Co''*®*
Soirée
Dansante
langs dc kruislijnen der Europeesche Imperia
negen uur.
EERSTE BLAD
76e JAARGANG - NUMMER 307
VRIJDAG 30 DECEMBER 1938
EEN BELANGWEKKENDE SERIE REISBRIEVEN
20° onder nul
STADSNIEUWS
Oudejaarsavond
sluiten wij om
Artistieke Lijsten
UIT DE PROVINCIE
§c8»CMrtewSs»c«
«gat Jen
Grand Hotel „Britannia"
ABONNEMENTSPRIJS
Voor alle gemeenten op
Walcheren en waar agent
schappen gevestigd zijn
f 2.20 per kwartaal of
17 cent per week. Franco
per post 2.50. Voor
het buitenland neme men
een abonnement op het
postkantoor zijner woon
plaats. Afzonderlijke
nummers 5 cent per stuk.
VJissingsdte Courant
UITGAVE FIRMA F. VAN DE VELDE Jr., WALSTR. 58-60, VLISSINGEN - TEL. 10 - GIRO 66287
ADVERTENTIEPRIJS
Van 1—5 regels 1.25,
iedere regel meer 25 cent.
Bij abonnement speciale
prijs. Reclames 50 cent
per regel. Kleine adver
tenties van 15 regels
50 cent, iedere regel meer
10 cent (max. 10 regels).
Bij driemaal plaatsing
wordt tweemaal berekend.
Alles bij vooruitbetaling.
VERSCHIJNT DAGELIJKS, UITGEZONDERD OP ZONDAG EN ALG. ERKENDE CHR. FEESTDAGEN
AANGESLOTEN BIJ HET BUREAU VOOR PUB LICIT EITSWAARDE, INGESTEL P DOOR DE VEREENIGING „DE NE DERI. AN DSC HF DAG BI Al) PERS"
i
Een onzer eigen medewerkers naar Corsika, Rome, Tunis,
Lybië, Egypte, Palestina, Balkan- en Donaulanden.
„Langs de Kruislijnen der Europeesche
Imperia", laat ik dezen titel eerst even
verklaren. Europa zucht in benauwe
nis over wét het nieuwe jaar zal brengen
oorlog of vrede. Er zijn gevestigde imperia
staten met een over de wereld verbreid
gezagsgebied), welke eikaars positie er
kennen en in vrede naast elkaar leven
de voornaamste dezer zijn (in Europa)
Engeland en Frankrijk. Maar naast en uit
den aard der zaak tegenover de
ze, is het Italiaansche en Duitsche impe
rium bezig zich te vormen. De eerstbe
doelde machten zoeken hun verbindings
wegen te behouden, de andere trachten
deze te forceeren om zelfs de mogelijkheid
tot expansie (gebiedsuitbreiding) te beko
men. Het is langs de verbindingslijnen der
gevestigde en zich vormende Europeesche
Imperia, dat mijn reis gaat, welke ik ten
behoeve van de voorlichting der lezers
van dit blad ben begonnen, een reis, waar
bij ik in het bijzonder de kruispunten denk
aan te doen, t.w. Zuid-Frankrijk (Nice),
Corsica, Rome en Napels, Tunis (de
Fransche kolonie in Noord-Afrika), de
naast-gelegen Italiaansche bezitting Lybië,
Egypte (Suez-kanaal-kwestie), Palestina
(Jodenvraagstuk), de Balkan- en Donau
landen (waar Duitschland en Italië elkaar
èn aan de Westersche democratiën de
hegemonie (het staatkundige overwicht)
betwisten.
De reis zal eenige maanden duren en
dus kan mijn verblijf op de verschillende
kruispunten vorenbedoeld, slechts van
korten duui: zijn. De inhoud mijner reis
brieven kan dus niet het resultaat zijn
van doorwrochte studies, maar slechts een
weergave van oppervlakkige indrukken.
Aannemende echter de juistheid van de
zegswijze, dat een eerste indruk de
beste is, stel ik mij voor, dat mijn
reisbrieven niet zonder waarde zullen zijn
voor de lezers, die zich omtrent dé belang
rijke, acute problemen willen oriënteeren.
Om de lectuur te veraangenamen zal ik
mij geenszins beperken tot uitweidingen
over politieke aangelegenheden, maar van
al datgene verhalen, wat mij in den
vrecm le als Nederlander merkwaardig
voorkwam, o.m. over de zeden en gewoon
ten van andere volkeren.
Mijn eerste aanloophaven was Brussel.
