VJissingsche Courant
Breskensclie Courant
rachtig initiatief van Roosevelt
VREDESAANBOD VAN DE GROOTSTE BETEEKENIS
EERSTE BLAD
Dagblad voor Zeeland, waarin opgenomen de
77ste JAARGANG
NUMMER 90
MAANDAG 17 APRIL 1939
Abonnementsprijs17 ct. per week of 2.20 per
kwartaal. Franco per post ƒ2.50. Afzonderlijke
nummers 5 ct. Voor het buitenland neme men een
abonnement op het postkantoor zijner gemeente.
Advertentieprijs: Van 15 regels 1.25, Iedere
regel meer 25 cent Bij abonnement speciale
prijs. Kleine advertenties van 15 regels
'0 cent iedere regel meer 10 cent (max. 10
regels). Derde plaatsing gratis. Vooruitbetaling.
Uitgave: Firma F. VAN DE VELDE Jr., Bureaux
Walstr. 58-60, Tel. 10 (2 üjnen), Giro No. 66287.
Eigen kantoren te: Breskens, Dorpstraat, Tel.21;
Oost- en west-Souburg, Kanaalstraat 45, TeL. 35-
fLER EN MUSSOLINI SCHIJNEN EEN
RIJZEND STANDPUNT IN TE NEMEN
Je regeering der Vereenigde Staten heeft een stap ondernomen van
i grootste belang. President Roosevelt heeft tot Hitler en Mussolini
©telegram gezonden, waarin hij, na de landen van Europa te hebben
opgesomd, die de laatste jaren in de macht van Duitschland en Italië
zijn gevallen, de twee dictators vraagt, of zij bereid zijn zich te ver
plichten tot eerbiediging der onafhankelijkheid en territoriale onschend
baarheid van de andere Europeesche staten. Roosevelt zou verzocht
hebben, dat die verplichting genomen zou worden voor een tijdsduur
van tien jaren. Als tegenprestatie zouden de Ver. Staten trachten voor
Duitschland en Italië de economische samenwerking te vergemakkelijken
met alle landen en zouden de Ver. Staten met name zich moeite geven
om dezen beiden landen de middelen te geven om zich de grondstoffen
te verschaffen, welke zij noodig hebben.
De tekst van Roosevelts boodschap.
President Roosevelt heeft het volgende
ègram verzonden aan den Duitschen
fdanselier en den chef der Italiaansche
garing
,Ge beseft, daar ben ik zeker van, dat in
geheele wereld millioenen menschelijke
zens vandaag leven in een constanten
ik voor een nieuwen oorlog, of zelfs
#r een reeks van oorlogen. Het bestaan
m dien vrees en van de mogelijkheid voor
conflict, vormt een ernstig voor-
nrp van zorg voor het volk der Ver.
Saten, uit welks naam ik spreek en moet
mens de volkeren der andere landen
«ontrusten over het geheele westelijke
ïfrond. Allen weten, dat een groote oor-
xg. lelfs indien hij tot andere continenten
ssrkt blijft, zoolang hij duurt, zwaar op
k 2ou wegen, en ook op de komende ge-
van invloed zou zijn. Na de
Eige spanning, waarin de wereld de laat-
weken verkeerd heeft, is dit oogenblik
üicht geschikt om deze boodschap tot u
Slichten.
heb ik mij tot u gericht over de
sgeiing van politieke, economische en
liale vraagstukken, langs vreedzamen
5 en zonder tot wapengeweld over te
a Indien die bedreiging aanhoudt,
tëjnt het onvermijdelijk, dat een groot
der wereld gemeenschappelijk zijn on-
pg tegemoet gaat. De geheele wereld
toonder te lijden hebben de over
bade landen, de verliezende landen en
atrale landen.
weiger te gelooven, dat de wereld
tekeljjkerwjjze tot zulk een lot be-
is. Integendeel, het is duidelijk, dat
Were der groote landen de macht heb-
volkeren te verlossen van de drei-
Pfe ramp. Ook is het duidelijk, dat de
'Wen zelf uenschen, dat aan hun vrees
s einde komt. Men moet zich echter
femchap geven van de jongste feiten.
