S. WIENER Co.
Indrukwekkende rede
van Chamberlain
76e JAARGANG - NUMMER 228
WOENSDAG 28 SEPTEMBER 1938
Hij vindt Hitler's houding onredelijk
„Ik zal tot het laatste oogenblik voor den vrede werken
De Nederlandsche
grenstroepen versterkt.
Duitschland zou geen concessies
meer willen doen.
STADSNIEUWS
Minister Colijn spreekt
hedenavond voor de radio.
UIT DE PROVINCIE
EERSTE BLAD
m»« Jew «laags
CHIQUE MANTEL
Fl. 29.7®
9Itafifels
Swaggers
Bontmantels
J. do
Jlders,
van
»LGJi
J.
|D.Z.)
i tot
faber
en
iicbe".
(of-
Panjs
^rland
ABONNEMENTSPRIJS
Voor alle gemeenten op
Walcheren en waar agent-
schappen gevestigd zijn
2.20 per kwartaal of
17 cent per week. Franco
per post 2.50. Voor
het buitenland neme men
een abonnement op het
postkantoor zijner woon
plaats. Afzonderlijke
nummers 5 cent per stuk.
VJissingsche Courant
UITGAVEFIRMA F. VAN DE VELDE Jr, WALSTR. 58-60, VLISSINGEN TEL. 10 GIRO 66287
AD VERTENT1EPRU S
Van 15 regels 1.25,
Iedere regel meer 25 cent.
Bij abonnement speciale
prijs. Reclames 50 cent
per regel. Kleine adver
tenties van 15 regels
50 cent, iedere regel meer
10 cent (max. 10 regels).
Bij driemaal plaatsing
wordt tweemaal berekend.
Alles bij vooruitbetaling.
VERSCHIJNT DAGELIJKS, UITGEZONDERD OP ZONDAG EN ALG. ERKENDE CHR. FEESTDAGEN
AANGESLOTEN BIJ HET BUREAU VOOR PUBL1C1TE1TSWAARDE, INGESTELD DOOR DE VEREENIG1NG „DE NEDERLANDSCHE DAGBLADPERS"
Gisteravond hebben de luisteraars in ge
heel Engeland, tal van Europeesche lan
den en in de Vereenigde Staten geluisterd
naar de rede, welke minister-president
Chamberlain, in zijn werkkamer in Dow-
ningstreet no. 10 heeft uitgesproken.
Neville Chamberlain
Chamberlain verklaarde, dat hij vandaag
in het parlement een verklaring af zou
leggen over de gebeurtenissen, welke heb-
geleid tot den huldigen ang-stigen en
critieken toestand. Hij voegde hieraan toe
„Het was niet mogelijk eerder een ver
klaring af te leggen, toen ik heen en terug
over Europa vloog en de toestand zich
ieder uur wijzigde. Doch vandaag is het
voor korten tijd kalm en ik wensch een
paar woorden te zeggen tot de jonge man
nen en vrouwen van Engeland en het
Britsche rijk, en misschien ook wel tot
anderen.
Eerst moet ik iets zeggen tot hen, die
ofwel mij of mijn vrouw hebben geschre
ven in deze weken, om ons te zeggen, dat
zij dankbaar waren voor mijn pogingen en
ons hun hoop op mijn succes verzekerden.
De meesten van deze brieven waren af
komstig van vrouwen, moeders en zusters
van onze eigen landgenooten. Doch er
v/aren ook ontelbare brieven van anderen
bij, uit Frankrijk, België en Italië, zelfs
uit Duitschland. Het was hartverscheurend
de groeiende bezorgdheid, welke hieruit
bleek, te lezen en de groote opluchting,
wanneer zij te vroeg dachten, dat het ge
vaar voor oorlog geweken was.
Op het oogenblik zie ik niet wat ik mo
gelijk nog zou kunnen doen door bemid
deling".
Met merkbare ontroering vervolgde
de minister-president„Hoe verschrikke
lijk, hoe ongelooflijk fantastisch is het, dat
wij loopgraven graven en gasmaskers be
proeven, omdat volken in een afgelegen
land twisten. Volken van wie we niets
weten. Het schijnt bijna onmogelijk, dat
een twist, welke in beginsel is bijgelegd,
een reden tot een oorlog zou worden. Ik
kan begrijpen, waarom de Tsjechische re
geering zich niet in staat achtte de voor
waarden aan te nemen, welke haar zijn
voorgelegd in het Duitsche memorandum.
