Voor de Joodsche
vluchtelingen
EERSTE BLAD
76e JAARGANG - NUMMER 274
MAANDAG 21 NOVEMBER 1938
Steun uit Vlissingen
STADSNIEUWS
91
«cmme
§cI»CMrftewi»$cw
«an «tem dtag
ABONNEMENTSPRIJS
Voor alle gemeenten op
Walcheren en waar agent
schappen gevestigd zrjn
2.2Ö per kwartaal of
17 cent per week. Franco
per post 2.50. Voor
het buitenland neme men
een abonnement op het
postkantoor zijner woon
plaats. Afzonderlijke
nummers 5 cent per stuk.
Vlfosiitgsche Courant
UITGAVEFIRMA F. VAN DE VELDE Jr., WALSTR. 58 60, VLISSINGEN TEL. 10 - GIRO 66287
AD VERTENTIEFRIJ S
Van 15 regels 1 1.25,
iedere regel meer 25 cent.
Bj) abonnement speciale
prijs. Reclames 50 cent
per regeL Kleine adver
tenties van 1—5 regels
50 cent, iedere regel meer
10 cent (max. 10 regels),
Bi) driemaal plaatsing
wordt tweemaal berekend.
Alles bt) vooruitbetaling.
VERSCHIJNT DAGELIJKS, UITGEZONDERD OP ZONDAG EN ALG. ERKENDE CHR.FEESTDAGEN
aangeslot en b ij het bureau voor publ1c1te1tswaarde, ingesteld door de vereeniging „de nederlandsche dagbladpers"
Men geve
met milde
hand
Zooals reeds gemeld, worden te Vlis
singen maatregelen genomen om op zeer
korten termen gelden by een te brengen
die er mede toe zullen, moeten bijdragen
het leed der van huis en haard verdreven
Joodsche vluchtelingen eenigermate te
verzachten.
Geloovigen en niet-geloovigen, alle wel
denkende menschen zijn in deze dagen één
in hun verontwaardiging en medelijden
naar aanleiding van hetgeen over onze
Oostergrenzen gebeurt.
Wy behoeven op hetgeen geschied is en
nóg plaats vindt, niet terug te komen.
Ons dagblad en alle andere couranten heb
ben er vol van gestaanmen weet welke
schanddaden jegens weerlooze menschen
wij op het oog hebben.
Gelukkig blijft het thans niet bij veront
waardiging en medelijden. Alom in den
lande neemt men maatregelen om te doen
wat menschelijkerwijze gedaan kan wor
den. En ook in Vlissingen is spontaan de
gedachte opgekomenwij moeten iets
doenhet is eenvoudig onze plicht
als mensch, dat wij niet onverschillig deze
tragische gebeurtenissen gade slaan.
Wij beseffen allen dat wij, juist omdat
wij onderdanen zijn van een land met een
op dit gebied rijke traditie, thans helpen
moeten. Uit alle lagen van de zoo ge
mengde Vlissingsche bevolking, uit alle
maatschappelijke en geestelijke richtingen
is de behoefte hiertoe gebleken en daar
om is jl. Zaterdag voor dit doel een co
mité samengesteld onder eere-voorzitter-
schap van burgemeester C. A. van Woel-
deren.
In alphabetlsche volgorde hebben hierin
de volgende dames en heeren zitting ge
nomen
W. Anker Sr., wethouder van Openbare
Werken.
A. C. de Baare, onderwijzer en lid van
Provinciale Staten van Zeeland.
Mr. H. van der Beke Callenfels, advo
caat-procureur.
F. Bisschop, gemeentesecretaris.
J. E. Boonstra, Belgisch consul en car
gadoor.
J. Bron, bedrijfsleider Stoomvaart-Maat
schappij „Zeeland".
W. P. Edelman, Wethouder van Onder
wijs.
Ds. J. S. Hartjes, Ned. Herv. predikant.
R. Hiegenlich, koopman, correspondent
van het Comité voor Bijzondere Joodsche
Belangen.
