H.M. de Koningin doopt de „Koningin Emma'
EERSTE BLAD
77e JAARGANG - NUMMER 5
VRIJDAG 6 JANUARI 1939
STADSNIEUWS
ABONNEMENTSPRIJS
Voor alle gemeenten op
Walcheren en waar agent
schappen gevestigd zijn
2.20 per kwartaal of
17 cent per week. Franco
per post ƒ2.50. Voor
het buitenland neme men
een abonnement op het
postkantoor zijner woon
plaats. Afzonderlijke
nummers 5 cent per stuk.
Vlissingsche Courant
UITGAVE FIRMA F. VAN DE VELDE Jr., WALSTR. 58-60, VLISSINGEN - TEL. 10 - GIRO 66287
iÜ
AD VERTENTIEPRIJ S
Van 15 regels 1.25,
iedere regel meer 25 cent.
Bij abonnement speciale
prijs. Reclames 50 cent
per regel. Kleine adver
tenties van 15 regels
50 cent, iedere regel meer
10 cent (max. 10 regels).
Bij driemaal plaatsing
wordt tweemaal berekend.
Alles by vooruitbetaling.
VERSCHIJNT DAGELIJKS, UITGEZONDERD OP ZONDAG EN ALG. ERKENDE CHR. FEESTDAGEN
A A N G E SLOTEN BIJ HET BUREAU VOOR PUBL1C1TE1TSWA ARDE, INGESTELD DOOR DE VEREENIGING „DE NEDERLANDSCHE DAGBLADPERS"
Het snelste schip der Nederlandsche handelsvloot.
Bijzondere voorzieningen tégen zeeziekte.
Uitgebreide veiligheidsmaatregelen.
Nu het ocgenblik nadert, dat het eerste
schip, dat den naam „Koningin Emma"
zal dragen aan zijn element zal worden
toevertrouwd, welke plechtigheid, zooals
wij reeds eerder konden melden, naar alle
waarschijnlijkheid door Hare Majesteit de
Koningin zal worden verricht, achten wij
het oogenblik gekomen, onzen lezers iets
meer te vertellen omtrent deze schepen,
die een aanwinst zullen zijn, niet alleen
voor de Stoomvaart Maatschappij „Zee
land", maar ook voor de Nederlandsche
Handelsvloot.
Toen op 7 Mei 1938 de kiel voor de
beide schepen op dezelfde helling werd
gelegd, lagen ter zijde van de helling
reeds groote stapels, in het oog van een
leekvormlooze massa's ijzer en staal.
In den korten tijd die sindsdien is ver-
loopen, is uit deze vcrmlooze massa's een
schip gegroeid, want hetgeen er thans,
slechts ruim een week voor de tewater
lating op de helling staat, is inderdaad
reeds een schip en aangezien ook de bo
venbouw er voor een groot gedeelte al op
staat, kan men zich reeds een goede
voorstelling maken, hoe deze schepen, als
zij in den zomer van 1939 in de vaart ko
men, er uit zullen zien.
Wat het uiterlijk aangaat zullen deze
mailbooten er wel geheel anders uitzien
dan de huidige stoomschepen, die met hun
twee hooge schoorsteenen met den rood-
wit-blauwen band, zco'n vertrouwd beeld
voor ons Nederlanders zijn. In plaats van
zwart zullen de nieuwe schepen een licht
grijze kleur krijgen en in plaats van de
twee hooge schoorsteenen zullen zij slechts
één korten dikken schoorsteen hebben, die
ook met de rood-wit-blauwen band zal
prijken. Die schoorsteen suggereert kracht,
zocals trouwens de geheele vorm van schip
en bovenbouw de gedachte van snelheid
wekt. Het machinevermogen, dat in deze
schepen zal staan, is met zijn 12.500 P.K.
dan ook niet gering en met hun snelheid
van 23 knoopen d.i. 42.5 Km per uur, zul
len zij de snelste schepen van de Neder
landsche handelsvloot zrjn» Deze eer zal
dus ontnomen worden aande huidige
schepen van de Stoomvaart Maatschappij
„Zeeland".
