Breskensclie Courant
HOEDEN
Aanslag op Adolf Hitler mislukt
MEUWSEN
DID?
EERSTE BLAD
S
t AUTO'S,
ERTUIGEN
IfLISSINGEN
ENS
Dagblad voor Zeeland, waarin opgenomen de
Bom ontplofte toen de Führer juist
vertrokken was.
Zes dooden en ruim 60 gewonden.
Hoe de aanslag
plaats had.
Het vredesinitiatief van Koningin Wilhelmina
en Koning Leopold.
- Vele blijken van instemming.
De Finsch-Russische
onderhandelingen.
Normale activiteit aan het front.
Britsche duikboot door ontploffing
vernield.
De „Ark Roval" maakt Duitsch
schip buit.
STADSNIEUWS
Vlissingen
■•■•■•■•■HM
-uitzending,
uurtje.
-Theater*
;ooneeI.
eelingen.
nvoordracht.
concert.
avondwijding.
-Harmonie-
ooneel of geva-
programma.
luziek.
ten.
aris, 1648 M.
rave ontvangen.
n, 456 M.
Feestdag der
.D.A.P.
el, 322 M.
foonmuziek.
porkest.
d.50 en 6.20 Gra-
ïmuziek.
nningspro-
a voor soldaten
ooneel.
porkest (met
ting).
foonmuziek.
484 M.
4.20, 5.35 en
■amofoonmuziek.
ling voor sol-
c d'amour",;
oonmuziek.
ilandsender,
71 M.
Feestdag der
D.A.P.
on. MetInstituut
>e Bilt.
edenmorgen 7.20
Den Helder
betrokken
krachtig Z.
12 gr.
10 gr.
0.1 m.m.
S.W.
in hedenavond tot
9 uur
j:en tot zwaarbe-
arend. Nu en dan
jr. Krachtige tot
idwestelijke wind.
Weerbericht.
ieele gegevens
on. Meteorologisch
Russische hooge-
:-Europa nam nog
is het hoofgedruk-
llandsche Zee en
ft nog steeds een
^an diepte veran-
aaar het Noorden
de gebieden trekt
van het Zuidwes
ten. De storing,
'and lag, bereikte
van Noorwegen
swaren regenval,
kt- een volgende,
ïel van ons land
wijl zich verinoe-
•ankrijk voortbe-
telijke strooming
jsa's aangevoerd,
hier weer be
was zij vanoch-
maal. (Te Maas-
Hoogste barome-
Boedapest. Laag-
mbar te Thors-
4.49
4.47
4.45
4.44
23.06
23.54
Vlissingsche Courant
77ste JAARGANG NUMMER 265
DONDERDAG 9 NOVEMBER 1939
Abonnementsprijs: 17 ct. per week of 2.20 per
kwartaal. Franco per post ƒ2.50. Afzonderlijke
nummers 5 ct. Voor het buitenland neme men een
abonnement op het postkantoor zijner gemeente.
Advertentienrys: Van 1—5 regels ƒ1.25, iedere
regel meer 25 cent. Bij abonnement specia!.:
prijs. Kleine advertenties van 15 regels
50 cent, iedere regel meer 10 cent (max. 10
regels). Derde plaatsing gratis. Vooruitbetaling.
Uitgave: Firma F. VAN DE VELDE Jr.,Bureaus
Walstr. 58-60, TeL 10 (2 lijnen), Giro No. 66287.
Eigen kantoren te :Breskens, Dorpsstraat, Tel. 21;
Oor - en West-Souburg, Kanaalstraat 45, TeL 85
V» i 1
ANGES LOTEN BIJ HET BUREAU VOOR PUBLICITEITSWAARDE, INGESTELD DOOR DE VEREENIGING „DE NEDERL ANDSCHE DAGBLADPERS'
J i V.,
TALRIJKE ARRESTATIES.
Het Duitsche Nieuwsbureau meldt
De Führer is gisteren ter gelegenheid van de herdenkings
plechtigheid der oude strijders voor een kort bezoek in München
aangekomen. In plaats van partijgenoot Hess hield de Führer
zelf in München de toespraak.
