Breskensche Courant
EERSTE BLAD
Dagblad voor Zeeland, waarin opgenomen de
Engelsche vliegeraanval op
Wilhelmshaven.
Bommen op Deensche
stad Esbjerg geworpen.
Grieksch schip op
Duitsche mijn geloopen
DE ONDERGANG VAN DE „ATHENIA".
Duitsche radiorede van
Chamberlain.
Wederom vreemde
vliegtuigen boven ons
land.
Duitsch schip door
Engelschen tot zinken
gebracht.
Zij die wel en niet
neutraal blijven.
Dagorder van den
opperbevelhebber van
land- en zeemacht.
TELEX
VJissingsche Courant
77ste JAARGANG NUMMER 209
DINSDAG h SEPTEMBER 1939
adonnementsprys17 ct. per weel? ot t 2.2U pei
kwartaal. Franco per post ƒ2.50. Afzonderlijke
nummers 5 ct. Voor het buitenland neme men een
abonnement op het postkantoor zijner gemeente.
Advertentieprijs: Van 15 regels 1.25» iedere
regel meer 25 cent Bij abonnement speciale
prijs. Kleine advertenties van 15 regels
50 cent, iedere regel meer 10 cent (max. 10-
regels). Derde plaatsing gratis. Vooruitbetaling
Uitgave: Firma t. VAN DE VELDE Jr., Bureaus
Walstr. 58-60, TeL 10 (2 lijnen), Giro No.66287.
Eigen kantoren te: Breskens, Dorpsstraat,Tel.21;
Oost- en West-Souburg, Kanaalstraat 45, TeL 85.
AANGESLOTEN BIJ HET BUREAU VOOR P U B L I C I T E I T S W A A R D E. INGESTELD DOOR DE VEREENIGING „DE N E D E R L A N D S C H E DAGBLADPERS'
Aan beide zijden werden verliezen
geleden.
Bageïsche bombardementsvliegtuigen van
de nieuwste constructie hebben Maandag
avond tegen zes uur de steden Wilhelms
haven en Cuxbaven aangevallen. De bom
bardementen richtten, volgens het D.N.B.,
geen schade aan daar zij geschiedden tij
dens krachtig afweervuur. Van het totaal
aantal van twaalf Engelsche vliegtuigen
werden vijf neergeschoten.
De aanvallers trachtten zich in zuidwes
telijke richting aan het vuur te onttrekken
en zetten koers in de richting van Neder-
landsch gebied.
Een Engelsch communiqué.
Het Britsche ministerie van voorlichting
deelde mede Eenheden van de Royal Air
Force hebben Maandagmiddag met succes
een aanval gedaan op schepen vn de Duit-
sche vloeit te Wilhelmshaven en Brunsbut-
te' aan den ingang van het Kielerkanaal.
Verscheidene voltreffers met zware bom
men werden waargenomen op een Duitsch
slagschip op de reede van Wilhelmshaven,
waardoor groote schade werd aangericht.
Te Brunsbuttel werd een aanval gedaan op
een slagschip dat langs de kade lag, waar
bij eveneens ernstige schade werd toege
bracht. Tijdens den aanval, die werd uitge
voerd in zeer ongunstige weersomstandig
heden, werd een tegenaanval gedaan, ter
wijl luchtafweergeschut in werking werd
gesteld, waardoor wij eenige verliezen
leden.
Verkenningsvlucht over West-
Duitschland.
Het Britsche ministerie van voorlichting
teelde verder mede, dat in den nacht van
J op 4 September vliegtuigen van de Royal
Air Force uitgebreide verkenningsvluchten
hebben ondernomen boven Noord- en West-
Duitschland. Him werd geen strijd geboden
door vijandelijke vliegtuigen. Ruim 6.000.000
exemplaren van een waarschuwing- aan het
Duitsche volk werden over een uitgestrekt
gebied neergeworpen.
Een vliegtuig heeft Maandag enkele
bommen op de Deensche stad Esbjerg ge
worpen. Een huis van drie verdiepingen
werd verwoest.
Volgens de „Aftonbladet" heeft men
Zondag zeven Duitsche bombardements
vliegtuigen waargenomen, die boven de
Oeresund in noordelijke richting vlogen.
