VJissingsche Courant
Breskensche Courant
Stadsnieuws Vlissingen
EERSTE BLAD
77ste JAARGANG
WOENSDAG
NUMMER 110
10 MEI 1939
£^^IÜPiiÜüüil
COUBURG
Dagblad voor Zeeland, waarin opgenomen de
Abonnementsprijs: 17 ct. per week of 2.20 pei
kwartaal. Franco per post 2.50. Afzonderlijke
nummers 5 ct. Voor bet buitenland neme men een
abonnement op het postkantoor zijner gemeente.
Advertentieprijs: Van 15 regels J 1.25, iedere
regel meer 25 cent. Bij abonnement speciale
prijs. Kleine advertenties van 15 regels
50 cent, iedere regel meer 10 cent (max. 10
regels). Derde plaatsing gratis. Vooruitbetaling
Uitgave: Firma F. VAN DE VELDE Jr., Bureau*
Walstr. 58-60, TeL 10 (2 lijnen). Giro No.66287
Eigen kantoren te: Breskens, Dorpsstraat,TeL21
Oost- en West-Souburg, Kanaalstraat 45, TeL 85
AAKGESLOTEN BIJ HET BUREAU VOOR PUBLICITEITSWAARDE. INGESTELD DOOR DE VEREENIGING „DE NEDERLANDSCHE DAGBLADPERS"
Behandeling van het
kweekschoolontwerp
geschorst
DE KAMER WENSCHT DEN MINISTER
NIET TE VOLGEN.
De Tweede Kamer heeft gistermiddag bij
te behandeling van het wetsontwerp wijzi
ging van de lager-onderwijswet een amen
dement van de heeren Suring en Moller
(beiden r. k.) aangenomen, dat beoogde
den onderwijzers, aan wie kweekelingen ter
practische oefening worden toegewezen,
Mervoor een toelage toe te kennen.
De Minister van Onderwijs, Kunsten en
Wetenschappen, prof. dr. J. R. Slotemaker
te Bruine, bestreed het amendement op
grond van de kosten, die dit met zich zou
brengen. Hij becijferde de meerdere uitga
ven op ongeveer twee en een kwart ton. De
Minister verklaarde dan ook, dat het
amendement onaanvaardbaar was en dat
bjj, bjj aanneming ervan, geen prijs stelde
op verdere behandeling van het ontwerp.
Niettemin werd het amendement aangeno
men met 52 tegen 25 stemmen. Voor stem
den de S.D., R.K. (behalve de heeren Loer
akker en Van der Weyden), V.D., Lib.,
C.D.U. en Staatkundig Gereformeerden. De
Minister verzocht hierop schorsing der be
handeling.
Ook de heeren Thijssen en Van Sleen
(beiden S.D.) hadden een amendement van
gelijke strekking ingediend, dat zij echter
ten gunste van bovenbedoeld amendement
hadden ingetrokken.
Bij de behandeling der amendementen
heeft een amendement van het liberale lid
den heer Vos c.s. een uitvoerig debat ten
gevolge gehad. Het amendement beoogde,
het onderwijs in de bijbelsche geschiedenis
als verplicht leervak voor iedere kweek
school in het programma op be nemen.
De Minister was van oordeel, dat op alle
rijkskweekscholen het vak bijbelsche ge
schiedenis kan worden onderwezen krach
tens artikel 3 van de lager onderwijswet.
Hij wensehte het onderricht biervan niet
verplicht te stellen. Het amendement werd
tenslotte verworpen met 59 tegen 18 stem
men. Voor stemden de V.D., Lib., C.H.,
C.D.U. en de heeren Zandt (St. Geref.),
Faber en Brugmans (beiden S.D.)
