De Sch. 102
vergaan
EERSTE BLAD
76e JAARGANG - NUMMER 238
MAANDAG 10 OCTOBER 1938
Zeer moeilijk reddingswerk
STADSNIEUWS
UIT DE PROVINCIE
Dit nummer bestaat uit 2 bladen
§d>c»rltwi8»«n
«POT Jew ttesfg
Chamberlain
wil geen Zeeuwsch geschenk.
ZtQ"
OQT".
der
ABONNEMENTSPRIJS
Voor alle gemeenten op
Walcheren en waar agent
schappen gevestigd zijn
2.20 per kwartaal of
17 cent per week. Franco
per post 2.50. Voor
het buitenland neme men
een abonnement op het
postkantoor zijner woon
plaats. Afzonderlijke
nummers 5 cent per stuk.
Vlissingsche Courant
UITGAVE FIRMA F. VAN DE VELDE Jr., WALSTR. 58-60, VLISSINGEN TEL. 10 - GIRO 66287
AD VERTENTTEPRIJ S
Van 15 regels 1.25,
Iedere regel meer 25 cent.
Bi) abonnement speciale
priis. Reclames 50 cent
per regel. Kleine adver
tenties van 1—6 regels
50 cent, iedere regel meer
10 cent (max. 10 regels).
Bil driemaal plaatsing
wordt tweemaal berekend.
Alles bi) vooruitbetaling.
VERSCHIJNT DAGELIJKS, UITGEZONDERD OP ZONDAG EN ALG.ERKENDE CHR.FEESTDAGEN
AANGESLOTEN BIJ HET BUREAU VOOR PUBLICITEITSWAARDE, INGESTELD DOOR DE VEREEN1GING „DE NEDERLANDSCHE DAGBLADPERS"
Drie opvarenden overleden
Terugkeerend van de haringvangst is de
Scheveningsche logger Sch. 102 van de
reedenj N.V. Fr. Vrolijk, schipper Piet van
der Zwan, Zondagmiddag aan de buitenzij
de van de Scheveningsche haven op de
Noorderhavenpier geslagen en vergaan.
Het schip telde een bemanning van 14
koppen, waarvan er 11 zijn gered. De veer
tigjarige matroos Jan Bruin is in het zie
kenhuis aan den Zuidwal te 's-Gravenhage
overleden, terwijl de „jongste" Hendrik
Roeleveld en de af houder Cornelis Bruin
vermist worden en vermoedelijk in de gol-
yen zgn omgekomen.
Het was guur herfstweer en de Zuid
westenwind joeg de golven hoog op tegen
de havenhoofden. Velen wilden dezen mid
dag genieten van het machtige schouw
spel, dat de wilde golven bieden en-de vis-
schersbevolking van Scheveningen trot
seerde de wind- en regenvlagen om hun
familieleden, die. aan boord van haring-
loggers lange weken de zee hadden beva
ren, een vroolijk welkom toe te roepen,
zooals men dat gewoon is van de haven
hoofden af. Om 12 uur ongeveer kwam er
een logger in zicht, onmiddellijk gevolgd
door een tweeden, die koers zetten naar
de haven om met hoog water binnen te
loopen. De wind had een kracht van 6 A
7 en men vreesde het weer niet, want in de
afgeloopen week waren verschillende log
gers binnengekomen toen de wind het wa
ter feller opzweepte dan Zondag het geval
^as. De Sch. 102 was om ongeveer 1 uur
fin de zuidzijde van de haven aangekomen
de schipper zette zijn logger in den
jfliisten koers om de rustige haven binnen
te loopen, na een reis van ruim 4 weken,
waarop 38 last haring was gevangen. Voor
den haveningang evenwel werd de stroom
te sterk, de logger liep zeer sterk uit zijn
roer en naderde de gevaarlijke Noorder-
pier. Nog dacht men van den wal af, dat
de logger zonder ongelukken deze manoeu
vre zou volbrengen, toen twee geweldige
golven vlak achtereen het schip totaal uit
den koers brachten. En voordat de beman
ning zich kon herstellen sloeg de Sch. 102
aan de buitenzijde van de Noorderpier op
de bazaltblokken welke de zeewering vor
men. De schok kwam hevig aan, want het
was van den wal af te zien, dat de logger
water maakte en dat de bemanning een
geweldigen strijd zou moeten voeren om
het leven te behouden.
