Breskensche Courant
STADSNIEUWS
EERSTE BLAD
Dagblad voor Zeeland, waarin opgenomen de
v.
Onrust in Bohemen en
Moravië.
Een Spaansch-Italiaansche
stap te Berlijn
Het vredesinitiatief en
de Noordsche landen.
Een geweldige
volksverhuizing.
Normaal leven keert
terug in Helsinki.
Tijdperk van onder
handelingen afgesloten
De verdediging van
onze koloniën.
Gemeenschappelijke verklaring
van Chamberlain en Daladier.
Negen maanden
gevangenis.
V lissin en
De Zeelandzet den
dienst stop.
VJissingsche Courant
7/Ste JrtAKUrti^lU
ZATERDAG 18 NOVEMBER 1939
Abonnementsprijs: 17 et. per week of ƒ2.20 per
kwartaal. Franco per post 2.50. Afzonderlijke
nummers 5 et. Voor het buitenland neme men een
abonnement op het postkantoor zijner gemeente.
Advertentieprijs: Van 1—5 regels 1.25, iedere
regel meer 25 cent. Bij abonnement speciale
prijs. Kleine advertenties van 1—5 regels
50 cent, iedere regel meer 10 cent (max. 10
regels). Derde plaatsing gratis. Vooruitbetaling.
Uitgave: Firma F. VAN DB VELDE Jr.,Bureaux
Walstr. 58-60, Tel. 10 (2 lijnen), Giro No. 66287.
Eigen kantoren teBreskens, Dorpsstraat, Tel. 21
Oost- en West-Souburg, Kanaalstraat 45, Tel. 35
NEGEN TSJECHEN GEFUSILLEERD.
TALRIJKE ARRESTATIES.
Hoogescholen voor 3 jaar gesloten.
De correspondent in Kopenhagen van de
Daily Telegraph meldt, dat volgens in de
Deensche hoofdstad ontvangen berichten
nat. see. formaties ter sterkte van 5000
man op motoren en in pantserwagens met
machinegeweren en veldgeschut Vrijdag
morgen Praag zijn binnengerukt. Deze be
richten maken melding van ernstige on
rust in Tsjeeho-Slowakije, waarin de oor
zaak zou zijn gelegen van de versterking
door de Duitschers van hun binnenland-
sche veiligheidstroepen in het protectoraat.
De correspondent meldt verder, dat de
colonne tientallen arrestaties heeft ver
richt onder Tsjechische studenten en pa
triotten.
Het Duitsche Nieuwsbureau meldt
Ten aanzien van de in een deel der bui
tenlandsche pers verschenen geruchten
over beweerde onrust in het rijksprotecto
raat Bohemen en Moravië, werd Vrijdag
van bevoegde zijde aan de vertegenwoor
digers der buitenlandsche pers medege
deeld, dat in het protectoraat orde en rust
heerscht. Wel, zoo verklaarde men, kan
het er van komen, dat de Tsjechische re
geering bepaalde noodig wordende maat
regelen neemt tegen zekere kringen, die
getoond hebben, dat zij blijkbaar meer
houden van wanorde en onrust. Deze krin
gen zijn echter onbeteekenend en klein.
Zij bevinden zich uitsluitend onder intel-
lectueelen. Het betreft hier een deel van
die lieden, die tot den vroegeren kring van
aanhangers van den mislukten emigrant
Benesj behoorden.
Negen Tsjechen gefusilleerd.
Later meldde het Duitsche nieuws
bureau
Sinds eenigen tijd probeert een groep
Tsjechische intellectueelen, in samen
werking mefc den gevluchten ex-presi
dent Benesj, door kleine of grootere
daden van tegenstand, rust en orde in
het protectoraat Bohemen en Moravië
te verstoren. Daarbij kon worden ge-
stateerd, dat de raddraaiers van deze
daden van tegenstand vooral ook aan
de Tsjechische hoogescholen te vinden
zijn. Daar deze elementen zich op 28
October en 1 November er toe hebben
laten verleiden handtastelijk tegen in-
dividueele Duitschers op te treden,
werden de Tsjechische hoogescholen
voor den duur van drie jaren geslo
ten, werden negen daders doodgescho
ten en werd een vrij groot aantal be
trokkenen gearresteerd.