•i landen in Europa en een in Afrika
hun onafhankelijkheid verdwijnen.
uitgebreid gebied in een ander onaf-
^elijk land in het Verre Oosten werd
een naburig land bezet. Volgens hard-
e geruchten, welke wij ongegrond
te zijn, zouden andere daden van
e overwogen worden tegen andere
tabankelijke landen. Het oogenblik na
dert, waarop die toestand moet eindigen in
een catastrophe, tenzij een meer rationeel
middel gevonden wordt om de gebeurtenis
sen in goeden baan te leiden.
Gij hebt herhaalde malen betoogd, dat gij,
noch het Italiaansche (Duitsche) volk den
oorlog wenscht. Indien dat waar is, behoeft
er geen oorlog te zijn. Niets zal de volken
der wereld er van kunnen overtuigen, dat
een mogendheid het recht of de noodzaak
heeft, zijn eigen volk en anderen de gevol
gen van een oorlog te berokkenen, tenzij
het duidelijk is, dat zij haar grondgebied
verdedigt. Wanneer wij, Amerikanen, deze
verklaring afleggen, spreken wij niet uit
egoïsme noch uit vrees noch uit zwakheid.
Wanneer wij 'thans spreken, is het als
staatslieden en uit liefde voor de mensch-
heid. Ik ben er nog steeds van overtuigd,
dat de internationale problemen rond een
tafel kunnen worden opgelost.
Daarom is het niet aan der belang
hebbenden op het beroep inzake een vreed
zame bespreking te antwoorden met te zeg
gen, tenzij hij hij voorbaat de verzekering
krijgt, dat het besluit voor hem gunstig zal
zijn, hij de wapenen zal neerlegden.
In de conferentiezalen, evenals voor de
rechtbanken, is het noodig, dat iedere
partij de bespreking begint in goed ver
trouwen in de overtuiging, dat het resul
taat zal zijn recht voor elkeen. Het is ge
bruik en noodig, dat elkeen zijn wapens
buiten de zaal laat.
Ik ben er van overtuigd, dat de zaak
van den wereldvrede een grooten stap
vooruit zou gaan, indien alle naties een
openhartige verklaring zouden krijgen van
de tegenwoordige en toekomstige politiek
der regeeringen.
Omdat de Vereenigde Staten een der na
ties van het westelijk halfrond is, zijn zij
niet gewikkeld in de tegenwoordige ge
schillen, welke zich in Europa voordoen.
Ik denk, dat het voor u gepast kan zijn mij
deze verklaring te doen in mijn hoedanig
heid van hoofd van een ver van Europa lig
gende natie, opdat ik, slechts optredende
met de verantwoordelijkheid en verplich
tingen van een vriendschappelijk bemidde
laar, deze verklaring kan mededeelen aan
andere naties, welke thans ongerust zijn
over den loop, welken de politiek van uw
regeering kan volgen.
Zijt gij bereid de verzekering te geven, dat uw gewapende
strijdkrachten het gebied of de bezittingen van een der
volgende onafhankelijke naties niet zullen aanvallen of over
weldigen Finland, Estland, Letland, Litauen, Zweden,
Noorwegen, Denemarken, Nederland, België, Groot-Brittan-
nië, Eire, Frankrijk, Portugal, Zwitserland, Liechtenstein,
Luxemburg, Polen, Hongarije, Roemenië, Zuid-SIavië, Rus
land, Bulgarije, Griekenland, Turkije, de Arabische staten
Syrië, Palestina, Egypte en Iran
Een dergelijke verzekering moer klaarblijkelijk niet alleen gelden
voor den tegenwoordigen tijd, doch voor een genoegzaam langdurige
toekomst om alle mogelijkheden te verzekeren met vreedzame methoden
te werken aan een vrede van een meer duurzamen aard.
•k stel dus voor, dat gij het woord „toekomst" zult beschouwen als
van toepassing van een periode van gegarandeerde non-agressie van
sn minste tien jaar, een kwart eeuw, indien wij den moed hebben
"tijd vooruit te zien.
indien een dergelijke verzekering door uw regeering wordt gegeven,
2al ik haar onmiddellijk ter kennis brengen van de regeeringen der
n^sS'\velke ik heb genoemd en zal ik tezelfdertijd vragen, of, hetgeen
*e «ijkerwijze zeker is, elk der bovengenoemde naties op haar beurt
toestemt eenzelfde verzekerinq te qeven, opdat ik u deze kan
overbrengen.