Ik voel evenwel, na mijn besprekingen met
Hitier, dat indien slechts tijd werd gelaten,
het mogelijk zou zijn een regeling te tref
fen. Ge weet reeds, dat ik alles heb ge
daan, wat een man kan doen om dezen
twist bij te leggen. Na mijn bezoeken aan
Duitschland voel ik zeer goed hoe Hitier
zich voelt. Hij moet de voorvechter zijn
van de zaak der Duitschers, aan wier
grieven tot nu toe niet is tegemoetgeko
men. Hij heeft mij persoonlijk gezegd en
gisteravond heeft hij het herhaald, dat
wanneer het vraagstuk der Sudeten ge
regeld zal zijn, de territoriale eischen van
Duitschland in Europa vervuld zullen zijn.
Na mijn eerste bezoek aan Berchtes-
gaden deed ik aan de Tsjechische regee
ring voorstellen toekomen die de kern ga
ven wat hij verlangde en ik was zeer ver
rast, bij mijn terugkeer in Duitschland te
vernemen, dat hij er op stond, dat het
gebied onmiddellijk aan hem zou worden
overgedragen en onmiddellijk door Duitsche
troepen zou worden bezet, zonder dat eerst
een regeling werd getroffen voor de be
scherming van de inwoners van dit gebied,
die geen Duitschers zijn en niet in het
Duitsche rijk wildon worden opgenomen.
Ik moet zeggen, dat ik deze houding
onredelijk vind. Indien de reden hiervan is,
dat Hitier twijfelt aan de bedoelingen van
de Tsjechische regeering in het uitvoeren
van de belofte en het overgeven van het
gebied, dan heb ik aangeboden om uit
naam van de Britsche regeering de woor
den van de Tsjechische regeering te ga
randeeren en ik ben er zeker van, dat de
waarde van onze belofte nergens wordt
onderschat. Ik zal de hoop op een vreed
zame regeling niet opgeven, of mijn po
gingen voor den vrede staken, zoolang
hoop bestaat. Ik zou niet aarzelen een
derde bezoek te brengen aan Hitier, in
dien ik zou meenen, dat het iets zou hel
pen, doch op het oogenblik zie ik niet,
wat ik verder voor nuttigs zou kunnen
doen op den weg van bemiddeling.
Toch zijn er enkele dingen, welke wij
kunnen en moeten deen, thuis. Nog steeds
v/orden vrijwilligers gevraagd voor de ver
dediging tegen aanvallen uit de lucht, voor
brandweer en politie en de territoriale
eenheden". De minister-president vroeg
vervolgens mannen zoowel als vrouwen hun
diensten aan te bieden.
„Weest niet bevreesd, wanneer ge hoort
van mannen, die onder de wapenen zijn
geroepen voor de verdediging tegen lucht
aanvallen of om de schepen te bemannen.
Dit zijn slechts voorzorgsmaatregelen, wel
ke de regeering in tijden als thans moet
nemen. Zij beteekenen geenszins, dat wij
besloten zijn oorlog te gaan voeren of dat
de oorlog voor'de deur staat.
Wij moeten sympathie gevoelen voor een
klein land, dat door een' grooten, krach-
tigen buurstaat wordt bedreigd. We kun
nen evenwel niet in alle omstandigheden
het geheele Britsche Imperium in een oor
log storten alleen voor dit land. Als wij
moeten strijden, dan moet het om belang
rijker redenen zijn. Ik ben zelf een man
des vredes in het diepst van mijn ziel. Het
conflict tusschen mogendheden is voor mij
een nachtmerrie, doch wanneer ik over
tuigd was, dat eenig land voornemens was
om de geheele wereld te regeeren door de
vrees voor zijn kracht, dan ben ik van
meening, dat tegenstand moet worden ge
boden. In een dergelijke overheersching
zou het leven van volken, die in de vrij
heid gelooven, het leven niet waard zijn.
Oorlog is een vreeselijk ding en we moe
ten wel overwegen, voor wij er toe over
gaan, dat werkelijk groote belangen op
het spel staan en dat de roep, om alles
te riskeeren in de verdediging", onweer
staanbaar is, nadat alle gevolgen zijn over
wogen.
Op het oogenblik vraag ik u, wacht zoo
kalm als ge kunt op de gebeurtenissen
van de eerstkomende dagen. Zoolang de
oorlog nog niet is begonnen is er nog
hoop, dat hij voorkomen zal worden en
ge weet, dat ik tot het laatste oogenblik
voor den vrede zal werken.
