Hitler's eischen onaanvaardbaar geacht
irwijs
EERSTE BLAD
76e JAARGANG - NUMMER 226
MAANDAG 26 SEPTEMBER 1938
Zij zouden 1 October ingewilligd moeten zijn, anders
Vanavond spreekt Hitier voor de radio
«nw Jew Jqfl
Op elke wond
PUROL
n.
N 1,
aagde
abonnementsprijs
Voor alle gemeenten op
Walcheren en waar agent
schappen gevestigd zijn
2.20 per kwartaal of
17 cent per week. Franco
per post 2.50. Voor
het buitenland neme men
een abonnement op het
postkantoor zijner woon
plaats. Afzonderlijke
nummers 5 cent per stuk.
VJissingsclie Courant
UITGAVEFIRMA F. VAN DE VELDE Jr., WALSTR. 58-60, VLISSINGEN TEL. 10 - GIRO 66287
advertentteprij s
Van 16 regels t 1.35,
iedere regel meer 25 cent.
Bij abonnement speciale
prijs. Reclames 50 cent
per regel. Kleine adver
tenties van 1—5 regels
50 cent, iedere regel meer
10 cent (max. 10 regels),
Bi) driemaal plaatsing
wordt tweemaal berekend.
Alles bfl vooruitbetaling.
VERSCHIJNT DAGELIJKS, UITGEZONDERD OP ZONDAG EN ALG.ERKENDE CHR.FEESTDAGEN
AANGESLOTEN BIJ HET BUREAU VOOR PUBLICITEITS WAARDE, INGESTELD DOOR DE VEREENIGING „DE NEDERLANDSCHE DAGBLADPERS"
Roosevelt maant Hitier en Benesj' den vrede te bewaren
Reuter vernam gisteravond van betrouwbare zijde te Londen, dat de hoofd
punten van Hitler's eischen voor een regeling in Tsjecho-Slowakije, zooals deze
uiteengezet zijn in het Duitsche memorandum, dat door bemiddeling van Cham
berlain aan de Tsjecho-Slowaaksche regeering is voorgelegd, de volgende zijn
Terugtrekking van alle Tsjechische strijdkrachten, politie, gendarmerie,
douanebeambten en grenswachten uit de te ontruimen gebieden, zooals deze
uiteengezet zijn in de bij het memorandum gevoegde landkaart.
Dit gebied moet op 1 October aan Duitschland worden overgedragen.
Het ontruimde gebied moet in zijn tegenwoordigen toestand worden over
gedragen, d.w.z, zonder dat de militaire, economische of verkeersinrichtingen,
met inbegrip van de grondorganisatie van den luchtdienst en alle radiostations,
vernield of onbruikbaar gemaakt zijn. Het rollend materiaal van het spoorwegnet
in het gebied moet in onbeschadigden staat worden overgedragen.
De Duitsche regeering gaat ermede accoord, dat een gevolmachtigde ver
tegenwoordiger van de Tsjecho-Slowaaksche regeering en het Tsjecho-
Slowaaksche leger wordt toegevoegd aan het hoofdkwartier van de Duitsche
militaire strijdkrachten, om de bijzonderheden van de wijze van uitvoering der
evacuatie te regelen. 1
De Tsjecho-Slowaaksche regeering moet onmiddellijk alle Sudetenduitschers
die waar dan ook op het gebied van den Tsjecho-Slowaakschen staat diensfc
doen bij de militaire strijdkrachten of bij de politie, ontslaan en toestaan huis
waarts te keeren.
De Tsjecho-Slowaaksche regeering moet alle politieke gevangenen van
Duitsch ras vrijlaten.
De Duitsche regeering is bereid toe te staan, dat vóór 25 November uiterlijk
een volksstemming wordt gehouden in nog nader vast te stellen gebieden.
Veranderingen in de nieuwe grens voortvloeiende uit de volksstemming
moeten door een Duitsch-Tsjechische of een internationale commissie worden
geregeld.
