Staat van oorlog in het republikeinsche
Spanje afgekondigd
EERSTE BLAD
77e JAARGANG - NUMMER 20
DINSDAG 24 JANUARI 1939
Generaal Miaja thans de groote man
Bomaanslagen sinds
lang voorbereid
HET NIEUWE STADHUIS TE AXEL
STADSNIEUWS
^elicurlcnissew
«ctot icn Jnq
abonnementsprijs
Voor alle gemeenten op
Walcheren en waar agent
schappen gevestigd zijn
2.20 per kwartaal of
17 cent per week. Franco
per post 2.50. Voor
het buitenland neme men
een abonnement op het
postkantoor zijner woon
plaats. Afzonderlijke
nummers 5 cent per stuk.
VJissingsche Courant
UITGAVEFIRMA F. VAN DE VELDE Jr., WALSTR. 58-60, VLISSINGEN TEL. 10 - GIRO 66287
AD VERTENTIEPRIJ S
Van 15 regels 1.25,
iedere regel meer 25 cent.
Bij abonnement speciale
prijs. Reclames 50 cent
per regeL Kleine adver
tenties van 15 regels
50 cent, iedere regel meer
10 cent (max. 10 regels).
Bij driemaal plaatsing
wordt tweemaal berekend.
Alles bij vooruitbetaling.
VERSCHIJNT DAGELIJKS, UITGEZONDERD OP ZONDAG EN ALG.ERKENDE CHR. FEESTDAGEN
AANGESLOTEN BIJ HET BUREAU VOOR PUBLICITEITSWAARDE, INGESTELD DOOR DE VEREENIGING „DE NEDERLANDSCHE DAGBLADPERS"
Generaal Miaja.
De regeering van het republikeinsche
Spanje heeft gisteren besloten den staat
van beleg af te kondigen in het geheele,
door haar bezette gebied. Alle macht is
hiermede, in handen gekomen van den mi
nister van landsverdediging en de mili
taire autoriteiten.
De proclamatie is op de belangrijkste
punten der stad aangeplakt. De procla
matie houdt in, dat hethoogste gezag
wordt opgedragen, aan generaal Miaja.
Sedert het uitbreken der vijandelijkhe
den heeft het republikeinsche Spanje ge
leefd onder den aliarmtoestand, die iedere
maand door het parlement moest worden
goedgekeurd. Deze alarmtoestand is de
tweede faze in het kader van- de- voor
zorgsmaatregelen en biedt de mogelijkheid,
dat het burgerlijke gezag toonaangevend
blijft voor ieder gebied, dat niet noodzake
lijk door het leger beheerscht moet wer
den. De staat van oorlog is de laatste
faze, waarin de grondwet voorziet. Hij
maakt het mogelijk, dat alle diensten, in
het bijzonder die van burgerlijke en mili
taire voorraden, oorlogsindustrie enz. on
der één leiding gebracht worden.
Barcelona wordt versterkt.
Barcelona bood Maandag dezelfde aan
blik als Madrid, toen de vijanden de poor
ten der stad naderden. Met koortsachtige
haast werd gewerkt aan de militaire ver
sterking der stad. Het zakenleven ligt ge
heel stil en burgers van alle leeftijden ar
beidden aan de verdedigingswerken.
Alleen een officieel nieuwsblad is gis
terochtend verschenen, hierin werd een
communiqué gepubliceerd, waarin de regee
ring verklaarde besloten te hebben in Bar
celona te blijven en de stad te verdedigen,
hoewel een aantal ondergeschikte departe
menten naar elders zijn vervoerd en de
burgers systematisch worden geëvacueerd.
Alle bars, oafé's en restaurants zijn ge
sloten terwijl de hotels slechts officieele
personen, militairen en vluchtelingen op
doortocht onderdak mogen verschaffen. In
middels duren de aanvallen uit de lucht,
welke Zaterdag zijn begonnen, nog voort.
