EEN „VAN MARNIX' LEGENDE"...?
BRIEVEN UIT DE HOFSTAD
RECHTSZAKEN
Land- en Tuinbouw.
Is van Marnix van St Aldegonde in Souburg begraven
De geleerden zijn het er niet over eens.
n*)
Het kasteel van Van Marnix van
Zooals wij bij Philips van Marnix' wieg
hebben gestaan, staan wij ook bij diens
graf
Alle schrijvers stemden hierin overeen,
dat deze rustelooze werker in den dienst
van ons vaderland door zijn talrijke reizen
een nierlijden had opgedaan, waaraan hij
den 15en December 1598 te Leiden, waar
hij bezig was aan de vertaling van den
Bijbel uit den grondtekst in het Neder-
landsch, is overleden.
Ook stemt men hierin overeen, dat Phi
lips van Marnix aldaar in de Pieterskerk
is begraven, terwijl het stoffelijk overschot
later werd overgebracht naar West-Sou
burg en daar in het familiegraf werd bij
gezet.
In het„Leven van Philips van Marnix"
door J. Prins vindt men daarvan nog de
volgende bijzonderheden „Het wapen van
Marnix hangt aan de linkerzijde van den
predikstoel, met vier kwartieren, waarvan
twee blind zoowel als het schild. Het bo
venste aan de rechterzijde reeft een brui
nen (gouden) dwarsbalk op een rood veld.
Boven het wapen 1598 en daar onder
Repos ailleurs (mijn rust elders). Op de
onderlijst 15 December. Aan de rechter
zijde hangt een wapen van dezelfde grootte
en vorm, als het eerste met een eenvoudige
lijst, waarvan het bovenste kwartier aan de
rechterzijde heeft een bruinen (gouden)
molen op een rood veld en aan de linker
zijde van onderen een bruinen (gouden)
dwarsbalk op een rood veld. Boven het
wapen staat 1599 onder L. A. zonder in
scriptie. Onder het laatste wapen zijn in
den grond drie gewelven nevens elkander,
elk in den vorm van een oven, slechts voor
één lijk, van voren toegemetseld, waarin
alleen beenderen zijn gevonden doch on
der die ovens was een gemetseld vierkant
l/2 voets waarin de beenderen van een
buitengewone grootte verzameld, bewaard
werden. En even daarbuiten een streng
lang blond haar met een ijzertje (niet on
gelijk aan die de landmeisjes thans op het
hoofd dragen) doorvlochten".
Wilhelm Broes, emeritus predikant te
Amsterdam, die een eeuw geleden zijn his
torische opstellen schreef over „Philips
van Marnix, aan de zijde van Prins Wil
len I", deelt eveneens mee, dat het graf van
Philips van Marnix te West-Souburg is,
„de teekenen wijzen het aan" En verder
alle schrijvers, als Dr. Van Vloten, Dr.
Chais van Buren stemmen hierin overeen,
of nemen het over.
Hier, te West-Souburg huldigen Antwer
penaars Van Marnix in 1872 wanneer zij
ter plaatse een gedenkteeken onthullen, bij
gelegenheid van een taal- en letterkundig
congres, dat in September van dat jaar te
Middelburg werd gehouden.
