MOTJES
BRIEVEN UIT DE HOFSTAD
i
J
BUITENLAND
Het bezoek van H.M, de Koningin aan Groningen
Vanochtend verschenen te Den Haag tien
politie-agenten voor de garages welke
„wilde" busdiensten op Amsterdam onder
houden. Een politiewacht voor de deur ver
hinderde dat de bussen de garages verlie
ten. Twee van de wagens van Sommeling,
die vanochtend niet in de garage waren,
hebben echter de vrijheid behouden en rij
den nu op en neer tusschen Amsterdam en
het Wassenaarsche viaduct, op de grens
van de gemeente Den Haag.
Tijdens zijn verblijf hier te lande zal ko
ning Leopold van België op 23 November
6en bezoek aan den Haag brengen. Het Ko
ninklijk gezelschap zal de reis van Amster
dam per auto maken. Ter eere van den
vorstelijken bezoeker wenschen B. en W. de
stad op enkele plaatsen, welke daarvoor
het meest in aanmerking komen, een fees
telijk aanzien te geven. De kosten worden
geraamd op 6000.
Twee Nederlanders hebben gisteren in
een herberg te Mechelen (België) ruzie ge
kregen met Belgische bezoekers. Er ont
stond een vechtpartij, waarbij de Belgen
sngwonden opliepen. De Nederlanders zijn
door de politie gearresteerd.
Nabij Finnsbury Park te Londen zijn van
nacht een autobus en een vrachtauto met
elkaar in botsing gekomen. Zeventien per
sonen werden gewond.
Vandaag zou worden begonnen met de
plechtige inlijving van de Sudetenduitsche
partij by de N.S.D.A.P. Rudolf Hess, de
vertegenwoordiger van den Fuehrer, en
Henlein, zouden het woord voeren in de
groote zaal van de jaarmarkt te Reichen-
berg.
De Roetheensche oud-premier, Brody, die
op 27 October gearresteerd is onder be
schuldiging van gevaarlijk optreden voor
den staat, heeft verzocht zijn proces te
verwijzen naar de rechtbank van Uzhorod.
Het verzoek is van de hand gewezen. Bro
dy is in hongerstaking gegaan.
In het officieel Palestijnsche blad wordt
een verordening gepubliceerd, volgens wel
ke in de havens van Gaza en Akko de in-
en uitvoer Vin alle goederen wordt verbo
den. De douane-kantoren in de havens zijn
gesloten.
De vorige week is buitengewoon veel re
gen gevallen in de provincie Nha Trang
(Indo China), tengevolge waarvan over
stroomingen zjjn ontstaan. Naar schatting
zijn omstreeks honderd personen om het
leven gekomen. De koloniale weg no. 1 en
de spoorweg zjjn op verscheidene plaatsen
afgesneden.
Honderden verwoestende boschbranden
woeden in een zich over twaalf staten uit
strekkend gebied van Ohio tot de Golf van
Mexico en van de Atlantische kust tot de
Mississipi. Er wordt geweldige schade toe
gebracht aan bosch en graanoogsten. Dui
zenden werkloozen en farmers zyn betrok
ken by den strijd tegen de branden.
Tegen de zeventig personen in de Ver.
Staten zijn in staat van beschuldiging ge
steld wegens misbruik maken der post voor
bedriegeiyke doeleinden. De beklaagden
staan in verbinding met de in het voorjaar
ontdekte racket voor tips op paardenren
nen. De racket bracht door verkoop van
valsche tips jaarlijks ongeveer 15.000 dol
lar op.
naast is echter ook bepaald dat elke andere
grootmeester eveneens zijn rechten kan
doen gelden. Dr. Aljechin houdt zich der
halve het recht voor te onderhandelen met
eiken serieuzen candidaat, die garanties
kan stellen en met aannemeiyke voorstellen
kan komen.
Hierna vond onder regie van Kommer
Kleyn het ceremonieel der loting plaats.
Het resultaat van de loting was, dat
Eu9we in de eerste ronde met wit speelt
tegen Keres. De andere partijen zyn Flohr-
Capablanca, AljechinIeshewsky en Fine-
Botwinnik.
