tweede BUITENLAND WAAR DE STRIJD WOEDT. Een Britsch oorlogs kabinet. Vlissingsc De vluchte kan De T van e KONING GEORGE SPREEKT TOT ZIJN VOLK. „Wy worden tot een conflict gedwongen" De Engelsche Koning heeft Zondag avond in een radioredevoering tot alle deelen van het Britsche rijk o.m. ver klaard, dat hij in dit ernstige, meest nood lottige uur van onze geschiedenis in ieder gezin van al zijn volken, zoowel in het moederland als overzee, een boodschap wenscht te zenden met dezelfde innigheid van gevoelens jegens een ieder, alsof hij den drempel der kamers had kunnen over schrijden om zijn onderdanen zelf toe te spreken. Voor den tweeden keer in ons leven zijn de meesten onzer in oorlog, aldus de Ko ning. Steeds en steeds opnieuw hebben wij geprobeerd een vreedzamen weg te vinden uit de geschillen tusschen ons en degenen die thans onze vijanden zijn. Het is even wel vergeefs geweest. Wij worden tot een conflict gedwongen. Er wordt op ons en onze bondgenooten het beroep gedaan de uitdaging te aanvaarden van een beginsel dat indien het zou overheerschen, fataal zou zijn voor iedere beschaafde orde op de wereld. Het is dit beginsel, dat een staat veroorlooft door op zelfzuchtige wijze ge weld na te streven, de door hem aangega ne verdragen en zijn plechtige beloften negeert, welke het gebruik van geweld of de bedreiging met geweld jegens de sou- vereiniteit en onafhankelijkheid van ande re staten sanctionneert. Een dergelijk beginsel van geweld is zeer zeker de primitieve leer, dat macht recht is. Indien dit beginsel over de ge- heele wereld zou worden gevestigd, zou de vrijheid van ons eigen land en van het ge- heele Britsche gemeenebest van naties in gevaar komen, doch nog veel meer dan dit. De volken van de wereld zouden in den ban worden gehouden van vrees en van alle verwachtingen op een duurzamen vrede en veiligheid, van recht en vrijheid tusschen de naties zouden eindigen. Dit is het laatste waartegenover wij ons ge plaatst zouden zien. Daarom moeten wij deze uitdaging aannemen. Onze taak zal zwaar zijn en de strijd zal niet beperkt worden tot slagvelden. Wij zijn vastberaden om onze verplichtingen na te komen en hebben het vertrouwen dat God met ons zal zijn. DE BEVELVOERING VAN HET ENGELSCHE LEGER. De Koning heeft tot opperbevelhebber van het Britsche veldleger benoemd gene raal Gort, tot chef van den imperialen generalen staf generaal Ironside en van de strijdmachten in Engeland generaal Kirke. Maatregelen der Britsche admiraliteit. De Britsche admiraliteit publiceerde Zondag de maatregelen die zij heeft geno men en volgens welke alle Britsche koop vaardijschepen onderworpen zijn aan vici- tatie door den Britschen controledienst voor het opsporen van contrabande. De koninklijke marine is geheel gemo biliseerd en bevindt zich op haar oorlogs bases De strijdkrachten werden uitge breid met een aantal gewapende koopvaar dijschepen en hulpkruisers. De admiraliteit, op de hoogte door vroe gere ervaringen, heeft reeds maatregelen genomen die de vorige maal tijdens den oorlog genomen moesten worden, o.a. door het weder invoeren van het systeem van convoyeeren van koopvaardijschepen ten einde de verbindingen te beveiligen tus schen de deelen van het Britsche gemeene best en zijn bondgenooten. MOBILISATIE IN IERLAND. De regeering van Eire heeft Zaterdag gelast dat het leger onmiddellijk zal wor den gemobiliseerd. De totale sterkte be draagt ongeveer 25.000 man. Het parle ment is in speciale bijeenkomst bijeenge roepen om eenige noodwetten aan te ne men. Ingevolge het regeeringsbesluit om mili taire voorzorgsmaatregelen te nemen, heeft de