Breskensche Courant
EERSTE BLAD
burgsche
r. Stoomvaart
1I1L
Dagblad voor Zeeland, waarin opgenomen de
V.
Geen enkele reden tot ongerustheid
Men scheppe zich geen denkbeeldige zorgen.
Antwoord van Frankrijk en Engeland
ontvangen.
Zij zien thans geen mogelijkheid tot vrede.
Frankrijk en Engeland
antwoorden.
§cl»curtewissc«
Jew tScmcg
De oorlog in de lucht.
NK, Nieuwstraat
)rschotten tegen
idere zekerheid,
jdag des avonds
urs 1 Wij gaan
oven. Vergelijkt
taalt niet meer
X 8, koper 15 ct.
n 5, Hamers 35,
:n staal m. gar.
Drievoeten 69
-platen. Leer.
'steelstraat hoek
Iza-bonnen.
eenpijpen 1.25,
bberknielaarzen
eding, Beenkap-
tijlaarzen. Groo-
-en Kleeding en
nen. „Olympia",
Nieuwendijk 9,
|v.Midd.| v.Rott.
vm. uur
8
9
8 -
otterdamMid-
imgekeerd.
klasse 2.25
3.50 Enkels
.35 Retour 2e
:t vervoer van
er billijk.
tterdai» Erven
iet 89, Tel. 22727
BUYTENHEK,
3521.
DERS, Tel. 153.
3HO(JT,Tel.282.
retourbiljetten
:kt.
i;L#eü,
OUBURG
issingsche Courant
77ste JAARGANG NUMMER 268
MAANDAG 13 NOVEMBER 1939
Abonnementsprijs: 17 et, per week of 2.20 per
kwartaal Franco per post ƒ2.50. Afzonderlijke
nummers 5 ct. Voor het buitenland neme men een
abonnement op het postkantoor zijner gemeente.
Advertentienrys: Van 1—5 regels 1.25, tedere
regel meer 25 cent Br) abonnement speciale
prijs. Kleine advertenties van X5 regels
50 cent, iedere regei meer 10 cent (max. 10
regels). Derde plaatsing gratis. Vooruitbetaling.
Ditgave: Firma F. VAM DE VELDE Jr.,Bureaus
Walstr. 58-60, Tel. 10 (2 lijnen), Giro.No. 66287.
Eigën kantoren te:Breskens, Dorpsstraat, Tel. 21;
Ooren West-Souburg, Kanaalstraat 45, TeL 85
AANGESLOTEN BIJ HET BUREAU VOOR PUBLICITEITSWAARDE, INGESTELD DOOR DE VEREENIGING „DE NEDERLANDSCHE DAGBLADPERS"
Radiorede van minister-president De Geer.
De Minister-president, jhr. De Geer,
heeft zich hedenmiddag in een radio-rede
gericht tot Nederland en de overzeesche
Jhr. de Geer sprak als volgt J
Waarde luisteraars in Nederland en in
de overzeesche gebiedsdeelen.
Het is aan de regeering ge
bleken, dat in de laatste dagen
geruchten geloopen hebben over
een acuut dreigend gevaar voor
ons land en dat die geruchten in
breede kringen onrust hebben
gewekt.
En nu wil ik u even komen ver
tellen, dat daarvoor geen enkele
grond bestaat.
De aanleiding tot de geruchten schijnt
te liggen in buitenlandsche radio- en pers
berichten en ook in enkele daden van onze
regeering.
Wat de eerste aangaat, wil ik u aanra
den nooit te vergeten, dat in oorlogvoeren
de landen de begrijpelijke neiging bestaat,
steeds de donkerste verwachtingen te koes
teren over de voornemens der tegenpartij.
