Vlissingsche Courant
Breskensche Courant
DE WERELD IN BANGE AFWACHTING
Het standpunt van Polen ten aanzien van Danzig.
Hitier voert besprekingen.
EERSTE BLAD
Dagblad voor Zeeland, waarin opgenomen de
77ste JAARGANG
NUMMER 200
VRIJDAG 25 AUGUSTUS 1939
Abonnementsprijs: 17 ct. per week of ƒ2.20 pei
kwartaal. Franco per post 2.50. Afzonderlijke
nummers 5 ct. Voor het buitenland neme men een
abonnement op het postkantoor zijner gemeente.
Advertentieprijs: Van 15 regels 1-25, Iedere
regel meer 25 cent. Bij abonnement speciale
prijs. Kleine advertenties van 15 regels
50 cent, iedere regel meer 10 cent (max. 10
regels). Derde plaatsing gratis. Vooruitbetaling
üitgave: Firma VAN DE VELDE Jr., Bureaus
Walstr. 58-60, TeL 10 (2 lünen), Giro No.66287.
Eigen kantoren te:Breskens, Dorpsstraat, Tel.21;
Oost- en West-Souburg, Kanaalstraat 45, TeL 35
AANGESLOTEN BIJ HET BUREAU VOOR PUBLICITEITSWAARDE, INGESTELD DOOR DE VEREENIGING „DE NEDERLANDSCHE DAGBLADPERS"
kort commentaar.
„Beschaving1
1
Wij" vergeleken het vraagstuk Danzig
kort geleden met een vulkaan. Helaas is
die vergelijking niet misplaatst gebleken.
Het onderaardsche gerommel wordt steeds
dreigender en houdt de wereld in groeien
de onrust. En in bange afwachting stellen
wij ons de vraag komt het tot een uit
barsting?
De lezer verwachte van ons hierop geen
antwoord. Wie de laatste dagen heeft ge
zien hoe groote mogendheden handelen in
strijd met hetgeen zij jarenlang als hun
„ideaal" hebben verkondigd, zal begrijpen
dat logica thans niet de juiste maatstaf is
waarmede de gebeurtenissen van den dag
op hun gevolgen kunnen worden gemeten.
Bruut geweld, chantage, omkooping,
verhulde bedreigingendèt zijn de heden-
daagsche vormen van contact tusschen
verschillende volkeren geworden. Men zou
zich langzamerhand gaan schamen, blanke
te zijn. Want dit wil sinds lang niet meer
zeggen, dat wij op een hooger peil van be
schaving staan. Het lijkt er in de verste
verte zelfs niet op
Géén antwoord dus op die groote vraag.
Maar wel een tweede vraag Wie wint
wanneer straks de oorlogshei weer zou
losbreken
Men denke terug aan 19141918. Er
waren overwinnaars en overwonnenen.
Maar allen hebben in vrijwel gelyke mate
gezucht en geleden onder de rampspoedi
ge gevolgen van den bloedigen en mensch-
onwaardigen krijg. Nog zucht de wereld
onder tal van gevolgen van dien vorigen
wereldoorlog. En daarom luidt het ant
woord op die tweede vraag niemand
wint; allen zullen verlie
zen l
Hopen en bidden v y, dat zelfs de door
haat en eerzucht verblinde leider van een
groot volk, het laatste zal blijken te besef
fen. Wellicht zal dat dan het vreeselijke
kunnen voorkomen, dat rede, naastenliefde
en verantwoordelijkheidsgevoel niet meer
schijnen te kunnen verhinderen
VOORMOBILISATIE AFGEKONDIGD.
De ontwikkeling van den internationalen
toestand heeft de Nederlandsche regeering
tot het inzicht gebracht, dat hoewel ons
land geenszins is blootgesteld aan eenige
bedreiging van welke zijde ook het niet
is uitgesloten, dat in de naaste toekomst
ter handhaving der neutraliteit tot mobili
satie der zes- en landmacht moet worden
overgegaan. In verband hiermede heeft de
regeering besloten tot eenige maatregelen
(zoogenaamde voormobilisatie), welke de
strekking hebben de legering en verpleging
van hen, die eventueel bij mobilisatie zullen
worden opgeroepen, voor te bereiden.
Provinciale voedselcommissarissen
benoemd.
Van bevoegde zijde vernemen wyt dat
door den Minister van Economische Zaken
provinciale voedselcommissarissen zijn be
noemd, verbonden aan het onder zijn de
partement ressorteerend rijksbureau voed
selvoorziening in oorlogstijd.
In de provincie Zeeland is ir. J. D. Dorst
te Goes in deze functie bsnoemd.
