I
Vlissingen en de Marine-opleiding
76e JAARGANG - NUMMER 240
WOENSDAG 12 OCTOBER 1938
:nt
DE GRATIS-VERZEKERING TEGEN ONGEVALLEN
DER VLISSINGSCHE COURANT
één honderd gulden
Ruimere ligplaats voor de vaartuigen
STADSNIEUWS
Het Zeewsche geschenk aan Chamberlain
wordt een geschenk
oan Chamberlain aan Zeeland
JBefcerü'ttt Trcuw ijCVurixije.Öiiiteman-
qtooïe SeaiuscWn Sri "DtSfcs Io tijc jteaf
ABONNEMENTSPRIJS
Voor alle gemeenten op
Walcheren en waar agent
schappen gevestigd zijn
2.20 per kwartaal ot
17 cent per week. Franco
per post 2.50. Voor
het buitenland neme men
een abonnement op het
postkantoor zijner woon
plaats. Afzonderlijke
nummers 5 cent per stuk.
VJissingsche Courant
UITGAVE FIRMA F. VAN DE VELDE Jr., WALSTR. 58-60, VLISS1NGEN - TEL. 10 - GIRO 66287
AD VERTENTTEPRIJ S
Van 15 regels 1.25,
Iedere regel meer 25 cent.
Bij abonnement speciale
prijs. Reclames 50 cent
per regel Kleine adver
tenties van 1—5 regels
50 cent, iedere regel meer
10 cent (max. 10 regels).
Bij driemaal plaatsing
wordt tweemaal berekend.
Alles bij vooruitbetaling.
VERSCHIJNT DAGELIJKS, UITGEZONDERD OP ZONDAG EN ALG.ERKENDE CHR.FEESTDAGEN
A a N GESLOTEN BIJ HET BUREAU VOOR PUBLICITEITS WAARDE, INGESTELD DOOR DE VEREEN 1G1NG „DE NEDERLANDSCHE DAGBLADPERS"
jks-
nd
alad
en
en
als
itie
an.
itin-
ad-
de
den,
mid-
nder
Het
lang
g en
ruik
TIE
MT"
10
Onze abonné L. A. C. te Souburg, houder van
Polis no. 2639, had op Maandag 3 October J.L
het ongeluk bij het machinaal houtzagen op de
Kon. Mij, „De Schelde" zijn rechter wijsvinger
te verwonden, met het gevolg dat deze moest
worden geamputeerd.
Ingevolge onze polisvoorwaarden werd heden
aan den verzekerde een uitkeering gedaan van
Vlisslngen. DE UITGEVERS DER
12 October 1938 VLISSINGSCHE COURANT
Overplaatsing der opleiding thans van de baan
Wie Vlissingen. zegt, zegtMarine en
denkt daarbij niet in de laatste plaats aan
Hr. Ms. „Noord-Brabant" en de opleiding,
waar circa 330 jongelui worden gereedge
maakt vcor hun loopbaan bij de Konink
lijke Marine.
Het zal slechts weinigen bekend zijn, dat
er in de afgeloopen maanden ernstig spra
ke van is geweest de opleiding naar elders
over te brengen Zoolang de besprekingen
over deze aangelegenheid nog gaande wa
ren, hebben wij het beter geoordeeld hier
niet over te schrijven. Maar nu het gevaar
ala geweken kan worden beschouwd, kun
nen wg in groote lijnen enkele bijzonder
heden mededeelen.
Grootere schepen.
De Marine-vaartuigen worden steeds
greoter gebouwd en waar te Vlissingen
verschillende moderne vaartuigen gestatio
neerd zijn, beteekent dit dat de beschik
bare meer-ruimte langzamerhand beslist
onvoldoende is geworden.
De Marine heeft op het oogenblik lig
plaatsen in de buitenhaven (aan het Wes
telijk havenhoofd) en in de eerste binnen
haven. Een belangrijk deel van de in de
le binnenhaven beschikbare ruimte wordt
ingenomen door het wachtschip „Noord-
Brabant".
Zooals reeds gezegd worden de schepen
langzamerhand grooter. De „M"-booten
waren bijvoorbeeld 30 Meter lang, doch de
schepen van het type „Jan van Amstel"
meten elk ca. 55 Meter, of ruim 25 Meter
per stuk meer. Bovendien zijn thans 4
schepen van dit type te Vlissingen gesta
tioneerd tegen 3 vroeger. De schepen zijn
te kwetsbaar om bij ruw weer een aantal
naast elkaar te meren en de eenige op
lossing moest dus bestaan in het verkrij
gen van meerdere ligplaatsen in de buiten
haven.
