VJissingsche Courant
Breskensche Courant
Een bemoedigend woord
van H*M* de Koningin
EERSTE BLAD
77ste JAARGANG NUMMER 203
DINSDAG 29 AUGUSTUS 1939
Dagblad voor Zeeland, waarin opgenomen de
Abonnementsprijs: 17 ct. per week ol f 2.20 pei
kwartaal. Franco per post ƒ2.50. Afzonderlijke
nummers 5 ct Voor het buitenland neme men eeD
abonnement op het postkantoor zijner gemeente.
Advertentieprijs: Van 15 regels 1.25, iedere
regel meer 25 cent Bij abonnement speciale
prgs. Kleine advertenties van 1—5 regels
50 cent, iedere regel meer 10 cent (max. 10
regels). Derde plaatsing gratis. Vooruitbetaling
Uitgave: Firma b. VAis UK VELDE Jr., Bureaux
Walstr. 58-60. TeL 10 (2 lijnen). Giro No.662&7.
Eigen kantoren te:Breskens, Dorpsstraat, Tel.21;
Oost- en West-Soubnrg, Kanaalstraat 45, TeL 35
De Koningin heeft gisteravond om 8 uur de volgende rede vgor de radio
uitgesproken
Landgenooten,
Op het ernstige uur waarop wij ons
verplicht hebben gezien de maatrege
len te nemen om land- en zeemacht op
voet van oorlog te brengen, is het Mij
een behoefte een woord tot u allen te
richten.
De toestand is ernstig.
Niet in dien zin, dat alle hoop op
een vreedzame oplossing tusschen de
betrokken mogendheden als vervlogen
zal moeten worden beschouwd. De be
sprekingen zijn nog niet afgebroken,
en zoolang er geen breuk is, is niet ge
bleken dat de vrede moet wijken voor
den oorlog.
Maar wel moet de toestand als ern
stig worden beschouwd in dien zin, dat
helaas ernstig rekening moet worden
gehouden met de mogelijkheid dat een
conflict zal uitbreken.
Mocht deze afschuwelijke mogelijkheid werkelijkheid worden, niettegen
staande alle pogingen die zijn en worden gedaan om de wereld voor een
ramp zonder wedergade te bewaren, dan zal Nederland in dat conflict naar
alle zijden en met inspanning van alle krachten en middelen waarover ons
land beschikt, een strikte onzijdigheid in acht nemen en handhaven. Ik
bevestig dit in de onderstelling en het vertrouwen, dat geen der strijdende
partijen Nederland in den oorlog zal willen betrekken. Onze zelfstandigheids-
politiek, bij voortduring en met nauwgezetheid gevolgd, heeft niemand aan
leiding kunnen geven, daartoe over te gaan.
Neutraliteitshandhaving eischt de mogelijkheid, aan den wil tot onzijdig
heid de vereischte kracht te kunnen bijzetten. Teneinde daartoe tijdig bereid
te zijn, heeft de regeering heden gemeend niet langer te mogen wachten met
het nemen van den uitersten voorzorgsmaatregel. Zij heeft dien zoo buiten
gewoon ingrijpenden maatregel zoo lang mogelijk uitgesteld, doch meent dat
nu de tijd gekomen is hem te nemen, teneinde tijdig paraat te zijn. In alle
duidelijkheid wensch Ik hierbij te doen uitkomen, dat Nederland zich van
geen enkele zijde bedreigd behoeft te gevoelen. Het geldt hier een voorzorgs
maatregel, waarvan de uitzonderlijke omvang door de nu eenmaal heer-
schende uitzonderlijke omstandigheden wordt gewettigd.
Ook indien mocht blijken, wat wij allen vurig hopen, dat ons besluit over
bodig zou zijn geworden, dan nog zal een ieder moeten erkennen, dat Neder
land tegenover zichzelf zoowel als naar buiten een plicht heeft vervuld waar
van verzuim, gelet op de thans bestaande verhoudingen, nalatigheid zou
zijn geweest.