De volksstemming zelf moet geschieden onder toezicht van een internationale
commissie.
Duitschland stelt voor, dat een gezaghebbende DuitschTsjechische com
missie wordt ingesteld, voor de regeling van alle verdere details.
Gedurende de volksstemming moeten beide partijen haar militaire strijd
krachten uit de gebieden terugtrekken.
De "beteekenis van het Duitsche memo
randum blijkt pas uit de kaart, die eraan
toegevoegd is. Deze kaart bewijst namelijk,
aldus Havas, dat de nieuwe Duitsche eischen
oneindig ■"•er uitgaan boven den eisch tot in
lijving biji Duitschland van alle gebieden
met een Duitsche meerderheid, die Hitier te
Berchtesgaden had gesteld. Hitier verlangt
thans ook een volksstemming voor de ge
bieden, waar het Duitsche element niet
noemenswaardig vertegenwoordigd is. Dit
is bijvoorbeeld het geval met de gebieden
tusschen Opava en Moravska Ostrawa, het
geheele gebied rond Olmutz, de grenzen aan
de Sudetenduitsche gebieden ten noorden
van de Elbe en die rond Brno (Brünn).
Hierdoor zou practisch een Duitsche muur
worden opgericht tusschen Moravië en Bo-
hsmen, die slechts met elkaar in verbin
ding zouden staan door een corridor van
25 tot 30 K.M. zonder spoorweg.
Drukke besprekingen te Londen.
Chamberlain die Zaterdag te 13.14 uur
op Heston landde, verklaarde bij zijn aan
komst Mijn eerste taak is nu de Britsche
en Fransche regeering verslag uit te bren
gen van het resultaat mijner zending en
zoolang ik dat nog niet gedaan heb, kan
ik er moeilijk iets over vertellen. Ik kan
alleen dit zeggen Ik vertrouw dat alle
betrokken kringen hun pogingen zullen
voortzetten om het Tsjecho-Slowaaksche
vraagstuk vreedzaam op te lossen, omdat
daarop de vrede van Europa draait.
Hierna is Chamberlain naar Downing
street gegaan.
Een menigte van meer dan duizend
menschen stond in White Hall en juichte
en wuifde toen Chamberlain Downing-
street binnenreed. Een deel van het pu
bliek riep „Help de Tsjechen". Er was
extra politieversterking, maar de orde bleef
gehandhaafd.
Om 3.35 uur begon een beperkte kabi-
netszitting. Tot de aanwezigen behoorde
o.a. Van Sittart.
Om half zes is vervolgens het kabinet
in vergadering bijeengekomen. Deze zitting
was om vijf minuten over half acht ten
einde.
Later op den avond werd het volgende
communiqué in Downingstreet uitgegeven
„Daladier en Bonnet hebben de uitnoo-
diging der Britsche regeering, Zondag niaar
Londen over te komen om er kennis te
nemen van een verslag van den minister
president over de besprekingen te Godes
berg, en een beraadslaging daarover, aan
genomen".
Zondagochtend kwam het Engelsche ka
binet nogmaals bijeen. De bijeenkomst
welke om half elf was begonnen, eindigde
om 1.05 i"t.
Daladier en Bonnet gaan naar Londen.
Toen Zondag de Fransche kabinetsraad
om 16.50 uur was geëindigd, heeft Sarraut
het volgende communiqué voorgelezen
„De kabinetsraad heeft kennis genomen
van de uiteenzettingen van Daladier en
Bonnet over het memorandum, dat Hitier
aan Chamberlain ter hand gesteld heeft.
Hij heeft eenstemmig de verklaringen
goedgekeurd, die Daladier en Bonnet aan
de Britsche regeering zullen gaan over
brengen".
Wyst Parys de Duitsche eischen af?
