Breskensche Courant
Dagblad voor Zeeland, waarin opgenomen de
Een K.LM.-machine door Duitsch vliegtuig
beschoten.
Onbeschrijfelijke
toestand te Warschau
DE „ORZEL" NOG NIET GEVONDEN.
g Wordt de kostwinners- g
g Naar de Tel. verneemt zal nog
Onderhandelingen over Polen.
Overgave van Warschau
aangeboden?
Duitsche projectielen
op Belgisch grond
gebied ontploft.
Viissingsche Courant
77ste JAARGANG NUMMER 228
WOENSDAG 27 SEPTEMBER 1939
Abonuementsprys: 1'/ ct. pel weeK 01 I 2.2U pej
Kwartaal. Franco per post t 2.50. Afzonderlijke
nummers 5 ct Voor het buitenland neme men een
abonnement op bet postkantoor zijner gemeente.
Advertentieprijs: Van 15 regels 11-25, iedere
regel meer 25 cent B(j abonnement speciale
prijs. Kleine advertenties van 15 regels
50 cent, iedere regel meer 10 cent (max. 10
regels) Derde plaatsing gratis. Vooruitbetaling
Uitgave: Firma c. VAM OF VFLllk. Jr„ Bureaus
Watstr. 58-60, Tel 10 <2 lijnen), Giro No.66287.
Eigen kantoren te:Breskens,l)orpsstraat,reL21;
Oost- en West-Souburg, Kanaalstraat t5. Tel 85
ffilHTitmiHÉ
Een passagier gedood.
De romp van de „Mees" door talrijke kogels doorzeefd.
Gistermiddag te 15.28 uur, landde op Schiphol de vliegtuigbestuurder
Moll met het Douglas DC-3 vliegtuig P H A S.M. Hij rapporteerde te
14.40 uur op 120 KM. N.W. van Helgoland, vliegende op 800 meter hoog
te, door een vliegtuig te zijn beschoten. Het was een watervliegtuig, voor
zien van drijvers en hij zag deze machine later in Oostelijke richting
naar Helgoland af buigen. Later is gebleken dat men hier met een
Duitsch toestel te doen heeft gehad.
De stewardes, mejuffrouw Wynoldi, bemerkte, dat er iets niet in orde
was, waarop zij zich naar de stuurhut begaf om den gezagvoerder te
waarschuwen. De boordwerktuigkundige vergezelde haar naar de cabine
en bemerkte aan een aantal kogelgaten, dat de machine was beschoten.
Er waren negen passagiers aan boord. Een van de passagiers bleek ge
troffen te zyn. Het was een Zweedsch ingenieur, genaamd Gustav Robert
Lamm, oud 38 jaar, wonende te Malmö.
De PH-ASM „Mees", die gisteren beschoten werd
Men lette op het groote woord„Holland",
De heer Lamm was op weg naar Brussel
voor een bezoek aan een schoenenfabriek.
Dr. Slotboom van de K.L.M. werd na de
landing onmiddellijk gewaarschuwd even
als de officier van justitie. Dr. Slotboom
constateerde, dat de heer Lamm was over
leden.
De airhostess had den heer Lamm hulp
verleend. Hij had slechts gezegd „It is
done" („Het is met me gedaan") en was
daarna bewegingloos in den stoel blijven
zitten.
Aan boord bleef ieder van de passagiers
en de bemanning rustig.
Gezien de ernstige schade, welke door
de beschieting was aangebracht, is dit
ongeval buiten verwaching beperkt geble
ven tot het verlies van één menschenleven.
De familie van den heer Lamm en de auto
riteiten zijn van dit voorval in kennis ge
steld.
Naar wij vernemer;- heeft de regeering
zich omstandig over het gebeurde laten in
lichten en is zij terzake aanstonds een on
derzoek aangevangen.
Nadere bijzonderheden.