Ik twijfel niet of gij staat allen om uwe regeering geschaard, bereid om
haar te schragen, eendrachtig en vastberaden.
Ten volle vertrouw Ik dat leger en vloot onder alle omstandigheden hun
plicht zullen doen.
Allen moeten wij nu het hoofd koel houden en zonder ons te laten ver
ontrusten opgewekt en nauwgezet doen wat onze plicht is.
Niet alleen naar leger en vloot gaan thans Mijn gedachten uit. Ik denk ook
aan die velen in rijksdienst die in deze dagen van spanning voor een zware
taak worden gesteld.
In het bijzonder gaan Mij ter harte de tallooze gezinnen, die echtgenoot,
vader of zoons moeten afstaan en Ik geef Mij ook rekenschap van de groote
materieele moeilijkheden die dit voor zoo heel velen meebrengt.
Maar evenzeer weet Ik, dat de Nederlandsche vrouwen in volle berusting
en godsvertrouwen bereid zijn de offers, die het vaderland van hen vraagt,
te volbrengen.
Allen tezamen moeten wij vooral in een tijd als deze. blijk geven door
drongen te zijn van een geest van eendracht en liefde tot den naaste, waar
door alleen het ons mogelijk zal zijn de lasten die ons worden opgelegd
gezamenlijk en voor elkander te dragen.
Opperbevelhebber van land- en
zeemacht benoemd.
Luitenant-generaal f> H. Reijnders
Staatsblad no. 185 bevat een Koninklijk
besluit van 28 Augustus, waarbij uit over
weging, dat het oogenblik gekomen is om de
algemeene voorbereiding en leiding der
landsverdediging in handen te leggen van
den opperbevelhebber van land- en zee
macht, benoemd is tot opperbevelhebber
van land- en zeemacht de luitenant-generaal
I. H. Reynders, chef van den generalen
staf.
Bemiddelingspoging
van België.
De Belgische minister-president, Pierlot,
heeft gisteravond de ambassadeurs van
Engeland, Frankrijk. Duitschland en Italië
en den gezant van Polen ontvangen.
In officieele kringen weigert men eenige
mededeeling te doen over het bezoek, dat
deze diplomatieke vertegenwoordigers aan
Pierlot hebben gebracht. Het gerucht doet
echter de ronde, dat hier van een bemid
delingspoging sprake zou ztjru
Maatregelen ten behoeve der
voedselvoorziening.
Het Staatsblad en de Nederlandsche
Staatscourant van gisteren bevatten tal
van Koninklijke Besluiten en beschikkin
gen van den minister van economische
zaken, welke in het algemeen ten doel
hebben dien minister de noodige bevoegd
heden te verschaffen om de voedselvoor
ziening voor nensch en dier ter hand te
nemen. De bedoeling van dezen maatregel
is slechts om van den aanvang af zooveel
mogelijk verzekerd te zijn van een goed
functionneerende voedselvoorziening.
De afkondiging van de hier bedoelde
maatregelen behoeft dus geenszins aanlei
ding te geven tot ongerustheid. Hiervoor
is geen reden.
Mobilisatie in
Zwitserland.
De Zwitsersche federale raad heeft beslo
ten met ingang van heden alle militairen
onder de wapenen te roepen tot het be
schermen van de grenzen.
Bij deze mobilisatie zjjn 80.000 tot
100.000 man betrokkene
HENDERSON
BEZOEKT HITLER.
EEN LANGDURIGE BESPREKING.
Henderson, de Britsche ambassadeur te
Berlijn, is gistermiddag even over 17 uur
van het vliegveld Heston opgestegen om
naar Berlijn te reizen.
In antwoord op de goede wensch en, die
hem door de aanwezige journalisten gege
ven werden, antwoordde Henderson „Dank
u, ik zal alle geluk, dat ik krijgen kan,
noodig hebben".
Henderson arriveerde te 20 u. 30 op het
vliegveld Tempelhof en begaf zich onmid
dellijk naar de Britsche ambassade, waar
hij den Franschen ambassadeur ontving.