In 1898, den 15en December doen een
dertigtal notabelen, onder aanvoering van
hun burgemeester, den heer Jan van Rijs
wijk, uit Antwerpen een bedevaart naar
dit graf, alwaar zij hun grooten burge
meester huldigen en eeren. Zij leggen er
kransen, evenals de commandant van den
oorlogsbodem „Marnix" en een deputatie
der toenmalige in ons land bestaande
Marnix-vereeniging, aan den voet van het
gedenkteeken. Het is een zeer eenvoudig
eerbetoon in tegenwoordigheid der plaat
selijke autoriteiten, die sympathiek aandoet
bij alle ware vaderlanders 1
Maar sedert een jaar i3 nu ook 's mans
rust gestoord met betrekking tot diens
graf Prof. Dr. J. N. Bakhuizen van den
Brink heeft in de Gids van 1938 deel II
pag. 326 gepubliceerd dat hij door een on
derzoek in de registers der begraafboeken
meent te kunnen vaststellen, dat Philips
van Marnix in de Pieterskerk te Leiden op
het „hooge choor" in het graf No. 35, dat
ten name staat der familie van den Heer
van Aldegonde is begraven en nimmer
overgebracht
Zelfs geeft dit onderzoek nog verbijste
rende bijzonderheden, nl. dat er na de be
graving in geen halve eeuw meer naar het
graf was omgezien, dat geen rechten voor
overboeking meer zijn voldaan, waardoor
het graf weer vervallen is aan het kerk
bestuur, waarom het op 14 October 1710
Het eerste artikel verscheen Zaterdag
2 September..
St. Aldegonde te Souburg.
opnieuw verkocht is. Er zou met den in
houd van dit graf zoo min rekening zijn
gehouden als met elk ander graf, zegt de
geleerde schrijver. Een ontstellende con
clusie waaruit men de gevolgtrekking zou
kunnen maken, dat dit graf, als van ieder
ander, zooals men dat noemt zou zijn
„geruimd" Dat zou het meest teleurstel
lende zijn, wat zich laat denken.
De mogelijkheid, dat het stoffelijk over
schot zou overgebracht zijn acht Prof. Dr.
Bakhuizen van den Brink niet aannemelijk,
omdat voor grafopening rechten moesten
betaald worden, hetgeen van dit graf vol
gens den geraadpleegden „blafferd" niet
zou zijn geschied.
De studie van Prof. Dr. Bakhuizen van
den Brink geeft nog enkele bijzonderheden.
„Jacob van Marnix, Philips' zoon rust in
„hetzelfde graf. Hij was sedert 2 Augustus
„1592 kapitein over een vendel voetvolk,
„huwde in 1596 Veronica Hoen zur Lippe
„en woonde te 's-Gravenhage. Blijkens een
„brief van Veronica van Februari 1599 is
„hij aldaar overleden wel werd hij op 8
„Februari 1599 te Leiden begraven, zooals
„uit den „blafferd" van 1599 blijkt".
Zeer kort hebben Van Marnix' weduwe
en haar schoondochter nog maar te Leiden
aan de Pieterskerkgracht gewoond. Reeds
het volgend jaar waarschijnlijk verhuizen
zij naar het kasteel St. Aldegonde te West-
Souburg. De geleerde schrijver concludeert,
dat het gedenkteeken te West-Souburg
Van Marnix' graf niet aanwijst en het
stoffelijk overschot niet zou zijn overge
bracht, terwijl Prof. Dr. Bakhuizen van
den Brink vermoedt dat de wapenborden
van Van Marnix die naast het graf van
Oranjes rechterhand in de kerk te Leiden
hebben gehangen, naar de kerk te West-
Souburg zouden zijn overgebracht.
Maar door deze onderstellingen rijzen er
van zelf nieuwe vragen. Het is toch van
algemeene bekendheid dat men in een kerk
nimmer een wapenbord van een of ander
adellijk persoon ophing zonder dat ook
diens gebeente daar een rustplaats vond.
Daarom schijft Wilhelm Broes ook in zijn
studie over Van Marnix met betrekking
tot diens laatste rustplaats „De teekenen
wijzen het aan
Waarom zou het niet mogelijk zijn, dat
tegelijk met de overbrenging der wapen
borden, het gebeente waarbij deze attribu
ten behooren, naar West-Souburg is ver
voerd? Mede omdat het stoffelijk over
schot van dezen grooten vaderlander zoo
kort in het graf te Leiden gerust heeft,
geen rechten voor de grafopening zijn be
taald en er zoodoende ook geen aanteeke-
ning van in de registers heeft plaats ge
vonden
Bij deze veronderstelling behoeft het ook
geen verwondering meer te wekken, dat
naar het graf nimmer meer werd omgezien
en het zefs weer door kerkmeesters is
verkocht
De overbrenging van het stoffelijk over
schot van Philips van Marnix acht Prof.