In de buiten haven, omdat het hier
cm oorlogsschepen gaat, die in bepaalde
omstandigheden snel moeten kunnen ver
trekken, zoodat een ligplaats binnen de
sluizen om tal van redenen niet in aanmer
king kan komen.
Een moeilijke kwestie.
Hoewel dus theoretisch beslist was, dat
de Marine in de buitenhaven over meer
dere ruimte moest kunnen beschikken, was
het in de practijk allesbehalve eenvoudig
hiertoe over te gaan. De meerruimte in de
Vlissingsche buitenhaven is volledig in ge
bruik bij de Marine, het Nederlandseh en
Belgisch Loodswezen, de Stoomvaart Maat
schappij Zeeland, den Provincialen Stoom-
bootdienst, de Steenkolen-Handelsvereeni-
ging, de N.V. Haven van Vlissingen, de
Belgische Société Remorquage Helice
Anvers, enz. enz. Er was en er i9 geen
vaste aanlegruimte meer beschikbaar, ter
wijl de Marine deze toch beslist in de bui
tenhaven wenscht te hebben.
Overplaatsing der opleiding?
Het bleek in de praktijk ondoenlijk ver
schillende schepen van de hierboven ge
noemde maatschappijen voortaan in een
der binnenhavens te doen meren, om op
deze wijze ruimte voor de Marine te krij
gen. Teen de onderhandelingen in dit sta
dium der zaak dus schenen te zijn vastge-
loopen, deelde de Commandant Maritieme
Middelen te Vlissingen mede, dat zeer ern
stig overwogen werd ruimte te maken door
het wachtschip „Noord-Brabant" met de
daaraan verbonden matrozen-opleiding
naar elders over te brengen. Het niet mi
litair-noodzakelijke deel van de Marine zou
hiermede uit Vlissingen verdwijnen.
Kapitein ter zee H. J. v. d. Stad deelde
ons indertijd mede, dat de Marine hiertoe
zeer ongaarne zou overgaan, omdatmen
te Vlissingen goed zit, met de overplaat
sing beduidende kosten gepaard gaan, vele
Marinemenschen Vlissingen boven Nieuwe-
diep prefereeren, talrijke Marinemenschen
hier gezinnen hebben gesticht, de jongens
hier niet de verleidingen vinden die de aan
wezigheid van een wereldstad met zich
brengt, enz. enz. Om tal van redenen zou
de Marine er dus de voorkeur aan geven
de opleiding te VliS3mgen te houden.
Maar...... er moest mee^ ruimte be
schikbaar kómen, op welke wijze dan ook.
Niet alleen de Marine, ook de burgerlijke
overheid stelde er prijs op dat de opleiding
te Vlissingen blijft. Gedeeltelijk om redenen
die hierboven reeds genoemd werden, maar
ook omdat hier zakelijke belangen voor de
neringdoenden, gemeentelijke bedrijven enz.
mede gemoeid zijn. Er loopen bijv. con
tracten voor de voeding der schepelingen
tot een bedrag van ca. 38.000 's jaars.
Aan tafelgeld voor officieren, onderofficie
ren en manschappen wordt ca. 12.000 uit
gegeven. In Vlissingen wonen ca. 125 en
in Oost- en West-Souburg ca. 38 gezinnen
van op de „Noord-Brabant" thuisbehooren-
de Marinemenschen. Die gezinnen koopen
hun levensbehoeften in dit gewest, betalen
huur, belastingen, schoolgeld, electriciteit,
gas, water enz. enz. Het is dus zoowel in
het belang der Marine als van het gewest,
(gemeente Vlissingen, provincie Zeeland,
middenstand, overheidsbedrijven) dat de
opleiding blijft waar zij is te Vlissingen.
De oplossing gevonden.