Hoog over de bruine zeilen van de vis-
schersboot spatte het schuim en met iede-
ren slag kwam het schip dieper te liggen
en gevaarlijker voor de 14 opvarenden.
De redding.
Oogcnblikkelijk werden de verschillende
reddingsdiensten gewaarschuwd. De be
manning van de reddingboot der Noord-
Zuid-Hollandsche Redding Maatschappij
„Zeemanshoop" spoedde zich naar de eer
ste binnenhaven, waar de boot gemeerd
ligt en na korten tijd voeren de redders
onder leiding van schipper M. Bruin uit
om te trachten de opvarenden van den
logger aan boord te nemen.
Inmiddels waren op het Noorder-haven
hoofd ook alle voorbereidingen getroffen
om van den kant af reddingspogingen te
ondernemen. Drie leden van de bemanning
van de Sch. 102 sprongen overboord en
bereikten het strand, daarbij geholpen
door vier mannen, die zich onmiddellijk na
de stranding te water hadden begeven. De
ze drie werden gered, maar één van hen,
de ongeveer 40-jarige Jan Bruin, overleed
in het ziekenhuis.
De „Zeemanshoop" zwoegde tegelijker
tijd tegen de geweldige deining op en in
angstige spanning keken de duizenden toe
zonder dat zij in staat waren de menschen
aan boord de helpende hand te kunnen
reiken.
Aan boord van den logger wachtten nog
11 mannen op hun redding
Twee van hen waren in den achtermast
geklommen om zoo voor de mokerslagen
van de golven bevrijd te blijven en zij
moesten voor hun redding langs het ver
bindingstouw tusschen de masten naar vo
ren klimmen, want de reddingboot had
zich tusschen de pier en den logger inge-
wrongen en was gereed de opvarenden aan
boord te nemen.
Om 2 uur maakte de „Zeemanshoop"
zich gereed om de geredden in veilige ha
ven te brengen. Maar de kleine boot had
de grootste moeite om zich tegen den
stroom en de golven te handhaven. Tel
kens weer sloegen de zeeën over het dek
het was inderdaad een worsteling om het
bestaan van velen
Van het noorden van de haven voer de
reddingboot ver naar het zuiden en daar
draaide het schip voor den wind om bin
nen te komen. Het was precies drie uur
toen de „Zeemanshoop" de visschershaven
binnenvoer, waarbij de duizenden, die het
angstige tafereel hadden bijgewoond,
juichten om de geweldige prestatie van
schipper Bruin en zijn stoere mannen.
Bij de loods van de Noord-Zuid-Holland-
sche Reddingmaatschappij kwamen de op
varenden van den logger aan wal, doodelijk
vermoeid en verkleumd van de kou, maar
gelukkig, omdat zij aan den greep der gol
ven ontsnapt waren.
Wij telden 9 koppen, zoodat nog 2 leden
van de bemanning vermist werdende
„jongste" Hendrik Roeleveld en de „a£-
houder" Cornelis Bruin, die waarschijnlijk
in de vischnetten verward is geraakt en
zoo een prooi der golven werd.
De reddingboot voer onmiddellijk door
naar de helling ter reparatie, want twee
maal was het schip in botsing met den ge-
stranden logger gekomen.
Twee auto's van den gemeentelijken ge
neeskundigen dienst vervoerden de gered
den deels naar huis, deels naar het zieken
huis aan den Zuidwal. De 15-jarige Evert
Groen werd opgenomen in het Roode Kruis
ziekenhuis.
Tegen de haven lag de Sch. 102 vrijwel
onder de golven, welker kracht verminder
de, omdat de vloed afnam.
Onder ramp Sch 102,
De zee is tot rust gekomen, want de
wind is in den afgeloopen nacht tot matig'e
kracht afgenomen. Voor de Schevening
sche haven ligt het wrak van de Sch. 102.