Wat dit machinevermogen van 12.500
P.K. voor deze schepen van plm. 4080
tonnen bruto inhoud (1 ton 2.83 m3)
zeggen wil, blijkt wel het beste uit een
vergelijking met bijv. het m.s. „Ruys", dat
begin 1938 door de Koninklijke Maatschap
pij „De Schelde" voor de Koninklijke Pa-
ketvaart Maatschappij werd afgeleverd.
Dit motorschip meet ruim 14.000 B.R.T.
dus bijna 3 x zoo veel als de nieuwe sche
pen van de „Zeeland", terwijl het machine
vermogen van dit motorschip „slechts"
10800 P.K. bedraagt, waarmede het een
vaart van ciroa 17 knoopen zal kunnen
loopen.
Schepen voor den dagdienst.
Ook het inwendige van de schepen, zoo
wel uit een technisch oogpunt als wat de
indeeling betreft, zal in sterke mate af
wijken van dat der huidige stoomschepen
Dit vindt niet zijn oorzaak in veranderde
inzichten sinds de stoomschepen werden
gebouwd. Deze werden oorspronkelijk voor
den nachtdienst ontworpen en later toen
de Stoomvaart Maatschappij „Zeeland" op
een dagdienst overging, zoo veel mogelijk
door verbouwing hieraan aangepast. De
nieuwe motorschepen worden echter spe
ciaal voor den dagdienst gebouwd. Als
eerste eisch werd dan ook gesteld ruime
salons, met groote ramen, die een onge
stoord uitzicht op de altijd mooie zee ge
ven, daarnaast veel dekruimte, gedeeltelijk
door ramen afgesloten, om ook bij slecht
weer of koude het verblijf aan dek aange
naam te maken.
Tegen de zeeziekte.
Wanneer men op een schip, dat recht
tegen de golven in vaart, op het voorste
puntje van het voorschip gaat staan, voelt
men zich het eene oogenblik, als het voor
schip een golf ontmoet, naar den golftop
opgeheven, om het volgende oogenblik,
als de top van de golf is gepasseerd, in
het golfdal omlaag te gaan, hetgeen soms
het gevoel van vallen kan benaderen. Het
achterschip maakt ondertusschen dezelfde
bewegingen, doch in precies tegenoverge
stelde richting het is dus duidelijk, dat
er een plaats op het schip moet zijn, een
denkbeeldige horizontale as, waar omheen
het schip deze „stamp" bewegingen maakt.
Dit is inderdaad het geval en men heeft
vastgesteld, dat deze denkbeeldige as op
ongeveer 2/3de van de lengte vin het
schip, van den voorsteven gerekend, ligt.
Dit is bij het ontwerpen van de nieuwe
schepen aanleiding geweest, de salons op
twee boven elkaar gelegen dekken als het
ware om deze denkbeeldige as te groepee-
ren, zoodat de passagiers zich voorname
lijk op dat gedeelte van het schip bevin
den, dat de minste stampbewegingen
maakt.
Maar ook op andere wijze is er naar
gestreefd het verblijf aan boord voor de
passagiers zoo aangenaam mogelijk te ma
ken. De voornaamste salons en prome
nadedekken hebben nl. een voor schepen
van deze afmetingen, zeer groote hoogte
nl. 9 voet 6 duim, d.i. plm. 2.90 m. Salons
aan boord van schepen geven veelal door
hun betrekkelijk geringe dekhoogte vooral
bij minder gunstige weersomstandigheden,
aan passagiers, die niet al te „zee-vast"
zijn, den indruk van benauwdheid. Dat de
hoogte hierby een factor van overwegend
belang is, behoeft geen nader uetoog, en
het mag dan ook verwacht woraen dat
dank zij de zorgen van de Maatschappij
„Zeeland" bij de keuze van do plaats en de
afmetingen van de salons, aan velen, die
tot nog toe een zeereisje Dij minder mooi
weer een twijfelachtig genoegen vonden,
thans de mogelijkheid geboden wordt de
bekoring van een zeereisje, juist bij be
wogen zee, ten volle te ondergaan. Voor
hen, die ondanks deze voorzorgen vreezen
toch hun tol aan Neptunus te zullen moe
ten betalen, zijn eveneens op een zoo
gunstig mogelijk in het schip gelegen
plaats ruime zalen ingericht, waar zij
zich kunnen terugtrekken. Deze mstzalen
zijn voorzien van een groot aantal rust
bedden, waarvan de passagiers, die daar
aan behoefte gevoelen, gratis gebruik kun
nen maken.