De eerste ronde begint Zondag om 12 uur
in Krasnapolsky te Amsterdam.
Zwitsersch© keurturners naar Zeeland.
Het mag bekend worden geacht, dat de
Zwitsers op het gebied van turnen boven
Nederland staan. Wel hebben ook wij
goede keurturners, maar Zwitserland heeft
er veel meer.
Het K.N.O.V, dat alles doet om het
turnen in Nederland naar boven te bren
gen, heeft ook voor het komende winter
seizoen een troep Zwitsersch© keurturners
uitgenoodigd voor een tournée door oma
land.
-Dank zy het werken van het bestuur
van den Zeeuwsch-Brabantschen Turn
kring komen de Zwitsers ditmaal ook naar
Zeeland en zij zullen op Donderdag 15
December in Britannia te VLissingen een
bewys van het hooge peil, waarop hun
werk staat, geven.
LUCHTVAART
Recordvlucht der Britsche bommen
werpers.
Vannacht om 3.55 uur G.M.T. zyn drie
Vickers-Wellesley bommenwerpers van de
Britsche luchtmacht, die een poging zul
len doen om het afstandsrecord te ven-
beteren, van Ismöüia naar Australië ge
start.
Om het record te verbeteren is het
reeds voldoende wanneer een der vliegtui
gen het zuidelijk deel van Celebes bereikt.
De Zuidpunt van Celebes ligt 6368 mijl
van Ismailia, en het bestaande, door Sov
jet-Russische vliegers gevestigde, record
bedraagt 6306 mijl.
De route, die voor het grootste deel
langs den groictcirkel loopt, leidt over de
Arabische Zee, de Golf van Bengalen en
de Timor Zee. In deze zeeën zijn marine
vaartuigen gestationneerd, die in den
nacht hun zoeklichten zullen laten schij
nen, waardoor de oriëntatie der vliegers
vergemakkelijkt wordt.
De eerste M-vïiegers naar
Ned. Oost-Indië.
Van de met behulp van het luchtver
dedigingsfonds voor het vliegbrevet M ge
slaagde adspirant-officier-vliegers met kort
dienstverband bij het Kon. Ned.-Indische
leger zullen de eerste zeven op 16 Novem
ber naar Ned.-Indië scheep gaan.
Een wilde daad.
De herrijzenis van de forensenbelasting,
die iedereen voor goed dood en begraven
achtte, zal weer heel wat gekibbel in het
leven roepen. Ditmaal zal het geval groo-
tendeels buiten de betrokkenen omgaan,
aangezien het nu alleen geldt een verdee
ling der belastingpenningen ever de werk
en de woongemeente, maar in het ver
schiet kan men gemakkelijk weer andere
verwarringen vreezen. Een belasting staat
of ligt nooit stiler wordt altijd aan ge
dokterd en gekwakzalverder zgn altijd
onbillijkheden en oneffenheden die wegge
nomen moeten worden, zoodat er steeds
weer lappen op den deken gezet moeten
worden.
Bekykt men deze kwestie op een af
stand, dan valt aanstonds weer op hoe
zonderling de overheid in haar werk kan
zijn. Alles wordt er op gezet om het ver
keer te verbeterendure en mooie wegen
worden aangelegd, waardoor heel wat goe
de en vruchtbare grond aan de productie
wordt onttrokken de spoortreinen rijden
steeds sneller de vliegmachines nemen
allen afstand weg, maar als nu als gevolg
daarvan allerlei nieuwe situaties ont
staan, dan gaat men die eigenlijk tegen
werken. Niemand zou het vroeger in zijn
hoofd hebben gehaald om in Wassenaar te
gaan wonen als hij zijn arbeid in Rotter
dam had; niemand zou in Heemstede gaan
huizen als hij dagelijks naar Amsterdam
moet trekken. Nu het echter door de ver
keersmiddelen volkomen van alle bezwaren
bevrijd is, rgst het vraagstuk van de be
lastingen en legt men in ieder geval moei-
lykheden in den weg.
