VJissingsclie Courant
Breskensclie Courant
De wereld heeft een kans.
Koningin Wilhelmina
en Koning Leopold
bieden hun goede
diensten aan.
EERSTE BLAD
Dagblad voor Zeeland, waarin opgenomen de
77ste JAARGANG NUMMER 204
WOENSDAG 30 AUGUSTUS 1939
Abonnementsprijs: 17 ct. per week ot 2.20 pei
kwartaaL Franco per post ƒ2.50. Afzonderlijke
nummers 5 ct. Voor het buitenland neme men een
abonnement op het postkantoor zijner gemeente.
Advertentieprijs: Van 15 regels J 1.25, iedere
regel meer 25 cent Bij abonnement speciale
prgs. Kleine advertenties van 15 regels
50 cent, iedere regel meer 10 cent (max. 10
regels). Derde plaatsing gratis. Vooruitbetaling
Uitgave: Firma IVAN DE VELDE Jr., Bureaus
Walstr. 58-60, Tel. 10 (2 lijnen), Giro No.66287.
Eigen kantoren te:Breskens, Dorpsstraat, Tel.21
Oost- en West-Souburg, Kanaalstraat 45, TeL 35
AANGESLOTEN BIJ HET BUREAU VOOR PUBLICITEITSWAARDE, INGESTELD DOOR DE VEREENIGING „DE NEDERLANDSCHE DAGBLADPERS"
KORT COMMENTAAR.
Komt zij gelouterd uit de
crisis
Menigeen zal gistermiddag even
Êeleurgesteld zijn geweest toen de met
zooveel spanning verwachte rede van
Chamberlain geen antwoord gaf op de
vraag oorlog of vrede
Maar bij even nadenken zal men
hebben begrepen, dat dit juist zeer ge
lukkig moet worden geacht. Hitler had
Engeland immers een voorstel gedaan
en daarop heeft Engeland geantwoord.
Wanneer de leider van het Duitsche
rijk dus niet bereid zou zijn, een soepe
ler houding aan te nemen, zou de zaak
beslist zijn geweest op het oogenblik
dat ambassadeur Henderson den
Führer het Engelsche antwoord over
handigde. Van een beslissing is echter
nog niets gebleken.
Hitier heeft Henderson een antwoord
voor de Engelsche regeering overhan
digd. En dit feit bewijst, dat er nu in
ieder geval „met hem te praten valt".
In dezelfde richting wijst ook de ver
klaring van een politiek Berlijnsch
woordvoerder tegenover een vertegen
woordiger van Reuter „De deur blijft
open voor onderhandelingen. Duitsch-
land zal naar alle redelijke voorstellen
luisteren, maar vasthouden aan de
eischen van Hitier betreffende terug
keer van Danzig en den Corridor. Be
halve dit, willen wij tot een accoord
komen met Polen, dat een toegang naar
zee moet hebben".
Dat Danzig en de Corridor aan
Duitschland zullen worden afgestaan,
moet op zijn zachtst twijfelachtig
worden genoemd. Maar dat Duitsch
land, zooals uit bovenstaande ver
klaring blijkt, nu oog heeft voor de
Poolsche behoefte aan een toegang
naar de zee, is reeds veelzeggend
want tot dusver is van die zijde niet
veel gebleken dat zou wijzen op begrip
voor de behoeften van derden.
Hierin schijnt nu verandering te
komen en dat is een verheugend feit.
De Duitsche ochtendbladen schrijven
vandaag uitvoerig over toenadering tot
Engeland. Alweer een verheugend ver
schijnsel.
Zeker, het is ons bekend, dat die
schijnbare ommekeer een gevolg is van
het feit, dat men in zekere kringen nu
schijnt te beseffen, dat de verklaringen
van Engeland en Frankrijk „Wij zul
len vechten als dat met betrekking tot
Polen noodig blijkt", ernstig gemeend
zijnmen had deze nog tè zeer voor
bluf aangezien.
Het zal dus nog moeten blijken, of de
Duitsche bereidheid tot onderhandelen
méér is, dan een onvermijdelijke maar
onaangename noodzakelijkheid of het
een begin is van het begrip dat vreed-
zaa- onderhandelen duurzamer resul
taten geeft dan geweld en bedreiging
hiermee.
Uit de Engelsche bladen (de Daily
Herald bijvoorbeeld) blijkt, dat Enge
land bereid is met Duitschland over zijn
problemen en grieven te onderhandelen
om tot een regeling te komen die het
mogelijk zal maxen de wereldhulpbron
nen toegankelijk te maken voor de vol
ken van alle landen.