De Belgische hoofdstad bezocht ik vaak,
het vorige jaar nog bracht ik er mijn
Kerstvacantie door. Maar ik kende Brus
sel nog riet, zooals het zich thans
voordeed dik besneeuwd Zóó kenden
ook de Brusselaars hun stad niet, want
meestal beteekent „sneeuw" voor hen niet
anders dan een vuile papmassa op de stra
ten, welke oogenblikkelijk tot goor water
vervloeit.
De meeste Brusselaars verdwenen van
de straten en degenen, die het niet kon
den en wilden missen om hun krant op
straat gekocht, want dagbladabonnemen-
tcn zijn zeldzaam in het Zuiden in het
café te gaan lezen, morden pver de kou,
de sneeuw, hun gesprongen „chauffage"
thuis (centrale vcrwan.ing), de bevroren
waterleiding en over de nalatigheid van
het gemeentebestuur om den rommel op
straat te doen opruimen.
Tout comme chez nous Precies, zooals
men ook bij ons klaagt.
Het gemeentebestuur verdedigde zich in
de bladen. Had het niet 120 sneeuwruimers
in dienst gesteld? Honderd en twintig....
Voor een stad als Brussel Maar ja, mm
kent er de sneeuv/practijk ook niet zoo als
bij ons. Zelfs de boulevards waren dagen
lang bijna enbegaanbaar, het kleinste
dorp in Nederland doet, in verhouding,
méér aan sneeuwruimen dan men in Brus
sel doet.
Ik troostte zooveel ik kon. Ik verzeker
de mijn omgeving, dat het in Holland, toen
ik vandaar vertrok, veel kouder was dan
in Brussel. Maar, dat bestond nietNer
gens ter wereld kon het op dat oogenblik
zóó koud zijn
De Belgische meiskes en vrouwen had
den zich vlot aan de gewijzigde omstan
digheden aangepast, algemeen
werd de „capuchon" gedragen, d.i. een
wollen monnikskap, welker onderkanten
weerszijden uitloopen in dashelften, welke
om den hals worden geknoopt. Ze weten
wat practisch is enflatteertDe kou
de snuitjes „deden" het heel goed onder
den capuchon. Waar die nieuw-modische
dingen ineens vandaan komen, is onbe
grijpelijk de warenhuizen bleken er rijke
lijk van voorzien en de verkoopsters droe
gen de capuchons met een gratie, welke
voor de koopsters onweerstaanbaar bleek.
Overigens was de koude-inval voor
Brussel een ware bezoeking. De waterlei
dingen, af- en aanvoer, zijn er niet op
strenge vorst berekend ze liggen vlak
onder de oppervlakte en loopen vaak, voor
wat de afvoerbuizen betreft, langs de ge
vels. Het aantal gesprongen buizen was
dan ook legio tegen de gevels hadden zich
grillige rotsen ijs van het druipende water
gevormd op tal van plaatsen waren ar
beiders bezig om de straat open te bre
ken lange rijen van vuurtesten brandden
langs de tramlijnenvele wissels waren
ontzet.
Wat de spoorwegen betreft, ook
daarvoor geldt tout comme chez nous
Niet enkel wat de vertragingen aangaat,
verwekt door sneeuw en vorst, maar even
zeer inzake de algemeène positie van dit
verkeersmiddeL r Belgische Spoorwegen
verdedigen zich hardnekkig tegen de bus
diensten en pleiten intensief voor een
financieele ontlasting. Zelfs door middel
van advertenties in de dagbladen.
Een opmerkelijk staaltje daarvan is een
annonce, welke in grooten opmaak werd
opgenomen in de avondbladen van 23 Dec.
jl. Ze luidt
3500 reizigerstreinen, 1500 goede
rentreinen zorgen er voor, dat het
leven in het land
alle dagen r gang blijft gaan.
13 December 1938 12.416 wagens
geleverd.
20 December 193815.852 wagens
geleverd.
Dit is 3 436 wagens meer
DE SPOORWEG is onmisbaar voor
handel en nijverheid. Lasten, die niet
op hem mogen drukken, bedreigen
zijn bestaan.
De financieele toestand moet opge
klaard worden. Nat. Maatschappij
der Belgische Spoorwegen.
De bedoeling is duidelijk. Hoe zal bij
stagnatie in het metorverkeer door
sneeuw, vorst, mobilisatie, oorlog, de le
vensmiddelenvoorziening moeten worden
geregeld, als er geen bloeiend spoorwegbe
drijf meer is met zijn belangrijke materi
aal-reserves
Politiek gezien, kwam de Belgische
hoofdstad mij zeer rustig voor. Anders
trof ik er nogal eens lieden aan, die zich
erg druk maakten om de Rex-beweging
(Belgisch fascisme), vóór of tegen. Die
drukte is weg. De totalitaire practijk in
het buitenland heeft den zin der Brusse
laars voor het totalitaire beginsel ver
flauwd. Nu Rex in het najaar bij de ge
meenteraadsverkiezingen bovendien sa
menwerking zo~ht en vond met democra
tische partijen, is v r vele r°chtsche ex
tremisten bovendien de „aardigheid" van
de beweging af.