Naar een speciale correspondent van de
Times bericht, heeft de Fransche regeering
met de groote meerderheid van de publieke
opinie achter zich, besloten, dat het Duit
sche memorandum niet kan worden aan
vaard. Dat is de boodschap, welke mi
nister-president Daladier en de minister
van Buitenlandsche Zaken, Bonnet, zouden
hebben meegekregen naar Londen na een
ministerraad, welke niet meer deed dan de
meening van de natie in haar geheel weer
spiegelen.
Van de zitting van den kabinetsraad
hebben Daladier en Bonnet zich naar Le
Bourget begeven, vanwaar zij om 17.40 uur
per vliegtuig naar Londen zijn vertrokken.
0.m 18.52 uur zijn op Croydon aan
gekomen.
De Fransche ministers zijn om 21.21 uur
in Downingstreet aangekomen.
„Toestand niet zonder hoop".
De toestand na de Zondagavond gevoer
de besprekingen is, naar Reuter meent te
weten, nog uiterst moeilijk, doch niet zon
der hoop.
Tsjecho-Slowaaksche antwoord te
Londen overhandigd.
De Tsjecho-Slowaaksche gezant Masa-
ryk heeft de Britsche regeering Zondag
het antwoord van Praag op de Duitsche
voorstellen overhandigd.
Naar het Tsjecho-Slowaaksche pers
bureau meldt doet het Tsjecho-Slowaak
sche antwoord de tusschen de Fransch-
Engelsche voorstellen en het Hitler-memo
randum bestaande verschillen uitkomen.
1. De Fransch-Engelsche voorstellen be
vatten slechts een idee, waarvan de moda
liteiten door een neutral i internationale
commissie moeten worden vastgesteld.
Hitier wenscht zijn plan zelf te verwe
zenlijken, op de wijze, zooals hij dat
wenscht en dit op de kaart aangeeft en
preciseert.
2. De Fransch-Engelsche voorstellen
voorzagen slechts dat de Tsjechen geen
enkel gebied zouden ontruimen zoolang de
internationale commissie geen besluit zou
hebben genomen. Hitier daarentegen eischt
dat de Tsjechen, die het gebied, dat hij
voor den eersten October zou willen be
zetten, zouden willen verlaten en hun goe-
deren en bezittingen zouden achterlaten.
Het antwoord legt er verder den nadruk
op, dat wat Hitier eischt in werkelijkheid
niet een regeling van het vraagstuk der
Sudetenduitschers is, doch de bezetting
van militaire en strategische punten in
Tsjecho-Slowakije.
In Tsjecho-Slowaaksche kringen te Lon
den heeft men Zondagavond nader gepre
ciseerd, dat Masaryk des middags tijdens
zijn onderhoud met Chamberlain en Hali
fax, niet een. nota heeft overhandigd, die
het definitieve antwoord van zijn regeering
inhield, doch dat hg zich met hen heeft
onderhouden over den Tsjecho-Slowaak
schen toestand en deze voorstellen.
Volgens een bericht uit Praag was het
Tsjecho-Slowaaksche kabinet diep in den
nacht nog bezig met de opstelling van het
antwoord op het Hitler-memorandum,
Praag maakt bezwaren tegen de
laatste eischen.-
In officieele Tsjechische kringen te Ge-
nève werd gistermorgen verklaard, dat de
regeering te Praag de conferentie te Lon
den zal doen weten, dat zij er niet in kan
toestemmen zich te onderwerpen aan de in
het memorandum van Hitier gestelde
voorwaarden. Met name voor zoover be
treft het afstand doen van de vestingwer
ken, zonder waarborgen van de zijde yan
Duitschland.
Een belangrijke mededeeling voor
de Tsjechische radio.
De Tsjecho-Slowaaksche radio heeft om
half een gistermiddag een belangrijke me
dedeeling van het Tsjechische persbureau
Ceteka verspreid.
Deze mededeeling was tevoren den luis
teraars aangekondigd.
In deze mededeeling van het Tsjechische
persbureau werd herinnerd aan de omstan
digheden, welke Tsjecho-Slowakije er toe
hadden gebracht de cessie, van zekere ge
bieden aan het rijk in t< willigen.