Aan het strand voor Scheveningen en
Wassenaar spoelden steeds wrakstukken
van het schip aan. Op het dek was alles
radicaal stuk geslagen. Hedenochtend is
op het Wassenaarsche strand het lijk van
den 16-jarigen Hendrik Roeleveld aange
spoeld. Vermist wordt dus nog de 14-jarige
Cor Bruin.
Zooals wij reeds meldden is de redding
boot „Zeemanshoop" tijdens de reddings
pogingen beschadigd. De steven werd ge
deeltelijk ingedrukt, evenals de onder-kim-
kiel aan stuurboord, waar ook lichte deuken
in den want werden geconstateerd. De
„Zeemanshoop" is tweemaal door een golf
tegen den logger aangeslagen en eenmaal
stond de reddingboot met de kiel op het
boord van den logger.
De reddingboot is thans in reparatie.
Begin van brand.
Hedenmorgen is, doordat het reservoir
van een petroleumvergasser lek was, brand
ontstaan op den zolder van een perceel op
den hoek van de Scheldestraat en de Kas
teelstraat. De oogenblikkelijk gewaar
schuwde politie heeft den brand gebluscht.
Familiedrama.
Zaterdagavond heeft de politie in het
Tuinstad een 30-jarige vrouw moeten ar
resteeren die in de woning van haar man
en van haar ouders ruiten had stukgesla
gen. Deze vrouw had haar echtgenoot
verlaten cm in Den Helder een anderen
man te volgen. Daar aangekomen bleek
die man getrouwd te zijn en niet genegen
er nog een. Vlissingsche vrouw bij te ne
men. Deze laatste kocht in Den Helder een.
dolkmes, keerde vervolgens naar Vlissin-
gen terug en wilde haar man even spre
ken, niet langer dan één minuut. Toen
deze echter het dolkmes zag, weigerde hij
zijn wettige vrouw binnen te laten. Rui
tenvernieling volgde. Tegen haar arresta
tie verzette de vrouw zich zoo hevig dat
zij per taxi naar het bureau moest worden
overgebracht. Daar verklaarde zij haar
man niet te hebben willen kwetsen dcich
zichzelf onder zijn oogen te hebben willen
dooden. Natuurlijk is haar het dolkmes af
genomen. Na kalmeering is zij voorloopig
in een logement ondergebracht.
Werkman mishandelt zijn baas.
Een werkman van „De Schelde" vroeg
verlof aan zijn baas. Hij bleef een dag
langer weg dan geoorloofd was. Dit werd
gerapporteerd en een straf volgde. Hier
over was de man zoo verstoord dat hij
zijn baas mishandelde. Deze nam de politie
in den arm die proces-verbaal tegen den
wildeman heeft opgemaakt.
Kinderfeest buurtvereeniging Tuindorp.
Men schrijft ons
De buurtvereeniging Tuindorp ging Za
terdagmiddag in optocht met een 100-tal
kinderen naar de Noordstraat, om een kin
derfeest, te vieren. Hst feest werd geopend
met het zingen van het Wilhelmus. Daarna
speelde de heer Adriaansen verschillende
H.M. de Koningin wekt Haar
volk op tot moreele en
geestelijke herbewapening
„Met instemming nam ik kennis
ook van het vervolg van den oproep
voor moreele en geestelijke herbe
wapening.
Nu de beklemmende dagen achter
ons liggen, waarin het dreigend ge
vaar ons zoo duidelijk voor oogen
stond, nu voor het oogenblik de mo
gelijkheid van de algeheele vernie
tiging onzer beschaving is afgewend,
is het een verheffende gedachte ons
allen vervuld te weten van denzelf
den wenschden zegen van den
vrede te bewaren.
Die begeerte naar vrede vormt een
band tusschen alle volken. Toch is
deze, gepaard aan de versteviging
onzer weermacht, nog niet genoeg
wil die vrede duurzaam zijn zoo
moet hij gedragen worden door de
gedachte gegrondvest in den oproep.
