y ijnen bij brand
J
EERSTE BLAD
De automatiseering
76e JAARGANG - NUMMER 259
DONDERDAG 3 NOVEMBER 1938
1
Zeegevecht nabij
de Engelsche kust
Engeland erkent de
verovering van Abessinië
STADSNIEUWS
§clseMrle«issen
unn Jew Jnq
oan de telefoon in Zeeland
abonnementsprijs
Voor alle gemeenten op
Walcheren en waar agent
schappen gevestigd zijn
2.20 per kwartaal of
17 cent per week. Franco
per post 2.50. Voor
het buitenland neme men
een abonnement op het
postkantoor zijner woon
plaats. Afzonderlijke
nummers 5 cent per stuk.
VJissingsche Courant
UITGAVE FIRMA F. VAN DE VELDE Jr., WALSTR. 58-60, VLISSINGEN TEL. 10 GIRO 66287
ad VERTENTIEPRU S
Van 1b regels 1.25,
iedere regel meer 25 cent.
Bij abonnement speciale
prijs. Reclames 50 cent
per regeL Kleine adver
tenties van 15 regels
50 cent, Iedere regel meer
IC cent (max. 10 regels).
Bij driemaal plaatsing
wordt tweemaal berekend.
Alles bij vooruitbetaling.
VERSCHIJNT DAGELIJKS, UITGEZONDERD OP ZONDAG EN ALG.ERKENDE CHR.FEESTDAGEN
A A NGESLOTEN BIJ HET BUREAU VOOR PUBLICITEITSWAARDE, INGESTELD DOOR DE VEREEN1G1NG „DE NEDERLANDSCHE DAGBLADPERS"
Erven
1. 22727
Tel. 153
Tel. 282
HEEFT MARSEILLE
HET ONS THANS GELEERD?
Onze medewerker M. schrijft ons
Jaren geleden voerde ik ih de pers een
campagne ten behoeve van een voor
schrift, dat in warenhuizen, kantoren, ho
tels en andere groote gebouwen, waarin
veel menschen plegen te vertoeven, als
mede in woonhuizen met verdiepingen,
redlijnen aanwezig zouden zijn. Aanleidirg
daartoe gaf mij een tragische gebeurtenis
in Rotterdam, wa -r in het centrum van
de stad, op klaarlichten dag, een moeder
en haar drie kinderen voor de oogen van
het toegestroomde publiek een prooi der
vlamm-'i werden, terwijl zij voor de ra
men van een tweede etage hulpeloos en
in wanhoop stonden te gebarer.. De man
en vader had een sprong van het baleon
gewaagd en was er met een paar gebro
ken beenen afgekomer.
Een stevige haak aan de binnenzijde van
het raam of van de balcondeuren en een
daaraan opgehangen rol touw zou het
levensbehoud der vier ongelukkigen heb
ben beteekend.
Na de voornoemde gebeurtenis in Rot
terdam kreeg ik. telkens en telkens weer
gelegenheid om op nieuwe voorvallen te
wijzen, welke den dood van „opgeslotenen"
bij brand beteekenden en waarbij de aan
wezigheid van redlijnen uitkomst uit den
doodsnood had kunnen beteekenen. Ik
kreeg enkele brieven van particulieren,
die me dankten voor de „tip", maar de
overheidsinstanties bieek ik niet te hebben
kunnen bewegen tot eenige activiteit in de
aangeduide richting.
Nu, na Marseille, wil ik het nog eens
probeeren.
Het gaat niet om een idee van myzèl-
ven. De redlijnen heb ik in mijn jeugd
leeren kennen op het internaat, waar ik
mijn opleiding genoot. Ruim 200 jongelui
sliepen daar 's nachts in cellen, welke op
een viertal groote zalen waren onderge
bracht. Als er in zoo'n gebouw eens on
verwachts een groote brand zou uitbre
kenWelnu, deze gedachten benauwde
ons nietop zulk een eventualiteit wa
ren wij terdege voorbereid. Wij hadden
onze eigen brandweer en en dat vooral
gaf ons vertrouwen redlijnen aan alle
ramen van de slaapzalen. Terzijde van elk
raam was een stevige haak in den muur
bevestigd en daaraan hing een rol touw,
welks einde gemakkelijk naar den grond
buiten kon worden uitgeworpen.