Die landen worden daartoe vanzelf ge
bracht, vooreerst door het ongunstige oor
deel, dat zij over hun tegenstanders heb
ben, in de tweede plaats door hun zorg
voor eigen veiligheid, een zorg die hen
noopt de kwaadste risico's onder de oogen
te zien en deze als reeds aanwezig te ver
onderstellen. Vandaar, dat onder de oor
logvoerende .volken zoo gemakkelijk en
geheel te goeder trouw geloofd wórdt
aan een schending van ons grondgebied.
Dat geloof komt dan tot uiting in hun be
richten en kan zich langs dien weg ver
spreiden ook onder onze bevolking. Ik raad
u aan, daartegen geharnast te zijn en te
bedenken, dat de neutraliteit ook in dit op
zicht een eigen geestesgesteldheid eischt.
Motiveering der militaire
maatregelen.
Wat mede tot de geruchten aanleiding
schijnt gegeven te hebben is, naar ik op
merkte, gelegen in enkele daden der regee
ring, maar dan verkeerdelijk uitgelegde
daden.
Ik wil ook daarop uw aandacht vestigen.
In een tijd, als wij thans weer beleven,
is het voortdurend noodig, ook voor neu
trale staten, om de militaire maatregelen
aan te passen aan den feitelijken toestand.
Toen de oorlog in Polen geëindigd was en
na een korte tusschenpooze de spanning in
het Westen klaarblijkelijk toenam, ontstond
allengs een situatie, die, althans tijdelijk,
aan de kracht en intensiteit van onze mo
bilisatie andere eischen stelde dan te voren.
Eenige maatregelen onzerzijds zijn daarvan
het gevolg geweest.
Het zou een noodlottige dwaling zyn,
hieruit op te malien, dat de bedreiging
van onze grenzen grooter geworden is.
De beste waarschuwing tegen die dwa
ling ligt misschien in een herinnering aan
den jongsten wereldoorlog. Er zijn toen
verschillende momenten geweest, waarop
bijzondere maatregelen, bijv. een plotseling
intrekken van periodieke en zelfs van za
ken-verloven, zekere vrees en onrust onder
de bevolking veroorzaakten. Die maatre
gelen werden toen niet genomen, omdat het
wezenlijk gevaar zooveel grooter ge
acht werd dan te voren, maar omdat be
paalde omstandigheden aan onze paraat
heid tijdelijk hoogere eischen stelden. De
bitkomst heeft destijds in al die gevallen de
vrees, die onder de bevolking was opgeko
men, beschaamd.
.Niet anders zal men het ook nu mogen
zien.
Geen acuut gevaar.
Een acuut gevaar bestaat thans
evenmin als in de eerste dagen van
September. Toen in die dagen onze ge-
heele weermacht werd gemobiliseerd,
heeft niemand daaruit een onmiddellijk
bedreigd-zijn van ons land afgeleid. Die
mobilisatie geschiedde ook niet, omdat
gewantrouwd werd het ons van weers-
^jden gegeven woord dat onze neutra
liteit zou worden geëerbiedigd, maar
omdat wy verplicht waren op alle ge
beurlijkheden voorbereid te zyii, ver
plicht niet het minst tegenover hen die
onze grenzen wilden ontzien en die als
belligerente mogendheden vanzelf
olkanders woord minder vertrouwen
dan wij dit zelf doen. Onze mobilisa
tie gaf hun den waarborg die zij be
hoefden.
Zij bood een wederzijdsche beschutting
an allen. Maar wil zij dit b 1 ij v e n
0(m> dan moet haar kracht en. omvang
ook afhankelijk zijn van de wisselende om
standigheden. Geen oogenblik mag de in
druk worden gewekt, alsof onze mobilisatie
slechts formeel of symbolisch zou zijn. Van
haar ernst moeten wij steeds zelf bewust
zijn en moeten anderen overtuigd blijven.
Alleen dè,n zal zij doeltreffend zijn. Van
daar dat haar kracht niet een stabiele
grootheid is, maar zich moet aanpassen
aan de hevigheid der spanningen, die zich
in de nabijheid van onze grenzen voordoen.