Bijna voortdurend werd de stad gebombar
deerd. Alle vergaderingen en bijeenkomsten
zijn verboden, evenals bioscoop- en tooneel-
voorstellingen. In het geheel zijn Maandag
25 menschen gedood en een honderdtal
gewond.
Volgens de verklaringen van de aan
de Fransche grens aangekomen Spaan-
sche vluchtelingen is de economische toe
stand te Barcelona zeer verslechterd. Se
dert drie dagen is in het geheel geen
brood rondgedeeld, terwijl men het ook
zcaider electriciteit moet stellen. De bui
tenwijken der stad zijn ontruimd en de be
volking is over de binnenstad verdeeld. De
bevolking zou niet naar het noorden van
Catalonië worden geëvacueerd.
Britsche schepen door bommen
getroffen.
Opnieuw zijn gisteren te Barcelona Brit
sche schepen getroffen door bommen, wel
ke werden geworpen door rechtsche vlieg
tuigen. Het schip „Dover Abbey", werd
door een voltreffer geraakt en ernstig be
schadigd, de „Thorpe Bay" is eveneens
getroffen, van dit schip is de halve brug
weggeslagen. De „African Mariner" is
vermoedelijk gezonken en de „Huntress"
heeft veertien gaten in den steven. Een
ander Britsch schip, do „Stanbrook" is
zeven mijl uit de kust aangevallen en
schijnt ook getroffen te zijn.
De rechtschen naderen Barcelona.
Gemeld wordt, dat Marterell, op nog
geen 14 mijl afstand ten noordwesten van
Barcelona, gisteren door de rechtschen is
ingenomen.
Wanneer dat juist Is, beteekent het, dat
de rechtschen de Llobregat vallei, die naar
Barcelona leidt, hebben ingenomen.
In een officieel rechtsch communiqué
wordt gemeld, dat de rechtschen gisteren
over gemiddeld zeven kilometer gevorderd
zijn. De troepen staan in de nabijheid van
Manresa. Overal werd de tegenstand der
regeeringstroepen gebroken.
Verbitterde strijd.
In den geheelen sector van Catalonië
wordt verbitterd gestreden. De troepen
van Franco hebben volgens een bericht
van de lihkschen gisteren geen vorderingen
van beteekenis gemaakt en de republikein
sche verdedigingslinie is niet aangetast.
Felle aanvallen zijn ondernomen ten noor
den'van Sitges, waiar de rechtschen vas
ten voet op de hellingen van hét Garaf-
gebergte trachtten te krijgen. Indien dit
1ste VERDEDIGINGSUNIE
2de o o
RAVITAIL LEERINGSWEGEN I
OVERZEE
OPMARSCH DER NATJONALEN+m
KM. STRALEN VAN UIT HET CENTRUM
VAN RARCFI (INA
gebergte door de rechtschen veroverd zou
worden zou zich op hun weg langs de
zee naar Barcelona geen enkele natuur
lijke moeilijkheid meer voordoen.
Volgens te Perpignan (Frankrijk) ont
vangen inlichtingen zijn de rechtsche troe
pen voor de laatste verdedigingslinie van
Barcelona aangekomen. Zij beschikken over
ongeveer twintig welbewapende divisies.
De regeeringstroepen, die in goede orde
terugtrekken, hebben blijkbaar gebrek aan
wapenen, doch niettemin zijn zij tot een
zekeren tegenstand in staat. Het gaat ér
nu om, of de troepen van Franco nog
kracht genoeg hebben om de laatste linies
te nemen of dat zij een rustpoos moeten
invoegen en zich moeten voorbereiden op
een beleg van Barcelona.
De ministerraad te Burgos heeft beslo
ten, reeds thans het toekomstige stadsbe
stuur van Barcelona te benoemen. Tot
burgemeester is de oud-afgevaardigde
Mateu benoemd.