De regeeringspersdienst meldt
In verband met den internationa
len politieken toestand heeft de re
geering maatregelen getroffen tot
versterking van de grenstroepen.
Desbetreffende waarschuwingen
zijn gisteren verzonden. De reeds
onder de wapenen zijnde grens
troepen hebben haar opstellingen
ingenomen.
Heden is het personeel, waaraan
waarschuwingen waren verzonden,
in werkelijken dienst geroepen.
Het A.N.P. verneemt nader, dat
het hier oudere lichtingen betreft,
waaruit troepen worden gerecru-
teerd van verschillende wapens,
voornamelijk infanterie en lucht
doelartillerie, ter versterking van
de grensbeveiliging.
De opgeroepenen zijn meeren-
deels bewoners van de grens
streken.
De diplomatieke machine werkt
op volle toeren.
Naar men. te Londen meent te weten,
heeft het rapport, dat Horace Wilson uit
Berlijn heeft meegebracht, en dat in de gis
teravond te Londen gehouden kabinetszit
ting is bestudeerd, geen enkele concessie
van de Duitsche regeering overgebracht.
Desondanks echter stelt het kabinet zich,
naar men meent te weten, op het stand
punt, dat de pogingen voor een vreedzame
oplossing tot het laatste oogenblik moeten
worden voortgezet.
Sir Horace Wilson was gistermiddag te
vijf uur, komend Van Berlijn, op het vlieg
veld Heston aangekomen en arriveerde te
tien minuten voor zes op Downingstreet,
waar sir Samuel Hoare en Inskip zich reeds
bevonden.
Vanmiddag zou te Londen een witboek
worden gepubliceerd, dat volledig licht zal
werpen op de jongste gebeurtenissen en
voor het Britsche volk de verantwoordelijk
heden zal vaststellen.
Uit goede bron wordt te Berlijn beves
tigd, dat Horace Wilson getracht heeft, van
Hitier uitstel te verkrijgen voor de ontrui
ming der Sudetenduitsche gebieden door de
Tsjecho-Slowaaksche troepen, waartegen
over Engeland de garantie zou bieden, dat
het Londensche plan nauwkeurig wordt uit
gevoerd.
Algemeene mobilisatie in Duitschland
op komst
Gisteren is Chamberlains afgezant nog
maals door Hitier ontvangen, die hem te
verstaan gaf, dat indien hij vanmiddag om
2 uur nog geen bevredigend antwoord van
Praag zou hebben ontvangen „hij zich voor
behield, de noodige maatregelen te nemen."
Men. gelooft algemeen, dat Hitier doelde
op de algemeene mobilisatie, waartoe de
order Maandag, tijdens de rede van den
Rijkskanselier, verwacht werd en die zon
der twijfel slechts in verband met Chamber
lain's brief is uitgesteld.
Bovenstaand bericht wordt echter in wel
ingelichte kringen te Berlijn als valsch ge
kenmerkt.
In buitenlandsche kringen te Berlijn ge
looft men algemeen, dat Engeland en
Frankrijk nog een laatste poging zullen
doen om een afbreken der besprekingen met
Berlijn te vermeden, door maatregelen
voor te stellen, waardoor de uitvoering van
het plan tot ontruiming van het Sudeten
duitsche gebied zou kunnen worden be
spoedigd.
De bouw van de woningen voor
„Goed Wonen" gegund.
De uitvoering van de 154= arbeiders
woningen voor rekening van de woning
bouwvereniging „Goed Wonen" is opge
dragen aan den aannemer H. J. Brinkhuis
te Maastricht voor zijn aannemingssom
groot 347.600.
Met het werk zal spoedig worden aange
vangen,
De belastingen moeten betaald worden.
De ontvanger der directe belastingen te
Vlissingen, Zeilmarkt no. 8, maakt bekend,
dat ter voorkoming van vervolging vóór
8 October a.s. betaald moet zijn op de
personeele belasting 1938, aanslagbiljetten
gedagteekend April 1938 en op de in
komstenbelasting 1938-1939, aanslagbiljet
ten gedagteekend Juli 1938
Het nieuws van den dag in beeld.
Foto's 'm onze Tijdinghal
De toren van de Nieuwe Kerk op de
Groote Markt te Delft wordt op het oogen
blik gerestaureerd, in verband waarmede
het bovenste gedeelte van den toren thans
achter steigerwerk schuil gaat.