Na langdurige en moeizame onderhande
lingen is thans eindelijk een oplossing ge
vonden die hieruit bestaat, dat voor reke
ning van Defensie in de buitenhaven een
twee-deelige ponton wordt gebouwd. Deze
komt tusschen de ducdalven (een dezer zal
moeten worden gewijzigd) te liggen die
zich voor de keersluis nabij het Eiland be
vinden tegenover de afbaalbooten van het
Nederlandsche en Belgische Loodswezen
dus. De twee-deelige ponton zal niet bui
ten de ducdalven uitsteken met het oog op
de veiligheid der scheepvaart en wanneer
een schip de keersluis moet passeeren, is
het straks mogelijk een deel van de ponton
weg te sleepen om ruimte te maken dit
zal echter niet dikwijls behoeven voor te
komen. Een loopbrug die met enkele rol
len op de ponton moet komen te rusten
en die dus met het tij kan rijzen en dalen,
zal de verbinding met den wal tot stand
brengen. Op deze wijze krijgt men lig
plaats voor twee naast elkaar gemeerde
mijnenvegers, zoodat althans voor de
naaste toekomst in de moeilijkheden is
voorzien.
Op de nieuwe begrooting is voor dit doel
een post uitgetrokken, zoodat nu wel mag
worden aangenomen, dat de plannen om de
opleiding uit Vlissingen te doen vertrek
ken, van de baan zijn. Iets wat zoowel de
Marine als de burgerbevolking verheugt.
Het nieuws van den dag in beeld.
Foto's in onze Tijdinghal.
Kolonel Charles Lindbergh en zijn echt-
genoote zijn op weg naar Berlijn Zondag op
Waalhaven geland en Maandagochtend
weer vertrokken.
Maandag heeft wethouder E. Boekman
een bezoek gebracht aan de drijvende dag
nijverheidsschool voor schippersjongens
„Koningin Wilhelmina" van het Onderwijs
fonds voor de Scheepvaart. De school ligt
a. d. overzijde van het IJ te Amsterdam.
„ZIJNE EMINENTIE DOET ZAKEN".
Opvoering voor A.G.O.
In het Concertgebouw heeft A.G.O. gis
teravond haar eerste bijeenkomst van het
nieuwe winterseizoen gehouden. Wie ver
wacht mocht hebben Cor v. d. Lugt Melsert
ten tooneele te zullen zien, is weliswaar
bedrogen uitgekomen, maar wij voegen er
onmiddellijk aan toe dat men van dit gemis
niet lang sp:"t heeft behoeven te hebben.
De acteurs en actrices die gisteravond voor
een stampvolle zaal Ben van Ysselsteyn's
„Zijne Eminentie doet zaken" opvoerden,
hebben groot en ten volle verdiend succes
In dit luchtige blijspelletje, dat toch hier
en daar een ernstigen inslag heeft, maakt
de schrijver ons duidelijk dat het schoon is
in een mooien droom van het verleden te
leven, maar dat wij toch den plicht hebben,
de realiteit van het heden onder de oogen
te zien en er naar te handelen.
Het stuk verhaalt van een episode uit het
leven van den „comte de Bersae", de na
komeling van een oud Fransch adellijk ge
slacht, die zich met het republikeinsche
Frankrijk maar matig ingenomen toont en
graag over het glorierijke verleden droomt.
Theo Frenkel had in deze rol herhaaldelijk
uitstekende momenten.
Zijn leven verloopt echter niet zoo glad
jes als hij, die volkomen buiten de realiteit
staat, wel had verwacht. Zijn financiën ra
ken in de war en notaris Fontain (behoor
lijk gespeeld door Eduard Palmers) dreigt
,met maatregelen deze hoopt twee vliegen
in één klap te slaan een winstgevend
zaakje te maken met de beroemde wijnber
gen van den graaf èn een huwelijk met zijn
nicht die pas uit Amerika is teruggekeerd.
De laatste steekt echter een stokje voor de
notarieele plannen en ziet kans de zaken
van haar oom weer te regelen, zoodat deze
zij het dan ook wat wijzer geworden
door de harde lessen rijn schoonen
droom kan voortzetten.
De titel van het stuk is minder gelukkig.
Want het is veel meer M?rie Thérèse de
Bersae die zaken doet, dan. „monsieur le
curé". Anton Roemer had gisteren een uit
stekenden avond en hij heeft van de rol
van den bejaarden pastoor iets heel moois
gemaaktgoed spel dat den rustigen gees
telijke met zijn stille wijsheid en bezonken
humor in levenden lijve op de planken
bracht.
Myra Ward komt echter het leeuwendeel
toe van het groote succes van gisteravond.
