B Breskensche Courant
Hr.Ms. „Jan van Gelder" op een mijn geloopen
Over enkele dagen
verrijst een nieuwe
STER
aan den zakenhemel
te Vlissingen.
Vier Zeeuwen vielen
mpIPMj Dagblad voor Zeeland, waarin opgenomen de
Drie dooden, drie vermisten
twee zwaargewonden.
Moscicki als president
van Polen afgetreden.
DE VERDEELING V. POLEN
ERS"
Bij de nieuwe ramp die de Konink
lijke Marine heeft getroffen, zijn vier
Zeeuwen bij de uitoefening van hun
plicht gevallen.
Gedood werden korporaal-konsta
bel Grootjans uit Oost- en West-Sou
burg en matroos le klasse Bimmel
uit Vlissingen.
Vermist worden o.m. de majoor
machinist Strous uit Vlissingen en de
schipper Leenders uit Souburg.
Vlissingsche Courant
77ste JAARGANG NUMMER 232
MAANDAG 2 OCTOBER 1939
ADomiemeiitsprys: Li cL. pei weeh oi 2.20 pet
Kwartaal. Franco per post f 52.50. Afzonderlijke
nummers 5 ct Voor het buitenland néme men een
abonnement op het postkantoor zijner gemeente.
Advertentieprijs: VaD 1-5 regels 1.25, iedere
regel meer 25 cent. Bij abonnement speciale
prijs. Kleine advertenties van l5 regels
50 cent, iedere regel meer 10 cent (max. 10
regels) Derde plaatsing gratis. Vooruitbetaling
Uitgave: Firma r VAN DE VELDE Jr„ Bureaus
Walstr. 58-60, Tel. 10 (2 lijnen), Giro No.66287
Eigen kantoren te:Breskens, Dorpsstraat, l'el.21;
^J)ost- en West-Souburg. Kanaalstraat 45. Tel 35
Zondagmiddag omstreeks half drie heeft bij mijnenwerkzaam-
heden nabij Terschelling door het springen van een mijn een
treurig ongeluk plaats gehad. De Koninklijke Marine betreurt
drie dooden, den korporaal-konstabel Grootjans, den korporaal-
machinist J. A. Kruisland en den matroos eerste klasse Bimmel.,
Korporaal Kruisland werd zwaar gewond, doch is tijdens het over
brengen naar Nieuwediep aan boord van Hr. Ms. „Abraham van
der Hulst" overleden. Vermist worden de luitenant ter zee derde
klasse der Koninklijke marine-reserve Donker, schipper Leenders
en majoor-machinist Strous.
Er zijn twee zwaar gewonden, nl. de kwartiermeester Van Eijk
en de aspirant kwartiermeester Arends. Verder zijn vier marine
schepelingen licht gewond.
Het schip waarop de betrokkenen dienden, Hr. Ms. mijnenveger
„Jan van Gelder", is beschadigd.
De onmiddellijk na het bekend worden van de ramp in Den
Helder gereed gehouden vliegtuigen met geneeskundig personeel
behoefden niet op te stijgen, daar ter plaatse voldoende genees
kundige hulp aanwezig was.
Omtrent de oorzaak en juiste omstandigheden van het ongeluk
tast men nog In het duister.
Een nauwkeurig onderzoek wordt Ingesteld.
Een mijnenveger van hetzelfde type als de Jan van Gelder" die op een mijn is geloopen
Dooden en gewonden te Den
Helder binnengebracht.
Nog is de herinnering aan de ramp, welke
op 9 September den mijnenveger „Willem
van Ewijck" trof, in de gedachten van het
Nederlandsche volk en vooral in de marine
steden levendig, of een tweede, zij het
gelukkig niet zoo groote ramp, treft de
marine, die met een vijftal gezinnen in
rouw gedompeld wordt om het verlies van
twee dooden en drie vermisten.
Omtrent de oorzaak en de toedracht van
het ongeluk konden wy nog weinig bijzon
derheden vernemen, doch wij hoorden, dat
de „Jan van Gelder", een zusterschip van
de „Van Ewyck van achteren door een
mijn werd geraakt. Een explosie volgde,
waarbij het schip ernstig beschadigd werd,
doch dank zij het waterdichte schot drijven
de bleef. Het feit, dat het schip niet mid
scheeps getroffen werd, zooals by de „Wil
lem van Ewyck" het geval was, is oorzaak,
dat het ongeluk niet dien ontzettendcn om
vang heeft aangenomen, als de ramp van
de „van Ewijck".
Het verschrikkelijke nieuws was al spoe
dig in Den Helder bekend. Het publiek be
gaf zich naar de buitenhaven, waar de
genen, die daar reeds vroeg waren, enkele
motorbootjes zagen vertrekken, die met
materiaal en verplegend personeel de haven
verlieten.