Vlissingsch scheepvaarfcnieuws.
Aangekomen: „Oranje Nassau"
van Harwich (verwacht) Nederlandsch
m.s. „Anna" van Londen naar Duinkerken;
„Nautilus" van Gravelines.
Om te bunkeren: Ned. m.s,
„Tromp" van Antwerpen.
Vertrokken: „Tromp" naar Lon
den „Telegraaf 21" naar Brugge„Cor-
moran" naar Londen.
Gevonden voorwerpen.
De Commissaris van Politie te Vlissin
gen maakt bekend, dat aan zijn bureau als
gevonden is gedeponeerd Een huissleutel;
kinderhandtaschje zilveren oorbel met
imitatie paarlgehaakt kleedje gebloem-
De Minister-President, Dr. H.
Colijn, zal hedenavond om half
negen over de drie zenders een
radiorede houden.
de sjaal en Lip-sleutel no. 853 en een rij-
wielbelastingmerk, en dat inlichtingen zijn
te bekomen omtrentmantelceintuur bij
Looisen, Hobcinstraat 89 blauwe ceintuur
met gesp bij v. d. Maas, p/a Kats, Nieu-
wendijk 17 geel geblokte japonceintuur bij
den Hollander, Breewaterstraat 59 rij-
wielbelastingmerk bij Blinkhof, Winkel
manstraat 5 bruin lederen portemonnaie
met inhoud bij mevr. Weijens, Badhuisstr.
27 bruine damesportemonnaie met inhoud
bij B. van Belzen, Marinestraat 19 wan
delclubmuts bij mevr. Agterberg, Badhuis
straat 108 rijwielbelastingmerk bij Evers-
dijk, Gravestraat 1ijzeren 1 kg gewicht
bij Wallenaar, Sottegemstraat 68 fluit
aan touwtje bij Brijsse, v. d. Manderestr.
la kindermutsje bij M. Louis, Boul. Ban-
kert 104:glas van polshorloge met meta
len rand bij J. van Splunder, Noordstraat
40 damesportemonnaie met inhoud bij A.
de Koning, Nieuwe Vlissingscheweg 207 bij
het Wissel te Souburg grijze portemon
naie met inhoud bij Wouterse, Groenewoud
76 tortelduif en oranjekleurige kat in het
asylhalfwas konijn bij N. J. Rolfes, Ge
raniumlaan 18 doublé armbandje bij Meij
er, Kleine Markt 11 klein R.K. gebeden
boekje bij Louwerse, Rozengracht 26 wit
kindertaschje met portemonnaie en zak
doek bij J. v. d. Linde, Paul Krugerstraat
27 ceintuur van japon bij E. Steenhard,
Kasteelstraat 3 18 pakken huishoudzeep
bij Marinissen, Molenstraat 11zilveren
hangertje met ketting en portemonnaie
met inhoud bij kantoor P.Z.E.M. zwarte
tabakszak met ritssluiting bij de Rijke,
Koudekerkscheweg O 48 Michelin auto
band 140 bij 40 bij van Hoorn, Vrouwe
straat 35.
Vlissingsch scheepsvaartnieuws.
Aangekomen:
„Oranje Nassau" van Harwich (ver
wacht) Nederlandsch m.s. „Anna" van
Londen naar Duinkerken„Nautilus" van
Gravelines.
Om te bunkeren:
Nederlandsch m.s. „Tromp" van Antwer
pen.
Vertrokken:
„Tromp" naar Londen„Telegraaf 21"
naar Brugge „Cormoran" naar Londen.
Kaderdag Chr. Besturenbonden
op Walcheren.
Doordat de kaderdag te Goes gehouden
door verschillende omstandigheden zeer
slecht bezocht was, besloot het C. N. V.
een vergadering te houden voor de Wal-
chersche Besturenbonden te Middelburg,
welke gisteravond werd gehouden.
Deze bijeenkomst was druk bezocht en
stond onder leiding van den heer F. P.
Fuijkschot, hoofdbestuurder van het Chr.
Nat. Vakverbond, die na opening op de ge
bruikelijke wijze allen namens het dage-
lijksch bestuur van het C.N.V. welkom
heette. Het C.N.V. hecht aan de kaderver
gaderingen groote waarde, vooral ook om
het werk te bespreken, dat in den komen
den winter zal moeten geschieden. Het
deed spr. genoegen, dat zoovele besturen
zijn opgekomen. Met de Zeeuwsch-Vlaam-
sche vrienden wordt eveneens afzonderlijk
vergaderd. In Terneuzen is Maandag ook
een zeer goed geslaagde vergadering ge
houden.