Men kan in Voorburg of in Rijswijk wo
nen en in korter tijd in het centrum van
Den Haag zijn dan iemand die op Kijkduin
woont. Dat is nu eenmaal het gevolg van
den groei der situaties en in plaats van
daar vrede mee ti nemen, gaat men er aan
peutoren en prutsen. Het is te verwachten,
dat deze gansche toestand zich hoe langer
hoe breeder zal ontwikkelen, maar dat is
nog geen reden om daar tegen in te gaan.
Wat de financieele gevolgen voor buiten
gemeenten en ook voor Den Haag zullen
zijn als deze belasting wordt verdeeld, is
door niemand te schatten. Na de opheffing
van de oude forensenbelasting heeft men
er geen aanteekening meer van gehouden
wie als forens was te beschouwen en dus
ontbreken op dit oogenblik de gegevens
om een globaal overzicht te verkrygen.
Deze greep van den Minister is dus geheel
en al in het wilde en de ervaring zal pas
kunnen leeren hóéveel de ééne gemeente
wint en de andere verliest. Natuurlijk 2al
de winnende party het bedrag dankbaar
opstrijken, maar de verliezende zal naar
middelen moeten zoeken om het nieuwe
tekort te dekken.
Wie eens ter plaatse gaat zien hoe de
beide gemeenten Voorburg en Rijswijk aan
Den Haag zijn vastgebouwd, krijgt wel een
vreemden indruk van de situatie. Steeds
meer groeien deze drie gemeenten aan
elkander en de scheidingslijn is -olkomen
imaginair. Het „grensverkeer" wordt dus
niet meer te controleeren en het zal aller
lei verwikkelingen geven als men wil gaan
uitmaken wie al dan niet als forens zal
zijn te beschouwen.
Of de herroeping van deze gehate wet
een gelukkige greep is, moet de ervaring
leeren.
Hoe minder de overheid zich inlaat met
huiselijke aangelegenheden van haar bur
gerij, hoe verstandiger zij doe.t. Er is al zoo
veel getornd £ian de individuecle vrijheid
dat men daar nu een3 af moet blijven.
Misschien komt door deze nieuwe belas
ting-regeling weer eens de oude annexatie
poging voor onze stad op het tapijt. Van
de huidige Regeering is dienaangaande niet
veel te verwachten maar dat neemt idet
weg, dat men er weer over kan gaan pra
ten enkankeren. De Hollandsche diplo
matie is nu eenmaal die van kankeren en
volhouden waardoor men op don duur wel
iets wint. Inmiddels hebben Voorburg en
Rijswijk zich steeds meer uitgebreid, wat
natuurlijk voor een zeer groot deel het ge
volg is van de onmiddellijke nabijheid van
den Haag. Zelfs een stad als Delft heeft
den invloed van die nabijheid ook altyd
sterk ondervonden, maar meer in voor die
gemeente ongunstiger zin. Het aantal in
Delft studeerende jongelui, dat in den Haag
woont, is naar men zegt grooter dan het
getal van hen die in de plaats der hcoge-
school zelf wonen. Hetzelfde is ten opzich
te van Leiden het geval met dit gevolg dat
in den Haag meer studenten wonen dan in
die twee steden bij elkaar. Er komt zelfs
nog een contingent van de Rotterdamsche
hoogeschool bij. En dit alles is mogelijk
door de verbetering der verkeersmiddelen.
Er zijn heel wat jongelui die van den Haag
PASSAGE EN REISBUREAU
„VLISSfiNGEft"
Boulevard de Ruyter 40. Telef. 38
uit per motorrijwiel naar Delft heen en
weer gaan. Zg zijn dan heelemaal niet aan
trein of tram gebonden. Langs den nieuwen
weg naar Rotterdam is het een wipje,
vooral als men niet te ver van de ge
meentegrens af woont.