minister van defensie zeven lichtingen reservisten onder de wapenen geroepen. De Valera heeft Zaterdag in den Dail verklaard, dat Eire zal pogen zoo lang mo gelijk neutraal te blijven. HITLER ZEGT TOE NIET-MTLITAIRE OBJECTEN TE SPAREN, In antwoord op den oproep van presi dent Roosevelt, heeft Hitier inmiddels het volgende geantwoord De in de boodschap van den heer presi dent Roosevelt verkondigde opvatting, dat het een gebod van menschelijkheid is, bij militaire acties onder alle omstandig heden het werpen van bommen pp niet- militaire objecten na te laten, is volkomen in overeenstemming met met eigen stand punt en is door mij altijd ingenomen. Daar om stem ik onvoorwaardelijk toe in het voorstel, dat de bij de thans aan den gang zijnde vijandelijkheden betrokken regee ringen een overeenkomstige verklaring af leggen. Mijnerzijds heb ik reeds in mijn Zaterdag in den Rijksdag gehouden rede voering openlijk medegedeeld, dat de Duitsche luchtstrijdkrachten het bevel hebben gekregen zich bij hun optreden tot militaire objecten te beperken. Een na tuurlijke voorwaarde voor de handhaving van dit bevel is, dat de luchtstrijdkrach ten der tegenstanders zich aan denzelfden regel houden. De Poolsche ambassade te Londen be richt, dat in tegenstelling met de verkla ring van Hitier, dat alleen militaire doelen bestookt zullen worden, worden ook open steden door Duitsche vliegtuigen gebom bardeerd, waardoor talrijke slachtoffers onder de burgerbevolking vallen. NIEUWE REGEERING IN BELGIË. Met deelneming van de socialisten. Met het oog op de ontwikkeling der in ternationale gebeurtenissen heeft minister president Pierlot in naam van den koning de Belgische Werkliedenpartij deelneming aan de regeering aangeboden. In een spoedvergadering heeft het be stuur der werkliedenpartij besloten dit aan bod te aanvaarden. In de nieuwe regeering hebben de vol gende ministers zitting Minister-president zonder portefeuille Pierlotverkeer Marck landbouw d'Aspremont Lijnden economische zaken Sap ravitailleering Delfosse koloniën de Vleeschauwer, allen roomsch-katholiek minister zonder portefeuille De Man bui- tenlandsche zaken Spaak justitie Sou dan arbeid en sociale zaken Balthazar propaganda Wauters, allen socialistmi nister zonder portefeuille Janson binnen- landsche zaken Dévèze openbare werken en werkloosheidsbestrijdingVanderpoor- ten volksgezondheid Jaspar, allen libe raal technische ministers nationale ver dediging luitenant-generaal Denis finan ciën Gutt onderwijs Duesberg. VORMING VAN TSJECHO-SLOWAAK- SCHE STRIJDKRACHTEN IN FRANKRIJK. De Tsjecho-Slowaaksche gezant te Wash ington, Wladimir Hurban, heeft medege deeld, dat in Frankrijk en Polen Tsjecho- Slowaaksche legereenheden georganiseerd worden, en voegde hieraan toe „Het Tsjecho-Slowaaksche volk dat thans tijdelijk onder heerschappij is van het Barbaarsche Nazidom, staat geheel aan de zijde der ge allieerden, die de Duitsche uitdaging aan de beschaving der geheele wereld hebben aan vaard." LIPSKI UIT BERLIJN VERTROKKEN. De Poolsche ambassadeur te Berlijn, Lipski, is Zaterdagochtend uit Berlijn ver trokken. De hooge functionarissen van de Poolsche ambassade bleven toen nog te Berlijn. OORLOGSVERKLARING IN ITALIË KALM ONTVANGEN. Het Italiaansche nieuws agentschap Ste- fani meldt Per radio is over geheel Italië Zondag middag om één uur gemeld, dat de staat van oorlog tusschen Groot-Brittannië en Frankrijk eenerszijds en Duitschland an derzijds bestaat. De dagbladen hebben geen extra edities uitgegeven. Het bericht heeft indruk gemaakt, maar is met kalmte ont vangen. BURCKHARDT IN KAUNAS. De vroegere hooge