De beschieting van de „Mees", op weg
van Malmö via Kopenhagen naar Schiphol,
heeft in luchtvaartkringen een diepen in
druk gemaakt. Tot nog toe konden de toch
reeds tot het uiterste beperkte luchtlijnen
ongehinderd gevlogen worden. Anders dan
hij de scheepvaart, waar groote ladingen
als contrabande zouden kunnen worden
beschouwd, vervoeren de verkeersvliegtui
gen der K.L.M. uitsluitend passagiers en
post van het eene neutrale land naar het
andere, vliegend over uitsluitend neutraal
gebied.
De duidelijk, sedert het uitbreken
van den oorlog aangebrachte naam
„Holland" in zeer groote letters, aan
onder- en bovenkant op romp en vleu
gels geschilderd, kan geen twijfel laten
omtrent de nationaliteit der K.L.M.-
vliegtuigen en deze aanduiding is voor
al uit de lucht reeds op grooten af
stand zichtbaar.
Daarbij komt, dat geen der luchtvaart
maatschappijen van de oorlogvoerende
landen Douglas-machines gebruikt of in
bezit heeft, met uitzondering van de wei
nige Douglasvliegtuigen, waarover de
Duitschers kunnen beschikken sedert de
Tsjechische luchtvaartmaatschappij C.L.S.,
na de aansluiting van Tsjecho-Slowakije by
bot rijk, is opgeheven.
Van achteren aangevallen.
Het vliegtuig, dat de K.L.M.-machine
aanviel, heeft recht achter het toestel ge
vlogen, zoodat het noch uit de cabine,
noch uit de cockpit was waar te nemen.
Daardoor had de airhostess, mejuffrouw
Wynoldi, die, zooals gebruikelijk is, achter
m de machine stond, het eerst iets van. de
beschieting waargenomen. Zij hoorde een
vlug tikken, waarvan zij de oorzaak aan
vankelijk niet kon thuis brengen, doch dat
later het geluid der kogels op de metalen
beplating van het Douglasvliegtuig bleek
te zijn. Dank zij haar tegenwoordigheid van
geest en kordaat optreden is er geen pa
niek onder de passagiers in de machine
ontstaan. Zij waarschuwde direct den ge
zagvoerder, die op geringere hoogte ging
vliegen, waarna het achtervolgende vlieg
tuig den aanval opgaf en zich verwijderde.
Doordat de oorlogsmachine recht achter
het K.L.M.-toestel vloog, toen de onbeken
de aanvaller het vuur opende, werd het
Douglas-toestel uitsluitend aan de achter
zijde geraakt. De kogels drongen voorna
melijk de bagageruimte binnen, doch enke
le drongen door de wanden, die de bagage
ruimte scheiden van het toilet en de cabine
en kwamen zoo in de cabine terecht.
De Zweedsche heer Lamm, die op zoo
ongelukkige wijze om het leven is geko
men, zat in den achtersten stoel, ter rech
terzijde van de cabine. De kogel drong dooi
den wand en door de rugleuning van de
fauteuil in den rug van den heer Lamm,
die daarna nog slechts kort leefde. Als
door een wonder bleef mej. Wynoldi, die
achter in de cabine stond, gespaard.
Na aankomst op Schiphol is de „Mees"
aan een nauwkeurige inspectie onderwor
pen. De romp, vooral de metalen beplating
van staart en bagageruimte, bleek met
verscheidene kogelgaten doorzeefd. Ook
en der vleugels is door kogels getroffen en
pas bij aankomst op Schiphol bemerkte
men, dat dientengevolge een der benzine
tanks was lek geschoten.
Doordat het aanvallende vliegtuig voort
durend in dezelfde lijn als de „Mees" ach
ter de K.L.M.-machine heeft gevlogen, kon
men de nationaliteit aanvankelijk niet
vaststellen, omdat het, toen het eenmaal
uit deze lijn afboog, zeer snel verdwenen
was.
Den leden der bemanning zal een uitvoe
rig verhoor worden afgenomen, ten einde
nauwkeurig den juisten gang van zaken
te kunnen reconstrueeren.
Een Duitsche lezing van het
gebeurde.