Dit is de beteekenis, die aan de recente
maatregelen moet worden toegekend.
De regeering heeft geen enkele be
trouwbare inlichting, die haar geloof
aan het wederzyds gegeven woord kan
schokken. Ook nu vertrouwt zij in de
oprechtheid van dat woord en vindt
daarin een spoorslag te meer om, stipt
neutraal, naar alle zyden een gelijke
waakzaamheid te betrachten.
Ik hoop, dat dit woord aan de velen, die
in de laatste dagen van onevenwichtigheid
blijk gaven, de gemoedsrust en kalmte zal
teruggeven, die wij in dezen tijd meer dan
ooit noodig hebben.
De zorgen zijn waarlijk groot genoeg om
zich niet nog denkbeeldige erbij te schep
pen. Het is zoo waar, wat een oud lied zegt:
Een mensch lijdt dikwijls 't meest
door 't lijden dat hij vreest
doch dat nooit op zal dagen.
Zóó heeft hij méér te dragen,
dan God te dragen geeft.
Een roeping.
Dit is dan ook ondankbaar te
genover God.
Wij mogen ons niet vergrijpen aan den
zegen, dien Hij ons tot hiertoe geschonken
heeft en dien wij, wel verre van hem roeke
loos in de waagschaal te stellen (want zul
ke nervositeit trekt het gevaar aan
moeten zien als een roeping ons opgelegd
om den vrede te bevorderen en hierdoor
anderen te dienen.
Het is d i e roeping, welke onze geëer
biedigde Koningin en met Haar de Koning
van België, hebben gevolgd, toen Zij on
langs hun nobele aanbod deden aan de bel
ligerente mogendheden. Indien dit pogen
ditmaal nog mocht falen, zullen zij en zul
len de regeeringen van andere rijken voor
wie de vrede bewaard bleef, te gelegener
tijd nieuwe stappen in diezelfde richting
kunnen doen. Elk neutraal land is thans
een schijnend licht in de duisternis, die over
ons werelddeel gevallen is. Men kan óók
zeggen Een maas in het net, waarin de
oorlogvoerende volleen, zoo de verschrik
king doorgaat, straks dreigen verstrikt te
raken. Wil er een dageraad voor Europa
zijn, dan zal die, menschelijkerwrjs gespro
ken, moeten komen van de neutrale landen.
Er zijn er gelukkig nog vele, hoe meer er
zullen zijn en blijven, des te grooter is de
kans, da.t dit werelddeel en zijn beschaving
tijdig van den ondergang gered worden.
Ook daarom is onze neutraliteit, en de eer
biediging daarvan door de strijdende na
ties, een zaak van hoog belang, waaraan
wij niet defaitistisch mogen vertwijfelen.
De toekomst ligt in Gods hand.
Tenslotte ligt wat de toekomst ons bren
gen zal in Gods hand. Het is mogelijk, dat
ons beproevingen wachten, die wij nu nog
niet kunnen voorzien. Maar ook dan zal dit
niet mogen leiden tot een wanhoopsstem-
ming. Indien wij onzen plicht doen, kunnen
wij de uitkomst rustig overlaten aan Hem,
die weet wat wij noodig hebben en die zich
nooit vergist. Hoe hoog de golven ook
gaan, wij weten dat onze Vader aan het
roer staat en willen een kalmen en blijmoe-
digen geest bewaren, met het lied van
Paul Gerhard op de lippen, en vooral in
het hart
Beveel gerust uw wegen,
al wat u 't harte deert,
der trouwe hoed' en zegen
van Hem, die 't al regeert.
HET AANBOD VAN
GOEDE DIENSTEN.
De wereld moet verlost van de vrees voor Duitsche agressie
en Oostenrijk, Tsjecho-Siowakije en Polen moeten
worden hersteld.
