tweede blad ONS INDISCH HOEKJE ir Vlissingen Vlissingsche Courant Hulpactie ramp „Willem van Ewijck" BINNENLAND Het Favusvraagstuk in Zeeland. Land- en Tuinbouw. WSy?*- -« -C v- ie tenslotte, dat de een mijn ia geloot rake is van torpe- zullen zoo spoedig d terugkeeren. baant ïwe wegen, mee '■kregen 1utie kaarten. n Vlissingen yan gezinnen en af- onen bekend, dat op r en Woensdag, 13 .rgens tusschen 9 ea tusschen 2 en 5 uur bestaat tot het butiekaarten in het de Wilhelmina- *lke hun distributie- en afgehaald, elke hun distributie- sn ontvangen, trouwboekje of am (bewijzen van Ne en dergelijke) mede hiber 1939. v voornoemd^ 7"AN WOELDEREN. 3ERSEN 11 September, 2.45 ïrlijn 66.—Parijs 2.321/2 Zwitserland 1.88 7/16. RICHTEN rotterdam. ember. runderen, 285 vette :alveren, 948 schapen rkens, 6 bokken en vette koeien 7862, n 68—62, 42, 52 ct. 45—55 ct.varkens 57, 56 ct.schapen 'eren 50, 45, 40 ct. hapen 21, 19, 16 9. jsen aanvoer korter, ,ls vorige week Dins- i ct., prima os tot 74 ivoer als vorige week, iger, prima 1scha- i.anvoer veel grooter, iets lager; varkens andel vlot, prijzen als tjes schapen voor ex- heROTTERDAM. ers ƒ1.75—ƒ2; Briel- :0—1.60 Zeeuwsche 1.85 Zeeuwsche 03 Eigenheimers bintjes ƒ1.65ƒ1.85; igen ƒ1.40—ƒ1.60; y—fs. Lvoer, kalmen handel - rotterdam. Hollandsch geel 68— K.G. Dauwroot 55—65 ast gestemd, doch de gering. Door de ge* anvoer klein. Echter weken veel grootere erwacht. Alles wer dagblad voor Zeelandwaarin opgenomen de Breskensche Courant Maandag 11 September'39. No. 214 Gemeentebestuur Vlissingen inlevering rijksdistributie kaarten en distributie-stam kaarten in bepaalde gevallen. Waarschuwing tegen misbruik. De Burgemeester van Vlissingen vestigt de aandacht der bevolking op de verplich ting tot inlevering van genoemde kaarten van a. overledenen, gelijktijdig bij de aan gifte van overlijden b. van hen, die naar een plaats buiten Nederland gelegen vertrekken, onverwijld; c. een ieder, die in werkelijken militai ren dienst verblijft (inbegrepen de vrijwil lig dienende militair), onverwijld bij zijn militairen commandant. Niet nakomen, dezer verplichting, als mede misbruik van Rijksdistributiekaarten en Distributie-stamkaarten, worden streng gestraft. Vlissingen, 9 September 1939. De Burgemeester voornoemd, VAN WOELDEREN. Marine rampenfonds 19141919 op de bres voor slachtoffers en nabestaanden. Direct geven is dubbel geven Op ongekend wreede wijze is enkele da gen geleden de Koninklijke Nederlandsche marine door een ramp getroffen. In slechts luttele seconden verdween ter hoogte van Terschelling Hr. Ms. mijnenveger „Willem van Ewijck" in de diepte, welke het leven kostte aan niet minder dan dertig opva- 1 renden. Een golf van ontroering ging door Ne- Ierland bij het vernemen van de mare, dat 1 dertig ferme kerels tijdens de uitoefening van hun werk ten dienste der geheele Nederlandsche gemeenschap, omkwamen. Dubbel spreekt de tragiek dezer catastro phe, nu zij geschiedde in een tijd, dat de marine haar prachtig; werk verricht in zake waarborging der Nederlandsche neu traliteit. Reeds vernamen wij, dat in den lande stemmen opgingen om de slachtoffers en nabestaanden daarvan op eenigerlei wijze te steunen en dat bewijst, dat men bereid is spontaan iets te doen om den nood te lenigen van hen, die omgekomen zijn. Welnu Nederland bezit een instelling;, ten doel hebbende het verleenen van steun aan het militair marinepersoneel en hun nagelaten betrekkingen bij rampen, het be kende Marine rampenfonds 19141919, in Den Helder, opgericht November 1924 en op welks initiatief ook het monument „voor h-i die vielen" in Den Helder, op het