Zij bracht een Marie Thérèse de Bersae ten
tooneele zooals wij ons die niet beter zou
den kunnen wenschen tintelend van le
venslust, in een geweldige vaart alle hin
dernissen onder den voet loopend, volhou
dend en doorzettend tot zij haar doel be
reikt heeft. Kostelijk was het moment als
zij opkomtde pastoor speelt een statig
menuet op het clavecymbel (het klonk uit
stekend en de graaf en madame Lamar-
tine dansen op de tinkelende toontjes van
het oude instrument. En midden in dit her
leefde verleden, klinkt een auto-hoorn en
dan stuift een zeer moderne Marie Thérèse
de kamer binnen een Marie die rookt, ge
blondeerd is, zich poedert, haar oom „Sun
ny boy" noemt, een koffer-gramofoon met
jazz-platen meezeult enz. Dat was een kos
telijk gevonden tegenstelling. Het was een
genoegen Myra Ward op de planken te zien
en zij vond in Anton Roemer als pastoor en
Theo Frenkel als graaf de Bersae uitste
kende tegenspelers, zoodat men van menig
goed momentje genieten kon.
Vermelden wij van de kleinere rollen nog
Helen' Berthé die het ongetwijfeld goed
bedoelde, maar van de rol van madame La-
martirie niet veel maaktedeze actrice
spreekt veel te geaffecteerd en zegt zoo
echt een van buiten geleerd lesje op, zoodat
zij herhaaldelijk de sfeer brak. Dat is een
zwakke stee in het overigens uitstekende
gezelschap van „Het Nederlandseh Too-
neei".
Da.t van een kleine rol waarlijk wel iets
goeds valt te maken, bewees daarentegen
Hans van Meerten als kamerdienaar An-
toine, d'e geestig spel met tal van fijne
trekjes bood.
Al met al een uitstekend geslaagde
eerste tooneelavond van A.G.O. Het zeer
talrijke publiek heeft genoten en was
terecht gul met applaus. J.
Storing in do electriciteitsvoorziening.
In de centrale der P.Z.E.M. alhier deed
zich gisternamiddag omstreeks vijf uur
weer een storir- voor waardoor Walche
ren, Zuid- en Noord-Beveland een tiental
minuten van stroom verstoken zijn geweest.
Door de ingewikkeldheid der machinerie is
het uiteraard moeilijk om reeds thans de
juiste oorzaak van de storing vast te stel
len. Vermoed wordt dat er zich een con
structiefout bevindt in een van enkele
nieuw aangebrachte schakelaars, waardoor
het mogelijk was dat de schakelaar kon
uitvallen. Door het in werking stellen van
een andere machine kon zooals gezegd, na
tien minuten weer stroom geleverd worden.
Een gift van ruim f lOOO,- voor het
aanvullingsverpleegfonds der Prov,
Zeeuwsche Vereeniging tot bestrij
ding der tuberculose
"Sk.injStjtimïrr tSJS.Ijit
vm trac-ic- wréUoorlM wo-.'"'iljf ouIbVeak oj a «corifcrwtuMwr
iuóatii ïioor -(un van ijls action.'Jjrrabu bearing feè-
- - -- - - -
fuvgrnSe ojpfwSSn .^rmcijtes af jE?<
mimeT'é'&rli'e'Scrtaiit'wft prcoinnc inhabitants of jjjeï)uk1jrcaiitce of
'Oe co nuttin?!ie
cr.L. TOP. .Fruiten!
cómmtiie?
- - - -- 7 - -- S~>vvssèföcr^.X».Ii.'O.;<i3[0cii fi
L•?-*• '•.sji'Cv fcura.T-.TaftMtrcr oan iBtrcoêl&rlwjn'-
Bovenstaande oorkonde wordt den heer Chamberlain binnenkort aangebodem
Wij hopen 't origineel over enkele dagen korten tijd in onze Tijdinghal te etaleeren.
Gistermiddag is in Hotel „De Burg" te
Middelburg een vergadering gehouden van
de op één na voltallige commissie van toe
zicht op en beheer van de gelden, bestemd
voor een Zeeuwsch huldeblijk aan den heer
Neville Chamberlain, den man, die in de
nu achter ons liggende dagen den vrede
voor Europa wist te behouden.
Slechts mr, R. M. van Dusseldorp, bur
gemeester van Goes, was door ambtsbezig
heden verhinderd.