Slaapgelegenheid aan boord.
Hoewel de schepen speciaal voor den
dagdienst worden gebouwd, wordt op la
ger gelegen dekken een aanzienlijk aantal
hutten gemaakt, die tegen betaling ter be
schikking van de passagiers worden ge
steld. Deze hutten bieden tevens hun, die
gebruik maken van de zeer goedkoope z.g.
„twee-daagsche retours", gelegenheid tot
het aan boord overnachten te Harwich.
Men kan op deze wijze gedurende het zo
merseizoen met een, op een willekeurigen
dag vertrekkende boot, den overtocht van
Vlissingen naar Harwich maken, aan boord
overnachten en den volgenden dag met
hetzelfde schip wederom van Harwich naar
Vlissingen terugvaren. De prijs van deze
twee-daagsche retours bedrceg in j.938, in
clusief logies en ontbijt 10. Naar wij ver
nemen zal het in 1939 reeds voor 7.50
mogelijk zijn dit tochtje in de 2e klasse
te makenin de 1ste klasse zal de prijs
12 bedragen.
In aansluiting hierop willen wij, hoewel
dit niet rechtstreeks verband houdt met de
nieuwe 3chepen, nog even wijzen op de
zgn. „Kant en Klaar" tours. Dit zijn korte
uitstapjes naar Londen en welDonder
dag van Vlissingen, Zaterdag terug naar
Vlissingen, waarbij men de nachten van
Donderdag op Vrijdag en van Vrijdag op
Zaterdag in een Londensch hotel logeert
en Vrijdagmorgen een toer maakt door
Londen onder leiding van een Hollandsch
sprekenden gids.
Welke Nederlander, die daartoe nog niet
in staat was, zou niet gaarne Londen eens
willen zien of een kort reisje willen ma
ken op een werkelijk zeeschip? Velen
werden tot nog toe door de kosten van
een dergelijk uitstapje weerhouden aan
hun verlangen gevolg te geven. Door deze
twee bijzondere aanbiedingen van de
Stoomvaart Maatschappij „Zeeland" wordt
het maken van zulke reisjes binnen het
bereik van velen gebrachtde Neder
landsche Spoorwegen geven in aansluiting
op deze twee speciale „Zeeland" biljetten
een aanzienlijke reductie op de spoorta-
rieven naar en van Vlissingen l
Uitgebreide veiligheidsmaatregelen.
Naast zorgen voor het comfort van de
passagiers heeft men alle hulpmiddelen
der moderne techniek te baat genomen om
de veiligheid van passagiers en opvaren
den tot het hoogst mogelijk bereikbare cp
te voeren. Vanzelfsprekend is het schip in
verschillende waterdichte compartimenten
verdeeld. Indien het schip dus bijv. door
een aanvaring een gat in den huid onder
de waterlijn krijgt, zal slechts één com
partiment volloopen. De veiligheid is ech
ter nog verder opgeveerd, want indien
door een ongelukkig toeval een van deze
schepen precies op het scheidingsschot
tusschen twee waterdichte compartimen
ten zou worden aangevaren, waardoor dus
twee aaneengrenzende compartimenten zou
den vollcopen, behoudt het nog voldoende
drijfvermogen om zinken te voorkomen
Het is natuurlijk noodig geweest in de
waterdichte schotten hier en daar deuren
te maken in geval van .nood of indien
men daartoe om andere redenen wenscht
over te gaan, kunnen deze waterdichte
deuren echter met één handbeweging van
de brug af gesloten worden.