voet stuk waarvan jl. Zaterdagmiddag namens Koningin Wilhelmina een krans gelegd werd, opgericht kon worden. Dit fonds, in het bestuur waarvan zitting hebben ver tegenwoordigers van officieren en onder officieren der Koninklijke Marine, stelt zich ook thans weder ten doel het in ontvangst nemen van gelden ten bate der slachtoffers en hun nabestaanden. Het hoopt en ver wacht, dat de giften rijkelijk zullen vloeien. Zoo ooit, dan is hier hulp geboden. Maar evenzeer geldtverstrek deze hulp spoe dig. Zoo mogelijk nog vandaag. De naam van het fonds waarborgt een zoo efficient mogelijke uitkeering der gelden. Het is aan te bevelen dat reeds gestorte gelden bij andere instellingen en comité's ook aan het fonds worden overgemaakt, teneinde versnippering te voorkomen. Steunt het Marine rampenfonds. Steunt, en verricht daarmede den eereplicht van den Nederlander, die thans stoffelijk kan bewijzen dat hij iets over heeft voor het werk dezer wakkere mannen van de Neder landsche marine. Men storte zijn gift op girorekening 113397 in Den Helder ten Name van het Marine rampenfonds of bij de Rotterdamsche Bankvereeniging aldaar. Penningmeester van het fonds is S. Koning, direct. N.V. Drukkerij en Uitg, v/h C. de Doer Jr., Den Helder. VERANDERINGEN IN DE TWEEDE KAMER. Naar wij vernemen, heeft de heer B. C. ranke, die door het centraal stembureau benoemd als opvolger van dr. J. van en Tempel, in de Tweede Kamer, deze mioeming niet aanvaard. Thans zal als opvolger moeten worden aangewezen ir. J. 1 Albarda, minister van waterstaat, "oorts vernemen wij, dat het anti-revo- dticmaire lid der Tweede Kamer de heer Botterweg, als zoodanig ontslag heeft Ta zijn plaats zal moeten worden benoemd dr. H. Colijn, doch daar deze geen Tweede Kamer-zetel ambieert, komt daar na mr. j. A. de Wilde, oud-minister van financiën, in aanmerking. In de Eerste Kamer heeft dr. W. de Vlugt afstand van zijn zetel gedaan ten gunste van dr. H. Colijn, de inundatie-mogelijkheden in ons land. Teneinde de inundatie-mogelijkheden waarover ons land beschikt ten allen tijde en met name met het oog op den huidi- gen waterstand te verzekeren, worden maatregelen genomen om, met den ge ringst mogelrjken overlast voor de betrok ken burgerbevolking, een kom van gerin gen omvang in de provincie Utrecht met water te vullen. voedselvoorziening in oorlogstijd. De minister van. economische zaken heeft besloten zijn beschikking van 6 Sep tember 1939, no. 18844 afd. V.V.O. en afd. L.C.A. aan te vullen in dier voege, dat onder II na de woorden „1 kg. of minder", toegevoegd worden de woerden „voor zoo ver het afleveren en vervoeren plaatsvindt aan een uiteindelijken verbruiker". KERK- EN SCHOOLNIEUWS Inwyding der nieuwe Evang. Luth. Kerk te Bergen op Zoom. Vrijdagavond vond in de Fourestraat te Bergen op Zoom de inwijding plaats van het nieuwe kerkgebouw der Evang. Luth. gemeente aldaar. De kerk was tot de laatste plaats bezet toen de consulent ds. C. F. Nolte van Mid delburgVlissingen de verzen 1 en 2 van Gez. 8 liet zingen, gevolgd door het lezen van de geloofsbelijdenis. Nadat van Gez. 15 het eerste vers was gezongen, las hij van Psalm 84 de verzen 1 tot 13 en ging voor in gebed. De predikatie voor dezen inwijdings- dienst ontleende spreker aan den tekst uit het boek Ezra 6 vers 16 „En de kinderen Israëls, de priesters, de Levieten, en de andere kinderen der gevangenschap, hiel den de inwijding van het huis Gods met vreugde". Na het zingen van Gez. 141 :1 en 3 rele veerde spr. hoe deze gemeente in het jaar 1698 haar eersten predikant kreeg, terwijl haar in 1703 de beschikking over de kapel van het Catharina-gesticht