Dr. E. van der Hoog, directeur Vlismar.
J. J. van der Jagt, directeur Z.E.G.A.M.
G. J. de Jcmge, directeur Prov. Stoom-
bootdienst op de Westerschelde.
H. de Jongh, hoofdredacteur „Vlissing
sche Courant".
C. Kamermans, directeur Nutsspaar-
bank, president-kerkvoogd Ned. Herv.
Kerk.
H. B. J. Knoop, tandarts, voorzitter
Raode Kruis, afdeeling Vlissingen.
Mej. K. van der Linde, kapiteine Leger
der Heils.
Kapitein A. J. W. J. L. Losecaat van
Nouhuys, districtscommandant Kon. Ma
rechaussee.
Da. A. J. Meerdink-van den Ban, Doops
gezind predikante.
J. van der Meulen, directeur Amster-
damsche Bank.
F. P. C. Mijs, directeur N.V. Haven van
Vlissingen.
Ds, C. F. Nolte, Luthersch predikant.
Dr. H. de Noo Bzn., directeur R.H.BS,
L. P. van Oorschot, raadslid, controleur
„De Broederband".
C. Ouwehand, directeur Gemeentewer
ken.
J. C. Paap, raadslid, notaris.
G. van de Putte, oud-lid Ged. Staten
van Zeeland.
D. L. H. van Raalte, directeur Gemeente
Waterleidingbedryf.
u j. m. van Raalte, directeur Rotter-
damsche Bankvereeniging.
A. Rorye, Wethouder van Financiën en
Sociale Zaken.
W. de Ruiter, raadslid, ontvanger di
recte belastingen.
J. Slooves, directeur P.Z.E.M.
Ds. G. Smeenk, predikant Geref. Kerken.
A. Staverman, chirurg en vrouwenarts,
lid Prov. Staten.
J. B. M. Timp, pastoor.
F. van de Velde, directeur-uitgever
„Vlissingsche Courant".
J. L. Verhagen, candidaat-notaria.
J. P. Vermaas, arts.
Mr. H. L. van Zanten, advocaat-procu-
xeur*
Uit dit veelzijdige comité is een werk
comité gevormd, bestaande uit de heeren
J. C. Paap, voorzitter, J. L. Verhagen,
secretaris, C. Kamermans, penningmees
ter, W. P. Edelman en A. C. de Baare,
leden.
De heer Verhagen heeft Zaterdag in het
kort uiteengezet waarom men bijeen
kwam. Hij vestigde de aandacht op de
p ogroms die men in onzen tijd niet meer
voor mogelijk zou hebben gehouden, ware
het niet dat wij de droeve werkelijkheid
bij onze Oosterburen zien. Hij wees op de
noodzakelijkheid, op korten termijn hulp
te verleenen aan de vervolgde Joden en
deelde mede dat van B. en W. toestem
ming te verwachten is voor het houden
van een collecte.
Verschillende sprekers hebben daarop het
woord gevoerd, met het resultaat dat ten
aanzien van de bestemming der gelden
nog geen definitieve beslissing werd geno
men. In de eerstvolgende dagen zullen van
regeeringswege maatregelen worden geno
men die even zullen worden afgewacht,
Intusschen zullen op ruime schaal gelden
worden ingezameld die in ieder geval aan
de Joodsche vluchtelingen (dit in den
ruimsten zin van het woord) ten goede zul
len komen, hetzij voor hun tijdelijke ver
blijf in Nederland, hetzij voor him emi
gratie. In geen geval zullen de gelden ech
ter naar Duitschland worden gezonden.
In het begin van deze week zal aan
de meer gegoeden in onze gemeente,
van wie verwacht mag worden dat zy
in staat en bereid zyn in ruimere
mate te geven, een inteekenlyst aan
geboden worden.
A.s. Zaterdag zal huls aan huis voor
de Joodsche vluchtelingen worden ge
collecteerd.