Dr. Bakhuizen van den Brink te berusten
op een legende. Het kan waar zijn, maar
daarop kan geantwoord worden, dat steeds
aan een legende een werkelijkheid ten
grondslag ligt, waaraan zij zijn ontstaan
dankt.
Men kan dan wijzen op het waarschijn
lijke transport der wapenborden maar de
overbrenging dezer attributen zonder hem,
op wien zij betrekking hebben is ook niet
aannemelijk 2
Daarom, zeggen wij met Wilhelm Broes
„de teekenen" wijzen het aan.
Maar vóór het jaar 1939 waarin men zich
voorbereidde om bij zijn 400e geboorte
herdenking Philips van Marnix te eeren als
een man van buitengewone waarde voor
ons volksbestaan, zijn ook deze eenvoudige
teekenen met de kerk waarin het familie
graf zou zijn geweest, onherroepelijk ver
dwenen. Want de kerk werd gesloopt even
als het kasteel „Aldegonde" en er zijn
thans ook geen „teekenen" die wijzen op
deze edele figuur naast den Vader des
Vaderlands, dan uitsluitend de geestelijke
erfenis van Philips van Marnix, die het
deel werd van ons volk en zelfs nog merk
baar is in de Zuidelijke Nederlanden, die
hun grooten, waardigen voorzaat bij het
vierde eeuwgetijde nog allerminst verge
ten zijn
Mogen de wieg en het graf van dezen
waardigen, talentvollen man al legenda
rische vragen opwerpen, het leven dat
daartusschen ligt, werd als een gedurig
offer op het altaar des vaderlands verteerd!
Dankbaar staart het nageslacht nog na
vier eeuwen op zoo'n toegewijd leven voor
vrijheid en recht. H. J. B.
Spanningen,
De dagen van toenemende spanning zijn
toch in Den Haag in volkomen kalmte
verloopen. Het ia drukker op bepaalde
centra, bij regeerings- en krantenbureaux
ènvoor de winkels, waarin radio-ar
tikelen worden verkocht. In deze laatste
toch laat men de luidsprekers daveren,
wanneer er weer nieuwe berichten worden
uitgezonden. Daar wordt dan druk gepoli
tiseerd en geven de diplomaten-van-de-
straat hun wijsheid op luide wijze ten ge-
hoore. Bij de winkels in levensmiddelen
stonden ook wel lange rijen te wachten,
maar dit is vrij spoedig uit geweest, omdat
èn de regeeringsmaatrsgelen de hamster
manie beteugelden èn omdat de voorraden
uitverkocht waren. Natuurlijk is er meer
ingeslagen dan misschien wel noodig was,
maar of dit ver buiten de schreef is ge
gaan, betwijfelen wij. Het is natuurlijk
moeilijk te controleeren, want ook de ham
steraar heeft zijn sluwe trucs, die niet al
tijd ts achterhalen zijn. Zij, die geleidelijk
hebben aangeschaft, misschien al weken
lang, vallen niet op, maar zij zijn allicht
de voornaamste.
De aanwezigheid van vele militairen viel
alleen op in de nabijheid der plaatsen,
waar zij zijn ondergebracht. Zij gingen in
den regel niet vèr van honk. Het belang
stellend deel van het vrouwelijk geslacht
kwam echter wel naar die honk-plaatsen
toe. Wij zullen daarvan maar het beste
hopen.
