VJissingsche Courant
Breskensche Courant
Stadsnieuws Vlissingen
Chamberlain's verklaringen inzake den
dienstplicht
EERSTE BLAD
Dagblad voor Zeeland, waarin opgenomen de
77ste JAARGANG
NUMMER 99
DONDERDAG 27 APRIL 1939
Abonnementsprijs: 17 ct. per week of 2.20 per
kwartaal. Franco per post 2.50. Afzonderlijke
nummers 5 ct. Voor het buitenland neme men een
abonnement op het postkantoor zijner gemeente.
Advertentieprijs: Van 15 regels 1.25, iedere
regel meer 25 cent. Bij abonnement speciale
prijs. Kleine advertenties van 15 regels
50 cent, iedere regel meer 10 cent (max. 10
regels). Derde plaatsing gratis. Vooruitbetaling.
Uitgave: Firma F. VAN DE VELDE Jr., Bureaux
Walstr. 58-60, Tel. 10 (2 lijnen). Giro No.66287.
Eigen kantoren te: Breskens. Dorpsstraat,Tel.21
Oost- en West-Souburg, Kanaalstraat 45, Tel. 35.
AANGESLOTEN BIJ HET BUREAU VOOR PUBLICITEITSW AARDE. INGESTELD DOOR DE VEREENIGING „DE NEDERL ANDSCHE DAGBLADPERS"
Labour en liberale oppositie dienen afkeurende moties in.
Alvorens het besluit tot invoering van
dienstplicht mede te deelen, verklaarde
Chamberlain gisteren in het Engelsche La
gerhuis, dat de regeering tot de conclusie
3 gekomen, dat de tegenwoordige pro
cedure bjj mobilisatie der strijdkrachten
verouderd is en naar den aard volkomen
Bgeschikt voor de hedendaagsche omstan
digheden, daar zij uitgaat van de veron
derstelling, dat een oorlog slechts kan uit
breken na een zoodanige periode van waar
schuwingen, dat er nog voldoenden tijd is
om van vredesvoet over te gaan op oor
logsvoet.
De premier deelde mede, dat de regee-
ling beslcten had de volgende week een
wetsontwerp in te dienen, getiteld „Wets
ontwerp inzake de reserve- en hulpstryd-
krachten."
Na voltooiing hunner opleiding, zoo deel
de Chamberlain verder mede, zullen de op
geroepen jongelieden in de gelegenheid
worden gesteld, voor 3% jaar dienst te
nemen in het territoriale leger.
Voor het geregelde leger, de vloot en de
luchtmacht zal het vrijwillige karakter van
de dienstneming gehandhaafd worden.
In zijn motiveering wees Chamberlain er
om, nog op, dat ieder ander land in Euro
pa dezelfde bevoegdheden heeft als de re
geering thans vraagt, en dat de regeering
rekening heeft moeten houden met de nieu
we verplichtingen, die zij in Europa op
zich heeft genomen.
Chamberlain herinnerde er aan, dat hij
verklaard had, dat in vredestijd geen
dienstplicht zou worden ingevoerd. Wij zijn,
zei hij, thans niet in oor.og, dat niemand
kan beweren, dat dit vredestijd is in den
zin, waarin dit woord met recht kan wor
den gebruikt. De waarde van het besluit
wa3 volgens Chamberlain voorts hierin ge
legen, dat het een bewijs is van den vas
ten wil daadwerkelijk een rol te spelen bij
het verzekeren van den vrede. Het ligt in
de bedoeling, dat de bevoegdheden op
grond van de wet voor drie jaar gelden,
doch als op een vroegeren datum de re
geering van oordeel zou zijn, dat de om
standigheden zoodanig gewijzigd zijn, dat
de bevoegdheden niet langer noodig zijn,
dan kunnen zij door den geheimen raad
worden opgeheven. Daarentegen kon de
geldigheidsduur van de wet door het par
lement van jaar tot jaar verlengd worden.
