77e JAARGANG - NUMMER 55
MAANDAG 6 MAART 1939
Opstand bij de Spaansche
republikeinsche vloot onderdrukt
STADSNIEUWS
EERSTE BLAD
SANOSTOL
§eLem»tewissg«
«CTBB «lew daag
^ONNEMENTSPRIJS
Voor alle gemeenten op
Walcheren en waar agent
schappen gevestigd zijn
2.20 per kwartaal of
17 cent per week. Franco
per post 2.50. Voor
bet buitenland neme men
een abonnement op het
postkantoor zijner woon
plaats. Afzonderlijke
nummers 5 cent per stuk.
Ylissingsche Courant
UITGAVEFIRMA F. VAN DE VELDE Jr., WALSTR. 58-60, VLISSINGEN TEL. 10 - GIRO 66287
advertentieprlj s
Van 15 regels 1.25,
iedere regel meer 25 cent.
Bij abonnement speciale
prijs. Reclames 50 cent
per regeL Kleine adver
tenties vp- 15 regels
50 cent, iedere regel meer
10 cent (max. 10 regels).
Bij driemaal plaatsing
wordt tweemaal berekend
Alles bij vooruitbetaling
VERSCHIJNT DAGELIJKS, UITGEZONDERD OP ZONDAG EN ALG.ERKENDE CHR.FEESTDAGEN
iAHGESLOTEN BIJ HET BUREAU VOOR PUBLIC 1TE1TSWAARDE, INGESTELD DOOR DE VEREENIUIN» „DE NE11EHI. A N IISCH E DAGBLADPERS"
Casado
Nationale verdedigingsraad gevormd
„öf vrede voor de Spanjaarden of strijd tot den dood"
De zender in Cartagena, tot dusverre in
I republikeinsche handen, heeft Zondagmor-
i plotseling bekend gemaakt, aldus meldt
I het Duitsche Nieuwsbureau, dat een groot
l der eenheden van de republikeinsche
I vloot in opstand was gekomen tegen het
■republikeinschebewind, om zich aan te
I siuiteri bij generaal Franco. De spreker riep
I de bevolking van Cartagena op, zich aan te
sluiten bij den opstand en zich terstond aan
i melden bij de .marinekazernes. De uit-
I zending besloot met het lied van de Fa-
anx en de leus Arriba Espana.
Even over tien uur deelde de zender
I mede, dat de kustartillerie zich had aange-
i sloten bij den opstand en een ultimatum
had gericht tot alle nog niet aan den op
stand deelnemende schepen om de witte
1 vlag te hijschen, anders zouden de batterijen
vuren. Korten tijd later deelde de zender
mee, dat de in garnizoen liggende marine-
strijdkrachten en eenige eenheden met de
bevolking der stad tegen het republikein
sche bewind in opstand waren gekomen.
Met de kustartillerie zouden ook de beide
kustforten Galeras Moros en San Julian
rich bij de opstandige beweging hebben
aangesloten. Om half twaalf deelde de zen
der van Cartagena mede, dat de zender
weer in het bezit van de republikeinsche
overheid was. Republikeinsche strijdkrach
ten hadden de stad weer bezet en reeds
zuiveringsacties ondernomen.
Uit Barcelona meldt het Duitsche
Nieuwsbureau Op de berichten, dat in
I Cartagena een deel der republikeinsche
1 vloot en de bevolking in opstand waren ge-
1 tomen tegen de republikeinsche overheid,
1 qn eenheden der rechtsche vloot uit Cadiz
aitgeloopen in de richting van Cartagena.
Naar in Barcelona wordt vernomen, zou
het gistermorgen op het voornaamste plein
i Cartagena tot geestdriftige betoogingen
gekomen zijn voor het rechtsche Spanje.
Het D.N.B. voegt hieraan toe Cartagena
is, zooals men weet, de eerste oorlogshaven
I van het republikeinsche Spanje, waar de
geheele republikeinsche vloot bijeenligt.
Verscheidene republikeinsche kruisers zou
den getracht hebben de haven te verlaten.
Volgens latere berichten duurden de ge
vechten gistermiddag steeds voort, gelijk
ook de Cartageensche zender toegaf. De
zender richtte oproepen tot de republikein
sche marine om trouw te blijven aan de
republikeinsche zaak.