Verschillende collectanten zyn reeds be
schikbaar. Er zijn echter aanmerkelijk
méér noodigwie boven de 16 jaar is en
zich hiervoor beschikbaar wil stellen, ge
lieve zich spoedig op té geven bij den se
cretaris van het comité, den heer J. L.
Verhagen, Boulevard Bankert nr. 16, of
ten kantore van notaris Paap een en an
der schriftelijk en onder opgave van de
uren waarop men het liefst collecteeren zal.
Wie er prijs op stelt op een inteekenlijst
te teekenen, gelieve dit den heer Verhagen
even mede te deelen, waarna bezoek zal
volgen.
Wie Zaterdag a.s. niet thuis denkt te
zijn of hieraan om andere redenen de
voorkeur geeft, kan gelden voor de vluch
telingen storten op postgiro 272329 ten
name van C. Kamermans, of deze afgeven
bij de Nutsspaarbank in de Coosje Bus-
kenstraat.
Wat in den jongsten tijd in Duitsch
land gebeurd is, doet ons allen be
schaamd staan, ook al hebben wij er
persoonlijk misschien geen schuld aan.
Als mensch gevoelen wij ons
mede schuldig. En wij weten dat net
onze plicht is te helpen naar
de mate onzer krachten. Hoe wij dit
kunnen doen, is hierboven uiteengezet.
Wij rekenen op de bekende offer
vaardigheid onzer stadgenooten.
Helpt de Joodsche vluchtelingen
Geeft met milde hand
kan nimmer
worden gemist
,,De reclame kan ook nimmer wor
den gemist zij is wat de finale be-
teekent in een symphonie, de eind
spurt bij een wedstrijd zij is in één
woord de kroon op het werk. Een
productieproces zonder reclamecam
pagne is als een spannende Toman;.
waarvan het slothoofdstuk, het
hoofdstuk, waarin zij elkaar -krij
gen, ontbreekt."
Prof. Dr. R. Roels in „Psychologie
der Reclame".
HET NIEUWE DROOGDOK VAN
„DE SCHELDE" OVERSTROOMD.
De abnormale hooge waterstand is
hiervan de oorzaak.
Voor het doorlaten van het Zweedsche
tankschip „Regulus", dat bij de Vlismar
olie moet lossen, werd hedenmorgen het
water in de binnenhavens buitengewoon
hoog opgezet. Dit heeft voor de werkzaam
heden. aan het nieuwe droogdok dat op de
terreinen van de My. „De Schelde" aan het
Eiland gebouwd wordt, ernstige gevolgen
met zich medegebracht. Door den enormen
druk van het water heeft zich by den
ijzeren damwand die den bouwput afsluit,
een z.g. ondergronding voorgedaan, waar
door het water den grond en een gedeelte
van den damwand heeft weggespoeld, zoo
dat de put geheel vol water gestroomd is.
Gisteren had men vernomen dat het
water om bovengenoemde reden een abnor
maal hoogen stand zou krijgen. Men heeft
toen bijzondere maatregelen genomen, doch
dit heeft niet mogen baten. -
Omstreeks 12 uur vond de doorbraak
plaats en in een kwartier tijds was de on
geveer 90.000 M3 groote put volgestroomd.
Gelukkig konden de ca. 100 arbeiders die
daarin aan het werk waren, tijdig een goed
heenkomen zoeken. Veel materiaal, zooals
betonmolens, draglines, diverse machines,
electrische motoren zrjn onder water ver
dwenen. Vanzelfsprekend drijft het losst;
houtwerk thans aan de oppervlakte.
Een van de oorzaken dat dit ongeval zich
heeft voorgedaan is wel, dat het opzetten
van het water moest plaats vindén op een
van de ongunstigste oogenblikken voor de
bouwers van dit dok. Men was nJL bezig
met het storten van het voorgedeelte van
den vloer. Hiertoe was ook- de'grond ach
ter den damwand weggegraven. Wel was
ae 17 M. lange damwand geschoord door-
zware houten gordingen van 40 x 45 c.M.,
doch zooals gezegd, de druk van het water
was op het moment dat het 9.959 NRT ton
metende schip het grootste dat ooit in
de binnenhaven is geweest vlak voor het
werk lag te groot, om dien te weerstaan.
