vulling van amandelspijs en
Meikeisen geabricoteei d en
belegd met viuchten en
oranjesnippei s.
Banketbakkerij Telefoon 73