Breskensche Courant
Engeland en Frankrijk verklaren Duitschland den oorlog
*Ultimatums loerden afgeioezen.
EERSTE BLAD
Dagblad voor Zeeland/waarin opgenomen de
r
Gistermorgen om 10,20 uur is over de Engel-
sche zenders een mededeeling gepubliceerd
inhoudendedat om negen uur de Eritsche
ambassadeur in Berlijn de Duitsche regeering
heeft doen wetendat, tenzij om elf uur gister
ochtend van Duitschland een gunstig antwoord
was ontvangen ten aanzien van de gestelde
eischen betreffende staking van de vijandelijk
heden in Polen, Engeland zich in staat van
oorlog zou achten met Duitschland.
De Fransche ambassadeur te Berlijn, Cou-
londre, heeft Duitschland medegedeelddat
Wanneer het niet, of negatief antwoordde op
de mededeeling van de Fransche regeering
van 1 September, Frankrijk na Zondagmiddag
lijf uur de verplichtingen ten uitvoer zou leg
gen, die het jegens Polen op zich heeft ge
nomen.
Om 11 u. 35 Zondagochtend heeft de Eritsche
minister-president Chamberlain voor den
radio-omroep medegedeeld, dat te elf uur
(11.20Amsterd.tijd) van Duitschland geen gun
stig antwoord op het gestelde ultimatum was
ontvangen en dat dientengevolge Engeland
zich van dit moment af met Duitschland in
staat van oorlog beschouwt.
De Fransche ambassadeur te Berlijn, Coa-
dre, werd om half één gistermiddag ontvangen
door den rijksminister van buitenlandsche za
ken Von RibbentropHij vroeg hem of hij in
staat was een bevredigend antwoord te geven
op de mededeeling van 1 September.
Von Ribbentrop heeft ontkennend geant
woord.
Vervolgens heeft Coulondre, na een laatste
maal te hebben herinnerd aan de zware ver
antwoordelijkheid, welke het Rijk op zich
heeft genomen door zonder oorlogsverklaring
vijandelijkheden te beginnen tegen Polen en
Seen gevolg te hebben gegeven aan de sug-
Sestie der regeeringen van Frankrijk en Groot-
Brittannië, doen weten, dat de Fransche regee-
rmg zich verplicht zag met ingang van Zondag
3 September des namiddags 5 uur haar ver-
plichtingen jegens Polen aangegaan, welke
verplichtingen der Duitsche regeering bekend
zijn, na te komen.
Historische rede van
Chamberlain.
Het Britsche stoomschip „Athenia"
getorpedeerd.
dnea
Vreemde vliegtuigen
boven ons land.
VJissingsche Courant
77ste JAARGANG NUMMER 208
MAANDAG 4 SEPTEMBER 1939
Abonnementsprijs: 17 ct. per week ot 2.20 pej
kwartaal. Franco per post 2.50. Afzonderlijke
nummers 5 ct. Voor het buitenland neme men een
abonnement op het postkantoor zijner gemeente.
Advertentieprijs: Van 15 regels 1.25, iedere
regel meer 25 cent. Bij abonnement speciale
prijs. Kleine advertenties van 15 regels
50 cent, iedere regel meer 10 cent (max. 10
regels). Derde plaatsing gratis. Vooruitbetaling
Uitgave: Firma bVAN LïJU VKLOE Jr., Bureaus
Walstr. 58-60, Tel. 10 (2 lijnen), Giro No.66287.
Eigen kantoren te:Breskens, Dorpsstraat, Tel. 21;
Oost- en West-Souburg, Kanaalstraat 45, Tel. 85
AANGESLOTEN BIJ HET BUREAU VOOR PUBLICITEITSWAARDE, INGESTELD DOOR DE VEREENIGING ..DE NEDERLANDSCHE DAGBLADPERS'
„Hitier kan alleen gestuit worden
door geweld".