Aan een der zijden spoelde de grond weg,
terwijl het binnenstroomende water ook een
deel van den wand en de er voor liggende
schuiten en balken meesleurde.
Voor den aannemer beteekent een en
ander een groote schadepost. Voordat het
werk voortgang zal kunnen vinden, moet
eerst een nieuwe afsluiting worden ge
maakt en de put leeggepompt worden. Een
en ander zal ongeveer twee maanden in be
slag nemen. Waarschijnlijk zou het dok in
Februari afgeleverd zijn geworden, doch dit
zal thans niet het geval kunnen zijn. Be
halve de damwand, die vernieuwd moet
worden, is ook het vele vlechtwerk dat
reeds gesteld was, verwrongen, zoodat men
hiermee weer opnieuw moet beginnen.
Door het gebeurde wordt ook een deel van
het werkvolk gedupeerd. Op het oogenblik
waren er 100 arbeiders aan het werk. Een
60-tal zal de herstellingswerkzaamheden
kunnen verlichten, doch 40 man zal naar
huis moeten worden gezonden totdat de
nieuwe damwand gereed zal zijn. Hoelang
dit zal duren, valt op het oogenblik nog
moeilijk te zeggen. Dit zal geheel afhangen
van de levering van de dampalen, die uit
het buitenland moeten komen.
Alweer vreemdelingenmisère.
Niet alleen aan Duitschers wordt in
Engeland toelating geweigerd, ook aan
anderen valt zulk een lot ten deel. Enge
land is blijkbaar niet gesteld op vreem
delingen die ervan verdacht worden in
bet Vereenigd Koninkrijk een werkkring
te gaan zoeken.
Gisteren is een 19-jarige Fransche stu
dent, afkomstig uit Straatsburg, met de
mailboot naar hier teruggezonden. Den
dag tevoren was hy. van hier komende
van een rondreis in Duitschland, naar
Engeland overgestoken. Wel heeft de
vreemdeling, die ter beschikking van de
politie is gesteld, reisbiljetten in zijn
bezit, maar onvoldoende middelen en
ook geen biljetten welke een terugreis
van Nederland naar Straatsburg moge
lijk maken. Hij is door de politie in be
waring gesteld. Deze moet nu maar weer
zien hem kwijt te geraken.
Een bijzondere plechtigheid.
Gisteravond had in de godsdienstoefe*
Hing der Evang. Luth. gemeente alhier
een byzondere plechtigheid plaats, daar de
heer G. Fafié zich in dezen dienst als
hulpprediker aan de gemeente te Middel
burgVlissingen verbond. De heer Fafié
zal echter voornamelijk in dienst der ge
meente te. Vlissingen gesteld worden.
Ds. C. F. Nolte opende den dienst met
votum en samenzang, het voorlezen der
Geloofsbelijdenis en het lezen van 1 Cor.
3 1023,. Als tekst koos ds. Nolte
Hand. 18 11 „En hij bieef aldaar één
jaar en zes maanden en verkondigde het
woord Gods".
Spr. behandelde achtereenvolgens den
duur en den inhoud van Paulus werk te
Corinthe. Anderhalf jaar is naar mensche-
lijken maatstaf gerekend niet lang, maar
in dien tijd heeft Paulus Gods werk mo
gen verrichten. Zoo hoopt spr. dat ook
de arbeid van den heer Fafié in de ge
meente met zegen zal worden bekroond, al
zal zyn verblijf alhier misschien slechts
van korten duur zijn. Alleen het Woord
Gods kan de wereld redden. De ontredde
ring en ellende van dezen tijd zijn hiervan
het gevolg, dat de wereld het evangelie
van Christus niet aanneemt. Ook de hulp
prediker wil niets anders aan de gemeen
te brengen dan het Woord van God.
