Het vluchtelingenprobleem
De onteigening van De Abdij
EERSTE BLAD
76e JAARGANG - NUMMER 270
WOENSDAG 16 NOVEMBER 1938
Geen onbeperkte toelating in ons land
PHILIPS I
tfkoéectoé'
STADSNIEUWS
§elieMrleni$$ew
dph Jen dog
mam
m^mm
ABONNEMENTSPRIJS
Voor alle gemeenten op
Walcheren en waar agent
schappen gevestigd zijn
2.20 per kwartaal of
17 cent per week. Franco
per post 2.50. Voor
het buitenland neme men
een abonnement op het
postkantoor zijner woon
plaats. Afzonderlijke
nummers 5 cent per stuk.
Vlissingsche Courant
UITGAVE FIRMA F. VAN DE VELDE Jr., WALSTR. 58-60, VLISSINGEN - TEL. 10 - GIRO 66287
advertentieprd s
Van 16 regels i 1.25,
iedere regel meer 25 cent.
Bi) abonnement speciale
prg's. Reclames 50 cent
per regel. Kleine adver
tenties van 15 regels
50 cent, iedere regel meer
10 cent (max. 10 regels).
Bi) driemaal plaatsing
wordt tweemaal berekend.
Alles bi) vooruitbetaling.
VERSCHIJNT DAGELIJKS, UITGEZONDERD OP ZONDAG EN ALG.ERKENDE CHR.FEESTDAGEN
AANGESLOTEN BIJ HET BUREAU VOOR PUBLICITEITS WAARDE, INGESTELD DOOR DE VEREENIGING „DE NEDERLANDSCHE DAGBLADPERS"
Veel tegenstand in de Tweede Kamer
Donderdag wordt over het wetsontwerp gestemd
Tweede Kamer
H. V. SLEEN
In de avondbijeenkomst van de Tweede
Kamer kwam gisteravond o.m. de voor
genomen onteigening van hotel De Abdij
te Middelburg aan de orde.
De heer Mes
(r.k.) acht de op
lossing, door de
regeering voor de
uitbreiding der
Prov. Griffie ge
zocht, voorbarig.
Spr. acht het niet
onmogelijk dat
voor de ambts
woning van den
Commissaris der
Koningin een an
der pand wordt
■Mr. Dr. A. J. J. M. MES gevonden Spr. kan
met het plan der
regeering met meegaan, hoewel spr. haar
liefde voor het monument de Abdij waar
deert. De Vereeniging voor Vreemdelin
genverkeer en de gemeenteraad willen
het bestaande hotel behouden. Dit wordt
door velen bezocht juist om de bijzondere
ligging.
Zij zullen toch wel op de hoogte zijn,
en het belang van Midelburg kennen. Het
Abdijplein zal een dood plein worden tot
schade van Middelburg. Br is wel een an
dere oplossing te vinden. Spr. kan niet
aannemen dat een nieuw griffiegebouw te
veel zou kosten. Zelfs is deze oplossing
beter ook al is zij duurderhet tegen
woordige hotel is voor het beoogde doel
niet geschikt. Spr. kan zijn stem aan het
wetsontwerp niet geven. De sfeer op het
Abdijplein gaat men noodeloos verstoren.
De heer Van
Sleen (s.d.) heeft
in het voorloopig
verslag gezien dat
de stemming voor
het ontwerp niet
gunstig is. De re
geering had het
moeten terugne
men of met nieu
we argumenten
komen. Voor den
Minister is blijk
baar de vraag
op welke wijze
komt de Abdij in
het bezit van de regeering. Spr. kan zich
aan dezen indruk niet onttrekken. Wat de
Spr. geeft andere in overweging, b.v.
aaneensluiting van het Venduhuis, reeds
in het bezit van het rijk, met de hotel-
dependance, welke gemakkelijk te krijgen
is. Spr. zal niet alle oplossingen in het
geding brengen. Verbetering en het aan
zien van het Abdijplein kan geschieden
met behoud van het hotel, een aantrek
kelijke pleisterplaats voor de vreemdelin
gen. De Nieuwe Rott. Courant beeft ook
verklaard, dat het aantrekkelijke van het
hotel zal gaan verdwijnen. Deze logeer-
gelegenheid is met geen andere hier te
lande te vergelijken. Gevoelsargumenten
en zakenmotieven gaan hier hand aan
hand. De Minister is blijkbaar blind voor
deze motieven.