Ten aanzien van de internationale ver
houdingen is men in België blijkbaar
pessimistisch gestemd, maar men praat er
niet veel over*. In de Cineacs wordt het
Fransche standpunt gepropageerd met
films over Corsica en Tunis. Ik zag een
waarlijk indrukwekkende rolprent over
alle groote openbare werken, welke het
Fransche gouvernement in enkele decennia
(tientallen van j .ren) in Tunis heeft tot
stand gebracht. D film besloot met bee'-
den van een geweldige parade der Fran
sche vloot voor de Tunesische kust.
Noël (Kei'cmis) heb ik niet afgewacht
in de Belgische hoofdstad. Toen de Brus
selaars zich gingen opmaken voor hun
„Reveillon" (een traditioneelen rijken
nachtmaaltijd in de café's, welke om 12
uur middernacht aanvangt), ben ik naar
Parijs gespoord.
Het vorige jaar heb ik de Brusselsche
Kerstnacht-viering meegemaakteen Hol
lander verdraagt zoo iets geestelijk
niet gemakkelijk ten tweede male. Reveil
lon k Noël beteekenteen dwaze carna
valsviering, in zotte costuums óf in avond
toilet, met papieren mutsen, serpentines,
confetti, wildbraad, wijn, zang en dans,
tot diep in den morgen van den Eersten
Kerstdag, 't Is een luid openbaar ge
rucht
In den Stillen nacht, heiligen nacht.
M.
Vlissingsch scheepvaartnieuws.
Aangekomen: „Oranje Nassau"
van Harwich (verwacht) Nederlandsche
motorschepen „Democraat", „Spes Salu-
tis" en „Riebo" vas Gravelines „Kunla-
bori" van Boom; Noorsch tankschip „Ted
dy" van Port Arthur, lossen bij de S.H.V.
Om te bunkeren: Nederlandsch
m.s. „Lena" van Sas van GentDuitsch
m.s. „Bessel" van AntwerpenNoorsch
s.s. „Rijm" van Gent.
Vertrokken: „Mecklenburg" naar
Harwich „Argo" naar Gdynia „Lena"
naar Amsterdam „Ruth I" naar Oslo
„Kimlabon" naar Yerse „Bessel naar
Spanje.
Het nieuws van den dag in beeld.
Woensdagmiddag vertrok van het Cen
traalstation te Amsterdam voor een tour-
née door Amerika de bekende danseres
Yvonne Georgi met haar ballet.
Aan iederen Amsterdammerzal een de
zer dagen een handleiding- worden ver
strekt, betreffende luchtbescherming, uit
gegeven door den luchtbeschermings
dienst te Amsterdam.
WALS TRA AT.
STORINGEN IN DEN WINTERDIENST
DER SPOORWEGEN,
De vertragingen van de Vlissingsche
boottreinen.
De heer S. A. Reitsma schrijft ons o.m.
In de afgeloopen weken is er door den
plotseling ingevallen vorst en den sneeuw
val de treinenloop in ernstige mate ge
stoord geweest. Deze toestand heeft aan
leiding gegeven tot heel wat teleurstelling
bij het reizend- en vervoerend publiek, dat
die onregelmatigheid alleen weet of bijna
alleen weet aan de spoorwegen.
Behalve met de ervaringen over den in
vloed van poedersneeuw op de motoren van
het nieuw aangeschafte materieel, waar
mede voor den vervolge rekening gehou
den zal worden, dient men niet te verge
ten, dat het zeer ijzondere wëersomstan-
digheden waren, welke zich in velerlei
vorm storend op het binnenlandsche ver
keer deden gelden. Erger nog was de to
tale ontwrichting in het verkeer in het
buitenland, waardoor bijv. de Engeland-
booten met groote vertraging aankwamen
en de vertraagde onregelmatig aankomen
de internationale treinen de binnenland
sche dienstregeling in de war brachten. In
welke mate dit geschiedde mogen blijken
uit het volgende staatje, waarin de vertra
gingen bij binnenkomst aan de grens zijn
opgenomen van de voor Vlissingen bestem
de boottreinen. (De vertragingen zijn in
minuten opgegeven)
Oldenzaal Venlo
(Noord-Duitschland) (Zuid-Duitschland)
Dec. 17 7 19
IS 26 15
19 79 15
20 146 67
21 207 2
22 141 10
23 265 18
24 211 28
Van 20 tot en met 23 December reisde
ik in Zwitserland. G'vn trein reed daar op
tijd. Integendeel vertragingen van 4 tct 7
uur waren regel. Op 21 December vertrok
ik ruim 3 uur te laat uit Hamburg naar
Keulen. De vertraging groeide onderweg
aan. De aansluiting in Duisburg werd na
tuurlijk gemist, v' tardoor ik ruim 7 uur
over den tijd in Keulen aankwam. In den
trein reed geen restauratierijtuig, op de
perrons was eten noch drinken te krijgen.