Het telegraafagentschap Ritzau deelt
bader mede, dat een onbekend vliegtuig 4
bommen op Esbjerg heeft geworpen, waar
van twee ontploften.
Volgens de eerste berichten zijn er twee
öooden en drie gewonden.
Een Duitsche verklaring.
Het Duitsche Nieuwsbureau meldde
Maandag „Munch, de Deensche minister
van buitenlandsche zaken, heeft vandaag
den Duitschen gezant ontvangen en hem
medegedeeld, dat tegen 17 uur een vlieg
tuig twee bommen op de Deensche stad
Esbjerg heeft laten vallen, waardoor een
buis verwoest werd. De nationaliteit van
bet vliegtuig kon niet worden vastgesteld.
Re bomscherven zullen onderzocht worden.
Re Duitsche gezant heeft onmiddellijk
duidelijk verklaard, dat hier in geen geval
sprake was van een Duitsch vliegtuig, om
dat het Duitsche luchtwapen van den
Eührer order heeft gekregen tot eiken prijs
bet gebied der neutrale staten te* eerbiedi
gen.
Ondertusschen is geconstateerd, dat geen
enkel Duitsch vliegtuig over Jutland heeft
gevlogen.
Rit feit is onmiddellijk ter kennis van de
Reensche regeering gebrachb. Het werpen
Van dezen bom moet ongetwijfeld be
schouwd worden als een uitdagingspoging
van Engeland en door het publiek gelaakt
worden".
OPVARENDEN GERED.
Het eerste slachtoffer van de Duitsche
riijnen ten Zuiden van de Sont is het
riekseke schip „Josti". Het schip was op
WeS van Leningrad naar Antwerpen. De
geheele bemanning, bestaande uit 29 per-
Sonen' gered. Zij werden aan boord ge-
&°men door de Zweedsc-he loodsboot en
net Finsch schip „Poseidon"*
ALOM VERONTWAARDIGING.
De Britsche admiraliteit verklaart, dat
het tot zinken brengen van de „Athenia"
opzettelijke veronachtzaming vormt van de
verklaring, die vrijwillig door Duitschland
is afgelegd ten tijde van zijn toetreding tot
het Londensche vlootverdrag van 1930 en
i"houdende, dat het uit eigen vrijen wil er
afstand van deed, om gebruik te maken
van den mbeperk ten duikbootoorlog bij
iedere toekomstige campagne.
Het ministerie van voorlichting deelde
gisteravond mede, dat ongeveer 430 over
levenden van de „Athenia" zich aan boord
bevinden van den Noorschen stoomer „Knut
Nelson" die op weg is naar Galway in den
Ierschen vrijstaat, welks regeering voor
bereidingen treft om hen te ontvangen.
Er verluidt, dat 75 van de passagiers
der „Athenia" vrouwen en kinderen waren.
Ambtenaren der reederij verklaren, dat er
300 Amerikanen aan boord waren.
Volgens een telegram uit Glasgow aan
Press-Association bevonden zich 34 perso
nen van Duitsche nationaliteit aan boord.
De Amerikaansche marinecommissie deelt
mede, dat zij bericht heeft ontvangen, dat
acht overlevenden, van de „Athenia" door
het Amerikaansche vrachtschip „City af
Flint" aan boord zijn genomen. Allen zijn
ernstig gewond.
Het Britsche ministerie van voorlichting
verklaart in verband met een Duitsch be
richt, dat de „Athenia" waarschijnlijk op
een mijn is jeloopen, dat de admiraliteit
mededeelt, dat geen Britsche mijnen in dat
gebied gelegd zijn.
Elf uur in reddingbooten.
De eerste groep overlevenden van den on
dergang van de „Athenia"' is te Greenock,
een voorhaven vanGlasgow aangekomen. Zij
boden een pathetischen aanblik. Tal van
vi'ouwen hadden de armen in een doek en
zij waren blootshoofds.
De meeste overlevenden waren van
slechts weinig kleedingstukken voorzien.
Verhalen van ooggetuigen.