Moord op Weensch politieman.
Volgens een in Maribor ontvangen Ha-
vas-bericht is Donderdagmorgen een po-
litie-ambtenaar te Weenen vermoord. De
aanslag zou verband houden met talrijke
arrestaties, welke dagelijks in Oostenrijk
verricht worden sedert den bomaanslag te
München. Aangezien, naar de Gestapo be
weert, de moordenaar in de richting van
de Joegoslavische grens is gevlucht, is
deze grens Donderdag den geheelen dag
hermetisch gesloten geweest. Te Spielfeld
werd de sneltrein WeenenTriest ver
scheidene uren opgehouden. De reizigers
moesten uitstappen en werden door de
S.S. nauwlettend gefouilleerd,
OVER BELGIË EN NEDERLAND.
Havas meldt uit Madrid
Inlichtingen uit zeer goede bronbeves
tigen het te Brussel gepubliceerde bericht
volgens hetwelk Spanje en Italië gezamen
lijk een diplomatieken stap zouden hebben
ondernomen bij de Duitsche regeering om
deze mede te deelen dat zij groot belang
hechten aan de handhaving der onschend
baarheid van België en Nederland.
Gezaghebbende kringen bevestigen noch
ontkennen dit bericht. Voor het oogenblik
wenschen zij geen mededeelingen dienaan
gaande te publiceeren.
EEN GEFANTASEERD BERICHT.
Te Kopenhagen werd volgens Reuter ge
beld, dat Koningin Wilhelmina en Koning
Leopold geïnformeerd hebben bij de Ko
ningen van Noorwegen, Zweden en Dene
marken, of zij bereid zijn mede te werken
aan het opstellen van vredesvoorstellen.
Deze inlichting zou zijn ingewonnen door
bemiddeling van de diplomatieke verte
genwoordigers dezer landen te 's-Graven-
nage en te Brussel.
(Dij informatie te bevoegder plaatse in
s-Gravenhage bleek bovenstaand bericht
geheel uit de lucht gegrepen te zyn. Red.)
IN POLEN TE VERWACHTEN.
Duitsch-Russische commissie bereikt
accoord.
De gemengde Duitsch-Russische commis
sie tot uitwisseling der bevolking is tot
overeenstemming gekomen. De Duitsche
commissieleden zijn Donderdagavond naar
Berlijn teruggekeerd. Volgens het accoord
zullen naar Duitschland worden overge
bracht 115.000 personen van Duitsche af
stamming, wonende in de vroegere Pool-
sche provincies welkethans door de Rus
sen bezet zijn. Naar Rusland zullen worden
overgebracht een millioen Oekrainers, Roe-
thenen, Wit-Russen en Russen in het deel
van Polen, dat onder Duitsche bezetting
staat. Er wordt niet gesproken over de
Joden en de Polen. Naar men gelooft zullen
de Duitschers een aanzienlijk aantal van
deze dwingeA Oekrainer of Rus te worden,
teneinde voor Duitschers plaats te maken.
Daar de Finsche regeering van meening
is, dat de onderhandelingen met Rusland
niet zijn afgebroken, zal de jongste stand
der onderhandelingen, volgens Reuter,
waarschijnlijk niet door het parlement in
openbare zitting besproken worden. De
Finsche parlementsleden zijn hiervan in
kennis gesteld.
De meeste menschen, die uit Helsinki
waren vertrokken, hebben hun woningen
weer opgezocht. Het leven in de hoofdstad
begint zijn normale aanzien terug te krij
gen.
-
President Roosevelt heeft op een pers
conferentie verklaard Er is niets waar
van de verhalèn; dat Finland zijn houding
jegens Rusland heeft verstijfd na beloften
van economische of financieele hulp uit de
Vereenigde Staten gekregen te hebben.
Zulk een steun is niet toegezegd.
ALLEEN DE WAPENEN KUNNEN EEN
BESLISSING BRENGEN.
De Berlijnsche correspondent van het
„Hamburger Fremdenblatt" wijst er op,
dat na de periode der NederlandschBel
gische vredesstappen, de oorlog thans in
een phase getreden is, waarin alleen de
wapenen en de overwinning" een beslissing
kunnen brengen. Voor het Duitsche rijk is
het tijdvak van onderhandelingen afgeslo
ten.