Men heeft rekening te houden met dit
belang van, de schoonste stad van Ne
derland.
Spr. erkent het nut van een behoorlijke
huisvesting der griffie. Maar het hotel
behoeft daar niet aan te worden opgeof
ferd, daar een andere oplossing voor de
griffie-uitbreiding mogelijk is.
De heer Krij-
I ger Cc.h.) zegt,
dat wie weet, wat
de Abdij voor
I Middelburg betee-
kent, begrijpt, hoe
er beweging tegen
het wetsontwerp
is ontstaan'. Ook
spr. zou zijn stem
I' aan het ontwerp
Plllj onthouden, als de
§3§§}| omgeving der Ab
dij er schade door
J. M. KRIJGER Jr. .^u lijden. Doch
die vrees deelt
spr. niet. Om de tegenplannen aanneme
lijk te maken, is meer noodig dan in de
stukken en de redevoeringen der vorige
sprekers tot uiting is gekomen. De regee
ring heeft trouwens deskundigen geraad
pleegd en is er volkomen in geslaagd, de
superioriteit van haar plan aan te too-
nen. Vermindering van het vreemdelin
genverkeer is niet te duchten, is althans
niet voldoende gegrond om tegen stem
men te motiveeren. Bovendien kan een
deel van het hotel worden gereserveerd
als plaats van samenkomst van vreemde
lingen. Ook het adres van het gemeente
bestuur van Middelburg is niet beslist af
wijzend. Een voordeel van het ontwerp is,
dat een einde wordt gemaakt aan de on
zekerheid dat het eigendom van het hotel
in particuliere handen is. Het is het eeni-
ge pand, nog niet in rrjksbezit aan het
Abdijplein.
De Minister aan het woord.
De Minister van Binnen!andsche Zaken,
de heer van Boeyen, zegt dat het ruimte
gebrek der Provinciale Griffie zoo groot
is, dat de Commissaris der Koningin geen
eigen werkkamer heeft .en audiëntie moet
verleenen in zijn ambtswoning. Tusschen
d'e 40 en 50 ruimte ontbreekt er in de
griffie.
Ir. H. van Boeijen
Minister van Binnenl. Zaken
Het provinciaal bestuur van Zeeland is
gehuisvest op en bij het Abdijplein. Juist
met het oog op de groote beteekenis der
gebouwen is het streven der regeering
gewenscht. Het is een omsloten geheel in
handen van de overheid, behoudens het
vrij breede hotelgebouw. Is het inderdaad
verantwoord, dat de beschikking hierover
niet in handen is van de overheid, juist
ter veiligstelling der groote belangen van
Middelburg De regeering is allerminst
blind geweest voor de motieven der hee-
ren Mes en van Sleen.
Nauwkeurig is gezocht naar een rede
lijke andere oplossing in deze omgeving,
redelijk ook voor de financieels belangen
des rijks. Het rijksarchief ontruimen en
gebruiken voor griffie, of het stichten
elders van een nieuw gebouw, is door den
rijksgebouwendienst ontraden, voor zoo
veel het eerste betreft, om technische re
denen. Spr. wil het niet beter weten, dan
de rijksgebouwendienst. Afbraak van pan
den aan de Korte Giststraat en bouw van
een nieuw griffiegebouw moet ook wor
den ontraden. De nuttige ruimte aan be
schikbare bodemruimte zou te gering zijn,
er zou een gebouw van vier hoog moeten
komen, een verwoesting in deze omge
ving waar heel Nederland en een deel
van het buitenland tegen in het geweer
zou komen.