tot het houden van haar godsdienstoefeningen werd ver leend. Van dit oude kerkje in de Geweldi- gerstraat is thans met weemoed door velen afscheid genomen. Verval van het gebouw eri de uitbreidingsnoodza&k van het' Catha- rina-ziekenhuis maakten nieuwbouw nood zakelijk. Nu is er vreugde in het hart voor het geschenk van dit eenvoudige, moderne en doelmatige nieuwe kerkgebouw met haar fraaie en degelijke pastoriewoning. De kerkeraad onder aanvoering destijds van ds. J. N. Bieger heeft daarvoor den grond slag gelegd. Vervolgens trad de prediker in een ver handeling van zijn tot tekst gekozen uit gangspunt. Na deze predikatie sprak ds. Nolte woorden van dank jegens den vertegen woordiger van de Synodale commissie van het Luth. Kerkgenootschap, de ruim 30 gasten uit Vlissingen, Middelburg en Groe- de, onder aanvoering van da. M. P. Stol, het gemeentebestuur van Bergen op Zoom, het bestuur der Ned. Horv. kerk, van de Evangelisatie aldaar, het oud-kerkeraads- lid, mevr. Zijp die uit Utrecht was overge komen, den architect den heer Rampert en den aannemer den heer Vriens, dien hij met zijn keurig afgeleverd werk compli menteerde. Spreker wekte de gemeente op, haar liefde voor dit edehuis te toonen door getrouw kerkbezoek. Met de wijdings woorden, gesproken door Koning Salomo bij de inwijding van den tempel te Jeruza lem, eindigde ds. Nolte zijn rede, waarna hij voorging in dankzegging. Na het zingen van het Lutherlied gingen de belangstellenden huiswaarts. In de consistoriekamer kwamen daarna de gasten bijeen, waar ds. De Jonge, Ned. Herv. predikant te Bergen op Zoom, op het bijzondere van dezen avond wees, die zich aan spreker voordeed als een symbo liek. Want in een wereld, die gebukt gaat onder een stemming die naar den onder gang voert, verrijst daar in deze dagen een kleine kerk, maar toch een kerk waar het eeuwenoude Evangelie onverzwakt ge bracht wordt. In een boeiende peroratie ontvouwde spr. zijn wensch, dat geloof, hoop en liefde de kracht der gemeente moge zijn, waardoor zn in dit nieuwe be dehuis worde gedragen en opgericht. Da. Stol bracht de gelukwenschen der Zeeuwsche gemeenten over met de bede, dat in 'dit nieuwe Godshuis bij voortduur aanbidding ei dankzegging één zouden mogen zijn. Ds. Van dei Vlugt van „Vrederust" bad de gemeente toe. dat in dit nieuwe gebouw God haar bij voortduur zijn vrede zou ge ven. De heer F. C. Wijsveld uit Vlissingen bood namens dc Synode der Luth. gemeen ten de gelukwenschen aan, waarna namens de Evangelisatie uit Bergen op Zoom dr. Van Gruningen nog het woord voerde. Ds. Nolte dankte de sprekers, waarmede deze plechtigheid was geëindigd. Hierna werden ververschingen aangebo den en werden de gebouwen door de gasten bezichtigd. Duitsche kerk. Oproep van de nieuwe leiding. De nieuwe leiding der Duitsche Evange lische kerk, bestaande uit landsbisschop dr. A. Mahrarens, landsbisschop Schulz, dr. Hymmen en dr. Werner publiceert den vol genden oproep „Ons Duitsche volk is in oorlog om het land zijner vaderen, opdat Duitsch bloed tot Duitsch bloed wederkeeren moge. De Duitsche Evangelische kerk was steeds trouw verbonden met den levensgang van het Duitsche volk. Aan de wapenen van staal heeft zij de onoverwinnelijke krach ten uit het Woord Gods toegevoegd het toevertrouwen van het geloof, dat ons volk en ieder afzonderlijk in Gods hand is, en de kracht van het gebed, dat ons in goede en kwade dagen sterk maakt. Zoo vereenigen •wij ons' bok thans met ons volk in de voor bede voor Führer en rijk, voor de geza menlijke weermacht en allen, die in het vaderland hun dienst voor het vaderland doen. God helpe ons, dat