In antwoord op een vraag van Lloyd
George zei Chamberlain nog, dat het aan
tal mannen, waarop het voorstel betrek
king heeft, 310.000 bedraagt, doch dit ge-
tr zcu door afvoeringen aanzienlijk ver
minderd worden.
Bezwaren tegen dienstplicht.
De arbeidersoppositie heeft een amende
ment op de regeeringsmotie betreffende
den dienstplicht ingediend, die gelijk staat
met een motie van afkeuring. Het besluit
tot het indienen van deze motie werd ge
nomen, nadat de fractie zeven kwartier
vergaderd had.
Attlee zal de motie ter sprake brengen.
De liberale oppositie heeft eveneens een
amendement ingediend op de motie van
Chamberlain betreffende de invoering van
den militairen dienstplicht.
Het Schotsche vakvereenigingscongres
heeft een motie aangencmen, waarin het
verklaart, vijandig te staan tegenover iede-
ren vorm van verplichten militairen dienst.
Aanneming van het dienstplicht-
ontwerp verzekerd.
Op grond van den indruk, dien men
krijgt uit de gesprekken in de wandelgan
gen van het Lagerhuis, kan gezegd wor
den, aldus Havas, dat de meerderheid ech
ter haai- stem aan het ontwerp tot invoe
ring van den dienstplicht zal geven. De
oppositie zal voor het grootste deel* tegen
stemmen, doch zekere afgevaardigden der
oppositie zullen zich yel onthouden.
De sterkte van het Britsche leger.
Naar schatting zal de invoering van den
dienstplicht, zelfs in den doer Chamberlain
aangekondigden gedeeltelijken vorm, het
aantal manschappen van de Britsche weer
macht tot over het millicen doen stijgen,
waarby de troepen in Britsch-Indië en Bir
ma inbegrepen zijn.
Naar verluidt zijn de voorbereidingen
zoover gevorderd, dat binnen een of twee
dagen na de goedkeuring van het voorstel
door het parlement de eerste dienstplichti
ge.: hun oproeping kunnen ontvangen.
Buitenlandsche meeningen over de
maatregelen.
Het invoeren van den militairen dienst
plicht. in Engeland wordt in Duitschland
beschouwd als een poging van de demo
cratieën het dynamisme van de totalitaire
staten in te dammen.
De invoering van den dienstplicht wordt
in Italiaansche politieke kringen voorge
steld als „een bekentenis van zwakte en
ais een erkenning van het mislukken der
diplomatieke actie van Engeland tegen de
spilmogendheden."
De „New York Times" schrift, dat de
verklaring van Chamberlain alleen kan
werden uitgelegd als een poging de nieu
we krachtige politiek van Engeland zoo
veel mogelijk kracht bjj te zetten.
De „Herald Tribune" schrijft, dat Hitier
thans kort na elkaar twee ernstige waar
schuwingen heeft gekregen, de boodschap
van Roosevelt en de aankondiging van den
dienstplicht in Engeland. Hij bevindt zich
op gevaarlijk terrein.
De Fransche pers verheugt zich eens
gezind over het invoeren van den militai
ren dienstplicht in Engeland.
Amerika trekt vijftig
millioen uit voor bouw
van militaire vlieg
tuigen
Contracten tot een bedrag van 50 mil
lioen dollar voor den bouw van militaire
vliegtuigen zijn gisteren onderteekend door
het Amerikaansche departement van oor
log. Dit is terstond gevolgd op de onder-
teekening door Roosevelt van de legerbe-
grooting. De contracten werden door den
assistent minister van ocrlog, Louis John
son, onderteekend met vijf vliegtuigfabrie
ken en met fabrikanten, die motoren en
uitrustingstukken vervaardigen, teneinde
de uitbreiding van het luchtcorps van het
leger ten uitvoer te leggen. De voorziening
in 600 moderne militaire vliegtuigen in het
wetsontwerp vormt de eerste stap in de
richting van het eventueele doel, nL 6000
vliegtuigen.
Johnson verklaarde, dat deze contrasten
de grootste orders inhielden, die in de ge
schiedenis van het luchtccrps gegeven zijn.
