W apenstilstand
76e JAARGANG - NUMMER 265
DONDERDAG 10 NOVEMBER 1938
STADSNIEUWS
UIT DE PROVINCIE
MARINE EN LEGER
ËE^STBLAD
HOTELLINNEN
KERK- EN SCH00LNIEUWS
RECHTSZAKEN
abonnementsprijs
Voor alle gemeenten op
Walcheren en waar agent
schappen gevestigd zijn
2.20 per kwartaal of
17 cent per week. Franco
per post 2.50. Voor
het buitenland neme men
een abonnement op het
postkantoor zgner woon
plaats. Afzonderlijke
nummers 5 cent per stuk.
VJissingsche Courant
UITGAVE FIRMA F. VAN DE VELDE Jr., WALSTR. 58-60, VLISSINGEN - TEL. 10 - GIRO 66287
ADVERTENTTEPRD S
Van 1b regelb 1 1.25,
Iedere regel meer 25 cent.
Bij abonnement speciale
prjjs. Reclames 50 cent
per regeL Kleine adver
tenties van 15 regels
50 cent, iedere regel meer
10 cent (max. 10 regels).
Bi) driemaal plaatsing
wordt tweemaal b erekend.
Alles bij vooruitbetaling.
VERSCHIJNT DAGELIJKS, UITGEZONDERD OP ZONDAG EN ALG. ERKENDE CHR. FEESTDAGEN
AANGESLOTEN BI] H ET BUREAU VOOR PUBL1C1TEITSWAARDE, INGESTELD DOOR DE VEREEN1GING „DE NEDERLANDSCHE DAGBLADPERS"
1918 -11 November -1938
De wereld heeft niets geleerd en alles vergeten
nt
JR.
Df-
70,
ier-
ing
van
Dtel
sa."
isa-
5.15
"ing
,.C.,
gari
kg:,
igen
iting
0.60
pelle-
lam-
7 ct.j
.lbert
in 13
d 23
el 17
4 ct.2
Klei-
Com-
:t.
8 ct.|
e 85
31—
Een doodelijk vermoeide menschheid
heeft den wapenstilstand van 11 Novem
ber 1918 als een bevrijding van zwaren
druk beschouwd.
Meer een zucht van verlichting en op
luchting ontsnapte aan een geprangde boe
zem dan dat een hartelijke juichkreet van
groote en grootsche vreugde weerklonk.
Des avonds danste Parijs, of het ,,le
quatorze juillet" ware. Maar het was een
gr af dans.
Des avonds galmde Londen „It i3 a
long way to Tipperary Zij dachten daar
al te zijn.
Des avonds vierde Berlijn den val der
Hohenzdllerns, de stichting van het Twee
de Duitsche Rijk, waaruit het ontwaken
vreeselijk zou blijken te zijn.
Des avonds vierde Weenen niets, ook al
waren de Habsburgers reeds weggevaagd,
want het leed en de ellende in de oude
Donaustad waren daarvoor al te groot.
Wandelend op de Quai du Mont Blanc
te Genève, waar wij dien avond vertoef
den, juichte de stad, die straks Volken-
bondsstad zou worden, met man en macht,
want „de Génévois est plus frangais que
la France
Duitsch sprekend met een Bulgaar hoo-
ren wij nóg een Geneefschen straatjongen
ons toevoegen„Ah, le sale Boche, je
J'empoche
Onze tegenwoordige Staatsraad, mr. J.
B. Kan, toentertijd nog secretaris-generaal
in aïgemeenen dienst, kreeg van de Ne
derlandsche regeering de weinig benijdens
waardige opdracht den gevluchten Koning
van Pruisen, Duitsch Keizer en den Kroon
prins, vaii het grensstation Eysden naar
het kasteel Middachten te begeleiden een
moeilijk en delicaat cipierswerk, waarvan
de kleine man met het sportieve uiterlijk
zich schitterend moet gekweten hebben.
Een aantal maanden later schreed Her
mann Müller doodsbleek de Spiegelzaal te
Versailles binnen, waar hij het voor
Duitschland drukkende vredesverdrag te
teekenen kreeg.