Allen zonder onderscheid kunnen
wij persoonlijk bijdragen tot den
groei en de ontplooiine van die ge
dachte, door van heeler harte mede
te werken tot de moreele en geeste
lijke herbewapening dien innerlij-
ken drang, welke ook uitwendige
ommekeer te weeg brengt en tot ge
volg heeft dat eerlijkheid, vertrou
wen en liefde richtsnoer worden tus
schen personen en volken.
Behoef ik u te verzekeren dat hoe
dieper onze overtuiging is en hoe
meer ons eigen leven zelf die uit
draagt en verder geeft in eigen
kring en daarbuiten, des te grooter
de kans wordt op het verwezenlijken
van een betere toekomst
Wie de teekenen des tijds begrijpt,
weet dat- thans van ons gevraagd
wordt eene daad van vertrouwen,
van zelfopoffering - en zedelijken
moed en van geloof.
WILHELMINA.
.J
vaderlandsche en andere liederen, welke
door de kinderen spontaan werden meege
zongen. Juist toen de kinderen een dansje
uitvoerden onder leiding van den heer Jac.
de Koning, trad de heer Schout binnen
(vertegenwoordiger van het hoofdbestuur).
Hij had geen beter moment kunnen treffen
om de kinderen in een echte feeststemming
te zien.
De heer Schout voerde even het woord
om de kinderen eraan te herinneren waar
om zij feest vierden, want door de span
nende dagen die wij hebben meegemaakt, is
6 September wel wat op den achtergrond
gekomen. De heer Schout besloot zijn rede
met het laten zingen van twee coupletten
van het Wilhelmus.
Na nog wat spelletjes gespeeld te hebben,
en nadat verschillende versnaperingen wa
ren uitgereikt, was het uur van scheiden
aangebroken en gingen de kinderen weer
huiswaarts, met stil verlangen uitziende
naar een volgenden keer.
Voor eventueele ongevallen was een lid
van de E.H.B.O. vereeniging aanwezig om
zoo noodig hulp te verleenen.
Het nieuws van den dag in beeld.
Foto's in onze Tijdinghal.
De restauratie van het Kon. Paleis op den
Dam is thans zoo ver gevorderd, dat de
voorgevel gereed is.
Vlïssingsch scheepvaartnieuws.
Aangekomen: „Oranje-Nassau"
van Harwich (verwacht) Nederlandsche
m.s. „Wocana" van Gravelines „Dacosta"
van Plymouth„Albatros" van Londen
naar ArnhemEngelsch m.s. „Alpheus"
van Antwerpen Nederlandsch m.s. „Sirius"
van Rochester naar Zaltbommsl.
Om te bunkeren.: Noorsch s.s.
„Gro" van LondenNoorsch m.s. „Mor
genen" van TonsbergItaliaansch s.s.
„Luigirazza" van Gent; Fransch m.s. „Char
les L. D." en Duitsch m.s. „Bessel" van
AntwerpenEngelsch m.s. „Derrynana
van Blacksea Nederlandsch m.s. „Henrica"
var. Londen.
Vertrokken: „Mecklenburg" naar
Harwich„Gro" naar New-York„Mor
genen" naar Abadan„Luigirazza" naar
Emden „Charles L. D." naar Montreal
„Derryanna" naar Rotterdam „Bessel"
naar Bilbao „Henrica" naar Vlaardingen;
„Dacosta" naar Antwerpen; „Wocana" naar
Gent„Alpheus", „Wega", „Oise", „Atlan
tic" naar Londen „Liberty" naar Lomma
„Eland" naar Ipswich„Sumatra" naar
Courseuilles„Prinses Beatrix" naar Dum
fries.
Ongeval aan boord van een Noorsch
stoomschip.
Toen vanmorgen omstreeks 7 uur het
Noorsch stoomschip „Gro" alhier op de
haven kwam om te bunkeren, is een der
opvarenden uitgegleden, waarbij hij een
been heeft gebroken. Dokter Lacomblé
heeft zich aan boord begeven, waarna de
man naar het ziekenhuis „Bethesda" is
overgebracht.
Motorschade.