Tevens heeft de minister van oorlog,
Woodring, verklaard, dat hij het congres
om wetgevende maatregelen zal vragen, die
ten doel hebben om eventueel alle officie
ren boven de leeftijdsgrens, uit het actieve
leger te verwijderen, van den rang van
kapitein tot dien van brigadier-generaal
Voorts stelde Woodring voor onmiddellijk
over te gaan tot een strenge physieke keu
ring van alle officieren van den rang van
kapitein en hooger. Deze maatregelen, zoo
zei hij, zullen belangrijk bijdragen tot het
antwoorden op de bezorgdheid van het volk
ten opzichte van de gereedheid en de be
kwaamheid van zijn militaire krachten.
Tien nieuwe vlootluchtbases.
President Roosevelt heeft het congres
credieten gevraagd tot een bedrag van 32
millioen dollar, teneinde een begin te kun
nen maken met den aanleg van een keten
van vlootluchtbases, betreffende welke hij
Dinsdag een wetsontwei-p geteekend heeft.
Havas meldt nog, dat het hier gaat om
den aanleg van tien nieuwe bases voor de
luchtstrijdkrachten der vloot.
Ontzettend ongeluk op
den onbewaakten over
weg te Waardenburg
DRIE KINDEREN DOOR DEN TREIN
GEGREPEN EN OP SLAG GEDOOD.
Een ontzettend ongeluk is vanochtend
gebeurd op den onbewaakten overweg in
den Waalbandyk te Waardenburg.
Drie kinderen zijn daar door den trein
uit Zaltbommel gegrepen en op slag ge-
docd.
Om half twaalf passeerde een trein uit
Den Bosch in de richting Utrecht. Een
landbouwer zag plotseling, dat drie kinde
ren den overweg overstaken, juist toen de
trein naderde. Een ongeluk was onvermij
delijk. De kinderen de vijfjarige Klaas
van Oort, zijn vierjarig broertje Aart en
het achtjarige nichtje Gerrie van Oort wer
den door den trein gegrepen en onmiddel
lijk gedood. De slachtoffertjes zijn de kin
deren van de landbouwers van Oort, die in
de onmiddellijke nabijheid van den over
weg wonen.
In verband met dit vreeselijke ongeval
deelt de burgemeester van Waard en burg
mede, dat hij meermalen de spoorwegen op
de gevaarlijke situatie ter plaatse heeft
gewezen.
In twee jaar tijds zijn hier reeds zes on
gelukken gebeurd.
Belgische Kamer keurt
volmachten goed
Met 104 tegen 84 stemmen en 5 stem
men blanco heeft de Belgische Kamer gis
teren goedkeuring gehecht aan het voor
stel tot toekenning van bijzondere vol
machten aan de regeering. De bepalingen
betreffende de landsverdediging werden
aangenomen met 178 stemmen tegen 15
stemmen der Vlaamsch nationalisten.
De socialistische en communistische ver
tegenwoordigers hadden een beroep gedaan
op de eenstemmigheid van de Kamer voor
de bepalingen op de landsverdediging.
De toekenning van de bijzondere vol
machten aan de regeering impliceert het
uitspreken van vertrouwen in de regee
ring.
Engeland bereid voorstellen te
overwegen tot betere verdeeling
der grondstoffen.
Naar aanleiding van vragen in verband
met den oproep van Roosevelt, heeft
Chamberlain gisteren in het Engelsche
Lagerhuis verklaard: „Gaarne grijp ik deze
gelegenheid aan om duidelijk te maken, dat
de regeering welwillend staat tegenover alle
pogingen, te komen tot een overeenkomst
tot beperking der bewapening en den weg
te effenen voor den internationalen han
del en het economische verkeer. In dit
verband vestig ik de aandacht op het feit,
dat de regeering met bepaalde buiten
landsche mogendheden onderhandelingen
voert en dat een Finsche delegatie in En
geland is en ook dat zoojuist een Britsche
delegatie in Boekarest is aangekomen.
