NEDERLANDEN JAPAN
TRIUMPH
DOUWE EGBERTS
EERSTE BLAD
77e JAARGANG - NUMMER 42
ZATERDAG 18 FEBRUARI 1939
CENT VIRGINIA
VERZEKERT U
100%
GENOT
WfitpY
EN IS
'N TRIOMF
VAN SMAAK
abonnementsprij s
Voor alle gemeenten op
Walcheren en waar agent
schappen gevestigd zijn
2.20 per kwartaal of
17 cent per week. Franco
per post 2.50. Voor
het buitenland neme men
een abonnement op het
postkantoor zijner woon
plaats. Afzonderlijke
nummers 5 cent per stuk.
Vlissingsche Courant
UITGAVEFIRMA F, VAN DE VELDE Jr., WALSTR. 58-60, VLISSINGEN TEL. 10 - GIRO 66287
fül
ADVERTENTIEPRIJ S
Van 15 regels 1.25,
Iedere regel meer 25 cent.
Bij abonnement speciaJe
pr\js. Reclames 50 cent
per regeL Kleine adver
tenties va*" 15 regels
50 cent, iedere regel meer
10 cent (max. 10 regels).
Bij driemaal plaatsing
wordt tweemaal berekend
Alles bij vooruitbetaling
VERSCHIJNT DAGELIJKS, UITGEZONDERD OP ZONDAG EN ALG. ERKENDE CHR. FEESTDAGEN
a aNGESLOTEN BIJ HET BUREAU VOOR PUBLICITEITSWAARDE, INGESTELD D OOR DE VER E E N I G I N (i .,1) E NEDERLANDSCHE DAGBLADPERS"
De beteekenis van de bezetting van Hainan
Geen verkoop van Nederlandsch grondgebied
Een maritiem medewerker schrijft ons
In ons blad van gisteren stond een kort
bericht naar aanleiding van een uitlating
in het Japansche blad „Osaka Asahi".
Deze uitlating had betrekking op de
waarde van het onlangs door de Japanners
veroverde eiland Hainan terwijl er aan
werd toegevoegd dat men zal afwachten tot
Nederland zich bewust wordt van de hier
door ontstane situatie en den verkoop van
Nieuw-Guinea aan Japan zal voorstellen.
Voorwaar een ietwat schokkend bericht
voor allen die zich tot nog toe niet bewust
waren van wat er in het Verre Oosten om
gaat Voor hen, die den toestand geregeld
hebben gevolgd en overdacht, is het bericht
slechts een bevestiging van een reeds lang
.voorzienen gang van zaken;
De verovering van het eiland Hainan
toch is een geweldige sprong van de Ja
pansche expansie naar het Zuiden een
enorme verschuiving van het Japansche
machtsgebied in de richting van Neder-
lan dsch-Oost-Indië.
Hainan heeft een oppervlakte van onge
veer zoo groot als ons landgebied hier in
Europa en is voorzien van eenige havens,
waar ligplaats wordt geboden aan schepen
tot 3000 ton. Bij het beschouwen van de
kaart ziet men oogenblikkelijk hoe het
eiland door zijn ligging niet slechts de Golf
van Tonkin beheerscht, doch tezamen met
de Japansche provincie Tai-Wan (eiland
Formosa) als het ware een tang vormt
tusschen welker knijpers het geheele Noor
delijk gedeelte der Zuid. Chineesche Zee be
sloten ligt.
Met behulp van hiertoe doelmatig inge
richte bases op beide eilanden vormt deze
„tang" een voortreffelijk middel tot be-
heersching van dat zeegebied. En, beheer-
sching van zeegebied is een der meest doel
matige middelen tot expansie.
Beheerschen van zeegebied wil zeggen
beheerschen der zeevaart-handelswegen die
dat gebied doorkruisen wil zeggen het
scheppen van de mogelijkheid die handels
wegen voor zich zelf open te houden wil
zeggen het bezitten van de gelegenheid zijn
invloedssfeer buiten dat gebied uit te brei
den.
Geen continentale visie, doch een op
grondig algemeen inzicht steunend mari
tiem inzicht is vereischt om zich hiervan
een duidelijk beeld te vormen.
De wereld wordt veroverd
door beheersching der
zeewegen, niet zoozeer door ver
overingen te land
Met zeer groote beslistheid durven wij
hier dan ook te voorspellen dat Japan zijn
op Hainan verkregen machtspositie niet zoo
spoedig weder zal opgeven, al zal het aan
tegenkanting van diverse zijden in de
naaste en verre toekomst niet ontbreken.