Zoo is door de nauwe opeenhooping der
gemeente een toestand gegroeid dien men
te aanvaarden heeft. Moet de fiscus dien
nu weer uit één rafelen om dien eigenlijk
te zetten op een basis die niet meer be
staat? Die basis is dan dat een gemeente
een maatschappeiyk complex vormt, dat
zelfstandig moet beheerd worden. Maar dat
maatschappelijke complex heeft niet meer
die oude afbakening van vroeger. De gren
zen zgn door de verbindingswegen en ver
keersmiddelen grootendeels uitgewischt.
En dat proces zal nog verder voortschrij
den dan thans het geval is.
Van het groote centrum uit gaat ook de
„pénétration pacifique" in de kleinere
steeds verder. Ook de winkels doen daar
aan mede, het voorbeeld volgend van de
overheid die voor gas, water, electriciteit
en telefoon de kleinere gemeente al in zich
heeft opgenomen. Misschien zal het noodig
zgn de bestuursvorming van deze „conglo
meraten van maatschappelijke complexen"
anders te maken en dan komt die forensen
kwestie wellicht ook weer om den hoek
kgken. Op dit oogenblik is het minder ge
schikt om daarover te discussieeren, want
men zou er alleen de natuurlijke ontwikke
ling door tegenhouden.
En dat is altijd een fout van de overheid,
die zich vroeg of laat moet wreken omdat
die ontwikkeling alle grenzen trotseert.
EIBER.
CHAMBERLAIN EN HALIFAX
NAAR PARIJS.
De Britsche minister-president Chamber
lain en de Minister van Buitenlandsche
Zaken, Halifax, hebben een uitnoodiging
van de Fransche regeering aanvaard om
van 23 tot 25 November een bezoek aan
Parijs te brengen.
In het algemeen zal het bezoek de ge
legenheid bieden voor een verdere gedach-
tenwisseling over den toestand in Europa
en de wez'eld, zooals die zich sedert de over
eenkomst van München ontwikkeld heeft.
Ten deele beteekent het bezoek ook een
beantwoording van het bezoek der Fran
sche ministers, die gedurende de crisis
tweemaal naar Londen zijn gekomen. Dat
de reis niet alleen politieke beteekenis
heeft, biykt uit het feit, dat Chamberlain
en Halifax van hun echtgenooten vergezeld
zullen zijn.
ZONDAG VERKIEZINGEN IN POLEN.
Morgen zullen 17.400.000 Polen, onge
veer de helft van de bevolking, hun stem
uitbrengen tot het aanwijzen van de 208
afgevaardigden, waaruit de Poolsche
Landdag bestaat.
Aangezien de candidaten werden aan
gewezen door de kiescommissies, welke
voor de regeering zijn, is het succes voor
het kamp der Nationale Unie verzekerd.
De drie groote oppositiepartijen, de na-
tionaal-democraten, de volksparty en de
socialisten, hebben besloten de verkiezing
te boycotten.
GEVECHTEN TE LWOVV.
Gistermiddag zgn nationalistische Pool-
sche studenten slaags geraakt met de
Oekrainsche bevolking. Na een vergade
ring van de studenten trokken zg naar
het „Oekrainsche hotel" en wierpen hier
de ruiten in.
Uit het hotel werd geschoten, waardoor
verscheidene studenten werden gewond, de
studenten beantwoordden het vuur.
De politie verspreidde de betocgers en
deed een huiszoeking in het hotel, waarbg
vgftien Oekrainers, waaronder een vrouw,
gearresteerd werden omdat zg in het bezit
waren van revolvers.
De studenten verzamelden zich later
weer en sloegen in de Oekrainsche stads
wijken de winkelruiten in. De bevolking
wierp de studenten met steenen. De poli
tie herstelde de orde en arresteerde een
dertigtal studenten en vyftig Oekrainers.
Thans trekken sterke politiepatrouilles
door de straten en handhaven de orde.
Eenige tientallen personen werden ge
wond.
DE TOESTAND EN PALESTINA.