Zeer uitgebreid zgn de maatregelen ter
bescherming tegen brandgevaar. In de
eerste plaats ligt door het geheele schip
een brandbluschleiding met vele aftakkin
gen, waarop in de nabyheid opgeborgen
brandslangen kunnen worden gekoppeld.
Bovendien zijn alle hutten, gangen, salons,
kortom alle compartimenten en verblijven,
voorzien van de zgn. Sprinklers. Dit zijn
watersproeiers, die tegen het plafond van
de betreffende ruimte zijn aangebracht en
die aangesloten zijn op een steeds onder
druk staande waterleiding. De sproeier
wordt dichtgehouden door een glazen,
dubbel-kegelvormig lichaampje, dat gevuld
is met een gekleurde vloeistof. Zoodra
zich nu in de betreffende ruimte warmte
ontwikkelt, springt het glazen lichaampje
en de watersproeier treedt automatisch in
werking. Op het zelfde moment wordt,
eveneens geheel automatisch, een pomp in
werking gesteld, die voor voldoenden druk
in de leiding blijft zorgen, terwijl een
alarmbel die in de machinekamer is op
gesteld begint te luiden, zoodat het per
soneel aldaar direct verdere maatregelen
kan nemen om den brand te blusschen.
Practisch gespreken zal dit wel nooit noo
dig zijn, want de kracht van dit systeem
ligt juist in het feit, dat elke brand di
re cht van den aanvang af kan worden be
streden en dus in den kiem wordt ge
smoord, ook zelfs indien zich niemand in
of nabij de ruimte bevindt, waar de brand
ontstaat.
Doch niet alleen in de verblijven van
passagiers en bemanning, maar ook in
de laadruimten kan brand ontstaan. Zoo
dra dit het geval zou zijn, wordt door een
verklikkertoestel, dat op de brug ir, opge
steld, aangegeven in welk laadruim de
brand is uitgebroken en ook op de brug
kan dan direct de COo bluschinstallatie
voor het betreffend ruim in werking wor
den gesteld.
Door al deze voorzieningen is het men-
schelijkerwys gesproken uitgesloten te
achten, dat een brand, zoo deze zou uit
breken, een omvang van eenige beteekenis
zou kunnen aannemen.
Het zou ons te ver voeren, alle interes
sante installaties waarmede de schepen
worden uitgerust, in dit artikel te behan
delen doch een uitzondering willen wij nog
maken voor een van de moderne hulpmid
delen bij de navigatie, nl. het echolood.
Hierbij wordt een langs electrischen weg
teweeggebrachte geluidistrilling van den
bodem van het schip uitgezonden en uit
het tijdsverloop tusschen het uitzenden van
dit signaal en het weer opvangen van de
door den zeebodem teruggekaatste echo,
kan de diepte van het vaarwater worden
afgeleid. Het afleestoestel bevindt zich op
de brug en hierop kan men hetzij de
diepte die op een bepaald moment wordt
geconstateerd direct aflezen, hetzij een
rol papier in werking stellen, waarop de
diepte wordt geregistreerd, zcodat men
een lijn op dit papier verkrijgt, die een
getrouwe copie is van het verloop van den
zeebodem. Dat dit toestel bij de navigatie
van onschatbare waarde kan zijn, is dui
delijk indien men bijv. bedenkt dat wan
neer mist de eventueel binnen gezichts
afstand liggende kust, lichtschepen of be
tonning aan het oog onttrekt, het echo
lood de mogelijkheid biedt de plaats waar
het schip zich bevindt, vast te stellen
Over de nieuwe schepen van de Stoom
vaart Maatschappij „Zeeland" en hun in
richting zouden nog kolommen te schrij
ven zijn. Wij hebben echter goede redenen
om aan té nemen, dat het publiek t.z.t. in
de gelegenheid zalworden gesteld de
nieuwe schepen" te bezichtigen, zoodat wij
in het bovenstaande onze lezers speciaal
van die dingen iets hebben willen vertel
len die bij het bezichtigen van een schip
niet onder de aandacht plegen te komen.