Klokslag 11.15 (Britsche zomertijd) richt
te de Britsche eerste minister, Chamber
lain, zich Zondag tot de Engelsche natie
over alle Engelsche zenders, voor het uit
spreken van de volgende toespraak
„Ik spreek in het kabinets'vertrek in
Downingstreet 10. Hedenmorgen heeft de
Britsche ambassadeur in Berlijn de Duit
sche regeering een laatste nota overhandigd,
verklarende dat, tenzij wij van haar vóór
elf uur vernamen, dat zij bereid is haar
troepen uit Polen terug te trekken, de
staat van oorlog'tusschen ons zal bestaan.
Ik moet u thans mededeelen, dat geen be
lofte van dien aard is ontvangen en dat bij
gevolg dit land in oorlog is met Duitschland.
Gij kunt u voorstellen, welke een bittere
slag het voor mij is, dat heel mijn lange
worsteling om den vrede te redden, gefaald
heeft. Toch kan ik niet gelooven, dat er iets
meer of iets anders bestaat, wat ik zou
hebben kunnen doen en dat meer succes
zou hebben gehad.
Het zou volstrekt mogelijk geweest
zijn, een vreedzame regeling met eere
tot stand te brengen tusschen Duitsch
land en Polen, maar Hitier wilde zulks
niet. Klaarblijkelijk had hij besloten,
Polen aan te vallen, wat er ook gebeur
de en ofschoon hij thans zegt, dat hij
redelijke voorstellen naar voren heeft
gebracht, welke door de Polen werden
verworpen, is dat geen waarachtige ver
klaring.
De voorstellen werden nooit getoond
aan de Polen, noch aan ons en ofschoon
zij in de Duitsche radiouitzending van
Donderdagavond uitgezonden werden,
wachtte Hitier niet op het vernemen
van commentaar op deze voorstellen,
doch gaf hij zijn troepen bevel, den vol
genden morgen de Poolsche grens over
te trekken.
Zijn optreden toont overtuigend, dat
er geen kans bestaat om te verwach
ten, dat deze man ooit zijn gebruik zal
opgeven om geweld toe te passen, ten
einde zijn wil door te zetten. Hij kan al
leen gestuit worden door geweld en
wij en Frankrijk gaan vandaag ter na
koming van onze verplichtingen hulp
verleenen aan Polen, dat zoo dapper
weerstand biedt aan dezen gemeenen
en niet uitgelokten aanval op zijn
volk.
Wij hebben een zuiver geweten. Wij heb
ben alles gedaan wat een land kon doen
om den vrede te vestigen. Wij bevinden ons
echter in een toestand, waarin men geen
vertrouwen zou kunnen stellen in eeri der
woorden, gegeven door den leider van
Duitschland en waarin geen enkel volk zich
in veiligheid kan gevoelen.
Deze toestand was ondragelijk geworden
en nu wij besloten hebben, er een einde aan
te maken, weet ik, dat gij allen uw rol daar
in zult spelen met kalmte en dapperheid.
Op een oogenblik als dit vormen de ver
zekeringen van steun, die wij uit het Brit
sche rijk ontvangen hebben, een bron van
diepe aanmoediging voor ons.
Wanneer ik mijn toespraak zal hebben
geëindigd, zullen zekere gedetailleerde aan
kondigingen worden gedaan ten behoeve van
de regeering. Wijdt daaraan uw volle aan
dacht. De regeering heeft plannen gemaakt
v Igens welke het mogelijk zal zijn, de
werkzaamheden der natie voort te zetten
in de dagen van druk en spanning, welke
voor ons kunnen liggen. Deze plannen ech
ter hebben uw hulp noodig. Gij kunt uw deel
op u nemen bij de strijdende diensten of als
vrijwilliger bij een van de takken der
civiele defensie. Wanneer dat het geval is,
zult gij u aanmelden voor dienstverrichting
in overeenstemming met de instructies, die
gij ontvangt.
Onmiddellijk nadat de Britsche premier
zijn toespraak tot de Britsche natie had
gericht, begonnen de Engelsche zenders het
publiek raadgevingen te verstrekken om
trent de noodzakelijke gedragingen ter ver
mindering van de gevaren van luchtaan
vallen.
Geen sensatie in Londen.