Een levendig verhaal over de torpedee
ring van het schip, gaf een zeeman, die zed,
dat de duikboot geen waarschuwing had
gegeven en dat het eerste wat men be
merkt had de ontploffing was. Na de eer
ste ontploffing verscheen de duikboot aan
het oppervlak op minder dan 100 meter
afstand. Toevallig was een Noorsch schip
in de buurt, dat te hulp kwam, doch de
sloep van hefc schip heeft mijn reddingboot
geraakt, waarin zich 52 vrouwen bevonden.
De bodem van mijn boot werd eruit gesla
gen. Van deze boot zijn slechts Zeven of
acht opvarenden overgebleven
De zeeman voegde hieraan toe, dat hij
drie uur lang in een zwemgordel had rond
gedobberd, aleer hij door het Zweedsche
jacht „Southern Cross" werd opgepikt.
Een andere zeeman vertéldeIk zag de
duikboot op ongeveer een kwart mijl af
stand, nadat zij de torpedo had afgevuurd.
De „Athenia" maakte slagzij en ging ten
slotte aan de achtersteven onder.
Eenige overlevenden waren elf uur in de
reddingboot aleer zij werden opgepikt.
Een derde ooggetuige, een steward van
de derde klas, die het diner serveerde in
de salon, toen ds „Athenia" werd getorpe
deerd, zeide„Ik heb tien personen van
mijn tafel meegenomen naar de redding
booten. Ik slaagde er in hen allen in de red
dingboot te brengen, maar één boot met
zeventig passagiers viel van de davit onge
veer tien meter omlaag in het water. De
meeste inzittenden waren vrouwen en kin
deren die voor het meerendeel gewond wer
den.
Geen formeel Amerikaansch protest
In officieele kringen verwacht men niet,
dat de Vereenigde Staten een formeel pro
test zullen indienen bij de Duitsche regee
ring betreffende het torpedeeren van de
„Athenia", alduL. meldt de correspondent
van het agentschap Dowjones in Wash
ington. Ambtenaren verklaarder, dat het
twijfelachtig is of de Vereenigde Staten een
motief hebben om te protesteeren, gezien
het feit dat de „Athenia" onder Britsche
vlag voer.
De regeering van de Vereenigde Staten
is voornemens de Amerikanen, die ontsnapt
zijn aan het torpedeeren van de „Athenia"
bij hun terugkeer in de Vereenigde Staten
te ondervragen. Na het onderzoek zal een
besluit worden genomen of een diploma
tieke actie noodig is.
De weerklank in Canada.
Het torpedeeren van de „Athenia" heeft
levendige verontwaardiging gewekt in
Canada. Wel werd men-gerustgesteld door
de mededeeling, dat de opvarenden waren
gered, behalve zij, die door den torpedo wa
ren gedood, doch de kalmte keerde hierdoor
niet terug.
De ochtendbladen maakten gisteren mel
ding van het bericht met groote koppen,
doch de tijd heeft ontbroken om commen
taar te leveren.
Een verklaring van kardinaal Verdier.
Naar aanleiding van het torpedeeren
van de „Athenia" heeft de Fransche kardi
naal' Verdier verklaard, dat het torpedee
ren van de „Athenia" alle menschen ter
wereld treft, wier leven niet meer veilig is.
Het toont eens te meer, dat de huidige
strijd werkelijk de beschaving tot inzet
heeft.
Mist geeft vertraging.
Een dichte mist heeft de aankomst op de
Clyde vertraagd van twee schepen welke
een aantal overlevenden vervoeren van de
„Athenia". Ambulances staan gereed om de
gewonden, zoodra de vaartuigen zijn aan
gekomen, naar Glasgow te vervoeren.
GERICHT TOT HET DUITSCHE VOLK.