Wij oefenden geregeld in touwklimmen,
maar dat meer om, zoo noodig, reddend te
kunnen optreden. Zich laten afglijden kan
iedereen en óók vindt elkeen den moed
daartoe, wie(n) de vlammen aan de hie
len lekken.
Menschen, die in den slaap door brand
worden verrast, vinden veelal de gewone
vluchtwegen afgesloten, ruiten sprin
gen gauw en dan werken gangen en
trappen als schoorsteenen, waar de vlam
men en de rook doorheen jagen.
Mijn beroep brengt mee, dat ik veel
met hotels kennis maak. Als ik dan mijn
slaapkamer betreed, bekijk ik altijd een
oogenblik de situatie „voor het geval van
brand". En in de meeste gevallen moet ik
dan concludeeren hopeloos
En welk een eenvoudige beschermings
maatregel is het toch niet, zoo'n redlijn
aan de binnenzijde van het raam
Ook toe te passen in privé-woningen,
waar de slaapkamers op een bovengrond-
sche étage gelegen zijn.
Nu de les van Marseille.
Men kent natuurlijk vele bijzonderheden
van den ontzettenden brand, welke aldaar
de „Galéries Modernes" alsmede een groot
hotel en een paar huizenblokken ver
woestte. Het aantal slachtoffers bedraagt
80 A 100. Voor enkele bijzonderheden
vraag ik speciaal de aandacht, het zijn
citaten, welke ik knipte uit de verslagen
in de bladen.
„Verscheidene jonge vrouwen stonden
voor de ramen. Zij konden niet meer
langs den gewonen weg naar beneden.
Op het balcon van de vierde verdieping
stonden twee vrouwen, de rug reeds
heelemaal door het vuur verbrand. Na
eenige oogenblikken sprong er een, die
de cassière bleek te zijn, met een kistje
naar beneden. Zij sloeg op den grond te
pletter. De kassa, die zij niet in den
steek had willen laten, werd naast haar
gevonden
„Even later zag ik een andere vrouw
naar beneden springen en nog iemand.
Zij waren op slag dood. Een derde
vrouw werd in een tapijt gewikkeld naar
beneden gegooid, waar zij in een laken
werd opgevangen".
Nog een tweede citaat
„Voor verschillende ramen van het
gebouw zag men menschen. inwanhoop
heen en weer loopen, totdat zij meestal
plotseling verdwenen met de instorten
de vloeren".
En nu het derde en laatste citaatLet
goed op
„Een dertigtal arbeiders, dat in het
gebouw reparaties moest verrichten, kon
zich langs een takel naar beneden laten
zakken. Zoo ontkwamen zy aan de
vlammen".
Ziet u op één plaats hing toevallig
een redlijn. Niet als zoodanig bedoeld,
maar te gebruiken. En allen, die bij deze
lijn kienden komen, wisten zich het leven
te redden, vlug en vlot, safe Onderwijl
80 tot 100 ongelukkigen op andere plaat
sen in de brandende gebouwen handen
wringend, met uitpuilende angstoogen, ra
deloos voor de vensters heen en weer
liepen en een van meelij sidderende me
nigte beneden machteloos en hulpeloos
toezag hoe de vlammen en het instortende
geweld zich eindelijk over de ongelukkigen
ontfermden, door. aan hun lijden een
einde te maken.
Wanneer zal het in ons land, in onze
gemeente voorschrift worden,
dat in groote openbare gebouwen r e d-
1 ij n e n zullen zijn aangehaakt aan de
binnenzijde van vensters en balcondeuren?
Wanneer, lezer, zult gij zelf op deze
eenvoudige, afdoende en goedkoope wijze,
het leven van de uwen beveiligen?
HULPKRUISER VAN FRANCO BE
SCHIET SPAANSCH STOOMSCHIP.
Het aangevallen schip is gezonken, de
opvarenden gered.
Een hevig kanonvuur ter hoogte van Cro
mer (Norfolk) heeft Woensdagmiddag om
streeks 3 uur een groote menigte naar de
klippen gelokt. Met behulp Van kijkers kon
een kruiser worden waargenomen in de na
bijheid van een schip, dat in rook gehuld
staat.
Later werd van het Britsche stoomschip
„Monkwood" een mededeeling ontvangen
volgens welke een gewapende kruiser meer
dan een uur lang het. Spaansche stoomschip
„Cantabria" onder vuur had genomen. Het
schip scheen aanzienlijke schade te hebben
opgeloopen. De kruiser seinde met vlaggen
„draai bij of ik vuur."