De algemeene staking der Arabieren in
Palestina duurt voort, doch hier en daar,
bgvoorbeeld te Nabloes en Haifa, schijnt
het einde in zicht te zgn. Er hebben zich
gisteren weer incidenten voorgedaan te
lefoondraden zyn doorgesneden, bommen
zyn tot ontploffing gebracht en er is ge
schoten. Op verschillende plaatsen worden
de huiszoekingen door de troepen voort
gezet. Bij huiszoekingen te Nabloes zijn
twee Arabieren gearresteerd en belang
rijke documenten in beslag genomen.
Te Nazareth is een bom geworpen naar
het Franciscanerklooster „Casanova", dat
op het oogenblik dient tot kazerne voor de
Britsche troepen. Twee Arabieren werden
hierbij gedood.
In verband met dezen aanslag is ver
boden zich op straat te bevinden. Een ge
lijke maatregel is genomen in de omge
ving van Remleh, aangezien hier een auto
van een jood is aangevallen.
DE FRANCO-TROEPEN RUKKEN OP
LANGS DEN EBRO.
In een door het ministerie van lands
verdediging gepubliceerd communiqué
wordt toegegeven, dat regeeringstroepen
in de zone van Pinell aan het front van
den Ebro zijn teruggetrokken. Verklaard
wordt, dat de troepen Donderdagmiddag
en Donderdagavond over een zeer smal
front in volmaakte orde zonder verliezen
aan menschen of materiaal zijn terugge
trokken op tevoren door het opperbevel
aangegeven stellingen. Vrijdag hebben zij
hun heldhaftigen tegenstand voortgezet.
Uit Saragossa wordt gemeld, dat de
rechtsche troepen gistermiddag bruggen
over den Ebro, welke bezet waren door
regeeringstroepen in bezit hebben geno
men, nadat de dorpen B nisanet en Mira-
vet waren veroverd. De rechtervleugel en
den centrumgroep zgn gisteren gemiddeld
4 mglen opgerukt. Zg hebben stellingen
bezet, die het mogelijk maken de bewe
gingen der regeeringstroepen verder tot
stilstand te brengen. De rechtsche troepen
oefenen nog steeds druk uit in de richting
van Mora de Ebro. Gisteravond werd nog
gevochten.
Puerto de Ia Selva gebombardeerd.
Vier rechtsche vliegtuigen hebben gis
termiddag bommen geworpen op het dorp
Puerto de la Selva in de provincie Gerone.
Tien personen werden gedood, en 25 ge
wond.
STILSTAND AAN HET FRONT
IN CHINA.
Volgens Chineesche berichten is er in
de krijgsbedrijven aan de belangrijkste
fronten een stilstand ingetreden. Men ver
wacht, dat de Japanneezen spoedig van
Woetsjang naar het Zuiden zullen opruk
ken. Aan den noordelijken oever van den
Jangtse hebben de Japansche troepen bg
Sjanghai getracht de Chineesche guerilla-
benden uit haar stellingen te verdrgven.
De Chineezen trokken eerst terug, toen
hun munitie verbruikt was.
Aan het front in midden-China hebben
volgens Domei, de Japansche land- en
zeestrijdkrachten Kiajoe, 100 kilometer
stroomopwarts van Hankau, bezet, waar
door zij zijn gevorderd tot halverwege
Hankau en Jotsjau. Andere afdeelingen
hebben Poetsji bezet, terwijl ook Toeng-
sjan, 40 kilometer ten Westen van Poet
sji, genomen is.
NA 10 NOVEMBER PRESIDENTS-
VERKIEZINGEN IN TSJECHO-
SLOWAKIJE.
De voorzitters der Tsjechische coalitie
partijen hebben besloten na 10 November,
op welken dag de gebiedsoverdracht aan
Hongarge voltooid moet zijn, de nationale
vergadering bijeen te roepen voor de presi
dentsverkiezing. Vrijdag onderhandelden
de vertegenwoordigers der partijen met de
leden van het Slowaaksche kabinet over de
candidatuur en de regeling der verkiezing.
Vandaag zal definitief gesproken worden
over den persoon van den candidaat tus
schen de voorzitters der coalitiepartijen,
vertegenwoordigers der Slowaaksche en
Karpatho-Oekrainische regeering en minis
ter-president Syrovi.