Aangezien de staatszaken den Führer dwongen nog
in den nacht naar Berlijn terug te keeren, verliet hij
vroeger dan oorspronkelijk bepaald was den Bürger-
braukeller en begaf zich naar het station in den daar
gereedstaanden specialen trein.
Kort na het vertrek van den Führer ontstond in den Bürger-
braukelier een ontploffing. Van de nog in de zaal aanwezige oude
strijders der beweging werden er 6 gedood en ruim 60 gewond.
De aanslag waarvan de sporen wijzen op buitenlandsche aan
stichting, heeft in München onmiddellijk een fanatieke veront
waardiging gewekt. Voor het ontdekken van den dader is een
belooning van 500.000 RM. uitgeschreven.
Het bericht, over den aanslag is in Ber
lijn t.e laat bekend geworden voor do eerste
ochtendbladen. Alleen het 12 uur avond
blad kon het bericht nog publiceeren. Het
blad schrijft dat het geen twijfel lijdt, dat
dei Engelsche: geheime, dienst de hand
in het spel heeft. De heeren in Engeland
hebben zich ditmaal evenwel grondig ver
rekend.
Met de staatsvijanden in Duitschland,
die meenen in dienst van den Secret
Service hun misdadig spel te kunnen
spelen zal nu met Duitsche grondig
heid een hartig woord worden gespro
ken.
Commentaar van
Dienst".
„Deutscher
Deutscher Dienst schrijftToen wij gis
teravond het bericht ontvingen van de aan-
slagpoging op de Buergerbraeukeller stok
te onze adem.. Toen evenwel doorstroomde
ons een gevoel van onzegbaren dank aan
de voorzienigheid. De Führer leeft. In eer
bied neigen wij ons voor de jongste dooden
der beweging. Zij stierven in den waarsten
zin des woords voor den Führer. Want
hem gold deze misdaad. Hem wilde men
vermoorden, omdat men meende daarmee
Duitschland in het hart te kunnen treffen.
Wie zijn de moordenaars? Thans weten wij
nog niet in bijzonderheden ho-e deze mis
daad werd voorbereid, hoe zij mogelijk
was. Een ding weten wij evenwelde aan
stichters, de geldgevers, degenen die tot
een zoo afschuwwekkende gedachte in
staat zijn, dat zijn dezelfden, die steeds
met sluipmoord in de politiek hebben ge
werkt: het zijn de agenten van de Secret
Service. Achter hen staan de Britsche oor
logsophitsers en als oorblazers Juda. Wan
neer één gebeurtenis de vastbeslotenheid
van de Duitche staatsleiding, de onwrik
bare wil van het Duitsche volk, te over
winnen, da trouw van elk onzer tot den
Führer zou kunnen doen toenemen, dan zou
dit zeer zeker deze poging tot moord op
Adolf Hitler zijn. Maar Engeland moet ons
leeren kennen. Halverwege blijven wij niet
staan dat is de eed aan de baar der
dooden. In den strijd, die thans begint,
treedt het Duitsche volk waarlijk goed
voorbereid in. Wanneer wij tot nu toe nog
consideratie hebben gehad met staatsvijan
den dan zal hct wel duidelijk zijn, dat van
vandaag af met hen zoo zal worden ge
handeld, dat van hun zijde het leven en
de veiligheid van nationaal-socialisten niet
meer kunnen worden bedreigd. Sujetten,
d'e voor Engelsch goud tot misdaad over
gaan, zal men in de toekomst anders dan
tot nu toe behandelen. Wanneer het oog op
den vijand is gericht, moet de rug vrij zijn.
Engeland moge het zich voor gezegd hou
den, aldus besluit de Deutscher Dienst, dat
"Nii vastbesloten zijn thans den vijand niet
het oog te verliezen. Wij weten na
dezen daad het gaat om het geheel.