Nieuwe Japansche
luchtaanvallen
Onbarmhartig gaan de Japanneezen door
met hun luchtbombardementen op Chinee-
sche steden, meldt het Chineesche pers
bureau. Gisternacht hebben twintig Japan
sche bommenwerpers een aanval gedaan op
Santsjiangkau nabij Nantsjang in de pro
vincie Kiangsi, alsmede op Itsjang in de
provincie Hupeh, en voor het eerst ook op
Yenping in de provincie Foekien, waarbij
rjj groote vernieling onder de burgerbevol
king aanrichtten. De door de bommen ge
troffen wijken van Tsjoenking zijn thans
van lijken gezuiverd, het puin is zooveel
mogelijk opgeruimd, en thans wordt volle
aandacht besteed aan de kwestie der huis
vesting en voeding van de talrijke daklooze
vluchtelingen. De Chineesche regeering
heeft opnieuw twee millioen dollars daar
toe beschikbaar gesteld. Behalve dat kam
pen voor de daklooze vluchtelingen geopend
worden, richten de autoriteiten ook produc
tieve ondernemingen op, teneinde de uitge
wekenen aan het werk te stellen. Maar
schalk Tsjang Kai Sjek neemt voortdurend
persoonlijk aan het reddingswerk deeL
In het noorden van de provincie Hoepeh
hebben de Chineezen een succes behaald.
Een geheel Japansch regiment hebben zij
in de val weten te lokken en te omsinge
len, waarij ruim duizend Japanneezen den
dood vonden.
De verdragshaven Amoy is gisteren door
Japansche vliegtuigen hevig gebombar
deerd en met machinegeweren beschoten.
Het was de hevigste aanval, die Amoy in
zes maanden heeft meegemaakt en er zijn
vele dooden en gewongen gevallen.
Maatregelen der Japanneezen te
Kanton.
De normale activiteit is gisterochtend te
Kanton plotseling tot stilstand gekomen,
daar de Japansche autoriteiten onverwacht
den streng doorgevoerden staat van beleg
hebben afgekondigd.
Op het eiland Sjamien verblijvende bui
tenlanders verklaren, dat gisternacht van
den kant van den spooi-weg KantonHan-
kau kanonschoten konden worden gehoord.
Het ia bekend, dat de Chineesche strijd
krachten zich in de buurt hebben bevonden.
Drie maanden na hun eerste landing
zetten de Japansche troepen him actie op
Hainan nog steeds voort. Zij rukken verder
n&ar het binnenland op en hebben, naar
gemeld wordt, gisteren Toentsjang bezet,
een plaats, die bij beschrijven als een stra
tegische stad midden op het eiland.
De Chineesche troepen welke onlangs te
vergeefs getracht hebben Nantsjang te
heroveren, hebben getracht zich opnieuw
te .concentreeren doch zijn door de Japan
neezen verslagen. Zij lieten 1500 dooden
achter. De commandant van de 79e Chinee
sche divisie generaal Tsjien Anpao zou
voor een vuurpeleton zijn gebracht, omdat
hij verantwoordelijk wordt gesteld voor het
verlies van Nantsjang.
Opzienbarende wending in de
Amsterdamsche moordzaak.
Nog twee arrestaties, n.l. grootmoeder
en broer van hoofddader.
Belangrijk bedrag teruggevonden.
De zaak van den roofmoord aan de Lin-
dengracht te Amsterdam heeft een onver
wachte wending genomen, een wending,
die tot gevolg heeft gehad, dat opnieuw
twee personen zijn gearresteerd, n.l. de
21-jarige Simon E., broer van Frans E. en
zijn 72-jarige grootmoeder, de weduwe P.
Bovendien heeft de politie onder leiding
van commissaris Schreuder 1900 terug
gevonden van de 2400, die gestolen zijn.
Thans is vrijwel het geheele bedrag te
recht.
Tegen den jeugdigen kleinzoon van de
vermoorde 82-jarige weduwe Stork eischte
de Officier van Justitie, mr. C. J. van
Arkel, Vrijdag j.l. een gevangenisstraf van
twintig jaar wegens doodslag, gepleegd om
een daarop gevolgd misdrijf, in dit geval
diefstal, te verheimelijken. Tegen den
vriend van Frans, den 27-jarigen Leendert
K., vorderde hij twaalf jaar gevangenis
straf. Ter zitting en ook bij het vooron
derzoek verklaarden de beide verdachten,
dat zij ruim 450 hadden buit gemaakt,
doch de politie vermoedde reeds geruimen
tijd, dat de oude vrouw, die zoo nu en dan
wel eens geld in de buurt uitleende, hoewel
zij geen bekende leenvrouw was, veel meer
geld in huis had gehad.