Later op den avond omstreeks kwart
over 10 is hij in den Ehrenhof de>r Rijks
kanselarij. waar een eerecompagnie hem de
gebruikelijke eerbewijzen bracht, door
staatsminister Meissner en den chef-adju
dant van den Führer S.A.-Obergruppen-
fiihrer Brückner ontvangen, die den En-
gelschen ambassadeur naar het werkver
trek van den Führer geleidden.
Aan de bespreking namen, behalve Hitier
en de Britsche ambassadeur ook rijksmi
nister van buitenlandsche zaken Von Rib-
bentrop en de gezant dr. Schmidt als tolk
deel.
Eerst omstreeks kwart voor twaalf heeft
Henderson de rijkskanselarij verlaten.
Het onderhoud heeft bijna anderhalf uur
geduurd.
Volgens inlichtingen uit Duitsche krin
gen heeft Henderson een schriftelijk vast
gelegde mededeeling der Engelsche regee
ring aan Hitier overhandigd en mondeling
toegelicht. Duitsche kringen geven geen
enkele verduidelijking omtrent den inhoud
der mededeeling.
Het schijnt, dat men te Londen verlangt
den rijkskanselier alle gelegenheid te ge
ven het Britsche antwoord te bestudeeren,
alvorens het zal worden gepubliceerd.
Hitier confereert.
Na zijn onderhoud met Henderson heeft
Hitier zijn belangrijkste medewerkers om
zich verzameld.
Ook Nederl.-Indië
neemt voorzorgs
maatregelen.
Aneta te Batavia ontving de volgende
mededeeling
De regeering heeft het in verband met
de ontwikkeling van den buitenlandschen
toestand, noodig geoordeeld eenige voor
zorgsmaatregelen te treffen, welke in het
bijzonaer er op zijn gericht om tijdig te
kunnen beschikken over personeel en ma
terieel, benoodigd voor de bewaking der
neutraliteit voor het geval een gewapend
conflict mocht uitbreken.
Deze maatregelen beperken zich voorloo-
pig tot de volgende
Voor de VlootVan de bij de zeemacht
in oefening geweest zijnde reserve- en
dienstplichtigen wordt een zoodanig deel
buitengewoon in werkelijken dienst opge
roepen als zal zijn vereischt voor de in
dienststelling van het noodige materieel
der zeemacht, behoorend tot den marine
luchtvaartdienst, mijnenleggers, mijnveeg-
dienst, onderzoekings- en bewakingsdienst
en kustwacht, alsmede voor aanvulling
van het telegrafisten- en monteursperso-
neel.
Voor het leger Eenige categoriën mi-
litie-plichtigen en reserve-officieren, be
stemd voor den dienst in enkele belangrijke
havengebieden, worden buitengewoon onder
de wapenen geroepen.
Zee- en landmacht op
voet van oorlog.
Staatsblad no. 186 bevat een Koninklijk
besluit van 28 Augustus, waarbij uit over
weging, drt de ontwikkeling van den in-
ternatioi-aal-politieken toestand de noodza
kelijkheid te weeg brengt, de zee- en land
macht op voet van oorlog te brengen, is
bepaald, dat met spoed in werkelijken
dienst zullen worden geroepen de daarvoor
in aanmerking komende gewone dienst
plichtigen van zee- en landmacht, het per
soneel der Koninklijke marine-reserve, het
reserve-personeel der Koninklijke land
macht, de niet in werkelijken dienst zijnde
vrijwilligers en het voor de gemobiliseerde
strijdmacht bestemde burgerpersoneel*
De spoorwegen tijdens
de mobilisatie.
NORMALE DIENSTREGELING
STOPGEZET.
Electrische tractie geheel stilgelegd.
Door de afkondiging van de algemeene
mobilisatie zijn de spoorwegen gevorderd
volgens artikel 50 van de spoorwegwet van
1875 en komt het geheele bedrijf ten dien
ste van defensie. Interessant is het te ver
nemen op welke wijze dit in zijn werk gaat.