Ook deze principieele bereidverkla
ring moet van groote beteekenis wor
den geacht. Want in de kringen van
hen die den wereldoorlog 1914—1918
.wonnen heeft men zich aan vragen
van redelijkheid wel eens weinig ge
legen laten liggen en die kringen krij
gen slechts loon naar werken, wanneer
op hun onbillijkheden wordt gerea
geerd zooals Duitschland dat de laat
ste jaren doet.
Het een, zoowel als het ander moet
scherp worden afgekeurd. Wanneer de
wereld uit de crisis, waarvoor zij zich
thans gesteld ziet, dan ook zóó ge
louterd te voorschijn komt, dat alom
beseft wordt, dat ieder volk recht
heeft op een menschwaardig en vreed
zaam bestaan, dan zijn ook de bange
uren van den jongsten tijd niet vruchte
loos geweest.
Gisteravond werd te Parijs vernomen dat
de Belgische premier, Pierlot, Maandag
nacht den Franschen gezant te Brussel
Bargeton, bij zich ontboden heeft en hem
heeft medegedeeld, dat de Koningin der
Nederlanden, Wilhelmina, en de Belgische
Koning, Leopold, zich met elkaar verstaan
hebben om hun goede diensben (bons of
fices) aan te bieden, teneinde een ontknoo
ping te zoeken voor de huidige crisis. H.H.
M.M. richten een aanbod van goede dien
sten aan de Fransche, Engelsche, Duitsche,
Italiaansche en Poolsche regeeringen. De
Nederlandsche regeering heeft een gelijke
msdedeeling gericht tot de diplomatieke
vertegenwoordigers der genoemde vijf mo
gendheden in Den Haag.
De aanbieding is voorwaardelijk in zoo
verre dat de beide sduvereinen alleen dan
bereid zijn hun gezamenlijke goede dien
sten te verleenen, indien de betreffende
mogendheden zelve zulks nuttig zouden
achten.
Frankrijk en Groot-Brittannië hebben
gisteravond de Belgische regeering er van
in kennis gesteld, dat zij het aanbod van
goede diensten tot oplossing van de crisis
aanvaarden.
Havas meldt in dit verband nog, dat
men meent te weten, dat het Fransche ant
woord aanduidt, dat de Fransche regeering
diep gehecht blijft aan den vrede en dat zij
bereid is tot samenwerking met haar ge-
h len goeden wil aan ieder initatief voor
het op vreedzame wijze tot een oplossing
brengen van de crisis.
Het Poolsche telegraafagentschap is ge
machtigd het volgende mede te deelen
In haar antwoord heeft de Poolsche re
geering zich gerefer erd aan het telegram
van den president der republiek aan presi
dent Roosevelt, waarin het beginsel van
een initiatief van dezen aard door Polen
werd aanvaard. De Poolsche regeering
keurt vervolgens dit vredelievende initia
tief van beide vorsten goed en heeft opge
merkt, dat zij zich niet in meer bijzonder
heden uitspreekt, gezien het feit, dat tot
dusverre geen enkel initiatief van dezen
aard weerklank heeft gevonden bij de
Duitsche regeering".
De indruk in Duitschland.
Van semi-officieele zijde te Berlijn wordt
gemeld
Het aanbod van „goede diensten" van
den Koning der Belgen en de Koningin der
Nederlanden heeft, naar men van alge
meen goed ingelichte zijde verneemt, in
Duitsche kringen een zeer sympathieke
ontvangst gevonden.
De pogingen der beide vorsten om den
vrede te bewaren, en het Europeesche be
sef van verantwoording, dat uit deze po
gingen blijkt, wordt algemeen met erken
telijkheid beoordeeld.
De gedachtenwisseling welke van Duit
sche zijde met Engeland onderhouden
wordt, bewijst, naar men hier verklaart,
dat de Duitsche pogingen in dezelfde rich
ting gaan als het bovenvermelde streven
en dat hier van Duitsche zijde reeds een
initiatief genomen werd, welks resultaat
thans van de beslissingen in Londen af
hangt, welke beslissingen moeten worden
afgewacht.
Duitsche bladen over
toenadering tot
Engeland.
De mogelijkheid en wenschelijkheid van
een wederzijdsch begrip op breede basis
tusschen Engeland en Duitschland worden
te Berlijn plotseling naar voren gebracht.
Zij worden algemeen in de ochtendbladen
besproken.
In de „Deutsche Allgemeine Zeitung"
bijvoorbeeld schrijft Silex, dat het Hitiers
doel is een grondslag te scheppen voor een
oprecht en blijvend wederzijdsch begrip
tusschen Duitschland en Engeland.