De houding van Frankryk.
De „Temps": schrijft„Hoeveel bitter
heid het vraagstuk der Italiaansche in
menging ook terecht bij ons moge wekken,
het lijkt toch weinig wenschelijk, dat
Frankrijk zou afwijken van de niet-inmen-
gingspolitiek, waaraan Engeland, naar het
betuigd heeft, trouwens trouw blijft.
Indien in geval van een definitieve over
winning der nationalisten zou blijken, dat
er in Spanje buitenlandsche vestigingen
zouden blyven, in strijd met de beloften
van Mussolini en Franco, dan zou het de
gebieder Ie plicht van Frankrijk zijn, zich
een positie te verschaffen, waarin com
pensatie ligt."
Roept Rome 200.000 man onder
de wapenen?
Te Rome verluidt, dat militaire stappen
worden genomen om het hoofd te bieden
aan een crisis, welke zich zou kunnen
voordoen aan het einde van de campagne
in Catalonië. Er zouden o.m. bijna 200.000
reservisten onder de wapenen worden ge
roepen, aldus de „Daily Herald".
In 'officieele kringen in Rome verklaart
men echter niets te weten van een op
groote schaal onder de wapenen roepen
van reservisten, waarover in het buiten
land een bericht was gepubliceerd, en dat
indien reservisten onder de wapenen wer
den geroepen slechts sprake kan zijn voor
normale oproepingen voor herhalingsoefe
ningen.
De drukte, welk© in de kazernes te
Rome heerscht, komt althans ten deele
voort uit de aanwezigheid van 20.000 fas
cistische miliciens, die te Rome zijn ge
concentreerd om deel te nemen aan den
jaarlijkschen schouw ter gelegenheid van
den verjaardag der stichting van de mi
litie, 1 Februari.
Scotland Yard was gewaarschuwd.
Verdere daden van terreur te verwachten.
Aan de talrijke bomaanslagen, die in de
laatste dagen in verschillende Engelsche
industriecentra werden gepleegd, schijnt
voorlocpig een einde gekomen te zijn. Maar
de opwinding en de onrust, die deze daden
in Engeland hebben verwekt, houden ver
der aan. Er ligt op het o ogenblik een don
kere schaduw over het leven van Enge
land. Scotland Yard heeft in de laatste
dagen een aantal verdachte persoonlijk
heden gearresteerd, zonder dat echter de
daders en vooral de dieper liggende rede
nen der bomaanslagen ontdekt konden
worden.
Het staat thans vast, dat de bomaan
slagen volgens een zorgvuldig voorbereid
plan gepleegd werden en een duidelijk
politiek karakter droegen. De I. R. A.
(Iersch Republikeinsch Leger), die gedu
rende den wereldoorlog en den Ierschen
vrijheidsstrijd van 1932 een zoo belangrijke
rol speelde en sinds zrj'n ontbinding als
illegale geheime organisatie voortbestaat,
wordt thans zonder omwegen als den da
der der aanslagen aangewezen. Het doel
van de geheele actie is klaarblijkelijk, de
Iersche vrijheidsbeweging eén nieuwen
prikkel te geven en in Engeland en No'ord-
Ierland een zoo onrustige atmosfeer te
scheppen, dat de vereeniging van de beide
deelen van Ierland tot een onafhankelijken
staat den eenigen uitweg schijnt.
Reeds in November gewaarschuwd.