De vordering der spoorwegen houdt in, dat
de leiding van het gebruik der spoorwegen
van Dinsdag af berust bij den directeur
van den etappe- en verkeersdienst (d.e.v.)
bij den generalen staf, kolonel H. J. Tho-
den van Velzen. De uitvoering van het be
drijf blijft dus in handen van de directie
en het persoieel der spoorwegen.
Gisteravond hebben wij een kart onder
houd gehad met de verschülende hoofden
van dienst, die in koortsachtig tempo de
verschillende ingrijpende veranderingen uit
voerden, welke reeds lang te voren in sa
menwerking met den generalen staf waren
uitgewerkt. Vol vertrouwen ziet dan ook
de generale staf en de verschillende hoof
den van dienst bij de Nederlandsche spoor
wegen het verloop van het massale vervoer
der militaire troepen in de komende dagen
tegemoet.
Ingrijpend zijn vooral de veranderingen
ten opzichte van het reizigersvervoer. Nog
kon gisteravond het reizend publiek onge
stoord gebruik maken van de spoorwegen
cm zich van de eene plaats naar de andere
te begeven. Nog reden de electrische trei
nen bij den regelmaat van de klok over
het grootste gedeelte van ons spoorwegnet,
doch over enkele uren zou deze toestand
totaal zijn gewijzigd. Dan moet alles wij
ken voor het vervoer van militairen.
Tijdens de voor-mobilisatie werden eeni
ge tienduizenden militairen door de spoor
wegen naar de plaats van hun bestemming
gebracht. Nu zal dit aantal vier maal zoo
groot zijn. In verband hiermede zijn tach
tig extra militaire treinen in de dienstre
geling opgenomen, w.o. ook tal van trei
nen voor het vervoer van duizenden paar
den, die voor den militairen dienst zijn
opgevorderd. Op den eersten mobilisatie
dag, Dinsdag 29 Augustus worden tot naar
schatting der middags 15 uur alleen mili
tairen en reizigers met bestemming voor
het buitenland op de perrons, in de wacht
kamers en tot de treinen toegelaten.
Na 15 uur zal de gelegenheid ook weder
worden opengesteld voor de andere reizi
gers. Militairen blijven evenwel de voor
rang behouden.
Morgen wordt de normale dienstre
geling stopgezet en komt daarvoor in
de plaats de beperkte dienstregeling,
welke op de stations wordt aangekon
digd en tegen betaling verkrijgbaar
wordt gesteld.
In hoofdzaak komt deze beperkte
dienstregeling hierop neer, dat op de
verschillende baanvakken slechts een
viertal treinen in beide richtingen zal
loopen. De electrische tractie zal dan
volledig worden stilgelegd.
De tractie zal uitsluitend geschieden
door middel van stoomtreinen. Zal dus het
reizigersvervoer in de komende dagen in
beperkte mate voortgang kunnen vinden,
voor wat betreft het goederenvervoer staat
momenteel nog niets vast.
Duitsche troepen op
Slowaaksch gebied.
Minister-president dr. Tiso heeft heden
uit naam van de Slowaaksche regeering
esn oproep gericht tot de bevolking van
Slowakije, welke den volgenden inhoud
heeft
Ter bescherming van de onafhankelijk
heid en integriteit van onzen jongen Slo-
waakschen staat tegen een bedreiging door
Polen zullen op grond van hst tusschen de
Slowaaksche republiek en het Duitsche
Rijk gesloten beschermingsverdrag en de
in verband daarmede door de beide regee
ringen gemaakte afspraken Duitsche troe
pen op Slowaaksch staatsgebied in dienst
gesteld worden en zoo noodig schouder aan
schouder met ons dappere Slowaaksche le
ger den vijand van de grens van onzen
staat verre houden.
Wij roepen de bevolking op de Duitsche
troepen als vrienden te begroeten en hun
iedere mogelijke hulp te verleenen.