Vervolgens werd er aan herinnerd, dat
de regeering van Tsjecho-Slowakije tegen
haar zin en om den vrede te redden had
toegestemd en dat Chamberlain zich naar
Godesberg heeft begeven.
Te Godesberg legden de Duitschers
Chamberlain nieuwe voorstellen voor, wel
ke veel verder gaan dan de regeering van
Tsjecho-Slowakije had ingewilligd.
Deze nieuwe voorstellen zijn vervat in
een memorandum, dat Chamberlain slechts
als bemiddelaar aan de regeering van
Tsjecho-Slowakije heeft doen toekomen.
Dit memorandum werd Zondagochtend
aan de regeering van Tsjecho-Slowakije
overhandigd.
Vóór dit memorandum werd overhandigd
hebben de gezanten van Frankrijk en
Groot-Brittannië, de regeering van Tsjecho
Slowakije er Vrijdagavond van in kennis
gesteld, dat dit memorandum haar zou
worden overhandigd, met de mededeeling,
dat aangezien de voorwaarden, welke in
dit memorandum worden gesteld, veel ver
der gaan dan de voorwaarden, welke vroe
ger waren aanvaard, Chamberlain voor
zijn vertrek uit Godesberg, namens de bei
de regeeringen aan Hitier heeft doen we
ten, dat hij aan de regeering van Tsjecho-
Slowakije de aanvaarding dezer nieuwe
voorwaarden niet zou kunnen aanbevelen.
Onder deze omstandigheden, na dezen
stap der beide gezanten bij de regeering
van Tsjecho-Slowakije is de regeering Vrij
dagavond om acht uur bijeengekomen en
heeft zij besloten tot een algemeene mo
bilisatie.
Dit ernstige besluit, aldus de mededee
ling, werd gerechtvaardigd door het feit,
dat gewapende benden, komende van
Duitsch grondgebied, zonder uitdaging op
verscheiden punten aanvallen hadden ge-
daan op Tsjecho Slowaaksche grensposten.
De organen aan de grens van Tsjecho-
Slowakije hadden order in geen geval ge
bruik te maken van hun vuurwapenen en
onder geen beding naar Duitsch grondge
bied over te gaan.
Na dezen stap van de beide gezanten
van Frankrijk en Groot-Brittannië en met
het oog op deze gebeurtenissen, welke zich
aan de grens voordeden, was de regeering
van Tsjecho-Slowakije er van overtuigd,
dat nog langer passief te blijven het ge
vaar zou opleveren tot een conflict te lei
den. Zij besloot tot mobilisatie.
Geen der besluiten werd genomen tegen
den raad der groote mogendheden in, noch
buiten haar medeweten.
Een Britsche verklaring.
In een Zondagavond van officieele zijde
gepubliceerde Britsche mededeeling wordt
verklaard, dat de door de radio te Praag
verspreide verklaring, volgens welke öe
mobilisatie in Tsjecho-Slowakije geschied
zou zijn op advies: en met goedkeuring van
de Britsche regeering, niet geheel in over
eenstemming is met de feiten.
Er wordt op gewezen, dat de Britsche
regeering de Tsjecho-Slowaaksche regee
ring heeft medegedeeld, dat zij niet langer
de verantwoordelijkheid wilde aanvaarden
haar aan te raden niet te mobiliseeren,
doch er tevens op gewezen heeft, dat zij
wel moest overwegen, dat de aankondiging
van een Tsjecho-Slowaaksche mobilisatie
een actie der andere mogendheden zou
kunnen verhaasten.
Hoe Praag het Duitsche memoran
dum beoordeelt.
Het standpunt, dat men te Praag in
neemt ten aanzien van de definitieve
eischen van Hitler is, naar de diplomatieke
correspondent van Reuter meldt, dat de
aanvaarding van het Duitsche plan gelijk
zou staan met algeheele capitulatie van de
staatssouvereiniteit.
Praag bereid tot onderhandelingen
met Warschau.