St. Germain en Trianon zouden op Ver
sailles volgen.
Wat is er van 11 November 1918, wat
is er van de vredesverdragen, precies twin
tig jaren later overgebleven
Minder dan niets
Want tusschen 11 November 1918 en 11
November 1938 liggen geen twintig jaar,
maar méér dan een eeuw
De groote schuur te Brest-Litowsk,
waar, pas één jaar tevoren, Von Kühl-
mann en Czernin met Lenin onderhandel
den, was 11 November 1918 reeds tot
vaagheid verdoezeld. In Juli 1917 hadden
de Mensjewiki onder Kerenski de Bolsje-
wiki onder Lenin ten onder weten te hou
den in October 1917 won de Russische
voorganger van David Winkoop het van
den Russischen evenknie van mr. Pieter
Jelles Troelstra.
Wie dacht 11 November 1918 nog aan
Lenin's eindelooze redevoeringen te Brest-
Litowsk gehouden? Wie wist één jaar la
ter nog, dat generaal Von Hoffmann deze
welsprekendheid in het zand had laten
verloopen, door zijn sabel los te gespen,
en haar op de conferentietafel te werpen
met de woorden„Mit diesem treuen
deutschen Schwert haben wir den Krieg
gewonnen und werden wir den Frieden
entscheidenwie wist dat nog?
Het vredesverdrag van Brest-Litowsk
was tot „vodje papier" verworden.
Twintig jaren later dwarrelden de „vod
jes papier" van Versailles, St. Germain en
Trianon door de kanselarijen en hoofd
straten van Londen, Parijs, Berlijn, Wee
nen, Boedapest en Praag.
Het leven is enorm versneld, de wereld
geschiedenis ook wij doen nu in weken
af, waarover onze voorouders 3 ren peins
den.
Wie de jaren 19141918 niet van nabij
heeft meegemaakt, wie de weeë ellende
en de bittere wrangheid, vooral in de oor
logvoerende landen en aan de Westelijke
en Oostelijke fronten, niet persoonlijk
heeft aanschouwd, kan nu misschien de
opluchting voor de gekwelde menschheid
op 11 November 1918 niet meer verstaan.
Toch was die verademing op den Wapen
stilstandsdag ongetwijfeld volkomen be
grijpelijk bekeken natuurlijk in het
licht der toenmalige jongste historie
Plechtig pleegt de wereld dit in de
groote Europeesche hoofdsteden te her
denken met een doodsche stilte van enkele
minuten, met kransleggingen, met neigend
gestreken vaandels, met èering van ge
vallen dooden, die hun levens als offers
voor volk, vaderland en vorst hebben ge
bracht.
Is er op 11 November 1938 nog wel
aanleiding dit ceremonieel nogmaals te
volgen
Eenerzijds ja, dubbel en dwars
Want het handhaven eener traditie is
eerbiedwaardig, een der beste uitingen van
den menschelijken geest, die daarvan toch
reeds niet al te overvloedig is voorzien,
zoodat de menschheid deze enkelingen
heusch wel in eere mag houden.
Is er op 11 November 1938 nog wel
aanleiding dit ceremonieel nogmaals te
volgen?
Anderzijds neen, niet in het minste, of
geringste
Want gansch dit gedoe is een malle,
goedkoope, zelfs lichtelijk weerzinwekken
de, zichzelf-voor-de-gekhouderrj, die iede-
ren ondergrond mist, daar de menschheid
wèlbewust, met open oogen, naar een
nieuwen wereldoorlog schijnt te hollen.
Op 11 November 1938 schijnt de op
luchting voer de gekwelde menschheid,
die op 11 November j.^18 alreszins ver
klaarbaar was, sléchts een vage herinne
ring aan een vreemd droombeeld.