commissaris van den Volkenbond te Danzig, Burckhardt, heeft zich voorloopig naar Kaunas begeven. Ook de Fransche consul-generaal van Konings bergen heeft zich hierheen begeven. Burckhardt heeft den Reuter-correspon- dent te Kaunas medegedeeld, dat Forster en Greiser hem hebben medegedeeld, dat zijn taak in de vrije stad ten einde was en dat hij zijn bureaux binnen twee uur moest verlaten, opdat de hakenkruisvlag zou kun nen worden geheschen. Burckhardt verliet Danzig in gezelschap van twee beambten van de Gestapo Zater dag te half tien in den ochtend. Al zijn huisraad en zijn bibliotheek moest hij ach ter laten. Toen hij in zyn auto stapte hoorde hij kre ten uit het volk. Men riep „doodt den hond", doch hem werd geen letsel gedaan. Burckhardt voegde hieraan toe voorloo pig te Kaunas te zullen blijven. ENGELAND EN FRANKRIJK ZULLEN DE WEERLOOZE BURGERS SPAREN. Het Foreign Office publiceerde Zater dag nog een mededeeling, waarin de re geeringen van Engeland en Frankrijk plechtig verklaren, dat zij voornemens zijn de vijandelijkheden te voeren met den stel- ligen wensch de burgerbevolking te sparen en op elke mogelijke wijze de kunstschat ten en monumenten der menschelijke pres taties te ontzien. Eenigen tijd geleden hebben zij nauwkeurige instructies gezon den aan de commandanten van haar leger machten met het verbod buiten de strikt militaire doeleinden iets te bombardeeren. Wat het gebruik van de strijdkrachten ter zee, inclusief de duikbooten betreft, zullen de beide regeeringen zich houden aan de voorschriften neergelegd in het duikbooten-protocol van 1936 en zullen zjj haar luchtmacht alleen gebruiken tegen koopvaardijschepen ter zee overeenkom stig de erkende voorschriften, welke van toepassing zijn op de uitoefening der rech ten van oorlogvoerenden ter zee door oor logsschepen. Bovenstaande kaart geeft den opmarsch weer der Duitsche troepen, welke 1 Sep tember de Poolsche grenzen zijn overschreden. De opmarsch begon, waar de zwarte pijl tj.es zijn aangegeven, later zetten zich de Duitsche legercorpsen in beweging die aan de hoofdverbindingwegen gelegerd waren; (op de kaart met zwarte blokjes aangegeven). De Duitsche troepen bewegen zich nu over het Poolsche wegennet hetwelk op de kaart is aangebracht. Tenslotte geven beide regeeringen op nieuw uiting aan haar voornemen zich te houden aan de bepalingen van het protocol van Genève van 1925,-dat in oorlogstijd het gebruik van verstikkende of giftige of andere gassen en van bacteriologische me thoden van oorlogvoeren verbiedt. Tot de Duitsche regeering zal de vraag gericht worden, of zij bereid is een verze kering van denzelfden aard te geven. Hier bij dient wel verstaan te worden, dat in geval de vijand een der bovengenoemde restricties niet in acht neemt, de Britsche en Fransche regeeringen zich het recht voorbehouden zulk een actie te onderne men als zij geschikt achten. De regeering heeft weer een oorlogska binet ingesteld, dat bestaat uit Chamber lain, den eersten minister, Simon, den mi nister van financiën, en Halifax, die mi nister van buitenlandsche zaken, Chatfield, minister van de coördinatie der landsverde diging, Winston Churchill, minister van marine, lord Sankey, minster zonder porte feuille, Hoare Belisha, minister van oorlog, Sir Kingsley Wood, minister van lucht vaart, Sir Samuel Hoare, lordgrootzegel- bewaarder, die dus in de plaats komt van Anderson. De verdere benoemingen, welke binnen kort te verwachten zijn, zullen in den vorm zijn van een aanvullend kabinet, staande buiten het oorlogskabinet. Eden is benoemd tot minister voor de Dominions, lord Stanhope tot