Thans is bek bevestigd, dat de regeering
van Ulster reeds in November, op grond
van in haar bezit .zijnd geheim materiaal,
de Dondensche regeering gewaarschuwd
h'ad, dat daden vanterreur te wachten
zouden staan. De Noord-Iersche regeering
moet Scotland Yard reeds weken geleden
bepaald materiaal over de plannen der ge
heime terreurgroepen ter beschikking ge
steld hebben. Het door Scotland Yard ge
leide politioneele onderzoek richt zich
vooral op de industriecentra, waar veel
Iersche arbeiders werken. Op het hoofd
kwartier van de Yard ontvangt men
voortdurend vertrouwelijke mededeelingen
over verschillende Ieren, die in de laatste
weken naar Engeland gekomen zijn. Tus-
schen de Engelsche en Noord-Iersche poli
tie wordt nauw samengewerkt en ook de
Iersche regeering heeft te kennen gege
ven, dat zij al het mogelijke zal doen om
de samenzwering in de kiem te verstik
ken.
Daardoor komen De Valera en de I.R.A.,
die overigens hetzelfde wenschen, maar ten
aanzien vah de toe te passen middelen
van meening verschillen, in een zekere
tegenstelling te staan.
De bomaanslag op het hot^l, waar
Chamberlain's zoon logeerde, is thans eeni-
germate opgehelderd. De regeering van
Noord-Ierland heeft niet minder dian
15.000 man politie gemobiliseerd. In Bel
fast zijn buitengewoon scherpe controle
maatregelen genomen. Alle ministers van
de Ulster-regeering worden dag en nacht
streng bewaakt. De huizen van bekende
republikeinen staan onder bijzonder stren
ge controle. In de industriestad Birming
ham, waar ongeveer 4000 Iersche arbeiders
werken, heeft de politie alle café's geslo
ten. Naar beweerd wordt heeft de politie
bericht gekregen, dat nieuwe aanslagen te
wachten zouden zijn.
Waar komt het geld vandaan?
Scotland Yard moet zich op het oogen-
blik sterk bezig houden met de vraag, uit
welke bronnen de geldmiddelen stammen,
waarover de aanstichters der bomaansla
gen beschikken. Men spreekt het vermoe
den uit, dat hierbij buitenlandsche geldge
vers in het spel zijn.
De minister-president van Noord-Ierland,
lord Craigavon, die zich op het oogenblik
in Londen bevindt, verklaarde zoojuist
aan de pers, dat Ulster besloten zou zijn,
onder geen omstandigheden toe te geven.
Een compromis zou niet in aanmerking
kunnen komen. Ulster wijst iedere vereeni
ging met Zuid-Ierland van de hand. Men
houdt overigens in Belfast ernstig reke
ning met verdere onlusten, maar men is
bereid met alle mogelijke middelen een
nieuw opvlammen van de Iersche vrijheids
beweging tegen te gaan. In ieder geval
wil men voorkomen, dat ditmaal een
catastrofe als in het jaar 1922, toen in
Ulster door een geheime Iersche organi
satie 240 moorden werden gepleegd en een
schade van 3 millioen werd aangericht,
zich herhaalt.
Gistermiddag is het nieuwe stadhuis offi
cieel geopend. Deze plechtigheid geschiedde
door den Commissaris der Koningin in Zee
land, jhr. mr. J. W. Quarles van Ufford, die
vergezeld was van de leden van Ged. Sta
ten van Rompu en Vogelaar, en den griffier
der Staten, mr. Tellegen.
Tegen twee uur hadden zich in de raads
zaal ongeveer tweehonderd genoodigden
verzameld, waaronder de burgemeesters
van verschillende naburige gemeenten.
De burgemeester van Axel, de heer F.
Blok, heette allen hartelijk welkom en gaf
vervolgens het woord aan den Commissa
ris der Koningin.
In een uitvoerige rede liet jhr. mr.
Quarles van Ufford de geschiedenis van
Axel de revue passeeren.
Burgemeester Blok richtte zich daarna
tot de aanwezigen met een rede, waarin hij
o.m. wees op de eerste plannen om het
oude stadhuis dat in 1661 werd gebouwd,
door een nieuw te vervangen. Thans, nu
het nieuwe gebouw gereed is, meende spr.
niet te veel te zeggen wanneer hij beweer
de, dat het een aanwinst is voor de ge
meente.