Maginot-linieSiegfried-liniemilliar-
don ponden sterling voor Engelsche vlo
ten, vliegtuigen en luchtafweergeschut
milliarden dollars voor Amerikaansche
paraatheid te 1n.nd, ter zee, in de lucht en
in de fabrieken een kostelijk en kost
baar Italiaansch vlootplan, dat in 1945, of
daaromtrent, voltooid zal zijn iedereen
wil haantje-de-voorste zijn. Haast-je-rep-je
is in alle defensie-bureaux en bij alle ge
nerale staven de eenige, de hoogste troef
Japanners vermoorden Chineezen, Chi-
neezen laten Japanners, die een onder
mijnden weg, of brug willen overtrekken,
in de lucht vliegen. Op het Iberisch schier
eiland doen de Spanjaarden het elkaar
het blijft dan meer in do familie.
Wjjlen Arthur Henderson's werkkamer
in het Volkenbondispaleis te Genève komt
een werkster iederen dag schoonmaken,
omdat alles in orde moet zijn, wanneer
een nieuwe voorzitter von een nieuwe ont-
wap enings-com m issie daar zijn intrek
mocht komen nemen. Zij doet dat zeer
plichtsgetrouw, want monsieur Avenol
heeft haar gezegd „Wees vooral netjes
op de papieren, stof ze iederen dag af, ze
worden anders zoo gauw geel, dat staat
niet netjes voor den opvolger van meneer
Henderson, wiens benoeming nog in deze
eeuw is te verwachten V' Nu stoft ze, de
werkster, dat het een lieve lust is.
Waar gaan wij heen?
Naar een nieuwen wapenstilstand op
11 November 1958? Of al eerder soms?
Weet u het misschien Wij niet
Vereeniging van apothekers-assistenten-
opgericht.
Hier ter stede werd gisteren een Zeeuw-
sche vereeniging van apothekers-assisten
ten opgericht, onder den naam „Desunt
multa".
Tot leden van het voorloopig bestuur
werden benoemd B. Crucq, voorzitter, J.
M. den Hartigh, secretaresse, Scheldestraat
98, J. M. Heuse, veldt, penningmeesteresse,
J. HattinkTaal en A. de Rooy, commis
sarissen.
Kinderfeest buurtvereeniging.
De buurtvereeniging Koningsweg, Lamp-
sinsstraat en omgeving hield gistermiddag
haar kinderfeest in één der zalen van het
station. De voorzitter opende met een kort
welkomstwoord, waarna alle aanwezigen
het Wilhelmus zongen. De middag werd
verder gevuld met het optreden van een
goochelaar-buikspreker en een poppenkast-
vertooning, waarvan de kinderen en ook
de ouderen genoten hebben. Tusschen d:e
bedrijven door werden de kinderen ver
schillende malen getracteerd. Aan het
einde van don welgeslaagden middag sprak
de voorzitter een dankwoord tot de mede
werkers voor het welslagen van dit kin
derfeest. Om 6 uur keerden allen voldaan
huiswaarts.
Het nieuws van den dag in beeld.
Foto's in onze Tijdinghal.
Dinsdagavond had de lustrumviering van
de Nederlandsche Handels Hoogeschool te
Rotterdam plaats met een openbare se
naatsvergadering in de „Doelen", waar
prof. dr. Z. W. Sneller, rector magnificus,
een bijzondere rede uitsprak.
Dinsdag heeft men een aanvang gemaakt
met het opruimingswerk van het op den
Nieuwen Waterweg gezonken Grieksche s.s.
„Chryssi". Het opruimen van dit schip zal
geschieden met dynamiet en in opdracht
van waterstaat.
De lading van de vergane Schevening-
sche logger Sch. 102 is Woensdag publiek
verkocht. Dinsdag werd het publiek in de
gelegenheid gesteld om de lading, welke
hoofdzakelijk uit tonnen haring bestond, te
bezichtigen.
Ten einde zich te bekwamen, in de meer
technische uitdrukkingen van het leger in
de Nederlandsche taal zijn van 7 tot 21 No
vember aan de Koninklijke Militaire Acade
mie te Breda drie officieren van. het Belgi
sche leger gedetacheerd.
Vlissingsch scheepvaartnieuws.
Aangekomen: „Prinses Juliana"
van Harwich (verwacht)terug uit zee
wegens defect motor Nederlandsch m.s.
„Neerlandia" en „Jantje".