Afkondiging van Koninklijke
besluiten.
Heden zijn afgekondigd
Het Kon. besluit van 24 Augustus 1939,
Staatsblad no. 183, betreffende de oproe
ping personeel voor-mobilisatie.
Het Kon. besluit van 24 Augustus 1939,
Staatsblad no. 588, betreffende machtiging
tot vordering van spoorwegen en toebehoo-
rend materieel in verband met het belang
van 's lands verdediging.
Het besluit van 24 Augustus 1939,
Staatsblad no. 589, betreffende het on
bruikbaar maken van spoorwegen met de
daarop aanwezige bruggen, telegraaf lijnen
en seintoestellen, in verband met de belan
gen van 's lands verdediging.
Eerste oefening bij de zeemacht
uitgesteld.
De Minister van Defensie heeft bepaald,
dat de inlijving van dienstplichtigen bij de
zeemacht op 28 Augustus a.s. tot nader
order wordt uitgesteld. In verband hier
mede moeten de daarvoor aangewezen
dienstplichtigen niet voldoen aan de op
roeping tot opkomst op genoemden datum.
Er zijn ook dienstplichtigen van de zee
macht, die reeds in een vorig jaar of bij
een vorige ploeg voor eerste oefening had
den moeten opkomen, doch door genoten
uitstel of om een andere reden deze oefe
ning eveneens op 28 Augustus a.s. zouden
aanvangen. Ook deze dienstplichtigen moe
ten voorloopig niet opkomen, tenzij er een
algemeene mobilisatie mocht plaats heb
ben. In dat geval zijn zij verplicht de aan
wijzingen te volgen, die gemeld zijn in hun
zakboekje.
Beperking telefoongesprekken zeer
gewenscht.
De bestaande verkeersafwikkeling ten
aanzien van telefoongesprekken blyft voor
loopig gehandhaafd. Intusschen wordt ieder
dringend verzocht zich bij het voeren van
locale en interlocale gesprekken zoowel wat
het aantal als de duur daarvan betreft tot
het uiterste te beperken, daar anders van
militaire zijde tot uitsluiting van een groot
aantal telefoonaansluitingen zou moeten
worden overgegaan.
Italië zal naast Duitschland staan.
OOK MUSSOLINI VOERT DRUKKE
BESPREKINGEN.
In Romeinsche kringen scheen men gis
teren zeer ongerust te zijn ten aanzien
van den internationalen toestand. De snelle
opeenvolging van het onderteekenen van
het DuitschRussische verdrag, de terug
keer van Von Ribbentrop en de militaire
maatregelen van Engeland en Frankrijk
hebben een sterken indruk gemaakt. Toch
heeft men niet alle hoop verloren en geeft
men te verstaan, dat een „nieuwe gebeur
tenis" zou kunnen plaats vinden, welke
het ergste zou voorkomen. Klaarblijkelijk
wil men in Italiaansche kringen een vreed
zame regeling tot stand brengen. Men geeft
evenwel duidelijk te verstaan, dat indien
een conflict zou uitbreken, Italië trouw zal
blijven aan het verdrag, dat het met
Duitschland bindt en onmiddellijk zou mo-
biliseeren om aan de zijde van zijn asge-
noot te staan.
Mussolini voert besprekingen.
De Duce heeft gisteren met de chefs
van de generale staven van leger, vloot en
luchtmacht, alsmede van de fascistische
militie militaire aa n gelegenheden bespro
ken.
De Duce heeft ook generaal Gambara,
de Italiaansche ambassadeur in Spanje ont
vangen.
Italiaansche schepen varen niet uit.
Naar vernomen wordt zullen de Italiaan
sche maiilstoomers „Conté di Savoia" en
„Augustus", die dezer dagen naar Amerika
zouden vertrekken, niet vertrekken. Als re
den hiervoor wordt „machineschade" opge
geven.
Aansluiting bij Duitschland wordt nooit aanvaard.
Naar aanleiding van het gisteren door
Förster genomen besluit, wijst men te
Warschau nog eens nadrukkelijk op de
volgende vier punten, die de houding der
Poolsche regeering ten opzichte van het
Danzigsche vraagstuk weergeven
1. Polen zal nooit een aansluiting bij
Duitschland, in welken vorm ook, aan
vaarden.
2. Danzig moet binnen het kader van de
douanegrenzen van den Poolschen staat
blijven.
3. De rechten van Polen in Danzig kun
nen aan geenerlei controle van de zijde
van het buitenland onderworpen worden.
4. De Poolsche bevolking moet te Dan
zig dezelfde rechten om zijn nationale cul
tuur te ontwikkelen, hebben als de Duit-
sche bevolking, die de meerderheid in de
vrije stad vormt.