Slaan wij nogmaals een blik op de kaart.
Wij zien dan hoe de door ons aangewezen
„tang" tevens haar knijpers richt naar het
Noordelijk deel der Philippijnen.
Deze eilandengroep nóg behoorende tot
het staatsverband der Vereenigde Staten
van Noord-Amerika, is voorbestemd om in
de betrekkelijk nabije toekomst haar zelf
standigheid te verkrijgen zij het dan dat
Amerika er wel een zekeren invloed zal
wenschen te behouden.
Reeds nu echter is de Japansche invloed
er sterk en als algemeen bekend mag wor
den verondersteld hoezeer de Japansche
belangstelling er naar uitgaat.
De afstand van Hainan tot de hoofdstad
Manilla bedraagt rond 650 zeemijlen of om
streeks 1170 K.M. Een modern vliegtuig is
dus in 4 uren tijds vanaf dat Hainan boven
Manilla. Een modern oorlogsschip legt deze
reis binnen één etmaal af
Van Hainan vliegt datzelfde vliegtuig
hl 5 uur tfids naar de Noordpunt van
Borneo I En een vliegtuig dat op hetzelfde
oogenblik van Singapore zou zijn vertrok
ken komt er een kwartiertje later aan. in
de gunstigste omstandigheden. Voor oor
logsschepen met een gemiddelde over-
tochtsvaart van 20 zeemijlen zou dit ver
schil in aankomst volle 4 uren bedragen
e st a
Door de verovering van Hainan dus ligl
°nze van wereldbeteekenis zijnde olie-haven
Tarakan even dicht bij het Japansche als
hij het Britsche machtsgebied. Men kan
waarlijk 'zeggen dat in den vervolge Neder
landsch Oost-Indië in strategisch opzicht
grenst aan het Japansche rijk
Dat óók in Japan dit zoo wordt aange
voeld bewijst wel de in den aanhef van dit
artikel aangehaalde uitlating van de
i>Osaka Asahi".
s a
Moge deze omstandigheid door het ge
heele Nederlandsche volk duidelijk worden
herkend Het is merkwaardig hoe moeilijk
het maritieme inzicht ingang kan vinden
bij een volk als het onze, dat zijn bestaan
toch letterlijk aan het maritieme inzicht
van vroeger te danken heeft en welks
voortbestaan als welvarende en vrije natie
volkomen van het maritieme inzicht afhan
kelijk is.
Hoe is het mogelijk, dat in een natie
wier over de aarde verspreide gebiedsdeelen
slechtsbereikbaar zijn via de zeeën, wier
levensaders langs die zeeën hun weg zoeken,
de „landrotten-kijk" op haar levensbelangen
telkens en telkens weder de overhand
dreigt te krijgen boven het zoo noodzake
lijke inzicht dan. van de zee ons bestaan
afhankelijk is en dat slechts van over de
zeeën ons gevaren kunnen bedreigen.
Niet met de verdediging van ons grond
gebied alléén zullen wij ons in een onver
hoopt conflict blijvend kunnen handhaven,
doch evenzeer is daartoe noodig de verde
diging van de wegen die naar ons grond
gebied leiden de verdediging dus van de
zee waarover nu eenmaal alle wegen naar
en van ons Indië gaan, de zeewegen, waar
over niet alleen onze eigen schepen het
voedsel en de grondstoffen moeten kunnen
vervoeren welke voor de verdedigers err be
woners van ons grondgebied noodzakelijk
zijn. doch die tevens door den aanrander
moeten worden gebruikt om ons te bena
deren.
Maritiem dus zijn de levensaders
van het Nederlandsche Koninkrijk mari
tiem behoort dan ook de verdediging te zijn
tegen den eventueelen aanvaller, die onge
twijfeld ons liever op de knieën dwingen zal
door het afsnijden van onze levensaders,
dan zich ontijdig de vingers te branden aan
het te zijner tijd door geheel ons volk ver
dedigde grondgebied.
Maritiem zal daarom ook het inzicht
moeten zijn om tot een doeltreffend verde
digingssysteem te geraken.
Oost-Indisch Nederland bestaat uit een
samenstel van schier ontelbare groote en
kleinere eilanden, wier totale kustlijn niet
veel van den omtrek der geheele aarde
verschilt
Overal verspreid over een geweldig op
pervlak, dat zich, op Europa gelegd, zou
uitstrekken van Ierland tot diep in Polen,
liggen op deze eilanden de bronnen van de
Nederlandsche volkswelvaart. Overal ver
spreid liggen daar de waardevolle bezit
tingen waarnaar sinds eeuwen zich veler
begeerige oogen hebben gericht en waar
naar begeerige handen zich meer en meer
beginnen uit te strekken.