De regeering is bereid, ieder voorstel te
overwegen tot betere verdeeling der grond
stoffen, waartoe de toegang in het Brit
sche koloniale rijk practisch niet beperkt
is.
JAARVERGADERING WONINGBOUW-
VEREENIGING „GOED WONEN".
Gisteravond werd de 19e jaarvergadering
van bovengenoemde vereeniging gehouden
in de bovenzaal van café Vermeesch, onder
voorzitterschap van den heer A. C. van de
Velde, die o.m. mededeelde dat de nieuw
gebouwde woningen medio Augustus a.s.
gedeeltelijk in exploitatie worden gebracht.
Het jaarverslag.
Het jaarverslag werd na enkele opmer
kingen en inlichtingen goedgekeurd. Aan
dit verslag ontleenen wij het volgende
Het afgelocpen jaar kenmerkte zich als
een der bedrijvigste in de geschiedenis der
bouwvereeniging, want mochten wij het
genoegen smaken het complex van 51 wo
ningen in de maanden Mei en Juni gereed
en bewoond te krijgen, de vraag naar ar
beiderswoningen bleef steeds aanhouden.
Daardoor werd de drang van de zijde der
gemeente steeds grooter om in deze wo
ningbehoefte te voorzien.
Het bestuur meende dan ook stappen te
moeten doen cm tot verderen uitbouw van
het woningcomplex over te gaan.
wy hebben dan ook reeds in de maan
den Maart en April getracht het benoodig-
de kapitaal te verkrygen voor den bouw
van 154 woningen.
Door bemiddeling van de firma Staal
Co. te 's-Gravenhage is ons gelukt op zeer
voordeelige voorwaarden een kapitaal van
500.000 aangeboden te krygen, tegen een
rentevergoeding van 3% waarvan wij
gebruik hebben gemaakt.
Op 14 September kon de openbare aan
besteding werden gehouden.
Voor deze aanbesteding waren niet min
der dan 32 inschry'vingsbiljetten ingeko
men. Door de vier laagste inschrijvers werd
verzocht van hun inschrijving ontheven te
worden, terwql een niet van dien aard
was, dat wy met gerustheid dit groote
werk aan hem durfden opdragen. De zesde
was de heer H. J. Brinkhuls te Maastricht
die voor een bedrag van 347.600 had in
geschreven en die daarvoor het werk heeft
aanvaard.
De geheele aanbesteding heeft een eigen
aardig verloop gehad en was voornamelijk
toe te schrgven aan den internationalen
toestand, die in de maand September zeer
gespannen was en biykbaar niemand een
dergeiyk groot object wilde vastleggen.
Het was dan ook 1 October geworden
voordat de heer Brinkhuis zijn verbintenis
gestand deed.
Met spoed is toen begonnen aan het
werk en op 4 November werd de eerste
steen gelegd.
De jaariyksche vergadering van den Na-
tionalen Woningraad die ditmaal ter gele
genheid van haar 25-jarig bestaan te Am
sterdam op 1 en 2 Juli werd gehouden,
werd onzerzijds by gewoond door voorzitter,
secretaris en een bestuurslid.
Wat nu de bouwvereeniging betreft, kun
nen wij over het resultaat tevreden zyn.
De banians en exploitatierekening wysteen
heel klein nadeelig saldo aan, wat van geen
invloed op den gang van zaken is.
Over de bewoners kunnen wy, wat be
treft hunne financieele verplichtingen te
genover de bouwvereeniging, tevreden zyn.
Een uitzondering hierop maken nog enkele
bewoners, die blykbaar niet willen inzien
welke moeilykheden het met zich mede
brengt, wanneer niet regelmatig aan de
verplichtingen voldaan wordt.
Op de ledenvergadering van 22 Decem
ber werd een voorstel door het bei-tuur ge
daan om de onwillige huurbetalers hun lid
maatschap der vereeniging op te zeggen,
waardoor dan de mogelijkheid geschapen
wordt, deze bewoners uit de woning te la
ten verwijderen, daar aan niet-leden geen
woningen verhuurd kunnen worden. Het is
een krasse maatregel, maar het bestuur
meent hiertoe te moeten overgaan.