Om te bunkeren: Engelsch
s.s. „St. Rosario" van HuilItaliaansch
s.s. „Ercole" van LivornoEngelsch s.s.
„Alchymist" van Antwerpen Nederlandsch
m.s. „Vida" en „Prinses Beatrix" van Ca-
pelle „Koert" van Swansea.
Vertrokken: „Oranje Nassau"
naar Harwich„Immanuel" naar Antwer
pen „Vida" naar Lomma„Prinses Bea
trix" naar Dublin„Koert" naar Rotter
dam „Ercole" naar Emden.
Mr. P. Dieleman 65 jaar.
In zijn tijdelijke verblijfplaats heeft het
gisteren, zooals te verwachten was, mr.
Dieleman ter gelegenheid van zijn 65sten
verjaardag niet aan blijken van belangstel
ling ontbroken.
Van zeer vele zijden wrren bloemen ge
zonden en dit deden o.a. de medeleden van
Ged. Staten, de Z.L.M. en andere organi
saties, waarmede mr. Dieleman in relatie
staat.
Een zeer groot aantal telegrafische en
schriftelijke naast enkele persoonlijke be
wijzen van vriendschap, waaronder een
groot aantal schriftelijke, die hem vanuit
Middelburg werden gebracht, overtuigde
den jarige hoe hoog hij in vele kringen
staat aangeschreven.
Vrijwillige voldoening van belasting.
De Minister van Financiën maakt be
kend, dat ten behoeve van 's Rijks schat
kist is ontvangen wegens te weinig be
taalde invoerrechten hij den ontvanger der
invoerrechten te Terneuzen 15.
Besmettelijke ziekten.
In de week van 30 October tot en met
5 November kwamen in onze provincie
4 gevallen van roodvonk voor, nl. 1 in
ieder der gemeenten Aardenburg, Koude-
kerke, Krabbendijke (het 2de geval in één
gezin) en Middelburg.
MIDDELBURG.
De werkzaamheden aan de kanaalbrug.
Nadat verleden week de schipbrug in
dienst was gesteld, is de kanaalbrug open
gebleven en is men met kracht begonnen
haar ten deele te demonteeren. Het gevolg
is, dat er thans van het dek van de brug
niet veel meer te bekennen is en wat er
nog te zien is spoedig ook in deelen naar
elders zal zijn gebracht.
Maar tevens is een ander belangrijk on
derdeel van de noodige werkzaamheden
aangevangen en wel alle deelen van de
brug, die ook in de toekomst hun diensten
zullen bewijzen, en dat is de ijzerconstruc
tie, van de verflaag te ontdoen.
Voor dit werk worden scheepsladingen
zand aangebracht, dat in een groote kachel,
die op de Loskade is geplaatst bij hooge
temperatuur, goed gedroogd en daardoor
heel fijn wordt gemaakt.
In bakken wordt dit fijne zand tot bjj
de kanaalbrug gebracht en hier wordt het
met groote kracht tegen de verf gespoten,
die er spoedig voor wijkt. Ten spoedigste
worden nu die deelen, die blank gespoten
zijn, in de roode menie gezet om later te
worden afgeschilderd, als de brug her
steld is.
De bridge- en whistwedstryd.
Gisteravond werd in het Schuttershof te
Middelburg een bridge- en whistwedstrijd
gehouden ten bate van de t.b.c. -bestrij ding.
De voorzitter der plaatselijke t.b.c.-ver-
eeniging, de heer L. Onde^dijk, sprak een
openingswoord.
De heer J. A. Tavenier Sr. had de leiding
van dezen wedstrijd, waaraan 168 dames
en heeren deelnamen.
Het was ongeveer één uur, toen de laat
ste ronde was beëindigd en verschillende
tellers zich over de staten bogen om de
eindresultaten vast te stellen.
BridgenGroep I oneven nummers le
prijs de heer en mevrouw Mol met 15%
punt2e prijs de heeren van Altena en
van Riesen te Goes met 22 p.
Groep I even nummers le prijs de hee
ren Vriesman en Jongepier met 18 p.
2e prijs de dames Rutgers en de Lange uit
Vlissingen met 21% p.