Het Duitsche Nieuwsbureau deelt mede
dat het gebeurde het gevolg is van een
ongelukkigen samenloop van omstandig
heden. Het aangevallen vliegtuig geleek op
een bekend vijandelijk gevechtsvliegtuig
type en was niet door een op grooten af
stand zichtbaar kenteeken als neutraal
verkeersvliegtuig te herkennen. Onder de
bestaande weersomstandigheden kon men
eerst op zeer korten afstand de nationali
teit van het vliegtuig herkennen aan de
letters op romp en vleugels. Bovendien
werd de indruk, dat men met een vijande
lijk vliegtuig te doen had, versterkt, door
dat het verkeersvliegtuig blijkbaar hij het
ontdekken van het Duitsche vliegtuig
trachtte zich in de wolken aan een achter
volging te onttrekken.
Op het oogenblik, dat de nationaliteit
van het Nederlandsche toestel duidelijk
vaststond, staakte de bemanning van het
Duitsche vliegtuig het vuur. De Neder
landsche machine kon haar vlucht voort
zetten. De bemanning van het Duitsche
toestel kan met het oog op de moeilijke
weersomstandigheden en het ondoelmatige
uiterlijk en manoeuvreeren van het Neder
landsche vliegtuige geen verwijt worden
gemaakt, hoezeer het voorval ook moet
worden betreurd aldus de lezing van het
Duitsche Nieuwsbureau.
Leedwezen betuigd.
De Regeeringspersdienst meldt
Hedenochtend hebben de Duitsche zaak
gelastigden namens de Duitsche regeering
en de Duitsche luchtvaairtattaché namens
generaal-veldmaarschalk Goering, als op
perbevelhebber van de Duitsche lucht
macht, op het ministerie van buitenland-
sche zaken leedwezen betuigd over het
feit, dat een Duitsche vlïegboot gister
middag ten noordwesten van Helgoland
ten gevolge van een ongelukkige samen
loop van omstandigheden het K.L.M.-
vliegtuig „Mees" bescheten heeft.
DAG EN NACHT WORDT DE STAD
GEBOMBARDEERD.
De zender te Warschau deelde gister
avond mee „De een en twintigste dag van
het beleg van Warschap is thans aangebro
ken en de laatste 24 uur waren nog ver
schrikkelijker dan de voorafgaande dagen.
Met een onderbreking van 24 uur werden
wij voortdurend gebombardeerd door twee
honderd vliegtuigen en zwaar geschut.
Honderden brandbommen hebben talrijke
branden veroorzaakt, de meeste openbare
gebouwen staan in vlammen. Het aantal
branden is waarschijnlijk grooter dan vijf
tig. De brandweer en de burgerij bestrij
den het vuur met den grootsten helden
moed, doch haar taak wordt bemoeilijkt
door het tekort aan water. Ook de voed
seltoestand is moeilijk, vooral door de be
lemmering der distributie door de aanhou
dende bombardementen. De honderden
paarden die door granaten gedood worden,,
worden onmiddellijk geslacht en onder de
bevolking verdeeld. De openbare diensten
verrichten wonderen".
DE RUSSISCHE OOSTZEEVLOOT EN DUITSCHE TORPEDO
JAGERS MAKEN VERGEEFS JACHT OP DE DUIKBOOT.
Over de onderhandelingen tusschen de
Sovjet-Unie en Estland heeft Tass het vol
gende communiqué gepubliceerd
„In verband met het feit, dat de uitleg
der Estlandsche regeering over de omstan
digheden, waarin een te Tallinn geïnter
neerde Poolsche duikboot in onbekende
richting is verdwenen, onbevredigend was
gebleken, zijn tusschen üsilancS en de Sov
jet-Unie onderhandelingen geopend over
maatregelen tot beveiliging van de Sovjet
wateren tegen manoeuvres van vreemde
duikbooten, die zich in de Baltische wa
teren schuil houden. Volgens de verklarin
gen der Estlandsche regeering was een
Poolsche duikboot de Estlandsche wateren
binnengeloopen „met een machine-defect,
dat haar manoeuvreering belette". Het is
echter onbegrijpelijk, hoe onder deze om
standigheden de beschadigde duikboot aan
haar bewaking kon ontsnappen en uit de
hc ven der Estlanasche hoofdstad kon vluch
ten. Men acht het hoogst waarschijnlijk,
dat te Tallinn de duikboot gerepareerd is
en waarschijnlijk van brandstof voorzien
en zoo kon ontsnappen. Indien men reke
ning houdt met het feit, dat volgens een
rapport uit Leningrad gisteren op twee
plaatsen in de Loegabaai periscopen van
onbekende duikbooten zijn gezien, kan men
tot de conclusie komen, dat eenige onbe
kende duikbooten ergens bij de Estlandsche
kust een geheime basis hebben. In verband
met deze omstandigheden krijgt het vraag
stuk van de beveiliging der Sovjetwateren
tegen de manoeuvres van zich schuil hou
dende duikbooten groote beteekenis."