In de buitenwijken was het over het al
gemeen stiller dan anders. Het auto-ver-
keer is even verminderd en daardoor is
die stilte voor een deel ontstaan. De alge
meene stemming onder de menschen is
rustig en berustend men wacht maar af
en blijft voortdurend hopen op een kente
ring ten goede. Er zijn door-gefurneerde
optimisten en er zijn zwartgallige pessi
misten wier alarmeerende bespiegelingen
niet al te veel effect hebben. Er wordt
uiteraard scherp gecritiseerd ook op de din
gen in eigen land, maar dat is nu eenmaal
de aard van het volk, dat het graag zijn
meening uit, te pas en te onpas.
Eén geluk was er dat althans een groot
deel der kinderen weer naar school is. Het
lawaai op de straten is daardoor althans
gedurende een aantal uren, verminderd.
Het verwilderingsproces der vacanties is
weer eenigermate tot bedaren gebracht.
Overigens is hetgeen zich in de stad af
speelt wel hetzelfde dat men overal elders
kan waarnemen. Met alle inspanning
wordt getracht de bedrijven gaande te
houden, waarin plotseling belangrijke hia
ten zijn gekomen door vertrek van krach
ten. Men staat er nog verstomd van dat
alles loopt zooals het loopt en het schijnt
dus dat spoedige vervanging mogelijk
bleek. Vertraging was onvermijdelijk, maar
in de voorziening van het allernoodigste is
deze inderdaad minimaal gebleven.
En zoo gingen wij allen dus verder, ho
pend en vertrouwend dat alles zich nog
ten goede zal keeren, al is er niet veel
grond voor deze hoop en dit vertrouwen.
Er werd nog niet algemeen aan den lijve
gevoeld, wat er gaande was. Moge dat zóó
blijven.
Het is wel opmerkelijk wat een belang
rijke plaats de radio in het leven is gaan
innemen. Men kan het constateeren dat op
de oogenblikken van uitzending der
nieuwsberichten het stil is in de straten,
wijl ieder luistert, die daartoe gelegenheid
heeft.
Het was wel bijzonder tragisch, dat de
mededeeling van het begin van den
grooten oorlog juist kwam terwijl alle
Zondagmorgenkerkdiensten, die bijzonder
aan den vrede gewijd zouden zijn, nog aan
den gang war 1. Het moet voor die dui
zenden, die daaraan deelnamen wel een
diepe desillusie geweest zijn, toen zij op
straat gekomen, onmiddellijk die vreese-
lijke berichten vernamen. Terwijl zich an
ders in dat uur nogal wat drukte op
straat ontwikkelt, was het nu opvallend
stil. Een plotseling invallende hevige re
genbui hielp er toe mede om het publiek
hun huizen in de drijven.
Toch was het 's middags op Schevenin-
g«..i weer heel druk en van een bijzondere
stemming viel daar niets te bespeuren.
Trouwens het valt ons steeds weer op, hoe
betrekkelijk weinig er over de tragische
toestanden wordt gesproken. Het lijkt als
of men de houding aanneemt van in be
rusting te willen wachten. Natuurlijk, er
zijn er die het voortdurend noodig vinden
om te discusieeren en aan iedereen zijn
„idés" te vragen, maar dat geschiedt bij
alle min of meer opzienbarende gevallen
die zich voordoen, maar het meer verstan
dige deel dsr menscheid acht het klaar
blijkelijk beter nu maar niet te veel te re
deneeren over onderwerpen, waaromtrent
niet de minste zekerheid bestaat.