Zondag j.l., na de zitting, bleek de 19-
jarige Frans sterk onder den indruk te
zijn van den Officier van Justitie. Hij
vroeg den commissaris Schreuder te spre
ken, die nog dienzelfden Zondagavond in
het huis van bewaring een lang gesprek
met Frans had en later ook met Leendert
K., den tweeden verdachte.
Toen kwam het hooge woord er uit, het
afschuwelijke misdrijf bad den misdadi
gers veel tieer geld opgeleverd. Niet min
der dan 2400 hadden zij buit gemaakt.
Den volgenden dag, Maandagochtend j.l.,
stonden voor de rechtbank twee jongeman
nen wegens heling terecht. Een kennis van
Frans, de zoon van zijn kostbaas, had on
geveer 100 van hem ten geschenke aan
genomen, wetende, dat het geld van mis
drijf afkomstig was. Deze laatste had
weer een deel in veiligheid gebracht bij een
vriend te Rotterdam. In het proces tegen
deze twee helers werd Frans als getuige
gehoord en daar herhaalde hij zijn aange
vulde bekentenis.
De recherche had inmiddels niet stilge
zeten. Frans had Zondagavond aan com
missaris Schreuder vertelt, dat hij en zijn
vriend Leendert het geld hadden gebracht
naar zijn andere grootmoeder, de 72-jarige
vrouw P., die aan de Lijnbaansgracht
woont en bij wie ook de broer van Frans,
de magazijnbediende Simon E., inwoont.
In dat huis is het geld nauwkeurig ge
teld. Het zilveigeld werd tusschen de beide
jeugdige misdadigers verdee.d, doch ook
Simon en vrouw P. kregen ieder 20. Het
zilvergeld en eenig bankpapier namen
Frans en Leendert mee, de rest werd weer
opgeborgen in een van de ..wee geroofde
knippen. Zij vonden een goede schuilplaats
voor het geld, nJ. in het gat van den keu
kenschoorsteen in de woning van vrouw
P. Den ochtend na den moord, Zaterdag 21
Januari, enkele uren voor de ontdekking
van de misdaad, door de moeder van
Frans, ging Frans terug naar het huis van
zijn grootmoeder P. aan de Lijnbaans
gracht en hij gaf het oudje 100.
Tot zoover het verhaal van Frans. De
politie onder leiding van commissaris
Schreuder trok nog Zondagavond laat naar
de woning van de wed. P. aan de Lijn-
baansgracht het huis was donker, op
bellen en kloppen werd niet opengedaan.
Buren vertelden, dat de oude vrouw ziek
was en in het Wilhelminagasthuis was
opgenomen. De commissaris gaf zijn man
nen last de deur te forceeren, het huis werd
grondig onderzocht en de schoorsteen,
waar het geld zou zijn verstopt, werd half
afgebroken, doch er werd geen cent ge
vonden.
Ook de broer van Frans, Simon, was
niet in de woning. Hij bleek thuis te zijn
bij zijn ouders, die aan de Palmgracht wo
nen. De politie arresteerde hem en hij was
vrij spoedig tot een bekentenis te brengen.
Hij gaf toe, geld van Frans te hebben ge
kregen en eveneens bekende hij te hebben
geweten, dat er door zijn broer een misdrijf
was gepleegd. Intusschen kwam de politie
te weten, dat de oude vrouw P. eenigen
tijd na de arrestatie van haar kleinzoon
Frans bang was geworden en het geld bij
een harer vriendinnen in de buurt in be
waring had gegeven. Daar is het dan ook
thans in beslag genomen door de politie.
Gisterochtend is in het ziekenhuis de
oude vrouw P- aan een verhoor onderwor
pen. Zij gaf de heling toe, Frans had haar
ruim 120 gegeven en zelf had zij later
nog 100 van het bij haar verborgen geld
afgenomen. Zij zal na herstel naar het
huis van bewaring worden overgebracht-
Frans heeft bij zijn bekentenis op Zondag
j.L ook nog beweerd, dat zijn grootmoeder
P. hem had aangezet zijn grootmoeder
Storck te berooven. Ook dit punt zal nog
nadar worden onderzocht. Toen de politie
Simon E. Zondagavond j.l. In de ouderlijke
woning aan de Palmgracht wilde arrestee
ren, bleek hij met zijn ouders naar een
familiefeestje te zijn in een huis aan den
overkant van de straat. Het ging er vroo-
lijk toe, van muziek en drank werd volop
genoten. De ouders, die enkele dagen ge
leden twintig jaar gevangenisstraf hadden
hooren eischen tegen hun verwenden 19-
jarigen zoon Frans, bleken weinig onder
den indruk van het misdrijf, waarbij zoo
wel familieleden en vrienden zijn betrok
ken.