Chamberlain heeft zieh gisteren in een
radiorede in de Duitsche taal tot het Duit
sche volk gericht. Hij zei
Chamberlain
Uw land en het mijne zijn thans in oor
log. Uw land had bommen geworpen op en
was binnengevallen in het vrjje, onafhan
kelijke Polen, dat dit land gebonden was
om te verdedigen. Omdat uw troepen niet
teruggetrokken zijn in antwoord op de Brit
sche nota, is de oorlog gevolgd,
Na feiten gegeven te hebben ten aanzien
van Hitiers aanbod aan. Polen, vroeg Cham
berlain
Waarom achtten wij het noodzakelijk een
oostelijke mogendheid te verdedigen, terwijl
onze belangen in het westen liggen? Het
antwoord, ik betreur het te zeggen, is, dat
niemand in dit land vertrouwen heeft in
het woord van uw leider. Hij gaf zijn
woord, dat hij het verdrag van. Locarno
zou eerbiedigen en hij brak het. Hij gaf
zijn woord, dat hij noch verlangen had, noch
het voornemen om Ootenrijk te annexee-
ren en hij brak het. Hy verklaarde, dat hij
de Tsjechen niet zou inlyven in het Duit
sche rijk, en hij deed het toch. Hij gaf zijn
woord na München, dat hij geen verdere
territoriale eischen en plannen had in
Europa, en hij brak het. Hij gaf zijn
woord, dat hij geen Poolsche provincies
wilde en hij brak het. Hij heeft gedurende
jaren gezworen dat hij de doodsvijand was
van het bolsjewisme en hij is thans zijn
bondgenoot. Kan het U verbazen, dat zijn
woord voor ons het papier niet waard is,
waarop het is geschreven? Het Duitsch
Russische pact was een cynische omme
keer, die ten doel had het vredesfront te
gen de agressie in puin te slaan. Dit gok
spel is mislukt. Uw ^eider offert U, het
Duitsche volk, thans op aan het nog mon-
teraehtiger gokspel van een oorlog om
zichzelf los te maken uit een onmogelijke
positie waarin hij zichzelf en U geleid
heeft. In dezen oorlog strijden wij niet
tegen U, het Duitsche volk, jegens hetwelk
wij geen bittere gevcelens hebben, maar
tegen het tyrannieke en meineedige regie-
me, dat niet alleen zijn eigen volk heeft
verraden, maar de geheele westersehe be
schaving en alles, wat U en ons dierbaar
is. Chamberlain besloot zijn toespraak met
de woorden „Moge God de rechtvaardigen
verdedigen,"
NABIJ AMSTERDAM ONDER VUUR
GENOMEN.
De regeeringspersdienst meldtMaan
dagavond kort na 7 uur zijn in het uiterste
noorden des lands twee buitenlandsche mi
litaire vliegtuigen gesignaleerd, die zich
binnen ons rechtsgebied in westelijke rich
ting bewogen.
De in verschillende plaatsen verkregen
gegevens worden verzameld en vergeleken,
teneinde te kunnen vaststellen tot welke
nationaliteit de vliegtuigen behoorden en
de betreffende regeering voor deze schen
ding van onze neutraliteit aansprakelijk te
stellen»
Op enkele blijkbaar verdwaalde vliegtui
gen, die ongeveer vier uur hedenochtend
boven ons land, en met name in de omge
ving van Amsterdam verschenen, kon. het
vuur worden geopend.
Een Duitsche verklaring.
In verband met de door den Nederland-
schen regeeringspersdienst gemelde schen
ding der neutraliteit door Britsche vlieg
tuigen, wordt thans in Berlijn officieel
vastgesteld, dat op den door den Neder-
landschen regeeringspersdienst aangegeven
tijd in het bewuste gebied in het geheel
geen Duitsche vliegtuigen in de lucht wa
ren.
Volgens het Duitsche gezantschap te
's-Grav-snhage zouden de vliegtuigen die
Maandagavond de Nederlandsche grens
hebben overschreden Engelsche lange af-
stands bombardementsvliegtuigen zijn ge
weest, die zich na hun yergeefschen aanval
op Wilhelmshaven hebben runnen redden
door over Nederlandseh gebied te vliegen.
Meer dan de helft der aan dezen bommen-
aanval op Wilhelmshaven en Cuxhaven
deelnemende Engelsche vliegtuigen is, naar
ons van dezelfde zijde wordt gemeld, door
Duitsche jagers en luchtafweergeschut
vernield.
De Britsche kruiser „Ajax" heeft giste
ren het Duitsche vrachtschip „Olinda"
voor de monding van de Rio Grande tot
zinken gebracht. De bemanning is gevan
gen genomen en naar Montevideo gebracht
aan boord van het Britsche vrachtschip
„Saint Gerald".
Het Duitsche vrachtschip „Chr. Door-
num" is bij Botwood (New Foundland)
aangehouden en opgebracht. De beman
ning is gevankelijk overgebracht naar St.