^erz'jdsche verzekeringen, zooals ik deze heb aangegeven, zullen
Seheele wereld een directe opluchting geven.
Twee essentieele vraagstukken.
Ik stel voor, indien er in wordt toege
stemd, dat twee essentieele vraagstukken
prompt in de vreedzame atmosfeer, welke
er het gevolg van zijn zal, in discussie zul
len worden gebracht en de regeering der
Vereenigde Staten zal gaarne deelnemen
aan deze beraadslagingen- De gedachten-
wisselingen, welke ik op het oog heb, heb
ben betrekking op een meer doelmatige en
snellere wijze, waardoor de volken der we-
lerd een geleidelijke verlichting kunnen
verkrijgen van den verpletterenden last der
bewapening, welke hun dagelijks nader
brengt tot een economische ramp.
Tegelijkertijd zou de regeering der Ver
eenigde Staten bereid zijn deel te nemen
aan beraadslagingen, die er toe zouden
strekken een practischer wijze te vinden
qyh den weg te openen voor een ihtema-
tionalen handel, opdat alle naties in staat
zullen zijn op de wereldmarkt op voet van
gelijkheid te koopen en te verkoopen en de
verzekering te hebben grondstoffen en
producten te verkrijgen, welke noodig zijn
voor een vreedzaam economisch leven.
Tezelfdertijd zouden de regeeringen, die
er direct bij geïnteresseerd zijn, zoodanige
politieke besprekingen kunnen beginnen,
welke zij noodig of wenschelijk zouden oor-
deelen. Wij erkennen, dat de vraagstukken,
welke op de menschheid drukken een com
plex zijn, doch wij weten, dat een bestudee
ring ervan en een beraadslaging er over
in een atmosfeer van vrede moeten worden
gevoerd.
Een dergelijke atmosfeer kan niet heer-
schen, indien de besprekingen worden ver
duisterd door dreiging met geweld of vrees
voor oorlog. Ik denk, dat gij u niet zult
vergissen in den geest van openhartigheid,
waarin ik u deze boodschap zend.
De leiders der groote regeeringen zijn
in dit uur letterlijk verantwoordelijk voor
het lot der menschheid in de volgende
jaren. Zij kunnen niet doof zijn voor de
verzoeken van hun volken, die vragen be
schermd te worden tegen een chaos. De
geschiedenis zal hen verantwoordelijk stel
len voor het leven en het geluk van allen.
Ik hoop, dat uw antwoord voor de
menschheid de verwachting zal inhouden
dat haar vrees zal eindigen en dat zij zich
voor lange jaren veilig zal gevoelen.
Hoe de wereld
reageert
Engeland.
De Britsche regeering heeft met harte
lijke instemming kennis genomen van de
boodschap.
Zij gelooft, dat staatsmans-initiatief, dat
Roosevelt heeft geïnspireerd, biedt een wer
kelijke gelegenheid een ramp te voorko
men, welke over Europa hangt en welke,
naar haar overtuiging, in ieder land wordt
gevreesd.
Thans moeten de antwoorden uit Duitsch
land en Italië worden afgewacht. De Brit
sche regeering harérzijds wenscht uitdruk
king te geven aan de stellige hoop, dat
deze antwoorden den weg zullen openen
voor verdere stappen, waarover de presi
dent spreekt.
Frankrijk.
Zoodra Daladier kennis had genomen
van de boodschap van president Roosevelt
heeft hij direct namens de Fransche re
geering een mededeeljng doen toekomen
aan Bullitt. Deze mededeeling houdt een
volledige adhaesie zonder eenig voorbehoud
in van de voorstellen van Roosevelt.
Polen.
De openbare meening is diep onder den
indruk. In Poolsche politieke kringen wijst
men op het belang van den stap van Roo
sevelt en verklaart men, dat hij beoogt den
vrede ter wereld te stabiliseeren.
Toch blijven deze zelfde kringen scep
tisch ten aanzien van de mogelijkheden tot
verwezenlijking van de voorstellen.
Rusland.
De Sovjet-pers publiceert de boodschap
van Roosevelt, die door Moskou geheel
wordt goedgekeurd, volledig. Men ziet er
een edelmoedige en vernuftige geste in, die
beantwoordt aan het gevoelen van iede-en
f: tsoenlijken mensch.