Door deze wending zal de zaak onge
twijfeld middels een interlocutoir vonnis
naar den rechter-commissaris worden te
ruggewezen voor een nader onderzoek.
DE MIDZA-ACTIE.
Ook Vlissingen begint er mede.
Gisteravond vond in het Concertgebouw
een bijeenkomst plaats met de middenstan
ders om te komen tot vorming van een
Midza-combinatie. Zeer vele zakenmen-
schen waren aanwezig.
De heer J. J. Labruyère, de voorzitter
der plaatselijke Midza-combinatie, zette in
zijn openingswoord uiteen, dat, toen beslo
ten werd over te gaan tot oprichting van
een Midza-combinatie in Vlissingen, men
zich in verbinding had gesteld met de Mid
denstandscentrale. Deze adviseerde den
leden, haar rapport af te wachten alvorens
als lid tice te treden.
Verschillende omstandigheden maakten
het echter noodzakelijk, dat de Midza-actie
spoedig in werking kon treden. De Midza-
combinatie heeft dan ook doorgezet en spr.
is overtuigd dat het rapport niet anders
dan gunstig kan uitvallen.
Hierna heeft de heer G. W. B. Stouten-
beek, voorzitter der Midza-combinatie te
Beverwijk, een en ander over de Midza-
actie in zijn woonplaats verteld.
De actie is in Beverwijk ontstaan en was
eerst gedacht als een plaatselijke reclame
campagne. Spr. zette de aanleiding hiertoe
uiteen. Men is met oude beproefde metho
den gekomen, die aangepast zijn aan den
modernen tijd. De middenstanders gingen
naast elkaar staan om gezamenlijk te strij
den voor een menschwaardig bestaan-
De Midza-actie heeft uitstekende resul
taten opgeleverd en ook het publiek heeft
het belang ingezien, zei spr., om bij Midza-
zaken zijn inkoopen te doen.
Het systeem is eenvoudig. Bij iederen
contanten aankoop worden waardebonnen
verstrekt, waarmede men na verloop van
tijd in aanmerking kan kiemen voor prij
zen. Bij deze actie heeft men voorop ge
steld dat „iedere Midza-klant komt in het
prijzenland".
Het succes dat men met deze plaatselijke
actie had, was oorzaak dat men ook uit
Leiden inlichtingen kwam vragen. Vanhier
uit heeft de Midza zich als een sneeuwbal
uitgebreid.
Gebleken is, dat de actie, landelijk gere
geld, nog intensiever kan werken. Dan kan
gezamenlijk een campagne worden ver
zorgd om het publiek te overtuigen wat de
middenstand presteert. Spr. besloot met de
opmerking dat, als men over eenige jaren
des nachts aan een klein kind vraagt
Wat is een Midza-zaak het antwoord zal
luiden „Dat is de zaak waar m'n moeder
koc.pt."
Vervolgens heeft de heer F. Schlatmann
uit Rotterdam een propaganda-toespraak
gehouden. Deze merkte op dat de midden
stand mede door de hooge belasting, werk
loosheid en felle concurrentie harde noten
te kraken krijgt. In 1934 ontstond de Mid
za, die kwam, zag en overwon. Het is een
groep van bonafide middenstandszaken, die
met faire middelen een gezamenlijke ver-
koc-psactie beoogen. Voor knoeiers, groote
warenhuizen of firma's met unfaire han-
delstructjes is hierin geen plaats. In mid
denstandszaken is de cliënt geen nummer,
maar „koning". Spr. kan zich volkomen
vereenigen met de geestelijke en moreele
herbewapening, maar de Midza-actie is
voor hem de practische herbewapening. Hg
is er van overtuigd dat de Midza zal uit
groeien tot een „kind van melk en bloed".