In dezelfde kringen wijst men er op, dat
dit standpunt meer dan ooit de grondslag
van de Poolsche houding blijft.
De benoeming van Förster tot
staatshoofd.
De benoeming van Förster tot staats
hoofd van Danzig beteekent, dat hij in het
vervolg kan onderhandelen met andere
staatshoofden en niet langer alleen een
partijleider is. Hij zou thans bijvoorbeeld
Hitier kunnen vragen, Danzig onder zijn
bescherming te nemen.
In buitenlandsche kringen is men van
oordeel, dat deze nieuwe toestand een ont
wikkeling mogelijk maakt, volgens welke
Danzig langs grondwettelijke lijnen tot
Duitschland zal kunnen terugkeeren.
Mobilisatie te Gdynia.
Nieuwsbureau berichtte
Het Duitsche
gisteren uit Danzig, dat te Gdynia alle
mannen, die in staat zijn wapenen te dra
gen, zijn opgeroepen. Ook moesten alle
Polen, die in Danzig werken en te Gdynia
wonen, naar Gdynia terugkeeren. Verder
hebben de militaire autoriteiten te Gdynia
alle motorvoertuigen ferequireerd.
Oorlogstoestand in Opper-Silezië.
Volgens een Duitsch bericht zou Oost-
Opper-Silezië zich in een oorlogstoestand
bevinden. De militaire autoriteiten hebben
alle scholen en vergaderlokalen gerequi-
reerd. De grensplaatsen zijn vol soldaten,
alle auto's, vrachtauto's en motorfietsen
zyn opgevorderd en vrouwen en kinderen
zijn aan het werk gezet bij de verdedigings
werken.
Te Danzig deed gisteren het gerucht de
ronde, dat een Duitsch bombardements
vliegtuig door de Poolsche kustbatterijen
zou zijn neergehaald. In Poolsche gezag
hebbende kringen verklaart men niets te
weten van dit incident.
Verder ontkent men van bevoegde Pool
sche zijde, dat de PoolschDanzigsche
grens is gesloten of dat de grens tusschen
Danzig en Oost-Pruisen zou zijn geopend.
Daarentegen meldt men uit de vrye stad,
dat de Danzigsche grenspolitie gisteren
aan talrijke in de vrije stad wonende Polen
den toegang tot het Danzigsche grondge
bied geweigerd heeft. Anderen werd alleen
maar verboden, bagage mede te brengen.
Tenslotte kan nog gemeld worden, dat
vijf leden van den bond van Poolsche
spoorwegarbeiders, die enkele dagen gele
den te Danzig waren gearresteerd, na in
terventie van den vertegenwoordiger van
Polen weder op vrye voeten zyn gesteld.
Duitsche troepenverplaatsingen
langs de Belgische grens.
BELGISCHE VERLOVEN
INGETROKKEN.
De Duitsche vestingwerken langs de Bel
gische grens zijn bezet. Van verscheidene
grensplaatsen maakt men melding van een
druk verkeer van vrachtauto's en vooral
van artillerie. Gisternacht zijn talrijke af-
deelingen artillerie aangekomen in het ge
bied Petergensfeld by Raeren. In dit ge
bied hebben de militaire autoriteiten requi-
sities verricht. Reservisten, vooral van de
artillerie, zyn opgeroepen. Nabij Sint
Veith schijnt de toestand kalm. Uit Man-
dersfeld werd gemeld, dat met koortsach
tige haast wordt gewerkt aan het voltooien
van de Siegfried linie.
Uit Luxemburg wordt gemeld, dat in
Duitschland de actieve troepen uit de
grensversterkingen zyn teruggetrokken en
vervangen door reservisten.
Verloven ingetrokken.
De Belgische minister van landsverdedi
ging heeft medegedeeld, dat de officieren
en minderen, die met bijzonder verlof wa
ren, naar hun legeronderdeelen zyn terug
geroepen.
Vrede in het Verre Oosten?
Er wordt zeer veel gesproken over vrede
in het Verre Oosten in hooge Japansche en
Chineesche kringen te Peking, naar wel
ingelichte Chineesche bronnen gisteravond
deden verluiden. Verklaard werd, dat dit
geen direct resultaat is van de gebeurte
nissen in Europa, maar ongetwyfeld is dit
gestimuleerd door de sluiting van het Rus-
sisch-Duitsche pact.
Frankrijk neemt maatregelen.
De Fransche regeering heeft dengenen,
wier aanwezigheid in Parys niet onmisbaar
is, den raad gegeven de hoofdstad te ver
laten.