Omtrent het dagelyksoh onderhoud der
woningen kunnen wy mededeelen dat daar
voor in het afgeloopen jaar het respecta
bele bedrag van 3219.90 is besteed.
Het geheele bedrag voor onderhoudswerk
was 8737.24, waarvan aan arbeidsloon
p.us sociale lasten en vacantiedagen een
bedrag van 3864.91 werd uitgekeerd.
De financieele toestand der bouwver
eeniging is nog steeds gunstig te noemen.
De hypothecaire schulc bedraagt thans
856820.66, hetwelk iets hooger is als het
vorige jaar. Dit heeft natuurlyk zyn oor
zaak door de leening voor de 51 nieuw ge
stichte woningen.
Gedurende het afgeloopen jaar vonden
46 mutaties plaats. Door het gereed ko
men der 51 woningen konden wy aan 11
bewoners van ons oude complex een groo-
tere woning geven. 72 gezinnen konden
zoomede in het afgeloopen jaar aan een
woning geholpen worden.
Het huurverlies ingevolge al deze muta
ties bedroeg slechts 33.55.
De Badinrichting mag zich in een gesta-
digen groei verheugen. Was het vorige jaar
het aantal genomen baden tot 20859 ge
stegen, dit jaar was het eindcyfer 24427.
Daarvan werden door beweners en leden
10447 en door de overige bezoekers 13980
baden genomen.
Was er op de exploitatie het vorige jaar
nog een klein tekort, dit jaar veranderde
dit in een klein overschot van 121.80
Nog kunnen wy vermelden dat de ry-
wielbergplaats gereed is gekomen en op 24
September in exploitatie is gebracht- Er is
ruimte voor 102 fietsen en enkele kinder
wagens.
Voor de bovenbewoners is het een ware
uitkomst geworden, wat bleek by het uit
zetten der plaatsen. De aanvraag was
grooter dan de beschikbare ruimte en reeds
by het begin moesten verschillende aanvra
gers teleur worden gesteld. Tot op heden
is dan ook de bergplaats geheel bezet.
Het ledental bedroeg op 1 Januari 1938
332. Dit steeg in den loop van het jaar tot
501 op 31 December. Ingeschreven werden
281 leden terwijl er 112 werden afgevoerd.
De balans per 31 December sluit met een
bedrag in debet en credit van 1.034.669.99.
De exploitatierekening over 1938 sluit in
ontvangst en uitgaaf met een bedrag van
62.802.40, terwijl er een exploitatietekort
is van 11.85.
Vervolgens werden de verslagen van pen
ningmeester en administrateur goedge
keurd.
By de bestuursverkiezing werden de hee-
ren H. D. Kemeling en A. M. van Pope-
ring herbenoemd. In plaats van den heer
H. B. Woltering, die deze gemeente we
gens overplaatsing gaat verlaten, werd de
heer L. J. Florusse gekozen.
De voorzitter deed verder nog enkele
mededeelingey van internen aard. Verder
werd aan het bestuur machtiging gegeven
om plannen te beramen om de badinrich
ting, welke in een dringende behoefte voor
ziet, en op het eind van de week de vele
aanvragen voor een bad somtyds niet kan
verwerken, te vergrooten. Tevens werden
gelden gevoteerd om het congres van den
Nationalen Woningraad, dat volgend jaar
vermoedelijk in Vlissingen zal worden ge
houden, eenigszins feesteiyk te ontvangen.
Ook werden voorbereidende plannen ge
maakt voor het te vieren 20-jarig bestaan
der vereeniging.
Uit nummer bestaat uit 2 bladen
Sdicurlcnisscn
wan Jen dag
Drie kinderen op onbewaakten over
weg door trein gegrepen en gedood.
(Pag. 1, eerste blad)
Belgische Kamer keurt volmachten
goed. (Pag. 1, eerste blad)
Amerika trekt 50 millioen uit voor
bouw van militaire vliegtuigen.
(P<%. 1, eerste blad)
Groote fabrieksbrand te Vlaardingen.