Te-islotte voerde nog de heer J. Fortman
uit Leiden het woord. De heer Fortman
zei dat deze zaak voor hem een liefhebberij
is. Spreker zou zich schamen wanneer
hij ooit één cent vergoeding hiervoor h"d
aangenomen. Spr. is vol laaiend enthou
siasme, daar het hier gaat om de belangen
van alle middenstanders. Op humoristische
wijze vertelde spr. hoe het publiek uit alle
kringen de Midza-bonnen en -verrassingen
op prijs stelt.
Aan de hand van vele cijfers trachtte
spr. de aanwezigen te overtuigen van de
goede resultaten welke reeds in vele plaat
sen in het land waren bereikt.
Na de pauze werden nog verschillende
vragen en opmerkingen door den heer
Stcutenbeek beantwoord. Hierbij wees hij
er op dat het in het geheel niet noodig is
dat het publiek naar groote plaatsen gaat
om inkoopen te doen, doch dat het in eigen
plaats zeker even goed of zelfs nog beter
bediend kan worden.
Ieder Midza-lid dient georganiseerd te
zijn in een middenstandsorganisatie.
De voorzitter wekte allen op zich zoo
gauw mogelijk aan te sluiten, zoodat ten
spoedigste met de actie kan worden be
gonnen.
L)it nummer bestaat uit 2 bladen
Het beroep van ds. W. Meynhout naar
Vlissingen.
Onze Amsterdamsche correspondent
schrijft
Zooals bekend, heeft ds. W. Meijnhout,
predikant der Clir. Ger. Gemeente van
Amsterdam-Noord het beroep naar Vlis
singen aangenomen en daarvan onlangs
aan zijn gemeente mededeeling gedaan. Dit
heengaan is door de gemeente in Amster
dam-Noord natuurlijk niet met vreugde
vernomen, al houdt men zich er van over
tuigd dat de herder en leeraar zijn besluit
niet dan na ernstig beraad en gevolg ge
vende aan een roeping, heeft genomen.
Toen wij dan ook gisteren in Amster
dam-Noord op weg waren om ds. Meijn
hout een bezoek te brengen en bij eenige
gemeenteleden informeerden, waar zich de
pastorie bevond (sedert de annexatie van
een zestal uitgestrekte randgemeenten weet
de centrum-Amsterdammer daar niet ge
makkelijk den weg te vinden, de pastorie
ligt bovendien onder Nieuwendam) zei men
ons dat de algemeen geliefde en arbeidza
me predikant buitengewoon gemist zal wor
den. Men hoort hem gaarne om zijn ern
stige en bevattelijke prediking.
Ds. Meijnhout heeft indertijd zijn ambte
lijk werk, in deze groote Amsterdamsche
stadswijk met haar meer dan 80.000 in
woners, onder niet bepaald rooskleurige
omstandigheden aangevangen. De partij
strijd onder de bevolking droeg er een zeer
heftig karakter, zelfs kwamen er meerma
len ernstige ongeregeldheden voer, waarby
de politie dan handelend moest optreden.
De Chr. Ger. Gemeente stond hier wel bui
ten, doch de arbeid van den predikant
werd er uiteraard door bemoeilijkt omdat
de strijd ook ging tegen het ordelijk ge
zinde en oranjelievende deel der bevolking.
Gelukkig is de rust in Noord geleidelijk
teruggekeerd en heeft het extremisme er
thans een meer gematigd karakter aange
nomen. De opvolger van ds. Meijnhout zal
zijn ambtelijk werk dus onder vrij wat rus
tiger omstandigheden kunnen aanvangen
dan zijn voorganger.
Ook onder het niet tot de Chr. Ger. Ge
meente beboerend deel der bevolking in
Noord verzekerde men ons geniet ds.
Meijnhout veler achting.
Bij het onderhoud dat de predikant ons
bereidwillig toestond, vernamen wij dat
deze op 20 Augustus a.s. van zijn Amster
damsche gemeente afscheid hoopt te ne
men, om dan 10 September cLa.v. zijn in
trede te Vlissingen te doen.
Naar in het voornemen ligt zal des mor
gens de bevestiging geschieden door den
consulent, ds. Franssen, predikant der Chr.
Ger. Gemeente te Biezelinge, waarna aan
den avond van dien dag ds. Meijnhout zijn
intreerede hoopt te houden.