KAMERLEDEN VRAGEN ZICH OF WEL
GENOEG WORDT GEDAAN.
Van verschillende zijden gaf men in de
Tweede Kamer blijkens het Voorloopig Ver
slag over de begrooting van koloniën uiting
aan een gevoel van - ongerustheid over de
toereikendheid van de tegenwoordige de-
densiemiddelen van Suriname en Curasao.
Naar men meende, waarborgen deze mid
delen niet een voldoende veiligheid.
Vele leden meenden bij de behandeling
van het onderhavige hoofdstuk der rijksbe-
grooting opnieuw een wijziging te moeten
bepleiten in de regeling, welke thans be
staat met betrekking tot de verdeeling van
de kosten der Indisché defensie. Het ook
nu wederom aangevraagde bedrag' van 5
millioen als tegemoetkoming aan Nederl.-
Indië in de bestrijding van de uitgaven
voor de marine achtten deze leden, in het
bijzonder in de huidige situatie, te eenen-
male onvoldoende.
Verscheidene 'leden herinnerden aan het
feit, dat met betrekking tot
het vraagstuk der slagkruisers
in de pers in haar verschillende vormen
herhaaldelijk op eenzijdige en tendentieuze
wijze over het parlement wordt gesproken
als een sta in den weg voor een behoorlijke
verdediging van den Indischen archipel.
Voorzoover deze feitelijk zoo onjuiste uitin
gen afkomstig zijn van niet-ambtelijke
schrijvers, valt daartegen, zoo zij de gren
zen van het door de wet verbodene niet
overschrijden, weinig te doen. Anders staat
de zaak echter, zoo die uitingen van bur
gerlijke of militaire ambtenaren afkomstig
zijn. Deze behooren zich in hun openbare
beschouwingen te onthouden van een. be
oordeeling, en zeker van een beoordeeling
in demigreerenden zin, van constitutionee-
le instellingen en derzelver handelingen en
beslissingen. Zoo zij zulks niet doen, ligt
het, naar men meende, op den weg der re
geering, hen daartoe te nopen.
De eerste ministers van Engeland en
Frankrijk hebben Vrijdag een gemeen
schappelijke verklaring doen publiceeren,
waarin gezegd wordt, dat de regelingen,
welke reeds door beide regeeringen in toe
passing zijn gebracht, thans zijn versterkt
en voltooid ter verzekering van het ge
meenschappelijke beleid op het gebied van
luchtmacht, munitie, grondstoffen, petro
leum, voedselvoorziening, scheepvaart en
economischen oorlog.
Hooge raad van oorlog bijeen.
Downingstreet 10 heeft gisteren het vol
gende officieele communiqué gepubliceerd
„De Hooge raad van oorlog heeft vandaag
te Londen een vergadering gehouden. De
bijeenkomst werd bijgewoond door Dala
dier, generaal Gamelin, admiraal Darlan
en generaal Vuillemïne aan Fransche zijde
en door den minister-president en de mi
nisters van buitenlandsche zaken, coördi
natie der defensie en luchtvaart aan En-
gelsche zijde. De raad kwam te 11.15 uur
bijeen en heeft den militairen toestand en
zijn mogelijke verdere ontwikkeling bestu
deerd. Men kwam tot volkomen overeen
stemming ten aanzien van de beste methode
voor een gecombineerd gebruik der Fran
sche en Britsche strijdkrachten, met het
doel de operaties zoo doeltreffend mogelijk
te doen zijn."
VOOR VROUW, DIE NAAR BUITEN
LANDSCHE RADIO-UITZENDING
HEEFT GELUISTERD.
De correspondent te Berlijn van de
Deensche Politiken meldt, dat een Duitsche
vrouw tot negen maanden gevangenisstraf
is veroordeeld, omdat zii naar een..buiten
landsche radio-uitzenaing heeft geluisterd.
De politie heeft toevallig de radio in het
huis -hooren aanstaan, toen zij een inspec
tietocht maakte door Aschersleben tijdens
de luchtverduistering. De vrouw voerde
ter verontschuldiging aan, dat het buiten
landsche radiostation bij vergissing was
aangezet.