Voor het oogenblik houdt de voedsel
voorziening vooral de huismoeders druk
bezig, al constateeren wij ook bij deze een
gelatenheid en een goed vertrouwen op de
zorg van de overheid. Er is één artikel dat
juist in den Haag veel aanleiding tot
moeilijkheden geeft en dat is het artikel
rijst. Het is opmerkelijk hoe het gebruik
daarvan in den loop der jaren is toegeno
men. Misschien is dit onder invloed van de
vele Indisch-gasten, die het voorbeeld ge
ven. Het aantal v/inkels waar alle Indi
sche ingrediënten te koop zijn is evenzeer
tosgenomen als het aantal Indische eet
huizen, waaruit geconcludeerd kan wor
den, dat de rijsttafels zich ook uoe langer
hoe meer een plaats heeft veroverd in de
Hollandsche gezinnen. Als men in die eet
huizen eens rondziet, constateert men
spoedig dat er talloos velen zijn, aan wier
gezichten men wel kan zien, dat zij oer-
Hollauders zijn en nimme.- een voet in een
der overzeesche gewesten zetten. Het ar
tikel rijst is een sterke concurrent gewor
den van den Hollandschen aardappel
Mocht het dus tot distributie van de ryst
komen, dan zal deze wel eenige moeilijk
heden opleveren. Velen plegen een baaltje
rijst te kocpen, 10 a 15 Kg. wegend. Dat
is voor hen normaal, maar reeds nu zagen
wij, dat pieper-vrienden óók dergelijken
inslag deden bij wijze van voorzorg.
Het kwam er voor dat de rystklanten
hun hoeveelheid niet konden bekomen.
Wij betrappen ons zelf er op, dat wij
te midden van de ernstigs wereldtoestan
den toch nog kalm over pietluttige voe
dingskwesties praten. Maar zóó is nu een
maal het leven. Alles draait altijd en voor
al om het eigenbelang en altijd lykt dit
nog wel individueel het gewichtigst. Zóó
is en blijft de me isch nu eenmaal altijd,
al gaan zijn levenstheorieën nog zóó hoog.
En zóó zal het wel blijven. Het lijfsbehoud
ligt ieder het naast en dit is onvermijde
lijk.
Schikken wij ons thans in alles wat on
vermijdelijk is.
EIBER.
RECHTBANK TE MIDDELBURG.
Zitting van 8 September.
Diefstal ten nadeele van zijn vader.
P. v. S., 38 jaar, werkman te Vlissingen,
thans in voorloopige hechtenis, had zich te
verantwoorden wegens diefstal van een
bankbiljet van 100 gulden, ten nadeele van
zijn vader, gepleegd te Vlissingen, in den
nacht van 31 Juli op 1 Augustus 1939 te
Vlissingen.
Verdachte erkende de feiten. Hij zegt vele
café's te hebben bezocht en denzelfden dag
waren de ƒ100 op.
De officier van justitie is van oordeel dat
een strenge straf, gezien het verleden van
verdachte, op zijn plaats is. Hij eischt 5
maanden gevangenisstraf met aftrek voor
arrest. De verdediger van verdachte be
pleitte clementie.
Veroorzaken van zwaar lichamelijk
letsel door schuld.
B. G., 22 jaar, etaleur, wonende te 's-Hee-
renhoek, was verdacht dat hij op 31 Juli
1939 des voormiddags om 8 uur te of nabij
Nieuw- en St. Joosland, als bestuurder van
een bestelauto, waarmede hij alstoen reed
over den voor het openbaar verkeer open-
staanden rijweg, den Rijksweg, gaande in de
richting naar Middelburg, daarmede een
voor het rechts op dien weg stilstaande
vrachtauto hoogst roekeloos, onachtzaam en
onvoorzichtig links heeft voorbijgereden,
vermits toch in verband met de aldaar be
schikbare wegbreedte een uit de richting
van Middelburg naderende motortandem,
die door zekere W. Roderkerke en diens
echtgenoote E. S. Schutter werd bereden
en die gelijktijdig met hem verdachte ter
hoogte van die stilstaande vrachtauto kwam
rijden en voor hem verdachte niet genoeg
ruimte overbleef om die vrachtauto te pas-
seeren, tengevolge waarvan de door ver
dachte bestuurde bestelauto en de tandem
met elkaar in aanrijding kwamen, en de
motortandem met bestuurders tegen den
grond werden geslingerd, waarbij voor
noemde personen zwaar lichamelijk letsel
bekwamen, o.m. een schedelbasisfractuur en
andere verwondingen.