Madrid meldt onderdrukking van
opstand te Cartagena.
Gisteravond werd officieel te Madrid
medegedeeld, dat de opstand was onder-
drukt. De verklaring der regeering Negrin
zegt, dat de opstand snel en volkomen is
onderdrukt, en- dat de stad thans geheel
in handen der linksche regeering is.
De muiters zullen onmiddellijk terecht
staan.
Havas meldt nog, dat de telefonische ver
bindingen tusschen Madrid en Cartagena
gisteravond nog zeer moeilijk waren en dat
bet onmogelijk was in de hoofdstad nauw
keurige inlichtingen te verkrijgen omtrent
den omvang van de muiterij.
Op het Fransche vliegveld Lasenia zijn
gistermiddag 4 Spaansche militaire vlieg
tuigen geland, welke uit Cartagena kwa
men. Aan boord bevonden zich omstreeks
30 officieren en minderen, die door de mili
taire autoriteiten onder bewaking werden
gesteld. Men neemt aan, dat het vliegtui
gen zijn, welke bij de muiterij te Cartagena
betrokken zijn geweest, doch de militaire
autoriteiten waren zeer spaarzaam in het
verstrekken van inlichtingen.
Regeering-Negrin maakt plaats
voor nationalen verdedigingsraad.
Union Radio heeft gisteravond het vol
gende bericht omgeroepen
Zoo juist is een nationale verdedigings
raad gevormd. Deze raad is in de plaats
getreden van de regeering, onder voorzit
terschap van Negrin. Hij bestaat uit gene
raal Segismundo Casado, Besteiro, Miguel
San Andres, Eduardo Bala en Gonsalez Ma
rin.
Casado heeft voor de microfoon een korte
toespraak gehouden, waarin hij o.m. zei
Wij zullen verzet blijven bieden zoolang wij
geen eervollen vrede kunnen sluiten. Het
Spaansche volk strijdt voor zijn onafhan
kelijkheid en zal tegenstand bieden zoolang
het geen vrede wordt aangeboden.
Hij eindigde met de woorden öf vrede
voor de Spanjaarden, öf strijd tot den dood.
Spanjaarden, leve de republiek, leve Spanje.
Toen gisteravond de journalisten naar
gewoonte te 9 uur naar het hoofdkwartier
kwamen om inlichtingen te vragen, vonden
zij buiten het gebouw een sterke wacht, ter
wijl een groot aantal auto's voorstonden
en nog steeds aanreden. Zij werden in de
wachtzaal gelaten, waar zij tot midder
nacht bleven, om vervolgens te worden uit-
genoodigd te luisteren naar de radiorede
van de leden van den defensieraad.
Vervolgens werden zij door kolonel Casa
do ontvangen, die zei,,Gij hebt een histo
rische nacht beleefd, wij zijn overtuigd
Spanje en de republiek een dienst te hebben
bewezen".
Op een vraag omtrent den opstand te
Cartagena zei hij, dat de vloot niet in
opstand is gekomen tegen de republiek,
doch tegen de regeering, die geen macht
meer had.
Tijdens zijn onderhoud met de journalis
ten werd kolonel Casado verscheidene ma
len aan de telefoon geroepen. Eerst door
generaal Manuel Matallana, den chef van
den generalen staf. Casado zette uiteen wat
was geschied.
Vervolgens had hij een telefoongesprek
met Paulino Gomez Saenz, den ex-minister
van binnenlandsche zaken, wien hij zei
„Iedereen is in opstand, rond mij staan
vertegenwoordigers van alle partijen en
vakvereenigingen, behalve de communisten.
Allen zijn u moe. Gij vertegenwoordigt het
volk niet, want gij zijt geen regeering. Gij
regeert met u drieën het land".
Tenslotte had hij nog een telefoonge
sprek met Miaja, die hem niet goed scheen
te begrijpen. Casado noodigde den generaal
uit naar Madrid te komen.
Uit alle deelen van het linksche Spanje
kreeg kolonel Casado betuigingen van aan
hankelijkheid en vertrouwen.
Leelijk aangekomen.