(Gemengd nieuws)
ALGEMEENE VERGADERING
N.V. KON. -MIJ. „DE SCHELDE".
Men is in staat een pantserkruiser te
bouwen.
Gisteren werd de jaariyksche vergade
ring van aandeelhouders der N.V. Kon. Mij.
„De Schelde" alhier gehouden.
Nadat de jaarstukken waren goedge
keurd werd de heer B. E. Ruys die aan de
beurt van aftreden was, tot commissaris
herkozen.
Op een vraag of de maatschappy in
staat is een pantserkruiser te bouwen, ant
woordde de voorzitter bevestigend. Dit ter
wegneming van misverstanden die zouden
kunnen ontstaan door zekere persberichten
waarin dit in twyfel werd getrokken. Spr.
had reeds eenigen tijd geleden met de di
rectie over een en ander gesproken. Men
beschikt over een helling van voldoende
grootte, terwyl ook de verdere inrichting
van de werf van dien aard is dat men ze
ker een pantserkruiser kan bouwen. De
bouw van zulk een oorlogsbodem zou en
kele jaren aan vele handen werk geven.
Met het oog op de minder gunstige voor
uitzichten ten aanzien van den bouw van
koopvaardijschepen zou een order voor een
pantserkruiser van groot belang voor „de
Schelde" zyn.
In de vergadering van de N.V. Nationaal
bezit van aandeelen Koninklyke Maat
schappy „de Schelde" werden het verslag
en de balans en de winst- en verliesreke
ning eveneens goedgekeurd, terwyl de heer
mr. Jan Smit Azn. als lid van den Raad
van Beheer werd herkozen.
STEUNT HET NEDERLANDSCHE
ROODE KRUIS
VERSTERKING DER FONDSEN 18 EVEN
NOODZAKELIJK ALS DAAD
WERKELIJKE HULP VAN
DAMES EN HE EREN.
Door de leden van de Vlissingscbe Trans
portcolonne en door de adspirant-helpsters
van het Ned. Roode Kruis wordt momen
teel een actie ingezet tot werving van le
den van het Nederlandsche Roode Kruis
(minimum contributie 1 per jaar).
In een ingezonden stuk in dit nummer
van ons blad wyst de voorzitter van de
af deeling Vlissingen van het Ned. Roode
Kruis, de heer H. B. J. Knoop, op de drin
gende noodzakelijkheid van opvoering der
inkomsten.
Gaarne wekken ook wij de ingezetenen
op, zich als lid te laten insehryven. Be
halve de voorzitter, zyn ook de secretaris
mr. H. L. van Zanten, of de penningmees
ter, de heer A. J. van Ockenburg, gaarne
bereid nadere inlichtingen te verstrekken.
Juist onder omstandigheden als wy nu
beleven heeft het werk van het Roode
Kruis recht op aller belangstelling en onze
groote waardeering. Niet alleen is verster
king der inkomsten noodzakeiyk, ook ver
meerdering van het aantal Roode Kruis-
werkers is nog dringend geboden.
Niet-dienstplichtige jonge mannen kun
nen er plaats vinden in de transportcolon
ne die grootendeels ook voor de luchtbe
scherming beschikbaar is. Ook jonge
vrouwen kunnen zich verdienstelijk maken
als adspirant-helpster in noodziekenhuizen.
Voor beide categorieën geven geheel be
langeloos les dr. Van der Beyl in „eerste
hulp", zuster Prins in verpleging en de
heer Kokelaar in verband leggen en ver
voer van gewonden.
Voorts zullen noodig zyn een korps kin
derverzorgsters, om by eventueele evacua
tie der kinderen uit onze gemeente, de
leiding by het vervoer en wellicht de ver
dere verzorging op zich te nemen.
U ziet dat 'er in velerlei opzicht hulp
geboden kan worden.
Komt, stadgenooten, di-aalt niet langer.
Laat u inschrijven als lid der afdeel ing-
Vlissingen van liet Ned. Roode Kruis of
helpt daadwerkelijk I