Groote belangstelling in de
Londensche bladen.
pe aanslag te München neemt meer
ruimte in beslag in de Londensche ochtend
bladen dan de redevoering van Hitier wel
ke naar de meening der artikelenschrijv-ers
uiets nieuws bevat, behalve de onthulling
dat Goering opdracht heeft gekregen een
oorlog voor den duur van vijf jaar voor te
bereiden.
Nederlandsche gelukwenschen.
H.M. de Koningin heeft aan rijkskanse
lier Hitier een telegram gezonden, waarin
H.M. den rijkskanselier geluk wenschtmet
zijn ontsnapping aan den aanslag te Mün
chen.
De Nederlandsche regeering heeft den Ne-
derlandschen gezant te Berlijn opdracht
gegeven hij de Duitsche regeering uitdruk
king te geven aan haar voldoening over
het mislukken van den aanslag op de per
soon van den rijkkanselier.
Hedenochtend heeft de minister van bui
tenlandsche zaken, mr. E. N. van Klef-
fens, een bezoek gebracht aan den Duit-
selien gezant om hem de voldoening der
regeering over het mislukken van den
aanslag op rijkskanselier Hitier kenbaar
te maken.
Het Duitsche Nieuwsbureau meldt ons op
grond van het officieelc onderzoek thans
de volgende bijzonderheden van d.en aan
slag
De ontploffing geschiedde gisteravond te
omstreeks 21.20 uur, o: een tijdstip, dat
de Führer de zaal reeds verlaten had. Bij
na alle leidende personen uit de beweging,
rijksleiders en gouwleiders, hadden hem
naar het station vergezeld, maar hij, in
verband met dringende staatszaken, direct
na het uitspreken van zijn rede, in den
trein naar Berlijn stapte.
Men kan het slecht een wonder noemen,
dat de Führer aan dezen aanslag op zijn
leven, is ontkomen, welke aanslag gelijk
tijdig een aanslag op de verliglreid van het
rijk is.
Het Duitsche Nieuwsbureau voegt hier
aan verder toe, dat het tot dusver elk
jaar de gewoonte was, dat de Führer on
geveer tegen 20.30 uur met zijn groote
rede begon, welke meestentijds eerst te 22
uur eindigde.
In verband met den beperkten tijd voor
zijn verblijf te München, ving hij zijn rede
ditmaal een half uur eerder aan. De rede,
die anders anderhalf uur duurde, had gis
teravond nauwelijks een uur geduurd. Daar
door was de Führer reeds kort na negen
uur met zijn verklaringen gereed. Niet
zooals anders bleef hij gisteren nog lang
in kameraadschappelijke geprekken met
zijn oude strijdmakkers. Hij nam in tegen
deel vlug van de in zijn nabijheid zittende
partijgenooten afscheid om zich met de
overige leiders der beweging naar het sta
tion te begeven. Hierdoor alleen is het te
verklaren, dat bij de ontploffing geen van
de leidende mannen van de nationaal-socia-
listische beweging gewond werd.
Wanneer de bijeenkomst op de zelfde
wyze zou zijn verloopen als in vroege
re jaren, dan zouden op de plaats, waar
de bom ontplofte, alle leiders der party
gezeten hebben.
Het Duitsche Nieuwsbureau meldt ver
der, dat de zaal gisteravond een groote
ruïne was. Dit wordt in de eerste plaats
verklaard door het feit, dat de eenige het
plafond dragend-e zuil door de ontploffing
door midden drak, zoodat zij het gewicht
van de balken niet meer kan dragen en
met alle steenen, dragers en balken naar
beneden stortte.
Op de plaats, waar de leiders der be
weging gedurende de rede van den
Führer gezeten hadden, ligt thans een
drie meter hooge puinhoop.
Zes dooden zijn door deze misdaad te be
treuren, onder wie een vrouw. 25 zwaar
gewonden liggen in de ziekenhuizen te
München, onder wie eveneens een aantal
vrouwen.
Rudolf Hess heeft tezamen met de lei
ders der partij in München de eerste maat
regelen tot redding en berging der slacht
offers bevolen.