Officieel is Zondag te Warschau mede
gedeeld, dat, nadat Polen eraan herinnerd
had, dat het nog steeds wacht op antwoord
op zijn nota van 21 dezer, de secretaris yan
de Poolsche legatie te Praag ervan in ken
nis is gesteld, dat dit antwoord Zondag zou
worden overhandigd. De Tsjecho-Slowaak
sche regeering verklaart zich in dit ant
woord bereid, met Warschau te onderhan
delen ov.er de Poolsche aanspraken op Sile-
zisch Teschen.
Het bericht van de principieele aanvaar
ding, dat gistermiddag door de Poolsche
radio is omgeroepen, is overal in het land
met groote voldoening ontvangen. Vooral
in Teschen, waar de atmosfeer sedert eenige
dagen zeer gespannen was, gaf het aanlei
ding tot groote geestdrift.
Roemenië en Joegoslavië zullen
Tsjecho-Slowakije by nïet-uitge-
lokten aanval van Hongarije
steimen.
Volgens berichten uit Boekarest en Bel
grado hebben de vertegenwoordigers van
Roemenië en Joegoslavië te Praag Zater
dag de Tsjecho-Slowaaksche regeering er
«van in kennis gesteld, dat hun landen zich
nog steeds op grond van de verdragen der
Kleine Entente verplicht achten, Tsjecho-
Slowakije ingeval van een niet uitgelokten
Hongaarschen aanval, gewapenderhand bij
te staan.
Dit bericht wordt door Roemeensche di
plomatieke kringen te Boedapest bevestigd.
Het is rustig in Tsjecho-Slowakije.
Gisteren heeft de Tsjecho-Slowaaksche
omroep medegedeelde De nacht van Zater
dag op Zondag is in het geheele Tsjecho-
Slowaaksche gebied en in de grensstreek
rustig verloopen. Overal was het kalm.
Alleen te Bruntas in Moravië heeft zich een
klein incident voorgedaan daar werd uit
de vensters van een huis op schildwachten
geschoten. Nadat eenige schoten waren ge
wisseld, werd de rust hersteld. De Duitsche
bevolking laat zich niet beïnvloeden door
de tendentieuze en leugenachtige meöedee-
lingen van de Duitsche zenders, die haar
tot opstand aanzetten. De groote meerder-
heiu dezer bevolking kon zich rekenschap
geven van de onwaarheid der Duitsche be
richten. Aan den oproep tot ongehoorzaam
heid van Henlein, die meermalen door een
Duitsch station herhaald werd, hebben
slechts jonge extremisten van de Sudeten
duitsche partij 'gevolg gegeven. In haar
groote meerderheid heeft de bevolking het
mobilisatiebevel stipt opgevolgd.
De omroep deelde verder mede, dat de
autoriteiten in geen enkel geval haar toe
vlucht tot het standrecht hebben behoeven
te nemen. Er heeft geen enkele militaire
terechtstelling plaats gehad. Alle anders
luidende berichten zijn verzonnen en leugen
achtig.
Beweging van af deelingen van het
vrijcorps.
De correspondent van Reuter te Asch
meldde Zaterdagavond om half negen, dat
in de laatste paar uren eenheden van het
Sudetenduitsche vrijcorps zich van Haslau
naar het district van Asch bewogen,
Verplichte arbeidsdienst voor
mannen en vrouwen.
Op grond van art. 57 van de wet op de
landsverdediging heeft Zaterdag president
Benesj een decreet geteekend over de „in
staat van verdediging brengen van den
staat".
Het decreet stelt een verplichten arbeids
dienst in. Hieronder vallen mannelijke en
vrouwelijke burgers van 17 tot 60 jaar. Het
decreet heeft ir. het bijzonder betrekking
op openbare nutsbedrijven, den gezond
heidsdienst enz.
Het decreet stelt in staat van de dien
sten van personen gebruik te maken, zelfs
door annuleering van een reeds bestaande
arbeidsovereenkomst.