De onvindbare „Orzel".
Nog steeds is men er niet in geslaagd de
Poolsche onderzeeboot „Orzel" (adelaar)
op te sporen, die zooals gemeld uit de in-
terneering te Tallinn (Reval) de hoofdstad
van Estland is ontsnapt en nu ergens in de
Oostzee moet zijn. Het laatste wat men
volgens het Handelsblad van de „Orzel"
gehoord heeft, is, dat in den nacht van
Woensdag op Donderdag jl. op het Zweed
sche eiland Gotland een jol landde met
twee Estlandsche mariniers, een onderoffi
cier en een gewoon soldaat. Zij vertelden,
dat zij met nog een derde de bewaking
hadden gevormd van de Poolsche onderzee
boot toen deze te Tallinn geïnterneerd lag.
De derde had nog kans gezien de Estland
sche kustwacht te waarschuwen, die daar
op tevergeefs de ontsnappende „Orzel" on
der vuur had genomen. De twee mannen
waren te Tallinn van de geïnterneerde
duikboot af in telefonische verbinding ge
weest met den wal, doch de Polen hadden
de telefoonleiding doorgesneden. Den eenen
bewaker hadden zij een slag op het hoofd
gegeven, den ander een pistool tegen den
slaap gehouden, waarop de trossen waren
losgesmeten en de duikboot zee had ge
kozen.
Te middernacht van Woensdag op Don
derdag had de „Orzel" op 8 zeemijlen bui
ten Gotland de jol met de twee gevangen
bewakers buiten boord gezet en hun in
structie gegeven naar het Zweedsche eiland
te roeien. Het weer was kalm en mooi, zoo
dat de twee mannen geen gevaar liepen.
Zij verklaarden aan boord goed behandeld
te zijn. De duikboot had den meesten tijd
onder water gevaren.
De „Orzel", zoo wisten de twee Estlan-
ders, die naar gemeld in Zweden geïnter
neerd werden, nog te vertellen, is ruim van
proviand voorzien en heeft ook voldoende
torpedo's. Deze Poolsche onderzeeboot
vormt dus een ernstige bedreiging voor de
ertstransporten van de Noord-Zweedsche
haven Lulea aan de Bothnische Golf naar
Duitschland. Dit vervoer geschiedt grooten-
deels door Duitsche booten en de versche
pingen over die haven zijn opgevoerd, daar
het vervoer via de Noorsche haven Narvik,
waarover gewoonlijk het grootste deel er
van „buiten-om" gaat, is stopgezet.
De Duitsche ertsbooten varen van Luleê,
binnen de Zweedsche territoriale grens heel
tot aan de Zuidkust van Schonen maar
moeten van hier af het internationale vaar
water kiezen.
De heele Russische Oostzeevloot moet
volgens een bericht uit Stockholm op jacht
zijn naar de „Orzel" evenals Duitsche tor
pedojagers, doch tot dusver blijkbaar zonder
resultaat.
De bemanning van de „Mees"v.l.n.r. de boordwerktuigkundige Hoogeveen,
de marconist v. d. Hoek Ostendede stewardess mejWynoldi, gezagvoerder
J, J, Moll en de tweede boordwerktuigkundige Groenendijk,
Dit nummer bestaat uit 2 bladen
§cl»eMr!ciia§$ew
van JcnjJog
K.L.M.-machine door Duitsch vliegtuig
beschoten. Er is een doode bij te be
treuren. (Pag. 1, eerste blad1).