De Regeëringspersdienst meldde Zater
dag
De Duitsche gezant heeft in opdracht
zijner regeering aan minister Van Klef fens
medegedeeld, dat de inhoud van het tele
gram, dat Hare Majesteit' de Koningin en
Zijne Majesteit de Koning der Belgen Dins
dag jl. tot den Rijkskanselier hebban ge
richt, zorgvuldig zal worden onderzocht.
H. M. de Koningin heeft ook uit Neder
land talrijke bewijzen van instemming met
het hernieuwe aanbod van goed© diensten
ontvangen.
De Duitsche ambassadeur heeft ook mi
nister Spaak medegedeeld, dat de inhoud
van het telegram, hetwelk de Koning der
Belgen en de Koningin der Nederlanden
Dinsdag jl. tot den rijkskanselier hebben
gericht, zorgvuldig zal worden onderzocht.
Franco ondersteunt den stap.
Met het oog op het Belgis Neder-
landsch initiatief heeft genera^. Franco
een telegram gezonden aan Koning Leo
pold, waarin hij uitdrukking geeft aan de
belangstelling van Spanje voor alle daden,
welke een herstel van den vrede beoogen.
De vrede kan verwezenlijkt worden dank
zij den goeden wil van allen.
Telegram van den Paus aan
Koning Leopold.
De Paus heeft het volgende telegram ge
zonden aan Koning Leopold van België
„Wij hebben ten zeerste de nobele gevoe
lens gewaardeerd, welke de boodschap van
Uwe Majesteit en van de Koningin der
Nederlanden geïnspireerd hebben en wij
bidden God, die de harten der menschen
in handen heeft en de menschelijke ge
beurtenissen bestiert, dat hij, in zijn barm
hartigheid de wegen moge openen naar een
waarachtigen en duiirzamen vrede".
De antwoorden van den president der
Fransche republiek en van den Britschen
koning op het aanbod van goede diensten
van H.H.M.M. de Koningin van Nederland
en den Koning der Belgen werden Zondag
door de Koningin en den Koning ontvan
gen. Deze antwoorden zijn aan H.M. regee
ring voorgelegd -en worden thans nauwkeu
rig onderzocht.
Het antwoord van president Lebrun
De regeering der republiek en het Fran
sche volk brengen eensgezind hulde aan de
gevoelens, waardoor de boodschap, welke
Uwe majesteit tot mij richtte, is 'bezield.
Zy waardeeren er ten volle de hoogheid en
den adel van. Geen natie ter wereld is
vreedzamer dan de Fransche. Geen enkele
natie heeft meer offers voor den Europee-
schen vrede gebracht. Frankrijk heeft
reeds menigvuldig tot uitdrukking ge
bracht en zij herinnert daaraan thans
nogmaals dat zij besloten is en blijft om
alle mogelijkheden ter verzekering van een
eervollen en duurzamen vrede tusschen de
volken te verwelkomen. Een vrede, ge
grondvest op recht, is inderdaad alleen,
duurzaam. Frankrijk heeft de wapenen op
genomen om eens voor al een eind te ma
ken aan daden van geweld en macht welke
sedert twe© jaren ten spijt van alle plech
tige verbintenissen en met schending van
het gegeven woord reeds drie Europeesche
naties tot dienstbaarheid heeft gebracht of
vernietigd en welke thans de veiligheid van
alle volkeren-bedreigen.-
Een duurzame vrede kan dus slechts
tot stand worden gebracht door het
herstel der onrechtvaardigheden, welke
het geweld aan Oostenryk, Tsjecho-
Siowakije en Polen heeft aangedaan.
Zij zal dit ook niet anders kunnen,
dan naar mate deugdelijke waarborgen
van politieken en economischen aard
voor de toekomst den eerbied voor de
vrijheid van alle volkeren verzekeren.