Verspreid over een geweldig oppervlak,
schijnbaar als losse brokstukken naast en
door elkaar en tóch nauw verbonden, dank
zij de meest ideale verkeerswegen die
denkbaar zrjn de zee en de lucht.
Gewerkt wordt daar in Indië, gewerkt en
gezwoegd, niet slechts om onze eigen
Europeesch-Nederlandsche welvaart te ver-
hoogen, doch tevens om van ons gebied een
land te maken, waarin de inlander zich ge
lukkig prijst dat hij met ons kam samen
werken in zijn eigen belang.
Werd het slechts voldoende beseft door
de Nederlanders hier aan de Noorderstran-
den, welk een maatschappelijke èn moreele
waarde dat Indisch-Nederland voor het ge
heele Koninkrijk vertegenwoordigtwerd
er slechts meer wérkelijke belangstelling
voor dat, dank zij het tegenwoordige vlieg
verkeer slechts enkele dagreizen van ons
verwijderde, grondgebied gevoeld
Want dat besef en die belangstelling zijn
het, die den noodzakelijken ondergrond
moeten vormen voor het opbouwen van de
macht, die al deze waarden in geval van
nood voor ons moet doen behouden blijven.
De „Osaka Asahi" schijnt zich een be
paald inzicht omtrent de tegenwoordige
situatie te hebben gevormd een inzicht,
dat zeer waarschijnlijk in niet geringe
mate berust op de overtuiging dat de be
langstelling voor en de kennis van Neder-
landsch-Oost-Indië bij het Nederlandsche
volk ver te zoeken zijn.
Wel, indien het blad zulks waarlijk zou
denken, dan vergist het zich schromelijk.
Het Nederlandsche volk moge dan weer
eens in een periode van „schijndood" ver-
keeren, (een schijndood die, gezien de reeds
belangrijke teekenen van herleving, voor
een goed deel wel weder is overwonnen),
er zijn van die dingen, die dat schijndoode
volk met één slag springlevend kunnen
maken
Dat de „Ösaka Asahi" opkomt voor de
ook door schrijver dezes erkende noodzaak
van expansie voor haar land en dat Japan
zelfs als „have-not", als arm land, zekere
moreele rechten meent te mogen doen
gelden op zijn deel der rijkdommen der
aarde, het zou onbillijk zijn hier zonder
meer afwijzend tegenover te blijven staan.
Onbillijk én gevaarlijk.
Dat juist Nederland zou zijn aangewezen
om deze onbillijkheid door bepaalde, niet
in ons voordeel zijnde verkoopen op te
heffen, kunnen wij evenwel niet inzien als
wij in gedachten de wereldkaart voor oogen
nemen.
Het blad slaat ons een koop voor, doch
wij verkoopen niet zóó
maar het erfdeel onzer va
deren! Laat men eerst eens hij anderen
óók op informatie uitgaan.
Indien ooit een deel van ons voorwaar
gezegende, doch in onze oogen niet oneven
redig gezegende, Koninkrijk onder den druk
der omstandigheden zou moeten worden
i.
Dat is het besluit van duizenden rookers. En geen wonder,
want D.E. tabak is geurig, mild en goed brandend.
Bovendien is het Echte Friesche Heeren-Baai, omdat ze
bereid wordt in de aloude Friesche tabaksfabriek van
ZdvtjZs FRIESCHE HEEREN-BAAI en BAAI-TABAK
„verkocht" dan, en wij rtellen er prijs op
dat hier te verzekeren, dan kon de prijs
die door den reflectant hiertoe zou moéten
worden neergeteld wel eens véél hooger
zijn dan ooit was te vermoeden.
DE STRATEGISCHE BETEEKENIS VAN DE
ZUID CHINEESCHE ZEE"
BRITSCH BEZfT
FRANSCH BEZIT
NEDERLANDSCH BEZIT
AMERIKAANSCH(V.S)
BEZIT
p=j- JAPANSCH BEZIT
CHINEESCH BEZIT OOOR
JAPAN BEZET
JAPANSCHE INVLOEDS
SFEER
O BRITSCHE VLOOTSTEUNPUWEN
FRANSCHE - - --
A AMERIKAANSCHE (V.S.) - -
JAPANSCH VLOOTSTEUNPUNT
BRITSCHE VITALE BELANGEN
Wij lezen bijna dagelijks over de bezet-
ting van het eiland Hainan door de Japan
ners, welke 10 dezer jL een feit geworden
is. Het eiland dat een oppervlakte heeft
van twee maal Nederland, is gelegen in de
golf van Tonkin en ligt in de onmiddellijke
invloedsfeer van de Fransche, Engelsche en
Amerikaansche bezittingen.