Als een beschikking der voorzienigheid
wordt het gevoeld, dat de Führer reeds in
den trein stapte, op het oogenblik, dat de
aanslag in de historische vergaderzaal der
beweging hem zou treffen. Eerst op weg
naar Berlijn bereikte den Führer het be
richt van de misdaad.
Toen Adolf Hitler vanmorgen in Berlijn
aankwam, werd hij op het Anhalter Bahn-
hof ontvangen door generaal-veldmaar-
schalk Goering, en rijksminister Lammers.
De weinige menschen, die vanmorgen
toevallig op straat waren, waar de Führer
op weg naar zrjn werkkamer passeerde,
groetten hem spontaan, getroffen en met
een dankbaar gevoel voor de voorzienig
heid.
Verscheidene arrestaties.
De bergingswerkzaamheden in den Bür-
gerbaukeller zijn volgens Stefanl reeds
afgeloopen.
Het schijnt, dat een helsche machine
tijdens de redevoering van Hitier op het dak
van het gebouw was geplaatst boven de
tribune vanwaar af de Führer sprak en dat
het uurwerk op 21 uur 22 was gesteld.
Hitler was tien minuten tevoren met zijn
gevolg vertrokken.
De leider van de Gestapo heeft zijn
plaatsvervanger opdracht gegeven de lei
ding van het onderzoek op zich te nemen.
Verscheidene personen zijn gearresteerd.
Er zijn speciale maatregelen genomen
tegen vreemdelingen.
De bladen schrijven de organisatie van
den aanslag toe aan Engeland.
Voor den eersten keer sinds 3 September
werden de stadslichten direct na den aan
slag ontstoken, teneinde de daders de mo
gelijkheid te ontnemen in het donker te
ontvluchten.
Door een vrijwillige bijdrage van particu
liere zijde is de voor de opsporing van de
daders van den dynamietaanslag te Mün
chen uitgeloofde belooning van vijfhonderd
duizend Rijksmark met honderduizend
Rijksmark verhoogd.
De verwachtingen niet hoog gespannen.
De Regeeringspersdienst meldtDat de
koningen van Denemarken, Noorwegen en
Zweden evenals de president van Finland
aan H. M. de Koningin en aan Koning
Leopold telegrammen hebben doen toeko
men, waarin deze staatshoofden hun ad-
haesie betuigen met het initiatief ter be
vordering van bet herstel van den vrede,
hetwelk Dinsdag door ue souvereinen van
Nederland en België is genomen.
De Italiaansehe bladen geven aan het
Nederlandsch-Belgische initiatief een eere
plaats. Zij publiceeren het op de eerste pa
gina met foto's van Koningin Wilhelmina
en Koning Leopold. Zij onthouden zich
evenwel van rechtstreeksche commentaren.
Hoe het Vaticaan er over denkt.
Ten aanzien van het Nederlandsch-Bel
gische initiatief verklaart men in vaticaan-
kringen, dat de Heilige Stoel eerst uit de
pers van den stap kennis heeft gekregen
en het initiatief succes toewenscht, even
als iederen anderen stap, die beoogt den
vrede in de wereld te herstellen op den
grondslag van gerechtigheid. Het Vaticaan
toont zich gereserveerd over de mogelijk
heden van succes van den Nederlandsch-
Belgischen stap, en beperkt zich tot de op
merking, dat het succes van een dergelijke
onderneming minder afhangt van hen die
daartoe het initiatief namen, dan wel van
de oorlogvoerende regeeringen.
De Osservatore Romano brengt hulde
aan de menschelijke gevoelens, waaruit het
gebaar van de beide vorsten is voortge
vloeid en merkt op, dat deze stap in we
zen erop gericht is de procedure van een
eventueel in contact treden der partijen te
vergemakkelijken.
Een beroep op président Roosevelt.