Spr. hoopt dat God hem daartoe moge
bekwamen en dat hij bij de gemeente ge
opende harten moge vinden. Moge door
zijn arbeid nog velen getrokken worden tot
hetgeen tot hun zaligheid dient.
De heer Fafié voerde hierna het woord
en zei met vreugde het werk in deze ge
meente aan te vangen om de blijde bood
schap van hét Evangelie te brengen. Als
tekst voor zijn korte overdenking koos
spr. Rom. 10 17, Drie dingen treden in
dit woord naar voren, nl. geloof, prediking
en woord Gods. Spr. legde er den nadruk
op, dat het niet alleen de taak van den
prediker, doch van de gansehe gemeente
is te arbeiden aan het Koninkrijk Gods en
hy hoopte dezen steun by zyn arbeid te
mogen ondervinden.
Spr. dankte den kerkeraad voor het in
hem gestelde vértrouwen en vroeg de ge
meente om haar steun en trouw. Hij
dankte ds. Nolte voor de vriendelijke
wijze waarop hij hem tot zijn dienstwerk
heeft ingeleid en sprak er zijn vreugde
over uit, dat ook zijn familie en enkele
vrienden aanwezig waren.
De heer Fafié eindigde hierop met
dankgebed. Gezongen werd Gez. 111 1,
Gez. 121 1, 2 ea 5 en Gez. 14.
0e9 morgens had eenzelfde plechtigheid
te Middelburg plaats.
Joodsche vluchtelingen wijken naar
Amerika uit.
Sinds eenige weken doet, zooals be
kend, geregeld een boot van de Red Star
Line des Zaterdags of Zondags de Vlis
singsche haven aan om Joodsche vluch
telingen op te nemen die naar Amerika
reizen. Het betreft hier zuiver immigra
tie. Gistermiddag arriveerde om ca. half
drie de „Gerolstein" in de haven en nam
ligplaats aan den havenmuur. Daarop zijn
71 vluchtelingen, Duitsche, Oostenrijksche
en Poolsche Joden met vrouwen en kin
deren, aan boord gegaan waarna het
schip is vertrokken.
By het vertrek waren o.m. aanwezig de
directeur van de N.V. Haven van Vlis
singen, de heer F. P. C. Mijs, de inspec
teur der invoerrechten en accijnzen, de
heer S. van den Berg en de commissaris
van politie, de heer A. O. F. W. C.
Gasinjet. Deze laatste is ingevolge de
nieuwe Landverhuizerswet belast met de
algemeene contrólemaatregelen, welke bij
de oude wet aan een plaatselijke com
missie, de landverhuizerscommissie waren
opgedragen. Bij het inwerking treden der
nieuwe wet is deze commissie voor de
door haar verleende diensten bedankt.
Ouderen onder de lezers herinneren zich
nog wel deze commissie, in de stad en
meerderen onzer ingezetenen hebben
daarin voor korteren of langeren tijd
zitting gehad.
Van een weegschaal en een verdwenen
taschje.
Even na het sluitingsuur der eafé's
ontstond in den af geloopen nacht oneenig-
heid in een automatiek nabij de Zeil-
markt, waarbij ingrijpen der politie noo
dig bleek. Een juffrouw, die wel wat te
veel van het goede had genoten, was over
een weegschaal, die in de automatiek
staat, komen te vallen. Haar hand-
taschje was hierbij plotseling verdwenen.
In de tasch zou zich een belangrijk be
drag aan geld hebben bevonden. Op het
oogenblik van de vermissing was de hal
vol menschen. De politie stelt een onder
zoek in. De tasch is tot heden niet terug
gevonden.
Vlissingsch scheep vaar rmeuws.
Aangekomen: „Mecklenburg"van
Harwich (verwacht) Nederlandsche m.s.