Een blik op de kaart is voldoende om dit
te doen inzien. De bezetting van het eiland
heeft een diepere beteekenis dan men wel
kan vermoeden Japan's streven in Zuid-
China moet wellicht verklaard worden uit
het samenvallen van politieke acties door
sommige landen, alhoewel Japan beweert
dat de bezetting geen internationaal ka
rakter draagt.
Toch heeft de inneming van het eiland
(dat de Golf van Tonkin beheerscht) En
geland en Frankrijk verontrust, omdat de
vitale verbindingen van beide landen ge
vaar loopen en omsingeling van de Philip
pijnen hierdoor vergemakkelijkt zou wor
den. Het geheel wordt een nieuw probleem
van den Stillen Oceaan.
Veel stof is opgewaaid toen Japan de
Paracel-eilanden wou bezetten, (zie de
kaart) het eiland Hainan waar gemakke
lijk een Japansch vlootsteunpunt kan aan
gelegd worden, is een veel ernstiger kwes
tie. Als antwoord annuleerden de Philip
pijnen de pachtverdragen in de provincie
Davao, waar uitsluitend Japanners wonen.
Op de kaart is het nieuwe Fransche vloot
steunpunt Kamrahn aangegeven, dat de
Franschen even sterk willen maken als het
Engelsche Singapore.
Ook de Vereenigde Staten hebben on
langs de credieten goedgekeurd om het
eiland Palawan (Philippijnen) te verster
ken, waarmee reeds een aanvang is ge
maakt.
Wij herinneren de lezers ook nog aan de
jongste berichten over den hoogen toon in
de Japansche pers, aangaande het vertroe
belen van de werkingssfeer van Engeland
en Frankrijk in de Zuid-Chineesche Zee.
Verder vindt men op de kaart de vloot-
steunpunten der diverse mogendheden en
wat Japan reeds van China in de Zuid-
Chineesche Zee bezet heeft.
Dit nummer bestaat uit 3 bladen
en een kindercourant
;rt lh
SetcttrlewSsscM
non «lew «leaeg
Nederland en Japan.
(Pag. 1, eerste blad)
Voorstellen voor den gemeenteraad van
Vlissingen. (Pag. 2, eerste blad)
Een Indië-vlucht met hindernissen.
(Luchtvaart)
De pogingen tot kabinetsformatie in
België nog niet geslaagd. (Buitenland)
De Chineezen dringen Tsjahar binnen,
(Buitenland)
ZIE VERDER EVENTUEEL
ïiAATSTE BERICHTEN^
BILJARTWEDSTRIJDEN.
Om het kampioenschap van Zeeland
3e klasse.
Voor de Vrijdagavond in het clublokaal
van A.B.C. voortgezette partjjen om het
kampioenschap van Zeeland 3e klasse, be
stond behoorlijke belangstelling. De eerste
partij tusschen de clubgenooten de Vries
en de Bruijn, leverde reeds dadelijk een
aardigen, gelijkopgaanden strijd op het
groene laken. Het werd echter een sensa
tioneel slot.
Na 34 beurten was nl. de standde
Vries 76, de Bruijn 79. De Vries leverde
toen de fraaie prestatie om in zijn volgen
de beurt de partij met een slotserie van
24 te beëindigen. Wel kreeg de Bruijn nog
een beurt, doch deze leverde slechts 2 op.
De daaropvolgende partij was niet zoo
fraai. Vooral Korteweg bracht er niets van
terecht, waardoor ook v. Ochten niet tot
goed spel kon komen. Wel bleef de laatste
steeds een veiligen voorsprong houden,
waardoor Korteweg, toen hij op het laatst
iets begon in te loopen, niet gevaarlijk
meer kon worden. Van Ochten won ten
slotte onbedreigd.
Toen was de'beurt aan Labruyère, één
van de favorieten voor den titel, tegen
Sohier, een speler, die goede met slechte
partyen afwisselt. In het begin geleek het
of Labruyère zijn eerste partij zou gaan
verliezen, dceh toen Sohier eenige malen
ongelukkig poedelde, had Labruyère spoe
dig zyn achterstand ingeloopen en won
tenslotte toch nog met flink verschil ook
deze, zijn derde partij.
De laatste partij van dezen avond was