Het Ncorsche motortankschip „Morje-
nen" dat hier gebunkerd had en voor or
ders naar de reede was vertrokken, is he
denmorgen in de haven teruggekomen en
naar de werf „de Schelde" gesleept voor
het herstellen van eendge kruklagerschade.
Het schip was bestemd van Vlissingen
naar Abadan.
Badhuis aan de Bonedijkestraat.
Gedurende de week van 3 tot 9 October
werden in het badhuis 478 baden genomen
en wel 372 door heeren, 85 door dames en
21 door kinderen.
ACTIE VAN DEN ZEEÜWSCHEN BOND
VAN GARNALENVISSCHERS.
De „zoodjes" in gevaar.
De Zeeuwsche Bond van Garnalenvis-
schers heeft een telegram verzonden aan
den Minister van Economische Zaken van
den volgenden inhoud
Bestuur Gewest Zeeland Nederland
sche Visschersbond dringt er met de
meeste klem op aan dat uitvoering
circulaire 4 October Nederlandsche
Visscherij Centrale inzake minimum-
maten bijvisch voorloopig wordt op
geschort aangezien dit voor de garna-
len.vissch.erij volledige catastrophe be-
teekent.
De nieuwe voorschriften vanwege de
Ned. Visscherij Centrale zijn van zeer ver-
strekkenden aard en bepalen o.a., dat de
minimum-maten voor schar, schol en tong
minstens 23 c.M. moeten zijn voor de bij
visch, welke gevangen wordt tijdens de
uitoefening der garnalenvisscherij. Deze
z.g. zoodjes vormen een niet onbelangrijk
deel van de besommingen dezer vaartuigen
en kunnen begroot worden op plus minus
10 van hun inkomsten. Toepassing van
de in deze circulaire genoemde maten zal
tengevolge hebben, dat de garnalenvis-
schers practisch geen bijvisch meer mogen
aanvoeren. De thans gemaakte bepalingen
door de Ned, Visscherij Centrale wekken
des te meer verwondering, wijl de Vis-
scherijwet in haar Reglement voor de vis
scherij op de Zeeuwsche stroomen bepaalt,
dat schar en schol tenminste 16 c.M. en
tong tenminste 20 c.M. moeten zijn.
Er heerscht in de Zeeuwsche garnalen-
vïsscherskringen groote ontstemming over
deze circulaire. De burgemeesters van Vlis
singen, Breskens, Arnemuiden en Veere
hebben gelijksoortige telegrammen verzon
den ter opschorting van dezebepalingen.
Kamer van Koophandel en Fabrieken voor
Zeeuwsch-Vlaanderen.
feestelijkheden in Nederland, dat zich te
gadering van de Kamer van Koophandel
en Fabrieken voor Zeeuwsch-Vlaanderen te
Terneuzen, wees de voorzitter, de heer J.
A. van Rompu op de tegenstelling met de
feestelijkheden in Nederland, dat izch te
zelfder tijd donkere wolken samenpakten
aan den internationalen politieken horizon
van ons werelddeel.
Dank zij de pogingen der Kamer, is, toen
het voornemen bleek aan het hulpkantoor
der P.T.T. te Sas van Gent alle gegradueerd
personeel te onttrekken, de verplaatsing
van den daar nog in dienst zijnden kantoor-
bediende-adj. commies voorloopig voor een
jaar bestendigd.
Met voldoening vernam de Kamer, dat
een regeling is tot stand gekomen, waar
door het aan de vereeniging van Ned. Ge
meenten mogelijk is geworden bij centralen
inkoop den plaatselijken middenstand bij de
distributie van benoodigdheden in te scha
kelen.
Medegedeeld werd, dat, naar aanleiding
van een daartoe ingekomen verzoek inlich
tingen zijn verstrekt aan Gedep. Staten van
Zeeland, betreffende de op initiatief van den
directeur-generaal van den landbouw ge-
vormde vlasstudiecommissie.
Zeeuwsch-Vlaanderen is daarin vertegen
woordigd door vertegenwoordigers van
telers- en vlasbewerkersorganisaties, nl. de
heeren P. C. van Helsland te St. Jansteen,
M. A. de Waele te Koewacht, A. E. Langen-
horst te Hulst en C .de Putter te Axel.