De menschheid zal eerst van haar on
rust en haar vrees bevrijd worden,
wanneer zij de zekerheid zal hebben,
dat nieuwe aanslagen op het recht
voortaan uitgebannen zullen zijn.
Elke oplossing, dis de overwinning van
het onrecht zou wettigen, zou aan Europa
slechts een hachelijk bestand schenken,
zonder eenig verband met den wettigen en
bestendigen- vrede, welks komst Uwe Ma
jesteit beoogt.
Het staat thans aan Duitschland en niet
aan Frankrijk zich uit te spreken voor of
tegen dien vrede, waarnaar alle bedreigde
landen haken, wier veiligheid en onafhan
kelijkheid door zijn toedoen bedreigd wor
den.
Het antwoord van den Engelschen Ko
ning luidt
Ik heb met mijn regeeringen van het
Vereenigd Koninkrijk, Canada, het ge-
meenebest van Australië, Nieuw-Zee>land
en de Unis van Zuid-Afrika het beroep,
hetwelk Uwe Majesteit en Zijne Majesteit
den Koning der Belgen op 7 November tot
mij gericht hebben, aan een zorgvuldig
onderzoek onderworpen. Ik breng in herin
nering den oproep, door Z.M. den Koning
der Belgen op 23 Augustus, uit naam der
staatshoofden van de Oslo-groep gedaan,
waarin Zijne Majesteit gepleit heeft voor
de onderwerping van geschillen en eischen
aan open onderhandeling, ten uitvoer ge
legd in een geest van broederlijke samen
werking. Zoowel mijn regeering van het
Vereenigd Koninkrijk, als de Fransche re
geering, hebben gunstige antwoorden op
dezen oproep gezonden. Ik breng evenzeer
in herinnering het gezamenlijk aanbod van
goede diensten door Uwe Majesteit en Z.M.
den Koning der Belgen aan mijne regee
ring van het Vereenigd Koninkrijk en de
Fransche, Duitsche, Italiaansche en Pool-
sche regeeringen óp 28 Augustus gedaan..
Dit aanbod werd welkom geheeten door
mijne regeering en door de Fransche, Ita
liaansche en Poolsche regeeringen. Enkele
dagen later heeft de Duitsche regeering
een niet uitgelokten aanval op Polen ge
daan, hetwelk op de meest ruwe wijze on
der den voet is geloopen.
Mijne regeeringen waardeeren hoogelijk
den geest van Uwe Majesteits aanbod en
zij zullen altijd bereid zijn een redelijken
en vasten grondslag voor een billijken
vrede aan een onderzoek te onderwerpen.
Het is en was steeds mijn wensch dat de
oorlog geen dag langer dure dan volstrekt
noodzakelijk is en ik kan daarom aan
stonds antwoorden op dat gedeelte van
Uwer Majesteits beroep, waarin U Uwe
bereidheid tot uitdrukking brengt om het
onderzoek naar factoren tot het bereiken
van overeenstemming te vergemakkelijken.
De essentieele voorwaarden waarop wij be
sloten zijn dat een eervolle vrede verzekerd
zal moeten worden, zijn reeds duidelijk be
kend gemaakt. De documenten, welke se
dert .het uitbreken van den oorlog- open
baar zijn gemaakt, verklaren daarvan duide-
Dit nummer bestaat uit 2 bladen
Frankrijk en Engeland zien momenteel
geen mogelijkheid tot vrede.
(Pag. 1, eerste blad).
Jhr. de Geer Er is geen enkele reden
tot ongerustheid. (Pag. 1, eerste blad),
De RussischFinsche onderhandelin
gen Joopén vast.
(Pag. 2, eerste blad);
Intrekking voorgesteld van de korting
op de spoorwegpensioenen.
(Binnenland),
Ernstige treinbotsing in Duitschland.