wij 'trouw bevon den worden en schenke ons eén vrede der gerechtigheid". De Zending. Het Zendingsbureau te Oegstgeest meldt ons het volgende In aansluiting aan ons vorig bericht kunnen wij mededeelen, dat het ons gelukt is zooveel geld te leenen, dat de halve sala rissen voor September in Indië kunnen worden betaalbaar gesteld. Wij vertrouwen, dat de zendende gemeente in Nederland ons spoedig in staat zal stellen om het vol le bedrag, dat maandelijks noodig is, weer te kunnen zenden en de gemaakte schuld af te doen. Cacao van Nieuw-Guinea en het waterkruikje» Op bijgaande foto ziet u eenige Javaan- sche vrouwen, die in een cacaotuin bezig zijn cacaovruchten te breken om ze van de zaden te ontdoen, die, na een bepaalde be handeling te hebben ondergaan, vooral naar Amsterdam woruendoorgezonden, waar ze aan de fabrieken worden verkocht. Wat men in Indië een „tuin" noemt, heet hier een boomgaard. Er is echter een ver schil tusschen de koffie- en cacaoboomen plant men daar schaduwboomen, die tevens als windbrekers dienst doen. Een merkwaardigheid van den cacao- hoom is, dat de bloemen zich ontwikkelen niet aan jonge takken, maar aan het oude hout, vaak zelfs aan den stam. Het is een zeer eigenaardig gezicht, de groote gele of roode vruchten met hun korte steel uit den stam te voorschijn te zien treden. De cacaoboom op Java is aan tal van plagen en ziekten blootgesteld, wat van grooten invloed is op de uitbreiding van den aanplant. Allen kennen wij den naam „Van Hou ten". Het was de fabrikant C. J. van Hou ten, die in 1828 een methode wist te vin den om de cacaozaden van hun overtollig vet (plm. 50 pet. vet bevatten ze) te be vrijden, en het overblijvende tot cacaopoe der te verwerken, dat zoo geschikt is voor de bereiding van het bekende kopje cho colade. Voor de wereldmarkt is Je Java-cacao niet van groote beteekenis. Ze wordt ge waardeerd om haar kleur, niet om den smaak. Vooral Afrika is de hoofdleveran cier der scheepsladingen cacao, die Europa en Amerika tot de zoo smakelijke lekker nijen verwerken. Mag ik nog even de aandacht vragen voor de foto? U ziet links op den voor grond een eigenaardig gevormd kruikje. Dit is de bij alle Indische-menschen beken de „gendi". Het is gemaakt van aardewerk en niet verglaasd. Het bevat drinkwater. Er dringt een weinfg van door den poreu- zen wand, waarop het verdampt. Door het verdampen wordt wat warmte aan het drinkwater onttrokken, zoodat het een weinig afkoelt, genoeg om het in de warm te „frisch" te doen zijn. In de Hollandsche huishoudingen trof men ze vroeger ook steeds aan. Maar sedert er ijsfabrieken zijn opgericht, gebruikt men ze niet meer. Maar nog wel in de verre streken, waar ijs niet verkrijgbaar is en die zijn er in de buitengewesten meer dan velen meenen. Een herinnering aan den wereldoorlog 1914—'18. Ik zat alleen tusschen een honderdtal Dajaks in de voorgalerij van een woning in een dorpje ten Noorden van Poeroek Tjahoe (Midden Borneo). Enkelen hadden het zendelingenschooltje bezocht, waren Christenen geworden. Het was in 1927. Ze vroegen mij van alles en nog wat. (Ze spraken Maleisch. Veel beter dan ik. Ik heb in mijn Indische hoekjes al meermalen opgemerkt, dat het een zeer groote uit zondering is wanneer een „geïmporteerd"' Europeaan die lastige taal goed leert spreken Ik kon tot mijn groote voldoe ning de vragen afdoende beantwoorden. Maar toen kwam hetEen intelligente Dajak kwam naast me zitten en vroeg of ik hem een belangrijke vraag, waarover hij al lang had nagedacht, kon beantwoor den. Hij vertelde, dat hij die vraag ook aï aan den Zendeling had voorgelegd, maar dat deze hem niet had