De Duitschers in Slowakije*
De Slowaaksche autoriteiten hebben be
sloten den Duitschen autoriteiten in Slo
wakije toe te staan het Swastica-embleem
vrijelijk als armband te gebruiken.
Men beschouwt dit besluit als een ver
dere aanwijzing voor den toenemenden
Duitschen invloed in den nieuwen autono
men staat.
Het Duitsche nieuwsbureau meldt uit
Bratislava, dat de Slowaaksche regeering
gisteren de eerste maatregelen tegen de
Joden heeft genomen. Te Bratislava wer
den eenige Joden uit hun woningen gehaald
en in hechtenis genomen. Voorts werden
eenige duizenden geïmmigreerde Joden ge
arresteerd, die over de Slowaaksche grens
naar Hongarije zullen worden afgeschoven.
In do straten van Bratislava staat op
sommige zaken aangegeven, dat het
Arische ondernemingen zgn.
Gistermiddag, na de plechtigheid in de
academie, heeft H. M. de Koningin zich,
wederom toegejuicht door een groote
menigte, naar het Provinciehuis begeven,
waar aan haar werden voorgesteld de leden
van Gedeputeerde Staten van Groningen en
van het college van B. en W. van de ge
meente Groningen. In dezen kring heeft zg
zich doen voorlichten over verschillende
economische onderwerpen het belang der
provincie rakende.
Na een algemeene inleiding van den
Commissaris der Koningin, zijn korte uit
eenzettingen gegeven door den hoofdinge
nieur van den Provincialen Waterstaat over
de kanalenplannen in de provincie, door
den voorzitter der Groninger Maatschappij
van Landbouw over den landbouw, door
den voorzitter van de Kamer van Koophan
del en Fabrieken over industrie en handel
en door den rijksinspecteur van de werk
verschaffing over het werkverschaffings-
vraagstuk en de toekomstige werkobjecten.
Na deze uiteenzettingen heeft H. M. zich
met de aanwezigen over de behandelde on
derwerpen onderhouden en over nog andere
aangelegenheden gesproken.
De burgemeester van Groningen deed
o.a. mededeeling over den stand der res
tauratiewerkzaamheden aan de Martini
toren.
Te vijf uur keerde H. M. naar het Gou
verneurshuis terug, waar zij den verderen
avond doorbracht. Zg had er echter in toe
gestemd, dat de verschillende Groninger
zangvereenigingen te negen uur vóór het
Gouverneurshuis een zanghuïde zouden
brengen, waarvoor ook van de zijde van het
publiek groote belangstelling bestond. Het
wan een herhaling van de op 6 September
jl. gegeven uitvoering van een cantate
geschreven door M. H. van 't KrutJs, ter
gelegenheid van het regeeringsjubileum
door ongeveer 1000 zangers. Onder dave
rend gejuich verscheen de Koningin op het
bc-'des en vriendelijk dankte zij, zoowel het
publiek voor de hartelgke begroeting als de
zangers voor de haar gebrachte hulde.
H. M. de Koningin doopt het nieuwe
van Starkenborghkanaal.
Heden, den tweeden dag van haar be
zoek aan Groningen, is H. M. de Koningin
reeds des morgens te 10 uur van het Gou
vernementshuis uitgereden om door de ont
hulling van een gedenksteen bij de Ooster-
sluis in het nieuwe van Starkenborgh
kanaal, tevens de doopplechtigheid te ver
richten en het kanaal, dat voor de binnen-
scheepvaartverbindingen der noordelgke
provinciën een zoo groote verbetering be
teekent, den naam te geven van het ge
slacht, waaruit na elkaar twee Commissa
rissen der Koningin de provincie Groningen
hebben bestuurd.
Evenals gisteren begeleidde de Commis
saris der Koningin, mr. J. Linthorst Ho-
man, de Koningin via Turfsingel, Antonius
Deusinglaan, Petrus Compasingel en Buiten
Damsterdiep naar de Oostersluis, waar de
plechtigheid zou geschieden.
Op de brug voor de Oostersluis zou de
plechtigheid plaats hebben.