Chamberlain zegt Duitschland door
economische verlamming den oorlog
onmogelijk te zullen maken.
(Pag. 2, eerste blad)J
De Fransche communistische party is
door de Fransche regeering ontbonden.
(Buitenland^
De heele Russische Oostzeevloot en
Duitsche torpedojagers zoeken ver
geefs naar de „Orzel".
(Pagina 1, eerste blad)1,
Zoodra dit mogelijk is, zal op beperkte
schaal zakenverlof worden gegeven.
(Marine en Leger)]
ZIE VERDER EVENTUEEL
LAATSTE BERICHTEN
eQ©Q©©a©©©Q©©®©©©©©©®eG©©3®®
O
vergoeding nog deze week
verhoogd?
deze week worden afgekondigd het
2 K. B. waarbij het maximum van de J
q kostwinnersvergoeding voor gemebi- q
liseerden gebracht werdt van 2.50 O
J op 3.per dag.
e©©@©o©©®©©G©©©oceo©©©®®®©e®
VON RIBBENTROP NAAR MOSKOU.
Op uitnoodiging van -de regeering - der
Sovjet-Unie zou de Duitsche minister van
buitenlandsche zaken, von Ribbentrop, van
daag te Moskou aankomen om te spreken
over de vraagstukken, welke zich voordoen
door de ontwikkeling der zaken in Polen.
De officieuse Hongaarsche „Pester
Lloyd" schrijft, dat een Duitsch-Russische
overeenkomst zou bestaan voor de regeling
der in Polen te volgen politiek. Duitsch
land zou slechts belangen laten gelden voor
het Poolsche gebied ten Westen van de
demarkatielijn. De officieuze correspondent
zegt, dat Berlijn het herstel van de grenzen
van 1914 als een minimum beschouwt.
De Poolsche vluchtelingen.
In de aan Polen grenzende neutrale sta
ten stroomen gevluchte Poolsche soldaten
en burgers binnen. Het internationale
Roode Kruis-comité en de Bond van Roode
Kruis-organisaties te Genève hebben zich in
verbinding gesteld met het Roode Kruis in
Letland, Littauen en Roemenië, die zich
vcar een zware taak geplaatst zien. Voor
den Bond van Roode Kruis-organisaties is
Malcolm Davis naar Letland en Littauen
vertrokken om zich op de hoogte te stellen
van de behoefté der vluchtelingen. De bond
en het comité hebben voorschotten voor de
eerste hulpmaatregelen verstrekt.
In het jongste Duitsche legerbericht
wordt met betrekking tot den strijd om
Warschau o.m. medegedeeld
De aanval tegen Warschau heeft giste
ren in het noordelijk deel de eerste, in het
zuidelijk deel de tweede fortenlinie in ons
bezit gebracht.
Onder den indruk van deze aanvallen
heeft de Poolsche commandant vanochtend
de overgave der stad en van de bezetting
aangeboden.
De opperbevelhebber van het leger heeft
generaal Blaskowitz opgedragen de onder
handelingen over de overgave te leiden.
Uit Verviers wordt gemeld aan de „Li
bre Belgique", dat Dinsdagochtend de
Duitsche luchtdoelartillerie in het gebied
van Beialf en Mosthaus het vuur heeft
geopend op een of mesr vliegtuigen, welke
van Belgisch gebied niet gezien konden
worden. Ongeveer vijftien schoten werden
gelost en vier projectielen zijn op Belgisch
gebied, ongeveer 2% km. van de grens,
ontploft. De ontploffingen veroorzaakten
trechters met een middellijn van 2 meter
en een diepte van 1.50 meter. D.s projectie
len kwamen terecht bij Igelmondermule.
Men heeft nog niet kunnen vaststellen
of de projectielen granaten van de lucht
doelartillerie of bommen van een vliegtuig
waren.