kunnen bevredigen. De Zendeling was nog jong, maar de Toe- wan met zijn grijze haar zou hem door de meerdere levenservaring wel kunnen in lichten. Hij vertelde, dat de Zendeling ge leerd had „hebt Uw vijanden lief" „Gij zult niet dooden" „En waarom hebben nu de Christenen in den grooten oorlog heele kampongs (dorpjes) uitgemoord en wdé-rom heeft de compagnie ons verboden af en toe één, slechts één kop te halen, een kop, die zij voor hun welzijn toch zoo dringend noodig hadden". Daar zat de Christen Ik heb me er in mijn oogen op grandiose wijze uit gered Ik antwoordde s „Toen waren alle Christenen matta glap", (Dit woord kent iedereen. Het beteekent i3 stapel gek, ontoerekenbaar). Dit antwoord begreep de Dajak Zal men thans wéér amok makend H. F. TILLEMA. MEDISCH FEUILLETON. Onlangs kwam er een jongeman van een jaar of achttien op mijn spreekuur m.st de vraag „Dokter, is hier wat tegen te doen? Ik kan een goede betrekking als kellner krijgen, maar de patroon wil mij met zoo'n hoofd niet in zijn zaak hebben". Hij liet mij zijn hoofd zien, dat talrijke onregelmatig gevormde kale plekken ver toonde. Inderdaad, het was geen fraai ge zicht en ik kon ten volle het bezwaar van den bewusten patroon billijken. Zeer tot teleurstelling van den patiënt moest ik hem antwoorden „Wanneer u in het be gin van uw haarziekte d.w.z. misschien een vijftien jaar geleden bij mij waart ge komen, had ik u radicaal kunnen genezen en was er nu niets te zien geweest. Hier is niets meer aan te doen". Dit was een slachtoffer van de bekende haarziekte Favus. Wat is Favus? Favus is een huidziekte, veroorzaakt door een schimmel, Achorion Schoenleinii genoemd, naar Schoenlein, die deze in het jaar 1839 ontdekte. Hoewel de favusschimmel overal op de huid afwijkingen kan veroorzaken, heeft de parasiet een voorkeur voor het behaarde hoofd, waarom de ziekte „be smettelijk hoofdzeer" wordt genoemd. An dere benamingen zijn „kletskop", „kalk- klieren". Het verloop der ziekte is nu aldus Na dat het patiëntje door zijn ouders, broer tjes of zusjes of door klassegenooten be smet is geworden, verschijnen er op de hoofdhuid, kleine ronde roode plekjes en de haren op die plekjes hebben een doffe kleur, doordat zij geheel met schimmel doorgroeid zijn. Later (het proces verloopt zeer langzaam) ziet men de bekende gele favusschoteltjes verschijnen. Het zijn ag glomeraten van schimmels, die als een hol schoteltje in de huid gebed zijn. Liggen ■er. vele naast elkaar, dan gelijkt het op een honigraat, vandaar de naam Favus, wat honigraat beteekent. Gaat dit proces nu ongestoord verder, dan worden op den duur de haarzakjes, dat is de plaats, waar de haren gevormd worden, verwoest en ontstaat er een onherstelbare kaalheid. Dit is zeer in het kort, het klinisch ver loop van de Favusziekte. De last, die de patiëntjes van hun ziekte hebben, is zeer gering. De eeaiige eigenlijk de onmogelijk heid, ds haren goed te verzorgen. Des te grooter is echter de maatschappelijke be teekenis van de onbehandelde Favus, zoo als ik hier boven met een enkel voorbeeld aantoonde. Ik zette boven dit artikel Het Favus vraagstuk in Zeeland, omdat ik mij de vraag stelde Hoe raken wij in Zeeland de Favus kwijt en hoe komt het, dat er in Zeeland nog zooveel gevallen van Favus voorkomen Om met, de laatste vraag te beginnen. Daar zijn verschillende oorzaken voor aan te geven I. Onverschilligheid, onwetendheid en bijgeloof der ouders. Favus komt in den regel bij kinderen voor uit de minder gegoede standen, waar men het met de hygiëne niet zoo nauw neemt. De onwetendheid omdat men denkt, dat er toch niets tegen te doen is men heeft