Foto Terueuzensclie Crt.
Hierna werd een heildronk gewijd aan
het Koninklijk Huis en staande werd het
Wilhelmus gezongen, meldt de N.R.Ct. Ook
werd namens het gemeentebestuur een te
legram van hulde aan de Koningin gezon
den,
Dc heer J. A. v. Rompu, lid van Ged.
Staten, heeft daarna het woord gevoerd.
Vervolgens sprak o.m, de heer A. v. 't
Hof als oudste raadslid namens den raad
en de heer J. M. Oggel als eerste wethou
der. Namens het gemeente- en secretarie-
personeel heeft het woord gevoerd de ge
meentesecretaris, de heer J. L. J. Maris
mr. P. H. Tellegen, burgemeester van Ter-
neuzen, namens de Zeeuwsch-Vlaamsche
burgemeesters en de heer J. den Hamer,
voorzitter van den kring Axel der Zeeuw-
sche Landbouw Mij., namens de 22 Axel-
sche vereenigingen, die glas in lood ramen
voor de raadszaal hebben geschonken,
Een jongen en een meisje in Axelsche
hoerendracht boden den Commissaris twee
tegeltjes aan, voorstellende het oude en het
nieuwe stadhuis te Axel.
Bouw van nieuwe kazerne en bijkomende
werken aanbesteed.
Hedenmorgen heeft de genie in het bu
reel der genie alhier aanbesteed het uitbrei
den van en het doen van voorzieningen aan
de Bomvrije kazerne alhier.
Inschrijvers waren v. d. Sande Ha
ringman, Colijnsplaat 120.000; L. F. Groos-
man, Middelburg 107.000 J. en H. Oort,
Vriezeveen 105.000 J. W. Nieuwelink,
Terneuzen 103.000 S. J. Mielen, Terneu-
zen 102.800 P. Daanse Wzn., Oostburg
ƒ102.000 P. F. Voet, Hontenisse ƒ100.870;
Gebr. v. d. Poel, Terneuzen ƒ99.000; Aan-
nemersbedr. v. Wijnen, Dordrecht 98.282
A. M. Kuiper, Middelburg 96.000 G. Hol-
lema, Middelburg 95.840 I. la Gasse
Zoon, Koudekerke 95.200 C. v. d. Klippe,
Vlissingen 89.888 E. G. Lindenbergh,
Vlissingen 89.380.
Het nieuws van den dag in beeld.
De wedstrijd om het Nederlandsch kam
pioenschap groot biljart cadre 45-2 in „Du
bois" te Amsterdam, eindigde Zondag met
een overwinning van den Hagenaar van
Vliet.
Een zonderlinge kijkdag is te beleven in
het politiebureau Raampoort te Amster
dam, alwaar ettelijke fietsen en onderdee-
len tentoongesteld zijn om door de eige
naars te worden herkend. Deze zijn afkom
stig van de party, die de vorige week in
een fietsenstalling in de Keucheniusstraat
zijn ontdekt.
Dit nummer bestaat uit 2 bladen
Groote .spanning in republikeinsch
Spanje de oorlogstoestand afgekon
digd. Alle macht thans in handen van
generaal Miaja.
(Pag, 1, eerste blad)
Het rookverbod in vliegtuigen ten dee
le opgeheven. (Luchtvaart),
Wederom verschillende ernstige ver
keersongevallen. (Gemengd nieuws)
De storm brengt op den Atlantischen
Oceaan vele schepen in moeilijkheden.
(Scheepvaart)
ZIE VERDER EVENTUEEL
LAATSTE BERICHTEN.
VHSSingscu ocneepvaartnieuws.
Aangekomen „Prinses Juliana"
van Harwich (verwacht)
Om te bunkeren: Nederl.
motorschip „Wim" van Duinkerken.
V ertrokken: „Oranje Nassau"
naai' Harwich„Monte Santo" naar Italië.'