Een groot deel van dc rus zaten wij in de
barre kou en 's avonds zonder licht. Merk
waardig was, dat niemand klaagde of
mopperde. Ieder apprecieerde, dat, terwijl
het wegverkeer nagenoeg stil lag, het
spoorwegpersoneel zich tot het uiterste in
spande om dtn dienst toch te laten loopen
en ieder veilig thuis te brengen.
Terwijl in Duitschland de zeer bijzondere
weersomstandigheden zóó hun invloed op
den regelmatigen treinenloop deden gelden,
mogen wij van geluk spreken, dat in Ne
derland behalve de internationale treinen,
vertragingen boven de drie kwartier uit
zondering /aren. Dat dit het geval was,
was mede in hooge mate t danken aan de
toewijding van het personeel.
voor A.V.R.O.-PLATEN
kant en klaar voor f 1.30.
KUNSTHANDEL D'HUIJ
Badhuisstraat 15,
Sfoombootveer op Anna Jacoba-Stavenisse
wordt opgeheven.
De Rotterdamsche Tramweg Maatschap
pij, die, mede op aandrang van hooger
bestuur, dat tekorten op de exploitatie
bijpast, verschillende onderdeelen van den
dienst wijzigt, heft het stoombootveer
Anna JacobaStavenisse op, meldt het
Handelsblad. Uitsluitend voor goederen
vervoer wordt een motorbootdienst tus-
schen Stavenisse en Zijpe onderhouden.
Besmettelijke ziekten.
In de week van 18 tot en met 24 No
vember kwamen in onze provincie 6 ge
vallen van roodvonk voor nl. 3 te Oost
en West-Souburg en 1 in ieder der ge
meenten Vlissingen, Krabbendijke en St.
Maartensdijk.
HET PORTRET VAN H.M. DE
KONINGIN VOOR DE STATENZAAL.
Een comité van Walcherscbe Sta
tenleden neemt het initiatief tot
een kwartjes-collecte over heel
Zeeland.
Naar wij vernemen heeft zich, op initia
tief van mr. W. F. E. baron van der Feltz
te Middelburg, een comité van enkele Wal-
chersche leden van Provinciale Staten ge
vormd, hetwelk zich ten oei stelt gelden
bij ren te brongen teneinde, zoo eenigszins
mogelijk, in de vergaderzaal van de Staten
van Zeeland een w?~.rdïg portret van H.M.
de Koningin aan te brengen.
Dit comité, hetwelk naast den initiatief
nemer, bestaat uit de heeren Mr. J,
Adriaanse te Oostkapelle W. P. Edelman
te Vlissingen, J. W. van 't Hoff te Sint
LaurensD. Kodde te Zoutelande, heeft
zich van de instemming van den heer Com
missaris der Koningin in Zeeland met zijn
plannen verzekerd.
Naar 'wij verder vernemen, ligt het in de
bedoeling van dit comité een kwartjesinza
meling te houden, waarbij de minimum
gift één kwartje en de maximum-gift tien
kwartjes of 2.50 mag zijn. Het comité
meent, aldus doende, te handelen in den
geest van H.M. de Koningin, die bij vorige
soortgelijke gelegenheden steeds heeft doen
blijken dat het Haar wensch was, dat
slechts kleine giften tot zulk een doel ge
vraagd werden. Het comité heit zich ge
wend tot het bestuur van de vereeniging
„de Zeeuwsche Peis" met de vraag, of,
teneinde geheel Zeeland te bestrijken, de
bij deze vereeniging aangesloten bladen
hun medewerking tot deze inzameling zou
den willen verleenen, opdat, wanneer tot
de aanbieding van het portret kan worden
besloten, er met r^cht van een provinciaal
geschenk sprake .an zijn. Het bestuur
heeft zijn medewerking in deze gaarne
toegezegd.