HEDENOCHTEND LAATSTE
SCHIP VERTROKKEN.
Naar wij van de directie van
de Stoomvaart Maatschappij
„Zeeland" vernemen, is heden
ochtend besloten den dienst op
Engeland tot nader order stop
te zetten.
Wij teekenen hierbij nog het volgende
aan
Hedenmorgen is nog een mailboot naar
Engeland vertrokken. Dit is dus voorloopig
het laatste schip, dat uit Vlissingen naar
Tilbury Docks vertrekt om vandaar a.s.
Dinsdag terug te keeren.
De regeering heeft nog steeds geen be
slissing genomen ten aanzien van de wijze
waarop het bedrijf van de „Zeeland" zal
worden gesteund. Het vervoer van en naar
Engeland is onder de huidige omstandig
heden echter van zóó geringe beteekenis,
dat dit ongetwijfeld als de oorzaak moet
worden beschouwd van het thans gevallen
besluit, den dienst voorloopig stop te zetten.
Tenzij zich zeer bijzondere gebeurtenis
sen voordoen die de internationale verhou
dingen een geheel ander aanzien geven,
moet dus worden verwacht, dat voor den
duur van den thans woedenden, oorlog, de
verbinding met Engeland van Vlissingen
uit, niet zal worden onderhouden.
Hoewel het zeer te betreuren ïs, dat op
deze wyze voor het oogenblik althans
een einde moet komen aan den eenigen
dagdienst van Nederland op Engeland,
zal men zich hier bij moeten neerleggen,
daar ook het onderhouden van den be
perkten dienst groote verliezen oplevert.
Het eenige lichtpuntje dat wij in deze
kwestie voor Vlissingen en Zeeland kun
nen zien, is het feit, dat de directie ons
uitdrukkelijk heeft verzekerd, dat de stop
zetting van TIJDELIJKEN aard zal zyn
het bedrijf wordt hervat, zocdra de om
standigheden een loonend of althans te
verantwoorden vervoer, weer mogelijk
zullen maken.
De discipline bij de
Rijksopieiding voor verkeers
vlieger niet in orde.
HET ONGEVAL MET HET
„KREKELTJE".
Dit nummer bestaat uit 3 bladen
Uitspraak van den Raad voor de
Luchtvaart.
Op 10 Juni 1939, omstreeks 16.20 uur, is
het vliegtuig,type Koolhoven FK 43, ge
merkt PHAJK, „het Krekeltje" wan de
K.L.M., met als bestuurder de heer R. van
Tijen, leerling bij de Rijksopleiding tot be
stuurder van verkeersvliegtuigen, bij het
maken van- een overlandvlucht in het les-
verband van evenbèdoelde opleiding van
Haamstede'naar Vlissingen. op het strand
te Vlissingen neergestort.
De bestuurder en- de beide mede-inzitten
den, t.w. de heeren G. Faber, eveneens
leerling van bovengenoemde opleiding en
A. de Visser, radiotelegrafist-observator 2e
klasse bij' den- rijksluchtvaartdienst ter
standplaats Haamstede, werden hierbij ge
dood. Het vliegtuig, dat na de botsing met
den grond "in brand geraakte, werd geheel
vernield. Schade aan derden werd niet toe
gebracht.
Het onderzoek in deze zaak had plaats
ter openbare zitting van den raad voor de
luchtvaart op 26 October 1939, in tegen
woordigheid van den directeur van den
luchtvaartdienst, H. Ch. E.- van Ede van
der Pais.
Uit een en ander is den raad het volgen
de gebleken.
De heer Van Tijen, 19 jaar oud, had op
26 Mei 1939 bij een poging om op het
luchtvaarterrein Texel te landen, een on
geval gehad met een vliegtuig van hetzelf
de type (Koolhoven FK 43), waarbij het
vliegtuig over den kop sloeg en vrij ernstig
beschadigd werd. Hij zelf bleef bij dit on
geval ongedeerd.
Op 10 Juni 1939 waren des morgens te
ongeveer 9 uur vanuit Schiphol een aantal
leerlingen van de Rijksopieiding tot be
stuurder van verkeersvliegtuigen onder
leiding van de instructeurs C. Chr. Steens-
ma en A. "K. Bosman met de vliegtuigen,
gemerkt PH—AEB, PH—AJK en PH—
ASO naar Haamstede vertrokken voor het
maken van les- en oefenvluchten.