De heer A. J. Barto, calligraaf te Mid
delburg, was ter vergadering verschenen,
teneinde de commissie zijn oorkonde, be
stemd voor den heer Chamberlain, aan te
bieden. Deze oorkonde is een meesterstuk
van calligraphisch talent, met zwarte, roo-
de en blauwe inkt, zilver en bladgoud op
echt perkament vervaardigd. Zij bevat bo
ven in het midden het Zeeuwsche wapen,
terzijde daarvan het Britscbe en het Ne
derlandsche rijkswapen, verbonden door een
schets van een Nederlandseh landschap en
van de zee met een mailboot der S.M.
„Zeeland", die de verbinding van onze pro
vincie met Engeland onderhoudt. Ook de
tekst is rijk versierd.
De voorzitter der commissie, mr. H. F.
Lantsheer, heeft den bekwamen calligraaf
niet uit naam van de commissie, maar uit
naam der 707 Zeeuwen, recht hartelijk
dank gezegd voor zijn fraaien en geheel
belangeloozen arbeid het moet hem een
genoegdoening zijn te weten, aldus spr.,
dat deze oorkonde onder de oogen van den
Eersten Minister van het Britsche wereld
rijk zal komen.
Vervolgens heeft de commissie breed
voerig beraadslaagd en zorgvuldig gewikt
en gewogen, op welke wijze zij thans, ge
volg gevende aan de haar kenbaar gemaak
te wenschen van den heer Chamberlain, de
onder haar beheer berustende gelden moest
besteden.
De secretaris had zich gisteren nog tele
fonisch met Hr. Ms. gezantschap te Londen
in verbinding gesteld, teneinde een nadere
bepaling van het begrip „local charity" te
erlangen. Uit een kort voor den aanvang der
vergadering van bet gezantschap te Lon
den ontvangen telegram bleek toen, dat
„Chamberlain's bedoeling is de gelden te
besteden aan provinciale behoeftigen of zie
ken".
Na ampele beraadslaging, daarbij over
wegende, dat de tuberculose een volksziekte
is die met name op de minder bedeelde
volksklassen het zwaarste drukt
dat de vóórzorgende behandeling van
jeugdige patiënten, of kinderen die tuber
culose-patiënt dreigen te worden, uit welk
oogpunt ook bezien, het beoefenen van so
ciale weldadigheid in den besten zin des
woords is
dat eén besteding der gelden in deze
richting zoowel geheel in overeenstemming
is met de uitdrukkelijk kenbaar gemaakte
wenschen van dengene, voor wien de gelden
oorspronkelijk bestemd waren, als ook ge*
acht mag worden de instemming van iede-
ren weldenkenden en warmhartigen Zeeuw
van hoog tot laag te mogen verwerven
dat er slechts één algemeene vereeniging
ter bevordering dezer specifieke belangen
in onze provincie is, waarnaast géén gelijk*
soortige vereenigingen van een bepaalde
politieke of godsdienstige richting aange
troffen worden, zoodat dus de vereischta
algemeenheid hier geheel gewaarborgd is 5
dat het echter vast moet staan dat de
gelden, in Zeeland gegeven, voor Zeeuwsche
kinderen besteed zullen worden*
heeft de commissie besloten®
het netto bedrag der inzameling in haar
geheel te schenken aan het zgn. „aanvul
lingsverpleegfonds" van de Provinciale
Zeeuwsche Vereeniging tot Bestrijding der
Tuberculose, onder beding evenwel, dat dit
geld uitsluitend besteed zal mogen worden
tot hulp van in Zeeland wonende patiënten
of voorbeschikte patiënten, die op andere
wijze niet ten volle geholpen kunnen wor
den.
Wij spreken onze blijdschap uit over
deze gelukkige oplossing, die zeker ook de
instemming zal hebben van allen die, via
ons blad, aan het huldeblijk bijdroegen.
Het is verheugend dat de gelden thans
ten goede zullen komen aan de „Provin
ciale Vereeniging tot bestrijding der Tu
berculose", de sympathieke organisatie die
in haar 25-jarig bestaan met zoo zegen
rijke gevolgen in onze provincie heeft
deelgenomen aan de bestrijding van een
volksziekte die oorzaak is van zooveel
leed en rouw.
Door wèl te doen om ons heen aan allen
die hulp noodig hebben, versterken wjj
mede de vredesgedachte en arbeiden wij
zoo voort aan het werk dat Chamberlain
begonnen is*
_J