Amerika.
Het Amerikaansche departement van
buitenlandsche zaken heeft uit Canada en
vrijwel alle andere Amerikaansche staten,
telegrammen ontvangen, waarin deze sta
ten zich vereenigen met de boodschap van
Roosevelt en hun steun belooven bij het
handhaven van den vrede.
Naar aanleiding van het commentaar in
de Duitsche en Italiaansche pers op de
boodschap van Roosevelt, acht men het in
Amerikaansche kringen echter waarschijn
lijk, dat de voorstellen door Berlijn en Ro
me verworpen zullen worden.
NEGATIEVE HOUDING VAN
DUITSCHLAND EN ITALIË
Het officieuze commentaar, dat de Deut
sche dienst gisteren heeft gegeven en dat
van de Duitsche pers hebben over het al
gemeen een duidelijk beeld gegeven van de
nejatieve houding van Duitsche politieke
kringen ten aanzien van de boodschap van
Roosevelt.
De officieele Italiaansche houding ten
aanzien van de boodschap van Roosevelt
schijnt eveneens negatief te zijn fascisti
sche kringen noemen het een manoeuvre
om de totalitaire landen in het nauw te
drijven en toonen zich er over ontstemd, dat
de boodschap te verstaan geeft, dat de as-
mogendheden den vrede in gevaar brengen,
terwijl deze, naar zij zeggen, niemand be
dreigen. Zij voegen eraan toe, dat voor de
asmegendheden de vrede niet synoniem
moet zijn met het prijsgeven van rechten,
die zij wettig achten en dat de vrede
slechts verzekerd kan worden door te vol
doen aan de verlangens van Duitschland
en Italië teruggave van de Duitsche ko
loniën en regeling van de tusschen Frank
rijk en Italië bestaande kwesties.
„Der Deutsche dienst" schrijft o.m.
„Eerst ophitsen en dan den vredesapostel
spelen, dat is de politiek welke de presi
dent der Vereenigde Staten niet den eer
sten keer tegenover ons voert.
De klanken der nieuwe boodschap van
Roosevelt zijn ons niet nieuw. Integendeel,
zij komen ons zeer bekend voor. Daar wij
evenwel reeds eenmaal hebben beleefd,
waartoe het vertrouwen in de boodschap
van een Amerikaanschen president kan lei
den, zal de wereld ons niet kwalijk kunnen
nemen, wanneer wij zeer sceptisch staan
tegenover dergelijke politieke acties van
de overzijde van den Oceaan.
Het Duitsche volk heeft moeten onder
vinden dat het onderhandelen aan de in
ternationale conferentictafel en het af
wachten van gerechtigheid ten aanzien van
levensaanspraken van groote naties, tot
tragische toestanden kan leiden.
Er kunnen geen duurzame gelukkige
toestanden worden geschapen in het leven
van de staten onderling, zoolang zich on
der bescherming van den staat de mach
ten van vernietiging en onrust kunnen ver.
bergen en consolideeren. Er kan geen nieu
we orde aan de conferentietafel worden
geschapen zoolang het bolsjewisme als
rechtsgelijke partner in het politieke spel
in de wereld wordt beschouwd.
De heer Roosevelt heeft zijn boodschap
aan het verkeerde adres gericht. Het Duit
sche volk is verstandiger en sterker ge
worden en daarom zal het succes van Wil
son niet herhaald worden.
Onverwachte terugkeer
van Amerikaansche
vloot naar den Stillen
Oceaan
Het Amerikaansche departement van
Marine heeft zonder eenige verklaring
bevel gegeven aan de vloot der Vereenigde
Staten naar den Stillen Oceaan terug te
keeren. Deze maatregel zal vermoedelijk
ten gevolge hebben, dat de vlootschouw,
welke op 24 April aan de Atlantische kust
zou worden gehouden, niet zal doorgaan.
De order kwam als een volledige verras
sing.
De stap wordt in diplomatieke kringen
uitgelegd als een blijk, dat de inlichtingen,
welke de president aanleiding heeft gege
ven tot zijn stap, ernstig de mogelijkheid
onder oogen ziet van een gemeenschappe
lijk optreden van Rome, Berlijn, Tokio en
Burgos. Vandaar dat de vloot der Ver
eenigde Staten uit voorzorg het machts
evenwicht in den Stillen Oceaan moet her
stellen.