Groep II oneven nummers le prijs mej.
Ickler, Vlissingen en de heer J. Delzenne,
Middelburg met 22 p.2e prijs mevr. ter
Weer en de heer Dockheer met 24 p.
Groep II even nummers le prijs de hee
ren Breel en Marinissen met 15% p.2e
prijs de heeren de Groot Sr. en Jr. met 22%
punt.
Groep III oneven nummers le prijs de
heer en mevr. Knoop te Vlissingen met 20
punten2e prijs de heer mevr. Volmer te
Wolfaartsdijk met 22% punt.
Groep ni even nummers le prijs mej. en
de heer L. Minderhoud met 20 p.2e prijs
de heer en mevr. A. Dronkers met 23 p.
Groep IV oneven nummers le prijs
mevr. Koers en de heer Oldeman met 20
p.2e prijs de heeren L. v. d. Veen en J. A.
Minderhoud met 23% p.
Groep IV even nummers le prijs de hee
ren van 't Gilde en van Hertum met 17 p.;
2e prijs mevr. de Roos en de heer Scheltens
met 20 p.
Groep V oneven nummers le prys de
heer en mevr. Voorthuijzen met 19 p.2e
prijs de heeren Demmer en Lichtendahl
met 20 p.
Groep V even nummers le prijs de heer
en mevr. van Dulden, 2e prijs mevr. Hattink
en de heer v. d. Berg, Vlissingen, beiden
met 20 punten na loting.
De prijs voor abbonceeren en maken van
klein slem werd na loting met andere paren
behaald door de heeren Vriesman en Jon
gepier.
Bij het whisten waren winnaars
De heer Hoogesteger eerste met 65 pun
ten na loting met den heer Wiesner, die een
tweeden prijs kreeg.
De heer Fastenau eerste met 69 p., de
heer van Overbeeke tweede met 66 punten.
De heer de Jonge, Breda eerste met 83 p.,
de heer Ludekuse tweede met 77 p.
Mej. Joosse eerste met 74 p., de heer
Jesaijes tweede met 73 p.
De dames en heeren, bij wier naam geen
woonplaats is genoemd, wonen te Middel
burg.
De voorbereidende klasse der
Rjjksleerschool.
In de algemeene vergadering van de Ver
eeniging tot instandhouding van een voor
bereidende klasse aan de Rijksieerschool,
werden de verslagen van den secretaris en
den penningmeester goedgekeurd. Daaruit
bleek, dat de klasse in een groote behoefte
blijft voorzien, doch dat de financiën, voor
al door het bedanken van verschillende con
tribuanten, achteruitgaande zijn.
De heer W. L. M. P. Thieme, die aan de
beurt van aftreding was, werd als bestuurs
lid herkozen en nam die herbenoeming
aan.
De fröbelonderwijzeres, mejuffr. H. M.
Caro, hield een causerie over het onderwijs,
dat zij geeft.
Alle werkzaamheden werden door mej.
Caro aanschouwelijk naar voren gebracht,
waarbij het niet ontbrak aan betuigingen
van bewondering voor sommige scheppingen
der kleine kinderhandjes.
GEESTELIJKE EN MOREELE
HERBEWAPENING.
Een schryven aan de Marine-vereeniging
te Den Helder.
De vice-admiraal b.d. mr. J. C. Jager te
Bilthoven heeft het volgende schryven ge
richt tot met bestuur der Marine-vereeni
ging te Den Helder
„Als lid van uwe vereeniging zou ik
gaarne de volgende vraag aan uw bestuur
willen voorleggen.
Op 19 September van dit jaar werd in
de pers een oproep tot geestelijke en mo-
reele herbewapening gepubliceerd, uitgaan
de van elf vooraanstaande Nederlanders.
Deze vond in wijden kring weerklank en
werd op 8 October door een nadere toe
lichting gevolgd.
Kort daarop richtte H. M. de Koningin
zich met een persoonlijk woord tot haar
volk om op de beteekenis dier herbewape
ning te wijzen, doch zij ging nog verder,
door eerst met haar naaste omgeving en
vervolgens met de personen, werkzaam op
het domein Het Loo, daarover een bespre
king te houden, waarbij gelegenheid werd
gegeven tot het stellen van vragen.