George Lansbury heeft een telegram aan
president Roosevelt gezonden, waarin hij
diens „machtigen steun voor Koning Leo
pold en Koningin Wilhelmina brj hun nobel
streven naar hst onmiddellijk bijeenroepen
van een conferentie en het doen eindigen
van een rampzaligen oorlog" vraagt
In een persconferentie heeft de Ameri-
kaansche minister Huil verklaard, dat de
regeeringen van Nederland en België de
Amerikaansche regeering niet rechtstreeks
mededeeling hebben gedaan van het initia
tief van Koning Leopold en Koningin Wil
helmina. De regeering had ook niet het
verzoek gekregen mede te werken bij de
pogingen tot het herstel van den vrede.
In politieke kringen te Washington be
schouwt men de elders in ons blad gepu
bliceerde rede van Hitier als een antwoord
op het voorstel van Koningin Wilhelmina
en Koning Leopold. De inhoud en de toon
van de rede, zoo zegt men, sluiten de mo
gelijkheid van vredesonderhandelingen uit.
De rede van Hitier brengt een nieuw be
wijs, dat alle pogingen, strekkende tot het
doen staken van den oorlog, tot misluk
ken gedoemd zijn onder de huidige omstan
digheden.
De indruk in Spanje.
Het initiatief van Koningin Wilhelmina
en Koning Leopold neemt een belangrijke
plaats in in de Spaansche dagbladen die
de desbetreffende berichten met vette kop
pen afdrukken. De A.B.C. en de Arriba
spreken er hun voldoening over uit, dat
een nieuw gebaar ten gunste van den
vrede wordt ondernomen. Zij zijn echter
pessimistisch over het resultaat. „Weder
om, zoo schrijft de A.B.C., is er hoop op
vrede, maar de hoop is problematiek".
Duitschland verwacht geen resultaat.
De Duitsche pers komt algemeen tot de
conclusie, dat het Belgisch-Nederlandsche
vredesinitiatief, gezien de houding van En
geland, maar ook van Frankrijk, geen kan
sen op succes heeft
Te Berlijn wordt bevestigd, dat de rijks-
regeering langs diplomatieker weg aan de
regeeringen van België en Nederland zijn
standpunt zal kenbaar maken over het
aanbod van goede diensten der souvereinen
van deze beide landen.
Er zal tot uitdrukking worden gebracht,
dat Duitschland den goeden wil der beide
souvereinen te streven naar een herstel van
den «vrede begrijpt en waardeert, doch dat
moeilijk te gelooven is aan een practisch
resultaat, aangezien de operaties tusschen
de oorlogvoerenden in hevigheid toenemen.
Ook Frankrijk denkt er zoo over.
Ook d'e Fransche avondbladen bespreken
uitvoerig het vredesinitiatief. De Temps
schrijftAl kan men uit zuiver Belgisch
en Nederlandseh oogpunt het initiatief der
beide vorsten verklaren en al zijn de rede
nen, welke hen er toe gebracht hebben
respectabel, van algemeen standpunt moet
men sceptisch staan wat het nuttig effect
van het initiatief op dit oogenblik betreft.
De oorlogsdoeleinden van Frankrijk en En
geland zijn nauwkeurig door Daladier en
Chamberlain omschreven. De Temps be
sluit Er kan geen rechtvaardige én duur
zame vrede bestaan, welke gevestigd is op
de verloochening en den oneer van de vrije
volkeren.
De „Intransigeant" schryftZoolang de
oorlogsdoeleinden niet bereikt zijn, kunnen
wij niet denken aan het staken dér vijan
delijkheden.
Ook „Paris Soir" verklaart, dat thans
een rechtvaardige vrede slechts mogelijk
is na de nederlaag van Duitschland.
De nieuwe instructies voor dé onder
handelaars te Moskou zijn door den pre
sident der Finsche republiek bekrachtigd.
Men is van meening, dat tijdens de laatste
besprekingen in de Russische hoofdstad
een grondslag vooa* onderhandelingen ge
vonden is.
In welingelichte kringen te Helsinki zegt
men, dat de nieuwe instructies het Sovjet-
Russische verzoek tot het hebben van een
vlootbasis aan den ingang van de Finsche
Golf niet inwilligen.