Nieuwe Belgische
regeering gevormd
Pierlot is er in geslaagd een nieuwe re
geering samen te stellen. De nieuwe mi
nisters zouden vanmiddag te twaalf uur
den eed afleggen in handen van den ko
ning.
De nieuwe regeering is als volgt samen
gesteld
Minister-president zonder portefeuille
Pierlotminister van landbouw graaf
d'Aspremont Lynden minister van econo
mische zaken en middenstand Sap ver
keersmiddelen en P.T.T. Marck minister
van koloniën De Vleeschauwerminister
Dit nummer bestaat uit 2 bladen
§el»BMrt<enisseii
tinn Jew Jng
Een gewetensvraag van Roosevelt aan
Hitler en Mussolini geen nieuwe aan
vallen gedurende 10 jaar. De dictators
schijnen er afwijzend tegenover te
staan. (Pag. 1, eerste blad).
De Fransche dienstplichtwetten uitge
breid tot buitenlanders die asylrecht
genieten. (Pag. 1, tweede blad)
Onverwachte terugkeer van de Ame
rikaansche vloot naar den Stillen
Oceaan. (Pag. 1, eerste blad);
De nieuwe Belgische regeering samen
gesteld. (Pag. 1, eerste blad),
ZIE VERDER EVENTUEEL
LAATSTE BERICHTEN.
Hitier roept den
Rijksdag bijeen
De Amerikaansche president Roo
sevelt heeft den Führer in een tele
gram het verzoek gedaan, in bepaal
de kwesties zijn standpunt te bepalen.
De Führer acht deze aangelegenheid
zoo belangrijk, aldus het D.N.B., dat
hQ besloten heeft het antwoord aan
den Amerikaanschen president na
mens het Duitsche volk in den Rijks
dag bekend te maken. Daarom heeft
hij den Duitschen Rijksdag tegen 28
April bijeengeroepen om van deze
verklaring kennis te nemen.
In politieke kringen te Berlijn
heeft men den indruk, dat Hitler in
deze bijeenkomst van den Rijksdag
een sooit tegenvoorstel aan Roose
velt zal doen.
van buitenlandsche zaken voorloopig Sou
dan minister van justitie Soudan mi
nister van arbeid en sociale voorzorg
Wautersminister van openbare gezond
heid Eekeiers minister van binnenland-
sche &ken Devèzeminister van open
bare werkenVan der Portenminister
van landsverdediging luitenant-generaal
Denis minister van onderwijs Duesberg
minister van financiën Guttminister
zonder portefeuille Janson
Voor het ministerie voor werkloosheid
zou in den loop van den dag: iemand wor
den aangewezen. Hij zal de socialistische
denkbeelden aanhangen.
Het nieuwe ministerie telt vijf katholie
ken, vijf socialisten, drie liberalen en drie
partijloozen.
De militaire voorzorgs
maatregelen eischen
slachtoffers
EEN ARBEIDER EN EEN PAARD
DOOR EXPLODEERENDE MIJNEN
GEDOOD.
Onder de gemeente Venray is Zaterdag
morgen een ernstig ongeluk gebeurd. Ter
wijl militairen bezig waren met het leggen
van mijnen en zij hierbij werden geholpen
door werklooze arbeiders uit de gemeente
Deurne, trapte één van deze arbeiders op
een mijn, tengevolge waarvan dit projec
tiel explodeerde. De arbeider, de 33-jarige
Linden uit Deurne, werd op slag gedood.
Zijn medearbeiders en de militairen, die
zich in de onmiddellijke nabijheid bevonden,
kregen geen noemenswaardig letseL Ten
gevolge van de hevige ontploffing schrok
een paard, dat gespannen was voor een
boerenwagen, welke wagen op een aan-
grenzendeai weg naderde. Het paard sloeg
op hol en trapte daarbij op een tweede
mijn. Ook dit projectiel ontplofte, waar
door het paard werd gedood en de kar ver
nield. De voerman kwam mot den schrik
vrij. Het lijk van den arbeider is naar het
ziekenhuis te Deurne overgebracht.