Verdachte was niet verschenen. De offi
cier van justitie eischte 1 maand hechtenis-
straf.
Verduistering van een motorrijwiel.
B. C. J., 25 jaar, monteur te Breskens,
thans gedetineerd, was verdacht dat hij
omstreeks 23 Mei 1939 te Goes opzettelijk
een motorrijwiel, merk Puch, toen in eigen
dom toebehoorende aan A. A. de Zeeuw te
Terneuzen, aan een ander dan verdachte,
w - motorrijwiel hij verdachte alstoen van
dien A. A. de Zeeuw in huurkoop had, en
nog niet geheel had afbetaald, wederrechte
lijk zich heeft toegeëigend.
De getuige de Zeeuw, garagehouder te
Terneuzen, zegt dat verdachte het motor
rijwiel in huurkoop had voor 350. Verdach
te moest nog twee termijnen van 22.50 be
talen toen hij het motorrijwiel verkocht.
Thans is alls betaald.
De verdachte ondervraagd, bevestigt aan
de politie te Retranchement aangifte te
hebben gedaan, dat zijn motor op het Sta
tionsplein te Brugge was gestolen terwijl
hij wist dat zulks niet het geval was.
Op 28 Juni 1.1. zegt verdachte te Gent te
zijn gearresteerd. De president wijst ver
dachte op zijn verleden en wijst er verdach
te op op welke wijze hij in Holland is ge
komen vanuit Hongarije, en door verschil
lende personen vooruit is geholpen. Ver
dachte zegt niet terug te kunnen naar Hon
garije, aangezien hij deserteur is.
De officier van justitie achtte de feiten
bewezen, en zegt dat al hetgeen verdachte
ter zijner verdediging aanvoert, niet zonder
reserve kan worden geaccepteerd.
De officier eischt 3 maanden gevangenis
straf met aftrek voorarrest.
De verdediger van verdachte, mr. Kouse
maker te Kloetinge, leest een brief voor van
een predikant uit Zierikzee, die een gunstig
oordeel over verdachte geeft. Pleiter kan
de houding van den benadeelde De Zeeuw
niet apprecieeren, en meent in verdachte
geen misdadiger te zien.
De verdediger verzocht hoogstens veroor
deeling gelijk aan den tjjd dat verdachte
preventief heeft gezeten, subsidiair een
voorwaardelijke veroordeeling. Tevens ver.
zocht hy de onmiddellijke invrijheidsstellin»
van verdachte.
Nadat de rechtbank in raadkamer wag
geweest, werd de invrijheidstelling van ver*
dachte geweigerd.
Diefstal van auto-onderdeelen,
F. J. P., 31 jaar, koopman te Middelburg
thans in voorloopige hechtenis in het huig
van bewaring te Middelburg, had zich te
verantwoorden wegens diefstal van diverse
auto-onderdeelen ten nadeele van G. p
Goergen te Middelburg op 5 Augustus 1939,
Verdachte erkende de feiten. Hij heeft
de ontvreemde voorwerpen verkocht aan
zekere Vader voor 5.30. Verder doet ver.
dachte een verhaal over al de straffen diq
hreeds heeft gehad en nog te goed heeft.
De officier van justitie achtte de feiten
bewezen en eischte een gevangenisstraf van
3 maanden.
De verdediger van verdachte, mr. Kouse.
maker, advocaat te Kloetinge, zegt, dat het
niet gemakkelijk is iemand te verdedigen
die al zooveel veroordeelingen achter den
rug heeft. Volgens pleiter speelt de drank
hier groote parten. Verder verzoekt pleiter
aan de rechtbank de meeste clementie voor
verdachte.
Geknoei met gedenatureerde
aardappelen.