John op New Foundland.
De Britsche admiraliteit deelt mede, dat
het optreden der vloot voortgezet wordt
op alle zeeën, maar dat tot dusverre nog
geen groote operaties te melden vallen.
Dover is gesloten voor de koopvaardij.
Franco heeft een decreet onderteekend,
waarbij de „strikte neutraliteit" van Spanje
wordt afgekondigd.
De regeering van Nepal heeft de Brit
sche regeering meegedeeld bereid te zijn
om 8000 man troepen te zenden voor den
dienst bij de Britsche troepen in Indië tij
dens de huidige crisis. De Britsche regee
ring heeft het aanbod met groote waardee
ring aanvaard.
De Emir van Transjordanië heeft via
den hoogen commissaris voor Palestina
den Britschen minister van koloniën zijn
„van ganscher harte gegeven trouw en die
van zijn volk" doen weten.
Het parlement te Kaapstad heeft een
door generaal Smuts ingediende motie,
waarin werd voorgesteld de betrekking-en
met Duitschland te verbreken aangenomen
met 80 tegen 67 stemmen.
De Zuid-Slavische regeering verklaart in
een communiqué, dat dit land neutraal zal
blijven.
De Roemeensche ministerraad is vastbe
sloten zijn vreedzame houding en goede
verstandhouding met al zijn buren te hand
haven.
Bulgarije volgt de gebeurtenissen, zonder
hartstocht noch haat, doch met een on
buigzame wil tot vrede, en met een vast
beslotenheid om koelbloedig aan alle ge
beurtenissen het hoofd te bieden.
Dit nummer bestaat uit 2 bladen
van den «tan
Opnieuw vreemde vliegtuigen boven
ons land. By Amsterdam is er op ge*-
schoten. (Pag. 1, eerste blad}
Bommen geworpen op een Deensche
stad. (Pag. 1, eerste blad}
Duitsch schip door Engelschen tot zin
ken gebracht.
(Pag. 1, eerste blad}
Grieksch schip op Duitsche mijn geloo
pen. (Pag. 1, eerste blad}
Dr. Staverman gehuldigd als leider van
het Ziekenfonds Walcheren.
(Stadsnieuws Vlissingen}
De Indië-dienst van de K.L.M. is her
vat. (Pag. 1, eerste blad)]
ZIE VERDER EVENTUEEL
LAATSTE BERICHTEN
GENERAAL I. H. REIJNDERS.
Hedenmorgen is voor den troep de vol
gende dagorder van 5 September van den
opperbevelhebber van land- en zeemacht
voorgelezen
„Het is mij een behoefte mijn groote
waardeering uit te spreken voor hetgeen
door de onder mijne bevelen staande, tot
land- en zeemacht behoorende officieren,
onderofficieren, korporaals en manschap
pen en het bij de onderdeelen van land- en
zeemacht dienstdoende burgerpersoneel -in
de achter ons liggende dagen is verricht,
Zoowel uit eigen aanschouwing als uit
rapporten van uwe commandanten is mij
gebleken, dat groote inspanning van u is
gevorderd en dat gij met opgewektheid en
kalme vastberadenheid aan de gestelde
eischen hebt voldaan.
In het bijzonder wil ik mijn erkentelijk
heid uitspreken jegens het personeel van
de grens- en kustbeveiliging en van de
luchtverdediging, welk personeel reeds
sedert geruimen tijd onder veelal moeilijke
omstandigheden zijn taak op uitnemende
wijze heeft vervuld.
Ik ben door dit alles gesterkt in mijn
overtuiging, dat ons volk wat betreft uwe
energie en toewijding met het volste ver
trouwen de toekomst kan tegemoet zien,
wetende dat, mochten onverhoopt de
grootste offers van u worden gevraagd,
gij bereid zult zijn deze te brengen uit
liefde voor uw land en in trouwe aanhan
kelijkheid aan onze geëerbiedigde Vorstin.
Lieve de Koningin 1"
ontvangen wij alle nieuwsbe
richten van Nederlandsche en
Buitenlandsche Persbureaux.
De Vlissingsche Courant"
waarin opgenomen de „Bres
kensche Courant", is „bij"
tot de laatste minuut.