Tegen vijf uur hadden zich vele honder
den bij het havenhoofd verzameld. By ge
brek aan positieve gegevens maakte men
allerlei gissingen. Er gingen geruchten, dat
een schip met man en muis was vergaan.
Later sprak men van een tiental dooden.
De marinemenschen waren zwijgzaam, doch
het duurde niet lang of men vernam, dat er
slechts enkele dooden waren en dat het
schip niet gezonken was.
Tegen het vallen van den avond werd het
terrein van den aanlegsteiger door politie,
geassisteerd door de gewapende marine
macht, ontruimd en werd de weg naar het
marine-hospitaal vrijgemaakt. Een torpedo
bootje van De Mok bracht officieren en
dokters, die snel per taxi wegreden. Twee
ziekenauto's van het hospitaal en een per
sonenauto met een Roode Kruisvlag reden
tot by den aanlegsteiger, terwijl twee groote
grijze marine-autobussen hier eveneens ar
riveerden.
Verplegers in witte jassen stonden in af
wachting.
De slachtoffers worden aan
land gebracht
Het was te kwart over zeven, dat de
lichten van den mijnenveger „Abraham
van der Hulst" voor den haveningang zicht
baar werden. Langzaam stoomde het schip
de haven binnen. Geen vlag woei half-
stoks, want het was reeds na zonsonder
gang de vlaggen waren binnengehaald.
Het schip draaide om zijn anker en kwam
met bakboord voor den steiger te liggen.
Het was inmiddels donker geworden en de
vele lichten op het dek en achter de patrijs
poorten maakten een fantastisch effect. In
het schijnsel van de sterke lampen aan
boord zag men hoe de brancards met de
zwaar gewonden en de overledenen in de
ziekenauto's werden geschoven. Langzaam
reden de wagens naar het hospitaal, waar
alles in gereedheid was gebracht om de
zwaargewonden onmiddellijk te helpen.
In de twee groote bussen werden de licht
gewonden en de andere opvarenden van
den mijnenveger weggebracht. Het werd
hierop stil aan boord van de „Abraham
van der Hulst".
Het talrijke publiek, dat in den kouden
westerstorm het droeve schouwspel had
gadegeslagen, ging zwijgzaam stadwaarts.
Wat de Terscheïlingers hebben
waargenomen.
De bewoners van het eiland Terschelling
werden gistermiddag omstreeks half drie
door het geluid der ontploffing opgeschrikt.
Van de kust kon worden waargenomen, dat
zich twee oorlogsschepen in eikaars nabij
heid bevonden. Toen bekend werd, dat een
ongeluk was gebeurd, werd de haven on
middellijk door marinemanschappen afge
zet. Tevens voeren de reddingboot „Bran-
daris", een loodsboot en de sleepboot
„Texel", van de reederij Doeksen ter as
sistentie uit. Het hospitaal op Terschelling
werd dadelijk in gereedheid gebracht en
de verplegers stonden met volledig mate
riaal klaar om naar de haven uit te rukken.
Aangenomen werd, dat de „Jan van Gel
der" zijn werkzaamheden in samenwerking
met een anderen mijnenveger verrichtte.
Later bleek, dat dit de „Abraham van der
Hulst" was. Hulp zal dus spoedig geboden
kunnen zijn.
Van de diensten der „Brandaris" heeft
men geen gebruik behoeven te maken. De
reddingboot is na enkele uren in de haven
teruggekeerd.
In den loop van den middag werd bericht
ontvangen, dat de „Jan van Gelder" door
de sleepboot „Texel" op sleeptouw was ge
nomen. Aanvankelijk schijnt het de bedoe
ling te zijn geweest den beschadigden oor
logsbodem naar West-Terschelling te slee
pen, doch laat in den avond, toen het schip
nog niet was gearriveerd, werd vernomen,
dat het schip ten noordwesten van het
eiland bij den zgn. Spathosk voor anker
was gegaan om brj het aanbreken van den
dag naar Den Helder tc worden gebracht.
De Jan van Gelder".
De mijnenveger „Jan van Gelder" behoor
de, evenals de „Willem van Ewijck" tot de
serie van acht mijnenve gers, welke in de
afgeloopen. twee ja"' -zijn gebouwd -en
waarvan er vier in Nederlandsch-Indië zijn
gestationneerd. De namen van deze sche
pen zijn ontleend aan scheepscommandan-
ten uit de zeventiende eeuw, die hoewel
zij minder bekend zijn, een rol van betee-
kenis hebben vervuld in onze maritieme ge
schiedenis.
De „Jan van Gelder" is gebouwd bij de
werf Gusto te Schiedam en op 13 Septem
ber 1937 in dienst gesteld. Het schip is
bewapend met een kanon en heeft een
machinevermogen van zestienhonderd P.K.