De rede van Chamberlain is in Duitsch
land kalm ontvangen. Men is niet van
meening, dat zij eenig nieuw punt behelst.
Op twee punten is Duitschland het geree-
delijk eens met den Britschen premier, nl.
discretie en urgentie. Nog hangen de za
ken in evenwicht en hebben zij niets ver
loren van hun acuutheid, zoo zei een poli
tiek commentaargever gisteravond tegen
over Reuter.
Polen meldt incidenten.
NOG GEEN MOBILISATIE.
In den nacht van M~andag op Dinsdag
zijn Duitsche soldaten doorgedrongen op
Poolsch gebied in Szcyglowice in Rybnik.
Zij wierpen een twaalftal handgranaten
naar de huizen. Een Poolsche patrouille
dreef de aanvallers terug.
Maandagmiddag had een Duitsch vlieg
tuig boven Poolsch gebied gevlogen. Grens
wachten losten een aantal mitrailleurscho-
ten, waarna het vliegtuig terugkeerde.
Het reizigersverkeer van de Poolsche
kust naar Warschau is op beve' van de
Poolsche autoriteiten verlegd. Van Gdynia
komende reizigers zullen niet meer over
het gebied van de vrije stad vervoerd wor
den omdat de autoriteiten te Danzig be
sloten hebben Poolsche goederentreinen
aan te houden. De Poolsche commissaris
te Danzig heeft gisteren een nota over
handigd, waarin krachtig geprotesteerd
wordt tegen deze schending van het sta
tuut van Danzig en van een Poolsch
recht, en waarin te verstaan wordt gege
ven, dat de Poolsche regeering tegenmaat
regelen zou nemen, indien deze toestand
zou blijven bestaan. De autobusdienst tus
schen Gdynia en Zoppott is gisterochtend
op bevel van de Poolsche autoriteiten ge
staakt.
Geen algemeene mobilisatie in Polen.
Officieel werd Dinsdag medegedeeld
„Vanmiddag deed te Warschau het ge
rucht de ronde, dat Polen tot algemeene
mobilisatie zou hebben besloten. In be
voegde Poolsche kringen wordt dit met
stelligheid tegengesproken".
Wel verneemt men, dat de Poolsche re
geering besloten heeft meer lichtingen op
te roepen op grond van de overweging,
dat het optreden der Duitsche troepen in
Slowakije, zoo dicht bil de Poolsche zuid
grens, de veiligheid van het land in gevaar
brengt en een inbreuk op de Poolsche le
vensrechten vormt.
Gisteren was voor het eerst in de haven
van Danzig geen enkel scheepvaartverkeer
waar te nemen. Te Gdynia komen steeds
meer Duitsche vluchtelingen uit de vrije
stad aan. De politie te Danzig heeft Maan
dagavond een der grootste reeders, Bosel-
mann, op het oogenblik, dat hij aan boord
van een Deensch schip wilde vertrekken,
gearresteerd. De reden van deze arrestatie
is onbekend.
De door Chamberlain in het Lagerhuis
afgelegde verklaring is te Warschau zoo
wel in officieele kringen als bij het publiek
met geestdrift ontvangen.
Het Duitsch-Russische
niet-aanvalsverdrag.
DE RATIFICATIE UITGESTELD.
Ui een bericht van het Russische tele-
g-aaf agentschap Tass betreffende de zit
ting van den Sowjet der nationaliteiten
blijkt, dat het RussischDuitsche ncn-
agressiepact deze maand niet zal worden
geratificeerd.
In bevoegde kringen gelooft men, dat
dit uitstel een opzettelijke poging is om
Hitler in bedwang te houden tot een vreed
zame regeling van de kwestie Danzig uit
gewerkt is.
Russische garnizoenen
aan westgrens versterkt
Een aantal buitenlandsche dagbladen, en
in het bijzonder de „Neue Zürcher Zei
tung" hebben gemeld, dat het opperbevel
van het Sowjet leger twee of driehonderd
duizend man troepen zou hebben terugge
trokken van de Russische westelijke gren
zen en ze naar het oosten zou hebben ge
transporteerd ter versterking van de ooste-
lyke grens.
Het Russische telegraaf agentschap Tass
is van gezaghebbende zijde gemachtigd te
verklaren, dat dit bericht in het geheel
niet in overeenstemming is met de feiten.