Als positie van de „Cantabria" werd op
gegeven een plaats tien mijlen ten noorden
van den vuurtoren van Gromer.
De „Cantabria", afkomstig uit Santan
der, was in ballast op weg van Immungham
naar Londen.
De reddingboot van Cromer voer uit. Zij
kon de plaats van het zeegevecht in vijf
kwartier bereiken.
De reddingboo* is teruggekeerd met den
kapitein van de „Cantabria", diens vrouw
en twee kinderen aan boord. De rest van de
bemanning van de „Cantabria" was door
het Britsche schip „Pattersonian", dat op
weg was naar Londen, aan boord genomen.
De bemanning van de reddingboot deelde
mede, dat de „Cantabria" thans een verla
ten wrak is. De Spaansche hulpkruiser,
welke de „Cantabria" heeft beschoten, is
verdwenen.
Het Britsche admiraliteitsvaartuig „Pen
zance" van de visscherijbescherming was
tegenwoordig bij de beschieting van de
„Cantabria" en lette op, dat de interna
tionale wet inzake de territoriale wateren
niet werd overtreden.
Ook bleef het schip in de nabijheid om
eventueel te kunnen helpen bij het reddings
werk.
Later werd nog gemeld dat zich aan
boord van het schip 37 personen bevonden,
waaronder 3 vrouwen en 5 kinderen.
Het aanvallende vaartuig was het motor
schip „Nadir" van de vloot van Franco.
Het Britsche schip „Pattersonian" is
omstreeks tien minuten voor tien gister
avond voor Great Yarmouth aangekomen
en vroeg de reddingboot uit te varen om
een aantal menschen, waarvan sommigen
gewond waren, af te halen. Aan de kade
stonden ziekenauto's op hen te wachten,
doch niemand bleek gewond te zijn.
De reddingboot van Cromer heeft behal
ve den kapitein met zyn gezin, ook den
steward van de „Cantabria" gered. De ove
rige opvarenden zijn door de „Nadir" aan
boord genomen.
In een interview heeft de kapitein van de
„Cantabria" medegedeeld, dat de aanvaller
een gewapende treiler was, welke zes stuk
ken geschut voerde. Gedurende twee en een
half uur werd de „Cantabria" beschoten.
BRITSCH AMBASSADEUR TE
ROME GEACCREDITEERD BIJ
KONING VAN ITALIË, KEIZER
VAN ETHIOPIË.
Chamberlain heeft gisteren in het Lager
huis bekend gemaakt, dat de Engelsche
ambassadeur in Rome geaccrediteerd zal
worden bij „den koning van Italië en kei
zer van Ethiopië".
De eerste minister voegde hieraan toe,
dat de premiers van Australië en Zuid-
Afrika hun goedkeuring hebben gehecht
aan maatregelen, die onder oogen zijn ge
zien als bijdrage tot den vrede.
DANKBETUIGING VAN DEN
COMMISSARIS DER KONINGIN.
Luchtbeschermingsdienst.
De Burgemeester van Vlissingen heeft
van den Commissaris der Koningin in Zee
land het volgende schrijven ontvangen
„Het is mij aangenaam, U mijnen dank
te betuigen voor de medewerking, door U
verleend bij de op 27 October j.l. gehouden
gewestelijke oefening in de luchtbescher
ming.
Ik verzoek U tevens, dezen dank over te
brengen aan het hoofd van den luchtbe
schermingsdienst in Uwe gemeente en aan
het met dezen dienst verbonden personeel,
alsmede aan het politiepersoneel, waaron
der ook begrepen zij, die voor dien dag een
aanstelling hadden als onbezoldigd gemeen
teveldwachter.
Van. de aanwezige deskundige autoritei
ten mocht ik tot mijne voldoening verne
men, dat deze oefening zeer geslaagd kan
heeten."
Openbar© Leeszaal en Bibliotheek.
Gedurende de maand October was de
Openbare Leeszaal 26 dagen geopend en
werd bezocht door 1176 personen 1110
mannen en 66 vrouwen. Per dag kwamen
er dus gemiddeld 45 bezoekers.
In de uitleenbibliotheek werden aan 1521
lezers 1908 banden uitgeleend 1276 ro
mans, 92 buitenlandsche romans, 173 kin
derboeken, 367 populair wetenschappelijke
werken en tijdschriften.