Het minister presidium bericht, dat aan
de leiders van bedryven, welke voor de
landsverdediging werken of grondstoffen
en materiaal leveren aan deze bedrijven, is
verzocht met spoed hun personeel, dat met
verlof is, terug te roepen en geen nieuw
verlof te verleenen.
Het staatsblad zal vandaag een verorde
ning bevatten, waarbij alle fabrieken, die
voor de landsverdediging werken, gerequi-
reerd worden.
Minister-president Daladier heeft gister
middag een onderhoud gehad met de gene
raals Gamelin en Colson. Verder heeft hij
den ambassadeur van Frankrijk te Londen
ontvangen.
DE BESLISSING REEDS GEVALLEN?
Hitler is gisteren uit Bcrchtesgaden in
Berlijn aangekomen.
Onmiddellijk na zijn aankomst te Ber
lijn, heeft Von Ribbentrop zich naar de
rijkskanselarij begeven voor ontmoeting
met Hitier.
Sinds gisteravond 19 uur bevond Hitier
zich in conferentie met zijn voornaamste
medewerkers, o.m. Goering en Von Ribben
trop. Men meent te weten, dat de mili
taire chefs aan deze conferentie deelna
men.
De overheerschende meening is, dat de
Duitsche beslissingen ten aanzien van
Polen reeds is genomen en wellicht zelfs
op het punt staat ten uitvoer te worden
gelegd.
De besprekingen van Hitler met zijn
naaste medewerkers zijn te middernacht
geëindigd.
Sedert gisterochtend trekken afdeelin-
gen van de luchtdoelartillerie door de stra
ten van Berlijn om luchtdoelgeschut en
mitrailleurs op te stellen op alle strate
gische punten, in het bijzonder op de
daken van de groote gebouwen, welke de
regeeringswijk omringen.
De terugkeer van Von Ribbentrop uit
Moskou en de persoonlijke indrukken, die
hij den Ftihrer thans geeft van zijn be
sprekingen met de Sovjet-Russische leiders
schijnen er op te wijzen, dat ernstige be
slissingen op handen zijn. De gisteren te
Danzig tot stand gebrachte hervorming,
de militaire voorbereidingen en tenslotte
de categorische wijze, waarop welinge
lichte kringen de rede van Chamberlain
van de hand wijzen, zyn er onomstootelijk
op berekend, de meening ingang te doen
vinden, dat Duitschland zeker is van den
steun van de Sovjet-Unie.
Dit nummer bestaat uit 2 bladen
SebeurlenUsen
nnn Jen Jag
Nederland kondigt de voormobilisatie
af. (Pag. 1, eerste blad)j
Hitier voert drukke besprekingen.
(Pag. 1, eerste bladjj
.Polen zal aansluiting van Danzig bfl
Duitschland nooit aanvaarden.
(Pag. 1, eerste blad)]
De Paus spoort aan, den vrede te be
waren. (Pag. 2, eerste blad),
Vredespogingen van president Roose
velt. ,(Pag. 2, eerste blad)]
De kwestie der wethouderssalarissen.
(Stadsnieuws Vlissingen)]
Nieuwe generaal van het Leger des
Heils benoemd. ^(Kerknieuws),
ZIE VERDER EVENTUEEL
LAATSTE BERICHTEN
Nederlands onzijdigheid onbeperkt.
OOK EN DE LUCHT.
De regeeringspersdienst deelt mede
Hier en daar zijn in de buitenlandsch©
pers meeningsuitingen opgenomen, dia
twijfel zouden kunnen doen ontstaan ten
aanzien van den onwrikbaren wil van
Nederland om in voorkomend geval
's lands onzijdigheid, met name ook in da
lucht, naar alle zijden, welke dan ook, te
handhaven.
Voor zulken twijfel bestaat niet de ge
ringste grond.
Met alle te zijnen dienste staande mid
delen zal Nederland zijn onzijdigheid in
een gewapend conflict, mocht het uitbre
ken, ook en met name in de lucht, onbe
perkt en tegenover iedereen handhaven.
Het oorlogsgevaar en de Neder
landsche kunstschatten.
De minister van onderwys, kunsten en
wetenschappen, heeft het wenschelijk ge
oordeeld den directeuren der rijks-musea
opdracht te geven maatregelen te treffen
voor de beveiliging van de kunstschatten
en hun machtiging verleend in verband
daarmede desgewenscht het museum te
sluiten. Een soortgelijke opdracht en mach
tiging is aan de verschillende rijksarchiva
rissen verleend.
Het plekje grond waarom de wereld misschien
vlam komt te staan.
in vuur en