Integendeel verzekeren bevoegde kringen,
dat met het oog op de verscherping van
den toestand in het oostelijk deel van
Europa en met het oog op de mogelijkheid
van allerlei verrassingen, het Russische
opperbevel besloten heeft de sterkte te
verhoogen van de garnizoenen aan de wes
telijke grenzen der U.S.S.R,
Het Duitsche antwoord
overhandigd.
De Führer en rijkskanselier heeft gister
avond te kwart over zeven den Britschen
ambassadeur ontvangen in zijn werkka
mer in de nieuwe kanselarij.
In politieke kringen te Berlijn wordt
vernomen, dat Hitier bij deze gelegenheid
den ambassadeur het antwoord van de
Duitsche regeering heeft overhandigd op
de mededeeling van de Britsche regeering,
welke hem Maandag is voorgelegd.
Het bezoek van den ambassadeur vond
plaats in tegenwoordigheid van den Duit-
schen minister van buitenlandsche zaken,
Von Ribbentrop, en dr. Schmidt, die, naar
men Verneemt, optrad als tolk.
Van gewoonlijk goed ingelichte zijde
wordt vernomen, dat het bezoek van den
Britschen ambassadeur aan den Führer
duurde tot 19.40 uur.
Het Duitsche antwoord is, naar Reuter
verneemt, van gedetailleerden aard. Het
was in de Duitsche taal gesteld en er ver
liep eenigen tijd met de vertaling in het
Engelsch. Nadere details werden in mon
delinge verklaringen aan den ambassadeur
toegevoegd.
In Whitehall verd vernomen dat het
antwoord van Hitier gisteravond laat op
het Britsche ministerie van buitenlandsche
zaken is ontvangen Haufax heeft met
Chamberlain gedurende een uur en veertig
minuten het antwoord van Hitier bestu
deerd. Hy vertrok te kwart voor een in
den nacht van Downingstreet 10 naar het
Foreingn Office, waar hij met Cadogan en
sir Horace Wilson tot half drie bleef.
De Britsche regeering zal Hitier
waarschijnlijk antwoorden.
De diplomatieke correspondent van Reu
ter heeft in officieele kringen vernomen,
dat een antwoord op de nota van Hitier
waarschijnlijk is.
Deze kwestie is in de kabinetszitting
besproken.
Vernomen wordt, dat de Duitsche nota
3V2 pagina machineschrift besloeg.
De kabinetbespreking eindigde om 12
uur 55.
Anti-Poolsche actie in Slowakije.
De correspondent van de Times te Bra
tislava bericht dat de Duitsche troepen,
welke aan de grens van Slowakije en Po
len geconcentreerd zijn, in drie groepen
zyn verdeeld. Een afdeeling zal oprukken
door de vallei van de Vah, een tweede over
den weg van Zvelon en de derde over den
weg van Presov. De rol van het Slowaak-
sche leger schijnt te moeten zijn de ach
terhoede van het Duitsche leger te dekken
en de wacht te betrekken bij de Hongaar-
sche grens.
De anti-Poolsche propaganda in Slowa
kije neemt steeds heftiger vormen aan en
neemt gelijke vormen aan als de Duitsche.
Betocgingen worden georganiseerd om den
terugkeer van de door Polen bezette dee
len van Slowakije te eischen.
Minister-president Tiso heeft verklaard,
dat het leger van Slowakije schouder aan
schouder met het Duitsche zal marcheeren.
Eenige groepen Poolsche soldaten, die bij
Cadca, waar de grens slecht is aangeduid,
deze bij vergissing waren gepas^erd, zijn
gevangen genomen. Van Poolsche zijde
wordt gemeld, dat de commandant van de
Polen is gedood. In het betrokken gebied
liggen Duitsche soldaten.
Polen protesteert.
Polen heeft by Slowakye een protest in
gediend tegen den oproep, welke tot de
Slowaken is gericht om mede te werken
met de Duitsche troepen, die hun land zyn
binnengerukt in hun stryd tegen „den ge-
meenschappelyken vijand".
Een vraagrubriek per
radio.
OFFICIEEL ANTWOORD VAN
BEVOEGDE INSTANTIE.
In verband met de talryke vragen om
iElichtingen, welke in deze dagen op mili
tair gebied aan de betrokken autoriteiten
gesteld worden, is besloten, dat op vragen,
waarvan de beantwoording in breeden kring
belangstelling heeft, in aansluiting op de
nieuwsberichten van het A.N.P. het offi
cieele antwoord gegeven zal worden.