Nadat de oefenvluchten te Haamstede
waren beëindigd, gedurende welke vluchten
de instructeur Bosman persoonlijk met Van
Tijen geoefend heeft en een bevredigenden
indruk van diens geoefendheid had verkre
gen, heeft deze instructeur aan Van Tijen
opdracht gegeven met als tweeden bestuur-
der G. Faber en met een passagier, den
heer A. de Visser, van Haamstede naar
Vlissingen te vliegen. Van Vlissingen naar
Amsterdam zou Faber het vliegtuig moe
ten besturen.
De instructeur voegde aan zijn opdracht,
Van Tijen kennende, nog de opmerking
toe „Geen eigenmachtig afwijken".
De oorzaak van het tragische ongeval.
De raad is van oordeel, dat het ongeval
is veroorzaakt, .doordat de .bestuurder een
scherpe bocht met te weinig snelheid heeft
gemaakt, waardoor het vliegtuig is over
trokken en weggevallen, terwijl de hoogte
te gering was om het vliegtuig te redres-
seeren.
Opgemerkt zij hierbij, dat de bestuurder
door het vliegen op geringe hoogte boven
het strandgedeelte, het verbod, vervat in
artikel 60 bis, eerste lid, onder b van het
luchtverkeersreglement, heeft overtreden.
De raad moge in dit verband met klem
wijzen op het belang, dat aan voorschriften
als hier bedoeld stipt de hand worde ge
houden.
Het onderzoek heeft geen enkele aanlei
ding gegeven tot de onderstelling, dat het
vliegtuig niet in orde zou zijn geweest. Er
zijn geen aanwijzingen, dat de bestuurder
op het strand of bewesten daarvan heeft
willen landen. Landingsruimte was daar in
den eigenlijken zin van het woord ook niet
aanwezig.
Belading niet geheel in orde.
Wel is den raad gebleken, dat het vlieg
tuig achterlijker beladen was, dan volgens
het bewijs van luchtwaardigheid was toe
gelaten. Het is komen vast te staan, dat
de monteur De Bruyn, die het vliegtuig
heeft beladen, daarbij is uitgegaan van de
onderstelling, dat de bestuurder aan de
belading geen aandacht zou besteden en
daarom de belading heeft afgesteld op het
grootste traject, dat dien dag nog zou
worden gevlogen, nl. VlissingenAmster
dam. Hij heeft nagelaten den bestuurder
er op te wijzen, dat het vliegtuig weliswaar
op deugdelijke wijze was beladen voor het
traject VlissingenAmsterdam, doch dat
de belading waarschijnlijk te achterlijk was
voor het traject HaamstedeVlissingen.
Het behoeft geen betoog, dat de raad een
dergelijke handelwijze ontoelaatbaar acht.
Overigens meent de raad, dat ook de be
stuurder en de instructeur hier niet vrij uit
gaan. De bestuurder heeft als gezagvoer
der den plicht,, alvorens een vlucht aan te
vangen, zich te overtuigen, dat het vlieg
tuig met inbegrip van de belading in orde
is, terwijl de instructeurs dienen toe te
zien of door. hun leerlingen alle voor
schriften worden nagekomen.
De raad is tevens van meening, dat het
beter ware geweest, indien de instructeurs
Van Tijen niet voor het uitvoeren van de
vlucht naar Vlissingen hadden aangewezen.
§elieuHeiiisscii
u«aw dien dnq
Geweldige volksverhuizing in Polen te
verwachten. (Pag. 1, eerste blad)
Ontspanning in Finland.
(Pag. 1, eerste blad1).
Onrust in Bohemen en Moravië.
(Pag. 1, eerste blad),'
De Tweede Kamer bespreekt den nood
toestand in de visschery.
(Provineienieuws)
Raad voor de Luchtvaart maakt
K.L.M. verwijten in verband met het
verongelukken van het Krekeltje.
(Stadsnieuws)'
Ook ernstige tekortkomingen by het
verongelukken van de „Nachtegaal".