Hierna sprak de heer Fuijkschot over de
vraag „Hoe kan de Christelijke vakbewe
ging worden versterkt?" Verschillende
middelen we-den daartoe aangewezen, o.a.
ter voorbereiding van het huisbezoek in de
maand November een radioavond van het
C.N.V., het verspreiden van een vlug
schrift en een perscampagne. Het C.N.V.
zou gaarne zien, dat dezen winter het le
dental met 5 vermeerderde.
Deze actie zal g-evolgd dienen te worden
door enkele huisbezoek-weken in de eerste
helft van November, terwijl in de tweede
helft dier maand groote propagandaverga-
deringen zullen plaats hebben.
Verder zal aandacht moeten worden ge
schonken aan de innerlijke versterking der
besturenbonden. Het aantal studieclubs
dient te worden uitgebreid. Christelijk-
sociale scholing is in dezen tijd beslist
noodzakelijk.
Dit nummer bestaat uit 2 bladen
Indrukwekkende rede van Chamber
lain „Ik zal tot het laatste oogenblik
voor den vrede werken".
L(Pag. 1, eerste blad)
Vanavond om half negen spreekt Minis
ter Colyn voor de radio.
(Pag. li eerste blad);
Engeland mobiliseert zijn vloot.
(Buitenland),
Drama te Rotterdam eischt een doode
en een zwaar gewonde.
IGemengd nieuws);
Er hebben weer verschillende ernstige
verkeersongevallen plaats gehad.
.(Gemengd nieuws)
De Nederlandsche grenstroepen zijn
versterkt. jPag. 1, eerste blad)
ZIE VERDER EVENTUEEL
LAATSTE BERICHTEN!
met Indisch Lamgarneering
Zeer mooie en uitgebreide sorteering
Nieuwe modellen en voordeelige prijzen
MIDDELBURG
Op de inleiding volgde een drukke be
spreking. Verschillende vragen werden ge
steld en opmerkingen gemaakt, welke de
inleider beantwoordde.
Vervolgens sprak de heer Fuijkschot
over „het eigen karakter der Chr. vakbe
weging".
Na rondvraag sloot de heer Meliefste de
geanimeerde vergadering met dankgebed.;
Aanbesteding.
Namens Ged. Staten heeft de hoofdinge
nieur van den Provincialen Waterstaat
hedenmorgen te Middelburg aanbesteed
het verbeteren van het in de kom der ge
meente Renesse gelegen deel van weg no.
2 van het Provinciaal wegenplan,met bij
komende werken.
Inschrijvers waren Gebr. G. M. en J.
M. Kieviet, Colïjnsplaat 6110 A. War-i
rens, Ossenisse 4789 M. v. d. Velde,
Bruinisse 4690 A. J. Verjaal, Dreischor
4500; L. van Boven, Ellewoutsdijk 4440;
H. Douw, Zierikzee 4440 N. v. d. Linde,
Scharendijke 4378 J. D. Jansen, Colijns-
plaat 4165 P. van Dongen Mzn., Scha
rendijke 4163 J. den Oude, Sluis en W,
v. d. Berg, Bruinisse 4156 W. Wandel,
Nieuwerkerk 4075.
De ingenieur wees er op, dat verschillen
de inschrijvers gebruik blijven maken van
formulieren, waarop gedrukt staat, dat de
inschrijving 10 dagen gehandhaafd wordt,
terwijl dit 30 dagen moet zijn. Biljetten
waarop het cijfer niet is veranderd, moet
de hoofdingenieur ter zijde leggen*
Het voorkomen van zout water in den
Polder Walcheren.
Naar aanleiding van opmerkingen van
den heer Osté in de vergadering van den
polder Walcheren over het zout zijn van
water in de slooten en 't plotseling komen
van water in anders droge slooten, maakte
men ons ai tent op een artikel van de hand
van den heer P. L. Bolier, oud-hoofdopzich
ter van den polder Walcheren in het num
mer van het maandblad „de Zeeuwsche
Polder" van 15 Januari 1935, onder boven
staand hoofd. Wij ontleenen daaraan het
volgende
„Als bij langdurige droogte bijna alle
slooten in den polder Walcheren droog lig
gen, gebeurt het dikwijls, dat de boer