lord-presi dent van den raad, Inskip tot lord-kanse- lier. Anderson is benoemd tot minister van binnenlandsche zaken en binnenlandsche veiligheid. Deze ministers maken geen deel uit van het oorlogskabinet. Om een zoo goed mogelijk contact tus schen den minister voor de Dominions en het oorlogskabinet te handhaven, zal Eden specialen toegang tot het kabinet hebben. Minister Anderson blijft belast met de voorzorgsmaatregelen tegen luchtaanval len. De Labour niet in het kabinet. Reuter verneemt uit kringen van de La- bourparty, dat de partij het aanbod van minister-president Chamberlain om verte genwoordigd te zijn in een hervormd kabi net van de hand heeft gewezen. De partij zal evenwel haar volledigen steun geven aan de noodzakelijke maatregelen tot het doeltreffend voeren van een oorlog. TEGEN HET HITLERISME. In hoofdartikelen leggen de Engelsche bladen den nadruk op het nationale be sluit, het Hitlerisme uit te roeien. De „Times" schrijftDe Duitsche dicta tor heeft den volkeren van, Engeland en Frankrijk geen andere keus gelaten dan zich te verzetten en hem omver te werpen. Het alternatief, dat Hitier op hen legt, is overgave aan georganiseerde bruutheid en verraad, welke de laatste lichten der vrij heid in Europa zouden uitdooven. Wij heb ben den vrede met het Duitsche volk ge zocht en onze twist is met zijn bestuurders en de politiek waarmede zij den Duitschen naam bezoedeld hebben. Wij voeren oorlog voor doeleinden welke ver boven het Engel sche nationale belang liggen. Vrede was de gids der Britsche diplomatie en vrede zal de inspiratie zijn der Britsche wapenen en der geallieerde overwinning. Juist omdat afloop van dezen oorlog een nieuwe vesti ging moet brengen van orde, vooruitgang en eenheid in Europa, moet het Hitlerisme thans en voor altijd met het eenige middel dat is overgebleven worden uitgeroeid uit de Europeesche betrekkingen. DUITSCH MEMORANDUM AAN DE BRITSCHE REGEERING. Op het door Engeland gestelde ultima tum heeft de Duitsche regeering aan den Britschen ambassadeur te Berlijn, Hender son, een memorandum doen toekomen waarin uitvoerig de motieven worden uit eengezet waarop Duitschland zijn optreden meent te kunnen rechtvaardigen. Het stuk eindigt aldus Het Duitsche volk is vooral niet bereid zich te laten mishandelen door Polen. Daarom wijst de regeering van het Duit sche rijk de poging van de hand Duitsch land door een ultimatieven eisch te dwin gen zijn ter bescherming van het rijk aan getreden weermacht weer terug te roepen en daarmede de oude onrust en het oude onrecht opnieuw te accepteeren. Het Duitsche volk en zijn regeering heb ben niet, zooals Groot-Britannië, het voor nemen de wereld te overheerschen, doch zijn vastbesloten, hun eigen vrijheid, hun onafhankelijkheid en vooral hun leven te verdedigen. „KRIJGSGEVANGENE" OP BRITSCH SCIHP. Gisteravond is aan boord van het Brit sche schip „Georgic", dat zich in de haven van New-York bevindt, de eerste vrouwe lijke krijgsgevangene geïnterneerd. Het be trof een jeugdige Duitsche stewardess, die sinds vijf jaar in dienst is van- de Cunard Line. Zij verklaarde een Engelsch gevan genschap te verkiezen boven éen terugkeer naar het Derde Rijk als „vrij burgeres". OPROEP VAN HET AMERIKAANSCHE GENOOTSCHAP VOOR DUITSCH- AMERIKAANSCHE CULTUUR. Om in opstand te komen tegen Hitier. Het genootschap voor Duitsch-Ameri kaansche cultuur te Cleveland (V.S.) heeft Zaterdag een oproep uitgegeven aan het Duitsche volk, waarin dit wordt opgewekt in opstand te komen tegen Hitier. Men zal trachten om door middel van drie geheime korte golfstations den oproep naar Duitschland te verspreiden. De