24 nieuwe leden traden toehiervan le
zen 3 personen gratis.
Nieuwe aanwinsten JS
Romans.
Bundel novellendoor Bordewijk, Koe
nen en Philips.
Dijke, van Vierde wijze uit het oosten.
Praag Man van aanzien.
UndsetBrandende braambosch.
Populair wetenschappelijke werken.
Adler Levensproblemen.
ChurchillGroote tijdgenooten.
Ritter Wisselend getij.
Feith, en Behrens Zwerftochten door
Zuid-Holland.
WerumeusBuning Ik zie, ik zie wat
gij niet. D 12.
Illion Geheim Thibet.
TaïensEbbens: Moderne vrouwenkruis
tocht.
GoemanLinthorstLiplezen voor
slechthoorenden en dooven.
Ridder Luchtbescherming.
Portielje Dieren zien en leeren liefheb
ben.
WittopKoning Wat de huisvrouw van
voedingsleer moet weten.
Flohr EuweAljechin.
Kmoeh Tagebuch, vom Wettkampf Al
jechinEuwe.
SeegersAfrichting van den politie
hond.
Mérode, deOvergave.
PoortOpstellien en lezingen.
RavesteynHerman Gorter.
Zamenhof Proverbaro esperanta.
Vlissingsch scheepvaartnieuws.
Aangekomen: „Oranje Nassau"
van Harwich (verwacht) Nederlandsche
m.s. „Hinde" van Temeuzen„Progres"
van Goole naar Breskens „Zeehond" van
Manchester naar Duisburg Belgisch t.s.
„Belgian Gulf" van Port Arthur om te los
sen bij de Vlismar.
Om te bunkeren: Noorsch s.s.
„Trajan" van Londen; Grieksch s.s. „Ioan-
nis Fafalios" van Rotterdam.
Vertrokken: „Prinses Juiana"
naar Harwich; „Hinde" naar Blyth; „Toan-
nis Falalios" naar Piraeus „Trajan" naar
Zee.
Jubileum by „De Schelde".
Hed'en herdenkt de heer J. D. Fregeres,
machine-constructeur aan de N.V. Kon.
Mij. „De Schelde" alhier, den diag waarop
hij vóór 25 jaar in dienst trad bij ge
noemde maatschappij.
By monde van den chef, ir. C. Kapsen-
berg, werd de jubilaris toegesproken en
namens hoofdchefs, chef en collega's werd
hem een geschenk aangeboden.
De jubilaris dankte tenslotte in treffen
de woorden voor het fraaie cadeau.
Dit nummer bestaat uit 2 bladen
Een zeegevecht nabij de Engelsche
kust. (Pag. 1, eerste blad)j
Redlynen by brand. (Hoofdartikel),
Nieuwe grenzen vastgesteld voor Tje-
cho-Slowakye en Hongarye.
(Buitenland1)]
Engeland erkent de ïtaliaansche ver
overing van Abessinië.
(Pag. 1, eerste blad)
De provinciale begrooting 1939 is
verschenen. (Provincie)
Chamberlain zou weer met Hitier
gaan onderhandelen. (Buitenland)
Hevige gevechten in Palestina.
(Buitenland)"*
ZIE VERDER EVENTUEEL
LAATSTE BERICHTEN.
Een populaire lezing over een interessant onderwerp
Voor de af deelingVlissingen van het
Nutsdepartement hield de heer J. W. Ro-
mijn, hoofd van liet telefoondistrict Zee
land, gisteravond in de groote zaal van het
Concertgebouw een lezing over bovenge
noemd onderwerp.
Voor deze bijeenkomst bestond veel be
langstelling, o.a. merkten wij op den bur
gemeester, den heer C. A. van Woelderen,
den gemeente-secretaris, den heer F.
Bisschop, den wethouder van sociale zaken
en financiën, den heer A. Rorije, verschil
lende leden van den gemeenteraad en hoof
den v n bedrijven hier ter stede.
De voorzitter, de heer J. C. Paap, opende
dezen eersten Nutsavond met woorden van
welkom tot autoriteiten, hoofden van scho
len en hun leerlingen enz.