De aankondiging, dat Engeland zich met
Duitschland in oorlog bevindt, heeft in Lon
den geen sensatie verwekt, daar men dit
sinds Zaterdagavond voor practisch zeker
hield. Bovendien was de bevolking der
hoofdstad door de evacuaties zoodanig ge
dund, dat de drukte in de straten Zondag
morgen zich beperkte tot het snelle ver
keer van officieele auto's en de voorberei
dingen voor den luchtafweer.
- 1400 MENSCHEN AAN BOORD.
De slachtoffers in hoofdzaak Amerikanen
en Canadeezen.
Het Britsche ministerie van voorlichting
deelde vanochtend vroeg mede, dat het
stoomschip „Athenia", van de Donaldson
Atlantic Line Ltd. uit Glasgow, metende
ruim 13000 ton, met 1400 menschen aan
boord in den Atlantischen Oceaan, 200 mijl
ten Westen der Hebriden-eilanden aan de
Schotsche kust, is getorpedeerd.
Om vijf uur vanochtend heeft het mini
sterie medegedeeld, dat, volgens het laatste
door de admiraliteit ontvangen bericht, het
schip snel zinkende was.
Het schip was op weg naar Montreal.
Stephen Eariey, de secretaris van Roose
velt, heert verklaard, dat de passagiers van
„Athenia'' volgens te Washington ontvangen
berichten in hoofdzaak Canadeezen en
Amerikanen waren.
De president heeft een officieel telegram
ontvangen, waarin van deze torpedeering
melding werd gemaakt,
Early voegde hieraan toe Ik wenisch te
doen uitkomen, dat het schip volgens de
officieele inlichtingen uit Glasgow kwam
en via Liverpool met vluchtelingen op weg
was naar Canada. Ik wensch daarop te wij
zen, aldus Early, om aan te toonen, dat er
geen enkele mogelijkheid bestaat, dat het
munitie vervoerde.
De „Athenia" was Vrijdagmiddag uit
Glasgow vertrokken en had Liverpool aan
gedaan, vanwaar het schip Zaterdagmiddag
om 4 uur onder bevel van kapitein James
Reid naar Montreal was vertrokken.
De reederij heeft verklaard, dat het to
taal aantal personen aan boord van het
schip, bemanning en passagiers, 1400 be
draagt. Een groot aantal hunner waren lie
den, die wegens de crisis naar Amerika ce-
rug keerde. I
In de reddingsbooten van de „Athenia"
was plaats voor in het geheel 1830 passa
giers. Het schip had te Liverpool een la
ding van 1000 ton ingenomen.
Diepe indruk in de Vereenigde
Staten.
De door de -orpedeering van de „Athenia"
gewekte beroering is aanzienlijk. Men her
innert aan de torpedeering van de „Lusita-
nia", doch voegt hieraan toe, dat deze tor
pedeering nog minder te verontschuldigen
valt wegens het feit, dat men kon weten,
dat de „Athenia" aan boord noch wagens,
noch munitie had, doch Amerikaansche en
Canadeesche vluchtelingen, die uit verschil
lende punten van Europa kwamen. Men
stelt zich reeds de vraag of de Duitsche
regeering besloten heeft tot een oorlog zon
der genade, waarmede de keizer Amerika
bedreigde zelfs nog voor de Vereenigde
Staten zich aan de zijde der geallieerden
schaarden. De gevolgen van de
torpedeering kunnen ern
stig zijn, en zelfs direct.
Zekere kringen achten het mogelijk, zoo
niet waarschijnlijk, dat Roosevelt vandaag
of morgen het Congres in een buitengewone
zitting zal bijeenroepen, hetgeen hem vol
gens de bewoordingen van de grondwet zou
veroorloven begin volgende week acht
dagen na de bijeenroeping door den presi
dentte vergaderen.
Er kan geen Duitsche duikboot in
de buurt zijn geweest.
Het Duitsche nieuwsbureau deelt mede
Directe informaties na ontvangst van de
Engelsche berichten over de torpedeering
van het stoomschip „Athenia", dat naar
gezegd wordt, 1400 personen aan boord
had, hebben uitgewezen, dat het volkomen
uitgesloten is, dat het schip door een Duit
sche duikboot is getroffen.
Alle Duitsche oorlogschepen hebben in
structie zich strikt te houden aan de rege
len van het prijsrecht en het is natuurlijk,
dat zij zich daaraan houden.