„Remi" van Gravelines „Roelfiena" van
Antwerpen„Da Costa" van Londen
Duitscb s.s. „Nordsee" van Londen met
teerolie voor de VlismarDuitsch s.s.
„Gerolstein" van Antwerpen, embarkeeren
passagiers.
Om te bunkeren: Noorsch s.s.
„Mitra" van AntwerpenDuitsch s.s. „Fe-
Dit nummer bestaat uit 2 bladen
Voor de Joodsche vluchtelingen-
(Hoofdartikel)
Herscholing.
(Hoofdartikel tweede blad)
De voorzitter van het gewest Zeeland
der S.D.A.P. is afgetreden.
(Stadsnieuws);
Het nieuwe dok van „de Schelde'*
overstroomd. (Stadsnieuws);
Ernstige ontploffing in winkel te
Haarlem. t( Gemengd nieuws)
Sr hebben weer verschillende ernstige
verkeersongelukken plaats gehad.
.(Gemengd nieuws»
ZIE VERDER EVENTUEEL
LAATSTE BERICHTEN,
chenheim" van Buenos Ayres.
Vertrokken: „Prinses Juliana"
naar Harwich„Alaska" naar Wabana
„Feehenheim" naar Brake „Truida" naar
Antwerpen„Remi" naar Antwerpen
„Roelfiena" naar Margate „Gerolstein"
naar Southampton„Mitra" naar Amster
dam.
Aan het passagieren
Gisteravond heeft een caféhouder de
assistentie der politie gevraagd. Hy had
geen toegang willen verleenen aan een
dronken zeeman en was nu bevreesd voor
erger. De politie arresteerde den zee- -
man, een Zweed, van een Zweedsch schip
dat in de haven lag. De man is in bewa
ring gesteld.
Badhuis aan de Bonedijkestraa1.
Gedurende de week van 14 tot 19 New
vember werden in het badhuis 530 baden
genomen en wel 402 door heeren, 105 door
dames en 23 door kinderen.
Gemeenteraad van Vlissingen.
A.s. Vrijdag komt de gemeenteraad in
vergadering bijeen ter behandeling van de
volgende agenda
I. Mededeelingen.
H. Over te leggen stukken,
m. Benoemingen.
I. Van een lid in de Commissie van toe
zicht op het Nijverheidsonderwijs.
De aanbeveling luidt
a. de heer A. Smit, aftredend
b. de heer Ir. H. C. Wesseling,
2. Van een leeraar in lijn- en vakteeke-
nen aan de Avondschool voor Nijverheids
onderwijs (afdeeling Westkapelle).
!>e voordracht luidt:
de heer L. Huibregtse te Westkapelle.
b. van een leeraar in het technisch
schetsen.
De voordracht luidt
1. de heer L. Huibregtse te Westkapelle;
2. de heer M. van 'Strien te Driewegen.
c. van een leeraar in de Nederlandsche
taal en wiskunde.
De voordracht luidt 5
de heer L. de Visser te Aagtekerke.
IV. Te behandelen punten
1. Voorstel van Burg. en Weth. betref
fende wijziging van het voorzitterschap
van het college van Regenten van het
Gasthuis. (In de vorige vergadering zijn
de stommen over dit voorstel gestaakt).
2. Idem tot het instellen van een Ouder
raad bij het openbaar lager onderwijs.
3. Idem om de „Van Woelderenbank'*
van het bestuur van den Bond van Buurt
verenigingen „Oranje en Vlissingen" in
eigendom, beheer en onderhoud over te
nemen.
4. Idem om den naam „Gevangenhuis-
straat" te wijzigen in „Kazernestraat.
5. Idem tot het aanleggen van straten
en rioleering Bonedijkestraat, Ravesteijn-
plein en Schuitvaartgracht („Goed Wo
nen'
6. Idem tot het aanleggen van straten
en rioleering Paul Krugerstraat, Boter
bloemlaan c.a. en tot aankoop van 4 wo
ningen van „Gemeenschappelijk Belang".
7. Idem tot verkoop van bouwterrein
aan j