Er is over dit vraagstuk een diepgaand
onderzoek geweest. Er is maar één oor
deel dat het voorgestelde de eenige op
lossing is. Ook al zijn er bezwaren aan
verbonden. B.v. dat het voor den hotel
eigenaar niet aangenaam is, te verhuizen,
al moet men dit bezwaar niet te hoog
aanslaan. Aan den buitenkant van het
Abdijplein heeft het rijk nog een gebouw
beschikbaar. Spr. wil alles doen om op
deze geschikte plek den hoteleigenaar te
gemoet te komen. Deze onteigening ge
beurt in het algemeene, in liet grootste
belangdat het Abdijcomplex bewaard
blijft, en wel voor het provinciaal be
stuur. Het is nuttig, het hotelgebouw te
brengen in rijkshanden, ook ter wille
eener algeheele restauratie. Zoo wordt
een kunstgewrocht voor het nageslacht
bewaard, als een levend geheel.
Over het wetsontwerp wordt Donderdag
bij den aanvang der vergadering gestemd.
DE REIS VAN PRINSES
JULIANA EN PRINS
BERNHARD.
Gisteren deed te Warschau het
gerucht de ronde, dat Prinses Julia-
na gisteravond of vanochtend te
Iwno bij Poznan zou aankomen, waar
zij een bezoek zou brengen aan het
landgoed van de grafelijke familie
Mielzynski, die bevriend is met
Prins Bernhard. De Prins is daar
gistermiddag aangekomen.
Er komen twee barakkenkampen
De Tweede Kamer heeft gistermiddag
de algemeene beschouwingen over de rijks-
begrooting 1939 geëindigd.
De replieken, welke reeds Vrijdag waren
begonnen, zouden in het geheel geen nieuws
hebben geleverd immers zij bevatten
slechts nadere uiteenzettingen van de in
eersten termijn ingenomen standpunten
indien de gebeurtenissen in Duitschland
geen aanleiding waren geweest voor een
bespreking van de houding van Nederland
tegenover het vluchtelingenprobleem. Bij
den aanvang der vergadering wenschten de
heeren De Visser (comm.) en Albarda
(s.d.) de regeering over dit vraagstuk te
interpelleeren, maar de voorzitter bewerkte,
dat het onderwerp werd ingeschakeld in de
loopende algemeene beschouwingen. Na den
tweeden termijn werd namelijk aan de Ka
merleden uitsluitend over het vluchtelin
genprobleem nog spreektijd toegestaan.
De heer Bierema (lib.) was de eerste, die
het vraagstuk behandelde door het in te
lasschen in zijn repliek. Na hem volgden
de heeren Schouten (a.r.), De Visser
(comm.) die van de gelegenheid gebruik
maakte zijn vragen, die hij de regeering bij
interpellatie had willen stellen, toch nog te
plaatsen. Alle drie de sprekers drongen aan
op ruimer toelating van de vluchtelingen.
Bij zijn antwoord verklaarde minister
Colijn, c^.t volgens de inlichtingen der re
geering de grenzen in de andere landen ge
sloten zijn, en daarom kan Nederland niet
onbeperkt alle vluchtelingen toelaten. Sinds
verleden Donderdag zijn allen, die de noo-
dige papieren hadder. toegelaten. Ook zijn
groepen Joodsche kinderen die zich aan de
grens bevonden, opgenomen. Nederland kan
niet als eenig land rijn grenzen openstellen,
daar er dan een te groot aantal vluchte
lingen hierheen zouden komen. Daarom
heeft de regeering via haar gezanten in
Kopenhagen, Brussel, Londen, Parijs en
Bern laten vragen of de mogelijkheid van
een gemeenschappelijk optreden aanwezig
was. Tot op heden was er nog geen ant
woord ontvangen en daarom heeft de re
geering telegrafisch op spoed aangedron
gen. Er rijn reeds maatregelen genomen
om hier te lande twee barakkenkampen in
te richten, waarin de Joodsche vluchtelin-
Moge de tijd nimmer
komen, dat elk uitstra
lend licht een doelwit
zal zijn voor vijande
lijke vliegers Reeds
bij verduisteringsoefe
ningen, is het zaak,
Philips „Protector"
lampen toe te passen,
Deze lampen geven
voldoende licht in
huis, zonder dat eenig
schijnsel van uit een
vliegtuig zichtbaar is.
LAMPEN
NENVERLICKTING PRIJS F. 1.65
gen voor een deel zullen worden onderge
bracht. Over de plaats van deze kampen zal
de ministerraad vanavond of morgenoch
tend beslissen.