(Pag. 2, eerste blad)
De K.N.V.B. schenkt 500 voetballen
voor de militairen. (Sportnieuws)
ZIE VERVER EVENTUEEL
LAATSTE BERICHTEN
lijk den oorsprong en stellen de verant-.
woordelijkheid van het uitbreken ervan
vast. Mijne volkeren hebben de wapens
eerst opgenomen, nadat alle pogingen ge
daan waren om den vr-ede te behouden. De
onmiddellijke aanleiding tot ons besluit om
oorlog te voeren is Duitschlands aanval
op Polen geweest. Doch deze aanval was
slechts een nieuw voorbeeld van de Duit
sche politiek tegenover zijne naburen. De
ruimere doeleinden, waarvoor mijne volke
ren thans strijden, zijn te waarborgen
dat Europa, om de woorden te bezigen
van mijn eersten minister van het Ver
eenigd Koninkrijk, moge worden verlost
van de altijd weer terugkeerende vrees
voor Duitsche agressie, ten einde de vol
keren van Europa in staat te stellen hun
onafhankelijkheid en hunne vrijheden te be
waren en voor den vervolge te verhoeden
het gebruik van geweld in stede van vreed
zame middelen ter beslechting van interna
tionale geschillen. Deze doeleinden zijn bij
verschillende gelegenheden aangevuld en
verruimd] in het bijzonder in de verklarin
gen dóór mijn eersten minister van het Ver
eenigd Koninkrijk afgelegd in het Lager
huis op 12 October en door mijn minister
van buitenlandsche zaken in het Hooger-
huis op 2 November. De factoren, welke
naar het oordeel van mijn regeeringen van
elke regeling deel behooren uit te maken,
zijn uit deze verklaringen onzer politiek
helder en duidelijk aan den dag getreden,
Mocht Uw© Majesteit in staat zyn
mij mededeeling te doenvan eeniger-
lei voorstellen van Duitschland, van
een zoodanigen aard, dat zij een wer
kelijk vooruitzicht bieden op verwezen
lijking van het door mij boven om
schreven doel, zoo kan ik reeds aan
stonds verklaren, dat mijne regeeringen
daaraan de meest ernstige aandacht
zullen schenken.
DE DEUR GEENZINS GESLOTEN
GEACHT.
Bij informatie naar den indruk in re-
geeringskringen van de antwoorden, wel
ke de president der Fransche republiek
en de Britsche koning op het aanhod
van goede diensten van H.H.M.M. Ko
ningin Wilhelmina en Koning Leopold
gezonden, bleek ons, dat de regeering
door de beide antwoorden de deur geens
zins gesloten acht.
Een Duitsch vliegtuig zou Zaterdag
kort na het vertrek van een Fransch
stoomschip uit een haven aan het Kanaal
naar Engeland twee bommen in zee heb
ben laten vallen. Aan boord van het schip 0
bevonden zich negentig personen. Niemand
werd gewond. Het schip had den over
tocht kunnen voortzetten. Drie jachttoe-
stellen zouden het Duitsche toestel heb
ben verdreven.
Het Britsche ministerie van luchtvaart
deelt echter ten aanzien van dit bericht
mede dat een vliegtuig, dat klaarblijkelijk
in het ongewisse verkeerde ten aanzien
van zijn positie, tengevolge van de laag
hangende wolken gedaald is en over de
verboden streek in Boulogne heeft gevlo
gen. Fransch luchtafweergeschut opende
onmiddellijk het vuur en granaatsplinters
die in het water vielen gaven aanleiding
tot het bericht over een bombardement.
Er werden echter geen bommen neerge
worpen.
Britsche verkenningsvluchten boven
Duitschland.
Het Britsche ministerie van luchtvaart
deelde Zaterdag mede
De Royai Air Force heeft vannacht suc
cesvolle verkenningsvluchten uitgevoerd
boven zuidwest-Duitschland.
Gevlogen werd o.a. over Stuttgart,
Mannheim en Neurenberg. Een toestel is
niet teruggekeerd.