al met zalven behandeld en gewasschen, maar 't komt toch telkens terug. Onbe kend met de moderne methode, waarmede wij tegenwoordig Favus gemakkelijk kun nen genezen. Door bijgeloofomdat velen nog mee nen, dat men favus niet mag doen verdwij nen, omdat anders het kind een ernstige ziekte zou krijgen. II. Doordat favus geen pijn 'veroorzaakt. Ik heb hierboven al verteld, dat dè pa tiëntjes betrekkelijk weinig hinder van hun ziekte hebben. Als last voor de om geving zou men nog kunnen noemen de onaangename geur, die favuslijders ver spreiden en die doet denken aan de lucht van een niet goed onderhouden muizenstal. III. Het ontbreken van een bepaling in de gemeenteverordening, waarin het schoolgaan van kinderen, lijdende aan fa vus, verboden wordt, benevens het beklee- den van een gemeentebetrekking door fa vuslijders. Gaan wij nu de maatregelen na, die ge nomen zouden moeten worden om met suc ces de favus in Zeeland uit te roeien, dan zouden deze m.i. de volgende moeten zijn 1. Waar de ervaring nu leert, dat de patiënten niet uit eigen beweging naar den dokter gaan, of daarheen gestuurd worden, moeten ze opgespoord worden. Daartoe moeten elk jaar door gemeente- of school arts of specialist de schoolkinderen op favus onderzocht worden, in het bijzonder de bewaarscholen. 2. Wordt ergens een geval van favus ontdekt, dan dient, en dit is een zeer voor naam punt, het geheele huisgezin, waartoe het kind behoort, onderzocht te worden en eventueele gevallen alle tegelijk behandeld te worden. 3. Mochten de ouders niet bij machte zijn, de onkosten der behandeling te beta len, dan dient deze op kosten der gemeente te geschieden. (Deze onkosten zijn h-eusch niet zoo hoog en bedragen, Röntgenbestra- ling inbegrepen, 30 per geval. Het is droevig te moeten vermelden, dat heden ten dage er in Zeeland nog kinderen met favus rondloopen, omdat men de onkosten voor de behandeling niet wil voteeren). 4. Het inlasschen van de onder III 'ge noemde bepaling in de gemeenteverorde ning, zooals in vele Nederlandsche gemeen ten reeds het geval is. Ik meen hiermee de maatregelen aan gegeven te hebben, waardoor men er in zal kunnen slagen, deze uit sociaal en aesthetisch opzicht zoo belangrijke volks ziekte, in Zeeland uit te roeien. Dr. A. SNETHLAGE, huidarts. Middelburg, September 1939, VERVOERVERBOD VOOR HOOL De Minister van Economische Zaken heeft bekend gemaakt, dat met ingang van heden 11 September 1939 het vervoeren of doen vervoeren van alle soorten hooi, in grootere hoeveelheden dan 100 K.G., ver boden is. In uitzonderingsgevallen kan de provin ciale voedselcommissaris in het gebied, waar degene, die dat product wenscht te vervoe ren, gevestigd is, voor dat verbod dispen satie verleenen. BESCHIKBAARSTELLING ZWARE VARKENS. De Minister van Economische Zaken maakt bekend, dat de Nederlandsche Vee- houderijcentraie bevroren zware varkens ter beschikking stelt van afnemers in het binnenland, bij afneming van minstens 15 varkens. De bedoeling van dezen maatregel is, de prijzen van varkensvleesch op het juiste peil te houden. Belanghebbenden moeten zich recht streeks met deze centrale in verbinding stellen, telefoon interlocaal J.J.f locaal 392310, toestel 137. De varkens kunnen in drie gewichtsklas sen geleverd worden, nl. tot 120 K.G., van 120 tot 140 K.G. en boven 140 K.G., ze zijn zonder kop en pooten en zonder reuzel in gevroren. HOOGWATER TE VLISSINGEN EN BRESKENS September Maandag 11 12.19 Dinsdag 12 0.51 13.07 Woensdag 13 N.M. 1.39 13.51 Donderdag 14 2.21 14.33 Vrijdag 15 3.03 15.18 Zaterdag 16 3.48 16.04

Krantenbank Zeeland

Vlissingse Courant | 1939 | | pagina 5