H. M. de Koningin zal op Zaterdag 14
dezer dus wel een bijzonder modern mail
schip aan zijn element toevertrouwen en
warneer H.K.H. Prinses Juliana circa 8
weken later de „Prinses Beatrix" zal wil
len doopen, is de Nederlandsche handels
vloot twee schepen rijker geworden, waar
op onze zeevarende natie trotsch kan zijn.
Sneeuw- en ijspret binnenshuis.
De Vlissingsche IJsclub heeft gister
avond in het Concertgebouw een propa-
ganda-vergadering gehouden. De kleine
zaal was tot de laatste plaats toe bezet;
vooral de jeugd was goed vertegenwoor
digd.
De voorzitter, de heer L. Korteweg,
opende de bijeenkomst. Na zijn welkomst
woord noemde hij de vele genoegens en
narigheden op, welke met de intrede van
koning Winter gepaard gaan. Dan is het
koud en denkt men uitsluitend in graden
onder nul. Het tegenwicht van alle winter-
misère Is echter de gladde ijsvloer, waarop
men naar hartelust de beenen kan uit
slaan.
Bij het bevriezen der wateren ontdooien
de harten. Op het ijs heerscht steeds een
opgewekte vreugde. Alle rang en stand,
verschil in richting enz. wordt daar ver
geten. Daarom staat de schaatssport ook
in ieders belangstelling.
Als alle factoren voor vorst gunstig zijn,
gaat men zich afvragen „Waar is goed
ijs?" En hierbij wees spreker op de ijsbaan
der Vlissingsche IJsclub.
Werkzaamheden op het ijsbaanterrein
waren oorzaak dat de baan bij de laatste
vorstperiode niet in orde was. De heer
Korteweg sprak echter zijn dankbaarheid
uit voor de medewerking, die men van
verschillende instanties mocht ontvangen,
waardoor het mogelijk was in korten tijd
toch een ijsbaan ter beschikking te heb
ben.
In het kort memoreerde de voorzitter de
geschiedenis der IJsclub. In 1926 werd de
vereeniging opgericht en spreker bracht
hulde aan de pioniers, die ondanks tegen
slagen, hebben volgehouden.
De nieuwe ijsbaan, welke thans aan den
Nieuwen Vlissingschen weg wordt aange
legd heeft een oppervlakte van plm. 10.000
M2. Spreker wees op het genoegen als
men des avonds op de verlichte baan zijn
schaatsen kan onderbinden en op de vei
ligheid voor kinderen, waarover de ouders
zich dan geen zorgen meer behoeven te
maken.
Met cijfers van andere ijsclubs motiveer
de spreker, dat de contributie der Vlissing
sche vereeniging z.i. niet hoog is. Voor
gezinnen met meer dan 1 kind is thans
een verlaagd gezinstarief ingevoerd, ter
wijl tevens een nieuwe contributieregeling
voor scholieren is vastgesteld, welke 1
per jaar bedraagt.
De heer Korteweg zette nog uiteen dat
de mogelijkheid om schaatsen te rijden in
deze omgeving steeds minder wordt. Ook
in de afgelocpen weken is dit gebleken.
Niet de snelle vorst was de oorzaak van
het slechte ij®, maar het feit dat het
stoomgemaal bij Middelburg in werking
was gesteld, waardoor water met grooter
Dit nummer bestaat uit 2 bladen
Selteurficnassen
gScigi Jgssg
H. M. de Koningin gaat de „Koningin
Emma" doopen. (Hoofdartikel)]
Groot tekort op de Amerikaansche be*
grooting. (Buitenland)]
Het arfcillerie-instructieschip „Van
Kinsbergen" te water gelaten.