Met dit Koninklijk voorbeeld voor oogen,
rijst de vraag of het niet op den weg van
de Marine-vereeniging ligt in een vergade
ring den oproep tot geestelijke en moreele
herbewapening te doen inleiden en gelegen
heid tot bespreking te geven, waarbij het
Dit nummer bestaat uit 2 bladen
gebeurtenissen
«es— cl'issm elesg
Wapenstilstand.
(Hoofdartikel),
Moorddadige Japansche luchtbombar
dementen. (Buitenland)]
Critiek van Kamerleden op de land-
bouwcrisispolitiek der regeering.
(Landbouwrubriek)
De Parijsche Duitsche legatiesecretaris
op wien een aanslag was gepleegd, Is
overleden. (Buitenland)
Windhoos vernielt 34 huizen is Ned.-
Indiëverschillende gewonden.
(Gemengd nieuws):
De terreur in Palestina breidt zich
uit. (Buitenland);
ZIE VERDER EVENTUEEL
LAATSTE BERICHTEN.
5X sterker dan
GRASLINNEN is
150 160 180 200 breed
59 66 72 79 ct. p.el
HF QTFR" St* Jacobsstr,
S«UE. öIEIl Telefoon 4
8
494
wel een bijzonder gelukkige omstandigheid
is, dat de vice-admiraal J. Th. Fürstner
een der elf onderteekenaars van den eer
sten oproep is en dus wel allereerst aange
wezen om dezen nader toe te lichten, voor
al in verband met het marineleven en de
daarin heerachende stroomingen.
Ongetwijfeld zal er voor een zoo belang
rijk onderwerp onder de leden van uw ver
eeniging een niet minder groote belang
stelling bestaan als voor die onderwerpen,
welke tot nu toe zijn behandeld of bereids
werden aangekondigd.
Bij beschikking van den Minister van
Defensie is de luitenant ter zee der 2e
kl. J. Focke, dienende bij den radiodienst der
marine te Amsterdam, 11 November ter be
schikking gesteld.
Bij K. B. van 7 November 1938 zijn bij de
rijkswerf, met ingang van 1 November
1938 benoemd, in vasten dienst, tot hoofd
commies de commies H. W. Spoon, en tot
commies de adjunct-commies Th. W. Zijp
en de adjunct-commies J. D. Mahieu.
Ned. Herv. Kerk. Benoemd tot hulp
prediker te Terneuzen, cand. H. G. van
Beusekom te Aarlanderveen (Z.H.),
Examens.
Voor het gewone politiediploma van en
R.K. politiebond „St. Michael" is geslaagd
de heer A. L. Wientjes, korporaal van dé
politietroepen te Vlissingen.
VERDACHTE EN EEN GETUIGE TER
ZITTING GEARRESTEERD.
Meineed afgelegd.
De Amsterdamsche rechtbank veroor
deelde eenige maanden geleden den rechts
kundig adviseur en zaakwaarnemer B. Q,
wegens oplichting tot een jaar gevangenis
straf. Het O.M. had twee jaar gevorderd.
De zaakwaarnemer, die op brutale en
geraffineerde wijze iemand geld uit den zak
had geklopt en die zich voor de rechtbank
door den officier hoorde betitelen als „aas
gier" en „rat" stond gisteren in hooger be-,
roep terecht voor het gerechtshof te Am
sterdam.
Om zijn onschuld te „bewijzen" had hij
zijn halve familie als getuigen h décharge
meegenomen, maar bij de eerste de besta
décharge getuige liep het reeds mis. Een
nog jeugdige jongeman verscheen voor het
hekje, hij bleek verloofd te zijn met een
dochter van verdachte en de liefde had hem
fantastische dingen doen hooren. Ik ben er
bij geweest, toen verdachte die Duitsche
juffrouw bezocht, zoo begon hij met groote
zekerheid. Meneer G. heeft zich alleen
maar zaakwaarnemer genoemdLater