Ds. Meijnhout is 28 Juni 1904 te Haar
lem geboren. Hij studeerde van 1925 tot
1932 aan de Theologische School te Apel
doorn (5 jaar literaire vooropleiding en 3
jaar theologie). Juli 1932 deed hij candi-
daatsexamen en nam na een zestal beroe
pen te hebben ontvangen dat naar Am-
§el»ewrlenissen
nan Jew Jnq
Opzienbarende wending in de Amster
damsche moordzaak nieuwe arresta
ties. (Pag. 1, eerste blad).
Opnieuw hevige Japansche luchtaan
vallen. (Pag. 1, eerste blad).
Nederlaag voor den Minister van On
derwijs, Kunsten en Wetenschappen In
de Tweede Kamer. (Pag. 1, eerste blad),
Groote buit by inbraak by Amsterdam
sche n juwelier. (Gemengd nieuws)
ZIE VERDER EVENTUEEL
LAATSTE BERICHTEN.
DE PRINSES EN HET PRINSESJE
LOGEEREN BU DE KONINGIN.
Naar wij vernemen is Prinses Ju
liana met Prinses Beatrix heden
voor een verblijf van eenige dagen
te 's-Gravenhage aangekomen.
Gedurende haar verblijf aldaar
heeft de Prinses haar intrek geno
men op den „Ruigenhoek".
sterdam-Noord aan, waar de predikant 6
November 1932 door professor Van der
Schuit in zijn ambt bevestigd werd. 2LEerw«
is dus 7 jaar aan zijn tegenwoordige ge
meente verbonden. Na viermaal voor een
beroep naar elders te hebben bedankt,
heeft hy thans het beroep naar Vlissingen
aangenomen. Deze gemeente hoopt hij te
mógen dienen naar dc mate zijner krach
ten die hem ook in Amsterdam-Noord wer
den geschonken.
Examen Nederlandsche Roode Kruis.
Afdeeling Vlissingen.
Gisteravond werd aan een 16-tal dames
van bovengenoemde vereeniging het ver-
eischte examen elementaire-kennis afgeno
men. De examinatoren bestonden uit dr,
W. F. Th. v. d. Byl en Zr. Prins. De heer
R. Kicikelaar was aan de examen-commissie
toegevoegd. Tot de aanwezigen behoorden
o.a. de heer H. B. J. Knoop en de heer J.
v. Ockenburg voor het afdeelingsbestuur.
3 dames-leden werden afgewezen, terwijl
de onderstaande dames over de noodige
kennis bleken te beschikken G. de Bree,
M. A. de Bruyn, C. A. Dobbelaar, J. Flip-
se, J. D. Gloude, A. C. Kokelaar, mevr. C.
KramerSchuytema, mevr. J. Leenhouts—
Eckhardt, J. v. NoSrden, A. Paauwe, M. de
Ruyter, W. Stroo en H. J. Touburg.
Het havenver keer in ApriL
De haven van Vlissingen werd geduren
de April 1939 bezocht door 135 (168) zee
schepen met een tonnage van 154.434
(179.582) N.R.T. en 160 (139) binnensche
pen met 43.909 (57.199) ton draagvermo
gen. In de eerste vier maanden van 1939
werd Vlissingen bezocht door 650 (680)
zeeschepen met 847.842 804.517) N.R.T. en
661 (535) binnenschepen met 210.572
(222.827) ton draagvermogen.
De tusschen haakjes geplaatste getallen
slaan op dezelfde periode in 1938.
In bovenstaande getallen zijn niet ver
werkt de schepen van de Mij. „Zeeland",
den Provincialen dienst, de Marine en het
Loodswezen.
Visschersboot omhoog gevaren en vlot
getrokken.
In den nacht van Maandag op Dinsdag
is een hier thuis behoorend visschersvaar-
tuig, de „VLI 34", op een paalhoofd nabij
Zoutelande geloopen. Het scheepje, dat in
een gevaarlijke positie zat, is door 4 vis-
schersvaartuigen, 2 uit Breskens en 2 'uit
Vlissingen, met veel moeite vlotgetrok-
ken. Het schip bekwam geen noemens
waardige averij, want het is daarna ter
visohvangst doorgevaren.
Verkiezing gemeenteraad.
In de gistermiddag gehouden openbare
zitting van de hoofdstembureaux in de
kieskringen I, n en in zijn de candidaten-
lijsten, die wij gisteren publiceerden, in
orde bevonden.