Donderdag jl. meldden wij dat een politie
ambtenaar des nachts bij de arrestatie van
een dronken wielrijder in de Scheldestraat,
een verwonding had opgeloopen. De arres
tant die zoowel voor zichzelf als voor an
dere weggebruikers een gevaar opleverde,
had zich bij zijn aanhouding hevig verzet,
hierbij geholpen door zijn broer.
Thans vernemen wij dat de toestand van
den politieman ernstiger is dan aanvan
kelijk werd gedachthij heeft zich althans
ziek moeten melden. Gebleken is dat de
borstkas is gekneusd met vermoedelijk
breuk van een der ribben, terwijl ook de
mond van den politieman inwendig werd
gekwetst, doordat de arrestant zijn hand
daarin heeft gestoken en daarop met
kracht rukte.
Een benoeming.
Per 1 April a.s. is benoemd tot onderwij
zer aan de openbare lagere school te Ar-
bemuiden onze stadgenoot, de heer J. G.
Smits.
Badhuis aan de Bonedijkestraat.
Gedurende de week van 27 Februari tot
4 Maart werden in het badhuis 601 baden
genomen en wel 479 door heeren, 91 door
^mes en 31 door kinderen.
Vereeniging van oud-leerlingen en
leerlingen der „De Ruyterschool".
Zaterdag 11 Maart a.s. zal de jaarlijk-
sche bijeenkomst worden gehouden van oud
leerlingen en leerlingen der „De Ruyter
school".
Des middags om drie uur worden de le
den met hun dames in de aula der „De
Ruyterschool" door het bestuur der veree
niging ontvangen. Daarna begeven de da
mes zich naar hotel „Britannia", de heeren
naar de terreinen van de Koninklijke
Maatschappij „De Schelde", ter bezichti
ging van het motorschip „Bantam". Na
afloop der bezichtiging begeeft het gezel
schap zich ook naar „Britannia".
Op den feestavond zullen leerlingen der
zeevaartschool met enkele dames het blij
spel „Millionnair tegen wil en dank" op
voeren. Ook zullen zangnummers ten ge-
hoore worden gebracht.
Een „Te Deum" voor de Pauskeuze.
Ter gelegenheid van de Pauskeuze werd
giste2*morgen na de hoogmis van 11 uur, in
de Katholieke kerk aan den Singelweg de
lofzang „Te Deum Laudamus" gezongen,
terwijl tevens de kerkklok werd geluid.
Naar Amerika.
Zaterdagavond zijn met het s.s. „Ilsen-
stein" van de Red Star Line ruim 100
transmigranten, afkomstig uit Praag, Ber
lijn, Weenen, Breslau, Mannheim en Leip
zig, van hier naar Amerika vertrokken.
Nu het rijwielpad in de Badhuisstraat
is opgeheven.
De vorige week is enkele malen in een
gemeentelijke publicatie bekend gemaakt
dat met ingang van 5 Maart het rijwielpad
in de Badhuisstraat zou worden opgeheven.
Het is den wielrijders die zich in de rich
ting Betje Wolffplein hegeven, verboden
van het klinkerpad aan de Noordzijde van
de straat gebruik te maken.
In verband met de opheffing van het pad
vestigt de politie de aandacht op artikel 6
van het Motor- en Rijwielreglement, lui
dende
„Het is een bestuurder van een motor
rijtuig, een rijwiel of een ander ry- of
voertuig, dan wel een bestuurder of gelei
der van een rij- of trekdier of vee verbo
den, dit op een weg te doen of te laten
staan anders dan zoo dicht nabij den kant
van den weg als redelijkerwijze mogelijk
is".
De bestuurders van auto's en rij- of
voertuigen, komende uit de richting Betje
Wolffplein, die hun voertuigen in de Bad
huisstraat laten staan, moeten deze dus
zoo dicht mogelijk naast het trottoir plaat
sen. Hierdoor wordt de middenrijweg zoo
veel mogelijk vrij gemaakt. Toen het rij
wielpad nog bestond, was zulks verboden
daar het niet toegestaan is, auto's, rij- of
voertuigen op een rijwielpad te plaatsen.
Dus houders van groentekarren, melk
wagens enz., ook op U is bovenstaande van
toepassing. Bij het bedienenen van uw
klanten moet gij uit de richting Betje
Wolffplein komende, uw voertuigen op de
Badhuisstraat zoo dicht mogelijk naas* het
trottoir plaatsen.