(Luchtvaart)"
Nadere bijzonderheden over het ver
ongelukken van een Glenn Martin in
NetL-Indië. (Luchtvaart)
Het was hun immers bekend, dat Van Tijen
de hem gegeven opdrachten meer dan eens
had overschreden. Door hem te laten vlie
gen naar Vlissingen de woonplaats van
zijn ouders heeft de instructeur hem
onnoodig in verleiding gebracht zijn in
structie te veronachtzamen.
Ernstig verwijt aan de K.L.M.
Zoowel op grond van hetgeen hierboven
omtrent de belading werd opgemerkt, als
van de omstandigheid, dat Van Tijen noo-
deloos van zijn route is afgeweken en bo
ven het Vlissingsche strand op lage hoogte
gevlogen heeft, kan de raad zich niet ont
trekken aan den indruk, dat de discipline
bij de door de K.L.M. verzorgde Rijksop
leiding tot bestuurder van verkeersvlieg
tuigen te wenschen overlaat. De raad ver
trouwt intusschen, dat vanwege de K.L.M,
de noodige maatregelen zullen worden ge
nomen om hierin verbetering te brengen.
„Luxor"-theater.
GassicLy zegeviert
William Boyd heeft allengs vermaard
heid gekregen door zijn uitbeelding van de
Hopalong Cassidy-figuur in de serie Cas-
sidy-films, gebaseerd op de Wild-West-
boeken van Clarence E. Muiford. In deze
Paramount beleeft hij weer nieuwe avon
turen. Hij rijdt en schiet, wreekt onrecht
enzegeviert. Dat zijn vrienden, .Tim.
my Ellison en George Hayes, niet op het
appèl ontbreken spreekt vanzelfMuriel
Evans speelt de vrouwelijke hoofdrol.
De tweede hoofdfilm,
De "bruigom in angst.
een Ufa, uitnemend geregisseerd door
Wolfgang Liebeneiner, wordt op origiheele
wijze ingeleid door een „Sehnitzelbank",
waardoor de voornaamste figuren meteen
liedje en een refreintje, dat in de zaal
spoedig daadwerkelijke medewerking ver
kreeg, begeleid door draaiorgelmuziek aan
het publiek worden voorgesteld. De vroo-
lijke stemming is daarmede van stonden
aan vastgelegd en dank zij Heinz Rüh-
mann, die met het onnoozelste gezicht
van de wereld zijn opmerkingen, tot zijn
gehoor richt en dit van de zaak, waar het
feitelijk om gaat, op de hoogte brengt,
blijft zij ook bewaard. Heinz Rühmann is
de model-vrijgezel, die op zekeren dag
werkelijk verliefd wordt en nu gaat trou
wen. Dit gaat echter met de noodige moei
lijkheden gepaard, waarbij een Florentijn-
sche stroohiced telkens weer oorzaak wordt
va±. nieuwe verwikkelingen en verrassin
gen, geestige misverstanden en dolle si
tuaties, zoodat de bruigom heel wat ang
sten doorstaat, alvorens hij zijn bruid
voorgoed bezit. De film is één daverende
klucht, overvloeiende van humor en non
sens en al gaat het er wel eens al te luid
ruchtig naar tóe, dóórdat er meer dan
eens, ja bijna doorlocpend, onbedaarlijk
wordt gelachen, mist deze kostelijke co-
medie met Heinz Rühmann op z'n best
haar uitwerking niet, welker effect nog
verhoogd wordt door net vlotte tempo, de
voortreffelijke typeeringen en montage,
benevens hét buitengewone spel der ver
dere artisten als Herti Kirchner, Christl
Mardayn, Victor Janson, Paul Henckels,
Hans Hermann Schafuss enz.
In het voorprogramma binnenland sch
nieuws van Polygoon en een bewonderens
waardige, gekleurde teekenfilm van Wait
Disney^
NV. Kon. Mij. „De Schelde".
In een gistermiddag gehouden algemee-
ne vergadering- van aandeelhouders van de
N.V. Kon. Maatschappij „De Schelde" zyn
tot commissarissen gekozen de heeren J.
J. C. van Dijk, oud-minister van Defensie,
en G. J. Bensink, lid der directie Win.
H. Müller Co. en voormalig bedrijfsleider
van de Stoomvaart-Maatschappij „Zeeland"
alhier.