De commandant van. de „Jan van Gelder"
is de luitenant ter zee der eerste klasse
G. Y. C. Fraser.
De Koningin betuigt haar
deelneming.
H. M. de Koningin heeft den opperbevel
hebber van land- en zeemacht opgedragen
aan de nagelaten betrekkingen van de bij
de ramp van Hr. Ms. „Jan van Gelder"
omgekomenen haar deelneming te betui
gen en tevens te informeeren naar den toe
stand van de gewonde slachtoffers van die
ramp.
Een nieuwe Poolsche regeering.
De Poolsche ambassade te Parijs deelt
officieel mede, dat de president van de re
publiek Polen, Ladislas Raczkiewicz de re-
geering van generaal Slawoj Skladkofski,
die in de onmogelijkheid verkeert haar
taak te vervullen, 'leeft ontslagen.
De president heeft vervolgens benoemd
tot minister-president generaal Ladislas
Sikorski, opperbevelhebber van het Pool
sche leger in Frankrijk. Genraal Sikorski
zal ook de functie van minister van mili
taire zaken op zich nemen. Op voorstel van
den minister-president heeft de president
der republiek verder benoemd tot vice-mi
nister-president en minister zonder porte
feuille professor Stanislas Stronski, tot mi
nister van buitenlandsche zaken,' August
Zaleski, tot minister van financiën, kolonel
Adam Koe. Drie andere leden van de re
geering, welke de socialisten, de boeren-
volkspartij en de nationale arbeiderspartij
zullen vertegenwoordigen, zullen nog wor
den benoemd.
Zondagochtend heeft de nieuwe president
der Poolsche republiek de leden der regee
ring ontvangen die den eed aflegden.
De president deelde mede, dat hij een te
legram heeft gezonden aan oud-preisident
Moscicki en brieven aan Paderewski en
kardinaal Hlond, Op voorstel van generaal
Sikorski werd besloten, dat men den steun
van Paderewski zou vragen.
Oud-president Moscicki op weg
naar Frankrijk.
De oud-president der Poolsche republiek,
Moscicki, is Zaterdag de Joegoslavische
grens bij Subotika overschreden, om zich
van Boekarest naar Frankrijk te begeven.
Aan de journalisten verklaarde hij Ik
ben er zeker, van, dat noch Frankrijk noch
Engeland den vrede, welke hun wordt aan
geboden, zullen aanvaarden, zoolang Polen
niet in al zijn rechten hersteld is.
Aan de buitenhaven daalde een zwarte
avond, een avond van rouw.
De kaart geeft de vastgestelde grens weer tussehen Duitschland en Sovjet-Rusland in
den. tot nu toe bestaand hebbenden Poolsehen Staat.
f? cfcewfffew 'sscn
«fcew glog.
OPGEVOLGD DOOR RACZKIEWICZ.
Hr. Ms. „Jan van Gelder" op een myn
geloopen, 3 dooden, 3 vermisten, 2
zwaar egwonden.
(Pag. 1, eerste blad)
Moscicki als president van Polen afge
treden. Pag. 1, eerste blad)
Na een ruwen voetbalwedstrijd is te
VrijhoeveCapelle een jongeman doodge
stoken. (Gemengd nieuws)
Warschau staat nog in brand.
(Pag. 2, eerste blad)
Italiaansch-Duitsche bespreking te
Berlijn. (Buitenland)
Deensch schip door Duitsche duikboot
getorpedeerd. (Pag. 2, le blad)
LAATSTE BERICHTEN
ZIE VERDEK EVENTUEEJ
De Poolsche amoassade te Parijs deelt
officieel mede, dat de president van de
Poolsche republiek, professor Ignatius Mos
cicki, op 30 September 1939 is afgetreden.
Overeenkomstig de grondwet van de Pool
sche republiek van 23 April 1935 is de
vroegere president van den Senaat, Ladis
las Raczkiewicz, aangewezen als eventueel
opvolger. Bij decreet van den president van
17 September 1939, te Kuty in Polen uit-,
gevaardigd en gepubliceerd in de Poolsche
Staatscourant, verschenen te Parijs 29
September 1939.
Raczkiewicz heeft thans zijn functie aan
vaard.
Overeenkomstig artikel 19 van de Pool
sche grondwet heeft Ladislas Raczkiewicz
den eed op de grondwet afgelegd in tegen
woordigheid van den Poolsehen ambassa
deur te Parijs, Jules Lukasiewicz, den op
perbevelhebber van het Poolsche leger in
Frankrijk, generaal Wladislas Sikorski,
onderstaatssecretaris van financiën Adam
Koe, den chef van de militaire Poolsche
missie bij het Fransche hoofdkwartier, ge
neraal Bukacki en den chef van de civiele
kanselerij van den president der republiek,
Stanislas Lepkowski.
Deze plechtigheid is Zaterdag geschied
op de Poolsche ambassade te Parijs.
(3996)