Vragen, welke voor beantwoording langs
dezen weg in aanmerking komen, kunnen
gericht worden aan het secretariaat van de
Radio-Omroep-Contróle-Commissie, Mau-
ritskade 17 te 's-Gravenhage, dat zich ter
zake met de bevoegde militaire autoritei
ten in verbinding zal stellen en voor door
gifte van de officieele beantwoording aan
het A.N.P. zorg zal dragen.
Dit nummer bestaat uit 2 bladen
§eliewrleni«»e«»
wan den dag
Een bemiddelingsvoorstel van Koningin
Wilhelmina en Koning Leopold.
(Pag. 1, eerste blad),
Het Duitsche antwoord aan Engeland
overhandigd. (Pag. 1, eerste blad).
Nog geen molibisatie in Polen.
(Pag. 1, eerste bladX
De ratificatie van het Duitsch-Russi
sche verdrag uitgesteld.
(Pag. 1, eerste blad);
Russische troepen aan de Westgrens
versterkt. (Pag. 1, eerste blad).
De lijst der Koninklyke onderscheidin
gen verschenen. (Pag. 2, tweede blad),
ZIE VERDER EVENTUEEL
LAATSTE BERICHTEN
Prijsopdrijving is
verboden.
MAATREGELEN TEGEN HAMSTEREN,
De aandacht wordt gevestigd op het
feit, dat artikel 5 van de prijsopdrijvings-
en hamsterwet 1939 op dit oogenblik voor
alle soorten goederen van kracht is. Dit
houdt dus in, dat elke prijsopdrijving, van
welke goederen dan ook, verboden is.
Bij overtreding hiervan zal krachtig
worden opgetreden.
De burgemeester is bevoegd in dat ge
val de goederen, ten aanzien waarvan de
overtreding is begaan of wordt vermoed,
zonder eenige formaliteit in bezit te doen
nemen.
Gisteravond werd de beschikking van
den minister van Economische Zaken af
gekondigd waarbij verschillende artikelen
worden aangewezen als distributiegoede
ren. Dit beteekent geenszins, dat deze goe
deren ook zullen worden gedistribueerd.
Deze beschikking heeft alleen de bedoeling
de mogelijkheid te scheppen een enquête in
te stellen naar de aanwezige voorraden en
omzetten bij de detaillisten. De beslissing,
of voor de thans aangewezen goederen een
volledige distributieregeling zal worden
afgekondigd, volgt pais later.
De voorschriften gelden voor alle met
name genoemde artikelen. Bij overtreding
zyn leverancier en kooper strafbaar.
Aan de gemeentebesturen zijn enquête
formulieren voor het bepalen van de voor
raden en omzetten van de detailüsten toe
gestuurd. Deze formulieren zullen dezer
dagen worden uitgereikt en moeten vóór 5
September a.s. op een nader door de ge
meente te bepalen plaats worden ingele
verd. Degene, die voor genoemden datum
zijn enquêteformulier niet heeft ingeleverd,
komt niet in aanmerking om t.z.t. by een
distributieregeling te worden ingeschakeld.
Het ligt in de bedoeling bij een eventu-
eele distributieregeling ten aanzien van de
volgende bedrijven een bijzondere regeling
toe te passen
Hotels, restaurants, ook op stations, in
treinen, enz., café's, koffiehuizen, cantines
bij groote instellingen en sociëteiten. In
verband hiermede is het noodig, dat bij
genoemde instellingen een enquête wordt
ingesteld. Deze enquête zal geschieden op
daartoe ontworpen formulieren, welke de
zer dagen aan de gemeentebesturen zullen
worden toegezonden en onmiddellijk kun
nen worden uitgereikt. Nader zal worden
bekend gemaakt binnen welken termijn
deze formuieren wederom by het gemeen
tebestuur moeten worden ingeleverd.
75 K.G. suiker een „beetje" te
veel voor één gezin.
Streng optreden tegen hamsteraars is in
deze dagen geboden en de Amsterdamsche
politie neemt dan ook de noodige maatre
gelen.
De politie heeft bij particulieren, die ab
normaal grooote hoeveelheden suiker had
den ingeslagen, den zoeten voorraad on-
verwijl in beslag genomen en tegen deze
onmaatschappelijke lieden proces verbaal
opgemaakt. Zooals men weet bedraagt de
maximustraf voor dergelijke overtedingen
vier jaar gevangenisstraf
Een gezin in de Van Oldenbamevelt-
straat was zich aan drie zakken van 25 kg.
te buiten gegaan, terwijl men in de Laires-
sestraat 40 kg. en aan de Jos. Israëlskade
25 kg. had zien bezorgen. Wat te veel is
voor verbruik in één week.