Het Nut achtte het wenschelijk nu wij in
Vlissingen staan aan den vooravond van de
automatiseering der telefoon, dit onder
werp op zoo bevattelijk mogelijke wijze te
doen behandelen. Spr. dankte den heer
Komijn, dat hij zich hiervoor beschikbaar
heeft gesteld.
De heer Romijn begon zijn causerie met
een herinnering aan den vooruitgang der
techniek gedurande de laatste 50 jaar op
verschillend gebied, waarvan de eindmijl-
paal nog wel niet bereikt zal zijn. De tele
foon maakt hierop een uitzondering. De
energiebron hiervan is nog dezelfde als
vóór 50 jaar eveneens is dit het geval met
den microfoon.
De bovengenoemde lijnen zijn het ideaal
voor de telefoonverbindingen, doch helaas
zijn deze onderhevig aan verschillende
storingen, zoowel moedwillige als natuur
lijke.
Tegenwoordig worden dan ook kabelge-
leidingen gebruikt. Technische verbeterin-
ben hebben het mogelijk gemaakt op schier
oneindige afstanden door middel van ka
bel-leidingen te telefoneeren.
Hoe gesprekken tot stand komen.
Spr. zette hierna uiteen hoe telefoon
gesprekken in het locaal en interiocaal
verkeer tot stand komen.
Ook hier hebben de uitvinders niet stil
gezetende handbediening is nu grooten-
deels vervangen door de mechanische be
diening. Spr. zal zich dezen avond niet
bezig houden met de vraag of deze mecha»
niseering de werkloosheid bevorderthij
wil de mechaniseering alleen bespreken,
bezien uit het oogpunt van het belang
voor den gebruiker.
Aan de Handbediening waren zeer veel
bezwaren verbonden. De opleiding der tele
fonisten eischt bijzondere nauwkeurigneid.
Deze ambtenaren moeten aan hooge eischen
volu:eii. Hoezeer dit noodig is, blijkt wel
uit de mededeelingen van den spreker met
hoeveel soorten van menschen, die aan de
telefoon komen, men te maken heeft. Er
zijn bezwaren tegen het lange wachten
voor verbindingen op lange afstanden de
hoorbaarheid op kleine telefoonkantoren
geen dag- en nachtdienstslechte doorver
bindingen op kleine plaatsen, enz. Aan ai
deze bezwaren zal de automatiseering als
bij tooverslag een einde maken. Onvoor
ziene omstandheden voorbehouden, zal
de automatiseering voor geheel Nederland
binnen zes jaren een feit zijn geworden, en
een buitengewone verbetering in den tele
foondienst teweegbrengen, speciaal voor
het platteland. Voor zoover de automati
seering reeds is ingevoerd, blijkt uit de
practijk voldoende hoe vele klachten, welke
bij handbediening voorkwamen, achterwege
blijven.
Spr. somde verschillende voordeelen
van de automatiseering op. Op het oogen
blik zijn er aan de automatiseering nog
wel enkele nadeelen verbonden o.a. het
collectieve tellen, zoodat men op de nota
niet kan zien, hoeveel gesprekken men
gevoerd heeft. Men zal dit dus zelf nauw
keurig moeten noteereh. De balans ech
ter zeer in het voordeel van den automaat*
Een groot voordeel is zeker, dat de
abonné's niet meer behoeven te wachten op»
aansluiting. Nauwkeurig is op het hoofd
kantoor bekend, hoeveel gesprekken elk
half uur in de verschillende deelen van ons
land gevoerd worden. Met het aantal tele
fonisten is hierop gerekend.
Alleen bij buitengewoon groote drukte
zal de automaat het publiek soms in den
steek laten.
Spr. wees er op dat de abonné's bij het
telefoneeren kalm moeten blyven en be
daard spreken, want de microfoon is een.
zeer fijn instrument en zeer gevoelig voor
klankvolumes.
Vervolgens liet de heer Romijn aanschou
welijk de samenstelling zien van een tele
foontoestel en de manipulaties die men
moet verrichten om een automatische aan
sluiting te verkrijgen.
Hoe zit het telefoonnet in elkaar?
Hierna gaf spr. een uitlegging van de
samenstelling van het landelijke telefoon
net. Het land is verdeeld in zgn. minimum
tariefskringen, die in dien kring een zelfde
tarief betalen.
De kring Vlissingen is aanmerkelijk uit
gebreid, hetgeen ten goede komt aan het
publiek, in het bijzonder op de dorpen.
Trouwens de automatische telefoondienst