Dit nummer bestaat uit 2 bladen
§el»eurlcins8en
nnn Jew Jog
Een bemoedigend woord van H. M. de
Koningin. (Pag. 1, eerste blad),
Henderson brengt langdurig bezoek aan
Hitler. (Pag. 1, eerste blad).
Opperbevelhebber van land- en zee
macht benoemd. (Pag. 1, eerste blad);
In Chineesche kringen verluidt dat de
nieuwe Japansche regeering vrede zal
willen sluiten. (Buitenland);
Ook Nederlandsch Indië neemt voor
zorgsmaatregelen. (Pag. 1, eerste blad),
Duitsche troepen op Slowaaksch ge
bied. (Pag. 1, eerste blad)]
Koninginnedag wordt niet officieel ge
vierd. .(Bhmenland)j
ZIE VERDER EVENTUEEL
LAATSTE BERICHTEN
DE STEMMING IN
POLEN.
De Polen blijven onverstoorbaar in da
crisis en zijn vastbesloten niet te discu-
teeren over afstand van hun vitale rechten.
Beek ontvangt bijna dagelijks de ambas
sadeurs van Frankrijk en Groot-Brittannië
en soms verscheidene malen per dag.
Het antwoord van Hitier aan Daladier
heeft de opvatting versterkt dat Hitier de
deur sluit voor een compromis maar poli
tieke kringen zijn stellig van opvatting,
dat zoolang het conflict niet werkelijk be
gonnen is, onderhandelingen van het laat
ste oogenblik nog een ontspanning teweeg
kunnen brengen.
Bomontploffing op Poolsch
station.
Gisteravond om kwart voor twaalf uur
is in het goederendepot van het station
Tamos op de lijn Krak iLemberg
een bom ontploft. Er zijn zeven dooden en
verscheidene gewonde;
Als verdacht van bij deze zaak betrokken
te zijn, zijn twee Duitschers Duitsche
staatsburgers en een lid van de Duit
sche minderheid gearresteerd.
Volgens een bericht van het Poolsche
Telegraafragentschap werd de ontploffing
op het station te Tamos veroorzaakt door
een tijdbom, welke in een koffer in de ba
gageruimte was achtergelaten. Ongeveer
een derde gedeelte van het station werd
beschadigd.
Poolsch protest te Berlyn.
Van gezaghebbende zijde wordt verno
men, dat de Poolsche regeering gisteren
een officieel protest heeft overhandigd aan
de Duitsche regeering inzake de Duitsche
berichten over mishandeling van de Duit
sche minderheden in Polen.
Poolsche treinen in Danzig
vastgehouden.
De autoriteiten van Danzig hebben twee
Poolsche goederentreinen vastgehouden. De
eene trein was geladen met erts en was op
weg naar Gdynia, de andere was geladen
met steenkool en was op weg van Zoppot
naar Gdynia.
De Poolsche commissaris-generaal heeft
krachtig geprotesteerd.
De Danzigsche Senaat heeft een verorde
ning gepubliceerd, waarin het verkeer van
goederentreinen uit Danzig naar Polen
wordt verboden. Tevens wordt hierin be
paald, dat goederentreinen, die uit Polen
door Danzig naar Gdingen gaan, worden
gerequireerd.
Geen treinen uit Duitschland meer
in Polen aangekomen.
Berichten van de grens melden, dat gis
teren geen treinen meer uit Duitschland
aankomen. Het zou echter voorbarig zijn
te verklaren, dat de spoorwegverbinding
definitief verbroken is.
Aangezien de verbindingen tusschen
Duitschland en Polen sedert 27 Augustus
practisch zijn verbroken, bestaan er thans
geen rechtstreeksche verbindingen tusschen
Polen eenerzijds en België, Frankrijk, En
geland en Nederland anderzijds. De ver
bindingen via Bogoemin naar Weenen, Ro
me en Praag functioneeren nog. De treinen
naar Hongarije, Roemenië, Littauen en
Rusland vertrekken volgens dienstregeling.