oproep van het genootschap, dat ruim honderduizend leden omvat, beschuldigt Hitier ervan over te gaan tot „een bar baarsche vernietiging en een vernieling van den goeden naam der Duitschers in de wereld". De oproep eindigt als volgt Hiter moet worden overwonnen. Zijn overwinning zou een overwinning beteeke- nen van de barbarij op de beschaving. De nederlaag van Hitier moet uw overwinning zijn, de overwinning van een vrij en demo cratisch Duitschland. CREDIETEN VOOR DE FRANSCHE NATIONALE VERDEDIGING. Volgens inlichtingen van de financieele Kamercommissie behelzen de credieten, die Zaterdag door de Fransche Kamei* zijn aangenomen eenerzijds credieten voor de nationale verdediging ten bedrage van 24 milliard francs en anderzijds credieten van ongeveer 17IA milliard francs voor de ge wone begrooting van 1939 en ongeveer 2714 milliard francs voor rekening der ka- pitaals-investeering te verdeelen onder de drie departementen der nationale verdedi ging. TWEE POOLSCHE DUIKBOOTEN VERNIELD Het Duitsche nieuwsbureau meldt dat twee Poolsche onderzeebooten door Duit sche zeestrijdkrachten zijn vernield* DE VEREENIGDE STATEN NEUTRAAL. President Roosevelt heeft Zondagavond een door de groote Amerikaansche omroep- zenders uitgezonden radiorede gehouden, waarin hij de neutraliteit der Vereenigde Staten heeft afgekondigd. Hij kon echter niet vragen, zoo zeide hij, dat iedere Amerikaan in gedachten neutraal zou blijven, „want zelfs als men neutraal is kan men niet vragen, zijn geest of geweten af te sluiten." Roosevelt sprak de hoop en het geloof uit, dat Amerika buiten den oorlog zou blijven. ROODE KRUIS BIEDT DIENSTEN AAN. Overeenkomstig de bestaande internatio- nale conventies en in overeenstemming met zijn traditioneele taak heeft het internatio nale Roode Kruis-comité zijn diensten aan geboden aan de regeeringen en de Roode Kruis-organisaties der oorlogvoerende sta ten. De Japansche ambassadeur te Rome Ig naar Tokio ontboden. De officieele verkla ring luidt, dat hij gaat om verslag uit te brengen over den Europeeschen toestand. In Japansche kringen te Rome verheelt men echter niet het feit, dat zijn terugroeping verband houdt met de houding der Japan sche regeering tegenover de asmogendhe- den in verband met de totstandkoming van het DuitschRussisch nonagressiepact. DE SOVJETREGEERING NEUTRAAL In diplomatieke kringen te Londen wordt vernomen, dat de regeering der Sovjet-Unie neutraal zal blijven. WISSELKOERSEN Londen 7.58 Berlijn 65.Parijs 4.35 Brussel 32.20 Zwitserland 42.60; New-York 1.88. MINISTER DE GEER SPREEKT IN DE TWEEDE KAMER. De Tweeds Kamer kwam hedenmiddag bijeen. Het volledige kabinet was achter de re- geeringstafel gezeten. Na een rede van dsn voorzitter, mr. J, R. H. van Schaik, voerde de minister-pre sident, jhr. mr. D. J. de Geer, het woord en zei o.m. Ruim 25 jaar geleden, op Maandag 3 Augustus 1914, werd door den heer De Savornin Lohman in deze Kamer gezegd; „Ik geloof niet, dat ooit ons Koninkrijk in een zóó gevaarlijken toestand is geweest als op dit oogenblid". Het was aan het be gin van den wereldoorlog en de Kamer was met een gelijksoortig doel bijeen ge roepen als op dezen middag. Het is wel een bittere ervaring, dat de generatie, die dien onheilsdag heeft meege maakt, reeds na een kwarteeuw neiging moet gevoelen die sombere woorden te her- herhalen. Zoo de voorteekenen niet bedriegen, wacht ons werelddeel en zijn beschaving in de naaste toekomst een nog bangere crisis dan in de jaren tusschen 1914 en 1918 werd doorgemaakt. En al mogen wij ho pen, dat de reohtstreeksche verschrikkin gen van den oorlog aan ons land zullen