Wanneer de „Athenia" werkelijk zou zijn
getorpedeerd, dan kan hier volgens de op
vatting van Duitsche deskundige kringen
Dit nummer bestaat uit 2 bladen
9el»eur3enssscn
vran
«I
©si
Engeland en Frankrijk hebben Duitsch-
land den oorlog verklaard.
(Pag. 1, eerste blad),
Engelsch stoomschip met 1400 passa
giers getorpedeerd.
Pag. 1, eerste blad)]
Vreemde vliegtuigen boven Nederland,
geconstateerd, (Pag. 1, eerste blad)'
Nederland proclameert de neutraliteit.
(Binnenland);
Egypte verbreekt de diplomatieke be
trekking met Duitschland.
(Pag. 2, eerste blad)]
Italië had eerst mogendheden-conferen-
tie voorgesteld. (Pag. 2, eerste blad)]
Radio-toespraak van den Engelscheö
Koning. (Buitenland);
ZEE VERDER EVENTUEEL
LAATSTE BERICHTEN
slechts een vergissing van een Engelsche
duikboot zijn, die dan zeer zeker in strijd
met de regelen van het prijsrecht heeft ge
handeld.
Men neemt evenwel aan, dat het schip in
het geheel niet is getorpedeerd, doch op
een drijvende Engelsche mijn is gestooten.
Zeer veel opvarenden opgepikt.
Kennedy, de ambassadeur der Vereenig
de Staten te Londen, heeft hét departe
ment van buitenlandsche zaken laten we
ten, dat alle passagiers van de „Athenia"'
gezond en wel zijn, met uitzondering van
die, welke door de ontploffing van den
torpedo werden getroffen.
Het Zweedsche jacht „Southern Cross'*
meldt, dat het tweehonderd passagiers van
de „Athenia" heeft gered.
Het Noorsche stoomschip „Knut Nelson'*
zou ongeveer achthonderd personen heb
ben gered.
Verscheidene reddingsbooten van de
„Athenia" werden opgemerkt, hetgeen doet
hopen, dat het aantal geredden nog grooter
zal zijn.
Mededeeling van ministerie van
voorlichting.
Het ministerie van voorlichting maakt
bekend, dat te Belfast 56 burgers der Ver
eenigde Staten aan boord van de „Athenia"
waren gegaan, en dat het aantal Amerika
nen, dat zich aan boord van dit schip be
vond, dus in liet geheel 311 heeft bedragen.
Torpedobootjagers zijn op volle kracht
uitgevaren om de overlevenden op te pik
ken.
ZIJ VLOGEN TE HOOG OM TE WORDEN
BESCHOTEN.
Hedennacht zijn vreemde vliegtuigen bó
ven ons land gesignaleerd.
De nationaliteit dier vliegtuigen kon niet
worden vastgesteld. Aangezien meestentijds
boven de wolken werd gevlogen, was het
niet mogelyk de vliegtuigen onder vuur te
nemen.
De Nederlandsche regeering zal heden
elk van beide partijen, onder verwijzing
naar dén ernst van deze schending onzer
door beider beloften uitdrukkelijk erkende
onzijdigheid, uitnoodigen onverwijld een
onderzoek in te-stellen naar de vraag, of
hare strijdkrachten deze inbreuk hebben
veroorzaakt en bij bevestigende beantwoor
ding, alle maatregelen te nemen om herha
ling te voorkomen.
Een waarschuwing aan de bevolking.
In verband met de door de regeering' be
volen beperking van het luchtverkeer, be
staat de mogelijkheid dat de luchtdoelartil
lerie, de luchtdoel mitrailleurs en de mili
taire vliegtuigen op de in overtreding- zijn
de luchtvaartuigen het vuur openen.
Teneinde tf voorkomen, dat alsdan letsel
wordt veroorzaakt door neervallende scher
ven of kogels, wordt de bevolking aange
raden om, wanneer een dergelijke beschie
ting plaats vindt hetgeen onder meer
merkbaar kan zijn door het springen van
projectielen in de lucht dekking te zoe
ken en daarbij binnenshuis van de ramen
verwijderd te blijven.