Minister Colijn achtte het onbeperkte toe
laten echter ook daarom ongewenscht om
dat een te groote toevloed 't anti-semietis
me in ons land voedsel zou kunnen geven.
Op de verklaring van den minister-presi
dent volgde eenig debat, waarbij de heeren
Albarda (s.d.), Deckers (r.k.), Joekes
(v.d), De Visser (comm.), Rutgers van Ro
zenburg (c.h.) en Bierema (lib.) de regee
rmg aanmoedigden om toch vooral al het
mogelijke voor de vluchtelingen te doen. De
heer De Marchant et d1 Ansambourg
(n.s.b.) stelde de regeering eenige vragen,
welke vragen echter oorspronkelijk als
schriftelijke vragen aan de regeering ble
ken te rijn bedoeld en als zoodanig door
den voorzitter waren geweigerd. Minister
Colijn liet ze daarom onbeantwoord. Naar
aanleiding van de opmerkingen van de an
dere sprekers zeide de minister, dat het
van de omstandigheden zou afhangen hoe
ver de regeering bij de toelating zou gaan.
Het is van de regeering niet te eischen, dat
zij niet letten zal op de gevolgen van haar
houding, want als her-emigratie niet moge
lijk zal blijken zullen wij voorgoed de uit
gewekenen te onzen laste hebben. De re
geering zal" ook hebben te rekenen met de
belangen van het eigen volk.
8
Nadat de algemeene beraadslagingen
over de rijksbegrootïng waren gesloten, zijn
er in de Kamer nog eenige schermutselin
gen geweest, over een wetsontwerp, dat de
strekking had den duur van de werking van
een aantal belastingen, welke slechts tot
1 Januari 1939 of tot 1 Mei 1939 zouden
worden geheven, met drie jaren te verlen
gen.
Onder deze belastingen bevond zich de
belasting op de doode hand.
De heer Rutgers van Rozenburg (c.h.)
verdedigde een amendement, dat beoogde
de voor den openbaren eeredienst bestemde
zaken buiten de verlenging der belasting te
brengen. De heer Van den Tempel (s.d.)
was het daar niet mee eens. De heer Teu-
lings (r.k.) ging nog verder en zeide dat
zijn fractie, welke in 1934 de belasting
slechts als tijdelijk had aanvaard, niet ver
lengd wilde zien. De minister van finan
ciën, de heer De Wilde, kwam toen over de
brug en wijzigde het voorstel in dien zin,
dat de doode hand-belasting slechts een
jaar wordt verlengd. Tevens beloofde hg
het volgend jaar geen nieuwe verlenging
meer te zullen voorstellen. In dien tusschen-
tijd kan de minister dan deze wijziging in
het belastingcomplex verdisconteerd hebben
in de voorstellen tot belastingherziening,
welke binnen eenige maanden de Staten-
Generaal zullen bereiken, De heer Rutgers
van Rozenburg trok daarna zijn amende
ment in, waarna de heer Teulings zich
tegen de verlenging toch bleef verzetten;
daarin gesteund bien étonnés de se trou-
ver ensemble door den heer Kersten
(st, ger.)
Bij Stemming werd het wetsontwerp aan
genomen met 38 tegen 33 stemmen. Tegen
stemden de c.h., de r.k., (behalve de hee
ren Truyen en Van der Putt) en de staatk.
gereformeerden.
Om kwart voor zes werd de vergadering
verdaagd om te 8 uur weer te worden voort
gezet.
STEUN VOOR DE JOODSCHE
VLUCHTELINGEN.
Een collecte om gelden byeen te krygen?
Naar wij vernemen is hier ter stede
een breed samengesteld comité, omvatten
de alle gezindten, in wording, teneinde te
trachten op korten termijn een huis- en
straatcollecte ten bate van de Joodsche
bevolking in Duitschland en/of eventueele
Joodsche vluchtelingen uit dat land te
organiseeren.
De mist belemmert het scheepvaart
verkeer.
De dichte mist die het scheepvaart- eu
luchtverkeer moeilijkheden in den weg
legt, heeft ook te Vlissingen groote stag
natie veroorzaakt. Wij melden reeds dat
het vliegverkeer was gestaaktvandaag
is ook de ochtenddienst niet doorgegaan.