worden bespaard, dan toch zullen wij ons deel hebben in de spanningen die hij op roept, i de vernietiging van welvaart die hij brengt, in het onzegbare leed dat in al lerlei vorm over de volken komen zal. Bij de ernstige taak, die ten dezen aan de regeering is opgelegd, rekent zij op de eendracht van het volk en op de trouwe plichtsbetrachting en toewijding van allen, die tot medewerking in eenigerlei opzicht geroepen worden. Omtrent de politieke houding, door ons land in het uitgebroken conflict aan te nemen, bestaat in ons midden geen ver schil^ van gevoelen. Ons land is vast besloten zijn neutraliteit naar alle zijden met de grootste nauwge zetheid en de volledigste consequentie te handhaven. Wel weten wij, dat het in bange tijden als deze meer dan ooit aankomt op die eigenschappen van geest' en karakter, die ook in achterliggende eeuwen onze natie in de hachtelijkste oog-enblikken hebben ge* schraagd. Het was in het donkerste uur van onz» geschiedenis, dat de geloofshymne geborea werd, die de eeuwen trotseerde. De hymne» die ook n u nog de diepste en zuiverste gevoelens van ons volk vertolkt, en dit zal bleven doen, hoo hoog de nood mog® stijgen Mijn schild ende betrouwen Zijt Gij, o God, myn Heer. Op U zoo wil ik bouwen, yerlaat mij nimmermeer. iagWod voor Ze elan' Breskensche Maandag 4 Septi 1 WEET, WAT GE Aan de Vereenigir jning de deu! worden ontzegd zei deren met de bescbj haar ter beschikking den lande v-srrastte| een biljet waarop go| het geval van luchtg hlijkt wel, dat bij da andelijke vliegtuigen i laten valt, zóóveel ze, jnenschen hopeloos z scherm enden afweer Enfin; ze zullen althans nog wel om de circulaire var| Luchtbescherming tti gevaar hen heeft ben ste bepalingen in zil men met deze soort 11 reiken, dan is het w herhalen, voortduren J wat de menschen in te doen en te laten. 1 h a m e r d wordej vooral niet te veel va zullen ze u i t e 1 en-er niet n; I den en verstandigen ij als ze hun wetenschda hrengen. De eerste e j tige zelfbescherming b 1 ij v -e n Het 1 j vaar, dat men z| nen, is de p a n i e In de meerbedoelde, „punt 7" van „Watl vereischt wordt", hei „het klaarzetten I voor 't geval, dat moet worden verl Vooral wanneer dal spreken de gevolgen; 1 Vijf en twintig jaar Ij opzicht veel aanschojj roor Luchtbeschermii pothetische geval val ning natuurlijk sp-eci, vaar gedacht. Ze ve* I huis wordt getroffen! deren hoofde elders b gen de gevar-en uit de ge dan mee Ik zal het «voorspe.ll Maar meestal niet dt. het dringenst noodigj In 1914 heb ik in a schen de vlucht zieni de verwoesting van 11 meegemaaktde ga| steden en dorpen hel zien trekken naar vel En steeds weer viel! armzalig bezit duizei 1 het meenemen hadi was het bijv., dat vek| warring van het oogfl zaak van een snelle werd, het eerst naai| bleken te hebben pen met een geknooptj ze „het noodigste" later en te laat! inzicht, dat ze het hadden meegenomen. Feuilleton I door Kurt Siodmak Zijn blik viel op dj Gold het trommelen f man met de verscheuj De Arabier had zijn; zoodat het wit zichtba; star naar het OostenH ging niet meer op en Hauser greep de has drukte die. Hij haakt; af. Zou de man miss opdat hij Hans Hause Hij dekte hem met zij Wankelend begon h stijgen. Achter hem ra uit duizend spleten. Achter hem, voor h borgen door de heuve j sclien de knieën, de ti| woestijn HOOFDS' Roovers en! Ih de halfdonkere Achilles Daskalopulos braken spiegel heen 1 streek hij zijn overhem te fluiten. O'Murphy keek s ..Je zult nog eens L van verwaandheid. Je' I zen ook goed genoeg a te* hij. in met Engelse^

Krantenbank Zeeland

Vlissingse Courant | 1939 | | pagina 4