G. J. D., 24 jaar, koopman te Kruinin.
gen, was verdacht dat hij tesamen en in
vereenigiging met zekeren J. C. Meeuwse,
in de maanden Febr. tot Maart 1939 in Ne.
derland aan een wekere Böhmer, en aan een
zekere Brouwer, telkens opzettelijk heeft
verhandeld, afgeleverd of doen afleveren
voor de menschelijke consumptie een hoe-
veelheid gedenatureerde aardappelen waar.
van de kunstmatige kenmerken door het
vermengd zijn met ongedenatureerde aard-
appelen van dezelfde soort, geheel of ge.
deeltelijk verdwenen, althans in duidelijk-
heid verminderd waren.
Vervolgens had zich te verantwoorden
J, C. Meeuwse, 44 jaar, commissionair te
Nisse, die zich voor een dergelijk feit had
te verantwoorden.
Verdachten waren verschenen. Verdachte
D. werd rechtskundig bijgestaan door mr,
P. C. Adriaanse, advocaat te Middelburg.
In beide zaken werden een drietal getui
gen gehoord, die allen bleven bij hun ver,
klaringen destijds voor den Rechtercom-
missaris afgelegd.
De verdachte D. zegt eerst in Nijmegen,
alwaar hij een groote hoeveelheid aard.
appelen afleverde, tot de ontdekking te zijn.
gekomen dat er bij de partij gedenatureer.
de aardappelen waren.
De Officier van Justitie requisitoir ne
mende, zegt zelfs is het door den ver
dachte gevolgde systeem van verdediging
is het telastegelegde bewezen.
Hij eischt 1000 boete of 2 maanden
hechtenis.
De verdediger van verdachte is tot de
conclusie gekomen dat verdachte nimmer
en te nooit voor het telastegelegde kan
worden veroordeeld. Pleiter verzoekt dan
ook dat verdachte zal worden vrijgespro
ken.
Verdachte nader ondervraagd, zegt dat
hij een omzet heeft van 50.000 en er nie
mand is die een cent van hem krijgt.
De verdachte M. gaf de hem telastege
legde feiten toe.
Ook in deze zaak eischte de officier van
justitie een geldboete van 1000 of 2
maanden hechtenis.
Een nieuwe rogge-variëteit.
Sinds enkele jaren werd in ons land in
gevoerd een nieuwe rogge, namelijk Marien
rogge. Hoewel men deze nieuwe variëteit
gedurende de laatste twee jaar, grondig be
proefd heeft, blijkt dat deze reeds een be
langrijke uitbreiding heeft ondergaan, die
in overeenstemming is met de waarde van
het ras.
Deze rogge is dan ook in de rassenlijsö
opgenomen en wordt hierin beschreven als
een flink uitstoelend ras, met kort stevig
stroo en met een goed halmgetal. Zij rijpt
ongeveer met de Petküser en heeft een
korte breede aar met weinig korrelafval,
Officieele proev-en over de laatste twee
jaren genomen door Wageningen, geven het
de opbrengst aan korrel is zeer hoog.
«volgende beeld 1937 aantal proeven 15,
Petküser 100, Marien 108.7 1938 aantal
proeven 44, Petküser 100, Marien 107.8.
Het is van belang, dat deze rogge overal
in Nederland geprobeerd wordt. Van de
oogst 1939 liggen nog weinig proefveld*
cijfers voor en zal dus afgewacht moeten
worden of de gunstige cijfers der voor
gaande jaren opnieuw gehaald kunnen wor
den.
Velen is het wel bekend dat het zoeken
naar nieuwere en betere rassen een zeer
kostbaar en tijdioovend werk is, maar wan
neer het zich laat aanzien zooals het niet
de Mariënrogge het geval is, dan mag
men dit werk apprecieeren, omdat de ver
bouw ervan onze landbouwers groote voor*
deelen brengt.
HOOGWATER TE VLISSINGEN
EN BRESKENS
September
Zaterdag 9 10.00 22.46
Zondag 10 11.21 23.58
Maandag 11 12.19
APOTHEEK GEOPEND
Zondag 10 Sept-ember is de apotheek
geopend van den heer A. J. van Ocken*
burg, Walstraat 54.