(Marine en Leger)]
Felle strijd in Spanje. (Buitenland)]
ZIE VERDER EVENTUEEL
LAATSTE BERICHTEN^
zoutgehalte in slooten en plassen over
bleef. Spreker besloot met de opwekking
zich aan te sluiten bij de ijsclub, om ge
zamenlijk van de ijspret te kunnen genie
ten,
Na dit propagandawoord werd tot de
vertooning van eenige ijs- en sneeuwfilms
overgegaan.
Eerst kregen wij te zien hoe bij schaat
senrijden de steek moet zijn om te komen
tot het sierlijke kunst- en schoonrijden.
Daarna verplaatste de film ons in het
Zwitsersche sneeuwgebied, waar jong en
oud hun vermaak vinden. Prachtige staal
tjes van kunstrijden, yshockey, skieën,
bobben enz. kwamen op het doek. Een
aardige tegenstelling vormde de kleine
peuter, die met de getrainde sportlui naar
hartelust meestoeide of mee-oefende.
Een film van ongeveer hetzelfde genre
gaf een interessant beeld van de Olym
pische winterspelen te Garmisch Par-
tenkirchen.
Een aardige gedachte was het, tot be
sluit eenige films te vertoonen van de
feestelijkheden in onze stad tijdens het re-
geeringsjubileum, van H.M. de Koningin.
Vooral het voorbijtrekken van den his-
torischen optocht was aanleiding tot
groote vroolijkheid. Verschillende bekende
persoonlijkheden, werden met een hoe
ratje begroet.
De IJsclub mag op een aantrekkelijken
propaganda-avond terugzien,
Evangelisatie in Vlaanderen.
Gisteravond werd in het gebouw der
C.J.M.V. een openbare vergadering gehou
den, waarin ds. M. C. W. Wegeling, predi
kant bij de „Sion"-gemeente te Brussel en
de heer J. C. van Belleghem het woord
voerden, resp. over de onderwerpen „Wat
protestantsch Nederland aan België te
danken heeft" en „Gods werk in Vlaande
ren".
De niet druk bezochte by eenkomst werd
geopend door ds. J. J. Hietkamp, Ned.
Herv. predikant alhier, waarna de Christ,
mandolinevereeniging enkele nummers uit
voerde.
Ds. Wegeling wees op den moeilijken,
doch ook heerlijken arbeid van het evan
gelisatiewerk in Brussel, doch hierover zou
hij niet spreken. Velen zal de keuze van
zijn onderwerp verwonderen men zou eer
der verwachten, dat hy spreken zou over
wat België aan protestantsch Nederland
te danken heeft. En hierover zou ook heel
wat te zeggen zijn. Maar het omgekeerde
is evenzeer het geval. Om dit aan te too-
nen herinnerde spr. er aan dat België fei
telijk de voorlooper is geweest van de her
vorming in de middeleeuwen.
De eerste complete vertaling van den
Bijbel in de landstaal is in 1525 en 1526
in Antwerpen verschenen en in honderden
exemplaren in Nederland geïmporteerd.
„De Broederschap des gemeenen Le
vens" vond in de Zuidelijke Nederlanden
haar oorsprong de eerste martelaren van.
de Hervorming, Hendrik Voes en Johannes
van Es, vonden in Brussel op de Groote
Markt den dood de eerste „hagepreek"
werd in 1566 te Oudenaerde in België ge
houden, waarbij duizenden menschen tegen
woordig waren. De Hervorming is in Bel
gië zeker niet minder geweest dan in Ne
derland in de steden en dorpen waren tal
van predikanten en protestantsche kerken.
Het schrikbewind van Alva heeft echter
de Hervorming in België haast met wortel
en tak uitgeroeid. Duizenden en duizenden
protestanten weken uit naar Noord-Neder
land en werden hier met open armen ont
vangen. Deze emigranten, die behoorden
tot de élite der bevolking, hebben aan ons
land onberekenbaren voorspoed gebracht,
terwijl België tot een onbeteekenend land