M. S. F.
De M.S.F.-uitvoeringen trekken altijd
een groote belangstelling. Zoo was ook
Zaterdagavond de groote zaal van het
Concertgebouw geheel gevuld, niettegen
staande dat het hier zelf3 een heropvoe
ring gold van de non-^y: cabaret-revue
„Hallo Hier zijn we weer 1" onder leiding
van den heer P. M. de Goederen.
Deze uit 28 nummers bestaande revue is
volgens het bekende recept samengesteld.
Liedjes met refreintjes, welke spontane
„instemming" vonden bij het pubhek,
schetsen, zangnummers, dansen en een
paar tableaux wisselden elkander in bonte
mengeling af en misten, blijkens den dik
wijls opklaterenden lach en de bijvalsbe
tuigingen, hun uitwerking niet. Niemand
is onmisbaar. Dit neemt echter niet weg,
dat we de afwezigheid van den humorist
conferencier, den heer A. van Nunen, op
deze uitvoering als een gemis hebben ge
voeld, En voor zijn plaatsvervangers was
het een heel moeilijke taak om deze leegte
te vullen. Afdoende zijn zij daarin ook niet
geslaagd. Men zal daar even aan moeten
wennen en ook voor hen zal de tijd wel
licht de ontwikkeling brengen. Zoo zal de
voordracht van den over een goede stem
beschikkenden partner van mej. A. v. d.
H. aan uitdrukking moeten winnen, willen
hun zangnummers recht wedervaren, ter
wijl de brenger van het echte-liedjes-genre
zijn verkoop-systeem nog moet verbeteren.
Ook in de schetsjes deed zijn optreden iet
wat baar-achtig aan, al moet gezegd wor
den, dat hij in „Bij den tandarts" een leu
ke beurt gaf. Ook s' een van de „Hill
Billy's" was hij met zijn gitaar-tokkelen-
den confrater in een reeks cowboy songs
aardig op dreef. Mej. Jeanne de R. was
weer danig in actie en handhaafde haar
naam van .vroodrjk type" naast dien van
goede danseuse in een wals (Die Hochzeit
der Winde) met den heer P. Mathijssen
bijzonder prijzenswaardig uitgevoerd. De
fleurig gecostumeerde M.S.F.-girls ontbra
ken vanzelf niet op het appèl en als naar
gewoonte mochten haar revue-dansen ge
zien worden. Groote hilariteit verwekten
haar „concurrenten" met een parodie op
„The palace glide". Een nummer bleek
een cow-boy kamptafereel te zijn, dat heel
mooi was „aangekleed" en „The Wild
West" aardig suggereerde, mede door het
zingen van eenige liederen als „My old
Kentucky Home, goed night" en „Old
folks at home", welke echter in verband
met de aanduidingen „poco adagio" (een
weinig langzaam) en „moderato" (matig)
tè sleepend werden gezongen. Met het ta-
bleau-chantant „Al die zilveren sterretjes"
werd het programma voorloopig afgeslo
ten, want daarna kwamen alle medewer
kenden nog eens voor het voetlicht met
het revue-liedje „HalloHier zijn we
weer om onder rhythmisch handgeklap
der dank van de aanwezigen te incassee-
ren. Wij zijn van meening, dat wij wel eens
betere uitvoeringen van het M.S.F. hebben
bijgewoond.
Het publiek schonk zeer weinig aan
dacht aan de fraaie wals-tnleiding van het
trio Van BeersDe RuijsscherVan Loo,
dat als steeds zijn begeleidingstaak naar
wensch vervulde.
Tor besluit vermeldde het programma
natuurlijkgroot bak
WONINGBOUWVEREENIGING
„GEMEENSCHAPPELIJK BELANG".
Inmetselen oorkonde en onthulling
gevelsteen.
Zaterdagmiddag had in tegenwoordig
heid van het bestuur en tal van genoodig-
den bij het in aanbouw zijnde complex wo
ningen van „Gemeenschappelijk Belang"
op het terrein bij de voormalige trambaan
een bijzondere plechtigheid plaats.
In het bij dit nieuwe complex behooren-
de kantoorgebouw heeft de burgemeester,
de heer C. A. van Woelderen, nl. een oor
konde ingemetseld en een gevelsteen ont
huld.