Tegenover de plaats, waar de nog door
een zwart doek verborgen steen is inge
metseld, was een tribune opgeslagen in het
midden waarvan zich een loge bevond, met
zetels voor H. M. de Koningin en haar
gevolg en voor verschillende andere ge-
noodigden.
Toen de koninkiyke stoet gearriveerd was
en de Koningin de voor haar bestemde loge
had betreden, werden verscheidene aanwe
zigen aan haar voorgesteld.
De Commissaris der Koningin in de pro
vincie Groningen nam, toen allen hun plaat
sen hadden ingenomen, het woord voor het
uitspreken van een begroetingsrede.
Het was een verrassend en voor velen
zelfs een ontroerend moment toen uit de bij
de tribune aangebrachte luidsprekers plot
seling de stem klonk van den vorigen Com
missaris dezer provincie, jhr. mr. A. W*
L. Tjarda van Starkenborgh, die Gronin
gen verliet om als gezant Harer Majesteits
regeering te vertegenwoordigen in Brussel
en die thans als gouverneur-generaal van
Nederlandsch-Indië in het paleis te Buiten
zorg zetelt.
De rede van den landvoogd was opge
nomen op gramofoonplaten en was over
gebracht door de Nirom.
Nadat de woorden uit den luidspreker
waren verklonken, sprak H. M. de Koningin
eenige woorden.
Toen H. M. had uitgesproken drukte zij
op een knop, die in haar loge was aange
bracht, terwijl de muziek twee coupletten
van het Wilhelmus speelde. Het doek, dat
den gedenksteen verborgen hield, schoof
weg.
Hare Majesteit trad naar voren om den
steen in oogenschouw te nemen en den
tekst van den steen te lezen, waarna me
vrouw Hacsma BumaTjarda van Star
kenborgh haar zoon en diens verloofde aan
de Koningin voorstelde.
Hiermee was de plechtigheid ten einden
Nadat de Koningin van verschillende aan
wezigen afscheid had genomen, vertrok zij
in gezelschap van den Commissaris der
Koningin en van haar gevolg, terwijl de
genoodigden naar de stad terugkeerden.
De Koningin had het voornemen te ken
nen gegeven, een der steeds meer de Euro-
peesche zeeën bevarende Groninger motor-
kustschepen bij deze gelegenheid te bezoe
ken. Aan de sluis lagen er toevallig twee,
feestelijk gepavoiseerd, die by de aankomst
van Hare Majesteit met hun sirenes een
welkom hadden geloeid. Voorafgegaan door
den inspecteur van de scheepvaart, den
heer Korstanje en vergezeld door den com
missaris der Koningin en de leden van haar
gevolg, begaf Hare Majesteit zich langs de
sluistrap, aan boord van het Groninger
kustscheepje „Wegro", waar de schipper
en eigenaar, J. Wester, de Koningin het
schip, de motoren en de woonaccommodatie
toonde, waarna Hare Majesteit hem ver
schillende vragen stelde.
Over Plantsoenbrug en Friesche straat
weg reed de koninklijke stoet over Dok-
werd naar Zuidhorn, om een deel van het
nieuwe kanaal in oogenschouw te nemen.
Te Zuidhorn werd halt gehouden voor de
boerderij van den heer E. J. Aukema, die
H. M. verwelkomde en haar de boerderij
toonde. Tevens was hier aanwezig de in
specteur van den veeartsenijkundigen
dienst, die de Koningin op haar verzoek uit
voerige inlichtingen gaf over het heer-
schende mond- en klauwzeer en zijn gevol
gen voor de veehouderij.
Vanzelfsprekend was ook in Zuidhorn en
Igngs den weg erheen de belangstelling van
het publiek zeer groot Evenals trouwens in
de straten van de stad Groningen, toen
H. M. rond het middaguur voor het Gou
vernementsgebouw terugkeerde om daar de
lunch te gebruiken.
Daarna reed de Koningin voor de laatste
maal tijdens dit bezoek uit voor een bezoek
aan de FrieschGroningsche beetwortel
suikerfabriek.