De mailboot „Oranje Nassau" is met
Dit nummer bestaat uit 2 bladen
Geen onbeperkte toelating van vluch
telingen in ons land j er komen 2
barakken-kampen.
(Pag, 1eerste blad),
Amsterdam besluit op groote schaal
huisvesting te verschaffen aan Jood
sche vluchtelingen zoodra de regee
ring hnn het betreden van ons land
toestaat. (Binnenland)]
Nederlandsch initiatief voor Joodsche
kolonisatiereeds meer dan 1 mil-
lioen gulden toegezegd.
(Binnenland)]
Nadere bijzonderheden over nieuwe
wijze van crisiscredietregeïing voor
den middenstand. (Binnenland)]
Ongeluk op onbewaakten overweg by
Nootdorp als gevolg van den mist.
(Gemengd nieuws))
ZIE VERDER EVENTUEEL
LAATSTE BERICHTEN.
ruim een uur vertraging op de haven ge
komen de mailtrein op Zuid-Duitschland
is in verband hiermede zonder aansluiting
op tijd vertrokken. Die op Noord-Duitsch-
land is te 19 u. 28 vertrokken in plaats
van zooals gebruikelijk om 17 u. 39.
De veerdienst op Terneuzen heeft niet
gevarendie op Breskens is te half vijf
gestaakt. Het ligt voor de hand dat een
en ander groote moeilijkheden oplevert
voor de verbindingen met Zeeuwsch-
Vlaanderen en dat velen gedupeerd moes
ten worden.
Het Engelsche stoomschip „Malines"'
van de Harwich-Antwerpen lijn is gister-'
avond te half zes voor de haven geko-'
men en heeft aanvankelijk geprobeerd
binnen te loopen. De kapitein heeft er
echter de voorkeur aan gegeven 's nachts
op de reede te blijvenhedenochtend te
ca. half 10 is de „Malines" op de haven
gekomen en heeft daar 88 passagiers en
de post aan wal gezet. Het schip is ver
volgens naar Antwerpen vertrokken.
Ook vandaag ligt de scheepvaart ten«
gevolge van den mist vrijwel geheel stil;
Eenbrandje.
Gisteren was een 11-jarig meisje in
een perceel in den Tulpenlaan bezig met
de kachel, toen door nog niet bekende
oorzaak plotseling zich in de nabijheid
bevindende gordijnen vlam vatten. De be
woners hebben, het binnenbrandje met een
paar emmers water zelf gebluscht.
Loopjongen verdwenen en weer terecht.
Op 7 November heeft een 16-jarige
jongen de ouderlijke woning te Vlissin
gen heimelijk verlaten. De politie heeft
zijn opsporing bevorderd, doch de jongen
bleek tot gisteren onvindbaar. Gister
avond te 7 uur is nog een politiebericht
per radio rondgezonden en gisteravond te
10 uur heeft de jongen zich bij de politie
in Den Haag aangemeld. Hij wordt door
de zorgen der politie weer onder het
ouderlijke gezag teruggebracht.
C.K.W.O.
Men vraagt ons even de aandacht te
vestigen op de advertentie van C.K.W.O.
elders in dit nummer, waarin mededeelin-
gen voorkomen over de lezing van a.s
Vrijdag en den filmavond op Donderdag
24 dezer.
Vrijdag gaat Luxor open.
Zooals men weet is het Luxor-theater
geruimen tijd gesloten geweest om ver
schillende verbeteringen te kunnen aan
brengen. Deze werkzaamheden, zijn sinds
korten tijd gereed en nu aan alle ver-
eischte formaliteiten is voldaan zal de
bioscoop a.s. Vrijdag weer voor het pu
bliek toegankelijk worden gesteld.
Vïissingsch scheepvaartnïeuws.
Aangekomen: „Prinses Juliana'*
van Harwich (verwacht) Nederlandsch
m.s. „Aldebaran" van Londen.
V ertrokken: „Mecklenburg"
naar Hawich„Aldebaran" en „PascholP
naar Antwerpen„Morgenen" naar zee<