Behalve het bestuur en de burgemeester
hadden zich in het nog wel niet geheel vol
tooide, doch voor deze gelegenheid met
eenig comfort ingerichte kantoorgebouw,
te half drie velen verzameld om van deze
plechtigheid getuige te zijn. Wij noemen
o.a. de drie wethouders der gemeente de
heeren W. P. Edelman, W. Anker en A.
Rorije en verschillende gemeenteraadsle
den de directeur van gemeentewerken,
de heer C. Ouwehandde heer A. de
Beijl, hoofd van den gemeentelijken finan-
cieelen dienstde heer A. van der Zee te
Zoutelande, ontwerper van oorkonde en
gevelsteende heer Van Wijnen te Dor
drecht, aannemer van liet bouwwerk uit
voerders en opzichters en. verder eenige
oud-bestuursleden.
Nadat thee was geserveerd, nam de voor
zitter der vereeniging, de heer Chr. Steke-
tee, het woord en heette allen hartelijk
welkom. Spreker bracht dank aan den
burgemeester voor zijn welwillendheid de
ze plechtigheid te willen verrichten. Zijn
belangstelling in den bloei van onze stad is
algemeen bekend. Ook bracht spr. dank
aan B. en W. „en den gemeenteraad voor
den steeds ondervonden steun.
Gelukkig is de crisis in onze stad voor
een groot deel geweken en duizenden han
den vinden weer werk. De woningnood is
nog groot en dit gaf aanleiding dit com
plex woningen te bouwen.
Spr. wees er op, dat in 1917 het eerste
complex woningen voor „Gemeenschappe
lijk Belang" gereed kwam en thans zijn er
281 in exploitatie.
Hierna verzocht spr. den burgemeester
over te willen gaan tot het inmetselen der
oorkonde en het onthullen van den gevel
steen. (Applaus).
Voordat de burgemeester hiertoe over
ging, zei hij met zeer veel genoegen de
uitnoodiging te hebben aanvaard en
wenschte spr. het bestuur hartelijk geluk
met dezen nieuwbouw. Spr. ging in zijn
herinnering terug tot 1911. Hoe verschil
lend zijn de toestanden van toen met te
genwoordig Het duurde nog zes jaar vóór
de voorbereidingen succes hadden en de
eerste woningen gebouwd waren. Thans
gaat dat spoediger. Er zijn andere inzich
ten gekomen ten opzichte van de volks
huisvesting. In 1911 vonden velen het nog
lichtvaardig dat de arbeiders zélf woningen
gingen bouwen. Het moet voor het bestuur,
doch vooral voor voorzitter Steketee en
secretaris De Ridder, die vanaf de oprich
ting der vereeniging, dus 27 jaar, de lei
ding hebben, een groote voldoening zijn, op
deze jaren terug te zien. Spr. feliciteerde
de vereeniging met zulk een bestuur, dat
steeds zou trouw op zijn post is, en hij
hoopte dat zij'ook van dit nieuwe complex
woningen veel genoegen mogen beleven.
Inderdaad is er in onze stad nog groote
woningnood en practisch zijn er nog geen
woningen leeg.
Er wordt wel eens gezegd „Er bestaat
in Vlissingen bouwhonger", doch dit is
niet juist. Er zijn nog heel wat personen,
die hier graag komen wonen.
Spr. hoopte dan ook, dat er gelegenheid
zal komen dat allen zich in hun werkge-
meente kunnen vestigen.
Het gemeentebestuur juicht het initiatief
der woningbouwvereenigingen ten zeer
ste toe.
Spr. wees op mooi nieuw-Vlissingen en
hoopte dat „Gemeenschappelijk Belang"
ook in de toekomst mee zal mogen werken
den woningnood te lenigen. (Applaus).
Hierna begaven alle aanwezigen zich
naar buiten, waar onder groote belangstel
ling de burgemeester de fraaie, op perka
ment gecalligrafeerde oorkonde inmetsel
de en waar vervolgens de met de Neder-
landsche vlag bedekte buitengewoon mooi
uitgevoerde gevelsteen werd onthuld.
Na deze plechtigheid gaf de heer W.