Tenslotte vernamen wij, dat het de be
doeling van het comité is, overeenkomstig
het te dezer zake genomen besluit van de
Staten-vergadering, de technische uitwer
king van het plan (d.w.z. de keuze van den
schilder, het tot stand komen en aanbren
gen van het schilderij zelf) geheel ove. te
laten aan den heer Commissaris der Ko
ningin in Zeeland. Het comité stelt zich
slechts het bijeenbrengen der gelden ten
doel.
MIDDELBURG.
Een leelyke val.
Gistermiddag had de 79-jarige heer W.
K., wonende te Sint Laurens, het ongeluk
bij het verlaten van het postkantoor van
de bovenste tre^ van den inguiig te ''"ü-
len. De heer K. bezeerde zich ernstig aan
het rechterbeen en werd door omstanders
bij de firma n Bo\ -n binnen gebracht en
later op medisch advies per ziekenauto
naar het gasthuis vervoerd.
Dr. Martens.
Onder de leden van de onlangs opge
richte Vlaamsche Academie voor Genees
kunde bevindt zich ook dr. Martens, vroe
ger te Middelburg. Sommige franskiljon-
sche bladen hebben, volgens het Volksblad,
tegen de benoeming van dr. Martens een
campagne ontketend onder het voorwend
sel, dat deze activist en lid van den Raad
van Vlaanderen is geweest en daarvoor
in 1920 werd veroordeeld.
Intusschen heeft dr. Martens echter van
de amnestie geprofiteerd. Men moet van
Dit nummer bestaat uit 2 bladen
Langs de kruislijnen der Europeesche
Imperia. (Hoofdartikelle blad).
Gemeenteraad van Vlissingen.
(Pag. 2, eerste blad);
Het jaar 1938 in het buitenland.
(Pag. 1tweede blad)'.
Hevige brand aan boord van Noorsch.
stoomschip te IJmuiden.
(Scheepvaart).
Wederom twee menschen door kolen
dampvergiftiging om het leven ge
komen. (Gemengd nieuws)*
ZIE VERDER EVENTUEEL
LAATSTE BERICHTEN.
Vlaamsche zijde een heftige reactie ver
wachten tegen de franskiljonsche cam
pagne, die slechts nadeelig kan zijn voor
de normale betrekkingen tusschen Vlamin
gen en Walen.
BRESKENS
Bazar.
Ten bate van de Christelijke muziekver
eniging „Soli Dec Gloria" werd tijdens de
Kerstdagen een bazar gehouden in het
Jeugdgebouw. De bruto opbrengst bedroeg
ruim ƒ700.
IJZENDIJKE
Indische dienst.
Met verlof is in E' ropa aangekomen de
heer A. P. F. Retel, hoofdopzichter bij de
S.S., p/a. den heer H, de Witte, Landpoort-
straat, IJzendijke.
Zondag 1 Januari a.s.
Aanvang 8 uur
Entree f 0.50 plus belasting
SCHEEP V A ARTBER1CHTEN
Hevige brand aan boord van Noorsch
stoomschip te IJmuiden.
Donderdagmiddag te ruim drie uur ver
trok 't 1706 ton metende Noorsche stoom
schip „Kem", dat van Amsterdam, waar
het aan de superfosfaatfabriek lading had
ingenomen, op weg was naar Stavanger,
uit de sluizen van IJmuiden.
Toen het schip even buiten de pier was,
werd plotseling brand aan boord ontdekt.
De rook sloeg zoodanig uit de luiken om
hoog, dat bet zelfs van den wal af was
waar te nemen.
Men wendde onmiddellijk den steven en
meerde in die buitenhaven bjj de zooge
naamde brjliggerhaven, achter het fort*
Sleepbooten hebben zich naar het Noorsche
schip begeven om assistentie te verleenenz
terwijl oogenblikkelijk met het blusschings-
werk een aanvang werd gemaakt-
De brand is ontstaan in ruim drie, in het
achterschip.
De sleepbooten waren gisteravond om
half zes bezig het ruim, waar het vuur
woedde, onder water te zetten. Voor de be
manning bestaat geen gevaar.
De blussching komt voornamelijk neer op,
het dooven van de smeulende lading, die
bestaat uit duizend zakken fosfaat, duizend
zakken tapiocameel, vijfhonderd zakken en
duizend kisten suiker en 320 ton cokes.
De „Kem" is afkomstig uit Bergen
(Noorwegen) en meet 1706 ton.
De brand is vermoedelijk door broeiing
ontstaan in de lading Tapiocameel. Tot
's avonds halt twaalf is men bezig geweest
met de blussching. De lading in de achter
ruimen drie en vier is vrijwel geheel ver
woest. Het schip zou in den vroegen mid
dag naar Amsterdam opstoomen.