Toen de weg langs de Roode Sluis naar
België berucht was om den slechten toe
stand waarin die verkeerde, was er een
(Zie verder pag. 2.j
Chamberlain weigert huldeblijk van de
Zeeuwsche bevolking.
{Pag. 1, eerste blad).
Een deel der Italianen wordt uit Spanje
teruggetrokken. .(Buitenland)]
Er hebben weer verschillende ernstige
verkeersongelukken plaats gehad.
(Gemengd nieuws)]
De Sch. 102 is vergaan; 3 dooden.
{Pag-, 1, eerste blad)]
Nog steeds onrust in Palestina.
.(Buitenland)]
De Chineezen zijn weer in den aanvaL
Geruchten over Duifcsche bemiddeling»
{Buitenland)
Hitier geeft Engelseheu politie! een
standje. [(Buitenland)]
Ongeregeldheden té Weenen.
{Kerknieuws)]
ZIE VERDER EVENTUEEL
LAATSTE BERICHTEN.
Groote waardeering voor de be
weegredenen. Men schenke het geld
echter uit zijn naam aan plaatse
lijke instellingen van liefdadigheid,
Het eindresultaat van de in Zeeland
spontaan georganiseerde inzameling ten
behoeve van een Zeeuwsch geschenk aan
Neville Chamberlain, „de man, die den vre
de voor Europa redde", is thans, met enkele
nagekomen giften, definitief vastgesteld op
707 schenkers met een totaal bedrag van
1139.23, afkomstig uit verschillende deelen
ojizer provincie, en ingezameld op de bu
reaux van de „Middelburgsche Goeschö
Courant" en de „Vlissingsche Courant".
Hedenochtend werd nu evenwel van Hr.
Ms. gezant te Londen het teleurstellende
bericht ontvangen, „dat de heer Chamber
lain het Zeeuwsch huldeblijk tot zijn leed
wezen niet kan aanvaarden". Het ant
woord, hetwelk onzen gezant door tusschen-
komst van het Britsche ministerie van bui-
tenlandsche zaken bereikte, luidt aldus i
„Mr. Chamberlain asks us to say that;
while he greatly appreciates the motive
which has prompted the suggestion, it is
sufficient satisfaction to him that he has
been able to do something in the cause,
of peace he would much prefer that
any appreciation of his efforts should
not be put into concrete form and that*
if well-wishers desire to do something to
mark what has been achieved during the
past few weeks, they should devote any
monies which they may collect to al
local charity in his name",
(Vertaling,: De heer Chamberlain heeft
ons verzocht mede te deelen, dat hij de be
weegreden, die tot het denkbeeld gevoerd
heeft op hoogen prijs stelt. Het is hem
evenwel genoeg voldoening, dat hij iets tot
bevordering van de zaak des vredes heeft
kunnen doen, en hij zou er bepaald de voor
keur aan geven, dat voornemens tot het
uiting geven aan waardeering voor zijn
streven, niet verwezenlijkt werden. Indien
goedgezinde lieden evenwel iets zouden wil
len doen ter herinnering aan wat in de
laatste weken bereikt werd, dan zouden zij
eventueel ingezamelde gelden uit naam van
den heer Chamberlain aan plaatselijke lief
dadigheidsinstellingen moeten doen toe
komen.)
Naar wij vernemen zal thans morgen een
vergadering van de, onder voorzitterschap
van mr. H. F. Lantsheer staande, commissie
va- toezicht op en beheer van het Zeeuw
sche fonds worden gehouden, teneinde te
beslissen, wat thans met het ingezamelde
geld zal worden gedaan.
De vervaardigde oorkonde zal men den
heer Neville Chamberlain natuurlijk in elk
geval doen toekomen, zoodat het Zeeuwsch
blijk van waardeering, zij het dan niet in
den vorm van een tastbaar geschenk, toch
in schoonen en duurzamen vorm dengenef
yoor wien het bestemd was, zal bereiken.