Terwijl de autoriteiten in Helsinki anti-
Sovjet-boeken uit de boekhandels bannen,
onderhoudt Molotov de Finsche gedele
geerden met uitstapjes, caviaar en andere
weeldezaken, zoo schrijft Aftonbladet, dat
daaruit afleidt, dat hierin een aanwijzing
gelegen is voor het naderen van harmonie
in het RussischFinsche concert,
Het Fransche legerbericht van gister
avond luidtNormale activiteit aan het
front.
Reuters speciale correspondent bij de
Britsche luchtmacht ergens in Frankrijk
meldt, dat de Engelsche vliegers gisteren
verklaarden achter de Maginot-linie een
Duitsch verkennings-bombardementsvlieg-
tuig van het type Dornier te hebben ver
nietigd na een hevig gevecht. Binnen een
uur zag men van een geheim Engelsch
vliegveld drie afzonderlijk vliegende Dor-
niertoestellen. Zij werden beschoten door
het Fransche afweergeschut en door Engel
sche jagers aangevallen. Een der Duitschers
werd neergeschoten en kwam midden in
een dorp terecht Dé drie inzittenden kwa
men om het leven.
Dit nummer bestaat uit 2 bladen
9 cl»c urlcnïsscn
van den «log
Aanslag op Adolf Hitler misluktveie
anderen gedood en gewond.
(Pag. 1, eerste blad);
Ingrijpende reorganisatie van de
ZEGAM te verwachten, Ged. Staten
willen er een geheel provinciaal bedryf
van maken. (Stadsnieuws),
Engelsche duikboot door ontploffing
vernield. (Pag. 1, eerste blad),
Duitschland treft voorbereidingen voo^
een oorlog van vijf jaar.
(Pag. 1, tweede blad)]
Britsche vlieghoot van verkeersdienst
door Japanners tot dalen gedwongen.
(Luchtvaart);
ZIE VERDER EVENTUEEL
LAATSTE BERICHTEN
DIE GOED KLEEDEN
vanaf 2.50
WALSTRAAT 66.
In het Engelsche Lagerhuis heeft Chur
chill gisteren medegedeeld, dat de Britsche
duikboot „Oxley" is vernield door een ont
ploffing, welke aan een ongelukkig voorval
te wijten is. Het ongeval is geschied in om
standigheden, welke publicatie op het tijd
stip, dat het gebeurde, ongewenscht maak
ten.
De admiraliteit heeft een lijst gepubli
ceerd van de namen dergenen, die eenige
weken geleden om het leven zijn geko
men bij den ondergang van de „Oxley"E
Vier officieren en 49 manschappen heb
ben bij het ongeluk het leven verloren.
De Britsche minister van marine, Winston
Churchill, heeft gistermiddag verklaard, dat
het vliegtuigmoederschip „Ark Royal", dat
v'olgens de Duitschers gebombardeerd en
zwaar beschadigd zou zijn, een 'mooie vangst
hééft gedaan, meldt de Tel. Het ruim 6000
ton metende Duitsche stoomschip „Uhen-
fels" is namelijk door de „Ark Royal" in
beslag genomen en vervoerd naar Free
town in Sierra Leona (Afrika's Westkust) j
De „Uhenfels" verliet vorige week een ha
ven in Oost-Afrika op weg naar Bremen*
waar het schip thuis hoorthet werd in
1931 gebouwd.
Wachtgeldregeling Zeeland-personeel.
Naar wij vernemen is de wachtgeldrege
ling voor het Zeeland-personeel zooals die
voorloopig zal gelden, thans als volgt
70 voor gehuwde en ongehuwde kost
winners, 60 voor ongehuwde kostgan
gers en 50 voor de overige ongehmvden.
Een en ander met een maximum van 22.50
per week.
Dit geldt voor het personeel tusschen 21
en 65 jaar, voor zoover het minstens een
jaar bij da „Zeeland" in dienst is.