Anker, als architect van de in aanbouw
zijnde woningen, nog een korte uiteenzet
ting van de symboliek van den gevel
steen links maagdelijke grond, in het
midden het jaartal 1911 met opgaande zon
in gouden gloed, en rechts de bewerkte en
beploegde grond volgeladen korenschoven
voortbrengende en daarboven reeds ge
bouwde en nog in aanbouw zijnde wonin
gen.
In het kantoorgebouw werd daarna nog
een dronk gewijd aan den bloei der ge
meente Vlissingen en van de woningbouw
vereniging, waarna de voorzitter het sa
menzijn met een kort woord van dank sloot.
Dit nummer bestaat uit 2 bladen
Wees maar gerust, kleine meid.
Moeder geeft je voortaan alleen
nog maar Sanostol: het lékkere
levertraanproduct. Want dat heeft
niet alleen een frisschen sinaas-
appelsmaak, het is ook het eenige
levertraanproduct, dat zóó'n schat
aan vitaminen A, B, C en D bevat.
Endaarom neemt het heele
gezin Sanostol, de natuurlijke
krachtbron. De „familieverpakking"
van f. 2.75 Is voordeelig. Zij bevat
2V» x zooveel als de bekende flacon
van f. 1.40.
„Het lékkere levertraan-product!"
BROeADES STHEEMAN PHARMACIA
De Spaansche regeering Negrin niet
meer aan het bewind opstand in Cajr-
tagena, (Pag. 1, eerste blad)
De kabinetscrisis in België duurt voort.
(Buitenland)
Duitsch vliegtuig met 10 inzittenden
verongelukt. (Luchtvaart)
Goebbels over den economischen toe
stand van Duitschland.
(Pag. 3, eerste blad);
Talrijke ernstige verkeersongevallen.
(Gemengd nieuws),
Ongeregeldheden gevreesd in Slowakye.
(Buitenland)
ZIE VERDER EVENTUEEL
LAATSTE BERICHTEN^
De verkiezing voor de Prov. Staten.
Bij de gisteren door de Kath. Kiesver-
eeniging alhier gehouden stemming voor
het samenstellen van de groslijst voor de
verkiezing van leden der Provinciale Sta
ten, werden op de volgende candidaten de
achter hun namen vermelde aantallen
stemmen uitgebrachtE. Andriessen, Vlis
singen 76, R. A. J. den Boer, Zierikzee 19,
W. P. Edelman, Vlissingen 95, J. A. M.
Lambermont, Middelburg 0, L. J. van
't Westende, Middelburg 3.
Vlissingsch scheepvaartnieuws.
Aangekomen: Duitsch stoom
schip „Usenstein" van Antwerpen „Meck-<
lenburg" van Harwich (verwacht) Neder-
landsch m.s. „Rottum" van Londen naar;
Utrecht„Jantina" van Antwerpen „La
dy Duncannon" (sleepboot) van Dover
Nederlandsch m.s. „Tempo", „Saturnus" en
„Wocaan" van Londen„Elziena" van
Swansea naar Breskens Noorsch m.s.
„Buccaneer" van Houston (benzine lossen
Vlismar)
Om te bunkeren: Duitsch s.s.
„Marie Ferdinand" van Hamburg Noorsch
m.s. „Tiradentes" van Oslo Finsch tank
schip „Josephine Thorden" van Helsing*
fors Deensch m.s. „Nordpol" van Gote-
borgNederlandsch m.s. „Ton S." van
DelfzijlZweedsch s.s. „Axios" van Duin
kerken Engelsche sleepbooten „Lady
Brassey" en „Lady Duncannon" van Dover.,
Vertrokken: „Prinses Juliana'*
naar Harwich„Jantina" naar Londen
„Lady Duncannon" met sleepboot „Nieuwe
Merwede" en „Elevatorbak 16" naar Do
ver „Tiradentes" naar Buenos Aires
„Nordpol" naar Rio de Janeiro „Josephi*
ne Thorden" naar Key West „Tempo"g
„Saturnus" en „Wocana" naar Antwerpen
„Ton S." naar Lannion„Axios" naar Da
kar „Lady Brassey" en „Lady Duncan
non" sleepend klipbak 4 en baggermolen
„Hollandsch Diep" naar Dover*