Dit nummer bestaat uit 2 bladen
De Duitsche eischen onaanvaardbaar
geacht. [(Pag'. 1, eerste blad);
De Onderlinge Vereeniging „Do
Zeeuwsche Pers" viert haar 5-jarig
bestaan. .(Provincienieuws)]
De K.L.M. zou voornemens zijn 300
man personeel te ontslaan.
.(Luchtvaart),
Er hebben weer verschillende ernstige
verkeersongevallen plaats gehad.
[(Gemengd nieuws);
ZEE VERDER EVENTUEEL
LAATSTE BERICHTEN.
Het ministerie verbreed.
President Benesj heeft Zaterdagavond'
twee Slowaken als ministers zonder porte-
feuille in de regeering benoemd. Het zijn
Gsrnak en Karvas.
Benesj heeft voorts eenige ministers in
den Hoogen Raad van landsverdediging be-*
noemd.
Bloedige botsing aan Foolsch-
Tsjechïscbe grens.
Uit Morawska Ostrawa wordt gemeld1,
dat Zaterdag een botsing heeft plaats ge
had tusschen een Tsjechische - militaire af-
deeling en een groep Poolsche burgers te
Treyniee Caztwiec. De Tsjechen zouden
het vuur geopend hebben en twee Polen
gedood en tien gewond hebben. Ook in
andere plaatsen hebben zich incidenten
voorgedaan.
De telefoon- en telegraafverbindingen
tusschen Teschen Tsjecho-Slowakije zijn
verbroken. Belangrijke politie- en gendar
merieversterkingen zijn Zaterdagmiddag
in Teschen aangekomen,
Wegens de sluiting der Poiolsch-Tsjechw
sche grens van Tsjecho-Slowaaksche zijde,
zijn de treinen uit Warschau naar Praag*
Boedapest en Weenen Zaterdag niet ver
trokken. De trein, die Vrijdagavond van
Warschau naar Praag vertrokken was, is
den volgenden morgen daar teruggekeerd.
Evenwel zullen de internationale treinen
tot aan het grensstation gaan en vervol
gens gereden worden naar Berlijn of Bres-
lau.
Volgens van de grensstations ontvangen
berichten is Vrijdagavond het geheele
spoorwegverkeer tusschen Duitschland en
Tsjecho-Slowakije van Tsjecho-Slowaak
sche zijde gestaakt, nadat reeds van tevo
ren op tien verschillende trajecten het ver
keer gestagneerd was door de vernieling
van spoorlijnen en bruggen.
Duitschland laat Praag tijd tot
1 October, zegt Mussolini.
In een Zaterdag te Padua gehouden rede
zei Mussolini o.m., dat Duitschland blijk
heeft gegeven van groote gematigdheid en
dat het Praag eischen heeft doen toeko
men, waarbij tot 1 October respijt is ge
laten.
„Het zou een ernstige vergissing zijn,
als men de geduldige houding van Duitsch
land verkeerd uitlegde. Indien sommigen
meenen, dat het oogenblik gekomen is om
hun rekening met de totalitaire staten te
vereffenen, zouden zij zich geplaatst zien
tegenover twee landen, die een blok vor
men. Het zou absurd zijn Europa in een
catastrofe te brengen alleen om de sou-
vereiniteit van Benesj over de minderhe
den in den Tsjecho-Slowaakschen staat te
handhaven".
Tenslotte zei Mussolini „Ik weet, dat
ieder van u en gij allen bereid zijt yoor
iedere gebeurtenis".
De menigte riep daarop „ja"g
Hitier spreekt vanavond voor de
radio.
Minister Goebbels heeft bekend gemaakt,
dat vanavond in het Sportpaleis te Ber
lijn een groote volksbijeenkomst zal wor
den gehouden, die door alle Duitsche zen
ders zal worden uitgezonden.
Op deze bijeenkomst, die om 8 uur
Duitsche tijd (8.20 uur Nederl. tijd) aan
vangt, zal Hitler het woord voeren.
